장음표시 사용
221쪽
Sempronius Graccbus aduersus Celtiberos, metu simulato, continuit exercitu emissa deinde armatura leui, quae hostem lacesseret. ac statim pedem refersee, euocauit hostem: deinde inordinatos aggressus, usque ed cecidit,ut etiacastra caperet.
1. Metellus Cos in Sicilia bellu geres aduersus Hasdrubale ob eius inge
te exercitu & cxxx. elephatos intelior, diffidelia simulata, intra Panormucopias tenuit, fossamque ingetis magnitudinis ante se duxit c5specto deinde ex ercitu Hasdrubalis,qui in prima acie elephatos habebat, pr cepit hastatis,tela in beluas iaceret, protinusque se intra munimeta reciperet ea ludificatione rectores elephatorum concitati, in ipsam sosiam elephantos egerui: quo ut pri-naum illaqueati sunt partim magnitudine telorii cosecti, partim retro in suos acti,tota acie turbauerut Tuc Metellus, hac operies occasione, cu toto exerci . tu erupit & aggressias a latere Poenos cecidi ipsisque ut elephatis potitus est. Tamiris Scytharum regina, Cyrum Persarum ducem, aequo Marte certatem,simulato metu elicuit ad notas militi suo angustias,atque ibi repente conuerso agmine,natura loci adiuta,deuicit. Aegyptij conflicturi acie in eis campis quibus iunctae paludes erant, alga GS contexerunt, commisi que prelio fugam simulantes in insidias sevocave runt,qui rapidius vecti per ignota loca,limo inhaeserunt,circuuentaque sunt. Variatus ex latrone dux Celtiberoru cedere se Romanis equitib'simulas,
usq; ad locu voraginosum &pr altu eos perduxit: &cu ipse per solidos ac notos sibi trasitus euaderet, Romanos ignaros locorii 1mmersosque limo cecidit. Fulvius Imp. Cymbrico bello collatis cum hoste castris, equites suos iussit succedere ad munitiones eorum, lacessit1sque barbaris,ssimulata fuga recessit: hoc clim per aliquot dies fecisset, avide inseqdentibus Cymbris animaduertit
castra eorum solita nudari: itaque per partem exercitus custodita consuetudine ipse cum expeditis post castra hostium concedit occultus, effusisque eis ex more repente adortus, desertum proruit vallum δί castra cepit. Cn. Fulvius cum in finibus nostris exercitus Faliscorum, longe nostro maior castra posuisset. per suos milites quaedam procul a castris aedificia succendit,ut Falisci suos id fecisse credentes spe praedae diffunderentur. Alexander ex Epirotis aduersus Illyricos collocata in insidiis manu, quosdam ex suis habitu Illyriorum instruxit, & iussit vastare suam, id est, Epiroti cam regionem: quod clim Illyrij viderent fieri,ipsi passim praedari coeperu eὁ
securius quod praecedentes veluti pro exploratoribus habebat, a quibus ex industria in loca iniqua deducti,caesi fugatique sunt. Leptenes quoq; Syracusanus aduersus Carthagineses vastari suos agros &incendi villas castellaque quaeda imperauit. Carthaginenses a suis id fieri rati,& ipsi ta quam in adiutotium exierunt,exceptique ab insidiatoribus fusi sunt Maharbal missus a Carthaginens aduersus Afros rebellates,cu sciret gente
auida esse vini, magnu eius moda mandragora permiscuit, cuius inter venenuac soporem media vis est,tunc praelio leui commissis, ex industria cessit: nocte
deinde intempesta, relictis intra castra quibusda sarcinis, & omni vino infecto sugam
222쪽
fugam simulauit: ctimque barbari occupatis castris, in gaudium effiasi, medicatum aut de merum hausissent,& in modum defunctorum strati iacerent, re
uersus cepit eos ac truc1dauit.
