M. Tullii Ciceronis Orationum pars 1. 3.. Cum correctionibus Pauli Manutii

301쪽

si ita defenderet, recipi nomen absentis licet, hoc fieri in

prouincia nulla lex uetat: mala, et improba defensio αne, uerum aliqua tamen uti uideretur. post, emo illo

desteratissimo perfugio uti posset, se imp entem storii, , existimasse id licere . quanquam haec perdit bima

defensio est, tamen aliquid dici uideretur. tollit ex taubulis id quod erat, er coram delatum esse. hic uidete , in qκοt laqκeos se induerit, qworum ex nudo se unquam expediret . primum ipsi in Sicilia sepe, et palam de loco superiore dixerat, et in sermone multis deo monstrarat , licere nomen recipere absentis, se exemplo

feci e id, quod fecisset. haec eum diectitasse priore actio,

ne, Cri Sex. Pompeius Chlorus dixit , de cuius uirtute antea commemorani ; π Cn. Pompeius Theodorus, homo Cn. Pompeiij, clarissimi uiri, iudicio plurimis maximisq; in rebus probatissimus et omnium existimatio une ornatissimus ; er Posides Alatro Solentinus, homo summa nobilitate, existimatione, uirtute ; et bae actio αneqκam uoletis multi dicent, ex qui ex isto ipso indierint , uiri primaris nostiri ordinis 3 π alij, qui interfuerint , cum absentis nomen reciperetur. deinde Romae cum res esset affla in senatu, omnes istius amici, in bis

etiam pater eius , hoc defendebat licere fieri: sepe esse factum : istum , quodfecisset, aliorum exemplo , inustitutos fecisse. dicit praeterea testimonium tota sicis

lia: quae in communibus postulatis ciuitatum omnium consulibus edidit, rogare , atque orare patres constaris pios , ut statuerent , ne absentiam nomina reciperens tur . qua de re Cn. Lentulum, patronum Siciliae, c&αrissimum adolescentem, dicere and lis : Siculos, cum pe

302쪽

causam, quae pro bis sibi in senatu agenda esset, doce ανent, de Sthenii calamitate questos esse, propter ; banc iniuriam, quae Sthenio facta esset, eos statuisse,ut,quod

dico,posludaretMr. quae cum ita essent; tanta ne amen αtia praeditus, atque audacia fui, i, ut in re tam clara, tam testata , tam abs te ipso peruulgata tabulas publi, cas corrumpere auderes at quemadmodum corrupi αsti non ne ita, ut, omnibus nobis tacentibus, ipse te tuae tabulae condemnare possent f quaeso, codicem cirseu er , ostende. uidetisne totum hoc nomen , coram

ubi facit delatum , ese in litura quid fuit istic ante

scriptum quod mendum ista litura correxit ἰ quid a nobis iudices expediatis argumenta huius criminis i nicthil dicimus: tabulae sunt in medio: quae se corruptas, atque interlitas esse clamant. ex istis etiam tu rebus ese fugere te posse confidis cum te nos non opinione dubia, sed tuis uestigiis persequamur,quae tu in tabulis pubi iacis expressa, ac recentia reliquisti. Is mihi etiam Stheanium literas publicas corrupisse causa incognitatu diseauit , qui d/endere non potuerit se non ex ipsius Stheαntis nomine literas publicas corrupisse . uidete porro aralium dementiam : uidete, ut, dum expedire sese uult, induat . cognitorem ascribit Sthenio : quem cognatum aliquem,aut propinquum t non: THrmitanum alique, honestum hominem, ac nobilem ' ne id quidem: ut si culum, in quo aliquis stlendor dignitasq; esset minis me : quid igitur ciuem Romanum. cui hoc probari potesti cum esset Sthenius ciuitatis suae nobilismus, amplissima cognatione, plurimis amiciths, cum praetes rea tota Sicilia multum auctoritate, o gratia pesset ;

303쪽

LIBER IIII .rn enlae neminem Siculam potuit, qui pro se cognitον fieret hoc probabis ' an ipse ciuem Romanum maluit qcedo, cui Siculo, cum is reus fieret, cinis Romanus coo

gnitor fastus unquam sit . omnium praetorum literas, qui ante fuerunt, profer , explica: si unum inueneris, ego hoc tibi, quemadmodum in tabulis scriptum haα

bes, ita gestum esse concedam. at credo Sthenius hoc bi amplum esse putauit, eligere e ciuium R. numeo, ex amicorum, atque hostitum suorum copia, quem co*

gnitorem daret . quem delegit quis in tabulis scriptus est ἰ C. Claudius, C. filius, Palatina . non quaero,quis hic sit claudius, quam stlendidus, quam bonestus, quam

