장음표시 사용
261쪽
furae rationes ac modi, quibus sensim tacitisque auctibus consequi inur vel liberalem proceritatem, vel indecoram: eaque crescendi vis, qua in longitu- . ' dinent augeri corpora contingit, raro ultra quin- i. tum,& vigesimum annum producitur: magna au tem ex parte intra undevigesimum consistit. Quo
Alia vis lanigitudinem, alia Lilius. parit.
asi,ut dentes etiam excussi, ab eo annorum curriculo non renascantur, ut nec ossa fracta, ac cartilagi
nes c sol i descant, quod ex progenitorum semine illa consistant. Pinguescere vero atque adipO- .sum obesumques eri, non certis temporum spatijsseri contingit, sed nutrimenti ratione, ubi ea affatim ingeruntur, quod ipsum etiam in consistente aetate, vel eadem inclinata fieri potest. Tametsi Gnim quis ubertim saginetur, non m longum sirrigitur corpus, sed in latum ac molem dilatatur. A ia. est enim facultas, qua alitur corpus alia, qua augescit. illa siquide circa alimenti ei, pia versatur: lua circa partes corporis sisti das, nempe ossa, neruos, cartilagines, dic. quae si crescunt,atque in longum porriguntur, animal quoque incrementum asse quitur, tametsi illud macie conficiatur. atq; extabescat. Natura itaque in producendis ossibus, unde longitudo emergit, vi caloris utitur, qua exiccat nonnihil humores, atque alimeta alendis ossibus accommodat. Neque enim auctio sine nutrime to asstuente perfici potest. Ubi enim generatio a. nimalis constituta est, usque adae t. atis visorem augeri postulat, atque iri longum, latumque ac profundum ampliari. Deinde quo subsistat, ac perduret in reliquum vitae tempus,aeuique huius decursum nutritio subit,sitasque partes obit, qua restati rari possent, quae effluunt, quaeq; ambientis aeris i
qualitas depopulatur, nulla corpori tamen indu ista amplitudine, aut in longitudinem progressu. itaque Vis, ac facultas est, quae ossa febri 1 citantium.
262쪽
citantium, ut ceram in longitudinem c gingit, caia i Iore ac virtute seminalis ex emcnti,quae in asti tis
vigore ad ea perficienda valida est atque cilica couodsi adolescetes, ac puellab ipsis incunabulis lacti assilescat,atque cxercitationi sint dediti, pro- ductiori essiciuntur corpore, statiiraque decenti ac speciosa. Siquidem lactis potu atque usu ossa a Iuntur, quod semine asine est. ac finguis claboratus atque exacte concoctus: Frugem nerui, Aquaecret rebuς carnes, quod obseruare licet in bubus quia quiscor ince copiosis pinguescunt, ac pabulo humidos aginan naesita Iuges tur. Deinde in Belgis, praesertim Batavis, quili tu . quore illo gentilitio, quam Cereuisiam vocant, adeo pinguescunt, Vt mentum pectori incumbat,
Pinguis aqualiculus pro illis sesquipede extet. ieiunis, anpransis venanta incidere expe-: Hat. Et an consultumsit statim ab incisa ve-
D commodi adserat corpori lium ano v 'Dae sectio, auidue in secunda, aduersaque valetudi ne praesidii ex ea homines consequantur, tu quibus, quoue tempote illum adlistere conueniat, superuacaneum est hic referre, cum ea qxiisque cx syncero fidoque Medico dissecre poterit, non cae vulgata , ac triuiali consuetudine , quam nugones quidam inuexerunt, qui nimis rigide astra potius,
quam humores obseruant. Cum autem innume
rae quaestiones hac de re agitari sole tu lima paucis se cxpediam, Ieiunisne an pransis venam foriri cia peditat. Equidem cum plerosque nacticulosos trepidare videam, ac contremiscere in addun 1 Venae
