장음표시 사용
81쪽
Sextum dictum. Princeps solus in particulari multa agere potest. Primo enim potest tollere postessione
ciuilem ex causa,& quandoque naxuralem. Iasini. I. nu. 48. F. de acquir. posse si & ratione publicae utilitatis potest aliquid remittere. idem Iasin t .veni a. num. I 8.C.de in ius voc. N etiam potest tollere exceptiones peremptorias,ex certa scientia,& cum clausula, non obstante. las in l. si quis iniquum. 6. si is pro quo. 'uod quisque iuris.&eo magis si id concedit per vim priuilegij ne quis possi t uti exceptione contra eum intelligitur de valid r,& etiam peremptoria. Iasibi. ex potestate tamen ordinaria id non potest. Ias .in l.quotiens. C.de precib. imper. offer. nec praesumitur in dubio id velle facere. Abb. in c. ex parte. 1. de ossi c. deleg. Secundo, potest ferre sententiam non consormem conclusioni libelli, quo ad ordine iudicii. Iasini. I.nu. 2I. T de eden.& potest procedere,&causam terminare sola vexitate inspecta Iasibi. n. 22.&ini. I.st de consti . Princ. Tertio,propter pacem facienda potest remittere iniu- aetas subditorum , damna. Ias .in l.couentionem n. 8.
f. de pact. Quarto,qui potest dispensare super antecedenti, scilicet super inlaabilitatione,super eo dispensanido, videtur dispesa se super vitio illegit mitatis, quod est consequens. Iasini. si is qui pro emptore. nu .i8 si de usu cap. Quinto, potest serrς sententiam partibus
non citatis. Ial. in i .nec quicquam. rua. 1o. E de officio procons. iure tamen canonico ex xquitate id non potest etiam Papa. Abb. in c. I .nu . . de causa posse si . de propr. ex causa tamen iusta id potest, ut ibi habet Apost.Corseti. Sexto,ex causa potest res alterius piluati auferre, sed non sine causa. ide ini. Barbarius. n. r.
sside ossic.prat. Septimo, Principem ncgare est quasi
82쪽
esnam sacrilegii. Idem in I.sacrilegii. C.de diu. rescr. Octauo, pro habenda pace potest remittere iniurias,ti damna, ut supra, subditorum in perpetuum, Setia castrum subditi sui alteri conectere. Iastini. gallus I. quid si tantum. nu. α'. T. de lib. &post h. quod intelligitur de eorum consensu, alias non: ut dicit Abb. in c. quanto .nu. I. de iureiur. quod ego intelligere sne causa, si enim adsit causa publicae utilitatis, ut in casu pri*dicto cum id tendat etiam ad utilitatem subditorum, ipse habeat procurare bonum communitatis,senti-xem quod id possit facere etiam non habito eoru consensu;quo tamen casu aequum est, ut is in alio compei setur, ne unus poena olum subeat. Nono, potest legem condere quattuor modis,de quibus per Iacin i I. Ude constit .Princ. Decimo, liberalitas Principis non debet freno coerceri. Iasin l. benefic tu m. nu 1o. T de con stit.
Principsi. Undecimo, expulsus de suo dominio potest quandocunque id recuperaro, & dicitur in continenti recuperas e. Iasin l.clam possidere. f. qui ad nundina S.nu. 3 6. C. de acq. possi Duodecimo, potest ex causa remittere poenam concernentem interesse priuatum .
Iasin d.l. Barbarius. nu. χ7. E de offic. prael.& etiam ex causa potest auferre ius priuato acquisitum, etiam eκ contractu Inito cum Principe, ut ibi dicit nu. 19. & potest etiam concedere debitori dilationem solutionis debiti ex causa. Idem in auth.quas actiones. nu.T C. de fac san. eccl. Decimotertio, per rescriptum potest remittere pedinam corpoream,vel pecuniariam applicandam fisco, non autem priuato sine causa. Idem iul. unica. nu. 8. C.de inius voc. Decimoquari si resiliatuit damnatum, potest auferre ius adeundi alteri delatum. idem ini. gallus. g.quid si tantum . nu Io . st.de lib.& post h. Decimoquinto, Principi reseruata no acquiruntur inferiori, nisi per priuilegium cuius initii.
