Michaelis Pselli Compendium mathematicum, aliaque tractatus eodem pertinentes

211쪽

S E R M ota 193 epieycli puncto, continet integras tam elongationis ejus a Sole , quam epicycli revolutiones. Hunc motuum lunarium quantitas. Intervallum duarum eclipsium in quibus luna ab eodem nodo& versus eandem

partem aequaliter distet & in eodem epieycli loco sit, complectitur integras Argumenti

latitudinis reditiones & integros menses lunares. Hinc latitudinis & capitis draconis motus quantitas. Di ameter epicycli per tres lunae locos in tribus eclipsibus consideratos. Ex varatione diversitatum propter epicyclum conjicitur diversitas propter eccentritatem & ipsa eccentricitas. Ex tertia variatione Aux media epicycli. Ex differentia loci visi& veri elicitur lunae a terra remot Iore spectu diametri terrae. Hinc ex eclipsi Solis& ex visualibus diametris luminarium dc umbrae comprehenduntur reliquae distantiae,& corporum verae diametri & proportio. Locus astri vel planetae per instrumentuna vel per collationem ad fixas noscitur. Intervallum duarum observationum, in quarum Vtraque planeta in eodem zodiaci loco & in eadem a Sole distantia sit, continet integras deferentis & epicycli revolutiones. Hinc motuum quantitas. Locus augis Inferiorumper ejus aequales & contrarias distantias maximas a Sole. Vnde & diameter epicy-

212쪽

1 4 Da sp HAERA SERMO.cli. In Superioribus autem locus epicycli est idem cum loco planetae in oppositione Solis, Et ex tribus locis epicycli elicitur eccentricitas, locus augis, dc epicycli diameter. Centrum aequantis & eccentricitas in illis per aggregatum duarum elongationum maximarum & contrariarum a Sole. In his autem supponitur item centrum deferentis medium inter centra mundi & AEquantis &positioni consonat experientia. Si nodi lunae sint in punctis aequinoctialibus, & altitudine ejus meridiana elicitur deviatio deferentis. Ex maximis vero latitudinibus planetarum dc ex distantiis & dimetris epicyclorum patent inclinationum anguli. Motus instauratis observationibus rectificantur dc radix statuitur.

213쪽

SYNOPSIS

GEO GRAPHI R

terrarum.

Etustiores Geographi, orbem ter rarum in tres continentes diviserunt, Europam, Asiam, Africam:& exacte enarrarunt singulas partes : earumque delineationes particulares, tanquam historiam reliquerunt. quibus sane eum & nos fidem demus , qui partim eas in speximus, partim ab eis diligenter excepimus: idcirco tabulam quo pacto totus orbis declineari atque describi possit, subjicere constituimus: ut studiosis artium & disciplinarum, nihil eorum quae in singulis utilia atque necessaria sunt, incognitum relin-n a quatur:

214쪽

DE sc RI PTIO quatur: animum etiam rerum cognitione Schistoria ornent: denique ingenii vires lic indolis acumen eXcitent.

Terra quae ab hominibus colitur & inhabitatur : ab oriente terminatur terra ea ,

quae incognita dicta est: quae adjacet Asiae majoris populis Sinis ,& qui Sericam incolunt : a meridie vero finitur similiter terra dicta incognita, quae ambit mare Indicum: di quae complectitur AEthiopiam, eam quae a meridie sita est Africae: & vocatur Agisymba. ab occasu terra incognita : quae sinum AEthiopicum Africae excipit: praeterea Oceano occidentali, qui Africae & Europae partibus occidentalissimis adjacet. A septentrione denique finitur & terminatur terra cognita & habitata , conjuncto sibi Oceano, eo qui Insulas Britannicas continet, & partes Europae septentrionalissimas oceano , qui

nominatur Deucalidonius&Sarmaticus: ad- haec terra incognita adiacente septentrionalissimis magnae Asiae regionibus: Sarmatia, Scythia, & Serica . Ex iis vero aequoribus quae a terra habitabili excipiuntur: illud mare quod nostrum dicitur una cum sibi conjunctis& annexis finibus juxta mare seu linum Adriaticum , & Egaeum pelagus atque Propontidem , ip- suinque pontum & paludem Moeotidem: per

