장음표시 사용
191쪽
rami virtus intellectualis,de qua coem Tristo. te raritur in Phlcis ertrema, ac mediu allignam imam a Pst aliena mala nimis condolet hi sunt molles,alm veluti effvninali ui Bo nullo pacto comouemur, sum duri, atq; isensibiles. hop metu, qui sim nisericordes sum. misericordes enim sunt,qui,vs ora,et qualo oportet, tepore et loco,quibus ori,et revectu b iu ,quop π3, condolere. Ea So,qus ad appetitu sensitiuu attinem licet sit affectus militiplex est apud autboresaram altera in compa IIio ut iam diverim ex memoria inculoru3mlorum proficiscens,qus al0s acciderunt,cim quada 3 suam delectatione.na postis dolor .a borri, vel pcriculiss stiperarunt, secura recordatio voluptate affertAbmaro pollicet, cum inquit,forsan et ric olim memsi
nil se iuuabit.et tritu est illud ex Euripide, dulce est mei minime maloru3. Sic isti iucudissima est misericordia
in Derius allopcasi N. Altera aeo misericordia et culmis 3 apud glicos est nonae, d naestior,miserabili NI in videt , et a molliust olei nomen ducit,ric affectus secus minus addecet teperante vim et a principis grauistate longe aliena est. hac quoque veteris,qui casti uus loquuti sunt,miseratione appellarunt. licet alterus pro altero rumores semper usurpit. Tertia xo est de qua Tristo .hic loquutus estniad ycci εχικμα ruox appella et nos De ea salis diximus. eu quarta lua miseratimnem vel comiseratione arbitrans aut res esse miseri
cordis significati one, per qua ex alicuius issicitate molamur,cu .s vel aspectu alicuius vel oratione, i cogi ratione adducimur,ut eius misereamur. igii misericor ιdia silae ad intellectum,siue ad appetitum senatiuis aut mat, virtus esse poliet viliR virtus quid auo potest re
re,et cadit. miluit quoque sim. nam inisericordia ronis freno delentus,ni electione impedit,nec consiliu plurahat et pro Gallustius dirit, de misericordia intelligit ,qu; affectus cir nullo rationis freno regulatus. cii, tur et tertiti iam misericordia quatenus est motus metis freno ronis institutus, in virtus intellectualis est virtus moralis, quatenus est motus sensualis appetiis rone superioris partis optime affectus. cie brio aure dicamus misericordis quatenus est quidam habitus, vel actus opponi inuidia,et indignationialiter tu atque alla. n misericordis opponis inuidia, qr inuidia dolor est de bonis proximi. misericordia aute dolor est de ma lis proximi. m5 bona et malia,qus illo* affectuu3 obicicta sunt, urdetur cotraria itemq3 opponis misericordis indignatio.n II inuidia est dolor de malis proximUIn dignatio de bonis, non tii sicuti inuidia. no invidia est dolor de bonis simpli. Munatio aut de bonis,4 indigne possidet. At si misericordia considaei ut virtus est inter extre U, Vt puta inter excessium,et defectu c missoricordis contrarias viri 3 extremum. pauca de misericordia dura sint, quia plura diximus in libello demisericordia.
GDE INDIGNATIONE.DEQVE ARTE INDUCENDI AD INDIGNATIONE M.
C tibistrationi aute maxime id opponi eqsvιμσα. Mest indignari truncti para. dolere
enim propter res aduersas qus indigne accidunt .ssu quod imo est oppositu. ab eisdem Issciscitur moribus qd est terres muri
das quς indigne contingunt dolere. l
si inunc de indignatione pertractat,et p ineditqvi
seb3 ad misericordia,et declarat in sit bria,et . sit civiulaei, et posit bria,et dicit. t miserationi aut e mane uopponis, si v sua εσα v.Lt indignari nucupant,let tu imtelligas quo ad Niciate3 obiecto*,q6 ostendit, et dicit,l dolere em3 Pp res aduersassaQst mala, iqiis indigne acciduid alicii q6 facit misericordia, Lilli quodamb est oppositu3,ab et idcq3 Plicitas motib', ut dicemus, sest pa res IeculasJ.Lro bona, qtas indigne cotingivus
alicui,t dolere,is facit idignanoagis lum diris re ob
ictaa,nam misericordia est de malis, indignatio alit de honis. Et bonii et malit corraria sunt. igis misericordia. et indignatio,quo ad obictaagontraris sunt.
CSuium perturbationes bono*moruam oportet eni3 condolere su aliqui indigne is minale tractant. PP illos aut indignari naI qs viis. . propter indignitatem sit,iniustum est. ἐκ as
rii morti ambstigii cmuis alte quoad modu se bitat, qθ exponit,et dicit tota eni3 pdolere atque misereri inialia indigne male tractans, lut lacu indigne vexent. ita illos asit, Jqbrindigne bona accidunt, indigna D,lergo mistricordia,et indignatio amri sunt pa indisgnitate ua ille ob malinc aut ob bona,O aut ambς x ficiscant ex bonis moti ,Pbat,et dicit, t nam indignitate fit, didest na q6 indignu est tim,et fit timi, num est. sciuare cumisericors, et indagnans pst iniustistia doleam, uterci ex bonis motibus olet.qtiare misciricordia,et iligriano quo ad modii se hildi piauis sunt. Tmbe em3 bonop moru3 sunt,qui eni3 nnieresso morare agit quo putat tu ,qui miseria patii , indigne pati. qui Bo indignas eo morale indigras, quo putat eum. cui bona accidunt,indigne conferri.
CIccirco dijs quo Bipsis indignatio eam.
TOu asit indignatio ac misericordia sint bonis moris attribute,probata signo,et dictu Iarco s quom ipsis indignatio attribuis stibaudiet misericordia, D Gessici,nisi ambs eent laudabile'aim morti bonopinais m. aeo,cu boni,et iusti cruciant a tyranis. Qua tone sit,ut indignatio sit mistricordK et Iria,et smula. mulastae, qui ut diximus utram dolor est olet enim et miseres,cum imagines id sibi accidere pol se,qb ala s indisgne accidere putat qui o uidi gras,dolet elim mi vi, det iustu exaltatu, gaudet qui ex boc sperat se et exalta da auare in viderit iniustu exaltatu, Olet,qlii imaginatur no iustos,sed iniustos exaltari,et sic imaginas sera exaltanduContraria aul,qris qui miseres,dolet patea aduersas,et indigne illais sunt. Qui no indignat doletpp tes scoasI indigne planini. Et res aduere et res msit dolor de malis, indignatio de bonis, sederem modo, qr ulrao propter indignitatem.
nuidia: eodem5ci miserationi opponi rura manu. idem sit m indicinatione Iutar ad esua et incidia dolor petrara
192쪽
is est ypter res secudas mi non asit tali assectiones Mam qui dolet ta eos, qui indi' i .scd squali tm sit uilis. Me male tractatur, is voluptate afficie aut
C Nunc ostedit quo mo misericordia se h3 ad inuidia, quodam octo no dolebit pa eos , qui iis coinet om t3nuidia aeo eode mo et inistrationi opponi vi trarii sunt.q idigne male tractans. Veluti cu
obiccto ario. est eni indignatio dolor de bonis miser, doleb: cu3 oporteat py briroi sala dere. D. M Polor de nialis, sic luidia opponit miserationi, Crup parasset misericordis ad indignatione,et ad inuim muta:a est dolor de bonis. rpta dicit, t quasi inus oti,nuc os edit quo mo ad Duq 3 diop brae affectio sitat FH mi, idemq* sit cit indignatione ipsa linquantu nes accidit, et p quo mo ad milericordia 3,et dicit. ζ τι vir P cst dolor de bomaeque alicui insunt. t Sue alius spicus aut est prias ad bFl i. ad τn bas inu Matineri licia ab indignatione. et prea adsit dila3,et dicit, qui affectionesu et p ondit quo mo ad misericorde. et dilinam et Mindia dolor perturbans est ea res in udas,l et cit,in. ilmisericorsi st dolet pa eos, st indigne male tra quatu ad hoc no differt ab indignatione.tnon aui indi, clant, latq3 vexant, i in voluptate assiciet, aut quoda gari .i no aut Pe indignitate,non eni3 inuidus dolet, qr mo no dolebit,pa co3. si us diru sunt, et id igne male tra/vximus res securas bue indignea sedlpares Ieculas. p. clansl.ι gavdcbi ι est eas,a digne male tractant .gd te Tinnsidii calio ala sinulis lanitidusent dolet.qrixi hit,et g Iud bit. olebit id: De veratos, gaulcbitramus sibi Nus,atque sirisy petas siue digne, siue iligne digne vexat .et 5 mostrat exeplo. t dicit,t veluti cuiu inrctandi Mas dolet,* oximus a speratis; idigne. paricids et homicids punius,nemo mim P dolevi id
C Id aut non, ut sibi aliud quippia3 accidat,
sed op3 oibus similiter messe pPy sinu ip . fit sequut .vi puta dolor,et voluptasta brias a tyn E Tluc exponit quo m5 dolor inest inuideli,et indigna CEode aut quasi modoppeos,qui bene trastppia accidat .l.v. bona auferant ab eis, ab inuident, prrabis gaudiu asscrsit. cum necesse sit uti atq; indignantiet ipsi babeat, vel ut nuta sibi accidant rci sibI quom Iore quς quidem similious. i
Celam si P a dolor, atque murbatio inest, πιε, et . alia digne vexens,ietim hcc utraq; sunt in
m ab alterius felicitate miti equicqua3 sibi eri Em rutata . .
