장음표시 사용
191쪽
e Scripturae textu dicenda verba illa stant, quibus, ejusdem Septimii sententia, pulsavit Ebionem Spiritus Sanctus; non exsanguine, neque ex carnis O Viri voluntate, sed ex Deo natus est. Qui disputationis astu in non necessaria , S in opposita abstractiam aliquando Tertullianum contendunt, suspicari viderentur posse, haud sedato animo adversus Ebionem disputare tunc perrexisse Africanum Patrem. Quid prodesse re-ipta poterat adversus Haereticum, qui Evangelium modo secundum Matthaeum admittebat, testimonium adducere Iohannis Num utiliter Verssione ab Haeretico elaborata usus hoc in loco potest dici Septimius 3 Simonium, qui similem
Tertulliani, adversus Marcionem differentiS, ratiocinandi rationem animadvertit, nullam tamen sat idoneam video praebere nobis, qua ab dissicultate expediamur, viam. Libro adversus Marcionem IV. hunc contra Haereticum, ex
Evangelio quod ille non admittebat, disputat Tertullianus . Itaque sic ille Criticus: Cepassagene se trouve ausi que dans sint Luc. ce qui pour-rοisfaire eroire que ces Lux Objections de Tertu lien regardent i Emangue en generat, comme silavolt suppose que Marcion n' avolt auctin rason derecevola un Evangite plutost quun avnre. Mais alors il ne proueteroit rien dire tement contre bon
Admersire. II se peutfaire que l' Exemplaire de Tertullien ne fusi pas exast, oe quon I eus meu
192쪽
rum hic non agitur an directe, vel indirecte adversus Ebionem digladietur Tertullianus ; an in Exemplari Tertulliani aliqua fuerint Johannis testimonia . Quum neque in Matthaeo , neque in ceteris Scripturae Libris dicatur Christus ex Deo natus ; si verba antecedentia maxime consideremus, non ex sanguine, neque ex carnis of Viri moluntate, consequitur se inper, ad locum quo de agimus respicere Tertullianum debuisse ; iccirco solvendus remanet adhuc nodus , quo videlicetnam pacto potuerit Septimius Haeresim oppugnare corrupto, uti jam dixerat, testimonio, aut quanam ratione corruptum dixerat a Valentinianis illud testimonium , quum paucis interjectis idoneum idem crediderit, uti a Ualentinianis ferebatur, juxta diversam nempe a Vulgata Lectionem, generationi Christi, ex Iohannis, & Spiritus Sancti mente , adversus Ebionem similesque Haereticos vindicanda: λ Si enim testimonium a Valentino corruptum , si Versionem Valentini,
contra eundem adferret, ea utiliter uteretur, caperem quid esset; ad bominem disputaret. Verum quid proficere poterat corruptio Ualentini adversus Ebionem Z valentiniana sententia talonitarum Haeresi oppugnanda: αππΘεγγα certe fuisset Tertullianu S. Ad suspicionem igitur meam haec animadvertens redii, Sc opinari magis magisque coepi,
193쪽
communiorem olim quidem in Ecclesia fuisse Versionem, in qua legebatur nati sunt, sed ali quam fuisse etiam , & quidem absque dolo con
hetam malo, in qua legeretur natus es s ea iccirco usos aliquando Irenaeum , Tertullianum, ac Vigilium Tapsensem, alios sertasse. Hoc autem ut ostendam facile, in medium revocanda sunt, quae Latinarum de copia Versionum Patres olim docuerunt. Hieronymus ita ad Damasum seri
bebat: Si enim Latinis Exemplaribus Mes es ad bibenda , respondeant quibus e tot enim sunt Exemplaria pene , quot Codices. Ita vero D. Augusti nus: Latinorum Interpretum infinita varietas. Et post pauca: stui enim Scripturus ex bebraea lingua in graecam verterunt, numerari possunt , Latini autem Interpretes nullo modo. Ut enim cuique pri--timis fidei remporibus in manus menis Codex graecus, s GV δὲ
