Dissertatio Logica De Valore Sensus Communis Naturae Tanquam Criterio Veritatis

61쪽

fusis sensus naturae notionibus denique demonstrare diis

teris religionis principiis non nisi ex ignorantia natum .fuisse, qua Iudes homines caussarum ignari, ex auibus mirabilia passim esseeta naturae naicerentur, DEUM, ceu quemdam auctorem illarum universalem , afinxerint. Sed recte illos profecto ex illis DEt xistentiam ,

ceu auctoris omnium, intulisse, demonstratio metaphysica abunde evincit, qua cum omni rigore a posteriori eandem ostendi veritatem ad evidentiam usque constat. Hoc ergo ex fonte allegato si revera natus communia illo de DFo sensus suerit; ex illa consula quidem entis mutabilis & entis ab alio idea reipsa natus est; quae adistincte evolvatur, cum existentia DEI, seu entis a se, illius existentiam connecti, mox evidenter quoque intelligitur; atque adeo evidens ebsse incipit, Veritatem illi sensu paturae communi omnium hominum subesse. 8

Volunt s. a summis Prineipibus & primis i

gislatoribus sparsum, ac studiose nutritum in vulgo r diore communem illum de DΕΟ & tota religione sensum suisse; eoquod regimen illi suum & Iegislationem ex eo mirifice firmari in subjectis sibi populis satile per

62쪽

spicerent. Sed quod legislatores omnes & summi Maglia stratus auctoritate sua suffulcierint hunc communem eonsensum hominum de existentia Dri, ceu bene regendis populis necessarium, nemo negaverit. Sed

utrum illius auctores primi fuerint, ita, ut contra ipsi judicantes, salsum persuadere su ditis rudibns privati praecise emolumenti caussa intenderint, & eo ipso persuaserint, factum quoddam est omnimodia improbabile , & in verisimile. Nisi enim proprius naturae sensus Id alioquin dictasset.; profecto paucissimis hoc dogma

persuasum fuisset; sed multo potentius motivum abste rena fuisset spes jugi humani simul ac divini excutien- di, si nullo alio eriterici. dogmatis praedicti veritas fuisset hominibus. libertatis suae plus nimio amantibus, perluasa. Certe omni historia teste, legislatores

s universi non legibus suis religionis dogmata primum credenda sanxere; sed a religione, quae pridem in qqavis gente vigebat, auctoritatem & pondus justis suis legi

hus adscivere, has etiam subinde divinitus se aeee-

pisse fingentes. Denique doctoribus falsitas istius argutiae exinde perspectissima est; quod omnia dogmata religionis & morum, quae sensus naturae communitis hominum vulgo persuasit, in hodierna luee Philoso

63쪽

phiae etiam ad Veram evidentiam usque demonstrari pe spectum habeant. So. .

Synopsis Demonserationis . I. Sensus natura est criterium veritatis seu modus eam cognoscen di) peculiare g. l. 3I. 32.). 2. Differt a demonstratione ,i quod per conceptus consulos intueatur veritatem clare Rhidem, sed non distincte, atque idcirco nec rapiat intellectum ad assensum l. ll.δ. 3.) .in complicatioribus veritatibus cogno Icendis errorj obnoxius est 36. ; sed tunc nimia sua obscuritate consensum communem hominum non parit 37. . o. simplicioribus autem verit tibus,& ad prima principia propius accedentibus clarior est, atque saetilior; atque idcirco communem consensum vulgo parit 390 ; 'etsi non semper generalem o. . f., Hic ipse consensus, ceu effectus, de existentia sensus naturae similis etiam in iis dogcereos reddit, ceu de sua caussa, qui, pauci respective, a ceteris paene omnibus dissentiunt ψo. .

vendo intellectu rd assensum vi homogenea cum auctoritate & testimonio authentico pollet I. .

intellectum ponderetur, atque intelligatur, esse sus-ficiens ad ver 3m certitudinem pariendam; probe distinguenda est certitudo, is intuitus mere cla. rus, ab evidentia, seu intuitu distincto, rationis suffcientis veritatum 3. 4 . n. 4. . 7.) Fxpons tur haque distincte tota ratio certitudinis p sic quae Vulgo secundum omne. oritur ex uniformi experiem

64쪽

perientia sensuum de s milibus consequentibus eventis naturae ex antecedentibus iisdem adjunctis naturalibus s. . 8.) Ostenditur deinde, aequale ex integro pondus communi hominum. consensui, . ex ipso naturae sensu exorto circa simplicissimas vo. ritates, quae maximi momenti sunt, convenire ad ζmovendum intellectum ad assensum cum pari prorsus certitudine & firmitate 6. 47. ; imo etiam Mcum certitudine physica testimonii praesentis sen. suum externorum 48. . 9.) Denique ostenditia existere talem communem consensum hominum, ex ipso naturae sensu ortum, de existentia DEI 49. , eumque parere similem absolutam certitudiis