Hannibal cum sciret sua & Romanorum castra,in eis locis esse,quq lignis deficiebantur, ex industria, in regione deserta plurimos armentorum gr gesintra vallum reliquit: qua velut praeda Romam potiti in summis lignationis angustiis, insalubribus se cibis onerarunt: Hannibal reducto nocte exercitu,
securos eos & semicruda graues carne,maiorem in modum UeXau It
Tyberius Gracchus in Hispania certior factus hostem inopem l commercio laborare instructissima castra omnib' esculentis deseruit quς adeptu hoste& repertis inteperanter repletu,grauemq; ,reducto exercitu ubi tb oppressit. Hi qui aduersus Erythreos bellum gerebant, speculatorem eorum in loco aed1to depraehensum occiderunt, & ves em eius militi suo dederiat, qui ex eodem iugo Erythreos signo dato in insidias euocauit. Arabes,cum esset nota cosuetudo eoru. qua de aduentu hostiu interdiu fumo, nocte igne significare instituerat,ut sine intermissione ea fierent prς cepe
runt,aduentatibus autem aduersariis intermitterent. quicum cessantib luminibus existimarent ignorari aduetum suum,auidius ingressi oppressique sunt. Alexander Macedo, cum hostis in saltu aed1tiore castra communisset, seducta parte copiarum, praecepit his quos relinquebat, ut ex more ignes t ex- uar citarent, speciemque praeberent totius exercitus: Ipse per auras regiones circumducta manu hostem superiore aggressus loco depulit. Memnon Rhodius rex,cum equitatu praeualeret, & hostem in collibus se continentem,in campos vellet deducere.quosdam ex militibus suis,sub specie perfugς misit in hostium castra,qui affirmarent exercitu Memnonis iam per-mc1osa seditione furere. & ut subinde aliqua pars eius dilaberetur. Huic assi malion 1 ut fidem faceret,pastini in cospectu hostium iussit parua castellamuniri,velut in ea se recepturi essent qui dissidebat hac persuasione solicitati qui in montibus se continuerant, in plana descenderunt, & dum castella tentant, ab equitatu circumuenti sint. Harridas rex Molossoru bello petitus ab Ardie Illyrico,maiorem aliquanto exerc1 tum habente, molitus imbelles suorum, in vicinam regionem Aetoliae famam sparsit,sic tanquam urbes ac res suas Aetolis concederet. Ipse cum his qui arma serre poterant insidias in montibus, & locis confragosis distriabuit Illyrij timentes ne quae Molossorum erant, ab Aetolis occuparentur,ve lut ad praedam sestinantes,neglectis ordinibus accelerare coeperunt,quos dis spatos, nihil tale expectantes, Harridas ex insidiis fudit fugauitque T. Labienus C. Caesaris legatus aduersas Gallos,ante aductum Germanoru quos auxilio his veturos sciebat colligere cupies, dissidentia simulauit post sique in diuersia ripa castris profectionem edixit in posterii diem. Galli cre dentes eum fugere,flumen quod medium erat,instituerunt trasmittere. Labienus circumacto exercitii inter ipsas superandi amnis difficultates eos cecidit.
Hannibal cum explorasset neglige ter castra Fului j Ro ducis munita,ipsum s iij praeter a
223쪽
praeterea multa temerὸ audere, prima luce cum densitores nebulae praestarent obscuritatem,paucos milites munitionum nostrarum vigilibus ostendit, quo Fulvius repente mouit exercitum, Hannibal per diuersam partem castra eius occupauit: & ita in tergum Romanoru effusus, octo millia fortissimorum mi litum cum ipso duce trucidauit. Idem Hannibal cum inter Fabiu dictatorem & Minutiu magistrum equitudiuisus esset exercitus,&. Fabius occasionibus immineret, Minutius pugnandi cupiditate flagraret, castra in campo qui medius inter hostes erat, posuit: Zccum partem peditum in confragossis rupibus celasset, ipse ad euocandum lio siem misit qui proximum tumulu occuparent. ad quos opprimedos cum eduxisset copias Minutius,insidiatores ab Hannibale dispositi subit ὁcdsurrex rimi,& deles lent Minuth exercitum, nisi Fabius periclitantibus subuenisset. Ide Hannibal cum ad Trebia in cospectu haberet Sempronij longi Coscastra, medio amne interfluete sevissima hyeme Magonem Melectos in insidiis posuit. Deinde Numidas equites, ad elicienda Semproni j crudelitate, adequi