idoneus , propter cuius audioritatem er dignitatem Sthenius ab omnium Siculorum consilietudine discedearet, ciuem Romanum cognitorem daret. nihil bou

rum quaero: fortasse enim Sthenius non stlendorem bouminis , sed familiaritatem secutus est . quid, si omnium

mortalium Sthenio nemo inimicior , quὰm hic CClauodius tum semper, tum in bis ipsis rebus, o temporisbus fuit si de literis corruptis contrauenit ys contra omni ratione pugnauit f utrum potius , pro Sthenis inimicum cognitorem esse factum, an te in sthenij perisculum inimici eius nomine abusum esse credemus ' de ne quis forte dubitet, cuiusimodi totum sit negotium :eametsi iamdudum omnibus istius improbitatem perαsticuam esse confido, tamen paululum etiam attendistri uidetis illum βιbcristo capillo, nitrum ' qui eo uu&tu nos intuetur, ut sibi ipse peracutus esse uideatur '

qui fabulas tenet y qui scribit qui monet f qui praxi mus emis est clodius, qui in Sicilia sequester istius,

304쪽

IN VERREM. i 3 8 interpres, confector negotiorum , prope collega Tismurchid i numerabatur, nAnc obtinet eum locum, ut sis Apronio illi defamiliaritate concedere uideatur; et qui se non Timarchidis, sed ipsius Verris collegam, socium esse dicebat. dκbitare etiamnum potestis, ni in eum iste potissimum ex omni numero delegerit, cui imα probam personam imponeret, quem π huic inimicisusimum, o sibi amicum esse arbitraretur ζ hic uos duasitatis iudices tantum illius audacium, tantam crudeαtitatem , tantem iniuriam Minducare' dubitatis exemtiplum iudicum illorum sequi,qui damnato Cn . Dolabetita damnationem Philodami Opuntii resciderunt, quod is non absens reus factus esset, quae res iniquissima πacerbissima est,sid cum ei legatio Romam a suis ciuisbus esset data quod illi iudices mκlto in leuiore causa statuerunt, aeqnitatem sicuti ; uos id statuere in gramuissima causa, praesertim aliorum auctoritate iam conafrmatum, dubitabitis ς at quem hominem C. Verres tanta, tam insigni iniuria a fecisti cuius absentis nosmen recepisti ' quem absentem non modosime crimine, o sine teste, uerum etiam sine accusatore damnasti fqκem hominem, di immortales: non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est: non hos stitem, quod sane lissimum est: nihil enim minus lis benteν de Sthenio commemoro : nihil aliud in eo, quod

reprehendi posit , inuenio, nisi quod homo Irugalissi αmus , atque integerrimus te hominem plenum stupri, flagitij , sceleris domum suam inuitareit ; nisi quod qui

C. Μανῆ,-Cn. Pomperi, C. Marcelli, L. Sisennae, tui

defensoris, caeterorumq; fortissimorum hostes fi isset,

305쪽

atque esset, ad eum numerκm clarissimorum hominum tuum quoque nomen ascripserit: quare de bolliitio uiοα lato, de isto tuo nefario scelere nihil queror: hoe d iis G,non iis, qui Sthenium norunt,hoc est nemini eorum, ut in sicilia fuerunt: nemo enim ignorat , quo hic in ciuitate sua splendore, qua apud omnes Siculos dignita tute, atque existimatione sit : sed ut illi quoque, qui in ea prouincia non fuerunt, intestigere possint, in quo bo mine tu statueris exemplum eiusmodi, quod tum pro αpter iniquitatem rei, tum etiam propter hominis digni,

talem acerbum omnibus, atque intolerandum uidereis

tur . est ne Sthenius is, qui omnes bonores domi suae DErillime cum adeptus esset, amplissime ac magnisicenti sime gessit qui oppidum non maximum maximis ex

pecunia sua locis communibus , monimentisq; decora a sitf cuius de meritis in remp. Thermitanorum, Sicustos s uniuersosfuit aenea tabula fixa Thermis in curia'

in qua publice erat de huius benemque scriptum, hici

sum: quae tabulatum imperio tuo reuulsa, nune a me tamen reportata est ut omnes huius honores inter suos et amplitudinem possent cognoscere. est ne bic,qui, apud n.Pompeium clarissimum uirum,cum accusatus

esset, quia propter c. Μανῆ familiaritatem, host istium contra remp. sensisse eum inimici accusato αres eius dicerent, cum magis inuidioso crimine, quam uero accerseretur, ita a Cn. Pompeio absolutus est, ut

in eo ipso iudicio Pompeius hunc bos'itio suo dignissitumum statuerit f ita porro laudatus defessusq; ab omunibus Siculis, ut idem Pompeius non ab homine solum, sed etiam a prouincia tota se huius absillitione inire gra

