장음표시 사용
291쪽
qui humoribus facilem transitum herficit.
ratione & partui auxiliantur hi lapilli, dii tant nim, laxantque locos atque uterum cogunt dehi- scere. Linguae autem subditus unus aut alter, mi- ram vim obtinet in cienda saliua: quapropter aridis, ac siticulosis in ore volutandum praecipio, dam enim esst cit linguam, atque humore sultantem, siti inque ac calorem comprimit. vi M. Christallus pollet, si subinde aqua gelida mac
ratus ori immittatur.Ex herbis eade praestant Por- 'L- m. taxulaca, cuςumis, semper uiuum,que vulgo barba Io /Puis dicitur. Proserunt&Rubetae, tau Busones lapiadem,qui nonnunquam eius animantis imaginem repraesentat, verum annosae sunt, ditici; in arundinetis vel inter rubos sentesque ac vepres delituerunt,antequam lapis in capite concrescat, aut ali quam magnitudinem assequatur. Haeret atque a C.
seruatur in familia Lemniana Busonius lapis, qui
magnitudine nucem auellanam superat, quem muItoties expertus sum,tumores, atque inflationes a venenatis bestiis illatas discutere crebro attri tu contactuciue. Habet siquidem eam naturam, qua etiam bestia imbuta est, ut omne virus eliciar consumatque. Si enim sorex,aranea, vespae, scara bi, glires vlli parti insederint , damnumdue intule- rint, confestim a nostratibus hoc remedium coli curritur,admotoque parti aliaet lapillo,dolor in tescit, tumorque subsidet. Multa sunt praete ea piscium genera, quorum capiti lapides durissi mi in haerent, ut lupo marino, coracino, Vmbra li
. cio fluviatili, mugili ,&quorum magna hibernis t mensibus copia. Callariis,quos Belgae Scri&yth no- lia hue initie indigetant, a scabra cute ac squamata. Nam quia colore cinericio,&corporis figura Aselli di
cuntur,vulgis caue is,lapillis magna ex parte car
292쪽
seruntur , nam ex masculoru capite exemi lapi dem candidum ima parte carinatum. Omnium, Senera contrita, vinoque exhibita, dolorem coli cum compesciit, ac calculum, qui renibus infixus est, terunt acco minuunt non solum grauitate &pondere, Ut quidam existimant, sed insita quadam Vi, qua humorum collectionem dissipant,ac discit carpini λtiunt. Carpionis triangularis lapis tritus, sanguinis time naribus profluuium sistit ac cohibet,astringendi ratione, quod etiam gustu percipis.
Desomniorum euentibiu , ct quatenud obse uanda, adhibenda ei.
CVM olim incredibili si restitione ac vanit
te,somnia obseruare,ijsque fidere atque assensum adhibere soleant homines: Deus opi. max. qui neminem torqueri voluit anxiis dubijsque rebus ac fallacibus, uti ae animae tranquillitatem perturbat, vetuit ne quis in his obseruandis esset curiosus ac temerarias interpretationes confingeret,euentucque ambiguos comminisceretur. Huiusmodi enim imposturis nonnullos desciscere . a Deo, atque ad impios cultus deuolui. Q d si Deus in somno mentes nostras in exquirenda illius voluntate oscitantes vellicat,animisq; nostris salutaria,qusque illius verbis ac doctrinae consentiunt, inserittam gni ea momenti esse conuenit, summaque vene- ratione amplectenda: ijs enim indicat, quid ex sat, quidue a nobis praestari velit eorum, quae vel illius splendorem illustrant, vel quae ad nostrum commodum, proximique emolumentum spectat. eterum illa etiam excutere atque obseruare fas est, nulla uel ex vetat, quae in naturalium rerum xatione consistunt, sic tamen ut non fix ac stabili
tςxillis insistamus:ciun plerumque conicetiirae o-
293쪽
ibus innumeru stibiare oliti Nec sane aliae obuersantur animo cooitati nes,aut simulachra, ubi corpus optime costitutum est, quam diurnae actiones ac quotidiana munia. Quod si quado sonita' nec perpetuus fuerit, nec pila , dus,sed inaequalis S interruptus,quem & insomnia a memoratis diuersa comitantur, ac riainus consuetae visiones occurranti. Vel crassis,ut Plutata ne istas M chus ait, humoribus abundare corpus, vel spiritus lat. intus turbatos esse declarat.Sic temulenti ac sebricitantes absilrdis insomniis inquietari solet adeo, ut plerique horrenda spectra te videre imaginen- etur, lemures,striges, harpyias, dc quod melancholi
cis peculiare,cadauerosas facies vultusque tetricos, ac subtristes. Quibus vero bilis flaua redundat, faces, caedes,incedia, pugnas,rixas,iurgia mente c5cipiunt. Vt sanguinei tripudia, cantilenas, iocos, risus,acias tua quaeque. Pituitosi largam aquaec piam. propter Medici non prorsus operam tu Sonia varia serint, si subinde ab aegrotis ac valetudinariis scL probo rum scitentur,qua ratione ijs nox trafacta sit, quibus in res dantur. Gmnijs mens fuerit exagitata. illa siquidem mota hos,asiectusque corporis indicat, atque humorum redundatiam comonstrant. Si quis enim sordibus coenoque volutari se inniat, betidos,putridosque
humores in corpore coaceruatos, indiciu est. Si v
xb inter odoratos fragrates'; floscillos versari: synceros,purosq; succos dominari argumento est.