non sit memoria in contrarium. Abb. in c quod tran-
nationem. nu. 2 ff. de ossi c.leg. etiam si ei sint reseruata
83쪽
in signo supremae potestatis, se enim in aliquibus a
quiruntur. Abb.in capauper quibuidam . nu 2. de verisbo. sign. Decimolexio, promouens scienter indignum, videtur eum habilitare, secus si ignoranter. Abbas in cap. per inquisitionem . num.7. de elect. in c.quisquis. eod.nu. 2. Decimoseptimb, potest ualuere contra ius positiuum, si tamen id facit sine caula peccat. Abb. in c. tuae in ecclesiarum. nu. I7.de constit. Decimooctavo, potest tollere appellationem,sive quod ab eius sententia non appelletur, siue quod committat causam appellatione remota. Abb.in rubr.de appellat. num P. Decimon ono, potest rescribere contra sententia. Abb. in c. ex literis. nu. Io. de retiit. in integ. & si non recognoscit superiorem in temporalibus potest exercere ea quae sunt reseruata imperatori Idem in c. per venerabilem. nu. io.& α6. qui filii sint leg. Vigesimis,potest etiam proprios filios legitimare, ut ibi dicit num. I 3. Vigesimo primo, potest facere . quod debentes eligere Papam in conclaui includantur Idem in c.tua. nu. IO. de decimis. Vigesimo secundo,potest praecipere subdiato in his qliae spectant ad ossici utri suum etiam no exprimendo causam praecepti. Idem in c.squado .nu. s. de refcripi. etiam quod mandct, ut aliquem eius subditum suspendat,sic enim ei eli parcndum. Idem in c. cum olim. nu. 23.de re iud Uigesi inoterrio,potest statuere, ut uni telli credatur in certis causis. Idem in c. nuper nobis. num a. de testib. Uizesimoquarid, potest
conqueri de elecitione secta de aliquo in Episcopum,si
erat consuetudo, ut eius contentus requireretur, neς
est requisitus, etiam si electio per Papam esset facta, ex cauta,ut quia habeat electum suspectum. Idem di
eod. Vigesimoquinto, interpretari sorte potest ius diuinum in casibus quibus id eit expressum,ut i occidens ccidatur, in aliis vero non expressis, non potest sino
84쪽
enim non potest ius diuinum interpretari, eum id ad
papam pertineat. Abb in c.quar in ecclesiarum . nu.9. de conii it. Vigesimosexto, ex causa publicae utilitaris potest statuere contra ea quae sunt de iure sentiu, vel naturali secunda o, ut quod per praescriptionem aliquid acquiratur ad lites euitandas,ne dominia rerum snt in incerto, res tamen priua:Cruin, quae olim iure naturali,vel gentium fuere concellae occupantibus. f. quod in nullius. sfistit. de rern m diuis ex causa aufer re potest, sine causa verὁ graui non. Abb. ibi.num. I I.& is modicam tamen laesionem inferre potest,ut dare dilationem debitori,& tollere actionem quae est de iure ciuili, non tamen quae sunt de iure naturali, vel gentium sine causa, unde nec sine causae cognitione potest privare vallatium studo, cum ibi ssit quidam contractus , & princeps teneatur ei stare cum sit de iure gentium. idem ibi .nu. I 3. I .& II. qui & nu. I 6. dicit, non esse Principi obediendum , ubi timetur magnum scandalum, vel turbatio Regni, vel magnum peccatu, dicens etiam nu I 8. quod vastallus potest sibi acquirere nouum vasallum inlaudando ei seu dum etiam
sne licentia prioris domini, de quo alibi e dit materia. c.de seudis. modo,ut ibi. Vigesimoseptimo, si noli recognoscit superiore, potest esse iudex in causa propria, s superior agit contra subiectum, licet et quius si ut alteri causim deleget, si vero subiectus agit contra.
dominum, potest eum conuenire coram Papa. Idem in c.ex epistolae. num .s .de probat. cum limitatione t men de qua ibi. in c. nouit ille nu. 6. ubi Apost. notab, de iudic.&num. I .& is. Vigesimooctavo, potest ex causa alterius iura tollere,& diminuere,non tamen sine causa,vi nec priuare subditum re sua,nec iustertii auferre sine causa. Idem in c. s.de consi m. viii. nu. l. 3 di I .in c. in nostra. nu 1. de inivr.Vigesimo nono, si sit Princeps supremus potest imponere tributa, vectigal. llectas. Rex actiones. Idem in c. in noliamus. de cen.
