[Peri chēmeias] Opus historicum et dogmaticum ex gallico in latinum simpliciter versum / et nunc primum in lucem aeditum

41쪽

LIBER IL 37 spem persectam ac libenter operantibus

nam Deus adiuuat facientes brac bonum quaerens,iui Rhodum,timen ne agnosce

rer: dc ibi quotidie tuaerebam si postem ali

quem uenire qui posset me confortare: Gibidem inueni hominem ualde doctum S religiosum quem dicebant scire lapidem facere. illum adicii, Sc sub eius cognatione, quam annis expentis acquisiui, cquando habiti eius connitioncna, mutuatis abhoemine qui cognoscebat meos cognatos O cto millia florenorum ut cum eo negocia verrct ecce quomodo faciebat,sumebat au rum purum ac putum, subtiliter contu sum,&argentia sinum subriliter contusum, i , .

de ponebat simul cum Mercuri sublima de Sole. Lunari quatuor partibus, de omnia ponebat in Ne curioisino equino, relinquebat mensibus uti hii naxo. decini, postea destillabat aquam ignes Or tissimo S remanebat in fundo ualis terra quam calcinabamus magno igne, ct coquebamus Paratim , ne mi ccmerem in suo Mase, ' aquam dc stiliatam rursus d c stillaue

Minaci Peri ex uici, Somnes flaccS uel terras quae in uasis fundo remanebant cori gregabam iis simul cum prima, scita toties distilla uinatis, ut non amplius seces redde vel o quando congregaueramus omnes terras in uno uas Eoomnes nostras aquas

42쪽

in alio vase, nos pro cicbamus paulatim aqua supra suam terram : sed nunquam ob ullum laborem a nobis captum terrata Oluit aquana imbibere , sed semper aqua superinatabat terrae cnos ita dimisimus septem menses 5 nullam uidimus coniunctionem aut aliqualem alterationem PO Reai nem maiore fecimus, sed nunquam aliqua coniundi io fiebat: α ita totum fuita missum , 5 fuimus per triennium in hac experientia 5c expendidi. oo coronatOS. Libri quibus monachis ille habebat bonos libros, Ut ma ut0 num Roo erium Sc plures alios : is tunc cum ita Iutilem, ita tantiam ex penatilem, iacdesperatus tui edium c ad studendum, relegendum Arnoldum de illa noua,ma num librum duorum uel hortam compo

situm ab Achino, Mi il)rum nouem uerbos rum compositum a Maria pros lietissa so rore magn i prophetae mosys, cpluribus aliisl bris sicidui: Si ita uidendo&rcle ensdo uidi aperte quod totum quod iam ec Dcto annis ram nihil ualchat, Sc studui per Octo annos siue i his V continuos hilce libris,qui erant boni bc pul . . . t ac pleni rationum philosophic rVm cui dentium, optimarum di aperte cos gnoui Omne mea Operationes praeteri ta nihil valere respeXi librum omnis, e ritatis qui tam beycaicit natura est es mari

43쪽

de in sua natura natisra gaudet sua natura. natura naturam superata natura contre ita naturam .is dictus liber me instruXit cicon Turba Pheto.

fortauit ualde S me liberaui a Sophisticis

di erraticis operibus: is ita istudui ante qua negociarer, tamecum argumentabar, cmultas noctc duxi insomnes. Cogitabam Doctori, enim intra me in sum, quod nunquam Per optimus di hominem ponem peruenire ad opus nam s .F. saliquis sciret, nunquam uellet mihi reues lare,d si nesciret, qua in re mihi deseruire

tur: nam cum frequ' i ii ii cum alij cciantum temporis ci bo brum consum Pserim, ut quasi omnino desperarim, quid

ultra sequerer Et ita studendo aspiciebam curioicubinam libri magis cssciat concor desci quia bene sciebam tunc quo dici ita Ad secretum contineretur in libris quia ubi plures concordant, ibi debemus magis ad

haerere coetitabam ergo illam se uerita rem: quia non ponunt uerum dicere quanatina in re ira cognoui ueritatem, quia Vedixi tibi plures concordant, dcbet homo notare illic esse ueritatem: quamuis unus nominet uno modo,& alius alto,nihilomi mi est unanici substantia contenta in eo rum uerbis diuersis: sed cognoui caritelam

esse in diuersitate , o non in concosdia Ail, hiri Quod ausem hoc uerum sit, ipsi unum so Materiam,

44쪽

Autorisbenamtas. I lateriae uitan

DE HEMIA.lum modum ponebant , quamuis aprijs dicti J figuris eum traderent. Qua Propter fili mi gratus mihi esse debes,quod

