장음표시 사용
231쪽
canis vectigalium, iuriumque Fisci in praesenti facti specie
ageretur, vel Antoninus aditus omnino non suisset, sed potius rector provinciae, vel certe aditus, decreto suo rem illico definisset, sive ex proprio suo decreto, I. ψ. 1. D. de incend. uin naufr. sive patris sui, Divi Hadriani, in I. I. D. eod. tu. Cui apprime adsistit I. r. C. de naufrag. lib. XII Si quando naufragio navis expulsia fuerit ad fistus, via se quando aliquam terram attigerit, ad Dominos pertineat, cus meus sese non interponat. Quod enim ius habet Tiscus in aliena calamitate, ut de re tam immina compendium sectetur' Quin imo, licere unicuique nauis fragium suum impune Colligere, constat, idque Imperator.
Antoninus, cum Divo Patre suo rescripsit, teste vLPiΑNo iis I. II. r. nd t. deincenae ruin. naufrag. Rectius igitur vocat tur δηαρσιοι servi publici Civitatum, sive δημοσιοι των τα Κυκλα-
δας ob ουιτα , id est, servi publici eorum, qui Cycladas Ins
las incolunt, non Vero λμοσιοι οδει-τες, Cycladum originarii, uti SALMAsius frustra replicat, reclamantibus non solum innumeris textibus iuris, sed ipsa historia. FONlus lib. Io. epist. o. I. et epist. O. - . Nec obstat L ult. I. I. D. de Publican. c. ar. s. r. D. Bacquir. velamist. pog. I. . . D. de A. R. D. I. seqq. D. de incend rutv. na r. I. II. C. de R. C. Respondeo, hi textus sunt extra circulum, prout legaliter inter disputandum videbimus. Iam ad secundum legis nostrae membrum, dico Antonini rescriptum er responsum: Ego quidem mundi Dominis, Lex autem maris. Ast quae mundi et maris, imperatoris et I gis hic est oppositio Θ Certe, dum Antoninus se vocat mundi dominum, non solum terram, sed et mare intellexit: et conistra lex non tantum maris, sed etiam terrae domina existit. PETII vs cum FELDENO graecum textum emendat:-σ n ανεαος της
λαλα-ης e quasi hoc velit Antoninus: ego sane mundi domianus sum, sed imperium vento in mari est, ut nequeam praestare, ne naufrageris. Quam emendationem SALMAstus Usque
adeo Probat, ut, si non occupasset ille, non aliter in potuisse cogitare, nec aliud excogitare, scribat. Verum minus recte: auia Eudaemon non petiit remedium naufragio, sed de prae-ationi. Quid ergo Z An subsistimus hic cum cELso in L 3a
232쪽
de R. C. et VLPlANO m l. s. pr. D. de procurat. an potius dicimus, quod non sint opposita, Princeps et Lex, sed potius subordinata, ita, ut habeant concurrentes qualitates indivis biles. Ubi enim Princeps sine lege, et lex sine Principe 3 si enim lex, maris domina, a principe est: si Princeps, orbis dominus, per leges orbi Romano oominatur, verbasunt Iureconsultissimι Du. PRAEs. Dis, de imperio maris, in exposit. nostri Leg. άξίω τ. tb. st. Unde et Princeps, seu magistratus, νεμψυχος est, si e lex loquens, et viceversa, lex, mutus magistratus, teste Philos Pho, quem ad hoc citat GoDora Enus de I. M. cap. I. ubi recte monet, quod νομος hic non idem sit, ac vulgariter, pro legesve lanctione accipitur, quasi sensus sit: Orbis dominum elle Imperatorem, maris vero Legem, et quidem Rhodiam. Sed sumitur pro iure, quod in mari obtinet, et vel ex lege, veImore aliquo descendit, indeque ex supereminenti quodam Principis dominio ac potestate casualiter iudicium suum recipit. Qua ratione simul vindicatur vulgata verborum lectio:
o νόμος κρινεβω τω νομω: utut tanquam imperseelam, mancam,
imo barbaram supercilio se alii damnent, dum criticam manum ultimato violenter adhibent, hoc modo: τά riciiτιπια, hoc est, res maritimae et nauticae. Sed praeter necessitatem, et non magis ex veritatis, quam contradicendi studio, et castigandi animo, quem reprehendit vLPIANus in f D. de recepi. qui arbitr. recep. Et ita breviter sese expedit usus theoreticus. Restat ut paucis nunc videam .
