De vita et scriptis Nicolai Borbonii, Vandoperani

발행: 1888년

분량: 125페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

DE VARIIS DRBO SCRIPTIS OCauri est de Boi boni opusculo ei reseram' - . Cum in tanta illorurn turba, qui et veteri et nostra i te circumseruntur, Poetarum. Unum pervestigas Sem qui in eam mi et acilior et lectu scituque lignior videretur, forsan, ut sit in B ionii illius nostri sim culi haud paenit0ndi 00ni ala incidi in eum l . r 'lera ju OP 'ra,

a via se rogi aro. tritas rolin qu re, et ea reSlar , quarum lectio ni Solum ju unda, verum etiam

sit statur a. . .

lil 09io hactenus. Obi is rius exploroaadum erit denaiulum non jam suo ut o di lacticum genus animo Siluris Sed qualia pri septa in docendo tradiderit.

H. - De Tabellis lementariis.

XXXIX Borbonius ii rani didit libellum cui litulus

nis De Cauri es ena ratione siro semium. lementarii , et , Parisiis. Si in Coli nodus i. o. 9 in-8' Bibl. alio

82쪽

λ DE VITA ET SCRIPTl S. adeo tanquam persectu gymnasiarchus gregi Suo tuo dam perseribere. Luxuriante materia Styloque pruriente, Scribendo primum incaluit, Sed cum Inu Sa Sen Sina tepesceret, manum de tabula tollere in aluit quam ericulo S argumento dii ilius immorari. Iullis annis interjectis, hoc carmen quale intermiserat cum sorte in manus inci dis et caeteras Charta revolvonii et consis Sas Pheda Pe Ogno Scenti regustavit obiter et, cum ui Sia arrisisSet in ilicem emittere taluit pauci versibus additis.

In illo earni in quod ad genus id acti cum pertinet, loratium Boi bonius Sectari et Cumulari videtur. Uuidquid praecipiat, brevis esse laborat, iit jubet Flaccus, et more Flacci, mucipi ordine nullo. Sic orsus a pietate viti cultum et munditiam adolescenti quique eomniendat inde rebit scolasticis Summatim tractatis, ad pietatem redit. Disserit se inde carptim de grammatica, de arte dicendi et respondendi, de Ceni ac priminii S de auctori biis legendis, de otio de requie, de linguarum utilitato de ludo, do cura valetudinis de vitiis quibus juvenes laborare Solent, etc. Illaec omnia in Ordinate fuisse Scripta non dissitetur

Et Ii se limo pro per vobis at sit ordine nullo

Pra et pia in spero non nocitur tamen.

Quinimo ne argumentum quidem Oe mali pro suo vindicat. Lectorem vult admonitum Se ea praecepta asse episse ab homine elegantioris mus de rudi Sed retractata rescripsisse qualia cultior aetas postulare videretur

Discipulis armon odorat de moribus ant0 Ingeni quidani tardus et arte rudis. Non sum ego fortassis dignus qui comparer illi Me pondus serra nihil esse scio. Etsi illo melius nihil lite egisse videbor, At volui cert sat voluisse Satis. Η Pn ego vos propter sacris e so utibus hausi,

Tam ius est in os, tam meu 3cer mor.

In pistola liminari ad Lectorem benevolum, Borbonius non sine quadam Voluptate et superbia commemorat illud carmen hominibus si κ. μυυσοις Perplacui S Se quippe qui judicavissent Pit' sit tot iun non modo dignum quod typis aereis et stanneis eXcuderetur, verum eliam quod aureis litterulis vel potius, si sieri posset, igneis charaeteribu Somni puerili pectusculo in squiperetur. Nec longe ab suit quin res laeesserit nempe Joanne Caurres ius, Ambianensi piaedagogii moderator non Vulgari S idem poema ad usum juventutis, enarrationibus Scholiisque suis additis, accommodavit'. Sed quidni ipsius