Proteuolui laborem sumere hunc librum Icribendi , quem in hunc finem composuine desperares, cui in nostra scientia plene docearis, neque decipiaris ut ego. nam ut communi adagio fertur , Bonam do stri nam capit ille qui aliena se corrigit. uel for ii quem faciunt aliena pericula cautum. Et perfidena meam credo eos qui scripse Liae in arte de runt, ira Parabolice scripserunt xsigurati inu bus hilo ue in ipsorum libris loquendo de capillis. sopbi Q Wx urinis sano tu ne, spermate stercore, herbis. ligurative. egerabilibus,Ouis,animalibus, plantisita i pidibus mineralibus, ut sunt sal, alumen. cuperosa, uitriolum bora , magnes, octapides quicunqr, uel aquae Credo illis sci entiam non multum constitisse, in qua nonia aut tum laboris insumpserunt quaerendo. ivno habuerunt ab aliquo monstrante, calium non habuere laborem , quamucos , aperiendo On ualer tran glutirent eam. Et notari potest, quod facerent Sc compos nerent eoru salsi S libros erraticos ex inanipsori , ex falsissima et damnabili inuiodia, aut quod nouiter coelo delapsi erant, at petiamnum de gloria participabant,uel Potius ut dixi ex iiividia composuere eri

s dictis

45쪽

LIBER II. dictis rebus extraneis , Ut abuterentur fraudulenter auerterent a uia pauperessu diosos , inuestigatores huius artis: aut quia iunc nimis crudeles. Nam ego qui Autompleta tantum laboris si expensarum habui, ma ' ' si gna asticior pictate ac misericordia poste/rorum , Ora bstalite amissione quam sustinui d habui causa falsorum librorum errantium quos composuerunt , cati' deo dicere me non citius scientiam habuis se, e Sola horum librorum falsorum catiosa. Ergo amore fraternali uolens lucchirreo re pauperibus inuestigatoribus huius ue ris sinas artis, scripsi poenitentiae libria,et qui uoluerit mihi credere, crcdat, quia si eius utilitas,&mihi solum poenaci Et qui mihi

credere noluerit, cognoscet&sentiet mul tas operationes, oe semet castigabitur, nolit alieno exemplo cautus esse Nec pcu In Mohemistriretis de falsis S deceptoribus chemistis, ne in

que de ih qui eos equuntur, quoniam si istos sequimini, nil aliud quam iacituram saue

cieris,d postquam emunxerint bona cina Dibus uestris , fruentur uobis c uestra a missione: nam non ces abunt somniare salisas di cautelosas inuentiones, ut uos deci Piant: haec ut expertus dico. Ergo ne illos audiatis: nam omne quod inuenire poteri usibonis ortast inucstris libris bonis, ipsi

46쪽

DE CHEMIA:

iobis auertent f corrumpent suis salsis a se firmationibus magnas auramentis, diacentcs, qu. Indo nesciuntqci id amplius di cant, ego seci,sta est. Et ego tibi dico, nisi eos fugi as , t aquam scies aut cognosces aliquid de arte Nam quod libri te ciOcci ex lino latere , i iis bi destruent ex alio cum suis ipso nim nentis. Quia per Deum, egomet quando sciui hanc scientiam quarii sciui mediantibus bonis libris,ctante litaria explicassem, S in exectit orieri posuissem, sciuis ci libros biennio ante usi unquam Nota fecerim. Ut uobis antea dixi cum uolui iii cipere opcrari quibus sarri occasionibus, ire ni et, amet a iiDe isti de epto res Iair on es, i an didit, pandabios detestabiles,&falsa i r suae fides, sermonis ac iuramcntoriam, δίdicebant mendacia,&me diuertebant a bosita opinione ' operatione ubi boni libri me posuerant S iurarunt aliquando dea: liquibus rebus, eas esse ueras,quis sciebam contrarium csse ex operatione. Nam in incis stultiti s 5 salsis operationibus bene eram expertus: Et ita nunquam potui peret uenire ad confirmandu meam opinionem 5 intentione, quousci illos dimisi ex toto, dein totum me dedi 8 incubui studius con tinuisis io is ac ma is in hac materia: Nam

quando uult homo discere, debec sapientes saepe

47쪽

LIBER II.

saepe uisitare,& non deceptore in s , tirliri hi sapientibus potest quis discere: Glapikn a quibo, states apud hios potest addiscere, sunt libri: si unurion obstante eo quod ueritatem Ponant in extraneis nominibus, uerbis,ac parabo' lis obscurii: Nam sciatis quod nunquam aliquis liber declarat scientiam in ueri ix claris seu pertis uerbis,imo per parabolas tacitas 5 sub umbra si urarum,o senten tiarum parabolicarii Sed homo pria dens debet animaduerterehcnc ac saepe possibi litatem sententiae, Sc considerare operatio Des quibus natura utitur in sciis operib his, summa omnes libri plutosophorum to quuntur parabolice ideo dicia tua sol ni in telligenda adio 'sibile naturae, non ad la ' sum ierborum similitudinarac pro lasor M. Quadere concludo, i, crcdue mihi si uul