futuru fit non alnpilus altarum vividia, euacii nocesse sit,ut sperem sibi quoq3 forcia is quid salterum indignatio sed timor. spectinit similibus accidere,et propter hoc gaud LC G accepisset dolore inesse inuisere,' indign ti,nb ut Cli ec igitosa ex eode more sirint.borum Do aliud quaes sibi accidat iuc P ipes pradix, Polore ri' Gratia re conariis. erit 3 est qui de ma
inest eno ut mala Gqisivi accidat,et diuat .aὶ 3 sita a--ini, Mit natra mi mus iam dodolor atq; P. urbauo inestitui deii, atta indignati,tqui logauder, et inuidus, nam si in oti,ip' ab alterii l. Didio proximit filicitate, mali quic sibi let,cum fiat,et fit Munc nece ne est priuati orietatus sit.no erit dolor ille tampliu',al ep inuidi Hlic eius atq3 corruptior re gaudere. tu indignatio, ea timo , i ta umor τι dictu cir naSb stillic ostedit quo mo inuidia stqvanr bri affecti Era, natio eiu futuri mali et si boni *nR, fui GF si ut sycρ, et Decuir ola J.s tas indignatio G misericordia et no inuidia, indignatio. quare inuidus optorci ta ediu more sums.sqr amri laudabites.thop o di bonarrimi, et imisnans sila,non ob aliud ,msi re Pxi ria ex nisi sinorib' erut. Sed uiuidia est bria miserismum,qm nopaea qr sibi abad mali vel boni futurum cordit quo.riad modii se biidi,et quo ad obieci Indis sedis p3 quo mo misericordia se habeat ad iuidia, gnai: Oni qno ad modii se hilli.igit stibandi luidias et ad indignatione. sent Potous sunt, s inii dis alie qui debet asseclides diis strid sequutir misericoli: ia,nc filicitatis quouis mo collate,indignatio indive cci et indignatione.et in ita sit no m5 plenis correlatione ex lais misericotilia no dolor est malop,sed indigne coli dicisa sue noua rone xbat et dicit,tide eni est,n oc malo laton quare et inuidia et indignatio v. 3 miscricordiε gaudet et inuidus. l gaudiu aut de malo est affcctio alia
ditia est ex parte obiectigii viraq; boni dolor est,miso gaudio N bonisd . Iricordia xo malizimptr ut misericordis bria est imi mM.d sequunt misericordi I et idignatione s inuidus eia,tam ex parte obiecit,su ele Parte modi,ut dictu est. gaudeat die malo stimi.ybat,et dicit, nJ u stula I do G iuidia est dolor bonop simp r collat op siue digne, ici,cu sit buc necesse e pliatione e atq3 corruptio siue indi De,miserico M aeo dolor maloF id gm coli ne gaudereligit inuidus gaudet de malo,et pba est sulat op qu ire misericordis ariet Me sumpta ab obieciis, petitio eu de bono dolere. igit inuidus gaudet,et dolet. eta modis ditia simplacit inuidia.3ndignatio xoso 's est diri afΩctiones sequunt inuidii et qth inuidus mamietate sumpta ab obiecti salo aut a modis se midiam legi udet,cu gaudeat de malo pximi,et male doleat, ustii ad obiecta ta sit quo admoducvt m cst cmula. doleat de bono tir mi ideo affecti nemus inmeias
193쪽
nis sum. differsit auteta dictas tas. Quare ad e tenda 3 inistrationem Wc omnia co/dcin modo utilia sunt. .
CEx his modii quo nib se Mant indignatio, et inuidia ad miseratione ipsas,et quo mo valia sint ad exincienda 3nlistrationem, r dicit. Quapa bsc oia Linuidia et indisnaliota bibititia quide mucrationis si tu qui sum a. ria ni indignatio est bria,quo ad brietate obiecti.3nuidia vi sinis tr brixet *h unu briu3 x, I altc p .igitur ambs Dbibiture sunt mis ricordis. Eddit in .et dicit,t differia aut re dictas cas.lna3 idignatio est laudabilis sicuti misericordia.3nuidia aut illaticiabilis.Tuc cocludit utilitate,q cst ad rhetorica, et dici sit quare ad c Mime imiteratione,let fortasse est in alo uidicis, oiad. s. inuidia,et indigitatioteode ino vulta sunt ina3 si crediderim iudice elle inuid si, benius demostrare si iuuavit nm aduersariu) rduersariu se ei equipera nau3 esse. Si Xo nouerimus iud ce esse indignatem, b 'osuecta nm aduersariu es indignu oi bonoqtiata ali fortasse legar, quapp c olajet dicta sunt de indignatio et ividia stant arbibitiva miserationis. differet ture Irias cis J.sqr indignatio .pbibet mileratione r5ne indignitatiR3midia Po a bibet rδne squiperam pdea co cludit,l qnare ad eqcienda miseratione Nc ola, squs dicta sunt de indignatione,et de inuidia eodem mo utilia suntl.l. quatenus contraria sunt miserationi. CDE INDIGNATIONE.
T rimu igitur de indignatione, et quis' in/dignentur, et in quibus, et qualiter ipsi se ba
tates deinde de rcliquis dicamus.c Cudemostrat set indignatione utile esse ad eqciddam eratione, tuca ponit dicere de indignatio e re ames ea tria 4 ee diceda 6 oi affectu Protati et dicitii stimuigii de indignatio se et qb Ja.dicibus doles indisnem tur. et in qb'J. rel .ob quas res. et qua tr ipsi se habe sollibandi indiment .l deinde de rc liquis l.i. De dirus, i dicanitis,inisi si tuerimus de quop bonis debent dolare.maiulas u erit nobis de quo* malis debemus gaudere.am fortat te per reliqua intelliget ea, qui dicet de
χ3 aut cx dictio qisi si indignari de eo est, u vr indigne Plaerari pesino quide pspiculi
est .no esse possibile de Oibus bonis indigna ri. nemo eni indignae alicui si iustus aut sortis vel si virtute aliqua sumpserit. nem enimiserationes in bo* pnjs sunt. sed indignitur, diuit is poteria. et in huiusmodi quibus ut simplr dicam bonis indigni sunt.
si lac pseqius et p ostedit,pp ci bona no indignamur, et dicit. Γος aut et dictiscliti si indignarit subaudi doleretest tu eo qui vi indigne I sperari,im dic L pquiddpspiculi est no esse pose de Oibus bonis indignari,Jς olias psiperat,et hoc declarat,et dicit, inemo enim in gnat alicus sis sit iustus,avillat fortis, vel si virtute ali qua ipsentiatq*babuerit. navimites bona quUM sunt,qti no habent,nisi a dignis. I bat et loco a brio ssumpto a miserationibus,et dici theo eni& misera uo/ties in hop 5rus sumi. On ipsis vrsusAr, ut redi est re in o miseret vitiosorargo nemo indignarta virmes.
Deinde osteditta et bona indignamur,et dini ista iaci
sint praui nullius boni digniast i sirpinus lociis,ut sint bona a 4 indignamur,bona fortunc,etnb bona animi.
CDeinde si qus em n Zm bona sunt ba M. veluti nobilitate,sormam csteram limes.
TAssignat lcri locu,et dicitit cinae si et pni nam bona sunt habeant, luti nobilitate,forma,c teraq3 moi,sm robur, vires. sic igit indignamur π bona naturi , aliqs indigne N. Iacten' De boms,quibus idignamur.