1. Joannis Des Caurres Ambianensis piaedagogii moderatoris ad Vulgarem popularem quo Sensum accommodata enarration se in idola Barbonii Vanil opserant poeti clarissimi lib0llum loribus in pu serorum gratiam ad illustrissimum Cardinalomontonium a Crequy. - Parisiis apud Joannem Bene Natum, o l

83쪽

DE VARHS DR BONI SCRIPTIS. I Cauri est de Boi boni opusculo verba reseram' - Cum in tanta illorum turl)a, qui et veteriit nostra aetate circumseruntur, poetarum, Unum pervestigasSem qui in eam rem et sucilior et lectu scituque dignior videretur, orsan, ut sit in Boi boni illius nostri si seculi haud

poenit ori di sio, mala incidi in se umque, pro iser c Pl Pa ju OP ra, lit, ut uni quom di puerorum miniandis moribus inscripsit Ouom cum ad unguum ei legissem, ut huic ri Migiosae provincipe imposita' non mediocre conducibilom et accommodum esse, inuo quidem judicio, perspexi SSem, utpote quo et philosophorum moralium scita quam plurima, et laus omni virtutis, morumque ogenerum en Soria cnS-li alio at tuo multa saluberrima christiana pri ceptam sacri Pagini S deSumpta. Oratorum deniquo et poetarum ex quorum omnium disciplina gregiam adolescentium indolem, sanosque more compar uri diximus vis et sucundia contin0ntur quo lamen faciliorem magiS JU PS icuum ac popular m puerorum captu reddorum in Orum gratiam non utro lavi horis succossivis aliquot scholia communiarioli vice, ex optinus quibusque grammatici in eum colligere. Non minus honorifico, de eodem carmin sensit Lan binuS, Una scripsit Nicolaus orbonius cum argum sentiam humile et pusillum do u0rorum moribus tractandum suscepisset Sermoni et

carmini genere Sus S ad rem accommodato Vorbi ac numeri Saseli S Ornatum Omnem omin sentem, ut in decol im, reformidan S;

ab omni graviore et plondidior loquendi figura abhorrens de O-rum in omnibus partibus et usquequaqu0 servans. Cum multis

uretem ullis de causis hic scriptor sit lectiou diutius, tu- hoc mu ime Η0miud quendus est, quod priue ps et solus ui qum uiuo tructurit ullis

intacti M. Non o nimios timor nequo orum rationem habeo Si qui aliquando talem ii id dam eo nati sunt eum proin tu habori debeat, ac Si nunquam quidquam ab eis scriptum ess0 t. tque haec lauS Sinon Ultima loca avia ora grare vias tritas rolinquere, et ea reSVeΓSibu exornaro, quarum oelio non soluti jucunda, verum etiam

utilis illi tutati sit ut Pa. . . Sed de Pt ditiu0 yio hae enus. Olias insorius sex litoraMdum erit idem Π0rbonii pus ulum non jam quomodo id acti iam genu animo conceperit quaesituris Sed qualia praecepta in docendo tradiderit.

XII. - De abellis elementariis.

Anno DXXXIX Borbonius Lugduni didit libellum ut liliatus

I. I ide Ioannis De Cauri es nai rationes, Pro minium.

2. Tubelli elementarit , et , Parisiis Simon Colininus, in-8' Bibl. Nationale). - Idem, Lugduni Frelliei ira iros, 539. in-8 46 Bibi, Nationale , ex libri Joannis Pellissonnis.