tare vallo eius iussit quibus praeceperat. Vt ad primu nostru incursum per nota refugerent vada. Hos cosul & adortus temere,&secutus,ieiunum exercitum
maximo frigore transitu fluminis rigere secit. Mox torpore, inedia affectis Hannibal suum militem opposuit, quem ad id ignibus, olebque S cibo fouerat:nec defuit partibus Mago quin terga hostium in hoc ordinatus caederet. Idem ad Trasimenum, cum arcta quaedam via in radices montis & campos patentes duceret, simulata fuga per angustias ad patentia euasit, ibique castra posui ac nocte dispositis militibus, & per collem qui imminebat, & in lateribus angustiarum prima luce,nebula quoque adiutus , aciem direxit. Flaminius velut fugientem insequens, cum angustias esset ingressus,n5 ante prouidit insidias,quam simul afrote, lateribus, tergo circumfusus, ad internecio
Idem H anibal aduersus Iuniu dictatore, nocte intempesta sex c&is equitibus imperauit, ut in plures turmas segregati per vices sine intermissione circa castra hostium se ostentarent. Ita tota nocte Romanis in vallo statione ac pluuia, quae forte continua fuerat,inquietatis confectisque, cum receptui signum 1am Iunius dedisset, Hannibal suos requietos reduxit, re castra eius inuasit. Epaminundas Thebanus in eundem modum cum Laced moni j A thmon vallo ducto Peloponesion tuerentur paucorum opera leuis armaturq, tota ΠΟ-cte inquietavit hostem ac deinde prima luce vocatis suis cum Lacedaemoni j se recepissent subitis uniuersum exercitum quem quietum habuerat admouit,&per ipsa munimenta destituta propugnatoribus irrupit. Hannibal directa acie ad Cannas DC. equites Numidas iussis transfugere, qui adsidem faciendam gladios &scuta nostris tradidere: & in ultimu agmen recepti, ubi primum concurri coepit, strictis minoribus quos occultauerant gladiis scutis iacentium assumptis, Romanorum aciem ceciderunt.
Iapyges P. Licinio proconsuli pagos quoque sub specie deditionis obtule
run qui recepti,& postrema acie collocati, terga Romanorum ceciderunt.
224쪽
Scipio Aphricanus ciam aduersa haberet bina hostium castra, Syphacis de
Carthaginens statuit Syphacis ubi multa incendiis alimenta erat aggredi nocte,ignemque iniicere,ut ex ea re Numidas quidem ex suis castris trepidantes caederet: Poenos autem, quos certum erat ad succurretam sociis procursuros,
insidiis dispositis exciperet utrumque ex sententia cessit. Mithridates a Lucullo virtute frequenter superatus, insidiis eum appetiit, Adathante quodam eminente viribus subornato, ut transfugeret: & fide pacta hosti,facinus perpet aret: quod is strenue quidem, sed sine euentu conatus est: receptus enim a Lucullo in gregem equitum, non sine tacita custodia ha bitus est quia nec credi subito traffugae,nec inhiberi reliquos oportebat. Cum deinde frequentibus excursionibus,promptam & enixam operam exhiberet; fide acquisita tempus elegit, quo missa principia quietem omnibus castrensibus dabant,prctoriumque secretius praestabant: casus adiuuit Lucullum Nam qui advigilantem usq; admitteretur, fatigatum nocturnis cogitationibus illo tempore quiescente inuenit. Cum deinde, tanquam nunciaturus aliquid subitum ac necessarium intrare vellet, & pertinaciter a seruis valetudini domini consulentibus excluderetur,veritus ne suspectus esse equis quos ante portam paratos habebat, ad Mithridatem refugit irritus. Sertorius in Hispania crina apud Lauronem oppidum, vicina castra Popei castris haberet, & duet talumodo regiones essent,ex quibus pabula peti posse una in propinquo,altera longius sita, ea quae in propinquo erat subinde a leui armatura 1nfestari Alteriore autem vetuit ab ullo armato adiri donec persuasit aduersariis, tutioremque esse quae erat remotior qua clim petiissent Popeiani