CG qiu antiquit Ppinquu aliqd vi ei quodlem natura est ncccssania est si qui ad bonus. μ' nupa babeat ac ideo prosperens, eis magis indignari. magis eni3 perturbant. qui modo diuitias assecuti sutu in olim, et per genus. δέ cu egisset de reb', re qs indignamur,nuc osit de risus,' idignamur,ostedes quo mo debet ee assecti holerim Idignemur eis. et affert mu3 locu a nouitate bonop, alqI a nouitate rveritati , vii cm alias noliis dilii ria nouaq3.pipe illaic lacris affec , et botes indignant,et ictu et qui antiquu I pinquit alisti me iclo M na 3 estu n am q6 tale est, longiore iste durat,et id amissim vi ma in sippinquu e .q6 est fim natur1,Φ nouu,qr itaq3 anti/quu nunqita est ei m fm natura est, necessanu; e qui id bonii,Jqbest dictu3 este bonum fortians, ut diuilias, et Nolacritate,lnuper babealiac ideo I nupertri spcrent,eis magis indignarLicuius ratione repetit et tucit, magis eni3 perturbant,qui modo diuitias alseculistin ,m olim,et per geniis, i idest O qui ric receperiaruolim .et per descensim a generema3 boc naturali, id novoleto propinquu vides. naturalia aut nec stom*cho, Devenis in
nec indignatione nobis esticiunt. violenta xo tum sto, Ut d. p. mma bum tum indignationem concitant. P P
CSimiliter aut principes .et potentes,et qui xundiussis multos amicos . et qui bonos liberos habet,
tam huiusmodi alia. et sipplice aliud qbda
6 Assignat frem locu a nouitate dignitam, et bonop et dicit tSila aut principis,et potentes, et qui multos amicos et qui bonos liberos bnt, atq; huiusmodi alialbo na dicia, tet si ter ric aliud quoddam bonum ipsis fiativ3.aut in uxoribus,atit in filiabus, aut in propim quis,quicquid fuerit illud.t eodem modo)in nobis sto macbum atq3 indignationem mouent.
Nam hic quoq3 magis ditan qui nup dsestati pa diuitias et principan f in il diuites ex
malori suerint. eode quoq3 pacto in alus.
CAddit unde in nobis maior nautea generetur,et diciti
tna bic quoq3Jsin nouis diuitqs diluaesi magis ditannuperditati re diuitias O principans, Ina3 utunt cipam no ad populon gubernatione, sed ad duxtim in maiore cogregatione amantenn isti diuitias,ut mapria opa,nuit 3 nuper ditati cm principanr,fiunt D lores, vid princiris, qui diuites ex maioriti fuerintanam istino amant diuitias,ut xpua opa:velim primu Luropter biclia I cImanum puncipes sunt libe tantam ratiores O noui.Quare ad indignatione vi addere,cn3 nuper ditati, nuper xpter diuitias principites,cbgre, M. * η α νgat imiores diuitias uodem pacio in Mus J bonism3 De nouo humi generatur in nobis indignatio.
194쪽
Taberilli aut non. nam qd semper sic se bla ur , pee putat. qua ob re no viar illi sua possidere.
et dicit, nam s P sic se bre utiveru34boc et I Ptiu, suum a d conale t cise putat,stali auu cnim memoria, o fuerit ali opς apaudit, qua ob rem illi J. s. nup ditati alis principii est non vur lita possidere,1sed aliop, ut p3 per locu ab opposito. hac rone tromachu atm in dignatione facult. Q pollumus aut reducere ad duastas,id O dictu cit. v oiuitias antiquis no lacere indi. gnatione, prima erit.qr antiquis est ypinquutu eliq6 est natura costat aut id q6 est fim natura alicui nec sto macta,nec indignatione lacer scda erit,qui antiqvs diuitis unr sus, ac .ppric ei,cuius sunt. na Delem memoriqno apparet quo mo fuerint aliop.ypriu aut ac sint, nosacit indignatione. contra imticac nolle Pl peritates tomachil em 3 faciut qr vir violet ς nam sicuti antiquurpinquar est et,qbestrin natura, ita nouit,es q6 est violentinuitu aut violete inest alicui digne. demde stamus diuitis, ac ysperitates vitrno sus,doc est no eius, cuius sunt, sed alterius.et qrvis alteriugab apparet indigne polliden. pol adii tertia caiqr antiquc diuitis,cum durauerim,vilr a virtute coparais et a virtute pparatur,no facit indignatione. Quod aut antios diuisis vi deatur a Virtute comparat si patet, quia de malis acquis sitis non gaudebit tertius res.
Det qua no quilibet unoquom bono di 'lest sed .pportio quma at B qd idoneu consi
dera ξ,ut armo* pulcbriti ado no iusto,d sorti plantanea cst, et ei cellentes nuptis non nu, per ditatis .sed generosis. Si ergo cu ybus si merit q6pgruit .nopsequii, indigna res est
C Assigrat teri in locil ab eo,Ῥ cst i proportionatriet di citi et qtsi no illibet uno quom bono dignus est, in M. portio qdl, atq; qd idoneu subaudi verbus t psidera itur,linter bonia,et et i , qui ipm h3 tutarinop pii lcmitudo no iusto,sed forti psemanea est,et ercellentesmipticn5 nudditatis,sed gelierosis,lattv nobilib' colantanee sunt: tunc terminat iustasioni et dicit, i ii ergo cu ybus fuerit ab cogruit,non psequi,tii digna res est, i auditomachii faciens.et magis,si id improbus consequatur.
CEtsi peior cuinctioreptendat ac marie stride in eode. vii id quom dictu est Aiacis lis Telamonide vitabat gressu , Iuppiter. n. , ei indignatus est et cu3 viro sortiore pugna re in do tio. et si qualitercussi peior cu meliore, luti si musicus in iusto. tram iustitia melior sp mu Da est. quibus igit indigia an et quas ob res ex bis perspicuum. enim et buiusmodi sunt. μ
de in eode, i ut si timidus de re bellica cum viro fonti, no piis c u pbo de cognitione causap r naliu3 iam a
vi paTι μαχοι το,idesta. Aiacis aut vitabat cogressus Telamoniade, Iuppiter eni3 ei indignabat,et cum fortiore viro pugnarecina sic tendere est telere tu me lior Et qr peior pIedere pol cu meliore. et in eo in quo est peior,et in eo in quo non est peior deo dicit, isi Pol l. s. tradat in eo,in quo est pcior et sit subaudi coitederiti qualitercum peior cu meliore, ino cril res indigna.etamrtexcplu3,et dicit. veluti simit sicust subaudi Pugnareticu uisto vim musita sit melior iustum, inaloe hoc pol pugnare,cu in dioc non sit musicus peior iusto, vel salte3 non plum iE peior, nec in putei. aut sit cibus pertritum.et iustus posset dicere q=sic, i nam iustitia melior Qimi sica est.4 Sic igit Iuppiter stomacharcu peior cogredit cla meliore in eoon quo est peior.non aut stomat natur,m3 certat de eo in quo non est peior.
ex quo pue rusticu pollie cogredi cu nobili in ducllor
qui licet nobilis sit genere rustico maior, i in armis noest maior.et Neapol rusticus cu3 nobili pugna 4 et et armis minor cu maiore certare pro veritate dilucidassida.*ii rusticus in manifestatione veritatis non est mitinor nobili.nullus ante pol in eo, in quo apte minor est, cogredi cum maiore Mons simu cu minoritas ipsa si mnifesta demu epilogat, et dicit, quibus igit indignant. et quas obrcs,et his peti picitu, occ enim et diuusmodi sunt,Jqusv3.dicta sunt. E circa ead dixit de minore et maiore collige minore polle cdgredi in maiore primo in eo,inquonbest minor poni sinu si costet in illo no
minoritas sit magna,atqI notoria: semper pol pgredi.
CIpsi a tue3 indignabudi simi si mapinis digni fuerint bonis. et ea possideat. non eni3 iustu est .vino sinistas similia cosequantur.
si cum dirutet quo mo affecti illi sua Auibus indignS
tur,nunc declarat,qllonao sebiit qui indignabuli fiant. et assignat primum locii,et incit 3psi arue indignabum
di sunt,si maximis digni fuerint bonis, et ea possideatilac adepti sinLim si ius videt alios non sibi limites, ummo longe minores similia bona possidereclus ipsi posesident,indignan cuius rotae affert,et Dicit, L non enis iustu est, ut no similod virtutibus et Iradus, simili albo/nat consequatur, letus ipsi consequuti sunt. cu M. boc
non sit iusti .lndignabuntur erga eos.