De anno κλιμακlηρικω,hoc est, calari O gra i rio, septimo Or nono, quibio annis corpora hominum manifestam mutatione sustinent'
. sic Notis Dertio sexagesimo Simia 'sit
294쪽
a 6 DE OCCULT. NATURAE Eser de diem criticorum ratione , hoc dictys morborum,quibus Agedici indubitam te elutem vel mortem aegrotis denunciant.
Lib is ea. . AUGUSTUS Caesar,teste Gellio, sibi gratulatus dicitur, suaeque incolumitati abunde prospeetium existimabat, quod aetatis annum tertium resexagesimum euasisset. Is siquide annus rarbabs. que vitae periculo transigi senibus λlet, cuius in Belgica innumera exempla obseruaui.Sunt autem duo annorum numeri,septimus & nonus,qui plea a s rite xumque rerum, Vitaeque immutationem ac grauia Emm Vt sexagesimus tertius. Miseribis qui Vtriusque numeri multiplicatam atque inui sulea u. cdnexam summam continet, non sine pecriculorum aceruo ingruat, novies enim septem,&sexti es nouem, sexaginta tres constituunt. atque
ob id Climactericus is annus appellatur, quia1 septimo orsus, vitam hominis, velut per gradus quosdam paragat. Itaque omnes,qui per teptem aut nouem annos consurgunt, decretori j diciatur, in quibus magnam mutationem subeunt homines, nam vel calumniis impeti itent. vel grauissi mis morbis diuexari, vel periculis obiici, vel deni oue aliquod perpeti detrimentum,ac iacturam vel facultatum,vel valetudinis. Hos ergo annorum decursus ac volumina in omnibus etiam aetatibus obseruare soleo, sicut impuberes atque infante. periclitari expertus sim circa annum quartum,s ptimum,nonum, ac quartum decimum. Omnis e- nini pueritia, C. Celso teste, circa quadragesimum diem periclitatur,deinde septimo anno,postmodueirca pubertatem. t 'lurimos autem novi,qui elatia. anno primo & vigesimo sint periclitati,deinde vi
etesimo octavo, nec unquampost reuolutum anna
295쪽
e immune qui annorum decursus tametsi non imis anxie ac iis perstitiose obseruadus metuediisq; sit viris Christianis mihil tamen vetat circa ea tepora moderate,ac circuspectὶ vitam Victusque ratio- - nos nem instituere, ne qua humorum copia coacerue- perstitiωὸtur,quae his annis fomitem ministret, morborum- obseruandi. que seminaria praebeat. Qua autem ratione per illos annorum circuitus morbi plerum q; i ncrud stantia nemine hactenus explicatum est. Ego eo id mactreicit euenire coni jcio, quhd certis annorum periodis corpus humanum magnam humorum collectio
nem ac redundantiam congesicrit, quorum motu atque agitatione morbi excitantur. Cum enim natura ad immodicam repletionem deuenerit,ac co-ceptacula humorum plenitudinem perserre ne queant, in morbum erumpere necesse est. Quam- ehitanda obrem omne studium operamq; conferre expedit ricula anni ad materiae exuperantis euacuationem, quod scian-cumacteris per Vere& autumno, vel incisione vens, Vel purgatibus medicamentis moliendum est, hac enim ra tione effeceris,ut post septennale curriculum, aut in quem alium annus Climactericus inciderit, morbum non metuas,aut aliquam corporis immutationem pertimescas. Ex hac autem annorum o seruationem os inoleuit apud plerasque gentes, herus standique dominus nouos contractus ineat cum colonis septimo quoque anno. Eadem rationes lus ex salice, beluia, alno,populo alba & nigra, omnibusque arbustis,quae udo mollique ligno c6
itant,quarto quoque anno caedi silent: quae vero ex dura materia consistunt, ut sunt quercus, ite bur, ulmus, fraxinus, septimo aut nono mutilari an carique postulant.