Octauium Graecamia cum decemcohortibus, In more Romanoru armatis,&decem Hispanorum leuis armatur & Tarquinium priscis cum duobus millibus equitu ire iubet ad insidias tendendas pabulatotibus illi strenue imperatancaut Explorata enim locorum natura,in vicina sylva nocte praedictas copias abscondunt, ita ut in prima parte leues Hispanos, aptissimos ad furta belloruponeret: paulo interius scutatos, in remotimmo equites, ne fremitu equorum cogitata proderetur, quiescere omnes silentio seruato in hora tertiam diei iubet cum deinde Pompeiani securi seruatique pabulo de reditu cogitaret, & hi quoque qui in statione fuerat quiete inuitati ad pabulum colligedum d1laberentur, emissi primum Hispani,velocitate gentili in planis effunduntur, & cu vulnerant confunduntque, nihil tale expectates, prius deinde quam resisti his inciperet scutati erumpunte saltu, & redeuntes in ordinem consternunt, veristuntq; fugietibus equites t mmisi toto eo spacio quo rediebatur in castra per secuta cςduntur: curatum quoque ne quis effugeret,na reliqui cci .equites prς missi facile per compedia itinerum effusis habenis, antequam ad castra Pompei perueniretur conuersi,occurrerunt eis qui primi sugerat. Ad cuius rei sensum Pompeio immittente legionem cum Laelio in praesidium suo tu, subducti in dextrum latus velut cesserui equites, deinde & cum ita legionem hac tergo infestarent cum iam etia a fronte qui pabulatores persecuti erant incursarent,
sic legio quoq; inter duas acies hostium cum legato suo elisa est, ad cuius praesidium
225쪽
sidium Pompeio totum educete exercitum. Sertorius quoque e collibus suos instructos ostendit, effrcitque ne Pompeio expediret, ita praeter duplex dam num, eadem solertia illatum, spectatorem quoque eum cladis suorum continuit. hoc primum pr lium inter Sertorium & Pompeium fuit, x. millia homitanum de Pompei exercitu amissa, & omnia impedimenta: Liuius autor est. αὶ Pompeius in Hispania,dispositis ante, qui ex occulto aggrederentur,simu lato metu deduxit instantem hostem in loca infesta: deinde ubi res poposce runt,conuersos de in fronte & utrisque lateribus ad internitionem cecidit, cadipto etiam duce eorum Perpenna. Idem aduersiis Mithridatem in Armenia, numero & genere equitum prae ualentem,trria millia leuis armaturae, & D equites noctem valle sub virgultis, quae inter bina castra erant,disposuit prima deinde luce in stationem hostium emisit equites ita firmatos,ut cum uniuersus cum exercitu hostium equitatus.
praelium inisset, seruatis ordinibus paulatim cederent, donec spacium darent consurgendi a tergo,ob hoc dispositis: quod postquam ex sententia contigit, conuersis qui terga dedisse videbantur, medium hostem trepidantem cecidit: ipsos etiam equos pedite cominus accedente confodit, e6que praelio fiduciam . . si is regi quam in equestribus copiis habebat detraxit. c. imis Crastus bello fugi liuorum apudi Cathenam bina castra cominus cum hostium castris vallavit: nocte deinde communitis copiis manente praetorio in maioribus castris, ut fallerent hostes ipse omnes copias eduxit,&in radicibus praedicti montis constituit: diuisoque equitatu praecepit. L. Quintio partem. Spartaco obiiceret, pugn ue eum frustraretur: parte alia Gallos Germanosq;
ex factione Casti & Gannici eliceret ad pugi ram,& pugna simulata deduc ret, 'nisi ipse aciem instruxerit. os cum barbari insequuti essent, equite re
cedete in cornua subi id acies Romana adaperta cum clamore cucurrit, XXXV.
millia armatorum eo praelio interse cta cum ipsis ducibus Liuius tradidit, receptas quinque Romanas aquilas, signa sex & xx. multa spolia, inter quae quinque fasces cum securibus. C. Cassius in Syria aduersus Parthos ducens aciem, equite ostendit a fronte cum a tergo peditem n confragoso loco occultasset, dein cedente equitatu& per nota se recipiente in praeparatas insidias produxit exercitum Parthorum,& cecidit.
Venditius Parthos & Labiensi alacres successibus victoriaru dum suos ipse
per simulatione metus cola net,euocauit de in loca iniqua deductos,aggressus per obreptione adeo debellauit,ut destituta Labieno puincia excederet Parthi. Idem aduersius Pharnas anis Parthos, cum ipse exiguum numerum militul aberet, illis autem fiducia ex multitudine videret increscere,ad latus castro hia L. Ium, xviij cohortestin obscura valle posuit,equitatu post terga militum collocato.Tum paucos admodum milites in hostem misit,qui ubi simulata fuga hostem effuse sequentem, ultra locum insidiarum perduxit, coorta a latere acie praecipitatis in fugam his, harn inanem interfecit.
