Herodiani infanticidii vindiciae auctore f. Casto Innocente Ansaldo ordinis Praedicatorum. Accedit ejusdem Dissertatio de loco Johannis aliter atque habet vulgata a nonnullis patribus lecto

201쪽

pluribus in Codicibus graecis ti in I: trasmutatum facile fuisse; quod ex Liuerarum similitudine factum non semel, notissimum Artis Criticae, Linguarum , ac MM. Codi m peritis.

aliquo in Codice repertum fortasse , deficiente i , quo nil facilius. Sed redeo ad ingenium, ad suspicionem nempe meam, ad ano malias. Omitto verbum num seu era es imper sonale esse , utriusque apud Hebraeos numeri, Ac

aequaliter es & sunt significare. Quis Hebraia

Eantium ignorat tamen, Verbum frequentissime apud Hebraeos, iccirco apud etiam Hellenistas, a nominativo suo, discordare saepe numero Genes. XLI. ad verbum Hebraico tu Textur Et

amplius aquae Diluvii. Exod. XXXI. 34. PropM

Exod. XVII. ri: 'x xnra Et fuit, idest, fuerum manus ejus. Ut de Personarum taceam Enallage, in Uetere ac Novo Testamento frequentissima, Quid opus est imo longe deductis atque extraneis exemplis,quum apertissimum praesto sit Genes eos in Libro simile prorsus Phrau qua de agimus in praesens Capite siquidem XXXV. v. 16 ;enumeratis scilicet a Sacro Scriptore Filiis Iacobi, ita prosequitur Textus: r, I, 'νη up νε-n, A a ad

202쪽

ad verbu m: Hi sunt filii Iacob qui natus est ei. Ita

punctatis etiam in Bibliis legitur, ac legendum volunt ipsi Masserethae , qui nullum'anomaliae

auferendae in suo illo Punctorum arcano,&pena remedium inVentrC Doeis. . In adnotationibuS ad Hebraicum Pentateuchum Venerit, MDLI. in

Officina Iustinianea editum, ita R. Κimhi: ab Hebraice, sui natus est ei, boc est, quorum 'Milque nutus es ei. Verum analogia Linguae potius conis siderata , anomaliis nempe, atque idiotismis, exponendum arbitror, qui natus es ei, hoc est , qui nati junt ei; axigentia loci, adjectis, interpretationis apud Hebraeos legibus ita demum

postulantibus . Quod si qui natus es , singulari

quamvis numero, ex hebraicae analogia Lin guae, ex Hebraismis, vel tendum semel in quinati sunt ; cur 2 hore: σαν qui nati junt, ex Hellenisticae analogia Linguae, quae eadem cum Hebraica , exque simili prorsus, ac ab Hebraica Lingua derivato idiotilmo, adjectis aeque postulantibus, in ἴα ἰγεγο η non poterid converti, &interpretari natus est λ Itaque quum aliqui perviam magis credidi sient interpretationem illam natus es, quod cum antecedentibus, iitque quae pone sequebantur, ut tu Toletus haud erubuit fateri, videretur cohaerere magis; heinc fortasse fuit, ut in aliquibus Catholica etiam receptis in Ecclesia Codicibus reperiretur illa Lectio, qua inde jure uti posset Tertullianus ad Ebionis Haeresim

ipsis

203쪽

ipsis scripturae verbis oppugnandam. Haud incognitae protius Latinis Scriptoribus Husmodi anomaliae. Hymnus Laudum :Verbum 'pernum prodiens uui natus Orbi submeris. Et ut ad emphanos descendamus Scriptores, ita, uti noti stimum, Terentius: Ut ilium , De qμe senium perdant, qui me bodie remoratus est Lucianus in Galli Dialogo , ita hoc animal ad Mycillum loquutum inducit: - ν τινα