215쪽

ΡARTIVM ΤERRAE. I97 per solum fretum Herculeum se effundit, de cum oceano conjungit: faciens angustias maris tanquam Chersonesii Isthmum. Mare etiam Hyrcanum quod &Caspium dicitur, undiquaque terra circumdatum est i simile existens insulae quo ad oppositam rerram continentem. Simili modo & ratione, mare quod est juxta Indicum pelagus: totum cum adiacentibus ei sinibus, tam ad sinum Arabicum, quam ad Persicum & Gangeticum, atque eum qui proprie sinus magnus appellatur: circumquaque terra includitur. ΝAtque hanc ob causam ex his tribus conistinentibus Asia adnectitur Libyae, etiam per dorsum Arabiae, qui mare nostrum 4 sinu Arabico sejungit: postea per terram incognitam, quam alluit sinus Indicus: adhaec Asia connectitur Europae, per dorsum existentem inter paludem Moeotidem, & Sarmaticum oceanum : juxta decursum Tanais

fluvii. Denique Libya sejungitur ab Europa solo freto Herculeo , per seipsam ei nullo cohaerens modo , sed per A siam omni ex

parte. quia illa utrique connectitur, 3c multas per orientalem plagam attingit. Porro ex illis omnibus continentibus consideratione

magnitudinis prima & praecipua est Afra, altera Libya, seu Aphrica, tertia denique E ropa.Simili etiam ratione inter praedicta ma-D, n 3 Lia,

216쪽

ria, quae a terra excipiuntur, primum est magnitudinis contemplatione, mare Indicum:

secundum , mare nostrum: tertium mare

Hyrcanum, quod & Caspium. Praeterea inter sinus insigniores primus est Gangeticus , secundus Persicus, tertius

sinus nominatur magnus, quartus Arabicus,

quintus AEthiopicus, sextus Pontus, septimus maris . Egaei, octavus Moeotidis palus. nonus Adriaticus, decimus sinus Propontidis Postremo ex insulis insignioribus, aut etiam peninsulis prima est Taprobane,secunda Britannicarum insularum , ea quae Albion nominatur, hodie Anglia, tertia Aurea Chersonesus, quarta ex Britannicis insulis, ea quae Iubernia dicitur, quinta Peloponnesus, sexta Sicilia, septima Sardinia, octava Cyrnus , nona Creta, decima Cyprus. Sunt autem istae Provinciae & praefecturae in terra cognita , quas Ptolemaeus describit suis tabulis.

Tabula prima. Iubernia, vel Hybernia insula Britannica: Albion insula Britannica, Thule insula. Tabula secunda. Hispania Baetica , Hispania Lusitania, & Hispania Tarraconensis. Tabula tertia. Gallia Aquitania , Gallia Lugdunensis, Gallia Belgica, Celiogalatia,

Narbonnensis. Ouarta

217쪽

P ARTIUM T E RRAE. I99 Quarta tabula. Germania magna.

Quinta tabula. Rhetia&Vindelicia, Noricum, Pannonia superior, Pannonia inferior, Illyris, Lyburnia, Dalmatia. Sexa Tabula. Italia, Cyrnus insula. Septima tabula. Sardinia insula, Sicilia insulas Octava tabula. Sarmatia Europae, Tauri- ea Chersonesus, Iazyges metanastae, Dacia. Nona tabula. Mysia superior, Mysia inferior, Thracia , Chersonesus , Macedonia, Epeirus, Achaia. Decima tabula. Peloponnesus, Creta in sula, Euboea insula. Sunt igitur Europae provinciae triginta quatuor: tabulae vero quae has continent decem.