aliquantulum facultatis sibi utriusique Linguae
babere videbatur, aususest interpretari. Haud velim tamen ex Augustini verbis conjiciat quis statim, insulsi hominis, aut male in fide affecti, Lectionem illam fuisse. Horum ex testimonio Patrum eruo in presens tantum vertendi liberi tem ac morem, dein ex libertate & more, ipsaque ex aptissima Versione, vel inter rudes, Hebraisia
morum peritum. quod possibile) Interpretem. Haud ignoro quidem, Hieronymi ejusdem testimonio, fuisse primaevam Ecclesiam de imperitis
194쪽
t 3 DE LOCO IOHAN.ces mendis graphicis reserti; nec eum male cogitasse qui asseruit, que les Dii utes des Crisiquesn ont quelque Dis poW fondament qu'un eoup decidau domae mal-a propos. Verum hujusmodi non fuisse arbitror latam ab illis Patribus Leetie nem. Cur enim habuerit Irenaeum, ac Vigilium Tertullianus cur omnes V rex , Cur errore uisu ia laborasse omnes suspicemur, tot aliis adjunctis nos eorum de mente hanc relate ad Lectionem certiores essicientibus t quare, si hac uti phrasi fas eis, saxis avola os Lune tres de Calcaevius potir uois mur ce quon ueut dans I'Griture, statuendum autumo, interpretatum aliquando natus es, quod ex observata , vel credita saltem anomalia , exque analogia Linguae, utramque Textus pati videretur interpretationem I aliquos iccirco hebraica , aut, melius ut dicam, hellenistica ex phrasi diversimode a Vulgata fuisse interpretatos ἔ jure iccirco nova Lectione Sanctos Patres in Disputationibus usos. Sacros reapse novi Foederis Scriptores , graecis quidem verbis, hebraica usos tamen semper phrali , seu frequentissimos eorum in Scriptis esse hebraismos , norunt hodie Eruditi; nolcebantque primis Ecclesiae etiam temporibus qui saltem ad ipsam frequentes ex Circumcisione, seu Syως gis venerant. Haud vero loquimur in presens degenerali illa similitudine, derivatione, ac nexu, qui puram inter Dialectum Graecam est, & vete
195쪽
rem Hebraicam, ut aliqui contendunt; nec enim ex Syntaxeos similitudine ac conformitate dive sis in Linguis observata , quae calia usuque aliquando obtinet, de ortu ac nexu earundem ceristo ac facile nimis statuendum. Nec hoc animadvertendam in loco Etymologiam volumus , sed magis utriusque Linguae in illo corruptionis earumdem statu idiotismos, quorum profecto notio intellectum in tutiores ducit veritates, ipsamque, inanem per se, maximi usus esse praestat Etymologiam. Riderent harum rerum utique Periti, si auderem in memoriam eisdem exempla re vocare, quae de Anomaliis utriusque Textus, hebraicae videlicet Linguae propriis & in Apostol rum Scripta derivatis , ex Sixtini Amamae Cor nide ad Grammaticam Martinio Buxtorsianam, vel ex Iob. Avenario, in medium protulit Masclens. Noli omnibus pene sunt Leusdeniani Libri, notae Animadversiones Bernardi Lamii, infinitaque prostant observata infinitis ab Scriptoribus exempla. Argumentum hoc fuse pertractavit ac
exhauriit Clarissimus doctissimulque Iohannes Lamius Florentinus, in Libro singulari de Eruditione Apostolorum , in quo, polh Martinum Petrum Cneitomatum , Robertum Stephanum, Sebastianum Castalionem, Dominicum Sotum, J hannem Gagnarum, Salmasium , & Ludovicum Capellum, quorum sensus adfert ac testimonia,
evincit apertissime , Novi Testamenti phrasim
196쪽
18o DE LOCO IOHAN. totam hebraicam esse, ejusque intelligentiam p nitiorem a linguae Hebraicae, Syriacae, Chaldaiacae, Rabbinicae, earumque propriae phrasebs peri, de re cognitione. Certum est, haud posse nos de sermoneac sententiis, ut verbo dicam, de littera