NON dissimili ratione dies criticos obseruant Decreto edici, quos si quia ex Hippocratis pr scripto exa
296쪽
ad calculii reuocet, raris illsi frustrari cotin in aut in eraedicedis euetibus a scopo aberrare. Est alia te Crisis subita in morbo, ad salute aut morte mi tatio, i Vel qliarto,Vel septimo, nono deniq; atque undecimo decimoq; quarto solet terminari. Non desunt a ad Lunae effectu dies decretorios reserat. Sic Astrologi morborum iudicia decernunt, cu Luna consistit in gradibus,qui vel quadrante, vel diametro naudi a ligni seri parte distat, in qua haerebat in morbi initio. C tertiad hos radios, nuc segnius,
nuc maturius .puenit ob vclociore tardioreque cur indicia eω- sum. Crisis alite non omni b. ea de ob diuersas natusim intoras hominu .'atq; statu, corporuque discrime, acra
dioxu,q a planetis aliis ad luna d. serutur. Si deere torio die luna sit in domo sua, seu exaltatione cum Ioue aut Venere, a benigni sunt planet ac salut res, bona sore Crium porte dit. Si morb'in humorus lenitudine cdsistit: bonu est ipsa in radi is tetragonis seu oppositis decrescere, God si teporibus iis . de Luna Soli iungitur, vel Saturno .i nominosumorbi 4; vel periculu, vel longitudine denunciat. Quod si Luna decresces Saturnu comitetur incipiente ia morbo, aut illudiuturnu indicat, aut isth lem.Sin decrescete sidere id ipsu eueniat citis discussum iri gritudine indicat, minimeq; periculosam. Caeterii cuna salutaria noxiaq; astroru signa negligi nolim tu no nimis superstitiose ijs inli redii censeo, sed Hippoc. potius obseruarionibus insistendit,
ut inihi senas vise sint magis fid , minusq; dubi
sae ac fallaces,modo sis exacte ola expedat. ita e ς-go hac dieru criti corti ratione non ta in astra,vinnatura morboru corporii 4; atq; humorii qualitatem ac copia refero. Natura sudecsi morbo lucta tur, eumque cxcussisse laborat, quae si in retundeda
morbi quilia torpescat,aut sit inualida primo quoque tepor impc vel si ptimo, vel nono,ad summu decimo
297쪽
decimo quarto die cossici terminaturisimile etiam muti aὴν quidda ijs corporibus euenit quod urbi arctissima be obsessi. obsidioe oppresse, i cu no satis instructa sit comeatu,aliis ; ad 3pulsandos hostes psidiisne minima quide insultu perferre potest,sed post una aut alte
rana oppugnatione labascit, atq; in hostium pote state deuenit. Et quead modii non nun intermitti tur assultus, impetrato aliquo respiradi spatio, rursus redintegratis viribus acrius pugna in crude . scit atq; inteditur: ita in acutis morbis usuuenit,inc bus obseruamus morbi impetu, Vt tepestates ac saeuiores ventos co silescere sed denuo lata violen eia renouari, ut natura gre subsistat,nec vita in staptimum diem producenda videatur. . . tertim cum septenarii numeri vis & facultas an multis naturae rebus sit animaduersa, ac viri et iam Ecclesiastici magna virtute illi subesse persu dean Medicorii praecipue interest accurate ill si ob seruare. In secuda sudem, aduersaq; valetudine in septe dicru, mesium,annoruque dechirsi ac morboru indi sa ciis magnu obtinere monactu quotidiana experi menta comonstant, sic ut etia qui inedia mori si leat,septimo demii die morte oppetant,aut aegrE,si
alim id labat ac deglutiant, in nonii Vita Jrogare possint, sopitis extinctisq; spiritibus ac calore hu
ratione speculum obiccta refreato Et quid dissis , quis continenti intuitu oculos fatigant,nitidus oeculi lavor commodi prastet,
tum qua ratione hebescente visum restauret.
que oculos stibio,sucisq; depingui,in mcliore Vsu
298쪽
excogitauit solertis natur industria, nempe ut con templemur assidith sormae humanae dignitatem,&ka diuinique opificii praestantiam.is mobrem pia iis obtuti to salubri consilio temulentos adhortatus est,atq;..timenda. ratos,Vt sese in speculo identidem spectarent con festim a tanta foeditate recessuros. odii sim socrates adolescentibus consulere solitus est, quo si
essent egregia corporis forma,ac facie liberali ne vitiis illam contaminarent: si vero deformi essent specie, ac statura minus decora,illa ingenii cultu, morumque honestate pensarent. Inuenta itaque specula,teste Seneca, ut homo se ipse noscerer. Multi enim ex his consequuti sunt sui notitiam,
atque optimam vitae instituendae rationem: hρὰ Vt Vitet infamiam: Des armis. ut cogno vitia corporis redimenda virtutibus: Iuuenis, ut admoneatur defluxuram aetate formam,coque paranda viatica, quae auget, non depopulatur se nectus: Senex ac rugosa anus, vineglectis carnisil lecebris, mortem imminentem meminerit. Ex spe
culo itaque natura facultatem nacta est, ut seipsam Videat ac contempletur,inspectoque vultu,fronte que ac facie,quae multarum rerum sunt indices,in sui consideratione versetur, naturaeque propen-
res reuis sionem exploret. Ita enim futuri sumus propriimsbai conse corporis physiognomoni atque inspectores , no disionem exa straque Vitia, si quq externus habitus commostrat, poterimus obseruare,atque iis mederi. Sic scite Plau- tus in Epidico: Non ori cauda modo homines aequum fuit
Sibi habere si milum, bios contemplarent ι-- .