φωνομιενος. Novum bercle mssi narras insomnii am

rem, siquidem a tum quum sit, ut 0unt, metasque

volandi praescriptas habeat Jomnium , jam Iepta

transilit, in apertis etiam oculis obversans, adeo mellitum oe eυidens apparet. Omnia recte in Interpretatione , ast graeco in Textu quatuor vides adjectiva manifesto masculina, quae neutrum ad substantivum, ad A in nempe , referuntur. Livius eadem anomalia: LuciuS Caelius triplicem Lis. YYhic rei gestae ordinem edit. Unam traditam fama, al- ς ε 7

teram scriptam, tertiam quam Ipse pro iniquisima

oe eomperta sibi assert. Varro: Si cogare secun n. m. xodum sumen aedificare , camandum ne adυersum si P . eum ponas. Vitruvius: Itaque quoniam sexto V lumine primatorum aedi orum rationes perscripsi,ναρ. Lib. in boc qui septimum tenet numerum de expolitioni- νη A a L bus

204쪽

188 DE LOCO IOHAN.bus exponam. Accedunt & Maronis illa: tenet ille immania saxa 'Dra, Eure, domos ς 'contextaque eodem pacto Ariadnes Catullianae verba suo ab Amante derelictis:

Attamen in vestras potuisti ducere sedes, uuae tibi jucundo famularer serva labore, Candida Permulcens liquidis vestigia liuebis,

Purpureumque tuum constemens veste cubile. Non tanta de discordante verbo placet addere. Sussiciant viagacissima:Paupertas mihi semper onus Disum est. Amantium irae amoris redintegratio es. Et illa Taciti: Sed Vulgus , more , humanae cupidinis, sibi tantam fatorum magnitudinem interpretari , ne adversis quidem in vera mutabantu . Haec autem absit ut existimet Lector in medium produxisse me, ut quae de anomaliis dixi Novi Testamenti confirmare pergerem . Fortasse Linguarum non peritus haec adversus ea quae statui, objicienda contenderet. Ut enim animadverte runt nonnulli, illa plane excidisse dicenda sunt Scriptoribus festinantibus, & de reipsa magis, quam de dictione cogitantibus . Gronovius ad laudatum Luciani testimonium docet lapientissime, Graecum Scriptorem sic periodum continuasse suam , ac H ο ρος antea scripsisset, non λύμπιον, quod prius vocabulum in mente habuiLset. Sic Livius, terminum ratio in animo habens, non quem scripserat ordo leu ordinem, pro

205쪽

cedendo scripsit unam , alteram, tertiam . Varro existimabat torsitan, non flumen se , sed suorum scripsisse , Vitruvius non Volumen, sed Librum.

Qua ex doctrina, imperitus, uti dicebam , erueret fortasse , ea ratione, qua ex relatis a nomaliis haud sequitur, aut hosce , aut ceteros Latinos Scriptores esse ex anomaliis interpretandos , ita nec ex laudatis usque modo Hebrailmis verba

explicanda esse, de quibus quaestio in pratiens eae

Erraret enim ita arguens, ac erraret vehementer λignorans videlicet hebraicae indolem, ingenium, ac idiotismum Linguae , ejusque Analogiam ac Syntaxim , ex quibus pendet quanta quanta est Scriptorum ab Hellenistis concinnatorum cognitio. Quod casu apud Latinos accidit, quod apud ipsos ex non frequenti figura est, ac ex poetica licentia, nec Latinismus dici potest; ex regula ve- Iuti est apud Hellenillas, apud quos pene omnia per ellipsim ac apocopem , per Synaeresim ac Crasim , Chaldaeorum, Syrorum, Samaritarum, Arabumque more , pronunciata I ex anomalia tandem est , quae demum sit ipsa generali Regula frequentior. Heinc ob ejusmodi, de quibus diximus, loquutiones ab idiomate Graeco ac Latino maxime abhorrentes , ab aliarum Syntaxi Linguarum , Syntaxis discordare dicitur Hebraica , quae in Apostolorum Scriptis prosecto frequentissima ; nec alia de caussa , uti docet Ca- xi K. mero , nisi quod receptissima in Synagogis esset

