장음표시 사용
221쪽
rum, quousque colore igneo rubeat, dici obryZam. sENECA epistola N: Hore animi obruosa es. Et ψ. naturalium π. 1: ad
brassem exirere. svETONivs in Nerone cap. --: aurum ad obrussam. Et ita lentit etiam ADRIANvs TvRNEsus, at quantus vir,
in naveΤ. locati. Firmant Glossae: Obrussae To δοκιμάζαν το comes
χρυσίον, οταν παρατριβεται. Comitem etiam obrussae, vel Ob- obryzae,ryzae, postliminio ex munis Dia. REINEsivsepi fr.pag. m. o. 'fi fh Irevocavit, nec non ux notis Valer. Probi et Petri Diaconi. y - 'Huic enim CO M. OB. exprimitur. comitia obdurata. Pro
bus autem, comitia obriaca, obchiaea. Quae nihili sunt, ethulabata Naevii. Legendum: Comitiva oboriae, vel oboetae. Quare, collatis inter se auctorum locis , propemodum labor, ut putem, obrussam, forma adjectiva, vitiose dici. Et si vi crvΜ et plurimos viros doctos haec di istio habeat auctores. Imo lAClus obrussam, pro solido, obrussa excocto, ad obrussam exacto, usurpat. I. obf. m. Sed Imperatores nostri non solidos obrygos, vel obrussos, sed obryZiacos, obryriatos, dicunt. Sed nihil definio. Aliter enim Graeci. Ei vero, quod in hac constitutione de LXMi. solidis statuitur, non adversatur, quod SYMMAcrius, sub iisdem Imperatoribus florens, lib. to. epi f. u obiicit de quinque solidis, et patera aurea, Principibus oblata, habet. Symma PANCIROLLVS putat, pateram suisse onius librae, eique 'μ superadditos quinos solidos. Idque ex verbis legis nostrae confici opinatur, cum dicitur: unam libram auri, nempe in patera, et solidos obrygatos, stilicet quinos, esse osserendos. AMAVA, ut solvat hunc nodum, ad diversa tempora, quo SYM- An y ΜAcrius scripsit, et quo lex nostra data est, provocat. Fortassislie eomponenda haec sunt, si distinguimus inter Iudices, et hone ii. quoslibet alios. De illis si ΜΜACnus, verbis: Suscipite a Iudi- tio. cibus aperta obsequia. Per Iudices intelligit Praefectum urbi et reliquos provinciarum Paesides, qua notione hoc aevo nihil est frequensius. Ad illos ergo magistratus nova Imperatorum lex non pertinuit. Falsum autem est, quod ait AMAYA, A maya SYMMACHVΜ, Vt Paganum, ritu gentilitio pateram Imperatori- rusuratur.
hus obtulisse, nomine populi Romani. Non enim populi, sed
222쪽
suo nomine offert. Et quod rogat, ut suscipiantur a iudici-hus obsequia, inde non tequitur, magistratuum nomine eum non ni si quinque solidos obtulisse: sed ait, qui nos offerri, a singulis scilicet masistratibus. Neque patera ad ritum gentia litium respicit. Cum enim singuli magistratus pateram osterant, quorum maxima pars hoc tempore christianam religionem erat amplexa, nihil hic gentilitii ritus quaerendum est. Sed fac, sYMACHvΜ nomine omnium Iudicum, vel Senatus etiam, ut quibusdam placet, obtulisse, quis credat, tot christianos uni gentili cessisse, ut suo ritu offerret 8 Nihili etiam emendatio eius est, dum pro, rasoliau, reponi vult, ex filiais. Non enim libra exigebatur, quae ex solidis constaret. Nam perin-M0 RHς de habent Imperatores, sive libra auri insecti, sive signati offe-Eiu,nn ratur. Porro inanis est eiusdem AMAYAE quaestio, quare im-tentia im .peratores summam illam solidorum taxaverint, cum non inprobatur. obligatione , sed in mera facultate offerentium consisteret. Falsum enim et hoc, quod summa in mera offerentium voluntate sita suerit. Solvebant enim ex voto, unde: quis nescit, obligationem proficisci, id est, necessitatem solvendi, I. a. pr. f. depossicit. Quare, cum summam vovendi taxare non pos-- . sent Imperatores, Voluerunt id definire, quod in ipsorum ar-hitrio erat, nempe quam summam vellent accipere. Quare, si maxime quis plus septuaginta solidis vovisset, voluere tamen hac lege Imperatores eum necessitate voti solvere, dum plus ad se pertinere nolunt LXXII solidis. Fecerat similiteriam antea Iulianus, Imserator, qui, septuaginta aureis pretiosiores, coronas aureas sibi vetuit mitti. LIBANi us in orat.funebri in Iuliani obIIum. Impp. ea. Nunc reliqua huius constitutionis videamus. Non tan- .ant et in tum placet Imperatoribus devotio pro praesenti, sed volunt annos fu- continuari eam sequentibus annis, et ut uniuscuiusque sedu- uro litas talia inserat semper deserat. Quibus p Principibus suis. Sic enim et insuperiori colo: Vulgo, principalibus, quod et HALOANDER retinet. Quae vox nescio an non restituenda. Di-rAhe;p. cuntur Principales, Pt imi seu primores curialium, Seniores aut Ies, qui Decani. Vide l. miluoribus. s. CVIALIVS ad I. A. C. de decur.