84쪽

nil Tabullas lumentarias inseribi , laeuit propio ista suo Lon hiridi senillud quod rudos os ol ni ratarii pia iri vinium nullum habent inmanilius vulgo abolla app0llonlur , Id genus libur hodie vocatur Munuul , II mento aut rede m cum . In suo libollo qui paginas Pontum non Xe odit plurima ac diver sis ima oegit orbonius nam quo in O operias 1 Prima rudi in enta granam ilicet ar et latin se 2 nrovissimas Chiistiana doctriniae institutio nos a Carmina nonnulla saera sex ejus Oporibus deprompta 4 πχρχIrΩ λατα Seu moralia pra)00Ρla x vo Joanne Boi honio ollecta 50 Funo rom laudationem poetiae Brixi Gormani Altis iodorensis 6 Levia po0nantia in studiosorum ad Ol Sc ntulorum gratiam stom-

7 Epistolam orbonii ad Rubellam quam vocat e suam colun bellum Suum mol, Suum Saccarum , et cui plus millies ali didit. Sic paucis v0rbis prior eruditur in utraque lingua r ligione io si,

moribus, atqueiliam quod sorsitan mirabero in tripli et arte odandi.

lud0ndi amandiqU . Quamvis linguae gra)eae et latina magnam libolli partem die reverit justam grammaticam minus quam grammati ea lineamenta seripsit Borbonius. Ipso enim habebat in mente, cum in seliolis sere nullus liber i verssiretur nisi institutiones Vrumuutticu Ph ohlori Ga et latin nisi Doluit hie octo rutionis urtibit et bur rismo libelliis

aut Il .rundri Doctri /ule aut Ioannis esse interii Inhm ttica puerorum montem irretitam saepius et impoditam adjuvare ac sublevare. Cavondum est enim nil me praeeeptiuncula rum turba puerilis ingenioli senseritudinem obtundamus. . . Ex innum oris grammaticis qui de labyrinthis usta volumina conseripserunt pauca sunt admodum d cerpenda quae pueris nostris degustanda Proponamus ... ab sellaS, non justam grammati eam scribimuS. In odem libello orbonius lectorem monet se Opusculum Parturire, syllabarum eonstitutione metricisque morulis ae semporibus de qui variis podum generibus Versuumque mensuris et eorum Su, quod, ubi Satis malui uisse Videbitur in communem studiosa juventutis usum edor non dubitabit . Nescio an hoc opusculum ad exilum unquam perduXerit. His scriptis non hic diutius in imo rabimur nam cum de uel O-rum institutione non solum in Libellis et meu tu iis, l l /0 yi0, verum etiam in xt his aut in Epistoli disseruit, statuimus ea qua de hac maloria hic illic sparsa sunt ita in unum coaelawXΡOnere, Ut quam apertissime appareat qualis uerit in docendo auctoris s0ntentia.

85쪽

DE 'ARII nolino I SCRIPTI, 59X II. - De quibusdam opusculis orbonii indilitis aut perditis.

In septima opistola lina inari Nugarum edit. Grn h. Lorbonius ait

Se retinere in arca quQudam Opuscula quae limam adhuc expectant duas scilicet Sylva nil eram ad christianissimum rogem Franci Seum alteram ad sereni Ssimum Ioiari eum VIII, regem Britannorum, ludicrum rorterea poemation in bellos homunculos qui soli hominum Ciceroniani nomine haberi volunt item opusculum iambico carmine conscriptum cui inditus est titulus 0M NEMO. In prima sua epistola ad uanum Harpocrutem po 3ma parturire nuntiat, quod Sibi honori et studiosi omnibus voluptati ore sperat, utque lectorem hoc tetraSticho, qua Si praestatiuncula, admonet

Multa mois Nugis ait mixta, ut seria lector, Gaudo et Ase oculis utraque grata tuis. Sst si orbonium vis nosse, valere ut et, Seria cum Nugis Iu pocratemque lege.

in epistola qua Joannes Borgio Octo ligarum libros clausit de Hurpocrate etiam agitur sed illud pusculum aliaque poematia aut in edita aut ordita suis Se valde u Spicor.