tonsi ne syncopi, atque animi deliquio, Ut of
263쪽
igitur. Exemplum sqmno mmediis DE OCCULT NATURAE 'solet, periclitentur, nonnihil cibi, ac meracissimi vitii pauxillum exhibendum censeo. Obseruapi si qiu cm frequentius animi defectu collapsos diu
decubuisse immobilcs, atq; aegre odoramentis cie braque vellicatione refocillatos, adde quod sanaguis non consertim ,.nec assi uenter, sed languide ac sensim ieiunis profluat, nonnunquam prorsus non crumpat, quod natura avide vitae thesaurum amplectatur, nec si nat illum tenaei e elabi, ut crumaximam vitalis spiritus vim inesse sentiat, quae hausta tota corporis moles languescit, operaci naturae perficiuntur deterius. Vbi vero aliquid a- limeti exhiberi contingit, ac moderata corporis gitatione sanguis ad fluxionem e accitatur, prona- 'ptius emanare ac scaturire incipit. Alacres eniam Hatque erecti essiciuntur spiritus cibo, potuque at p. exercitio moderate: adhibito, corpusque sangui ne undique perfusum cssio rescit, ac sit coloratius. Caeteriitia, An incisa vena somno se dedere expediat, discutiendum est. Ego sane, nisi quis assueum tirit, aut ex Sstusque itineris molestia lassitudinent mcontraxerit, non semper valetudini commodum censeo vernis aestiuis hiemensibus meridiali, nec consultum arbitror, itatim ab incisa vena natio indulgore, praesertim si quis vel oppleto ventrici lo, vel obeso cori re existat. bunt enim inter hos qui pertusa vena, ademptoque sanguine vires instaurandas sibi persita dear, eoque affatim Genio indulgent . . cum somnolentiςssiciantur, at qucolicitantes, non sine graui noxa iacturaque va letudinis se quieti dedunt. impletur si quidem densis crassisque vaporibus cerebrum, ac Venae ita ple- rumque turgescunt, ut caesura dehiscat, ac sangui denuo magno valetudinis detrimento profluar. 'Qu*d apud nos euenisse memini viro cuida pri feriae ac sup
264쪽
plicationes triduanae itidicimtur, incisa eo die ve ita, in prandio allio virenti, Ut mos est, vinoque se affatiminil leuit: a meridie oppleto fumis capite, primum somno, postea morte sopitus oppressusq; est. mobrem qui optime valetudini costultum velit, quo die incisa est vena, frugaliter victus rationem instituat, & quoad eius fieri potest, a somno se cohibeat Qui si vel inuitis obrepat,oculique nictare incipiat,ac sopor omnino excuti nequeat tantisper tamen differatur, dum sanguinis imp tus atque agitatio resederit: quod post sesquihorae spatium fieri selet,luc placide obdormiscere sicet, explicita que corporis parte, cui incisio illata est, se misupino decubitu,ii id sedendo perficere permO - . lestum est, caput in puluinum reclinare. QDd si duabus horis somnus sit productior, vellicari de
bent, quo se erigant,atque expergiscantur, ne spiritus ingrauescant, ac corpus caliginoso yndique fumo opprimatur. Quo sit, Vt nauseabundi exi stant atque oscitantiam aegre e cutiant.
Thyysognonnia, hoc Z, naturae, morumqIG spiciendorum ratio, qtra ex notis signisquacorporis , antinorum motum ac pro eo P .nem elicimus ac Hyudicamus, non improbanda. Ceterum quid hac potissime obsim re conueniat , Icripturae unimoniyscon probatur.
PLERAE E artes illiberales censeri se
dent, minusque ingenuae, quod vanitati atque ii posturae assines sint, quodq; obseruationeS anxias habeant ac curiosas. At Physiognomia, quae exqV .