Libyae seu Aphricae.

. Prima tabula. Mauritania Tingitana, Mauritania Caesariensis. Secunda tabula. Aphtica, Numidia. Tertia tabula. Cyrenaica quae & Pentapolis , Marmarica, Libya seu Aphrica minor,i AEgyptus,Thebais. Quarta tabula. Libya interior, AEthiopia sub AEgypto, Etthiopia interior,& his omni

bus australior. . - . . ' . t

Sunt igitur Aphticae provinciae duode cim, tabulae quatuor.

218쪽

Asiae.

Prima tabula. Pontus. Bithynia, Ea quae proprie Asia dicitur, in qua P brygia, Lycia, Pamphylia, in qua Pisidia, Galatia in qua Paphlagonia, & Isauria,Cappadocia, Armenia , Cicilia. Secunda tabula. Sarmatia Asiatica Tertiη tabula. Colchis, Iberia, Albania,

Armenia major. . . .

uuarta tabula. Cyprus insula , Syria, Phoenicia, Iudaea, Palaestina, Arabia Petraea, Arabia deserta, Mesopotamia, Babylonia. Quinta tabula. Assyria,Susiana.Media,Pe sis, Parthia, Carmania deserta, Hyrcania. Sexta tabula. Arabia Foelix, Carmania. Septima tabula. Margiana , Bactriana. Sogdiana, Saetae, Scythia intra Imaum mon

tema

Octaνa tabula. Scythia extra Imaum montem , Serica. Nona tabula. Aria, Paropanisadae, Drangiana, Arachosia, Gedrosia. Decima tabula. India intra Gangem. Undecima tabula. India extra Gangem. Sinarum regio.

Duodecima tabula. Taprobane insula. Sunt

219쪽

Sunt igitur Asiae provinciae quadraginta octo, Tabulae duodecim. Denique omnes Provinciae nostrae habitabiles sunt nonaginta quati or. Tabulae viginti sex. C A p. II.

Explieatio . is limitum seu terminorum delineatis, oceidentalioris Europa partis, secundum rapositas is tabuia superioribus provincius Opras με. HIBERNIA.

TTIberniae insulae Britannicae ejusmodi est situs & talis limitum circumscriptio. Lateri septentrionali hyperboreus: lateri vero occidentali, occidentalis incumbit oceanus: post boreale promontorium. Lateri vero meridionali quod praecedenti cohaeret: oceanus Vergivius , post promontorium australe adjacet: Denique lateri orientali, adjacet oceanus qui vocatur Hibernicus , post sacrum pro

montorium.

Hiberniae seperjacent insulae quas nominamus Ebudas: numero quinque, quarum occidentalior appellatur Ebuda.

220쪽

Albionis insiuiae Britannica limi

tum delineatio. Lateri septentrionali adjacet ex loco sic periore oceanus,qui appellatur Deucaledo

nius.

Lateri occidentali vero oceanus Ibernicus, & Vergivius: post Novantum Chersonesum imminet. Latus etiam meridionale alluit oceanus Britannicus: post Ocrimum promontorium , postremo orientali atque metidionali lateri conjunctim alluit oce nus Germanicus, post promontorium Tan- nedum quod & Orcas dicitur. Albioni vero adjacent insulae, juxta Orcada promontorium. Ocitis insula , Dumna intula. supra quam Orcades insulae numero circiter triginta , & super ipsas Thule, post Trinoantas, sunt istae insulae:Tonia pis, Connos insula. denique sub magno postu, est insula appellata Vectis.

Hisania nim, se Limitum detineatio.

Hispaniae quae a Graecis Iberia appellatur, tres sunt provinciae: Betica , Lusiitalia , & Tarraconensis. atque Beticae latus quod est versus occasum & septentrionem, Urminatur : a Lusitania dc parte quadam Tarra