223쪽
Quod et LucAE DE PENNA suboluit. Hoc ergo recepto, id volunt Imperatores nostri, ut uniuscuiusque, nempe curialium, sedulitas Principalibus suis haec semper, vertente anno, in se rat, vel, ut in Theodosiano, ingerat, et Principalium sedulitas Principibus deserat. Nec dubito, quin haec tota constitutio ad Curiales pertineat. De quorum iniqua conditione alibi dicendi erit occasio. Hoc tantum addam, illos ad vota, pro Primcipa facienda, usque adeo fuisse devinctos, etiam in epistolis ad Principem, ut Rhodienses, cum neglexissent, νοure μενον, ut Dio lib.Π, nempe ἐυχάς ποιῶν, id tanquam insigne clementiae exemplum in Tiberio observatum fuerit, quod illis indulsisset, indemnesque dimisisset. CAP. V.
De abrogatione huius Constitutionis:
Dyximimus supra, non omnes Imperatores ea fuisse avenistia, san habentia dicam' ut strenas captarent. Sed et inprimis religio apud christianos essecit, ut Kalendarum observationes et celebritates improbarentur. TERTHLIA-nus, seculo tertio, hibro de idololatria Saturnalia et Kalendas Ianuarias damnat: SHurnalia et Ianuariae et Brumae et Matronatis frequentantur, inquit, munera commeant, strenae consonant,
usus, convivia constrepunt. O melior es nationum in suam se dum, quae nullam solennitatem christianorum sibi vindicat. Ε stat sermo, quem AUGUSTINO tribuit GRATIANus, Decreti comissitator, can. LI. causaZω. Z. de Kalendis Ianuariis, ibit μου observetis dies, qui dicumur Aega iaci, au3 Kalendas Lanuarii, in quibus cantilenae quaedam, et comessationes, et ad invicem dona rimantur, qu si in principio anni, boni fati augurio, aut aliquos
menses, aut tempora, aut dies, annos, aut lunae solisque cursum et reliqua. MARTiNvs BRACARENSIs e. I . Non licet iniquas observationes agere Kalendarum, ra otiis vacare gentilibus, neque laureavi Oiriditate arborum eingere domos. Omnis enim haec obserum
riopagani test. Et Zacharias, Papa, anathemate eos ferit, qui Kalendas Ianuarimarumamriri in orum Codunt, aut mensas
224쪽
fas eum dapibus vel epulis in domibus praeparant, et per vi cos ac plateas eantiones et choros ducunt. Postea Patres concialii umifexti in Trulla can. σύ. Kalendas, et vota, et Brumalia, penitus sublata volucre. Tάς ἔ- λνγορονας καλάνδας, ταλεγομενα βο- κῶ τα καλουμHνα βρουμάλα, κώ τυ o τῆ πρώτη ἀ
dum flammuM anno s78. factus est talis canon: Non licet Kal. Ianuarii vectita aut cervolo facere, vel frenas diabolicas observare, sed in ipsa die sic omnia benescia tribuantur, sicut et reliquis diebus. Vbi, quid vecula, quid cervolo monstri sit, eruditi
quaerunt. Sunt, qui legunt cericola, vericola, quos inter MA CELLvs DONATus in elucidationibus m Metomum cap. D. ubi remita exponit, ac si strenae mitti solitae fuerint cum voto ad sit gulare aliquod numen, verbi gratia ad Cererem, pro felici frufum proventu, vel ad Uenerem, ad suscipiendos feliciter li-eros, inde strenas illas cericolas, quasi cereri colas, has vericolas, quas venericolas, appellatas. In CARANEAE epitome comciliorum legitur: incolo aut Cervolo. Biniana editio: Vecola auι cervolo. MARTIN vs DEL Rio in uis . magic. tib. s. pora. post. qu. sis. s. coniicit. vitulo seu buculo, auι cervolo. Si RMONDVS, v tula, aut cervolo. Quam lectionem confirmas e sermone, qui apud AvGusTINum tom. p. tract. ao. habetur, et ex MSctis Eligio, Episcopo Noviomensi, adscribitur. Ibi: Niso in Kalendis Imnuariis nefanda et Fidiculosa, vetulas, aut cervolos, aut iacticos faciat: Adducit insuper si amo Nous ex poenitentiati veteri, in codice Andegavens, haec verba: D quis in Kalendis Ianuariis in cervulo aut vetula vadet, tribus annis poeniteat, quia hoc da monum est. Quae lectio vera, certe verae proxima est. Vetula enim dicebant tum temporis, pro vitula. Prohibebant ergo, ne christianus Kal. Ian. corio vituli aut cervuli hirsuto recius incedat. ConservosSivΜde vitiissermon. lat. lib. s. c. loeticum
autem esse corium, pilis abrasis, praeparatum, nostratum sit 'ten, opinor. Nihil enim de isto definio, et amplius cogitabo.