85쪽
sibus. in e. 2 de immun .eces. si tu .gabella. 3. de quibus ibi. de alii. de quo dicεdum, ut infra Tomo IIII. in exposit. Bullae Coenae Domini. Trigesimb,potest remittere poerram delicti, hac dii inctione, scilicet in poena pecuniaria applicanda fisco, nodum tamen applicata, B veris eliet applicanda parti non posset illam per rescriptum tollere, si vero sit poena eorporalis, si pro delictis futuris, non potest remitti quia inuitaret ad dolinquendum, si verb pro prsteritis per rescriptum eam
tollere poteti. lal. in i .rescripta. nu. 8.C.de precib. imp.
offer. Trigesimoprim ὁ, Princides duo potiunt esse in
eodem Principatu, non tamen duo Pontifices. Abb. in quoniam. deo 1s.ord .rrietesimosecundo, si ut supra, sit summus Princeps potest imponere taleas, & exactiones, non ali uti Idem in c. innovamus de censib. in c. 2. de immun .eccl.Ti illesim tertio, potest eximere ca, stra a ciuitate . quae ess nisi rebellis. Idem in c.inter eartera. 2. col.de maior & obed. Fragesimoquarto, potest prohibere usum armorum. l. unica. C. ut aran. usus in-
. scio Principe interdictus sit .lib. ri. lust in .nouella 8s. s.fi auth. de mand Principsi. cum tu, armorum in so-
lius Principis manu sit. c. 16. Matth.& tota 23.q.I. Augu. lib. 22. contra Fau. c. o. c. ille. 23 q. . di quandoq;
etia millies armis non cingebantur, nisi eum in hoste aerat prodeundum: ut lieit Plutar in vita Coriolani. Scs. I. inllit. de teliam. id etiam significatur, &Ρius V. in eius Conliit. Is f. inci p. Cum vices, usus armorum subditis prohibuit etiam eultello',cum armorum tractatio reddat homines feros,& promptos ad novandas res, ademptio quietos, ripatet ex Iustino lib. I. exem v plo Lydorum;quod tamen ex causa fieri debet.
Psine is Septimum dictum. Beneficium, concessio, vel rescri4mse u. ptum Principis in particulari, sic debet interpretari, riscri- S de ea praesumi. Et prim/,si eximit castra alicuius ipiti, υt in- tributis, vel iurisdictione, intelligitur eximere illa tan .: revν tala tum, ad ipsum solum pertinent, non autem quae
86쪽
habet communia cum aliis. Iasint .serui electione g. Labeo.de leg. I. Setundo,si facit secundam concessonem, n6 videtur prima reuocata, imo secunda Operatur,quod censeatur facta motu proprio Pr incipis . . Iacin l. cum procurator. f. si dominus. nu. 6. ff. de noui Op. nunc. Tertio, reprobando statuta aliqua alicuius loci coram se exhibita censetur alia approbare. AleX. con- sit. 3 24. ad fi .vol. .inci p. Viso statuto.Ias in I .legata .in s.de leg. r. nu .ro. Quarto, si concedit alicui ossicium secundum salarium consuetum, in dubio intellisitur, prout habuit praecessor eius.l. mella. i. I. Tde alim. &cib.leg.Bal. in l. binos. circa sin. C. de adu. diu. iud. lacini. diem iuncto. n. 18. Hde ossi .assest .ssi suit variatu. statur vltimo. Quinto,si concedit alicui domum,intelligitur suppellectilem, & adiacentia concessisse. Ias. ml.beneficium. nu. I. Ede constit. Princ. Sexto,si Princeps concedit alicui priuilegium, si per statutum, incipit tantum habere locum a die scientiae si per priuil .gium priuatae personae concessum, a die concessionis. Ias. in d .l. beneficium. nu. 6. cum seq. Septim d, si con- cedit alicui castrum, intelligitur concedere omnem iarisdictionem, S redditus causarum tam ciuiliu, quam crin, in alium. Idem in d. l.nu .s. & etiam intelliguntur concessa sertalitia,&munitiones: ut ibi dicit n. 3.& q. seniliter si ossicium tabellionatus alicui concedit in aliqua civitate, intelligitur etiam de territorior ut ibi dicit num. Is . & si bannitus restituitur a Principe, censetur restitutus in integrum, bona tamen in alium translata non recuperat, nec fructus perceptos e iam de bonis non alienatis, ut ibi dicit num. II. I 6 & 17. de quo tamen ultimo ibi Iasii. I . dubitat,& inclinae in contrariti, primum in est verius. Octavo, Princeps nunquam vult praeiudicare tertio etiam si rescribat caelausula proprio motu,& s quid dat,vel confirmat,intelligitur semper saluo iure tertij.Idem in l. si quilqua T si quis caul. In l. beneficium.nu. I9.& eto. de conti iri
87쪽
Princ. si tamen id exprimitivalet,ut ibi dicit num. 13. sic tamen ut si dicat etiam eum praeiudici0 tertii, id intelligi debet de paruo praeiudicior ut ibi dicit num. 2 subdens beneficium Principis esse latissime interpretandum, priuilegium vero,&dispensationem,& rescriptum ad lites liricte, unde si dispensetur alicui super beneficio, intelligitur de simplici, & in ordinibus, intelligitur de minoribus; sic tamen, ut dispensatus super aliquo, veniam & accessioria necessaria; unde dispensaeus super pluralitate beneficiorum, intelligitur,& super residentia,ut ibi dicit nu. 3 i. cum seq. Nono,si secit pacem pro se, & adhaerentibus suis, intelligitur de I raesentibus, non autem de ijs qui postea adhaeserunt.
