장음표시 사용
341쪽
de factu ut postumi etia sui institueretur, alias aureciuili, alias lege Iulia, ne rumperent, ut Vlp. ait, tit. 2 2.oc Paul reccept. sent lib. 3 .c. q. Postumus ergo iuris ciuilis, si post morte nasceres, institui debebat iure antiquo, si post testametu l. Vellea . Postumus itidem Aquilianus. i. nepos nasces post morte, institui poterat ex Gallico illo. nasces vero post testamen tu ex eade Lege, quς generati cautu voluit tellam elis post Gallum, quandocunq; polluminasceretur sui. Sed hic ambigitur nunquid hodie oporteat seruaret comodissime, supra eo. vis vel simpliciter instituatur,qui nondum natus est, vel utroq; casu
expresso, an nihil noceat alterum tantum exprimere,per t. f. C.de polium. haered.init. creditur . m icommuniter i. commodissime correctam esse, -
quod & Cuia. admittitet mihi tamen probabi
lius eis, quὀd hodie sit additum a Iustiniano, nos U
aute correctum; & ita dicerem ante Iustinian I .ί alterius casus expressionem nocuisse, quia absq; lege no supplebatur alter, hodie tamen a lege Iustiniani suppletur , non autem quidquam ex Pandectis corrigitur. Hinc patet non posse amgumentum ex his verbis elici, quod proprie postumus sit, qui post mortem nascitur de quo ta
342쪽
men satis disseruimus in rub. Nam vere possumorum sunt duo genera,vi Caius in tit. Instrututionum, dicebat: alterum eoru qui post mortem; alterum eorum qui nascuntur in uita: quorum ramen omnium institutio non pendebat ab una causas cum ante Gallum belle scriberetur haeres pro cautela,qui nasciturus erat post mortem, non qui nasceretur in uita: poli Gallii aute utiliter carpit institui non suus.i. nepos eo
dem modo nasciturus auo mortuo, non autem nasciturus eo uiuente: utroque tamen casu, alte
ra quoque species est a Vellea lege comprehensa,ut sispius supra dictum est. Ex hoc pariter loco illud confirmatur, quod supra definiuimus, super Verbo nepotes , nempe hic dici postumos, respectu avi, non patris;& quidem secundum Gallum dicuntur postumi primae speciei; cum quibus illi etiam alterius speciei coniuncti sunt per legem Velleam.
Hoc loco superuacuum est disserere t quoto mense nascatur partus: tum quod res est plane
Varia, in qua ne Medici quidem, aut Philosophi sibi consentiunt: tum etiam quod parum ad re
343쪽
praesentem adtinet hoc disquirere; cum hoc spatium iit in proposito praefinitum a lege; quavis ipsa lex alias admiserit leptimo de undecimo nasci posse. De mense septimo loquitur Paul.in l. septimo mense. D. de stat. ho m. &intelligitur septimo mense natus, etiam si secundo die septimi mensis nascatur; ut ratiocinatur Vlp.in l. 3.3.si. D. de suis & legit. De undecimo quoq; mense loquitur Imper. in Novell. 3'. quae inscribitur des deicommissaria haereae os de ea quae parit decimo mei se, quamuis intelligi debet locus ille de ea quς pariat sub finem x I. mensis, non sub initium: iste siquidem partus iustus eth, ille vero iniustus: ut bene docet ibi Cuia. in fine. ve apud Pratarium in c. 8. & sacris quoq; lateris notatum fuisse tradit Coras. 2. misceli. c. 2I .ex l co illo Salomonis Sapient. cap.7. In mentre matris figuratus sum caro, decem mensium tempore coagulatus pumis Ianguine o c.Et quod decimus me sis sit partui legitimus, non modo fatentur naturalest ut per Tiraq.in L si unquam, & per Rusticum Aquilanum in suo tractatu. de condit. si sine liberis cap. 8. sed etiam Cicero in orat. pro
Cluenti & Ouid lib. 3 .fast dicens.