206쪽

ayo DA LOCO IOHAN. set, ac in sermone Judaeorum usitato. Majore sunt vero Anomaliae numero , quam verba ipsa priore illo in Capite Johannis. In illis quae phrasim nostiam proxime praecedunt, Ars

Puotquot autem receperunt eum , dedit eis potestatem 1ilios Dei fieri, hebraismum VideS , quo pro

nomen absolute ponitur, adeo ut leotium a quolibet adjuncto integri vim membri habeat, cum emphasi ac magnificentia sententiae non medi cri . Sic illud Apocalypseos II. 26- ό - . nui vicerit, dabo ei. Ibidem VI. g. ό

stola Johannis prima II. a. 7. - --, unctionem quam accepistis ab eo, manet in vobis. Matth.XXI. L. Lapidem quem reprobaverunt aediscantes, bis factus es in caput anguli. Notat Augustinum Si-λ in c..i,. monius ludentem verbis super illa: Non eae Dimguinibus, quod sanguines in plurali purus putus que Hebraismus sit. Omitto cetera. Credibile prosecto esse sequitur, Interprecem aliquem ex Iudaeo Christianum , ratione illius de qua diximus syntaxeos, rationeque facilis anomaliae, ratione demum adjectorum , natus es in vocibus intellexisse ad Litteram significantibus nati sunt. Hisce praeconceptis redeo nunc ad Tertullianum. Quum igitur scripsit Africanus Pater: uuides ergo Non ex languine, neque ex moluntate camnis, neque ex voluntate Viri, sed ex Deo natus est.

207쪽

Hoc quidem Capitulo ego potius utar, quum Adul-reratores ejus obduxero . Valentinianos hoc in loco corruptores arbitror Septimium appella sierelate potius ad Doctrinam quam ex illo eruebant , relate ad sensum quem verbis illis assigebant, quam ipsam relate ad Litteram. Novimus enim hominis stilum ac agendi rationem , impetum novimus, quo in Disputatione utebatur. Hujusmodi certe germanam sibi videri illorum Tertulliani verborum interpretationem testaba-etur mihi summae pietatis summae que Vir doctrinae Lateranensium Abbas Canonicorum Aloysius Avogadrus, gravistimum , opinione mea, rei confirmandae testimonium. Reapse , cur illa ipsemet Lectione uti inde voluisset Tertullianus, ut quos Adulteratores ejus vocat, acriter obduceret, nisi de sensu, non de verbis esset controversia Θ Falso ne voluisset, aut potuisset uti denique Capitulo 2 Potuisset, vel debuisset ne, uti jam animadversum, nulla utilitate, nulla postulante necessitate , ad bominem quum adversus Ebionem non dissereret, ex testimonio argumentari certissime corrupto Verum inquies, pergit Tertullianus, subditque: Sis enim scripsum esse contendunt. Interpretore hanc enim solam versionem admittendam; hoc enim totum modo legendum ; hac sola r rione Vertendum esse contendunt. Ex quibus, ni fallor, aequivocum fuisse Textus sensum , va-i, i rias

208쪽

rias ejus Lectiones, communiorem oppositam interpretationem velle videtur potius, quam Limterae corruptores Valentinianos. Demus tamen

sensisse tunc Africanum Patrem fuisse a Valentinianis Litteram corruptam. Quid inde λ Numiccirco corruptores illo revera in loco Valentiniani3 Il est bon de remurquer, ait ad rem Cl. S monius, quon a accuse avec trop de facilite les amciens Heretiqives d' avoir corrumpu les Livres du

