De cantv et mvsica sacra a prima ecclesiae aetate vsqve ad praesens tempus

341쪽

ET EORURI IUNCTIONIBUS. c. I.

VII. Spectabant haec ad moderatorem chori, qui cantum, in quid Ad cantum canendum esset in digitabat Praeterea, ut omnia ordinatissime procederent, 'ςςVVRU Vr

ante distribuebantur, notabanturque munia, Ut qui Sque, mill l sibi agendum sumti.

esset, Cognosceret Lepida in hanc rem legitur historia in anonymo an fallans Habetur in laudatis Hirsit Dies ibus constitutionibus praeterin agulare caput 78. de hebdomadario cantore, caput 79. He e qui notatus est φ ud primam antiphonum. O. de eo qui notatur ad aliquam e fi0Hem. II. e qui notatur ad aliqu0d responsorium. Et postea 88. Cantoribm gra- p. 4 r. dualium, respousoriorum, Alleluia Orie, ubi omnes simul ritus X splicantur ordo in iis servandus Quo etiam pertinet sequen Caput 89 uando in clausi o non si alte cantandum, ubi iterum sua singuli iniun p. 4s o. guntur munia Est penes nos manu scriptus ordo peris L Cuius cmodi passim in aliis monasteriis reperi antiquos codices, atque inter Onumenta liturgibe Alamannicae habeo ordinem seu breviarium chori Turicen sis script an Iaso pro ecclesia Collegiata prin)aria huius in Helvetia urbis. In eiusmodi libris pro totius anni circulo omnia, quo pertinent ad ossicium

- uidam ad episcopatum nominatus aberat, cum in vigiliis S MARTINI resp0nsorium cantare debebat pro consuetudine, ut magister scholae designaret pridie singulis , quod responsorium cantare deberent in nocte. Huic autem qui episcopatum arn qua si in manu retinebat, Respon-larium : Domines adlicio populo triosum necusarius, erat iniunctim. Cumqtie ergo defuisset ille, post lectionem diuturnum silentium transiret, alterutrum se ad sublevandum responsorium co-h0rtarentur, malius atque alius suum responsorium se cantare debere diceret tandem aliquando, diXit imperator, cantet aliquis. Tum

abieriis ille clericus quidamo Numine divino

confortatus tali auct0ritate roboratuS, respon-larium intonuit. Mo clementi Psimus reX, non putan S, quod totum canere nosset, iussit eum adiuvare; cumque alii cantarent, ς miserabilis a nullo versum perdiscere potuisset, cantato responsori coepit orationem dominicam modulantissime psallere omnibus vero illum impedire volentibus, probare volens sapientissuariis KAROLUS, ad quem finem ille perveniret, prohibuit ne quis ei molestus esset. Quo versum in haec verba concludente AdVeniat regnum tuum, caeteri vellent nollent respondere coacti sunt, Fiat soluntas tua.

b se Sed, qui cantant responsoria, gradualia, responsiones , Asieluia Afri eleissu ante retro faciunt ad gracium priusquam imponant, reverenter inclinant, haec in privatis

diebus non nisi communiter cantantur a conVentu.

Si quod festum amplius in septimana Venerit, cantanda sunt iterum ab iis , a quibus D prius in dominica sunt cantata. Subsequenti vero hebdomada in prioribus Missi eadem ipsi sunt cantaturi. Si tamen eaedem Misi, solemniter sunt agendie, excepto missa pro defunctis cum maximo ritu est celebranda tune cantant respon-sseri , quibus armarius iniungit. Scillam pr0- vectiore fratres vel ipsi hebdomadari si tales

sunt, tenent. Hi etiam Versus animarum canentes, cum inchoant , tunc tantum iu ante

inclinant sed in fine eius , anteis retro ciunt. Nullus tamen e0rum vel aliorum illic obsequentium ante finitam offerentiam se exuit. Qiuodsi omnes sunt in cappis vel albis, Armarius innuit, quibuscunque voluerit, pro eis cantandis Pag. S9.c si Et hoc subnotandum est , quia nemo cantat in claustro in festis duodecim lectionum, quae ap0stolis feriantur, nisi fratres illi, qui notati ad Graduale, vel deluia. Isti quidem ante primam praedictum cantum ad invicem affirmare p0ssunt, suppressa tamen voce. uodsi prima in tantum acceleratur, ut brevitas spatii illud

non patiatur, tune quidem in vestiario quando se albis inducunt, eundem cantum, audiente armari , praevidebunt.