ac in l. si stipulatus fuerim. s cum stipulamur . nu. 8.fi .de verb.oblig. Decimo, si promisit alicui defendere Castrum, non tenetur id defendere, si iuste ei bellum insertur,nec quando commisit delictum,ob quod exercitus est contra eum. Idem in l.quidam cum filium. nu. 27. T de verb.oblig. &sm liter si aliquem recipiesuo sua protectione, non tenetur eum defendere, n dicum iniuste grauatur. Idem in l. qui seruum. nu. 6. E. de verbobl. nec consederati tenentur alium adiuuare eum exercet bellum iniustum . idem in d. l. quidam. nu. 29. Duodecimo, si concedit priuilegium, & addit,erbum, liber E, intelligitur per ista verba, ut aliquid ultra ius coe der. idem in l. I nu. I .C. de sac san .eccl. Duodecimo,si concedit priuilegium, non obstante lege, quae dicit, quod non valeat concessio,nis in specificatis, id tamen valet.Iasin l.sed &s quis. 6.quaestu. nu. 23. T. si quis caul. Decim tertio, si concedit alicui castrum cum territorio, intelligitur etiam concedere iurisdictionem,& si postea augmentetur illud territ 'ium, intelligitur, &cor cedere iurisdictionem. idem in l. ius dicentis. nu. Is . di i 6. F. de iuris d. omnium iud. Decimo quarto,non p) ictum itur unquam placere Priarapi, nisi quod tu .umi s ,&veru, idem in L quod Prin
88쪽
l.lli riphnu. 3.fLde eonsti. Princ. S si concessit ius iniqusi, ii presumitur,quod fecerit ad instigationem partis .idemia, in l. si quis iniquum. nu: 3. is quod qui ue iuris. Deci- mo quinto, si is concedit rescriptum delegatorium sup e i plicanti, videtur eum habilem facere ad agendum. lute idem in i Barbarius. nu.9. F. de ossic prael. non tamen his, s concedit ei tantum iudicem delegatum , idem in l. ii et . generaliter. E de in ius voe. Decimosex id, nunquam ita praesumitur aliquid c6. edere motu proprio, sed ad po&2 stulationem partis, nisi concedat ob remunerationem meritorum. idem in i .ex hoe iure. nu .s 6. E de iustit. α iri, iure. Decimoseptimo, dicitur plenus Philosophia, Sc ueti habere omnia iura in scrinio pectoris sui, non tametaad.li cosuetudines particulares locorum scire praesumitur, ita idem in l.omnium.C.de testam. in l. Scillanianu. C.dellua his quib.ut in dig.in l. praestri ptione. n. . si contra ius,l α vel viii. pubi. Decimooctavo, si aufert res priuatorum icci ob publicam utilitatem dicit Ias i tenetur ad pretia cipa earum, nec potest facere lege per quam auferatur ius, id priuati,vel obligentur res subditorsi, nisi causa publisa cae utilitatis. idem in I. ciuitas.n. II. ff. si cert per. idem in d. l.Barbarius.num. 3 6. modo,ut supra. Decimon lan no,si imponit onus commun itati subiectae, & facit ali-:ξ ι quos exemptos, si Princeps ipse facit illos exemptos,
di debet sibi detrahi collecta ad illos spectans,si vero co-
cc. munitas illos facit exemptos, caeteris onus accrescit. ele, idem in l.auus neptis nu 8. T. de pact. & Princeps t netur seruare pacta siue fuerint cum priuato, commu-
θω nitare,vel alio. idem in l. r. nu. 1 ff. de pact. Vigesimo, dica si per rescriptum concedit laudum pro se, & filiis, veniunt&nepotes. idem inl.si extraneus. n 2I. T. de conii o dit causa data vigesimoprimo,s concedit immunita dea tem incolis alicuius loci, comprehenduntur etiam Iuia duet ibi habitates.idem in rubr. V de iust.& iure.n. 27. pi, Vigesimosecundo, nunquam censetur velle uti pleni stu tudine Sotestati. . idem Hl.quanqua. C.de milit.test.