265쪽
corporis animique propensione perspicit, milia sui parte inter has referenda, ut quam a laiidatis nais viris studiose obseruatam excultamque perspicio. Cum autem nulla sit corporis pars, quamlim minuta atque exilis, quantumuis abiecta atque gno bilis, quae non aliquod argumentum insitae natim irae.&quis animus inclinet, exhibeat, tum omnium signorum notarumque sunt praecipua, quae in facie vultuque elucent, re qui certissimus est mentis index, in oculorum aspectu ac volubilitate se pro fert. In iis enim odium, ira, indignatio,pauor, metus, sorinido, spes, lar titia,modestia,arrogant Ia,Z lotypia, auaritia, aemulatio, omnesque affectus Gnimi interni, in externo corporis habitu relucet.
Sic Deus conspicatus Esau subtristem, animoque deiecto ac demista: QDre, inquit, moestus es, reconcidit vultus tuus t Iosephus quoque cum videret captiuitatis tollegas tristes, sciscitatus est : Cur solito tristior est facies vestraὶ Obseruabat enim aliquid sinistri ominis residere in metibus illorum, cuius se eerta i ndicia in externa specie proserebat.
Quo spectat illud Esaie: Agnitio vultus illorum retas det illis. designat homines sceleratos ex habitu corporis posse deprehedi. Vultus si quidem indicat, qua sint malitia imbuti,quid meditentur, quid moliri gestiat, quo spectet improbus illorum
conatus. Plurima eius generis obuia sunt apud Dauidem & Solomonem, quibus nos nullorum nequitiam atque improbitatem coarguit, expri mitque ex fronte supercilijs, oculis citro citroque contortis, demorsis labris. naribus corrugatis, insatis buccis, incessu superbo, gestu indecoro, vultu nutuq ae minaci. Vnde Sapiens: Vir improbus αnequam graditur ore peruerso, annuit Oculis, i rit pede , digito loquitur, peruersitate mentis in
chinatur malum, atq; omni tempore, dissidia serit.
266쪽
Mi RACULIS LIB. II. ais In iis verb,qui placido sunt mitique ingenio, omnia sermae dignitatem exprimunt. Status, incessus, accubatio, Vultus, oculi, manuum motus, omnia honestati decoroq; inseruirit: sicut in facie ac Vul tu sapientia,decus,ac probitas,caeteraeque virtutes res iaceant. ε
CAETERV M licet non omnia exacte huius artis praesagiis respondeat,multaque aliter,quam
membrorum notae prae se ferunt, eueniant, idque vel educationis munere, vel parentu industria, aut denique diuino quodam affatu :Magna tamen ex parte vero sunt consentanea, euentumque certum
consequuntur. Siquidem in his,qui visenda Notae rectoris nota insigniti sunt,ars Veritatem asscquitur. bi e- animi cotidianim error circa principem aliquam partem consi- ιionem iud sit,inens quoque aliquid incommodi percipit,sua que munia inculpate obire nequit. Sic qui gibbo deformati sunt, modo naturale sit id vitium, non ascititium, nec ex accidente casuque illatum, imporbi fere sunt, ac malitiosi: quod cordi lotius vitae sonti ac principio, deprauatio communic tur. His proximi sunt strabi,caeci, lusciosi, paeli quique in obliquum dctorquent oculorum aciem: quod circa cercbrum natura deliquerit. Surdi v ro, muti, balbi, blaesi que, & qui Oo musculorum, neruorumque, imbecillitatem, linguae haesitantiae obnoxii sunt, non penitus a viiijs immunes ini- sunt, sed ea non magnopere culpari merentur. Q H enim quodq; membrum, cui error subest,mimis nobile ac generosum, hoc partes primariae minus afficiuntur. Q d si aliquod corporis Vitium, cerebrim eaves cerebro, vel cordi amne sit, horumque alteri cor a rem proxime assistat: menti quoque ac rationi aliquid partibus aeri oris insertur, sic ut illa omnibus sitis numeris Quantur. non satis constent, ac plerumque iudicii amussis
