장음표시 사용
61쪽
DE VARIIS ORBONI SCRIPTIS. 43Ε nun grammaticum, nunc te sagis ipse Platonem, Nil homo grammatici nilque Platonis habens Omnia novi inquis , o persectissime certe,
Si te, ut re vera es, noveris esse nihili.
Quis fuit ille grammaticus Nonnulli existimarunt esse Johannem Cheredamum, inclytum auctorem Grammatici I say09icse , ideo quod Borbonius illii et epigramma ediderat
Grammaticen seripsit graestam Charidemus eamque Praedicat ostentans Omnibus atque legens Asserit esse ipsis vel thenis itistiorem. Mentitur raedus num Charidemus tomo est δ'
De ea re querent Cheredam respondit noster
0ui tibi dixerunt, Charidemi nona in ficto
Carminibus famam me lacerare uana,
Ii odisse fidem tibi si potu ore quid ad me
Credules Credulitas num tua, culpa mea est 'Et ego credere volo in hoc rerum articulo credulum fuisse Cheredamum atque haec ori)onii epigrammata ad alium quemdam
grammatissum, doctum minu et minime spectabilem, attinere. denim animadvertendum est, eo tempore quo humaniorum disciplinarum studia est Orescebant, colastica barbari u sautores a Borbonio tantum suis se impetitos politioris autem litteratura propugnatoreS summis laudibus exornato plerumque receSSiSSe. Laudatorem enim et quasi praeconem renascentium litterarum Borbonius sese profitetur, continuoque bellicum canit in Barbariem
Iam studiis inhiat totus melioribus orbis. Quid fugitas ' da, da barbara turba, 3nus . .
Si quem virum apud litteratos conspicit majorem clarioremque aliis, hunc statim studiosae juveni uti ducem praeponit imperatoremque, ut ita dicam, salutat. Sic Erasmum, Sic Budaeum Alciatumque barbaria sus profligataque, quasi triumphantes concelebrat. Nec Sunt, quae manant e calamo, Vacu e inanesque laudes Pectus est quod poetam in Spirat. Ad exemplum proseram hoc carmen quo Alciatus Valentiam ingressus Salutatur
O nos elices, o sausta Valentia, recte Si quid in hae vita solix faustumque Oeatur, Alciatus Venit nostri certissima saecli Gloria, sanctarum callens enigmata legum Aleiatus tot vieturus nobilis Orbe, t. Xugin II ris. 2. Grammatica Isagogica heredam Suiliensis eae diversis authoribus ad studiosorum utilitatem multo labore selecta aegidius G0ur montius, 1 21, iu-i'. 3. Nugin I, 98. - Vide etiam I, 9, 215. 4. Nusce, VIII, 61.5 Xu 96P, I, 407.
62쪽
Duin sitivi cursu vastiani volventur in sequor. Ille in luana, i latus cui tros Hebro a Latina Graecaque sunt lingua in promptu, coelestia dona. Heus t suge, Barbaries, tuus illi meerrimus OStis, Λ letatus venit. L: tare, Valentia, tanti Hospitis advolatu, quo nil c0ntingere majus Utilius vo tibi potuit. Tu, juris amator, Exsulta, juveni silue senexque et suspice numen Hic ille letatus, nodo doctissimus omnes Solvere, ut in isti pres strris datus a Iove summo. Denique non venit solus : comitantur euntem Ingenuum Candor, Gravitas et suada Venustas,
Ipsa vel Superis pergrata Modestia divis, Et posita in primis venerabilis et gido Pallas. Tres Charites, Musaeque noveni facundaque Pitho .