ad Grammaticam quod spectat) Novi Telhamenti, recte & ad rem , vel pauca verba facere, nisi quae de Anomaliis Hebraeorum docentur passim, ac analogiam Lingua: LXX. Interpretum probe caleamus , nisi Veteris Testamenti Lecti ni & interpretationi impallescentes operam dederimus. Ραceptum hominis eth hisce in rebus exercitatissimi, videlicet Simonii, cujus unum modo proferam in medium testimonium . Loquitur ille Erasmi de Interpretatione, quam utique probare non audet, quod hebraicarum Αnomaliarum doctrinae expers fuerit Interpres . sic
igitur: Au Chapitre VIII. de Suint Iean v. 23.iII a dans la Vulgare, Principium qui & loquor vobis, Erame a mis dans fa Versimi, In
primis quod & loquor vobis e mala te mot latin Principium, qui es en ce neu la a I' accusatis, re pond passaitement au Gree --, ω fait uumellisur mis que in primis, erant L meme ebo'que initio, ou prius. Jean Bys a remariue docte ment, que etate manicare de paror est prile desSeptante ς ω U Hoi te en meme temps, que cevae qui
Hulent juger si sile des Evangelistes, Or des o tres, doletent eire exerces italis tu meson Grecque de
197쪽
de res anciens Interpretes. Mea lententia, dit-il, qui volet recte judicare de Evangelistarum &Apostolorum sermone, ab illo nullo modo Committendum est, ut sit hospes in Graecis
ridi . En esset cest in des aut qui se trauve dunsia plusari de ceux qui ont rerit fur se Noumeau Testament, oe principalement dans os Protestanis, qui out προ neglige eette ancienne Version Greeque. Erasime qui na pomi Au I' Ebreu, na pas ete enerat de si tire avee fruit; re qui Ila fuit tomber
dans queique erreur. Quae de Protestantibus vero ait Simonius , de Ian seniliis adfirmat Clericus, quorum Uersiones fallaces, aut saltem minus accuratas esse, Vir hebraici peritissimus sermonis latis lime ostendit, ea nempe tantum de caussa quod earum Auctores hebraismorum cognitione '''iae in re caruissent. Evangelio autem J hannis magis etiam conveniunt, quae universi Testamenti Novi Libris cognoscendis necessaria ducunt ejusmodi ceterique hebraiZantes Scriptores, quod nempe Johannis Evangelium magis quam cetera hebratim is scateat, initio maxime quo de agimus . Sic enim hoc de divino Scriptore Eminentissimve Toletus: Minus quam cateri Gangelist egraece locutus est. Hebraicis puer odi. --sibus abundat. Unde fit ut bebraici sermonis perita tia, non minus quam graeci ad sensum sententiarum assequendum sit necessaria . Laudatus vero celebris Lamius Florentinus, In Jobaline, inquit,
198쪽
18α DE LOCO IOHAN. Iermo graecus quidem, sed Nam ex Syriare illius seculi adumbratus. Haec nempe egregio in Opere, in quo de recta Christianorum agit fide, in
P - eo quod Mysterium Divinae Trinitatis adtinet sententia; quae Grotii, Georgii Enjedini, Calme-L;M ,- ti, WΟlZogenii, aliorum auctoritate ac testim triti 'in niis, ubi data opera de stylo Johannis agit, uberrime confirmat. Ad rem igitur propyus ut veniam, proclive arbitror fuisse, aliquem Catholica etiam in Ecclesia, ex iis qui ex Circumcisone venerant, Interpretem duo illa 2 6-θωαν, in quibus diversa Lectio facta est, hellenistica, seu Hebraica accepisse phrasi, & non sine caussa, ex anomalia nempe, id ratione antecedentrum& consequentium habita, vertisse, qui natus est. Et primum quidem, in Hebraeorum Syntaxi nonnumquam pronomen a suo, ut ajunt, discordare substantivo, genere & numero, notissimum est. Exempla pauca ex Mascleia seligam. Exodi XII.