II. Usium Practicum negative, et in Antithesi.
HIc praeiudicialiter controvertitur di qua ratione, et quam bene naufragorum bona publice possint proscribi, et naufragis ex singulari, iure et consuetudine Legis Rhodiae adimi 3 Videbimus, utrum praecise de omnibus nau fragorum bonis, an vcro potius de certis, in particulari imerandis, sit sermo p Prius vix admittit ipsa L. Rhodiae iustiistia, dum ab Aνομια et ἐπιπιλέα eam Commendat sTrano libri M. Quid enim magis crudele aut inhumanum est, quam mi-
233쪽
seros naufragos, ασυλσω genus, diripere3 Praestat igitur posterior sententia, tanquam probabilior, et aequitati con venientior; tum Propter tum tus, in speculas, pharos, seu faces ignesque flagrantes navigantium gratia expositos, quibus in mari, prae primis procelloso et naufrago, cuiusmodi erat Aescum et Icarium vada praenunciabantur, et simul portuum introitus, idque feliciori sidere, qusm fallaci privatorum lumine alias fieri consuevit, de quo est l. Io. D. de 3ncend ruin. naufrag. Uum ob operam, quam δημοmοι insularum in COLLNGENDIS et CUSTODIENDIS naufragiis impendebant; tum ob portorium seu vectigal, quod securitatis causa poterat a naufragis exigi: aeque ac hodie passim in maritimis locis solet institui, et institutum sustineri. PEREGRINus de ture Hsci. l. r. tu.
Hic ille σορως Rhodiorum practicus, in terminis habilibus satis iustus, et romanarum Lia iustitiae consentaneus. Unde sacile apparet, quam erronea sit illorum sententia, qui, hac Iege Legem Rhodiam, tanquam pesti seram, abrogatam esse, salis existimant: quae tamen SUO MODO aperte recipitur et approbatur. Haud absimiles iis, qui perverto more Legem Rhoc iam toties in contrarium allegant, quoties de consuetudine, legi contraria, et adversus eam in oleta est quaestio. Dico ferale illud et plane crudele compendii genus, quo Primcipes sibi naufragorum BONA Regalium iure, quali ex comis muni totius orbis omniuinque pene provinciarum et regia
rum sanctionibus hodie SIMPLICITER addicunt, veluti de . Sicilia, Gallia, Angl ia, Hispania et Italia attestatur ἀέοψυχωσ
C. de naufrag. libr. XI. MATTII. DE AFFLICTIS in constiIuit. Nea- I. N. Isb. I. PEo. GREGORIUS TROLOSANus de Republ. lib. s. cap. I. aph. o. BODINVS de RepubI. I. I. c. I. Idem olim etiam in Germania magis usitatum fuisse, colligitur ex xinciis Esto de Republ.
234쪽
rantius, magister equitum in Gallia, legato Caesaris, coram Henrico Il. Galliae Rege conquerenti, duas naves ad litus eiectas, et a Iordane Ursino captas, nixus respondit: Ea, quae ad illius eiecta, gentium iure ad eum, cuius imperium in litore, pertinere. Sed anne hoc est ius gentium, quod apud omnes gentes peraeque est ex ratione humana introductum p Dubito: ct vel dupondius dubitaverit. Ad alia moratiorum Gentium instituta provoco. In specie novas Neapolitanorum constitutiones tib. I. tit. n. c. a. leges Romanorum, Auth. Navigia. C. defuira observantiam Cameralem, GAILIVS tib. I. observ. II. n. 6. ubi meminit, quod in Camera i meeriali contra eiusmodi consuetudines mandata sine Clausula fuerint decreta, in causa consulum civitatis Hamburgensis contra Duces Hol satiae. Sub scribit Ius Iuticum, lib. I. cap. M. et Q. Scanicum, 8. 3. Danicum, art. U. 73. NOr egi cum, cap. 21. Prusticum lib. M. tit. N. art. s. q. ψ. Belgicum, pactumque inter Henricum II X, Angliae et Philippum, Archi-Ducem Austriae, anuo I s. Pomeranicum,ini tanti privileg. g. dem hand thielendensa uim aim. Vide, quae
plena manu tradunt vENTURA DE VALENTiis in Parthenio litiatiose lib. I. c. I .n. F. MINDANVS lib. a. de mandat. iudic. cap. v. LEssius m. a. deius. ει iure cap. f. diab. II. U. v. BESOLDUS de iur. rer. c.