Ne minore sit idio Maerinum Germanumque lixium prosecutus est. Dies me deficiat si carmina omnia recensere velim quibus aequale Silo in Signe necne cecinerit. IIomines enim sui temporis qui in litteris et doctrina famam quantulam cumque si ibi paraverant prope omne probavit a laudavit. Licet de nimia versis calorum
sexti decimi saeculi multitudine alicubi questus sit' nemini unquam
defuit sua castra secuto. Cui que versus gratulatus Si cuique e
scripsit nihil suavius, nihil cultius, nihil unquam legisse jucundius
Versiculi S. Ingenium cuique concessit, et scientiam, et facundiam, et modestiam et honesto mores. Si quis quoddam novum pii lypi S
l. Nugin III 86. - Similiter in honorem Bud: Di hos versus condebat
Ut Pater Onani polens licitia in uni librutescere menteSVidii, et in more dogenerare feros, Pallada turbato discedere jussit ab orbe, Corrigeret populi dii in malefacta sui Mox orbem Omne genus, facio velut agmine morbi Invadunt, Passim corpora peste cadunt Regibus interea discordibus, omnia bello Miscentur, sus terra cruore rubet Non Secus ac segetem cum flamma furentibus Austi is Incidit, ac totos depopulatur gi OS. Hinc monstrum priuS lue malum irrepsisse salendum Osi,
Barbari na, ita nunc da ni Oritura manu am calamo arrepto iam Saevant coii ludit tydram
Budaeus, quo nil clarius orbis habet QExeitat hic cimine lingua lacundu utraque, Evocat a villis, erudit i quo polit QVerus ut interlires divum praeStatili Or Orpheo, Saxa licet cantu traxerit illo suo Ecce bonae redeunt artes, tredeunte Minerva, Placato redeunt omnia laeta Deo, Redditus Ilesperiis nobis Franciscus ab oris, Rex noster doctis doctus et ipse, lavet Quid restat placidi nisi dona agnoscere coeli Inque data reliquos vivere pace dieS
2. Vide supra, P. 17. 3. Xusce, VIII, 46 66.
63쪽
DE VARIIS ORBONI SCRIPTIS. 4bmandabat, in ipsius libri Donte non nudos inscribebat versiculos lectorem auctori conciliaturos . Si quis vero occidebat ante diem, destinctum statim longo si elupro Sequebatur et sepultum epitaphio degorabat. Forte etiam accidebat ut inter Se discordarent ejusdem causae defensores. Tunc sese Boi bonius interponebat in pacisii calionem. Illos, per Phoebum, per Musas, per Chri Stum quibu placet concordia, orabat atque obtestabatur ut ira Omni depo Sila, dextra rursus conjungerent' Ipse tamen cum quibusdam bonae litteratura propugnatoribus interdum dissen Sit, Sed eos mordaci Versu nunquam lacessivit suis carminibus Omni laude destitulos excludere Salis habuit. Sic Stephanum Oletum, typographum illii Si rem litteratoremque non Vulgarem, cum quo Sane Lugduni Societatem fecerat, ne semel quidem in Nugis aut in litteris nominavit, non ob aliam au Sam SVSpicor, quod erat ex iis qui Ciceronianorum nomen Oliis Surpaverant.
VIII. - 0rb0nius veterum et recentiorum poetarum aemulator et interpres.
Antiqui talis cultus et imitatio tam vehementer sexto decimos aeculo vigebant, ut nihil mirum qu0d Veterum exemplarium conversioni aliquid temporis orbonius imp 0rlierit Plurima enim illius
poematia non alia sunt quam graecorum scriptorum translationes in latinos versus. Nunc sententiam ex aliquo graeco poeta aut philOSOpho depromptam convertit, Verbum paene Verbo reddens' nunci. In r0nte elegiarum abolii et quo: lam restens editarum scribebat:
Quisquis es, ore fave et nova carnailia candidus audi, Carmina indocinus quae modulatur olor. Non semel et Musae audivere et Phaebus pollo Hoc melos, et positis obstupuere lyris. Tale acer vales, clarum cui nomen abolito, Edidit, ingratum nec ore sperat opus.
Quis Alnoti elegias hodie novit - Laudativa carmina degentius inscripsit Boi bonitas in r0nte carminum Clementis Maroti in novis editionibus Martialis et Gellii, in epistolis saneti Pauli, in libro adoleti de laudibus platio 80phiae, etc.