306쪽

I N V E R R E M. I 39tiam arbitraretur post emo est ne bie, qui et animum in re . habuit ei modi, o tantum a toritate apud suos ciues potnit, ut perficeret in Sicilia solus te praei re, quod non modo Siculus nemo, Fed ne sicilia quidem

tota potuisset, ut ex oppido Thermis nullum signum , nullum ornamentum , nihil ex sacro, nihil de pus,

eo attingeres cum praesertim essent multa praeclara, et tu omnia concupisses. denique nunc uide, quid inter te, cuius nomine apud Siculos dies festi agitantur, repraeclara illa Verrea celebrantur, cui statuae Romaestant inauratae,a commκni Sicilia, quemadmodum iniscriptum videmus, datae ; uide inquam, quid inter te, er hunc Siculum,qui abs te est patrono Siciliae condem. natus, intersit. hunc crustates ex Sicilia permultae testia

monio suo, legationibusq; ad eam rem missis publice

laudant: te omnium Siculorum patronum una Mas

mertina ciuitas soria furtorum, ac flagitiorum tuorum publice laudat, ita tamen nouo more, ut legati laestant, tegetis laudet: caeterae quidem ciuitates publice literis, legationibus, testimoni s accusant, queruntur,

arguunt: situ absolutus sis, funditus euersas se eis. '

arbitrantur. hoc de homine, ac de huius bonis etiam in Eryce monte monimentum tuorum flagitiorum, eode*titatisq; posuisti: in quo Sthenii Thermitani nomen a scriptum est. vidi argente m Cupidinem cum lampaο de . quid tandem habuit argumenti, aut rationis res, quamobrem in eo potisimum Sthenianum praemium poneretur utrum hoc δεομm cupiditatis tuae, antrophaeum necessi tudinis, atque bospitii, an amoris indiscium esse uoluisti faciunt hoc ueomines, quos insum

307쪽

LIBER IIII. ma nequitia non solum libido, o uoluptas: uerum elisam ipsi rus nequitis fama detectat, ut multis in locis notas, ac uestigia scelerum suorum relinqui uelint. arde bat amore illius bos ibitae,propter quam bestit' iura vis larat. hoc non solum sciri tum, uerum etiam commemorari semper uolebat. itaque ex illa ipsa re , quam accussante Agathino gesserat, Veneripotissimum deberi praeimi m statuit, qκα illam totam accusationem, rus.ciumq; conflarat . putarem te gratum in deos, si hoc Δαnum Veneri non de Sthenii bonis dedisses, sed de tuis: quod facere deb isti, praesertim cum tibi illo ipsoanono a Chelidone uenisset barreditas . hie ego si hanc

causam non omnium Siculorum rogatu recepissem ,sib c a me muneris non uniuersa prouincia poposcisset, si me animus, atque amor in remp. existimatios, ossenσsa nostri ordinis, ac iudiciorum non hoc facere coegisset, atque haec una causa fuisset, qκod amicum, atque bos stitem meum Sthenium, quem ego in quaestura messingulariter dilexissem, de qM optime existimassem, quem inprouincia existimationis meae stud iosissimum, cupidissimums cognossem, tam crudeliter, scelerate, nefaries tracitasses: tamen digna causa esset, cur ini;

micitias hominis improbissimi susciperem,ut bostistis π

ικtem ortunasq; defenderem. fecerunt hoc mκlti qui maiores nostros, fecit etiam nuper bomo clarissimus cn. Domitius, qui M. Silanum,consularem uisum,accussauit propter Egritomari transalpini hostilis iniurias. pstarem me idoneum,qui exemplum sequerer humanita

tis, atque officii, proponerems stem meis hostilibus, ac necessarijsinuo tutiorem uitam sese meo praestidiovi is

308쪽

IN VERREM. Isso sese arbitrarentur. cum uero in communibus iniu-xijs totius prouinciae Sthenij quoque causa contineatur,

multis uno tempore a me hostiles, atque amici publice, priuatimq; defendantur: profecto uereri non debeo, nequis hoc, quod facio, non existimet summi ossici i ratiοα ne impulsum, coactum, 'sivisse. Atque ut di quando de rebus ab isto cognitis, indicatisq; , π de iuudici is datis dicere desistamus, quoniam faeta istius in bis generibus insinita sunt, nos modum aliquem, π'em orationi nostrae, criminibusq; faciamus; pauca ex aliis generibus sumemus. Audistis, ob ius dicenα

dum Varium dicere', procuratores suos isti centum trinia millia nummum dedisse: meministis, Vari testimonium, remq; hanc totam C. Sacerdotis bos minis dimatissimi testimonio comprobari: scitis,Cn. Seratium, M. Μοdium,equites R. sexcentos praeterea ciues