86쪽

PARS TERTIA

I. - Uttantum peccatum sit sexto ocimo a ulo in institutione puerorum.

Satis coii venit interire: dagogos ea quCo reprehenduntur in ue rorum institutione plerumque esse impulandae ociae parentum indulgentide et magistrorum in se itide. Ea mente Borbonius, dum Pu tuto Vii pro 'mium scribebat, sup aetatis juvenum mores acriter insectatus est Proh Deum atque hominum idem l uales hodie videmus pueros quorumdam Christianorum silio. Quales, Opinor, nemo unquam vidit apud profanas ac barbar natione S, qu Le Deum non noverunt. Pu Si unus redecim anno natus, plus fraudis plus doli mali callet quam patrum nostrorum memoria, decem robustisSimi juvenes. Item puella una hodie altatricula vixdum lacte depulsa, laSci Vior, morosior astutior, et ne quid aliud dicam nasutior est. quam olim Virgo jam matura viro, juni pleni nubilis annis. Quide ausi est' escio. Deus et t. Pueri ante tempus adolescunt adulti voluptatibus es sceminale diffluunt mox vix viri pr0 matura Senectutem arce Scunt. ales Sunt hodie plerique omnes quibus ut paler meus dicere solebat si nares paululum perstrinxeris, lac P Sanguine e XpreSSeris Ridiculus essem et hunc querelam meam merito ineptam dici paterer, nisi passim stultam ne dicam impiam parentum

erga filios indulgentiam fieri viderem. Novimus et ipsi hunc nimiam parentum in liberos facilitatem, et nostratem forsitan dicas illam de cilianam suam lepide ita lusit

Boi bonius

Non sinis ut linguas discat librosque revolvat

Filius, o demons C. stiliana, tun S. Ν0n exire domo pateri S non Visere 3 mPOS, Amplexu retinens in gremioque lavens. Nec sinis et quales intus colludere nato, Et mi eos lachryniis oscula mille tuis Vix illum pateris, te non Dr: Us D te, B Antem, Nudaque cum nudo, Pciliana, cubas; Defuncti ut patris vestigia sancta Sequatur Non sinis, ignavum degeneremque facis.

Vidi ego an tale puerum de fonte bibentem; Nuper erat nostri gloria prima chori;

Caepserat et mecum versu contendere nosque Ρraeceptor noster dixerat esse pare S.

87쪽

Non potes avelli quisquis reclamet ab illo,

Matris inauditum ridiculumque genus Sic faciens, non es mater, sed dura novere Sic ordis nium C Pelliana, tuum. Simia deformos fustius miratur, at ipsa Sa'pe sub amplexu ignora cara nec3 i.

Nimio studio filiolum suum currebat Caeciliana. Quot autem patres in diversum multo gravius ab evranteS, ne minimam quidem diliguntiam in lib0ros intendebant inaud mirum igitur, Si juvenes eum se palerna disciplina Omnino destitutos viderent, in inertiam et flagilium prorumperent. IO impetiit orbonita Scolasticos, quos non

pudebat insomnes nocte Studo con Sumere, Vendere VeStes atque libros,

et assidue scortari' Credere velim juventutem nostram moribus multo melioribus uli et ne se ire quid Sit Coralliorum genus . Hujusce tempori prieceptore de puerorum moribus emendandis non mihi mit accuratius elabora Sse Videntur. I autem, orboniosi eruditur nihil aliud sibi in animum inducebant quam juvenes a

munere honesto avocare et barbariem docere. In mentsem tibi quid, abelle, venit

Nos bros discipulos ut avocare Nusquam a munere desinas honesto Nimirum, a studio politiorum Sacrarumque ab amore litterarum Malles quippe tuis ut in salebris, In nugis hominum tenebricosis, In tridisque lil)risque qui Stuosis, F md in barbarie in sim inque culino

Tam caram male perderent juventam

Atqui si ibi credis ipse posthac

Nostros discipulos sine valere, Ne qua perSequeri surens ubique, Musa te in rabiem inserant Babelle .