2. CLEMEXPIL MARATO ET JOΛΝ SAGO M. Parcite dentalis proscindere nona in chariis Vestra. O mici, parCile. Cur calami rabie et probris si sedisque libellis Laceralis alter alterum Parcite, rixarum salis est conjungite dextras Redite tamen in gratiam. Pulcher amat pacem Phoebus doctaeque sorores Christo placet 0ncordia.
o. Multos locos in Nugis reperias quos auctor, ingenium suum quasi exercitaturus, transtulit ex Homero mosiodo, Iheognitie. Turipide, Dem0sthene,
64쪽
quaSi παραρραστικως. Emulatur inprimi S p ta minores . Menandro ex Stob aeo Luciano, etc. Sic de nove Musis, ex Theogonia, hos Hesiodi Versus υε θυγατερες ιεγαλο Δὶος te ne transtulisse gl0riatur
Ter i es sunt Musae, quae magno sunt Iove Clio, Euterpeque Thaliaque Ielpomeneque Terpsichoreque, Eratoque Polymniaque Urani Calliopeque : haec aulem alias l0nge aut ei or s. VIII, 25.
o V ετερου 12 κευθη Ξυι γρῖσι , αλ .es tri uisquis lingua aliud loquitur, quam pectoi enlii, Non minus hunc odi, quam nigri limen Ax L. Non minus est odio dignus quani Janua is, Qui loquitur, et non pectore Sentit i ore aliter quisquis loquitur, quam pector ntii, Hunc odi, tanquam limina, Pluto, tua. IV, 9. IV, 50. IV, l.
l. Sic ad lepidissimum illud Anacre0ntis carmen μοι 11ελει Γύγευ, diu Sit in gratia mont0nii Olivarii, Viri ornatissimi.
Nil curo regi auruli Gygi : in tyrannos Habere opes, ne opto. Curae mihi est, Odoro Barbana Syroque olivo Persundere atque vernis Frontem rosis ligare. Ilaec hic dies monet me Curare : nemo novit Quid lux Sequens vehat. Tu, Vulcane, qua Ple Praebiti S,
I graec Nicarchi illud tetrastic
65쪽
M0rtuus in est inventus pyxide passer, Passer, ani pulchrae deliciumque Ros: . Longe aliter mi quam quem tua Lesbia deflet,
Λbselnima , docte Catulle, tu δ . , non hunc sitis arida pressit. nullus acerbus Odor. imioque arderet amoren: tabuit et periit .
Ad exemplar Virgil sic f0s 0u 0bis poetam suracem illudentis Borbonius quem l a Scriptorem Suorum carminum Suppi latorem a ita ludificat
C0mposui Versi Sic proser Sege Sic excelsa struSic nidum volui Sic medicas herSic mola Franc
Sic navis varias, Sic pastor Serva Sic num os uini
Sic hos, sic Orti Si diversa 3r: Si candela ardeSic ad uberibus Sic lanam milis, Sic mel nectarei Si it lepor
i uos nunc sibi indicat alter . non sibi, pingui ager. non sibi, tecta saber. , non sibi, Verna facit., non ibi terra parit. non sibi, sarra terit., ii sibi Vectat peS. io sibi, nocte greges. t n0n sibi, dives egens. , non sibi, Vivit amans. non sibi, Sudat equuS.n0n sibi jura coquus. non sibi lumen habet. ion sibi, mater habet. ii sibi, portat Vis,. 0n Sibi stipat apis. i, non ibi dente canis. non sibi, prata serunt. ori sibi bella gerunt. la sibi, portat nus. ion sibi, pr aebet holus. non sibi, nostra manu Sp.
iiii in illo carmine poeta lepidi et exquiliis umque Virgilianum inani verbosi tale
,ro Nugarum idem Catulli 0emation pressius, ripit carmen
Veneres Cupidinesque est hominum politiorum i adest me ae Rubellae, meae Rubelli , diligit haec suis ocellis, inter aves venustioreis torque pulchriorquera alias Rubella nympha 'teit et nigris ocellis
66쪽
qua Si παραρραστικως. Emulatur inprimi poeta minores .
Menandro sex si obpsto, Luciano, te. Sic de novem Musis, ex Theogonia, hos Hesiodi Versus υυε θυγατερ ξ μ εγα o solo: etc. latine transtulisse gl0riatur
Terrare sunt MuS P. Iude magno Sunt Iove natae
Clio, Euterpeque Thaliaque Melpomeneque Tertis tela ore sue, Era loque Polymniaque Uranieque Calliopeque : haec autem alia longe autet Onaneis. VIII, 25.