342쪽

3I L. II. P. I. ME CANTORIBUS

divinum, singillatim ordinantur, ut sciatur, quid agenduna vel a tota communitate, vel a singulis ad cursum divini operis destinatis. Qui idem ordo canonicus, ubicunque copiosior clerus fuerit, ad absolvendum solemni cantu psalmodiae pensum quotidianum, successu temporis sine peculiari cantorum ordine, passim etiam sine schola aliqua cantorum singulari est ordinatus. Servatus tamen est semper ordo quidam in legendo publiceis canendo, a constitutus a praecentoribus seu armario, aut cui id muneris erat a) Omnia ordinate distincta habentur in antiquo ordinario ecclesiae Laudunensis apud

D antiq. eooL MARTE NIUM Duo Clerici legunt primam quartam, tres canonici subdis p. diaconi legunt secundam, tertianais quintam, duo canonici diaconi le- si gunt sextam .septimam lectionena, duo canonici sacerdotes legunt octa- si amis nonam lectionem. Et debent esse eiusdem ordinis qui cantant re- si sponsoria, cuius sunt qui legunt lectiones Antiphonas autem in primo si nocturno imponere debent sacer clotes, in secundo diaconi, in tertio sub- si diaconi, omnes canonici. 8 32 ubique etiam in Congregationibus monasticis ita sunt distributa secundum gradus sacrorum ordinum, postquam ad silericatum fuerunt destinati monachi, uti in manuscriptis ordinibus peris D EI ordinatim praescribuntur. Ad id mune VIII. Id porro studiose cautum erat, ut cum selectu canerent ad hoc Πβ'P constituti aptique prout etiam BENEDICTUS in sua regula praescripse-R g. e. q. rat Fri tres autem H0H per Tilinem l 'Pant aut cantent, sed qui ii out audientes Pertinet hoc ad euin finem cantus, quo etiana S AUGUSTINUs dicit consuetudinem canendi probare ecclesiam , ut per Oblectamenta aurium infirmior animus ad affectiva pietatis assurgat Auctores huius medii aevi, ut capite ultimo huius b. II. eX ponemus, passim e S. Is IDORoveterum in curanda voce diligentiam in exemplum adducunt Antiqui Z.IT. Ration. inquit DURANDUs iridie, quo Cantandum erat, cibis aliis abstinebant,

propter Causam vocis, pr32terquam leguminibUS, psallentibus apertis Un-- cantores vulgo fabarii dicti sunt Cantores autem sunt, qui DEI, laudatores, repriesentant praedicatore S alios ad DEI laudes excitantes. Io rum namque symphonia plebem admonet in unitate cultus unius si perta si severare. Neque hic commode Venit 6 tu Tina, ut vocat THEODUL M. sis PHUS Aurelianens saeculo nono, quo ineunte in concilio quis ranens insigneSa se Non sedi indum ordinem aut voluntatem eo tantum pr0videt cibi , quod iunior non cantet, rum ut habetur in constitutionibu . Cluuiacen aut legat id matutin0. super priorem suum,ibus apud T. ΗERRGO ΥΤ p. 16 I. sed tantum, nisi pro aliqua necessitate, it aliquis roget eum, secundum quod videbitur, in libitum ei fuerit, aut aliquot puleii ritu responsorium velit hone- ad aedificati inem, honestatem tulientium, ex stius cantari; aut ilefuerit, qui scriptui in ta- cepi ad lectiones e. mattvinorum Illitii enim bula duerat o.

343쪽

ET EORUM FUNCTIONIBUS. G. II. 3 II

signe canones hanc in rem sunt constituti inter alios 33. qui est in regula CHRO DE GANGI caput LI. si ales ad legendum, cantandum mpsal se tendum in ecclesia Constituantur, qui non superbe sed humiliter debitas si Domino laudes persolvant, suavitate lectionis ac melodia n doctos de mulceant, minus Octo erudiant plusque velint in lectione vel cantu