89쪽
Vigesimotertio, si restituit damnatum, potest auserinius adeundi alteri delatum , non tamen conceduntur l. fructus etiam ex bonis non alienatis percepti. Iasin L l
vigesimoquarto, si comittit causam appellarione re- mota, non impeditur tertius, qui comparet appellare, licet principalis non potuisset. idem in l. certi condi-- ctio .f. quoniam num. I 2. f. de rebus cred. Vigesimo- . quinto, si confirmet electionem inualidam, non intelligitur eam conualidare, nisi id faciat ex certa scietia. idem in l. more. n. 3 o. T. de iuri id.omn. iud. Uigesimo-
sexto, si concedit alicui iurisdictione pro certo annuo, , censu, transit ad haeredes eiusdem generis, & idem de' , pedagiis,' emphyleusi,vel seudo,nisi aliud exprimatur, vel arquipojlens,ut quia conceditur vlusructus talis rei, quia intelligitur ad vitam, vel si dicat per te viaris, rei si eligitur ibi indu stria personae, alias transit adhaeredes. idem in l. apud Iulianum. 6. si quis alicui. nu. g. 9 ff.deleg. r. Vigesimoseptimo, si tollit statutum, quod ignorat esse iuratum, non censetur ob id tollere
iuramentum. Abb. in c. I. au. . de his quae fiunt a maiori parte. Vigesimoo taud, notus proprius Principis excludit omnem turreptionem. Abb in cap. causam. 2. nu. . de testib.&praesumitur confirmare ex certa sciemtia quando inserit tenorem rei confirmata'. in c. venerabilis num. Σ.de confirm. viii.& praesumitur in eo certa
scientia quando rescribit de omnibus in supplicatione
contentis. idem in c. pastoralis .f. praeterea.nu.ε. ae Oia
sic delegar. Viges monono, Princeps praesumitur iusta causa semper moueri. Abb. in c. cum inter. nu. 9.de excepi in c. I. nu. . de causa poss. maxime cum rescribie ex certa scientia. idem in c cum olim. nu I . de re tu adeo non admittitur probatio in contrarium. ident, in c. quae in ecclesiarum. nu. I .de constit. fallitta mea q iando est obligatus ex suo contractu, unde non pota
test sine causae cognitione vassallum laudo priuare;
90쪽
laeundo, fallit, quando agitur de causa Principis respectu non subditorum, sed λliorum: tertiδ,limitatur, si ex acto Princip is timeretur turbatio Christ ianitatis, vel peccatum, quia sic in eo non praesumitur iusta causa, nee illi est obediendum: quarto, limitatur, si deroget iuri tertij, quia id non intelligitur, nisi specialiter derogatio fiat, ut dicit Corset in addit.ad Abb.loco cit.Trigesino, non intelligitur inducere ius nouum quanda respondet ad consultationem. Abb. in c.peruenit n. 8.de empl.& vend. Trigesimoprimὁ, in generali concessione non praesumitur eoncessisse id quod in specie noesset concessurus. Abb. in c. r.nu.s de rescrip.& si maudat inquiri contra aliquem , intelligitur mandare, ut prius inquiratur super infamia, qram super crimine.& veritate,cum illud sit praeambulum. idem in cap.λnu. rude accusat. Trigesimo secundo videtur dii pensi re ubicunque rescribit, toleramus, secu, s simplicitee tolerat. Abb. in c. nisi ellent .nm'. de praeb. Trigesim tertio,praesumitur velle,quod est de iure. idem in cap. eum venissent nu. 1. de iudie. Trigesimoquarto, si rescribit iudici inferiori,ut contra subditos procedat,veralias id agat ad quod tenebatur , no videtur facere essi delegatum, sed excitare suam iurisdictionem, &oE-cium ordinarium, secus si ei mandat aliquid ad quod
non tenebatur. Abb. in cap. licet. nu . . de ossi c.ordinis
Trigesinoqri into, praesumitur aliquid facere certa Icientia, csi id exprimit in re cripto, vel si ex eo potest colligi certa scientia Pi incipis. idem in cap.nonnusi. rru.3.de rescrip t. Triges molcxto, in casibus quibus requiritur plenitudo potesatis Principis, sat est quod dicat,quod id facit ex certa scientia, di dicitur plenitudo potestatis, cum quid fit contra dispositionem legis tui illo casu,qui tamen ea plenitudine uti no debet quando deculoraretur fiatus uniuersalis ecclesa, vel Di incipatus,sne magna causa. Abb. in c.ad haec. nu. derm kripi. qui etiam notrpotali committere causam suspe-