Inud Homeri praeclarum distidh0n ex lib. Iliadis non sic obiter vertit.
υσχ ετ ερου μ ε κεύθη cu φρῖσι , α . . O ELTA Uuisquis lingua aliud loquitur quani pectore Sentis, Non minus hunc odi, quam nigri linien verni. Non minus est odio dignus quam Janua Ditis, Qui loquitur, et non pectore sentit idem. Ore aliter quisquis loquitur, quam pectore eniti, Hunc odi, tanquam inlina, Pluto, lua.
1. Sic ad lepidissimum illud Anacreontis carmen 6 9 16 sibi λει ΓυIdio diu Sit in gratiam Ant0nii Olivarii, viri ornatissimi.
Nil curo regi nurun Gygi : in tyrannOS Habere opes, nec Opto. Curae mihi St, odoro Barbana Syroque olivo Perfundere atque Verni SFrontem rosis ligare. Haec hic dies monet me Curare : nemo novit Quid lux Sequens Vehat. Tu, Vulcane, qua arte praeStnS, Argentum ni illi ac Cratera, lam profundum Quana tu pote S, aVumque, Circumque non serentem Martem aut pigrum Boolem
Mi sculpe. Quid mihi cum Hujus modi l set uvas
Vilesque fac irenteS, Laetoque cum Lyaeo Pulchrum puellum Amorem.
Ε graec Nicarchi illud tetrastichon uultuatus est
Arma gerens Pallas Venerena videt arma gerentena Nunc pugnam, Odes, nunc ineamus, ctit. Cypria respondit, quam nunc audacula temnis Armatam, cum e vicit, inermi erat.
Idem poena ali 0 gallice imitatus est Carolus MisseVobe.
67쪽
DE VARIIS ORBO Ni SCRIPTIS. 47 Nec minore studio latinos sectatur. Sic Catulliano more passerem amicae suae deflet
Mortuus in parva est inventus pyxide passer, Passer, amor pulchra deliciumque Rosae. Longe aliter striit quam quem tua Lesbia deflet, Lesbia, pars nima' docte Catulle, tuae. Non hun esuries, non hune sitis arida pressit, Insidiae nullae, nullus acerbus Odor. Cum desiderio nimioque arderet amore Absentis dominiae, tabuit et periit .
Ad exemplar Virgilii oco sic ros non robis poetam suracem illu
dentis, orbonius quemdam Scriptorem et Suorum carminum Suppi
Comp0sui versus quos nunc sibi vindicat alter Sic profert segetes, non ibi, pingui ager.
Sic sexcelsa struit, non sibi, tecta laber. Sic nidum volueris, non sibi, Verna facit. Si medicas herbas, non sibi, terra parit. Sic mola Trando, non si hi sarra terit. Sic navis varias, non ibi Vestiat opes. Sic pastor servat, i O Sibi nocte greges. Sic num os cumulat, non sibi di Ves egens. Sic juvenis demens, non sibi, Vivit aman S. Sic hos, si sortis, non ibi, Sud 3 equus. Si diversa parat, non sibi jur eo tuus. Sic candela ardens, non sibi lumen habet. Sic lac uberit his, non sibi, mater habet. Sic lanam mitis, non sibi, portat Vis, Sic me nectareum, non ibi, Stipat apis. Sic retinet leporem, non sibi dente canis. Sic gramen liutum, non sibi, prata serunt. Si lecti pedites, non sibi, bella gerunt. Sic auri multas non sibi, portat onus. Sic hosti bonitas, n0 sibi, praebet holus. Sic seribit versus, non sibi, nostra manu S g.