deliret,atque in obliquum rapiatur. Qu9 fit ut sa-
267쪽
ςuliates animales suas functiones ac munia inon sense perficere nequeant. Atqui non seria per cist . necesse, nec consequitur, ut natiirae hominis conditio, mores, stiidia, instituta, animorum Propen- siones, mentisque agitatio ad notas externas sit a commodanda,atque ad linea meta signaque cor Poris metienda. Cum multa plerumque agant ac meditetur homines, multaque mente concipiant, atque opere perficiant, cuius ne ullum quidem V
stigium, aut minima indici j nota foris se offert,aut diuinandi argumentum exhibet. Potest enim est aliquis enormi corpore, membrisque distortis, sed tamen frugi,atque ad praeclaras artes appositus .Rur- . siis fieri potest, ut quis sit habitu corporis decenti ac liberali, at improbis moribus, vitaq; undique cci' tη tantinata. Quapropter nemini ob. vlla vitia insultandum, nec gibbosi, lusci, claudi, Varis repandisq;. μ' -' cruribus homines, conuiti js onerandi: cum haec naturae vitia errores ue immutatos cupiant,ac corpus decentius constitutum exoptent. Sunt tamen
silvati su inter hos, qui hominum dicacitatem in se concis tent: iubd horum nonnullos imposto resi sint eviperti, versipelles, subdolos, dolosos, ac non solum obscoenis facet ijs, sed etiam dicterijs falibusque dentatis abundE in m ustos: ut omnes propemodum sunt.quibus vitiatae sunt musculos neruosaeq; partes sic ut cerebrum mouendi sentiendique principi n. Cor denique vitalis animae ac spiritus fons, ex cosenia varie assiciatur, aded ut externa vitia in ternas facultates immutet atque ad diuersas acti nes instruant incitentque. Ex his itaq; qui nota a liqua insigniti stant, manavit prouerbium. C AVE-
ωTO A SIGNATIS. Quo designant iterum hil
manarum periti declinandam consiletudinem, co- merciumque improborum. Qu0d quotidiano viii,
atqucci Periclia compertum habeant, fallaces esse
268쪽
sumsimodi homines, ac technis dolisqueen im butos. Quod autem Claudi impense salaces sint, abditasque atque obscoenas partes inusitat 'iis Lug, pnitudinis habeant, Proverbium inde natum in dicat, Claudus optime virum agit. Omne siqui dem alimetum, quod inualido pedi destinandum
erat, circa partes genitales constitit, atque inseme elaboratur, cuius vis copia tentiginem mouet, atque obscoenis partibus pruritum excitat.
aperto hitatique ore dor re, an clause co
hibiti quo labrissalubrii s. a C A P. XXVIL
NON desunt plerique,qui salubre existimant
patulo apertoque ore somnum capere: sic enim melius expirare fumos, ac discuti fuligines, ani manaque hominis liberius comeare ac minus gra- ueolentiae concipere,subolido enim esse ore, putidoque anhelitu,qui compressis labris noctem so vino transigunt Egό vero aliud persuasum habeo. oc lato ore V nimdecubitus in dorsum pulmoni septoque transuerse noxius, ut quae affusus humoribu, tur-bnes. gescant: Sic hianti ore dormire valetudini incona modum. Pulmo siquidem, cum fistulosus sit, per vocalem arteriam,aerem obuium,qui stib noctem fere impurus ac turbidus est,copiose allicit, quo spirandi meatus imbuti vel raucam efficiunt voce, vel obtusam. Occluso autem Ore,spiritus externus que aer non confertim,sed sensim per nares anfra ctuosas,sinuoso volumine Vltrb citroque comm a atque in pulmonem delabitur cordisquoecalorem temperat. Qim fit ut minus siticulosi essici