t. quod ex rapsodia Iuris Canonici probat extr. de raptor. Nec secit pro Fisco, quod ad eum pertineat cura et refectio portuum et litorum, item inlicitudo, ut a piratis securi ac tuti sint naufragi; proinde etiam lucrum hoc eidem est relinquendum, arg. l. o. de R. I. Respondeo, ast non plus ultra i onera haec satis compensantur aliis acquirendi modis et donativis naturae magis licitis, v. g. rebus in litore maris inventis, III ad β. II. Insiit. derer. divis DN. STRO magm. ruris seudol. eap. VI. cph. I. adeoque ad bona naufragorum non valet illatio, contra naturalem aequitatem, cuius vestigia sunt in I. L . de ossici praesid. l. y. g. aa. .de transu . l. II. de R. L. Laa. l. 3I. II de heredit. petis. adde, Per c aggerasionem, si V. I. vi. g. v.
235쪽
se desuri. nisi forte appareat, quod sint bona proderellino habita, I. V. de A. R. D. aut talia navigia, quae piraticam exemcent pravitatem, vel christiano nomini 1 unt Inimica, I. a. C. de commerc. ra mercator B. HENELivs in otio Uratillaviensi,ca 37.
I. Principis in Ius Naturae dominium non est absolvi
Il. Nec Regum potestas, et ius in populum aliud, quam
dependens et mediatum. III. Ius Naturale proprie cadit in hruta. IV. Ius Naturale est mutabile et ImmutabiI V. Alterum occidere est licitum, VI. Vindicta privata non est prohibita. VII. Retorsio iniuriarum est iure licita. VIII. Propricidium omni iure est prohibitum. IX. Parricidium non est prohibitum. X. Laesio inter contrahentes est naturaliter permissa. XI. Laesio inter contrahentes est naturaliter prohibita, non attenta religione, quae super contractu 1 ervando est interposita. XII. Dantur casus pro amico. XIII. Non inepta est Pontificis in sponsalia de praesenti, et de futuro distinctio. lV. Virginitas est essentiale nuptiarum requisitum. XV. Negligere parentum consensum in nuptiis, non
meretur exheredationem. NXVI. Liberi, per subsequens matrimonium legitimati, etiam in laudatibus succedunt. XVII. Datur aequitas scripta, et non scripta. XV X. Scriptura est de ellentia legis, et non est. XIX. Consuetudo legem vincit, et non vinciti XX. Decennii tempus ad consuetudinem introducem dam non sufficit. XXI. Distinctio, inter vim legis directivam,&coael, vam, non est cerebrina, nec absurda.
236쪽
XXII. Contractus Principis non est lex. XXIII. Mater filio Tutorem dare potest, etiamsi illum heredem non instituerit. XXIV. Puberes sine curatoribus suis possiliat ex stipulatu obligari. XXV. Impubes sine tutore ne quidem naturaliter potest obligari. XXVI. Tutoris suspem iudicium potest demandarit
Tutoris dandi ius non item. XXVII. Transfuga manet tutor, et non manet. XXIIX. Etiam filio exheredato, et emancipato, potest dari tutor in testamento.