CDeinde si cu3 boni sint studiosi quom sui,
iudicat nam pro oderutcd iniustum.
TAisignat sim locu ,et dicit. cie inde si cu boni sint lex natura, istudiosi quoque Ruit lex habitia, nam bi indignatim sunLet assignatrone et dicit. t iudicat nR oderatq3 iniusta3,let natura boni Jγabini studiosi sunt, et quia iudicant probe, atq; oderunt iniustam erga indigne prosperantes indignabundi sunt.
appetaesac malime si in bis ambitiosi sint,
que alii cum sint indignita me assequutur.
LAisignat tertiu locum,et diciti tInsuper si ambitiosunatura sintdqm iidam et operatio nullaudabiliu lap/Suep. sua RN. R. Σ
195쪽
nes enim appetenes bonorari in aliquibus, si viderim indignos honorari in cis,indignamur.
LEt uniuersa irqui seipsos quibusdam re bus dignos putant,quibus alios putat indi
gnos illis indignantur. et horum causa.
ipsos quibuIdi rebus J.sdonorifici si dignos putant,q/Dus alios putant indignos,illis indignans, horu3 callabaudi st isti coleqivitis ea,sibus illi te dignos putant.
CQuo circa struites, et praui, et honore contendentcs no sunt indignat tu i cu nibit binois quo se dignos esse arbitrentur.
CVx his locis cocludu, qui non sunt ingratiui,et dicitit Quo circa senides, et praui, bonore3 colendentes nolunι indisnaruit,lculus Gne allignat, et Dicit, icu nibil uisinodi sitiquo te dignos esse arbitrentur, i cum rinitus honorco contandanti
bis patet qbus in rebus si aduersa utu
tur fortuna, et a siligunt, aut no consequutas, gaud cre aut abs* dolore esse congruiti na 3
ex dictis .cqus sint opposita pateti
gnanc ex dictis monitiat cotraria, ut de quibus, P2 qu , qui boles istens et dicit,tex his m, quibus in rei bus,si aduersa utuns fortuna, affligunt, aut non conι sequutur j qus votulit gaudere, aut absq olore cile coιgruit. Jet assignat rone,et dicit, na ex dictis qui sim op/posita,palet. J Si sis habemus loca a qui scimus quomo se bili illi,quibus indignamur, et loca st qui scimus res, P quas indignamur, et loca P qus scurius indignati, uos,e aria loca sciemus bria.s quo mo se lint illi,qui non indignamur, et qus sim res, per quas non indigna/mur, I boles,qui no sunt indignatiui. traria eni3 p conari a loca, et considerationes innotescum
CQuare, si et iussices binoi effecerit oro, et pactiles, ut sui misereant,et in quibus iniis
reri, ostendat indignos esse oblinc re dignos aute non obtinere impossibile est na isereri.
si Ex bi'mri dixit assignat arre 3,et dicimi Quare siet m. dices moli Lindi diati uosteilacerit oro,et poletes, ut sui inisereans,lidest et aduersarios,qui petii ut iudicessui misereant eua binoi effecerimus.s indignos miserationis,let semotui quibus misereri l. svolunt a iudici. s,t ostendatioratio aduersarios illosi indignos esse obtinere, limino a tale ostedali dignos ee no obtinere, lin ric tria per oratione p parauerit, impola individices eopimiserat.lorator ergo tria priparare Letua dices ex dictis locis ad indignationem, et aduersanos ex aliis locis ad indignitatem,et res n quibus misereri volunt aduersari j,ad incogi in tale,at 3 indecentia: sudodo eas non congruere aduersaru&nam cu3 b c tria orator seceris, uadices no milerebunt. Ῥ si addat alia vias,
illos, j v Lmalu eueniat eis. 9bus il dolet,qr alteri bona Isunt. vellet em 3 ei, ut accidat malinnascit aut inuidia τι lib' p diximus ex eo, qr botes sutatalia suapte na excessus cupida.cu ergo boles suos pa res imaginans se excedere, eisque minores tilici cu rone recta no regulens,inuidi sunt. dolore aut illu3.que inruidi tat, pocis mactescetiam appellat. de 3 oratius, inuidus alterius macrescat rebus opimis.
Di eni3 Ituridebui quibui aut sunt aut mr aliqui sintiles. Similis Do dico gen cre coelgnatione state babitu gloria ijs,quς sunI.
EG assignasset definitione inuidis ponit inuideles et dicit. Di eni inuidibus,2b aut sunt,aut rer ali ,et diui Asiles nolic paresidisco,genere,cognationei siuexpinquitate, i state, habinis siue disciplia,et virtute, istoriaci ac honore, ths,q suntlidest et diuitus,qus sunt bona nostra: quibus vivimus.
CEt si,quibus parum deest, ne ola teneant. Quo circa q maxima, et side iniciter geriit, inuidi sunt. cum pulcnt oes sua auferre.
qui in aliqua re valde honoratur ac lilaxime in sapientia et selicitate.
Eisgnat scom locu,t dic Et qui in aliqua re valde honorans,linuident eis,il in eade re bonorans, lac maximel a honorans in sapietia, et Riscitate. Idixit qui bo/norant in sapie .et fclicitate, et Q dixit a sunt sapiemles,et felices,qin sapietes et mices cu sint summa virtua te cduitano inuiden ot aut alius honorari in sapienua et tilicitate, qm non est lapicns,nec qi in
t ambitiosi magis innida G no obstita.
CLssianat tertim locii,et diciti tet ambitiosis et grNe φιλοτlμbi dicissi Daranoris cupidi, imagis tui dei Φ n5 aes miseruC DE INUIDIA.si Daret et qui in rebus inuident, et qum' et quo mo se babetes: si quide inuidia est dolor quidd. qui apparet erga si inites ta Pspo, ritatem eoru bono F, qas dina suci Ion,Pt
ambitiosi, ica estArii inuidia ex eo est,m boles volunt alios excederea quia bonor est signuI excellentibi deo ambitiosi sunt inuidi.
TEt habili sapientes. Embitioss enim sunt
andi inuidi sunt,cui'rone affert, et dicti, ambiti uenia sunt in sapietiadet m ambitiosi sunt in sapienta, io inuis di sunt.3nuidia enim se comitar bonoris amorem.
Eo uniuersaliter qui ex re eliqua gloriam qusrunt, illa indidis , u
196쪽
si Mignat locu quintu, et dicit. t Et vir mi ex re allii gloria quirunt, de illa inuidi tum, itantis is inAt qui ex reola qua soria qust ut, volunt bonorari ua illini deo inuidi sunt,ne esu in eadem pariter bonoremur.
Γαt pusillanimi. quoniam eis magna omin
nia videmur. CZssignat locii 5 .et dicit. let piasillanimi θ subaudi stit
inuidi,tqisi eis magna ota v dens, det sici ni rabominibus credunt cxccdi. 3 .uidia auul ex eo emersi quia videtur mali; excitiam.
Dctona Mo,de quibus inuidet dicta sunt.de quibuscum mi opibus fama Atm bonore qlli rus gloriam expetiit. et de seliciter acris, de omnibus sere inuidia est.
Ecii declaras Ict qui sint inuidi,nunc exponit bona, P diunt inuidi,et dici t Bona Xo de qbus botest inuidet, victa sunt,4 in explicat e partes, et dicit, i de si bus enim cribus lama,atq; bonor 3 qusi ut,gloriaq3 exse tui, et M 'liciter actis de Oibus feret distinuidia est,m3 in his bonis volut videri excedere,alo in opinione esse, in ceteros excedant.
Cαt poti IJ iniunt si aut ipsi appetunt aut putant se ea oportere bie. aut si earu3 reru pos scissone ipsi pa* superent , aut paria deficias.
TAllignat loco,per que amplificat inuidia,t diciti tetpotissimult, illis,quc dicta sunt, inui lia est,ili aut ipsis Linindit appetunt lea, aut putant se ea oportere me, lambalidi velint excedere. t aut si eap rerum poli stione ipsi parui alios superent,aut parii oclici tu, lac supereiurari lunc est yxima paritate magna otii iniudia. lenim ambiguus est excellus, ibi magna cotentio est de excella: et sic magna odit inuidia. de hanc cI3 nec nimia
excedentes,nec nimiu deficientes inuidet. Reges eni3 non inuidet rusticis,nec nistici HSisiaut regibus, o ubi fuerit Paritas,aul ccria aut dubia, ibi inuidia cernitur.