R. multosq; Siculos dixisse, isti pecuniam ob ius dicunα dum dedisse. de quo crimine quid ego distulem, cum totum psuum sit in testibus ' quid porro argumenter, qua de re dubitare nemo possit ἰ an hoc dubitabit quis,

quam omnium, quinis uenalem in Sicilia iurisdie imanem habuerit, qui Romae totum edictum, atque om*nia decreta uendiderit 'o quin ab Siculis ob decreta interponenda pecuniam acceperit, qui M. Octauium Ligurem obius dicundum poposcerit f quod enim est prαterea genus pecunis cogendae, quod praeteriit quod non, ab omnibus aliis praeteritum, excogitauit f ecquae res apud ciuitates Siculas expetitur, in qua aut honos aliquis sit, aut potestas, aut procuratio, quin eam rem tu ad tuum quaslim, nandinationem p hominum tra

309쪽

LIBER IIII.

duxeris 'dicta sunt priore actione π priuatim, blice testimonia: legati centuripini, Halasini, Catinenses, Panormitantq; dixerunt, multarum praeterea ciuistatum, iam uero priuatim plurimi: quorum ex testiis monsis cognoscere potκistis, tota Sicilia per triennium neminem ulla in ciuitate senatorem factum esse graαtis ; neminem, ni leges eorum 'nt, 'fagijs ; nemi nem nisi illius imperio, aut literis: atque in his omnis bus senatoribus cooptandis non modo suffragia nulla

fuisse , sed ne genera quidem ieetata elbe, ex quibus

in eum ordinem cooptari liceret i neque census, neque aetatis, neque caetera Siculorum iura ualuisse : quicunuque senator uoluerit feri, quamuis puer, quamuis inidignus, quamuis ex eo loco, ex quo non liceret ; si is pretio apud istum feret idoneus ut uinceret actum σαρ semper: non modo Siculorum nihil in hac re ualuisse leges, sed ne ab senatu quidem populoq; R. datas ἰ quas enim leges sociis amicisque dat is, qui habet imperium a populo R. auctoritatem legum dandar:ιm a senatu, hae debent π populi R. O senatus existimari. Halesimi

pro multis et magnis suis maiorumq; suorum in remp. nostrum meritis, atque beneficiis suo iure nuper, L. Licinio Mucio conpulibus, cum haberent inter se controuersias de senatu cooptando, leges ab senatu nostro pestiuerunt. decreuit senatus honorisco S .c. ut his C. claudius, Apph filius, Pulcher praetor de senatu cooptando leges conscriberet. C. Claudius adhibitis omnibus Marcellis, qui tum erant, de eorum sententia leges Halesiunis dedit, in qκibus multa sanxit , de aetate bominam;

ne sitis minor trigim annis nain i de qμα stu, quem

310쪽

IN VERRE M. IAI qui ferisset, ne legeretur Ide censu, de caeterris rebus. quae Omnia ante illum pratorem er nostrorum magia stratuum auctoritate , π Hale Orum summa uoluntate ualuerunt. ab isto praeco, qui uoluit, istum ordinem pretio mercatus est: π pueri annorum ρα num , septenums denum senatorium nomen nandina

ti sunt: π quod Halsini, antiquissimi, elisia

misioci , atque amici, Romae impetrarant, ut apud se

nes fragiis quidem feri liceret , idnetis uiseri poss

set , effecit. Agrigentini desinatu cooptando scipionis leges antiquas habent: in quibus ore eadem illa sancta sunt , o boc amplius. cum Agrigentinorum duo gesnera sint, unum ueterμm, alterum colonorum, quos Τ. Manlius praetor ex S. c. de oppidis Siculorum deduxit Agrigentum: cautum est in Scipionis legibus , ne plures esseent ex colonorum numero, quam ex uetere Agrigentinorum. iste, qκi omnia iura pretio exaequa αsit , omniumq; rerum delectum, atque discrimen peracunia sustulisset, non modo illa, quae erant aetatis, ordinis , quaestuis, permiscuit , sed etiam in bis duobus

generibus, ciuium nouorum, ueterumq; delectum, ordinemq; turbauit. nam cum esset ex ueteTum numero

quidam senator demortuus; π cum ex utroque generare par numeTus reliquus esset i ueterem cooptari neces: se erat lembus, ut bis amplius numerus esset . quae cum ita se res buberet, tamen ad istκm venerunt emptum locum illum senatorium non solum ueteres, sed etiam novi. ' , ut pretio nouus vincat, literasq; a praetore aura ferat. Agrigentini ad istum legatos mittunt, qui eum leges doceant , conJctudinemque omnium annorum dea