premedite te qui devolt etre restite sin tes CFistes, ct hur la disersite des Exemplaires. Les Hrivadis etesiastiques des premiers Siectes,n 'ont pas renduen cela plus de justice auae Heretiques de lem tempsa I'egard dia noueteau Testament, qu Us oni rendunux Jufs dans os Disputes, qu' iis mi tiles aveceux Fur quelques disterentes mani eras d' interpreteros Livires de Geux Testiment. Ces pretendues corruptiora se dissipent mut d'un eoup Ars' qu on examine avre precaution ira Excue ires MSS. ωl'origine de ces diverses D ns. Ges pourquoi on a justi se dans cet Ourage les Ariens, les Nestoriens, cir quelques autres Sectatres ta crime qu'on leur

pus confiiderabies, que les plus sicavans Critiques de

209쪽

satres ces memes Heretiques . In opere vero, seu in Historia Critica Novi Testanienti, praeitat Simonius optime quod spondet; quamquam enim Epiphanium jure ac merito saepe Marcionem

pravae Codicum Sacrorum corruptionis postulasse fateatur; ast aliquando tamen interpretationes ex hebraisinis procedentes, ceu corruptiones perperam notasse, ita liberrime evincit: Cbap. VI. U. I P. καταβὰ comme lisit Saint Di-pbane ) μου A erant descenta avec euae . Mamrion liseis vim L . , - , descendit en e . Celapeut eire une diversite detison qui ne ebangera potntus sens. Ce sera un Grai me asse: ordinatre dansles Livres Iberis. La particule is 'gnifera en cetendrois L meme cbose que si particuti di en Ebreu, a L quelis LGrecque is repond. Or L particuti dien Ebreu signifie indifferement L ct uoti aetec.

Similes facit animadversiones Simonius Cap.XU. ejusdem Partis I. Histor. Criticae Novi Tella menti. Ignorantia reapse Hebraismorum illa, falsarum caussa fuerat ad verius Christianos omnes accusationum. Non enim modo illi eos qui callebant ab ignaris ceu Corruptores traducebantur; verum& ii qui eos ignorabant, iccirco ad verbum inter pretabantur , Latinis, maxime Gentilibus, inepti L1imi Scriptores videbantur, vel Regularum communioris Syntaxeos notitia carentes. Testis expostulatio Ethnicorum illa apud Arnobium : Barba-

210쪽

i 4 DE LOCO IOHAN.rismis, oe soloecimis obsitae sunt res vesne, oemiatiorum deformitate pollutae , inquiebant adversus Christianos. Quibus, inter cetera, idem Arnobius: Nullus sermo natura es integer, vitiosius similiter

Li Gς nullus. uuaenam est enim ratio naturatis, aur in

mundi constitutionibus Lex scripta , ut bis paries dicatur,oe baec sella' cum neque sexus babeantfammininis generibus, masculinisque discretos, neque quisequam docere doctissimus me possit, ipsium bis, ω Me, quid μν, aut cur ex bis unum, sexum virialem designet; foemininis generibus id quod sequitur applicetur. Humana isa sunt placita, oe ad usum sermonis faciendi non sane omnibus necessaria.

Nam ct haec paries forsitan, ω bis fetu dici fina ulla reprehensione potuissent, si ab initio sic dici placui fri , oe a sequentibus saeculis communi esset in

sermocinatione strvatum . B tamen , ὀ isti, qui pollutas res noras sitiorum criminamini foeditate, siribiligines oe mos istas Libris illis in maximis a que admirabilibus non babetist Nonne alius baeeutria, alius dicit bos utresy caelus, orcaelum y non

item silus, ct filum y non item motus, ει crocum y non item fretus, ct fretum y non item apud mos espositum Me pane, oe bis panis i bis sanguis , Me sanguen y candelabrum oe jugulum ratione eadem jugulus ct canistiberi Num si singula nomina non posunt genera plura babeYe , quam fingula I neque eadem possunt bujus esse generis, oe illius, genus enim transire genus in alterum non potest, tam pec-