C. Caesar suis & Afranianis castris contrarias tenentibus planicieS, cum utrius ,
226쪽
STR A TE GEMAT VIM LIB. II. 213
utriusque partis plurimum interesset colles proximos occupare, idq; propter saxorum asperitatem esset difficile,tanquam Ilerdam repetituru,retro agmen ordinaui aciente inopia fidem destinationi. Intra breuissimum deinde sipa
cium, exiguo circuitu flexit repente ad montes occupados. Quo v1so pertur
bati Afraniani,velut captis castris, & ipsi effuso cursu eosdem montes petiere quod futurum cum praedestinas Caesar,partim peditatu, quem praemiseras, p=aesia partim a tergo submissis equitibus inordinatos est adortus. Antonius apud forum Gallorum cum Pasiam Cossaduentare competisset, insidiis per sylvestria Aemiliae vite dispositis, agmen eius excepit,suditque: &ipsum eo vulnere assecit,quo intra paucos dieS exanimaretur. Iuba rex in Africo bello ciuili C urionis animum simulato regressit impia lit in vanam alacritatem : cuius spei vanitate deceptus Curio, dum tanquam fugientem Saboram regium praefectum persequitur, deuenit in patenes campos ubi Numidarum circumuentus equitatu perdito exercitu cecidit.
Melanthus dux Atheniensiu cum prouocatus a rege hostili Xantho Boeotio descendisset ad pugnam, ut primum cominus si elit,imque inquit Xatbe,
re contra pactu facis, aduersus solum enim cum altero processisti:cumque ad miratus ille quisnam se comitaretur, respexi auersum uno ictu consecit. Iphicrates Atheniens ad Cherronesum cum sciret Lacedaemoniorum ducem Anaxibium, exercitum pedestri itinere ducere, firmissimam manum militum eduxit e naitibus,& in insidiis collocauit: naues autem omnita, tanquam Onustas milite, palam transnauigare iussit, ita securos & nihil expediates Lacedaemonios, a tergo ingressiis itinere oppressit fuditque. Liburni cu vadosa loca obsedissent capit 1b'tatueminetibus fide secer ut hosti alti maris, ac triremem, quae eos persequebatur, implicatam vado ceperui.
Alcibiades dux Atheniens in Hellespoto aduersus Numidarii & Lacedaemonioru duce.cum amplu exercitu re plures naues haberet, nocte expositis in terra quibusda militum suorti, parte quoq; nauiupos quaeda promotoria occulta, ipse cum paucis profectus,ita ut contemptu sui hostem inuitaret eudem insequentem fugit, donec in praeparatas insidias perduceret: f aduersum dein- auis de, dc egredientem in terram,per eos quos ad hoc ipsum exposiverat cecidit. Idem nauali praelio decertaturus, constituit malos quosdam in promontorio,praecepitque his quos ibi relinquebat ut cum praelium commissum sensissent, panderent vela facto consequutus est, ut hostes aliam classem in
auxilium superuenire ei arbitrati,verterentur.
Memnon Rhodius nauali praelio cum haberet cc. nauium classem & hostium naues elicere ad praelium vellet ita ordinauit suos, ut paucarum nauium malos erigerent, easque primas agi iuberent hostes autem procul conspicati
numerum arborum,& ex eo nauium quoque coniectantes, obtulerunt se cer
tamini,& a pluribus occupati superatique sunt. Timotheus dux Atheniens aduersus Lacedaemonios nauali acie decertaturus,cum instructa classis eorum ad pugnandum processisset, ex velocissimis nauibus xx. praemisit, quae omm arte varioque flexu eluderent hostem,
227쪽
ut autem primum sensit deinde minus agiliter moueri aduersam partem,pro
gressi is praelaxatos facile superauit. De emittendo hoste ne clausus praelium ex desperatione
GAllos eo prclio quod Camilli ductu gestum est desiderantes nauigia qui
bus Tyberim transirent, Senatus centuit transuehendos, & commeatibus quoque persequendos. Eiusdem generis hominibus postea per Pomptinum agrum fugientibus via data es quae Gallica appellatur L.Martius eques Ro. cui duobus Scipionibus occilis,exercitus impertu detulit, cum circuuenti ab eo Poeni,ne inulti moreretur acrius pugnaret, laxatis manipulis, & cocessio fugae jacio, dissipatos sine periculo suorum trucidauit. C.Caesar Germanos inclusos, ex desperatione sortius pugnates,emitti ius
sit: fugientesque aggressus est. Hannibal cum ad Trasimenu inclusi Germani acerrime pugnaret,deductis ordinibus fecit eis abeudi potestatem,eutesque sine suorum sanguine strauit.