CPatet aute et quibus inuidet. Simul eni3o ictu3 eitnam qui proximi sunt et tepore et loco et stare et gloria. bis inuident. vii illud dictu est,q6 eni3 ppinquu et inuidere isti
Nunc quibus iesipii inuidet exponi et dicit . patet aut et quibusJ.shotest ipsi inuidenti. i. quo mo se bais illi,quibus inuidennis i Simul em3l cu iis,d dicta sunt de imiidemus,et de reb'o quas inuidem .idi auestisubaudi de sis quibus inuidemus. deinde exponite .et dicti, na3 qui prox mi sunt et tepore,lveluti pia lis cu3 ciem ruo,cu quo proximus fuit the, et xplerea postssi ex libris tam ocriti excerpsit, que ad rem suam faciebant, ob inuidia libros illius c5bussit.tet loco,i ut 'popeius ad Cclarem,et Quintus 'abius maximus ad Scipione. es eni erant 'Romani. t et clate,lut Themis stocles cum Alcibiade,tet glorias in Virgilius cm Do mercita tamen i 3 de parila e gloris ibis inuidentila ιbat sty verbiu, et dicit, tunde illud di estieto σκUM Jvες φρον iv ι iτατα itidest,t cloeni3 a /lpinquuJestiet inuidere scit. l na qui propinquu est,muueri eis,qui appropinquant,aim assimilantur sibi in gloria,vel in cfleris,qui dicta simi.
Cnt eis cum quibus de bonore contentat. conto uni autem cum quibus dbimus.
Cmput inue locu et ostit.t Et Iboles inuidet reis, mubus de bonore p. edunt. comedunt autem in quibus
diximusucu propinquis tepore.loc ,salae,et gloria. et fortasse hic scos treus colinet ui primo,qui cst viis.
Dcu 3 ij suo qui antea mille annis fuerunt, vel suturi sunt, et cum mortui 9 nemo coni dit. ncc cum ijs,qui apud collinas lDerculis sunt. nessi cum iis a quibus vel suo,vel alio rum iudicio multum putat deficere nem cutis quos non paru3 excedere similitcr et de aliis, et de talibus.
tunc exponit eos ad qnos nulla est inuidia. s. p locabria, dici utcusis vi qui antea m: lle finis fuerus, vel futuri sunt,et cu mortuis nemo comedi Lino igii est i india ς3 per locu auuAr ad eos cst inuidia,qui sunt nobis Terpimur. I ncq3 cu qsJconsedimus, qui apud colunas Turculis sunt,ipyti 2 locu briu, qr no sunt i Morpinquut neci cu qslsubaudi conredunt, ta quib' velluo,vel aliop iudicio multu eutant deficere,1 et sic non pledit miles cu duce, i neqI tu qs,quos no parum e ce dered putas,et hoc pacto no comedit ceturio cu3 pedi Ieptiuato,et sicuti dixi trit .s de iis, istur et de alqs i dispari bus,t et de talibustic t uspcr quas sum dispares valde: subaudi dictau esse I hoc P lo ii dirium, qr,ut dicebat, ad cos est inuidia, qui Iuni nobis Iris qui gloria: et bo/nor equare a multu excedit gloria,vel valde deficii, noinuidet euia quo valde in t deficit, vel valde excedit.
LQui ista aduersariis, et riualibus et vir
cum ijs.qui eadelia cupiunt, dono recon tandunt .necesse est bis maphne inuidere. un
de dictum est figulus figulo. '
C Nunc docet loca, unde amplificer ipsa inuidia,s est, vii al: qui sunt, ut maxime eis inuideamus. et dicit. t iuno cum aduersa s,et riualibus, et vir cum us,qui eadecupiunt s.f.et vis cum ipsis copetuoribus boles t de M. nore contedunt,nec elle cst bis maxime inuidere,vii ductu cstlab Desiodo, mi Mitit με ut i,idelitet ligulus figulois iubaudi mii det,et taber fabro non quidequaui ad similitudure apti stionis, sed qt o ad lucri copetentia certat eni figulus cu figulo, ut illo lucra accipiat.
CEt es qui cito obtinucrunt,inuident,st aut vix cosecuti sunt, aut nequassico sccuti sum.
EAlsignat sui3 lom, et dicit. t et ui ,ς cito obtinucrunt1 tua desideri ancuq3 sint illa maxime lubalidi tinuidet, qui aut vi Id. scu disticultatcico sequuti suntlqus ipsi cuolunt, aut nequassi cosequuti sint, iboc pacto inymo, ebes es inuident ingeniosis.nam illi vel vix,vel nono disciplinam assequutura i autem celeriter.
CG hs qui si possideat aut si perficiat ipsis
opprobriu est. na et bi prope similes sunt. praeni, eo* ca bonii ipsos non consequi: q res
cum dolorem Inscrat inuidiam moucti
EAlsignat tertim locum,et dicit. tet usi dotes tubaudi maxime inuident,qui si possideant, aut perficiam, i i p. sis opprobrium est. Jhoc pacto vompeius cssari inuidebat, quoniam cssar volebat obtinere triumphum, quem probibebat sompeius. quare sic clar pollidoret,et pereiceret effectu triumphigum reluuabat inop probrui pompeloure sompeius maxime cssari inuicebat. t nam et di prope similes sunt, J non enim finiscitobrium TNmpeio,si non fuissem prope similes. - cum certabant De imperio Romanorii, po
197쪽
ira ma me cssari inuidebat, cuius cansag assignat,
et incit, paterent; coru3ca J sca Glarisi bonu3J.s Romanum inirinu t ipsos . s. sopeium non cosequi. tquq res cu3 dolore inferat, i Pompeio, inuidia mouetilia gitur mamme inuidenuis us,qui si pollideant,vel per sciant pol mone,nobis opprobriu3 est.na et hi nobisarae similes,ac pares sunt. Pst hanc tam fuit seditiones in citiuali Sut in libris Politico p perspicuum est.
Et ijs,qui aut ea pol Ident aut biit. qus ipsos oportuit aut qus ipsi aliqn possidebant. quapropter iunioribus seniores inuident.
LAllignat quartu locum, et inciti Et os subaudima ι me iniudet dioies,tqui ara ea pollidem aut biit,et ipsos oportuitis hie,ac pol sidere. Ut quc ipsi aliqn posside
ham, Jallignat ereptu,et dicit, L quare ui moribus senio resin idem, qiii iti mores tabcm robur, ac vires,qus seniores aliquando habebanti
ori qui multa iis, qui pauca pro cadem re
consumpstrunt. si Ei lignat quintam locRet diciti ici qui multa usima
me inuidem, qlli pauca consumpserunt pro eadem relscilicet perficienda.
et quibus boibus, qualiterm se biitcs. nam quead modii qui non biit, dolent si in cetra riisse babeant, voluptate afficientur.
Obicium est ad inuidit sequi c6tra nos affectus,qr Do/ior, et voluptas,cu Dembstrali et quo mo ad invidos sciquis dolor luc demostrat loca,perqus inuidi gaudet, et oratii perspicuu et iam quibusl.sre i gaudent istilinuldi, et quibus Gabiis gaudet, t et qualiter se bintestgaudeant, nam i ' inquit tqucalmodu qui non diit, dolentita inuidia top,qui hut.l. Si in br*s se habeati
illi quibus in deisut careant bonis.qus facis bant in uidit, tvoluptate assicient linuidi ipsi. si enim propter Diuinas n s inuidemus alicui, cui ille amulerint bona, gaudebimus.
CQuare si ipsi quid ut sic se babeat,ppare
tur,qui se rogat. vi sui misereane, vel ut bonopaliqd consequantur, vel obtineat, taleo
sint,quales iam dicti: palam est, qfii miseri
cordiam non consequentur a dominis.