. Plagosis illis Orbiliis crassisque litteratoribus , qui odio plus quam Vatiniano politiores littera Oderant inprimisque graecas, et

in publicis concionibu e SuggeSt V00iserabantur admonebantque plebeculam sedulo cavendum S Se ne pueri graece litteris formarentur, non Sane peperciti OrboniuS. Sed quidquid diceret velissiceret ne id quidem assequebatur, ut Storum auctoritatem usque adeo inconcussam apud parente minueret aut di S Solveret. Ipse vero dolobat quod illi othicae barbari de propugnatores, docti tantum caedere ac verberare, plena Semper et requente Scholas Suas concursu splendidissimorum juvenum Viderent, et, quam vi doctrina quam profitebantur vix ore vendibili S ex ea tamen multum aeris et domos

88쪽

PARS TERTIA

Ι - uantum peccatum sit sexto ducimo si aeculo in institutione puerorum.

Satis convenit inter piaedagogos ea qud reprehenduntur in Pue rorum institutione plerumque esse impulandac 00 uparentum indulgentio et magistrorum in sellio'. Ea mente Borbonius dum Pi flu/90Vii pro Hemium Scribebat, ii u utatis juvenum itiores acriter insocialiis est Proh Delum atque hominum idem uales hodie videmus pueros quorumdam Christianorum silios ' uales, Opinor, nemo unquam vidit apud pro sanas ac barbara natione S, qud Deum non nOVerunt. PuSi unus redegi in annos aliis plus si audis plus doli mali callet quam patrum nostrorum memoria, decem robustisSimi juvenes. Item puella una hodie saltatricula vixdum lacte depulsa, laScivior, morosior astutior, et ne quid aliud dicam nasulior est, quam olim Virgo jam matura viro jam plenis nubilis annis. Quid cauSiae est Nescio. Deus scit. Pueri ante tempus adolescunt adussi voluptatibus si seminate diffluunt: mox vix viri praematura Senectute marce Seunt. Tales Sunt hodie plerique omnes qui bii sui pater meus dicere solebat si nares paululum perstrinxeris, lac pro Sanguine eXpresSeris Ridie illus essem et hanc querelam meam merito ineptam dici palerer nisi passim stultam ne dicam impiam parentum erga filios indulgentiam fieri viderem. Novimus et ipsi hanc nimiam parentum in liberos agilitatem, et nOStratem forsitan dicas issam C Deilianam quam lepide ita lusit Boi bonius

Non sinis ut linguas discat librosque revolvat

Filius, o demons Caediliana, tui S. Non exire domo pateris, non visere eam POS, Ampi sexu retinens in gremioque m VenS. Nec sinis Pquales intus colludere nato, Et mis os lachrymis oscula mill tuis. Vix illum pateris, tu non priΡsente, 3 3ntem, Nudaque cum nudo, Caeciliana, cubas; Do functi ut patris vestigia sancta sequatur Non sinis, ignavum degeneremque saeis.

Vidi ego an tale puerum de fonte bibentem;

Nuper erat nostri gloria prima chori; Coeperat et mecum versu contendere nosque Praeceptor noster dixerat esse pareS.

89쪽

Non potes avelli quisquis reclamet ab illo,

Matris inauditum ridiculunique genti Sic aciens, non os maior, sed dura noverca Sic perdis natum, C;0ciliana, tuum. Simia deformes scelus miratur, at ipsa Sp pe sub amplexu ignora cara necat .

Nimio studio filiolum suum curabat a ciliana. Quot autem patres, in diversum multo gravius ab evrante S, ne minimam quidem dilig0ntiam in lib0ros intendebant Glaud mirum igitur, si juvenes, eum se paterna disciplina omnino destitutos viderent, in inertiam et flagilium prorumperent. IO impetiit Orbonita Seolasticos, quos non

pudebat insomnes nocte Studo con Sumere, Vendere VeSte atque libros, et assidue scortari . Credere velim juventutem nostram moribus multo melioribus uti et nescire quid sit Coralliorum genus' Hujusce tempori pi deceptore de puerorum imoribus emendandis non mihi nulli accuratius elabora Sse videntur. Ii autem, Boi boni o

s creditur nihil aliud sibi in animum inducebant quam juvenes a

munere honest a Vocare et barbariem docere. In mentem tibi quid, abelle, venit

Nos bros discipulos ut aVOeare Nusquam a munere desinas honesto Nimirum, a studio politiorum Sacrarumque ab amore litterarum Mallos quippe tuis ut in salebris, In nugis io minum tenebricosis, In tricisque librisque u Ustuosis, F inda in barbarie in sim inque e Pno Tam caram male perderent juventam