Unnus erat decimum cum Luna receperat orbem ,
344쪽
is numerus magno tunc in honore fuit. Jeu quia tot digiti , per quos numerare solemus. Seu quia bis quino Joemina mense parit. Denique li. nostrae pro legitimo habent nascentem infra x. menses, Ut lndicat l. 3. f. s.de suis N legit. &Iustin. in l. vlt. C. de postin haered,
inst. M lex ultima de sid. liberi.
Hoc adiecit ut sciamus unde sint computandi menses, quo fit ut ineptissima sit nostrorum quaestio,de partu nato infra decem menses cum eius temporis initium incurrerit in finem primi& principium secundi matrimonij i cuius nam censeri debeat filius, nam praeterquam quod ra, bro contingeret casus istest illud videtur lege hae definitum ut primi matrimonij censeatur fructus, nisi aliter de veritate liqueat; dum .n .appareat euidenter unde sit mater fsecunda, non erit locus huic curiosae quςilioni: dum vero dubit tur, nihil periculosius videtur, quam matris restimonium sequi, nihil item incertius, quam linea me torum sequi similitudinem ι nihil item fallacius quam iudicis arbitrium aur peritorum in arte definitionem amplecti: quamobrem ni
345쪽
hil vereor in ambiquis legem sequi, quς vult natum in x. mensib. a morte patris, legitimum esse postumum.
Haec verba eo adiecta sunt, ut de nepote concepto intelligamus sentire Gallum; item ut sciamus nihil ad ferre momenti mortem ipsius aut, ad cooaputandos menses decem. Ad haec obsie so uadum eiξ quod i mentio de morte filij suit magis utilis, quam necessaria tempore Galli; qu niam reuera potuit omitti ut statim per in te pretationem receptum fuisse testatur ScῬola. Caeterv quoniam rudis adhuc aetas illa videbatur, & huius cautionis nescias quippe cum praesentem statum consideraret quo nepos no erat suus nasciturus; nisi crassius re explicasset Gallus, forte minus recepta futilet a populo formula ir atque ideo oportuit confestim & perpendore factum, de verba diligentius considerare: Vnde postea minus necessaria visa est non modo
mentio mortis quae bis in formula legitur sed etiam decem melium adnotatio, quae mO tis mentionem insequitur.
346쪽
Ut respondeat verbis liquis nepos, siue is aene ptis de quibus supra:dicit aute natum, & natam , a it quoniam abortus nullo iure timetur l.pen.C. de postum . haered. instit. l. quod dicitur. supra hoc rit.Hinc patet totam hanc formulam utiliter comparatam fuisse, non modo pro nepotib. iam testamenti tempore conceptis, sed etiam pro concipiendis: imo vero pro concipiendis etiam ex nondum concepto filios dummodo& filius concipiatur,& ipse nepotem neptemve generet auo Vluentet, nam satis est quod natiuitas nepotis sola,post aut mortem disseratur; si enim & conceptio post defunctum auum contingeret;formula prorsus inutilis redderetur; cunon modo postumus, sed nec nepos etiam apposite diceretur qui ex filio cociperetur mortuo
Non ait haeres esto, quoniam plures nasci Dpoterant Vt interpretatur Hotomanus: t mihi tamen videtur recte se habere sermonis elegantia, cum ad plures reseratur institutio r, quavis enim
347쪽
enim alternatiue nepos neptisue sit positus in
narratione; ea tamen mente ponitur vi Vter
initituat. Utilius mihi facturus videbatur si aduidisset Hotomanus, vel exhaeredes, imo utilissimum secisset Gallus, si id adiecisset: caete 3 u quis non videt habuisse ilIum pQ adiectis ijs verbis, cum omnis eius intentio fuerit tella meto prospicere i toto autem hoc tractatu aeque supponitur testamento caueri per ex haeredatione, ac per institutione, sicut&ipsa rub. dc plures sub ea ll.ollendunt: caeterum de hoc satis multa sit . perius tam in rub. quam in verbo institui, dicta sunt. quemadmodum & eo loco tradidimus hanc nepotis institutionem, non solum nocenseri siubili tutionem, sed ne posse quide prosubstitutione unil in tota hac lege accipi. Hoc fuit