Antigonus rex Macedonum Aetolis, quian obsidionem ab eo compulsi, fame urgebatur,statuerantque eruptione facta commori, viam sugae dedit,atque ita infracto impetu eorum,insecutus auersos cecidit. Agesilaus Lacegaemonius aduersus Thebanos cum acie confligeret,intellexissetque hostes locorum coditione clausos ob desperationem forcius dimicare: laxatis suorum ordinibus apertaque Thebanis ad euadedum via, rursus in abeuntes contraxit aciem, & sine iactura suorum cecidit aversos. Cn. Manlius Cos cum ex acie reuersus capta ab Hetruscis Romana castra inuenisset.omnibus portis statione circudatis, inclusos hostes,in eam rabiem efferauit, ut ipse in praelio caderet od ut antinataerterunt legati eius,ab v-na parte remota statione, exitum Hetruscis dederunt, & effusos persecuti, occurrente altero consule Fabi ceciderunt.
Themistocles victo Xerxe volentes suos pontem rumpere prohibuit, cum docuiset poti esse,eu expelli ex Europa,quam cogi ex desperatione pugnare. Idem misit ad eum,qui indicaret in quo periculo es .nisi fuga maturaret.
Pyrrhus Epirotarum rex cum quandam ciuitatem cepist et, clausisque portis ex ultima necessitate fortiter dimicantes eos qui inclusi erant, animaduertiset locum illis ad fugam dedjt.Idem inter caetera praecepta imperatoria me moriae tradidit, non esse pertinaciter instandum hosti fugienti non solum ne fortius ex necessitate resisteret, sed ut postea quoque facilius acie cederet, ratus non usque ad perniciem sugientibus in staturos victores.
De dissimulandis aduersis. Cap. VII.
Vllus Hostilius rex Romanorum, commissis aduersus Veientes praelio,1 cum Albani deserto exercitu Romanorum, proximos peterent tumul OS, Caque res turbas et nostrorum animos clare pronunciauit iussu suo Albanos id fecisse,ut hostem circumueniret. yae res & terrore Veientibus, SI Roma nis fiduciam attuli remque inclinatam consilio restituit. . Lucius Sylla,cum prefectus eius comitate no exigua equitum manu, c Om'
228쪽
mio iam praelio ad hostes tra Sugisse pronunciauit iussu suo id factum,eaq;
ratione militum animos no tantum a confusione retraxit, sed quadam etiam spe utilitatis quae id consilium secutura esset consummauit. Idem cum auxiliares eius miss1 ab ipso, circumuenti ab hostibus &interkcti essent, verereturque ne propter hoc damnum, uniuersus trepidaret exercitus,pronunciauit auxiliares,qui ad defectionem conspirassent, consilio a se in aui lia ι loca iniqua deductos : ita manifestissimam cladem, ultionis simulatione vel uit,& militum anjmos hac persuasione confirmauit.
Scipio,cum Syphacis legati nunciarent ei regis sui nomine, ne fiducia sis
cietatis eius, ex Sicilia in Aphracam transiret, veritus ne confunderentur animi suorum abscissa peregrina societate, dimisit ire legatos, & famam dissu- p
dit,tanquam ultro a Syphace accerseretur. 1. Sertorius cum acie decertaret,barbarum qui ei nunclauerat Hircb-leium periisse, pugione traiecit, ne & 1n aliorum id noticiam perferret, & ob hoc animi suorum infirmarentur
Alcibiades A theniens cum abi Abydenis praelio urgeretur subitoque ma- uoragno cursu tristem aduertisset aduentare tabellarium, prohibuit palam dicere quid afferret. Deinde secreto sciscitatus a Pharnabazo regio praesedito classem
suam oppugnari celatis & hostibus & militibus prilium finiit,ac protinus ad ςripiendam classem ducto exercitu opem tulit suis.