tis Vt sinatis omnes Sophisticationes, onci lii

omnes eos qui illis credunt, T iussi ς,

eorum societates sinite illorum sublimationeS,coniunctiones, separationcs, congela tiones distiliationes, praeparariones, con lusiones,&alias deceptiones: illeant qui dicunt esse aliam in 'ura minitam nostra,

nec ueram nec apparentem, nec his ueniae

ad aliquam utilitarem: 5 laystent saces sant illi qui aiunt de termocinantur sie a

liud sulphur quain nostru , quod cst occubin iiij tacum

48쪽

DE CHEMIA. atum in uentre magnesiae Sose laysen sis

qui uolunt trahere dc qui uolunt creare a laud argenti uiuin qua e fermento aut stretiitore rube, id est ex auro b c aliam aquaquam nostram permanentem , quae nullo modo coniungitur quam suae naturae, nec mollit aut di bluit rem quamuis praeter suam propriam unitatem tuae naturaena comae sint je tallicae. Nam non est aliud acetum quam , i. - 2 in si vim, nec aliud regi me quam nostrum. necat lcolores quam nostri, nec alia subli matio quam nostra, nec alia dii lutio qua nostra , nec alia putres actio quam nostra, nec alia materia quam nostra Et sinite altionaeia,fal, ustriolum, A Omnia alia atram nota,boracem, aquas sortes herbas qualesectan w, antinalia,bestias,' quae ab illis exire possunt,3 capillos, sanguinem, urinaS,sPer

rates: &relinquite omnia metalla Sculletet. quamuis duo ipsorum sint principium, seu introitus scientiae, uel lapidis Nam nostra materiaeYdidiis omnium philosophorum debet componi ex argento uitio: ar eri tum uiuum nil aliud est quam metallum, Hel argentum uiuum non est in alia re qua in metallis , ut apparet X Gebero ex maenno hesauro,ex Aristotele in libro Meteo vorti ex libro omnisu critatis,c Platone,

49쪽

LiBER II. Haly Calid Maria, Atticenna. Constantino, Alaxandro Eboa Bende gili Gessit, Serapione , magistro Arnoldo

de Villa noua, per librii uocatum Lilylim. Per Danielem Graecum, per Thomam A quinatem in suo breviloquio , per Alber tum magnum in suo tramite, per abbreuiationemrbcOti , per Epistolam Seneca scri piam ad Aros regem Arabiaei Tun eis. per Euclidem in sexto capite retractationis, dc per totam Philosophiam ex sibro me teororum tibi aperte linc ulla parabola di cunt,metalia nil aliud esse quam argentum Uiuum congelatum per modum dccoctio

nis naturalis in hiems terra 'lon tem Ore pro usum o nihilominus non unc, O siri lapides illa, dum sunt in forma metallis omiscari quoniam impossibile cit materiam uenam habere duas formas quomodo ergo Metalla risit

Volumus nos illa esse lapidem,qui est digna

forma media inter metalla&mercurium, tiam.

si primo' sc materia metallica, non in adi matur xcorrumpatur Et ideo dicunt Aristotele dc Democritus in libris Philoso diphiae A in tertio libro metheo rorum. Exotillent ut uolunt Alchimistae , quia nun quam mutabunt formam metallorum, aclinet alta , niti primo ea reducant ad mate/

50쪽

Ioquiriatur de materia metallica: sed ut lino ius materiae intelle. tio habeatur, c ut scia tur quid sit transmutare is reducere meta υla ad primam eorum materia nascire lebe crS, primam materiam alicuius rei esse remissam ex qua fit aliqua forma aut res ali qua tacui prima materia uiri aut mulieriseu perma uiri domulieris: Sedignari,falso putant se dictum illud intelligere , iacmpe quod reducere ad primam materiam uel

Daturam sit, facere separationem quatuor elementorum, id est, ve luccre rem aut me' inpinio de redu allainq.elementa quoniam quatuor ele ' one ad qua tractata sunt prima materia rerum creata --cςm Mi , num Et sciatis quod uerum dicunt, nem ς . elementa esse primam materiam primae matersae. Sunt enim .elementare eΣqua

facta sunt sulphur c argentum uiuum, quae duo sunt prima materia omnium me

tallorii non tamen quod quatuor elemen

ra sint proprie prima materia metallorum: Et ratio est talis, quia quatuor elemeta tam bona sunt ad faciendum hominem aut asi num, quam ad faciendum metalla Nam . Porteret aut Oportet primo ut quatuor elementa flant e nostro uiuo argento sulphure, antequam ista elementa dici posse sent prima materia metallorum Exemplis, quando homo componitur, non compo