Galli thema, haec verboru conceptiO:ex quibusus eliciol multa debere simul cocurrere visit cautioni locus; nepe, quod apponatur cautio du fietestamentum, quod eo ipso tempore rerum itatus consideretur , quod tunc vivat tilius aut cer te quasi vivat consideretur; quod tunc conceperit nepotem, aut certe perinde ac si conceperie consideretur, hoc eli in tempus quo Viueret, MKocepisset: quod nepos nascatur Vere auo mor
348쪽
tuo; quod prius mortuus sit filius, quod naseascatur a morte filij infra x. menses, quod denique sit natus in potetate, hoc est cum iure sitorum . Quae omnia sunt plane quoad faetii omnino necessaria tametsi non omnia prorsiis contineatur in formulς verbis. imo ne quidem omnino contineri debuerint omnia quae continentur; ut statim ex prima Prudentum interpretatione liquet, quam ex quorundam intentione retulit Sc uola. Haec autem interpretatio vulgo quidem creditur quasi primus huius resposi
ε 3. cum reuera i sit tertia pars principij nam hoc initium continet compendium formulae, tenorem formulae, & primam eius expolitione: sed hoc nihil plane refert, dum rem ipsam optime teneamus. Ait ergo Scquola. Hi sint quos huius capitis secundos autho- res supra recen suimus: neq; novum, aut minus usitatum eis genus loquendi apud Iureconstab
Et quidem credendum est cautionem Aquilianam ceu populo utilissimam,non modo vulgi applaulum nabuisse conseiiun sed etiam in soro
349쪽
soro receptam &a probatanas: imo vero etiani interpretationibus illustratam , cum paulatii raeo peruenerit spiritus eius ut nullus plane casus fuerit relictus , quo tellatores non possent sibi testando consulete aduersiis ciuile periculum , quo cepe a descendentibus rumperetur elogia , pne textu quod vel praeteritos se, vel non cautὸν institutos aut ex haeredatos inuenirent. t Huiusmodi aute interpretationes alias extendere alias etiam iuuare Galli formulam studuerunt e cum enim verborum expressio certos casus prescriberet qui etiam absq; illis verbis pet Galli senistentiam utiliter conciperentur; visum suit pruindentibus amplecti& recipere sermulam omisissis quibusdam eius verbis, quod erat in folmulis
laudatissimum ut quo breuiores eo utiliores existerent. Itidem cum eadem cautio originem incertis casibus at i personis habuerit; visum est paritet Scaruolae eandem ad alios quoquὸ casus aliasq; personas extendere; non tam addendo quam interpretando, cum omnino fuerit veloumile Gallum eosdem mente comprehendidis se. Sic denique factum est ut formula tantispermutata,eius usus pro lacuus maxime redditus sityliquo sanc verborum demineto, nullo tamen
350쪽
dis utilitatis dispendio. Hinc patet pueriliter terrare nostrates, poli Bar. & Glossas, dum asseuerant reprehendi Gallu a Scquola, tanquam sit-
perfluum, aut tanquam deminutum; cum omnis interpretatio, omnis cautionis ipsius agit tio , reddiderit eam illustriorem,& Gallum eius auctorem extulerit gloriose.
Prima haec interpretatio placuit & Scaevolae.
Quid enim aliud possunt interpretes quam
putare, opinari, credere, cessere interpretamur absq; lege, suptemus cu lege: Lodie hoc eorum placitu legis vim a Iustiniano recepit; ut & omnia resposa Prudentum quaesiunt in Pandectis. Exillimo autem & Galli crate hoc proture obtinuisse, cum Prudentum consensus non scripti iuris genus conlaceret; & paulatim in mores quasi Iudiciorum transijsse: no tamen recte dia' a cernus adeὀt vim legis hoc habuisse vel nuc habere, ut omitti etiam debeat, quod isti licere co 'tenderant; sed ita ut nihil minus utiliter cauer tur Ommittendo, quam exprimendo. ImO Vero