C auc tradit arte et diciti Quare si ipsi ildet indices, ac ditis ut sic se beant, J quo mo se biit inuidetes, i pr .
parent dex locis ia; dicus i qui aeo rogati a. adueriaru . a rosi ii .cest ut sui misereant,vel ut bonop aliq6Ja GistcbsequanLvel obtinc it,tales sint quales in Di ιcti l .s ςbus inuidems et ex locis factis ad boc et ob di, etas cas .ipali est,qihi aduersa imisericordia non co/mladian, Rquetur adnis bactenus de inuidia. CQQ Aristo .dinoae. xit indignatione te bona ac laudabile qr atmbuis s.
i5 dubitar utru indignatio sit laudabilis.et vi* no, cui cicero inas in pnio veteris rhetoric ldignatio est
oro e qua colici Lut in alique bole 3 magnu odium,aut in rem grauis offensio cocites. preterea assignas cicoro eode loco dila; inter indignatione, et mucstione, iicit indignatione concitare motum ad ira coquestione admisericordi I. Si igit indignatio concitat ad odiu3, et ad iram, non poterit elle laudabilis. deinde effectua indignationis sunt murmuratio, lusumis,et maledicenι
M. Sed isti effectus sunt illaudabiles. igitur indigna/
Eo etiam erit illaudabilimmu indignata recinit nil
sericordia, ut Tristo. ixil,qr opponit ei. 'pro inciam uone dicendu aliter indignatione esse sumptam acuer siet aliter ab Aristo. cicero enim indignationem adoratione et amplificauit. Aristino solu ad effectu. Dixtitenis cicero te oratione vi qua ecat iudex ad odiis. Trist. no dixit indignatione elle dolore pst bona indugne pollissa:u ga iligne possidet secterea cicero fuse accepit pro Oione d .puocat vel ad oditra,vel ad iram, vel ad uucta: I. Erist. solu3 pro affectu,st ortus est misericordis sol urone oblecti. quatenus misericordia est de malis .indignatio aues de bonis.et qui diuersimode arulbores acceperui.p3 indignatione eo mo, quo ipsa; G. cepit Aristae laudabilexuc ad ciceroni3 p; id,sendicendu.nam isse alio mo indignatione i Eristo. accepit dicit murmuratione .susurru, et maledicentiaee iniectiis indignationis,falsii; est,etissi di iri caussime es sunt,ut stipitis diximus,vel ut dicemus sunt effe/ctus inuidis unde si indignationis aliquis effectus est. henedicetia est qui eni3 dicit alique prauu indigne pola
sidere bona, iis vinule prsditus non possidet, bene dicit. Doc aut est, q6 indignas solet dicere. et si alia addit, non vi indignabundus addit sed τι iratus. vel alia pansione affectus. ciuod o vltimo dicebas alium est,qtuc3 sit de obiecto dici non tame de it misericordia. nisi indianans putet mala, quς quis palilii Giuste pati, sic letabit .m dictu est Rc pauca de indignatio. Tm Pinuidia vi quiris pino vim inuidia sit dolor de bonis alienis,ut m no qui silitudo non est ca doloris ed maes est ci voliaptans. 8 similitudo est ca inuidis,ut ruulso. dixit. nam qui proximi sunt tepore oco et reliqua. inllident.supersus ena eodem capite dint.bi enim in debunt,quibus aut sunt quisaut videns similoampo sinones postea similes, dicit, similes ruo dico gene/re,ppu qimale,et reliqua. Quare inuidia no erit dolor. Dicendu doloris obiectu me propriit; malum,et qtii id. est alienum bonu apprchendi polim propritim ma tum γα ratione de bono ipso alieno dolor est e poterit. verit de alieno bono esse potest dolor bifaria, aut cum quispil doleat bono alieno, quatenus sibi periculit 3 alicuius dani Qt illo imminet, velim cia; ho doleat ob sui inimici exaltatione, timens ne ab illo danum accipiatiet hoc pacto dolor iste non inuidia sed timoris effec est. vi superius Arist. declaraui aut de alieno bono potest Dolor esse,quatenus illud bonu existimat Pyriu mal ut puta quatentis est diminutitru propris gloric, vel ex cellentis. boc pacto de alieno bono dolet umidus p dea ut Aruto. diccbat de illis bonis holes inuidet, in qui/hus est gloria et in quibus holes amat bonorari,aim in opinione elinc p3 qd sit inindia, estent; inuidia dolor De alieno bono,quatenus appre,dis sub ratione pro/pri mali. nsupcr ps oburasi inuidisaest eni3 obiectum
est diminutum otis gloris: b c diluir obiectum, qmno est absurduboni, umis appbedi, ut malla alterius, et D pacto l3 inuidia sit de bono,in est Glor de illo bo/no quatenus apphctar sub rone mali uru. Deinde Orit quot modis dolor potestia de alienis bonis. et quomo est laudabilisa Medii quatuor modis dolore emo gere in nobis re aliena bona primo sido utenus alius olet e alienis bonis,quatenus ex eis timet vinii sibi aut suis futurum,et hoc pacto ut diximus) dolor no ea inuidia,sed umor,t hoc mo dolor de alienis bonis tesse laudabilis. si fomodo alias dolare tat in bono
limus ron quia illi bona 3 tala habeat et quia deca
198쪽
,et hic dolor uet postea dicemus est mulatio, usi fuerit de bonis honestis ut Ans' dici init laudabilis.
et bonesta.Tertio mo altils dolere pol de bono alteri , quatenus illud bona ille,cui accidit, indune possidet,et G dolor n5 pot oriri ex bonis honestis,quibus alias Dicit iustus,nec ex bonis,qui sunt m natura, ut lupe/rius dictu est ed ex bonis fortuns,et ex ijs,qus dignis, et indignis accidere pnt et bic Dolor di i dignatio, quem Arista It laudabilis. iximus =m Arist. qui Aristo. costderavit in hoc libro Dona ipsa teporalia fim se,quatenus piit magna videri eis,qui no respiciut bona cte rna In libris aeo etblcop,cum loqretur Dc philautia Bhona potius dixit re mala,tame loquamur mδ, ut bo. mines,qui hcc pulti bona.bic igit dolor laudabilis cui nunc loa mur,qth est iustus Iuste enlybus dolet de bonis alterius id gne ac iniuste possissὰ iurio mo lamns de bonis alienis,quatenus alii excedunt nos in bonis,et dolor boc pacto inuidia est,ac sumopere vituperabili in ut Aristonixi m sic dolet,est semper prauus,qth Dolet de eos. e bono P mi, e quo pru/dere debet.ulterius urunt quot sunt effectus inuidis, res dent ianulli essectus inuidis esse sinque,nam ex inuidia oriri volui odiu, susurratione 3, detractionem, exultatione in aduersis Prim het afflicti E in ei meritatibus,Uerii bocq6 isti dixerunt,Aristo.no expira, tame est veru3, in ipssus inuidis mom,aud conatu
finis. principae I sidem est in ipso iuidete .ut diminuat gloriam eius,cui inuidet,quatum t.qnc diminutio si sit in occulto, facit susurratione 3,si fit in apto parit de/tractionem inediti ruo est,etiti si aliquis intelit alterius gloria3 inminuere,et mi, hoc pacto nasci remitatio in aduersis eius,cui iniudet.Si aut non pol,sic erit affli
cito in pueris. sinis deniq3 est in ipso odio,ni sicuti
honum delectat,et amorem inicit,ita dolor odium paι ιζ.Quare boc,q6 isti dixerat,verissimum est. 353 diceres detractione et susumam attinere ad iram. de/tractione,et sitsumi poste esse causas iri,et effectus inui ιds Ino em3 est absurdueasdem res ad on3 animi an lectui te causas.at alnun aut vile effcctus. lmo vn' effectus potest esse causa alterius. m amor causa est graιtis. Pactenus de inuidia.
CQuo modo aut se babeant sinulates, et insibus. et sibus vim erit manifestum.
nit dicere illa tria,qtis de unoquom affectu disserenda inposuit et dicit. Quo mo pulse habeant smulantea et in Ab I.sre botes smuletur hol et et is τρο 'milemur, binc trit manifestumdet sc sunt illa tria.4 mulatione proponit.
CNain si sinu lasso dolor sidam est qm bona honorabilia. qus ipse quom assequi pose setaratura similibus adesse videant non qnaal f sed qm non sibi quom insunt, ob qui
rem et su3 qddam Mutatio est, et Obor ut inuidia vo improbum. et improboru,qppe cum ille sidem ut ad consequeda bona se inparet, emulatione cocitas hic aute xpleri uidiainino impedimeto est: necesse est si
esse saeuuaupo,qui se uo bonis
bstrantur,que non babenti Remo enis exurit ea qus videntur impossibilia.