si populi aedificationena , quam popularem vanissimam adulationem. Qui si vero haec docte peragere nequeunt, erudiantur prius a magistris Min- si structi, haec adimplere studeant ut audientes aedificent. Eadem canone 137. inculcantur, madhuc articulatius ordinantur, statuiturque inter alia His ero, qui uiis artis mimis capaces sint, donec erridiaΠtΠr, melitis con- Cenit, is fleant, quam Cantare solendo quod esciunt, ali0rum doces disj0-Πare 6mpellant. Hoc ut caveretur deinceps, statuitur, quod in regula CHRO DE GANGI cap. L. inter alia in hanc rem habetur si Constituantur in- si terea seniores fratres, probabilioris scilicet vitae, qui tempore statuto visi cissim cum cantorum schola sint, ne hi qui discere debent, ut otio va- , Cent, aut inanibus .supervacuis fabulis instent si vero cantores superbio Xtiterint, aliis insinuare renuerint, graviter ac severe iudicentur , ut si emendati atque correcti, talentum sibi a DEO collatum aliis errogare prosi curent. B. GERALDo racaren si archiep. dum adhuc monachus esset 6 acet is, narrat BERNALDUs vitae eius scriptor ae qu0que, nec uis .iIVM etiam artis grammatica scientia eruditus, in monaseri quorum, utpote o nus primicerius, doctissime σebat θ' monachos minus eruditos tam in musca quam etiam litteruli disciplina diI enter edocebat oblatus autem puer

parsulus in monasterium, illic procul dubio ita profecit. In gestis GUIDONIs, Cenomanens post HILDEBERΤUM episcopi, cum prius ibi a fri scho e T. ILL OLO praecentoris di nitate sublimatus esset, id singulariter notatur Infata H P Π si tes quoque cum iunioribus qui in choro deserviunt, docuerat binos si binos sim gulis hebdomadibus tam ad nocturnos quam ad Missam responsi Oria decantare canonice , sacerdotibus .altari ministrare sena per subis silentio demisso vultu, ordinatis vestibus horis astare canonicis. Os nempe si divinis canticis .caeteris ecclesiasticis ossiciis attentius erudivit. Rebelles, ver negligentiores modo verbere modo clementia hortabatur, quate- simus boni artibus anim una applicarent. Nam praecentores Cum magistris si scholarum ad hoc in ecclesia constituuntur, quo eorum dispositione ca- si nonicum ibidem competenter celebretur Ossicium pueros quoque madosi escentes firma coerceant disciplina , ne illorum incuria vel procacitate con- si temptus ibi possit pullulare vel scandalum BERNARDUs in vita . MALACHIAE cap. . memorat, quod musicam edoctus ab infantia, clericos alios fideles in cantu instruxerit. Larga praesertim in maioribus ecclesiis, MART GERBERI'. DE MUSICAE CCL L. II. . I. Rr in

344쪽

in hunc neni cantoribus sunt constituta beneficia, atque semper permansit cantorum in iisdem officium , quod in insignem etiam dignitatem elatum eo demum venit, ut inter primaria esset cantoris in capitulis cathedralis ecclesiae functio, ad divinorum decantationem, Vel recitationem Orficiorum, De benefP.L ut observavit Mo 'As1NUs Romae ad hoc erant primicerii seu magistri can- ' δέ D 7 toruina, Cardinales etiam ac archipresbyteri, cantu praefecti, atque magistri, T. IV. . . uti ex epitaphio, paulo ante relato, liquet, quod MURATOR 1 Us Roma in ha- ρ' )-7 silica S CLEMENΤis non longe ab amphitheatro EsΡASIANI inventum iudicat ante annum Christi millesimum positum fuisse, ubi inter alia Lo quibus ANDREA H0men CREsCENTIUS atque Ambo superdotes istius ecclesae Cardinali erant ac archipresbyter almae

Primatum caulae quisque tenens propriae.

Cantu refecti sapientes atque magii tris labra dabant dis musica discipulis.

Caut 6regis X. Duplex erat munus cantorum, ad cantum rudes informandi, prima insen, in ecclesia cantum moderandi ia cantantium alii sunt cantores, inquit SYCHARD Us Cremonensis episcopus in suo Mitrali S. apud L . CAR seu 1, XXV. Tuo ΜΑ si V pr9efatione in antiquos libro Missarum Γ0manae ecclesiae, qui cantus in choro voce magna distribuunt qui sunt rectores ecclesae, sui