Ex quibua apparet, solatos scissu christianos visce Kalendis
225쪽
multa superstitiosa, et partim idololatrica sibi permittere, quoautinam et nostra aetate intermitteretur, ne anticipato aulii in ipsis vigiliis nativitatis Christi perpetrarentur. Iam olim nulliacuARDo in poenitentiati Bb. N. in erusmodi impios invehitur. Observasti, ait, MIemfasIanuarias ritu paganorum, ut vel aliquid plus faceres propter novum annum, quam antes, vel post Meres facere. Ita dico, ut vel mensiam tuam cum IapAtibus, lautitiis, vult Deirio) vel epuiis in domo tua praep res eo tempore, auι pereisos et plateas cantores eι choros Euceres, aut circa ιectum δε- mus tuae sederes ense tuo circumsiguatus, ut ibi videres eι multi geres, qui tibi in sequenti anno futurum esset, velin bivio sedisti super taurinam, ut et ibi futura tibi inteEueres, via si pauespra dicta nocte coquerefecisti tuo nomine, ut, s bene elevarentur, ras is ei alii flerent, inde prosperitatem vitae tuo eo anno prociis
Et hae sorte suerunt causae, quo minus lex nostra aetatem bene ferre potuit..Nam Curialibus haec strenarum oblatio fuit remisia constitutione LEONIs et M AloRέANI, tit. l. de curialibus, ad Basilium, PraefP. quem alium esse oportuit,atque ad uem roscripsere Imperatores nostri. Uerba constitutionistini: Strenarum. Mundarum ac pulveratici nomine Curraliabus nihil petatur. Si quis hortim aliauid poposcerit, aut etiam offerentem interdicta δε reperit, singulas auri libras per singulos Cmriales a se noverinν exigendas. Pulveraticum, docente CuIACio, M. . observ. II. non solum id erat, quod, quasi pro labore et pulvere, agri mensoribus dabatur: Hac notione enim exstat in quadam Theodosii et Ualentiniani constitutione, a puclinoNTivvM: Sed etiam de eiusmodi exacticine, quae a Praesidibus, fingulas provinciae civitates obeuntibus, exigebatur, ut in hac Novella, et apud CASSIO RVM lib. IZ accipitur. Dd haec hactenus
226쪽
IX. D. de L. Rhod. de Iactu COMMENTATIO
pvsUCE PROPOSlTA IENAE DIE MARTII MDCLXMil. Respondente
Volusius Maecianus, ex Lege Rhodia.
Deprecatio Eudaemonis, Nicomediensis, ad Antonianum Imperatorem: Domine Imperator, Antonine, nausea-gium in Italia facientes, direpti sumus a Publicanis, Cyclades Insulas habitantibus. Respondit Antoninus Eudaemoni: Ego quidem mundi Dominus, Lex autem maris: Lege id Rhodia, quae de rebus nauticis est praescripta, iudicetur, quatenus nulla nostrarum Legum adversatur. Hoc idem Divus quoque Augustus iudicavit. TRAE
227쪽
I. Vsium Theoreticum positive, et in thesi:
quo spectat I. Nostrae Legis Inscriptio.