CSunt qui fecerut differetia; inter smulari,et imitari. O imitatio simplex sit,et liuorem non admittat. Emulatio aute habet et dein imit adi studiu3,sed cum malitis custo ius,
operatione. ic cicero Desinit, P sit aeritudo animi, tillanaa cissu alius potias ea re qua tu coctipiueris v alite ipse ca n us v . . reas. Dcc csi inuidia affinitate quadam tenet. IT fretetia alieno bono. et sta id concupiuerit niquo aio fert alium ante se eiusde boni fuisse competem..pinde aut eripcre nitit Aut aliqua ex Pte minuere, aul uoua3 ip sa; sibi ridicareuest cita non unm mulatio eiusde rei studii 3 ex imitatione qdam Ac si tituline, no autem cxlnuidia.ricii dicimus Thescii gesta Derculis sinula na3 mille. tuc no vituperada est smulatio,sed laudada, o si virtutes, nas artes rectaset actiocs inutat .si Daci bus. opinione ductus cicero quu apud cssa es .m. N aricelli restitutione oraret dixit illii multi,atq3 imitato ιrem studio; suoε extitisse.eiul modi smulatio no moin studus bonam an tu perutilis est, sed etia rcgib imperatoribuis enecellaria. prsbet eni quasi exemplar dam agendc His,regendim impen;. Nam sicut Aristoteles platone septorem suu,et Hierem academia fidi ad imitidum yposuit,ut in mediocritale virtutes poneret, et sicut cicero in dicedo demostbene,ctu' di .cendi virtutes imitarer, et Virgilius Domitii, flaus Epicamu3 siculum, Gallus eriphoriona chalcides elagiaru3 poetam cuius inbiiccolicis mcminit Uirgis litis. sic reges. mperatores duces efficere dc bent,ut in pace quasi virtutu emuli Euagora, Egestau, quiui imiteturiin bello aute camillum,Scipione, ccsarem, ZIezadrum, aut pclaros alios qliosi,quop ςde3 smulatio quasi optimi ereptaris instar illos ad placis iam dis ac gloris cumulu perducet,emtilano non ut com pellit ad mat op x uocationem .iali in fabulis scribunt
poeil et Iarsyas celen si ab Apolline superani3 scribuco stagello grauiter hiissecssum Thamyra Odry
sium a mii sis,quas ad cithari certame Puocauerat,n5
modo victu ed exc catu fuisse iliusq3 citneram in ba libi4 Necesse estJpmo definit eam,et dicit.tita si sinu
latio dolor quida3 est,qtii bona honorabilia. quc ipse quoq; aista pollet, natura silibus ad esse videant non qui alus, sed qtii non sibi quoq; insunt.1 tric est des,
nitio. ixit aute dolor,quatenus ut immet se exposuit,
mulator dolet,non sta bona illa insunt alteri, sue ila Glibi insunt. Dpter qua particissi subiugit differe 3 iterninainuidia x o iprobii ,et iprobopi ' r5nci allignast et dicitii cruppe es ille qdems.s smulator,tri rapsequeda bonata bonestat se pparet, mulatione cMDlas,hic antl.sanuidusta Ner inuidia Irimo impedis meto est,ine sta cosequatur fineiac definitioe proposita, exponit smul annos p gitalem locu3, et terminatiu/s Gonem et dictu necesse est eos es smul aliuos, qui se ijs bonis dignos arbitrans,qus non hnt,let alij billi modo sit possibile ea babere δὴ adledil est, mi' roncidi in nemo enim exquirit eaJίbona, qtis vidciatur impos Ebiliau 3 cm uim de sinula tutis.
199쪽
circo iuuenes,aim magnanimi h i suntlsasmillat in nonia bl lperamae, bona ob intritacines B L pti sillanimi non quia tales nihil se obtine ι
gni sunt II sc aute sunt diuitis multo* gra rid principatus, et tandi quasi mi suu sit bo nos esse. z qm ric bona pumi ut ijs,qui boni sunt apter illa sinu latiui sunt.
TAlsignat et locum, et dicit. t et qui ea bona babent, luel apti sunt bie, quibus priclari digni sum,Jbi ru
tatiui stant.erponit aule hqc bonae et dicit.ta 3cc autem
suntl diuitis, militop gratia, let amicitia,t principar et lalligna tronem quare qui ric ba ι, sunt cmulari ιui, et dicit. t ico hos ia smulativosiqnasi lilii sit det nullius alterius bonos4 ipclarostesselet babere bic bona cum eni isti putant oia esse stra,et sinim ee pclaros videri cmulatur atqJ,qui sunt vel malvi pclan iro o ad rem attinet c bona dictatur,non st a soli mariea i qth et praui boles ea hiat,et stes pleri 3.S3 di cun rtalia,qa no est dignu ea bie usi pclaros boles.
LEt quos csteri dignos arbitrantur.
s Alsignat, locum: et o citi eis sunt subalidi s ulauus illi, quos cseri dignos arbitrant. Di en ppter bonore sibi tributum a csteris,nollent alios es. N nora/tos,et sic sunt smutatiui eorum,qui bonorantur.
Cinquo*maiores aut cognatis ut dome/itici,aut gens aut pila in lara .l; de bis emu latiui sunt. Sua enim bse putant, et se bis esse dignos.
TAssignat V locu3,et dicit et inop maiores,aut co gnare, ut omestici, aut gens,aut patria Alara, ij sunt ullatim,et de bis boni sibon or abi mus γε superius exposita sunt et alsignat ei ronem et di it. Sua eni3 si pNam,1 et nulli' alterius,let set .ssolos hist shonis honorabilibust te orgnos, sideo pa singular. tate posses.sidis qui cupiui sunt eo p selotypi: alq mulat u .
CSi aut sunt bonorabilia bona emulabIlia, necesse cst virtutes quom timoi csse.
Ccudi Pila de mutatiuis, nuc de bonis emulabili Massignat loca, quo p pmus affert,et dici Si aute bonorabilia bona sunt ulabilia. J ut superius dictum est. t Tucelle est vimites quoq; ho esset simulabiles. nasin bis potissimum bonor significatur,cu bonor sit vir
Dctetusta malus utilia .et ad benefactedii apta sunt. Oenefacietires enim at B probos
Cassignat 2 : et dicit.t Elisunt emulabilia tuc I aliis ira,et ad benefac ictum apta sunt, lut poleio,principatus,et amicitia,et assignat causas:et dicit.l Benefacieitcs enim atq3 probos honor i sim tu igitur per locua diugana bona ad bufacietu apta sunt bonorabilia.
CEt ea bona qbus xximi sinuntur,ut diui ue,ac sorma. magis in sanitas.
CEllignat 3 locum:et dicitii Et ea bonat sunt mulabilia, sibus Primi fruuntur, ut diuiti ,ac forma, let sani ris,his eni qbus fruimur,verum diuinis,et forma fruimur magis G sanitate. nam sanitate aliena non trutimur,sed alienis Piuilius. Q aliena Dubritudine beι
Cincti 2stsi aute est et qui sunt sinulas,
ne digni. Suteni3 qui bec aliam possidet,
veluti fortitudinctu, sapiet lamyrincipatu . nam principes multis bene sacere prit,da ccs,ora Orcs Ocs,qui talia possunt.
Ccus dimiset de bonis imulabilibus nuc dicit de hs, qui tum smutatione digni,etas lignat pmum locis3:et dicit.tmanifestu antri est et qui sunt mulatione digni, sunt eni qui b c taliaq3Jbona utilia,et ad bufac dum apta possident,veluti forti Idine, sapientiam, incipa/- ,let attignat ronem: et dicit Na3 pncipes multis benefacere possum ducesJma qui milites gubernat, orato es oes qui talia polliunt,doea enibi honorant,ergo et bona sibus hi tales iiim,et honorabilia sunt.
CEt quibus vellcnt multi siles ed aut mul/ti noti aut amici multi, aut quos multi eo miran t aut quos ipsi admirantur.
Etasgnat et locum: et dicit.t Elisubaudi illi sum mulatione digni, abiis vellent multi stres esselypter illona excellea lautiatuis vellet similes eet multi noli gm sntulan5e.ta uti abus multi amicit siuit. lauti illit quos multi admirantur,aut quos ipsi l. s. a admira/tione digni sunt, i admirantur, Jomnes est tales Ipter excellentiam furit Mutatione digni.
LEt quo* laudes at B decantationes vcl a poetio vel ab historiographis dicetur.
U Assign it locum: et dicit.tint lilii sunt mulanoe di gm,l qilop laudes, issi camationes, ta poetis,uel ab historiographia dictan Liboc pacto sinu latione Diagmis crat Achilles epud Alexidrii in I rutillis laudes cecinii Donicri:RO Desiderauerat Plexander.