DLUM laudant X alis et orbo ς' exemplo ad laudandum invitant alii sunt

pueri qui radunt in gradibis cantant C. Eadem verba apud UR ΑΝ-L.IV. Ration. DUM leguntur. di ordinibus Γ0manis passim infantum fit mentio, qui ad C, O scliolam cantorum pertinuerunt. In laudato concilio quis ranensi haud dubie de huiusmodi agitur puerisis adolescentibus, prout etiam in regular 48 CARO DE GANGI legitur si uapropter in huiusmodi custodiendis spirituasi liter erudiendis talis a praelatis constituendus sit doctrins vitae proba- is bilis magister, qui eorum curam summa gerat industria, eosque ita con- si stringat, qualiter ecclesiasticis doctrinis imbuti armis spiritalibus induti, si ecclesis utilitatibus decenter parere, ad gradus ecclesiasticos quan- , doque digne possint promoveri Erat haec schola ac seminarium in catanonicis monasticis congregationibus, veluti de monasterio S. Galli constat T. L. Geod. ab ΝΟΤKER MARCELLO apud EZ1UM EX constitutionibus Cluniacenta, in apti l ACHERIUM, iam vidimus, armarium habuisse suffraganeum, qui, ι, '' is pueris cantet. Et de ipso armario subditur: omni die diluculo postquam

ITI. pi l. iii A tres puer psalmos, ut mori est, perlegerint, continuo Venit ad eos, ut

345쪽

ET EORUM FUNCTIONIIJUS. G. II.

is pueri, qui lecturus est in capitulo, audiat lectionem, vel etiam rite si ipsi se aliquo modo pueri offenderint, maXime cantando, vel legendo negligenis ter, vel si cantum minus diligenter addiscunt, dignam ab eo disciplinam si Xperiuntur. Ita in disciplina canendi formati pueri aliquando ad coercendam aliorum licentiam idonei sunt habiti veluti de ΡΕΤ Ro abbate Andreus in chron. eius monasterii legitur apud D ACHERIUM: Ut autem di T. ILL8o9 suescerent Dalmodiam more sulit accelerare M illam discerent proteland Panere pueris X ii enibus nondum in sullatis die se nocte balteria dabantur, eis ad punctum pausantibus seniores corde tenus fallentes eos 6ΠC0rditer sequebantur GU1DON Cenomanens modo retulimus, qua ratione ipse

in monasterio a puerulo formatus postea praecentor Cenomanens sedulo munus informandi pueros obierit. Tempore CAROL M. ANGILBERTUS abbas in monasterio Centulans ordinem divinae psalmodiae ita instituerat, ut centum pueri in subsidium accederent, ut in chr. Centui legitur, centum et-L. II. c. VI

iam pueros scholis erudiendos sub eodem habitu X si tu futuimus, qui fra i tribus per tres choros disis in auxilium fallendi ς' canendi intersiit, ita

ti chorus sancti Salvatoris centenos monachos cum IV. O XXX fueris habeat c. In actis ULsΕRΤ Ca otens celebratur H ΕΗpERT us ex Iudais b ortus sed a puero Christantis qui iis omni litterarum peritii tunc tem- - ,:i pori cantandi arte ocisque excellentis inter caeteros maxime fore at. De GUNT RAMNO qui ADELAR Do primo abbati honasterii S. yruilonis

succcessit. in chronico eius monasterii initi, lib. I. narratur , quam VO Amisi acher Cis ac cantus suavitate primo statim accessu honasterii adolescens omnes in adimi rationem rapuerit, mox secundum ab abbate in choro adeptus lo

X. D. LEAEuh Traite his surci chant, p. 13. Xempla affert Virorum, qui, dignitates hac puerili educatione maximas postea ecclesiae sunt consecuti dignitates. llu RVJ δη ς res e schola cantorum insignes prodiere pontifices SERGIO I. Vulgatu biius.

a se Erat ille primaeva pube vernanS, forma elegantissima , statura ultra nostri aetatis h0mines procera, grassitudine proceritati congrua : Ocalitas in eo instar tubae altissona , praedulcis tamen , Ω mole corporis non indigna. . . Apprime eruditus in ecclesiasticis ossiciis, ratim fuerat admusus in conoentu Nocte illa conversio S. PAULI annualis de more solemniter celebrabatur qua ille ad invitatorium , hymnos, sabmos , antiphonas , responsoria dulciter iugiterque instar amplissimae tubae reboans, attonitas aures, fixosque in eum omnium fratrum animos absque invidia delectabat. Cumque ad illud responsorium , quod cantandum abbati ab armario defertur, significavit abbas armario, ii memorato iuveni pro se cantandum deferret, eo loco qUO stabat in ultimo. GUNTRAMNUS suscepta cum humilitate cantandi resp0nsorii obedientia, tam mirabili tubae vocis suae novitate atque organica fistulati gutturis dulcedine totum horum, ipsumque maXime abbatem perinvisit, ut sinit versu Gloria utri eadem hora abbas significaret ei ad se venire, D de eo quo ultimo stabat loco eum ad se secundum stare