Sed quiperjicerepo Sint cor uti De. y turpis here vi possim cordis copiam. Hild inspexissent, uitarem postea, mirum ut vixissent olim in adolescentia.
HOC itaque commodi praestat speculi usus,
299쪽
,t oculorum aciem continenti intuitu retusim exacuat,oculosque lapsos restauret. Colliguntur squi leni spiritus visorii, nouisque a cerebro sientibus, recreantur. Qua autem ratione speci coimat
tum ex aduersi, imaginem referat, a plerisque dii sitatum est Alii enim in hoc simulachra esse optutiantur, hoc est,corporum nostrorum s ras a nesseris corporibus emissas: alii imagines non esse in speculo, sed in ipsa aspici corpora retorta oculo tum acie;& in se rursus delicia. Itaque specula res ostendunt per reflexos radios. Reflexio enim a d i m so est deisque specula postica parte plumbo obducta furit, ne lumen per vitrum directE transmitta tur. Res vero opposita apparet, quod pars radii mouens oculum, dirigitur in oppositum, idebio 'ius radius velut in partem illam quasi exporrectus - 'accipitur, quo consequitur, ut res oculis exhibea tur. Aduersa autem parte corporis, non auersa ima
nes referunt, quod species, quae a corpore sol do per acrem manat ad syeculi superficiem . sim flex puraque est. Imagines itaque in speculo collucent, cum cx eo radi j luntinosi regenerantur recipercussi enim ad oculum resultarit, in quo se con spicit; ct figuram graphice expressam quisque in . . tuetur. Non enim per speculum videmus necim sormatur in speculo, sed in ocillo: speculum tΛ-men adiuuar, cum visum resertat. Atque haec est causa , cur experrecti nocte lumen primo intuitu videamus, radiis retrocedentibus seseque intuemtibus atque iri se retortis. Hiiic collime; cur partes Orporis dextrae essiciantur in speculo laeuae; dcc
diuerso Simile efiim quiddam accidit, quod tabu-: a T
iae , massaeque cereae aut algillaceae, inquam si si filium imprimas; illidasque inreflexu contrario
modo se partes exhibent. QMd ipsum etiam in . ypographicia sarinulis perspicimus, tum lami- 'a'
300쪽
nis aQbre caelatis, quibus artificiosa monocro mata hoc est,essigies nullo pigmento, aut colorustico delineatas exprimi videmus, quorum semper partes dextrae sinistris correspondent. Caeterum' qua ratione contingat Solem in speculo aquis sui
dito seminatum conspici, quod etialia in nubibus fieri solet, portent0so omine, ut imperiti quidam
. . existimant, a plerisque non animaduersum est.
Sunt enim qui existimat caniculam,aut sidus aliua V in confinio constitutum spectari, chin Solis spici
dor omnia astra stellas ; ita obscuret, Vt interdiu cospici nequeant. Verum duplex exhibetur Solis imago,primo aquae, deinde speculi ratiqnQAqua . si qui deni speculi naturam exprimere, omniaque auctiora cilicere, praeter experientiam Virgilianus ille Corydon testatur, Necthm adeo infumi nuper me in liuore vidi, cstm facilum veruis staret mare. Primo itaque speculi sulgor Solis formam reflexu ostentat,deinde aqua,a cuius superficie retorqueri Solis radios contingit. Par est ratio de face, cat dela, aut Luna speculo, aquae immerso, opp'sita, Vi enitas quae duplice rei obiectae imaginem per reflexiones uti. exhibet. Sunt dc in alium usum excogitata specula cocaua, 'uae Soli opposita per reflexionem ignem lammasque eliciunt,ac stipulas,festucas, ali osques mites ac nutrimenta arida succendant: Sic Ar chimedes hostium triremes urentibus speculis in cendi Celegitur. In illis siquidem reflectuntur litis, is, nines radij Solares extra locum incidentem atque. memorasile unum punctum concurrentes oblita quaeque
vi ac facultate polliat Aqua vitae eupi