Eius leges exstant in II. I. M. derella. et sumt.funer. I. N. de cindit. et demon . I.3o. I. sa. ad L. Triciae LM. . G. I. O. I. pr. I. I. ad So. Trebed. maxime, quoad propositam materiam, II I. V. de Leg.3. Allegatur autem in Pandectis a PAvLo in L fi de S. R. P. a SCAEVOLA in I. ao. ML. Fastiae saepius ab vLpLANO in I. a. de usi r. l. s. quib. mod usu r. amitt. I. N. g. r. et N. de legat. 3. LILg.3. it. 6. M seqq. ado Ct. Trebel7. LII. de rurepatronat. ubi VLPlANus nostrum Maecianu in vocat amicum suum, ut iuris civilis, praeter veterem et bene fundatam peritiam, anxie diligentem, ad
exemplum Pomponii et Iuliani in notabili I. D. de fideicomm. Lib. EX LEGE RHODIA: quasi dicas, ex integra Legis Rhodiae authoritate excerptum. Ubi originaliter s. osterunt nostrae L. Rhodiae natales, quos debet insulae ac civitati Rhodus: quo nomine apud posteros caput hodienum cum suo Colosso in altum tollit. Celebritatem nominis dedit tum fertilitas loci, ac provenientes inde divitiae, teste AMMi Am rem gestar. c. 17. tum eti)m loci amoenitas et aeris salubritas, quam alibi commendat svETONius, eiusque interpres, ISAACUS CA-sAvaoNus. Huc accessit summum pingendi artifieium , quo inclarula sub persona Protogenis, pictoris celeberrimi. Cuius innotescendi causa cum Apelles Rhodum navigasset, et do- . 'mum Protogenis veni siet, quam anus adservabat penicillo ex colore tenuem duxit lineam: mox ille, domum reversus, ex subtilitate facile praecognovit, ab Apelle esse ductam, et ideo per Apellis lineam alio colore superinduxit tenuiorem: eam postea conspicatus Apelles, duxit temiissimam, reserente PONIO lib. n. c. H. Ita medicus odit medicum, figulus figulum, artiseX artificem etc. Magis inclaruit propter literarum studia, Diuitiaco by Cooste
228쪽
Rudia, et LL. AA. Professores, inter quos Apollonius clarissimus dicendi magister fuit, qui auditores habuit Iulium Caesarem at Ciceronem, testibus PLvTARCHO G SUETONio. Omnium
vero maximam laudem meretur bene constituta Reipublicae praelaudatae forma, in ea praeprimis parte, quae REM NAU-1ICAM spectat. Unde etiam πραγματιμον πω τε μι 'Pοδίων,sive prudentiam et solertiam qua Respublica Rhodia gubernabatur, Commendat POLYBius lib. s. eI STRADO lib. ἔψ. ubi hac via simul maris imperium sive dominium, quod Graecis θαλασσοκρατειν dicitur, titulotenus eis adscribit, licet de annorum numero nondum satis apud omnes certo constet. Excurrendi campus hoc loco amplilsimus prostat, in quo subtiliter olim, et nunc
sese exercent singularia magnorum virorum ingenia.Videantur prae caeteris IlIustris DN. PRAEsEs,immortale Satanae huiusDecus,ru dissert. eleganti, de imperis maris, et ex profesta iAColl. CODo-FREDus: item, IOACHinvs HAGMEIER, qui variorum dissertationes congessit. I vGO GROTius de mari libero, cum antagonista, IoH. sELDENo, de mari clauso; quilibet pro favore suae natio nisi et de dominio maris Hadriatici, LUNDORPIUS A. P. lib. a. c. N. CRAS i NCLEL 1nvmic. maru tiberi. PONTAN in discept.fingui. historie. novissime FRANCiscvs DE iNGEΝvis, quorum scrinia hic
compilare nec libet, nec licet. Quid multis 3 Legum nauticarum tanta apud Rhodios fuit praeilantia et authoritas, ut ex Romanis multi titulum civis Rhodii maximo pretio sub Au gusti temporibus sibi compararent, quod ex NICOLAO DAMA- scpso liquet, ac exemplo Posidonii, Stoici, apud sTRMONEM et ATMENAEvat. Sed et ipsi Romani, qui non minus his, quam haeis, aliisque urbibus ius integrum et libertatem cum imis munitate reddiderant, ab iisdem leges complures, propter summam illarum aequitatem idque iam inde ab Augusto, qui primus recipiendarum auctor fuit mutuati sunt, ipsique adeo ICti leges Rhodias communi voto approbarunt, exemplo Servii, Ofilii, Labeonis et Sabi n i in I. a. pr. et g. I. I. M. D. ad L. Rhod. .
de iacta. Hactenus textur nostri inscriptio. Iusto ordine nunc sequitur II. .