346쪽

AΝΑsΤΑsi UD: Hic Romam veniens, sub sancti memoriae ADEO DΑΤo pontifice, si inter clerum Γ0mctuae ecclesiae Onnumeratus est. Et quia studiosus erat, si capacita Ossicio Cantilenae, priori cantorum pro doctrina est traditus: laco si lythus factus per ordinem ascendens a sanctae memoria LEONEI. in tit. S. se UsANNJΕ, qui ad duas domos OCatur, presbyter ordinatus est. Sic ΕRGius II a LEONE III puer adhuc scholae cantorum est traditus ad erudiendum communibus litteris, , messisui in frueretur cantilenae melodiis. Et moX

Inse ni idem ac solerti imiis puer celeriter omnis litteratis disciplinae sumpst in-

ρηium , ut Gme ipsus scholae praecellaret puerulas Haud absimile narrat 113 GREGORIO I. STEPHAN III. AULO I. Ex eadem schola, ut ordo habet Romanus , pueri nobiles cubicularii pontificis fieri consueverunt. URBANUs J V pontis e vero ad finem seculi XII. Trecis inter infantes cathedralis ecclesiarfuit enutritus. In ecclesia Lug dunensi laudatus paulo ante LEBELF1 Us tumulum notavit Cardinalis cuiusdam, qui ibidem auspicatu est sacrum munus inter chori infantes; ΤΕ pHANUM item chorepiscopum labbatem Laubieu-sem e Chronico abbatum apud A CAERIUM , qui infans in ecclesia Metens , scientia cantus percelebri meruerit. cantore est XI. Idem LETE U notat p. 28. episcopos sibi honori duXisse, quaedam pe- scopi,&pyi 'culiariter canere in officio divino. Solemne archiepiscopo Mediolanens fiuis-j ό, se in Sabbato S. testatur BEROLDU ut postremum canat responsorium. uod , inquit, archiepiscopus debet cantare ex et a 20 P ad Cornu altaris. 'η Vec sunt haec rara in aliis pastina ecclesiis Xempla, de quibus suis locis 1 f. l. 9ἡ menti fies Singulare est, quod narrat ERRE HARD Us in vita B NOT RE 1 de quodam eius discipulo, cui in cantu sequentia episcopi quidam comites impere ratoris se se iunxerunt De ipsis principibus idem legimus, veluti de Α-

uJ Bb tuM ROLO M. qui teste EGINARD in eius vita , ecclesiam mane & vespere , item T. - ' nocturalis horis' sacrificii tempore, quoad eum valetudo permiserat, impigre frequentabat . quodque imperiali cappa ornatus solemnibus estis non P. . . . dubita V rit cum cantoribus Coniungere vocem auctor historiae musicpe asserit; certius vero id dicitur de FULCONE II comite Andeg avens sub LUDo vico Spioil. Da IV. qui ut habetur in gestis Consulum Andeg aD se Cum in choro B MARI 1 cher ILII Ni ense ut canonicus, .caneret cum c3eteris , regi Francia, qui tunc

a se Agente imperatore CUNRADO pascha apud No episcopi imperatori in thron suo pr0ximi, ibi-guutimini civitatem . S. GALLI monacho scholas ut aiunt, Domine rex, magistrum in e0, inibi regentes Se procurante etiam cantoris offi- v. od ipse nos d0cuit, iuvabimus Illo hoc gracium, ut solitum est in medio chori imponens tum Dre dicente, descendentes vestiti pontifica- crebr0 0r0natum infulatus, ad0rnatusque pre lihus laciantur . GALLI 01nacho, inclinantiosissimi. indumentis eumque manum ille ad ei inclinat , opus E qu0d Ῥ0ouit, reve- modulos sequentiae pangendos rite levasset, tres renter cum eo perfidiunt.