XXIX. Pariter filio exheredato quoque a patre pupillariter substitui. XXX. Tutor et in ipso negocio, et ex post facto recte
XXXI. Substitutus patrem excludit,deficiente filiosamblias, herede scripto. XXXII. Non sequitur: Filiusfamilias non potest testari de peculio adventitio extraordinario : Ergo nec mortis
XXXIII. Minor non potest esse proeurator ad litem. XXXIV.Emancipatio adhuc hodie est capitis deminutio XXXV. Foemina potest renunciare Scio Velleiano: non item filius amit. Scio Macedoniano, XXXVI. Testamenti sectio non competit filiissemit. extra Peculium castrense et quas.. XXXVII. Filiusnrnit. potest sine patris consensu mo
. tis causa donare, et non potest. XXXIIX. Donatio est contractus, et non est. XXXIX. Donatio patris inossiciosa usque ad Legitimam tantum rescinditur. XL. Non agnoscimus dominium directum et utile. XLI. Molendina Pneumatica ad res mobiles pertinent: Navalia vero ad res immobiles. XLII. Datur actus sine itinere, ex non datur.
237쪽
XLIII. Ius oneris ferendi est vera servitus XLIV. Stabulum est praedium urbanum et rusticum. XLV. Partus ancillae est in fructu, et non est. XLVI. Vestimentorum est verus ususfructus, et quasi ususfructus. XLVII. Quemadmodum patri conceditur ususfructus in bonis filii maternis: ita matri vicissim in bonis paternis. XLIIX. Etiam in re propria datur servitus. XLIX. Dominium rei sub titulo erroneo transfertur,
L. Ususfructus est pars domini, et pars servitutis. LI. Iuri luendi pignus potest praescribi, et non. LII. Creditor potest ex pacto pignus propria authori
tate distrahere, et non. LIII. Dolo inest lata culpa, et non inest. LlU. Gradus culparum tres agnoscimus. . Ex nudo pacto ne quidem Iure Canonico datur actio. I. Datur actio nativa et dativa. LVII. Dantur actiones mixtae. LNX. Pactum in continenti adiectum omnem omnino contractum informat. LIX. Minus recte mutuum refertur ad contractus bilate-
I X. Bonae fidei possessor etiam naturales fructus percipiendo suos facit. LXI. Furum suspendium est iustissimum, et, vel collapso in terram iure, reiterandum. LXII. Usuras dare est iustum LXIII. Usuras accipere est improbum. LXIV. In poenis lemper observatur proportio arit, metica ; in contractibus non item. LXU. Emtori etiam ante traditionem res perit. LXV l. Fideiussor in duriorem causam recte admittitur. LXVIL Exceptio non numeratae pecuniae, elapso lices biennio, debitori comPetit. --
238쪽
LXIIX Legitimae augmentum ad omnes Personas, ab intestato succedentes, Pertinet. LXIX. Exceptio divisionis est dilatoria et peremtoria. LXX. Beneficium cedendarum actionum et ante, et post solutionem fideiussori competit. LXXI. Disterentia aettonum bonae fidei et stricti iuris nulli bi in sublata. LXXu. Mutuum admittit brevem manum, et respuit. 'LXXIII. A posterioritate ad derogationem legis non valet consequentia.