229쪽
tibi occurrit CASUS. Eudaemon, Asiaticus, Nicomedia, Bithyniae urba, oriundus, naufragium passiis, in libello supplici conqueritur, bona sua a Publicanis Cycladum cum iniuria esse direpta, quaeritur, an et quomodo ipsius petitioni sit succurrendum Z Ad prius respondeo, quod sic: natura enim aequum est, neminem cum alterius damno locupletari, Ll . D. condia. indeb. Laossi de R. I. add. I. . eod. I. V. g. a. in . D. ad Sci. Trebel7. Ad posterius respondet ipse Imperator, Antoninus Pius): Lege Rhodia, quae de rebus nauticis est praescripta, hoc esse iudicandum, quatenus nulla romanarum legum ei adversatur: erant enim Leges Rhodiae omnium legum nauticarum vel stillimae. SUMMA casus est instructio Antonini, respiciens rectoris provinciae ossicium, quid in iudicandis maritimis contro versiis eum sequi oporteat, scilicet, ut secundum lege Rhodiam
ubi notanter additum: τω ναυτικω, quia scilicet et aliae Leges Rhodiorum erant. Et ideo lex signate hic indicatur, quae de rebus nauticis erat, quamque Romani approbaverant, cuius quoque pars fuit' Lex Rhodia de iactu. Unde etiam rubricae Digestorum, de lege Rhodia de iactu, nostra lex άξωσισ est subiecta, licet de praeda ex nauisagio, vel de naufragis sit Conscriptas quia praedictae nostrae legis rescriptum, libello Eu- daemonis lubrectum, latius quodammodo patet, et ad omnes maris controversias, seu nauticas pertinet adeoque etiam ad caput Legu Rhodiae de iactur prout alias Principes: unius casus occasione arrepta, providentiam sua in latius extendunt: et generaliora praecepta rescriptis suis inserunt, haud aliter, atque ab alii S νομοθεταις, aliisque subinde νομοθεσιας speciebus se ei adsolet. Taceo, quod solenne hoc apud lCtos olim sue
rit, et Triboniano ipsi esse, ut sub titulis, i peciali alicui argu -
230쪽
mento destinatis, assinia simul subiicerent; quod et variis Parsedectarum Codicisque titulis passim commune est. Inter RATIONES DUBITANDI, prima ex prima logis nostrae parte, sive Eudaemonas supplicatione, praeeminet, dum in Italia, o τῆ Ιταλία, dicitur Naufragium fecistis. Quod ipsum verum, Doriis hypobolimaeum et supposititium est multis videtur, ex ratione irrefragabili cosmographica, quia dicitur Eudaemon naufragium passus, ct cum suis direptus,
quoque ferme Cycladum Insularum situ tractuque naufragium eum Passium oportet, a quo quantum absit mare Italicum, sivo inserum, sive superum, norunt Geographorum filii. Unde manus criticas inferunt nostrae legi. Quidam probabiliter legunt: εντῆ τηλία, Teliam scilicet, sive insulam, quae et ipsa
de Cycladum numero fuit..SAMvEL PETITUS, SELDENvS, ST PHANUS, PONTANus et DILHER Rus: quod merito displicet sΑ
MAsio. Si enim pro ipsa Insula, Telo, haec vox accipitur, non erit graecum, τηλίαν dicere, quae τῆλο est; cum tamen maribus non obscuris, qualis Telus, sed a celeberrimis ins Iis nomina impolita. Ideoque reponit, is παραλία, id est, ita ipso littore, seu ad oram maritimam, dum iam terram attigi Plent. Aliter GRorius instor.star qui legit τη Iκ ἰα, sumple, θαλάσση, id est, in mari Icario, ubi eiusdem cognominis insula, Icaria, erat. Quod et i ACollo GOTHOFREDO placet ad hanc legem ; quem sequitur vi Ninus ad Peridium. Fuit enim Icarium mare naufragiis et saevitia infame, Aegeique tum ii tus noti, quemadmodurr ex Aristidis oratione de marι Aegeo patet ; unde ut proverbium : Aegeum navigat. Imo mare Icarium Cyc Iadibus est proximum, teste STRABONL et Iib. Io. PMd lib. M. c. a. remotius vero Telium, quippe Rhodiaci maris pars. Sed remanet ex diectis adhuc dubium, quod Eudaemon se direptum dicat i πο των δημοσίων, a Publicanis, sorte eo argumento, quia naufragia olim publicabantur, seu ad Publicanos pertinebant. Iam vero non μαπιοι, sed δημοσιωναι sunt Publicani: unde etiam sALMAsius et GROTivs των δεμωσι-ων, id
est, τη νων, hic substituunt. Male. Quod si enim de Publicanis Dipiti sed by Corale