347쪽

ET EORUM FUNCTIONIBUS. G. II. 317

si forte aderat, meum cum suis commilitonibus deludebat, litteras huius modi formam habentes misit Regi Fruir 0rum comes ani Buzorum no- si veritis, domine , quia recilliteratus est asinus coronatus Sed haec alio pertinent. CAROLUM M. G1NARDus in legendi psallendi disciplina admodum peritum asserit quamquam nec publice ligeret, nec is submissum S in commune cantaret Sic de S. LUDOVICO auctor Odeuu reseri, Omnes eum horas canonicas, de gloriosa Virgine semper cum nota, id est cantu, audii Te, submisse tamen easdem cum capellano diXisse. RICHARD An Ita rege perhibet L BEU e supplem. MS ad chron. ROBERΤIS MARIANI Alisisti ad an. 199. ipsunt in divinis cantibus ibi admodum complacuisse. RODE 1cus de Rebus Hi p. scribit: FERDINANDUM ecclesiam L. n. e. 13. Vespere' mane , nocturnisque horis, sacrificii tempore frequentasse , interduim cum clericis in E laudibus modulando , interdum etiam Vices Cantoris implendo imperatoribus & regibus, qui in Orientes Occidente Componendis cantibus Operam dederunt, dicemus postea. In Oriente ut hymnorum compositioni animum applicuerunt imperatores quidam , cita modulata sonoraque voce in ecclesia publice cantare, in laude posuerunt. Laudatus ideo CEDRENoago Armeniis. Et de THEOPHi Lo erunt etiam, ait, illum antis amore illectum in solemnibus ad ag nam e Cloiam conventibus ae festis ne manus quidem ad cantu arti scissam normam a itur detre

S ELISABETH mn arorum regis lia narrant, quod pietatis studium iugiter in divino officio, horarum nimirum canonicarum , Xercuerint XII. Habetur tamen interdictum ZACHAR1AE P. in epistola ad 1 PINUM Mulieribus maiorem domus, quae est Quinta cod. CAROL. editi T. III hist. Frano. Du δ' Vβl' ς'

si gitatum est , si liceat eas ad Musarum solemnia , aut sabbato sancto publisi e lectiones legere, ad Missas psallere aut Alleluia vel responsorium. De si his in libro decretorum beati GELAS 11 . c. 23. destinatum est quod ne- si fas sit foeminas sacris altaribus ministrare , vel aliquid de his, quae virorum si sunt officiis deputat prpesumere. Accidit in hac re ingens abusus iam a concilio Cabilonensi an si O damnatus a). In homilia LEONIS IV. de cura pa

ab se Valde enim omnibus noscitur esse indecorum, sacerdotes loci talia a septis basilicarum , vel quod per dedicationes basilicarum, aut festivita porticibus ipsarum, ac etiam ab ipsis atriis vetes Martyrum, ad ipsa solemnia confluentes cho tare debeant mareere Et si Voluntari 110luerus foemineus turpia quidem, obscaena cantica rint emendare, aut Xeommunicari debeant, aut decantare videntur, dum aut orare debent, aut disciplinae aculeum sustinere. clericos psallentes audire Unde c0nvenit, ut

348쪽

L. II. P. I. ME CANTORIBU s

hibetur mulieribus canere in ecclesia iunius V choros mιlierum in eoolsa se in atrio coles prohibete. Traeierunt statutari. BONIFACII c. I. Non licet in celsa choros saeculariism de puellarum cantica exercere. In capitu- Apud uiuet dari quodam CAROLI M. indulgetur, ut in funere si illi qui psalmos non ne- 'ir si nent Xcelsa voce, diri eleistin Christe Dison viris inchoantibus mulie-

ribusque respondentibus, alta Oce canere studeant pro eius anima. Idque ad tollendas paganicbe superstitionis reliquias, quae in funerum ritu adhuc Mustr. oes pud Gallas supererant, ut X ECKARTO . CALES ad an. 742. ad indicultun Germ. T. I. superstitionum paganicarum adnotavit, cantica alternis puellarum choris pa-8 -i gano ritu fuisse decantata. Merito abrogatum fuit , quod GRANCOLA in L. L. e. s. Commentar hist in breViar R0m perhibet , in Beli saeuinas, genus quoddam religiosarum mulierum alternatim cum ecclesiasticis singulos officii versiculos cecinisse , quod idem usu receptum quoque fuerit apud religiosas Polisenses , quae cum Dominicanis canebant. Ad Te Deum organa versiculum modulabantur, Dominicani alterum canebant, tertium Gero religiosae. In S. ordine officii divini secundum consuetudinem chori praepositurae Turicen sis an Iaso in festo S. Fi DE sic notatum legi se uni sacersi dos incipit Gloria in excessie chorus dominarum subiunget Et in tersi a pax homini tis bonae voluntatis. Chorus canonicorum Laudamus te Uc. - sic alternatim etiam sequentia citeria chorus dominarum incipit sequen- , tia, Exultent liae Sion, primum versum cantabit, Chorus Canonicorum se si cundum, cita dominae, canonici sequentiam finient alternatim. Et vox sua III. Fuerunt etiam medio hoc aevo reprobat9 Voces Viratae, arte ό. ' studi comparatae, ab Cisterciens ita vitio datae Iuniacensibus Illae tennu-Adde, eViruta voces , quas vos graciles vocatis, succo liquerici sum, tuosis electuariis acuere soletis, quid sunt, nisi Oblectamenta aurium con-- tra regulae interdictum Et quaerente Cluniacens ubi interdicat illas regula, respondet cylseroten sis Ubi praecipit legere cantare cum si humilitate gravitate, AMBRosius interdicit eas in libri de Officiis si his verbis: Vox ipsa plena si suco virilis, nihil foemineum sonet ali-