Nemo dubitare potest quin in illo carmine poeta lepidi et exquisiti j0 ei modum excesserit lusumque Virgilianum inani verbositate
1. Nuget, I, 233. In alio libro Nugarum idem Catulli poemati0n pressius, sed subtilius imitatus est. Sic in eis it carmen
Garideto. o Veneres Cupidinesque. Et quantum est hominiim politioirum Nisus victor adest meae Rubellae, Nisus delitiae meae Rubellae, Quem plus diligit haec suis ocellis, Nisus, qui inter aves venustioreis Tanto nobiliorque pulchriorque Quanto nostra alias Rubella nymphas Et vultu anteit et nigris ocellis
68쪽
ι DE VITA ET SCRIPTIS . adulteraverit. Multo inferiorem fateor Borbonium scriptoribus quibus aemulatur Sed eum tamen non annumerandum cense iis imitatoribus quos Flaccus vocavit serrum pecus Fassiem propriam et virtutem quasi genuinam, etiam in imitando, plerumque retinuit Neminem expilavit : aliena carmina pro sui nunquam Stentavit :
inde sit ut multum invaluerit in poetis suracibus irridendis, praecipue quodam Leptico, impudenti Maronis Nasonisque compilatore.
Forte tuum librum sum nactus Lepticea legi, Et jucunda mihi lectio tota suit
Carmina sunt illic vel summo digna Marone, Qualia vel Naso composuisse velit Non potui risum pulmone agitante, tenere, Nec risum comites pontinuere mei. Risimus egregie et varias agn0vimus alas, Se quibus exornat Lepticus atque volat Mox ut saepe solet transire ad seria risu si Festinat pennas carpere quisque Sua capite ad galgem disrumpitur omne Volumen,
Viscera sunt misero dilaniata libro Nulla libri superest fasties et pagina nulla, Belliquias atri sui minis esse putes Nulla tibi infelix saeta est injuria, flere Desine, dignus eras iis graviora pati Nomine opticus es re Clepticus unica cuncti SAddita significat littera qualis homo es i.
Nec antiquos modo aemula lus est noster recentiorum etiam
carmina in numero latinos transtulit quaedam e graeco Politiani, Tufani et Samii , quaedam e vernaculo Petrarchae ' et Maroti; quin etiam veteres Galliae poetas licet elegantioris muSae rudes,
1. Nugu , III, . 2. Carmina circiter quinquaginta e gra3do Samii in latinum convertit. Nihil de illo poeta comperti est, nisi qua condiscipulus orb0nius in Nugis dixerit, scilicet Samium suisse Lingonensem in utraque lingua praestitisse, inopia laborasse et obiisse ante diem. Multa scripsit amatorie, multa flebiliter condidit et plurima epigrammata quae cum Nugis Borbonii minime diserepant. uinimo tantam inter se habent similitudinum utriusque poetae carmina, ut a dicas ex uno
Parva Viatores, haec est, quani Cernitis, urita Nil tamen hoc a Mus, quod capit, esse potest. Vicit amata stylum linguamque omnesque labores, Et quicquid potuit Verus et acer man S. O felix anima ecquis te laudaverit unquam Talena' emo, ni Si qui lacet atque stupet. Nam nisi laudantis sermo, id quod laudat, adaequet, Ingrata haec nullum gratia pondus habet.
. Clementem Marotum orbonius plurimi faciebat, idque ipse testatus est hod loe epistolae ad Guillelmum Bostonum Rhyimos seu numero S leporum ac gratiarum plenos Clementis Maroti Cadurci, ingeniosi hominis, ad te mittam
69쪽
D VΛRIIS BORROΝII SCRIPTIS. 49 non omnino repudiavit ac respuit. In illo carmine quo vitam humanam deploravit, illo nisi aenidum ii u sic incipit Dicte more u Leuque pu/que memini Sse videtur
Nunc ubi magnanimi heroes regesque ducesque 'Caesar ubi se Priamus ' eucrumque acerrimus Hector Et pius Eneas Ubi nunc lacundus Ulysses' Et gemini Atrido Romanae conditor Urbis Romulus ' set totum si iam vis pacaverit orbem Λugustus ' antoque potens ubi robore an son 'Nunc ibi Sylla ferox Ul)i princeps ill Latini Tullius loquii Vatiam sons vivus Holnerus Musarum princet s. Roman P gloria linguae, Virgilius ' Nas0que tener doctusque Catullus Omnes praeeipites sorpsit Mors turbida fato Et tulit in cineres l. IX. - De Sacris poematibus B0rbonii.