antur qui commisiis labiis dormiunt. QEi enim ν- unis faucibus dilatatis somnum capiunt, ijs ob ae rem halitumque hinc inde aestuantem, linqua ae Ialatum arescunt, potuquemoctu irrigar cupi
269쪽
int. Geterum, cum multis solidisque rationibu, is ulciri h c persuasio possit,itii uilla stabilius,quam
quod longe melius concoctio in ventricu persi ciatur, si quis occluso ore dormiat :souetur siqui Gmilia recu dem calor naturalis, ac validius cibo incumbit. Vt itinaria de enim ollae ac lebetes elixandis carnibus destinati, sumptum. mathuius concoctionem perficiunt, operculis obaducti, qubd nihil caloris, nullusquσhabitus emanet. Sic etiam calor in corpore humano coactus co 'Aubelusu eo bibitu que, celerius cibum concoquit. Itaque his, bibistis obh- qui saccido sunt fluctuantique stomacho,tubinde costione ad thali ituri cohibere consulo,tum ijs,qui tussi singula uoiat. tuque identidem infestant ur . Hac enim ratione ca florem excitari contingit,ac noxam discuti. Porro, ubi occluso ore noctem transegerunt, cibiq; concoctio peracta est, tum demum consulo, ut popis male sonituque bomboso fumi ac fuligines expurgentur,qube medijs spatijs inhaerescunt. 'imprecationes parentum, quibus ex se genitos execrantur,ac maledictis incessunt liquando in euentum esse mi rapi. EonM Sominationes, quibus istisfoesicia a alutarim quaeque exoptant , ad laetum exitum cs am
sumento, atque ex progenitorum voto omnia
IN tantam delapsa est natura mortalium, em ' ta humani rate, feritate, ut no sollim in extraneos. sed in sua etiam pignora,quibus optime consultu oportuit,sint crudeles. senim percompita pas . . sim ac vicos execrandas voces non audit 3 quibus suos immaniter diris deuouent, atque horrenda . quaeque ijs imprecantur . quorum pleraque effectri 'sortita
270쪽
r ita memini , atque in calamitosum funestum que exitum deuentile. Quamobrem Platonihil pa .rentis imprecatione si ijs censet periculosus. Pue D 7 ri squidem cum ita incandescere progen tores Vident, tamque atyoces execrationes in se congeri, obstupescunt,trepidant,pe turbatur,acter rore me In aines motuque concussi,vel in spasinum aut epilepsam in e is perandicidunt,vel furore ac rabie corripiuntur, meteque I ia atque animo alienantur.Tanta enim fit in hiiiii in odi corporibus spirituum, humorumque cocurisius 'tque agitatio, ea intemperies, ut sensuum instrumenta conuelli contingat, omnesque animaτsacultates in uerti. Quo sit, ut non sol sim aetas tentaxa,sed etiam ad ultior, quae reuerentia ac pudore erga parentes ducitur, repenti no terrore, subitaque animi consternatione,tanquam fulmine concussa, magnam rationis mentisq; iacturam patiatur, nec
minorem in corpore cladem percipiat. Quo mihi . 'optime institutam habui sie adole etiam visi sunt clyveteres Hebraei, qui liberis salutaria quaeque precari Gima
solent,beneque ominari,ac domi forisque non for tribis, tunae, sed Dei munere prosperum succcssum exo luenduptare. n&filii ossiciose magnaq; religione ac
pietate parentes colere atque obseruare consueu runt,summisque votis,blandimentis obsequi js,boni ominis voces ac benedicedi formulas extorquere. Hac ina ratione immunes se fore a malis ina uentibus confidebant,ac supremi numinis ben licio,cui clim hi,tum progenitores sua vota nuncupabant, aduersus rerum humanarum casus atq;
incommoda summa securitate ac fiducia posse subsistere. cusativi iuxta vulgare prouerbiumr Nemo 'propemodum ex morbo,aut longa peregrinatione melior eua t,vitam, emenda ιoremessiimat. t i cAR ' '