Atqui si ibi credis ipse posthac

Nostros discipulos sines Valere, Ne qua persequeri surens ubique, Mustu te in rabioni inserant, abelle .

. lagosis illis Orbiliis crassisque litteratoribus , qui odio plus

quam Vatiniano politiore littera Oderant inprimisque gra)cas, et in publigis cone ionibu e SuggeSt Vociferabantur admonebantque plebeculam sedulo cavendum 8Se ne pueri r vice litteris sormarentur, non sane pepercitior bonita S. Sed quidquid diceret velissiceret ne id quidem as Sequebatur, ut Storum auctoritatem usque adeo inconcussam apud parente minueret aut dis Solveret. Ipse vero dolebat quod illi othicae , arbari e propugnatores docti lantum caedere

ac verberare, plena Semper et frequente Scholas suas concursu

splendidis imorum juvenum Viderent, et, quam vi doctrina quam profitebantur vix foret vendibili S ex ea tamen multum aeris et domos

90쪽

DE VlT ET SCRIPTIS.

et agros sibi Oinpararent. Non ilii randum ergo si poeta, cuin nihil esset in loculis, bile in suam carminibus hujusce generis levaverit

Dui ilicis alii uim loco Cali illi, Et diei cuculum loco cuculli, Idem iii cecidi sonas cecidi, Ilugo qui et Oros Voca lepores, 0ui diei ton te loco seni re. Jui diei decoris loco decoris, Sexc0nta istius, nugo, qui arimo Essors et fabricas alani at tu ubi tu , I anta est gratia libi ralitasque anta est istius ingenii venustas Λtisue lio usque adeo est Iu Otidia uulit. Ut ut jam magis extet usitatum, Vulnatum magis aut magis receptum Nomen grammotici interim eruditi

Usurpans, cumulas pecuniarum Thosauros et agro S OVeS JUe e illo Sque, Dum stultorum tominum atque rusticor ulli

Dudiscenda doces rudes puellos Sed te non patiemur ultra, et istos Fumos vendere desines, ne iugo

i Sed Nugo tibi nomen est serendus i. II. - Ouid do pra ceptoris ni unere senserit orbonius; tu id de publica disciplina.

Ex eo quod carminibus praeceptores Bor Onius si optu veXaverit. id lamen non sequitur ut ossicium paedagogi imminuere voluerit. Duanti autem secerit pra)ceptorem, illo nomine dignunt, in plerisque scriptis planissime apei uit. Sic JOSum gymnasiarchum, amicum non Vulgarem, alloquitur

Cum pueros ornas a sormas, optime Josa,M0ribus integris litterulisque bonis,

Muluis Obis, quo hon aliudum stantius ullum: Νulia est in terris fui es in pulchra mactis. Uuod si ingrata negat mercedem turba malorum, Perge, laborantsem pra)mia digna manent. Uui teneram utatum nobis comm n dat Iosus Foen0re cum multo reddet, amice, tibi .

Ιlsu quidem nobile docundi munus a stultorum irrisionibus in Tubellis Elei heu tu pro sua parto vindicavit si uod si quis et Hul 10ροσορ 0 hunc pilani atque hone Stum conatum meum reprehenderit, atque etiam sortiter irriserit, ni anum non orierim. Omnis unctio qua honestos mores One StaSque litteras conserere quis molitur, non potest SSe non illustris, non splendida, non honorifiea Nemini

autem si audi erit quod ex nostris et quorumdam lucubrati0nibus

SEARCH

MENU NAVIGATION