mur, vel ad personas, vel ad res, vel ad actiones pertinere, id recte quidem vulgo de actionibus forensibus accipitur: led tamen non minus verum est de actionibus moralibus. Ius enim, quatenus significat potentiam alicuius boni,iustitiae regulis consentaneam, seu,ut GROTIVS definit, secultatem moralem aliquid agendi vel habendi, in stupendo opere, de I. B. et P. lib. t. c. r. n. M. tria requirit, ut in actum deducatur; personarum potestatem agendi, iustam conditionem Disit os by Cooste
239쪽
nem rarum, et legitimum agendi modum. Quare de operis novi nunciatione acturi, primum subiectum, opus novum, deinde aestum ipsum, nempe nunciationem,consuerabimus, post, ius ex hoc ad tu nascens, et denique iudicium pro persequendo hoc iure. Subiectum nuntiationis, opin novum. I. Opus latine loquentibus est, quod Graecis ἀποτελεσμα. et ut describit pAvLus in I. L de V. S. ex opere facto corpus alia quod perfectuin et effectus, qui post fabricationem relinquitur. Sic persectum opus tui. Io. C. deoper. pubi opera publica,tit. Τ. et C. deoper. pubi tabulatum opus, L ar. C. deoper.pa M. Tale itaque opus obiectum nunciationis fit, sed novum. Est vero novum, ubi pristina facies operis mutatur aedificando, aut dein trahendo aliquid: I. I. f. II. Non, si unum aut alterum caementum sit impositum, vel senestra detracta l. ar. f. opus. 3. f. h. t. Sed si proponatur instar quoddam, et quasi facies quaedam facta operis d. g. 3. Itaque pro novo non est habendum, si vetus ful- statur II. g. U. h. t. Quid si reficiatur 3 possit videri interesse inter interitum totius, Cuius reparatio facit novam speciem. Ho-TOMANNus quas. it usi. I. Sed aliud est, novam speciem fieri, id est, aliud individuum, pristinam tamen formam retinens, quod nequit nunciari; aliud novum opus ratione speciei, seu generis, ut nostri appellant : Id vero prohibetur. Porro no vum aliquod facit non solum exstruemo, verum etiam exstrum demolitio I. I. g. ra. h. t. Sed nunquid factum, an futurum p et, siquidem futurum intelligimus, quod opponitur inchoato, nunciatio non tenet. Debet enim iam instar operis esse l. II. . s. h. t. Secus est, si laturum opponitur persecto, et affectum iam opus notat l. s. g. a. ibi: inchoet aedificare.'. h. t. II. Deinde opus hoc vel soli sit, vel solo cohaereat, ut aedificium l. r. I. Τ. h. t. Messis enim facta, vel arbor succisa non ad nunciationem, sed ad interdictum, quod vi aut clam, pertisnet; Neque enim hoc factum circa opus versetur. Publico, an privato, non interest. l. r. f. t . hie Li. pr. et f. ult. I. . h. t. Praem . . F f a cipue
240쪽
cipue autem necessarium est remedium contra eum, qui in suo oous facit, quod nobis nociturum sit. Nam sitan nostro, pollu-zu; quid ζi et tum eo uti, sed utiliora alia sunt remedia.ε Io hi praecipue nunciationis Operis, In nostro facti, incommodum hoc est, quod opus facientem possessiorem faciat L. io. Excipitur autem resectio et purgatio rivi, aut Cloacae, et in universi i omnia opera, quorum dilatio periculum allatura ii, qua de re iudicis est cognoscere. l. f., N. - ν quae sint loca ita comparata, ut ex ipsorum conditione appareat, in his aliquem iure publico aedificare posse, ei opus non potest nunciari, ut si in mari, aut litore aedificet. Facit idem msure gentium suum. Ideo ius prohibendi nemini competit, nisi quis damni insecti sibi velit caveri I. I. f. nunciamus, 1 .F. h. Actus circa obiectum. III Tale itaque si fiat opus, nunciare licet, id est, pr hibere vel interdicere Est autem nunciatio prohibitio, qua privatus verbis alterum prohibet aedificando, vel demolien- Io, pristinam operis loci ve saciem mutare. Haec nunciaΡ' non abet sub se species. Nam prohibitio per iactum lapilli, vel Praetorem, non sunt nunciationis, sed in genere prohi-hitionis iecies Ut itaque de huius actus rectitudine constare
Aes ibit ime se habere debent. Primo itaque
at eo fine, ut ius nostrum contra rem novam molientem me mur, V. G. si in nostrum immitti non patiamur, aut in eum locum, in quo servitutem urbanam constitutam habemus L s. g. I. b. t. Deinde, ut damnum depellamus. ut damnum ruinae a nobis avertamus, i. I. g res h. t. sed Comminuamus ita et ius aeque publicum, atque privatum. Publicum,
ut s quis in loco sacro et religioso, vel publici ripa fluminis quid'moliatur, aut si quid contra leges edictave Ι'rincipum, uuae ad modum aedificiorum facta sunt, fiat L . g. Pri vatum vero, sive in nostro alius, sive in suo quid faciat, qui ius non habet, ut modo dictum, Sive contra naturalem ει- . tum ac positum operis, sive imposititium, eumque vel privat tum actibus, vel ruge publica impositum ι 1, in Dipiugod by COOste