si bus vocibus cum novis das civis melodiis in novis' usurpatis festis vestrisse utimini Contra veneranda canonum decreta. An hic forte voces intelligantur , quae Italis falsetti dicuntur 3 ut infra ex regula ordinis de Sempring ham referemus, praeter organum Decentum ipelli etiam Fausetiam in divino officio prohiberi dum viri foemineas aut pueriles Voces imitantur uspiam tamen, qui successu temporum itiam castrati admissi sunt, praesertim in Italia media hac in ecclesia observantur aetate, licet HERODIANO,&D1ONE testibus iam ineunte tertio siculo sub EvΕRO PLAUΤIN Us pueros Romae

349쪽

ET EORUM FUNCTIONIBUS. C. II. I9

Romae exquisitos ad officium cantandi in aula caesarea Castrandos curarit. Sed aliud olim, ut ad nos redeamus, spectarunt, qui usu sacro' religioso suavitatem in canendo attenderunt, dum vocem plenam gravitatis succi virilis requirunt in canendi disciplina, cantoribus ad hoc a primaeva sua Orighae tam in veteri, quam novo testamento institutis , Ut inter reliqua or-- namenta sunt verba expositionis brevis antiquae liturgia Gallicanae apud A MARTE NIUM quae fulgebant in templo, etiam divina eloquia dulci pro T. V Aueod.

se ferrentur eloquio , ut toto Cleg tanto plui delectaretur si verbum, 'r

se quanto elegantius Volvebatur Oci ornatu Propter carnales namque in si ecclesia non propter spirituales consuetudo est constituta cantandi, ut qui si Verbi non compunguntur, suavitate modulaminis moveantur, pensantes

si quanta sit dulcedo coelestis cantici, quando in incolatu huius saeculi tam si eleganter resonat ecclesia laudes CHRISTI . AMALARIUS , Ideo ait Can L. L. de oeel si torum dulcis o huic operi dedita est, ut sua dulcedine idonea sit horta. -c-

populum ad confitendum Domino. Ita enim scriptum est in libro Pasi alipomen0n Igitur cunctis pariter θ' ubi 'soce Mor ani V dioersisse musicorum concentibus, X vocem in sublime tollantibus, long e sonitus altili- si tur Uo Et postea si Ministerium cantorum laudem resonat, ut idem si A UGUsΤ1NUs in psalmo septuagesimo secundo Qui enim cantat laudem, si non solum laudat, sed etiam hilariter laudat Qui cantat laudem, non si solum laudat, sedis amat eum, quem cantat. XIV. Multa ibi in eam rem prosequitur mystice tum e scripturis, cum Cantores etiam ex iis, quae in ecclesiasticis canendi ritibus agebantur, veluti de pace ''m cantoribus mox initio Introitus cum aliis dari solita Landem, inquit, pacem fieri cantorib&s, is retro sunt, adimplens quae dixit discipulis Pacem meam do vobis c. Hoc es quod s0lemus dicere, innuit episcopus cantor Frequenter hoc occurrit in ordinibus Rumanis, atque generatim cavetur in ordine seXto a MABILLON1o edito Tomo II. Musaei Italiet, ne P g cuius episcopi insinisatione cantores nihil canere licebit sit in Missa ex codice RΑΤoLD abbatis Corbeiens a MENARD ad calcem sacramentarii S. GREGORII edita nihil incipitur a cantore nis ab episcopo praecipiatur a