Despicii it aute3ptrarios. Despectus enismillationi contrarium est, et smulari et Asest despicere.
mo exponu despici Ela: et dicit te evicivi me contra/Nost. l.ea,quc no sunt sinulatione digna et alsignat cau
sa 3: et dicit. t spectus eni s mulatim brum emet ulari et,q6 est despicere. Iergo illa,q is sunt comaria eis, Mabus diximus, spicaedalantis Quo Bo ad reat/tinet, mulatio est cotraria inuidis quo ad modu se has nai,na inuidus dolet de bonis alienis,no et ea lusalios sed ut destruansalu Emnius Bo dolet de bonis alienis,ut alios cxcellat.Quo no ad rone obiecti, malasio comaria est despectui nam fmulatio est de bonis excelletibuo. espectus vel no de bonis. vel n5 de bonis ercelletibus eua is despectus sit una causarum irotante potest esse affectus trartus smulationi. na unus affectus est ' potest canis alterius.
Γs lacesse est ante' qui ita se babent ut alios et smuletur: aut ut ipsi sinulatione duni sint,
Ccum exposuisset despicienda .nuc reponit despectisu ri dicit Necesse est a M.qvi ita se habet,ut alios smule nil .squi sunt honorabiles, aut vi via smulatione digni sim,eop despectores esset subaudi,qui nec sut norabiles. nec digni cmulatione. Quare bonorabistes, alm smulatione digni despectivi sunt,eop,qui nec sunt bonorabiles, nec mulatione digni. a
200쪽
fortunatos,cu absq3 honorabili bonis ad est eis fortuna. Quibus igitur rebus affeci' sum, et quibus dissoluuntur, et exsibus persuasiones fiunt, dictu in est.
CEssignat nuc despectibiles: et dicit.t Eteost .sdespecti in despicium,iqiri mala babet cotraria bonis imulabilibus,tri vitia .qus virtutibus cotraria sun I boc διhat quasi a signo: et dae. Qua zz scpe numero delpicidi fortuna lint v ablqt honor iliae bonis adest eis for ima. cu enis videmus diuites, aut stolidos, aut prauos,solemus eos appellare aureu3 rillus,vel aliqb ta te. Tuc epilogal: et dicit.t Quibus igis reb' affec ti ut ssa in nobis,tetilbus dis Ibluctur,et ex sib l. uocistp. masiones fiat,dictu est,idie ane χo Dicantus, de qua
si nobis est bonii illis: modi .modo hoc vidis obno laudabile.igil smulatio in lenp laudabilis. tacendu smulatione interdunt te appaei bona bonesta,et csmulatio semp est bona,atque laudabilis. 3nterducta
Pler bona leporalia, disc ιοι te aliquido laudabilis, aliquado illaudabilis.Si eni lacriu per bona tepor alia no ordinato ea ad bona horas ted in eis fine ri, limum costituedo. c smutatio no solu3 no est bona, sed de stabilis. prsterea n lium ordine eo bona tem mst.no Di Plista voluit ita de ea esse diceG.m dictus est dealqs0. orator cu opus hicni auditores combprsparare d3, quo se babet smutatiui,nos H, eos, iquibus fauimus,pparare nio, quo tali diabcn qui Di, Mi qmulatioe lum et disc inram ex rebus Ous alu nit ut Milal Alii χo mutat me digni,et per ioca,qus ab his accipiuἱ .Sic mi auditorcs smulatores, eos M, quibus favemus smulatioe dignos viliciem tis. Ex his ps duo esse pncce Il aria ad inducedum auditores ad as ictus, opparare auditores eo mo aid inspone ac Daratione,qua se babet,qui sunt in affectuGreo prs Parare eos abus volum', ut auditorea se habeat in af,
datores mouere ad unia affectu; pplerea ad tot moue ι
bus dictum est. lnec ric Ap,qus docet iudices mouere. ad assecius, tilis est generi iudiciali tiri,cui pest iudex, sed c teris citra.'prstertim deliberationi s publicis, atque primus. Orator ad bonu publicu alq3 punatu ex hac moue di arte poterit imos aios sedare,et ad ira inducere.Inimicos conciliarisintque dissoluere, poscin et potetes ad timorem ducere,qui uitercum nec deos tibmet. nsuper timetes ad fiducia. tq3 audacia commerno bellicis disciplinis valde utile vidi .potem tu reculos ad verecu 3,et verecudos ad inuerecudia ei impellere. prperea poterit reducere ingratos, qui be/neficia acceperusiad gratiam acribes Ad hcc viros ad miseratione, pro arbitrio misericordia tollere,et m.
dignatione inducere M inuidia concitare,et ad imulation trabere. poterit denique si opus fuerit Rc oia si, multacere,aviddam,aut unum Aut rarbitrio hic tollere,mo orator ut diximiis sciat quomb se habe it,et in assectu sunt,et quo mo se habeat illi,c dira quos sunt in affectu, qus,quotque res sint, qbus 'riq3 disponi, itur. pparando eni3 viroso ex rebus , orator perena rntiet acten de vii me afficiendi CEgit igit Aristo,
De ira,et massaeti id ine,De amore et odi .de timore t fimducia, voecudia etinuerectata, e grana refcredat ingrati Minc,m misericordia et indignanoe, de luidia
ea et mulatione,et despectu. Emiruest cur de s sit Mo. Desperatione n5 Dixeritnem amessi de spe,atq3 6spe ratione dissensin titur utru sinulanonia bona tooralia sit se bona.vulit et, summu ςmnlatio sit dolor re bono alteri .no Qua ab; illud bonum rabonis Doncstis fuerint neccillariagua smulano vituperabilis e lita si fuerit alpter bona teporalia ordinado ea ad bona honesta cara tabe,qua opus est,bsc muta Do est laudabilis,et optima. post hoc de spe distereo, marmo te et pmo Pe eius desinitione, et incedu s 3 ce expectatio. nem boni, futuri,araui possibilis.rcetiis seni mo adronem spei, ut sit expectatio et per boc differet ab ira,et est imaginauo vaeuccndLSed o,ut quod nos imaginamur si dipisci,ato expectamus sit bona,qra nocit specus,nisi de bono,et per boc differt spes a timor caestte malo.Ter limul sit lutum,non eni spes cst de pientitam habito,et phoc spes a gaudio disseri, qb cst de prs sinu bono. Qitariores illud sit arduit,et cu3 disticultate adipiscibucino eni alivdicii sperare murimu3.Ab statim ui sua potestate babere potiet o boc spes differt a silerio,qo est de futuro bono absolute. Culto im ii lud bonii sit pcssibile acari imo eni sperat id, 6 acetrare non Letpboc spes differta desperaude diuestigitur spes expeciatio boni sti stri ardui 43ossibilis, NFm banc definitione vides spes plinc re ad vim cognυ tiuam,na si spes est expectatio,cue; clauo videatur ad vim cognitiva attinere mus est expectar tuc videres spes non ad appetiuud,sed ad cogi uiua3 altinere, cuius brium p3,qiu est de bono,q6 est obiecvi appeti, uri viriutis. propterea aliter lyca definiri rot,m lpeo sit motus appetitius viruitis coleques opinensionem
boni suturi arduia ossibilis adipiscω, qtii mavelim uo et laudat a viris optimis, ideo pol dici l m esse expectatio nexpler inspectione virtutis cogniti Hos Pr edit. lo eni pol cile oppetitio boni,nisi illuci Me.
monstres a virtute cognititia. Deinde vectarimus quomo spes se babeat cu amor siet dicamiis τέ 3 di. o rc spicoe polle,bonu sperabile,virpnuue obiecti ,et id perq6 tu nobis aligo possibile,ut iuuans ad psequendum xpritim obrecaeci eni3 sperabile sit ardusi possibile.Arduu aute aliqd tu nobis possibile ion P nos. n per aliud,ideo spes qtenus respicit bonu lperatale, ut sic spes ab amorer ciscitur qin non est spes nisi de bono amato.Quatenus aeo spes respicit euirer que iblud arduum fit nobis pollibile,ut lac amor I ficiscit aspe,lla eni speramus per alique nobis posse bonum adesse,mo mur in i , sicuti ut bonu nostrum.et sic incipimus i amares boc pacto amor a spe*ficiscit .mectaremus msua spe mouere M agedum, fimo Gne sui obiecti, se bonum arduuI pois,le existimatio 43 ardui mouet agmentionem: existimatio possibi. lis n5 retardat conatu .et ita bonur spm incte agit. Deinde rone sui esse sapes enicvs diximus electatione tacitast delectatio iuuat amone,ut perspicuu e. QuareIpter c duo speu mouere vide ad studii Ex abus ri ad sit desperatiora mi caretia expectationis boni futuri ypter impotitatri aliqueat. c de affectibus, deTarte moueat ad assecui Tacuit in Arist. Declarauone spe iniq3 desperandis,qin no ita troclivi