Hannibalem venientem in Italiam tria millia carpentariorum reliquerui, quo ille exemplo ne & caeteri mouerentur,edixit a se esse dimissos, & insuper in fidem eius rei paucos leuissimae operae domum remisit. L Lucullus, cum animaduertisset M acedonas equites,quos in auxilio habebat,subito consensu ad hoste transiger signa canere iussit,& turmas quae eos sequeretur immisit, hostis eomitti praelium ratus, transfugientes telis ex cepit Macedones, qui cum viderent neque recipi se ab aduersariis,& premi ab his quos deserebat, necessario ad iustum praelium conuersi hostem inuaserui. t Datames dux Persaria aduersias Autl ofradate in C apodocia, cum pamtem equitum suoru transfugere coperisset,c teros omnes venire secu iussit,as secutiisque transfugas collaudauit, qu3desi alacriter prccessissent,hortatusque est eos etiam, ut sortiter hostem adorirentur: pudor traffugis attulit p cenitentiam, SI consilium suum quia non putabant deprehensum)mutauerunt. T. Quintius Capitolinus Cost cedentibus Romanis ementitus est in altero cornu bostes fugatos, & ita confirmatis suis victoriam retulit. Cn.Manlius aduersiis Hetruscos,vulnerato collega Fabio, qui sinistru cornu ducebat,& ob id parte cedente, quod etiam occisum crederent consulem,
cum turmis equitum occurrit,clamitans & collegam viuere,& se dextro cor nu vicisse. Ia constantia redintegratis animis suorum vicit. Marius aduersus Cymbros de I heutonos cum metatores eius per imprudentia ita castris locum cepissent,ut sub potestate barbarorum esset aqua, sta gitantibus eam suis,digito hostem ostendens,illinc inqui petenda est. Quo instinctu assecutus est,ut protinus barbari tollerentur.
229쪽
T. Labienus post Pharsalicam pugnam,cum victis partibus Dyrrhachium refugisset, miscuit vera falsis,& non celato exitu pugnae, aequatam partius o tunam, graui vulnere Caesaris finxit, & hac assimulatione reliquis Pompeianarum partium fiduciam fecit. M. Cato caim Ambraciam, eo tempore quo sociae naues ab Aetolis oppugnabantur, imprudens uno lembo appulisset quanquam nihil secum pr sidij haberet, coepit signum voce gestuque dare, quo videretur subsequetes suorum
naues vocare: eaque asseveratione hostem terruit, tanquam plane appropin quarent,qui quali e proximo citabantur. Aetoli, ne aduentu Romanae classis opprimerentur reliquerunt oppugnationem. De constituenda per constantiam acie. Cap. VIII.
Eruius Tullius adolesces,praelio quo Tarquinius rex aduersus Sabinos co- flixit fgniseris segnius dimicatib raptu signum hoste misit, cuius recipie-di gratia Romani ita ardenter pugnauerunt,ut & signu & victoria retulerint. Furius Agrippa Co cedente cornu signum militare ereptum signifero,in hostes Hernicos & Equos misit, quo facto eius praelium restitutum est. Summa enim alacritate Romani ad recipiendum signum incubuerunt. T. intius Capitolinus Cos signum in hostes Phaliscos eiecit, milites', id repetere iussit. M .Furius Camillus Tr. Mil consulari potestate, cunctante exercitu arreptum anu signifera in hostes Volscos & Latinos traxit, caeteros puduit no sequi. Saluius Pelignus bello Persico idem fecit. U. Furius auerso exercitu,chm occurrisset, affirmauit non recepturum se in castra quenquam nisi victorem, reductisque in aciem, victoria potitus est..d Scipio apud Numantiam, cum t auersum suum videret exercitum,pronu-ciauit sibi pro hoste futurum. quisquis in castra redisset. Sinibus Priscus dictator,ctim signa egionum serti in hostes Phaliscos ius sisset,signiferum cuctantem occidi imperauit,quo exemplo perterriti hostem