Nec tantum a pro sanis litteris, a sacris etiam multa mutuatu est. Disticha nonnulla in Nugis, reperia quae de sanctis Evangeliis aut de Patribus expressa sunt. Sic Christum orbonius induxit ita loquenlem
Aser Terra, Fretum, SylVae, Mons Ignis, Olympus, Omnia transibunt, sed mea verba manent .
Simili modo sententiam quamdam Ioannis Chrysostomi, in IIo
milia XXVI: Sufficiat diei suum flictio, carmin ita ligavit
Uuurque dies adfert mult0 satis ipsa labores Ne qua suturorum diligat nos cura malorum .
Nonnullas etiam preces, qui bii Deum invocare Solemus, et inprimis precationem dominicam, id est Pater u03ter, carmini modo inclusit
O Pater omnipotous clari quo habitator lympi, Laudetur merito nomen honore tuum Λdveniat regnum, tua sit rata ubique Voluntas Fiat i in terra sicut in arce Poli brevi, ne desit tibi quo pulmone in ridendo exerceas. - Λd puellam, ex vulgari carmine Maroti Boi bonius scripsit
Olini qui Volieris vult tim depinxit Apelles. 'Maximus et primu fertur in arte sua. Ecce lamen genitor tuus est praestantior illo, Cujus peniculo facta uolla ea es. Illa quidem multos urebat Apellis imago, Atque aliquo juvenes cepit amore Sui. Non habuit tamen unde suos restingueret ignus l. G. Tu si nihil infinitimas et tedicamen ab 's.
70쪽
Da nobis iodie panem et nos exime OXί , i t veri iam nostris hosti laus sis tu damus. Ne siue tentando Stygius nos opprimat Error Fac animus nostras ut bla nulla ligenti.
Quosdam etiam Davidis Salmos non Sine nitore et elegantia interpretatus est quae res manifeste judicatur ex illo carmine quod deductum est XII psalmo Sic incipiente tu tu e pueri, Dominu u laud/ile out ei Douhini.
O servi Domini Dontinum laudate tonantem Omnis laus illi cedat, et Onini lion OS. Solis ad occasum Dominus laudetur at Ortu. 0uantum hujus mundi machina lata patet.
Muis Domino nostro Sintilis regunt it lue igi ut uni lΛut quis ei in Summa prox innis arce Sedet
Hic nutu terrere potest vel Iuicquid Olympus, uicisti id habet tellus, coquora quicquid habent. Hic superat stellas atque omnia Sidera longe Prae quo Phoebe, tuum lumine lumen hebet. E coel tamen in terris ud cumque geruntur, Perspicit observans ipsaque corda Videns. Nul)levat adflictos, miseris Succurrit et Ugris Squallentemque inopem tollere gaudet humo.C0ntemptumque hominem primores inter et inter Eleet0s populi vult habitare Sui.
Et matrem gaudere facit, sua pignora Circum, In aqua sterilis uii sui ante domo .
Mulla etiam irenduntur multiplici ac Vari genere compo Sita, carmina, quibuS facile probari sole St Boi'bonium, pro conditione tem porum, ni aXime PMStiliSSe inter chri Silano poetas, non modo eruditis verborum liguris, Sed etiani gravitate Sententiarum. Quo quidem, licet nugas SSe negaret, octo requi uis libris tamen in Se ruit nec mirum, cum ea minia genuinde pietati odorem quam
latina antiquitatis redoleant. In odi asclepiadaeis aut sapphici quas in honorem Christi Boi bonius edidit, crederes christianum audire Flaccum
Rerum magne pater, ter Deus unicus, Eterno moderans imperio, suis
Quicquid tota capit machina finibus,
Exaudi, Deus Optime. Ad te perfugimus carmine supplici.
Et votum numeros flerimus ares, Aspernare minus vota precantium et Deprompta animo reo S.
Peccati nimio pondere Udimur, Jactamur tu imido pra/cipites reto His nos exonera sordibus impios, Dulcem mille Favonium a.
1. ussin . I, l 90. - Similiter in latinos meus: se id est benedicite atque Gratius. 2. Augae. VI, 85. o. Nullae, III, 35.