s pignore acceperis usem proximi tui, antequam occumbat Sol, resilues eam illi. ta ad litteram eum pro na eam, uti legendum esset, quum prinnomen illud sit relativum ne, di foeminini gen iis . Eccles. X. I o. aat Mn n 'odin bis Labor mltorum affiget eos. 3ax aut ad litteram asstiget eum. nbna Mn n n , JosLIII. i . Holocausta D
misi illud pro illa sunt baereditas ejus. Jos II. 4. Suscepit mulier illa duos Viros illos traxn, ω abscon-
199쪽
absiondit eum, ideli eos . Legitur Numer.XXVII. . un, pro in b. Ruth. I. 13. , pro in b, foemininum pro masculino, Sc ὀ contra. Thren. II. 2 o.
Comedent Mulieres uran pro i fructum Dum. Haud paucis aliis Exemplis pcietermissis, in quibus aflixa pluralia nominibus junguntur singularibus, singularia pluralibus. Quam saepe hebraico in Textu mn ponitur loco re n , Mn loco nin,
ille pro illa , & ex opposito 3 Ex illo vero genere
Syntaxeos similes cirtae sunt in Testamento Novo anomaliae. Marth. XXVIII. 19. Euntes docete παιπι in tam omnes Gentes, baptietantes . Johan. XU. 26. -υμα Spiritus, qui a Patre procedit, inare: ille &c. Johan .XVI. I 3. .κ ,οe is uri/ti vii Ille SpirituF. Ad Galat. IV. I v. 'retis, sit 'ron Filioli mei quos iterum preturio. Rom. IX. 29. Vasa miserico diae, misin ἔς quos praeparavit. Ad Philip. III. a. s.
Nosra conmersatio in Caesis es h a ζ ex quo
pro ex quibus . Ad Philip. II. rs. In medio generationiS, ἐν-γπεῖς ἐν δ in quibus pro in qua . Fieri igitur potuisse censeo, aliquos primorum illorum temporum Interpretes pronomen illud L,
hellenisticum arbitratos fuisse dicendi modum, nempe vi Pro λ positum , ac qui singulari significatione accipiendum. Quamvis enim non adeo πολ- - sit pronomen apud Graecos, uti est apud Hebraeos, qua una nempe Voce pronomen relativum cujusvis generis de casus, singulare at que plurale denotamus; ex ι p. 3ολ- tamen He- brai-
200쪽
184 DE LOCO IOHAN.braici pronominis susprcari jure licet ambigur
talem aliquam apud Hellenistas, aut latitudinem significationis saltem in pronomina Graeca
esse derivatam . Ut ut Vero male apud nonnullos audiant veteres Vulgatae Interpretationis Auctores, negari haud posse tamen reor , olim etiam Viros fuisse , etsi numero sat paucos, hebraica tamen in doctrina peritissimos , qui illius sermonis indolem , dictionum structuram , seriem phraseon, praecipua ruri energiam loquutionum, figurarum usum atque potes atem,Crialdaismos atque Syriasmos, metatneses, Optime C luerint , & aequivoca antecedentium & consequentium face illustraverint. Quin imo, quamvis vel Uulgatae InterpretAtionis Auctores non Omnes animadverterint, non omne , ut ita dicam, correxerint Textus anomalias, ipsasque Latina in Interpretatione retinuerit aliquando; inficiari adhuc minime possumus tamen, infinitas cognovisse, ac pene omnes ad rectam Grammatices regulam, ad analogiam Latinae Dialecti reduxisse, quod profecto ellet hic ααυ--σοι osten
dere. Johannis igitur in loco, quem in praesens
enarramus, anomaliam ι idiotismumque videre sibi visus est aliquis Interpres , iccirco non nati sunt, sed ruitus est vertendum arbitratus . Norunt enim omnes quam magni Prothei nos Mascle fiant simus, ac esse debeamus. Ceteros igitur ex