Cossus Cornelius magister equitum aduersus Fidenates idem fecit. Tarquinius aduersus Sabinos cunctantes equites, detractis frenis concitatisque equites procurrere dc prorumpere aciem iussit. M. Attulius Cos bello Samnitico, ex acie refugientibus in castra militibus aciem suorum opposuit, affirmans secum & cum bonis ciuibus dimicaturos eos, nisi cum hostibus maluissent,ea ratione uniuersos in aciem reduxit. L. Sylla, cedentibus iam legionibus exercitui Mithridatico, ductu Archelai,stricto gladio in primam aciem procurrit,appellasque milites dixit, si quis
quaesisset ubi Imperatorem reliquissent, responderent pugnantem in Boeotia, cuius rei pudore uniuersi eum secuti sunt. Diuus Iulius ad Mundam suis reserentibus pedem, equum suum abducia conspectu suo iussit, & in primam aciem pedes prosiliit: milites dum destituere Imperatorem erubescunt,redintegrarunt praelium. Philippus veritus ne impetum Scytharum sui non sustinerent, fidelissimos equitum
230쪽
equitu a tergo posuit,pr cepitq; ne que comilitonu ex acie iugere paterentur, perseuerantius abeuntes trucidarent. QSa dent inciatione cum effecisset, ut e
ciam timidissimi mallent ab hostibus quam a suis interfici, victoria acquisiuit. De his quae post praelium fiunt sit res prospere cesserint, & de confirmandis reliquiis belli. . Cap. IX. C. Marius,victis prςlio Teutonis,reliquias eoru quia nox circuuenerat cir cusedes, sublatis subinde clamoribus,ῖ paucos suoru territavit,insomneq; hostem detinuit, ex eo consecutus ut postero die irrequietu facilius debellaret.
Claudius Nero victis Poenis, quos Asdrubale duce in Italiam ex Hispania traiicientes exceperat, caput Asdrubalis in castra Annibalis eiecit: quo factu est ut & Annibal luctu nam frater occisus erat & exercitus desperatione aduentantis praesidij affligeretur. Lucius Sylla his qui Piaeneste obs1debatur occisorum in praelio ducum capita hastis praefixa ostendit,atque ita obstinatorum pemicaciam fregit. Arminius dux Germanorum, capita eorum quos occiderat similiter praefixa ad vallum hostium admoueri iussit. Domitius Corbulo clim Tygranocerta obsideret, & Armenij pertinaciter
viderentur t tolerare bbssidionem in quedam ex Megistanis quos ceperat ani- taenituri maduertit caputque eius balista excussum,1ntra munimenta nostium misit ad
forte decidit in medium consil1um , quod tum maxime habebant barbari, ad
cuius conspectum velut ostento consternati ad deditionem sestinauerunt Hermocrates Syracusan supatis acie arthaginen veri ne captiui,q. ruingente manum potestate redegerat paru dilige ter custodirentur geuem di- quia micationis in epulas,& securitate copellere victores poterat, finxitPxima nocte equitatu hostilem ventu ru:qua expectatione assecutus est,ut solito attet ius
vigili agerentur. Idem rebus psipere gestis,& ob id resolutis suis in nimia se curitatem somnoq; & mero prestis,in castra tras iuga misit,qui prς moneret se fuga elapsum dispositas ecia ubiq; a Syracusanis insidias, quaru metu recepit redit aciem. Illi cum aduentaret persecuti in fossias deciderui,& eo modo victi sunt. Si res durius cesserit, de aduersis emendandis. Cap. X. I Itus Didius in Hispania, crim acerrimo praelio conflixisset, quod nox diremerat magno numero Vtrinq; caeso coplura suoru corpora atra nocte se
pelienda curauit. Hispani postero die ad simile ossicium progressi, quia plures
ex ipsorum numero quam ex Romanis caesos repererat,victos se esse secudum eam dinumerationem argumentati, ad coditiones Imperatoris descenderiit. T. Martius eques Romanus, qui reliquiis exercitus duoru Scipionum praesuit, clam 1n propinquo bina castra Poenorum paucis millibus passuum dista reni,cohortatus milites, proxima castra intempesta nocte adortus est: & cum liostem victoriae fiducia incompositu aggressus, ne nuncios quidem cladis reliquiset breuissimo tempore militi ad requiem dato, eadem nocte raptimmam rei gestae praegressus,altera eorundem castra inuasit. Ita bis simili usus euentu deletis ubique Poenis,amistas populo Romano Hispanias restituit. De dubiorum animis innde retinendis. Cap. XI. T P. Va-