an or line Rom. I. Mus. I. p. 7. 13. . ita habetur ris, vel cantoris Quodsi factum fuerit, archia, Subdiaconus aegionarius dicit at vocat paraphonista a pontifice AEXcommunicabitur, icischolam schola ae pondeo Adsum Et ille : est quartus scholae , qui semper pontifici nun- itis 1 adet ' respondet, ad N isse. Et rediens ciat de cantoribus Quod cum nunciatum fue- ad iontificem subdiaconus porrigit ei mappii rit, statim sequitur subdiaconus adstans ante falam, inclinans se ad genua illius dicens, ciem 40ntificis , usque AEL annuat pontife ut Servi Domini mei talis ubdiaeonus regionarius te psallat Cui cum annuerit statim egreditur anteget apostolum talis de schola estutabit Et fores secretarii, in dicit: Mooendite. Qui dum postea n0 licet alterum mutare in loco lecto accenderint, statim subdiaconus sequens tenens

350쪽

Alias etiam archidiaconus hoc agit: si Finito Lari eleison ut habetur apud se eundem AB ILLONIUM p. 37. annuit archidiaconus primo scholae: , ille inclinans se illi, incipit Bluia cum psalmo, Dixit Dominus Domino si meo. Ost hunc annuit secundo, vel cui voluerit sedis omnibus in- si cipientibus hoc modo praecipit. Dicitur Petilia cum psalmo CX sequi- si tu post hunc primus scholae cum paraphonistis infantibus Allehlia , si respondent parapho nisi . Sequitur subdiaconus cum infantibus Antula, si Dominis re navit, reliqua: semper respondent paraphon isti an si nunciant vers. II infantibus. Q. Parate sedes tua DEUS. Item vers. II., Elei apertinis mina Domine post hos versus salutat primus scholae archi- si diaconum, millo annuente incipit delata cum melodiis infantium. Quasi X pleta respondent paraphon isti semel. Ex his multa colligi possunt de

disciplina canendi in Rumana ecclesia, praesertim, quibus e personis schola cantorum constiterit viris .infantibus, seu pueris .magnis, uti DURANDUS VOCat. Huc etiam revocari possunt, quae paulo ante de variis signis ex . HERRGO T retuli pro cantu, rebusque eo pertinentibu S. Locus, instru XV. Totum ordinein chori ecclesiastici nobis describit an onymus compilator in cod. a linei. saec. XI. qui sub nomine IOANNis presbyteri innotuita . urbare quidem confuse, quod ad prppsens argumentum spectat de Cantia ecclesiastico inter alia χ ιρονομίαν describit, quam alibi, maXime apud Gracus cum certis in manu Xpressi signis frequentatam cantu inO

torum ineeelesia.

thymiaterium aureum, pro foribus ponit instensum, ut pergat ante pontificem. Et ille quartus elisite pervenit in presbyteri ac priorem scholae, vel secundum sive tertium inclinato capite dicit, Domine iubete. Tunc illi elevantes

se, per Ordinem vadunt ante altare, D statuuntur per ordinem acies duae tantum parapho

nis te quidem hinc inde a foris infantes ab utroque latere infra per brdinem. Et m0 incipit prior elista antiph0nam ad Introitum. Similia habentur in orditi II. III. Et in Ordine . , Episcopus annuat magistro ch0lae, quando a cantoribus Graduale vel Asieluia repeti debeat. a sei una parte chori tres clerici in ecclesia tres de alia magister per medium, qui albas indutum atque pluvialem mistra manu pastoralem virgam propter disciplinam tenens, ut omnes obiiciantur. Proinde deXtra manu elevata metiri, atque comp0nere istensionibus omnibus demonstrat, ut insimul aspiciantur ad

manlim, ut sicut metiendo prienotatur cantus Omnes quasi una v0ce concorditer cantum Om ponat, sicut de acies pugnat0rum diXimus. Et isti ita directa mente, multilo corde, prona UO luntate, Voces aequales atque consimiles gelum

odii contra diabolum n gelum amoris ΕΙ dirigat cantum. Omnes vestiti duplicibus stragulatam vestem atque talari tunicam ordinati atque compositi per doctrinam stent presbIteri in primo gradu ordinati per longum n dorsum recumbati ad chorum Levitae in secundo gradu in subtus iterum ante astando faciem contra illi qui inde vel contra magistrum, qui per medium ibat, directi per longum ordinati stent sicutis presbyteri. Similiter in pavimento ante diacones ordinati per longum stent Xorcistae, atque colyti, lectores, ostiarii de alia parte similiter episcopus vel abbas super choros et recumbatum