Philippi Caolini regiae neapolitanae scientiarum academiae socii vita auctore Theodoro Monticellio academiae eidem a secretis

11쪽

Ia patrio quodam more parentumque . hortatu

praestitit . Desuncto postea patre rus inter paternas opes nactus in Pausilypo monte, &proxime ad maris litus positum , aptamque in eo domum, instrumentis librisque ad historiam naturalem excolendam ornavit ; ibique eam amplissimae hujus scientiae partem eX- plorandam suscepit, quae tunc veluti ignota , Vel parum nota provincia audiebat apud omnes: ad Vermes nempe & praesertim aquatiles , plantasque marinas investigandas animum convertit. Nec diu observantem eum latuit natura Μonoculi Pulicis, quam ori nneam esse confirmavit ; atque ejus fabri-Cam perquamminutissime describendo facile ei fuit, commentum Termeyeri explodere. Pra

cipiti siquidem judicio praedicaverat Terme Ferus singulos monoculos sibi ipsos ad coitum

sufficere exteriori organorum generationis conjunctione ι quum nulla reapse sit hujuscemodi conjunctio, immo Mulla iis in sint generati

nis peculiaria organa extrinsecus apparentia.

Quaedam praeterea singularia in id genus insectis primus vidit, scilicet pro frigoris,

12쪽

accidit ), modo ova, modo fetus promere talbaque adhuc esse, quae aquis innatant Calidioribus, ut plerumque sunt, quae plana loca alluunt; rubro Vero colore suffusa emi- care, quae montanos frigidioresque lacus incolunt . Ex quo gradum secit ad explicandas pluvias sanguinis ab Homero , Cicer e , Plutarco , Livio , Plinioque relatas . Hoc Caolini opus, ut et alterum de Caprificatione , tertiumque brevissimum de Fungorum origine s8) inter selecta Scientiarum opuscula , quae Mediolani viri docti junctis viribus publici faciebant juris, reperiuntur ;non leve procul dubio indicium plurimi ea

pretii fuisse etiam apud exteros aestimata. Sed haec quamvis praeclara attamen Ueluti vagientis Herculis tentamina haberi possunt , si cum ceteris ejus inventis , operibusque comparentur. Nautarum enim, quos suis erudiebat observationibus, commercio ,& auxilio edoctus, sumptibus, & labori haud parcens, diu noctuque profunda maris, antra , scopulos, insulas , litoraque nostri Crateris

13쪽

teris per omnia rimans, eo devenit, ut plura plane nova, & admiranda de Zoophitis praesertim doceret, appositisque iconibus rite

delineatis omnium oculis exhiberet. Tribus enim dissertationibus anno MDCCLXXXV in lucem editis non modo Polyporum maris

historiam novis sy) adauxit speciebus, sed

eor tun, ae praecipue Gorgoniae , Isidis Nobilis, seu Corallii, Sertulariae , Tubulariae , Μadreporae , Celleporae , ac tandem Spongiae ossicinalis admirandam fabricam primus omnium disertissime exposuit. In Gorgonia siquidem, ceterisque recensitis Zoophitis unicum inesse animal demonstravit. Quae enim partes in nonnullis truncum ramosque ad s. militudinem plantarum mentiuntur, Vel in aliis diversa eiungere animalcula Videntur , uni eidemque Polypo tribuendas esse experimentis , & observationibus declaravit. Unumquodque vero id genus Zoophitorum tribus coalescere duprehendit. Primo, corneo quodam , vel lapideo, aut stupaceo substentaculo interius posito, quo velut artubus animal substineatur, extendaturque. Secundo, mem

14쪽

I shrana quadam coriacea substentaculo undique

advoluta. Tandem crusta calcarea , ve luti cute ad vitae defensionem , ab eadem membrana per transpirationem jugiter exudante. Vim autem vitae in huiusmodi animalculis totam in membrana laudata consistere , eam que noVo, ac mirabili prorsus artificio generationi, ac nutritioni satisfacere deprehendit. Quae euim frequentiora per totam membranae superficiem observantur oscula, ea sunt nutritionis, ac generationis instrumenta sac)Ab illi; siquidem non modo ad libitum an mantis egrediuntur organa quaedam , octo vel minus tentaculis ad instar Polyporum ad cibum capessendum, retinendumque ornata ;verum etiam statis temporibus , membranain latus oris disrupta . Ovaria exurgunt ovis reserta , quae maris exagitata fluctibus , tan- diu Vagantur , donec aptum sortiantur cor Pus , locumqne , cui implantari valeant ad generis propagationem . Haec recensitis Zoophitis communia sunt.

Accedunt, quae singularum specierum sunt propria . Tum quibus inter se , & a pers

15쪽

16ctioribus animantibus differant . aut, plantis

assimilenturi quam habeant sectas partes re dintegrandi facultatem et quibus Vescantur et quae alia animalcula in eorum plerisque vivant , & alia plura multiplici experimento , & exemplis ad rem adductis declarat firmatque. Ne quid autem praeteriret eorum , ' quae

id genus Zoophi torum historiam valeat illustrare, ad quam in mari profunditatem singula Vivant , quod praeserant domicilium s Cryptas nempe hinc inde apertas orientia soli absconditas , & ad meridiem versas )rquibus tandem corporibus exanimis , vel Vita praeditis implantari soleant, tanta sole tia, & veritate determinat, ut mihi, atque Xa verio Μacri , alia per Craterem perquirentibus, facile fuerit. uno , vel altero die, levique conatu ea omnia Zoophita in manibus, praeque oculis habere , & vera esse

quae Caolinus docuit, deprehendere. Hinc nil mirum , si clarissimus Gmelinus inter scriptores de Zoophitorum historia optia me meritos Caolinum recenset , centiesque ad eum lectores amandat . Quid enim sen-

16쪽

IItiendum sit de Caci lini observationibus datis epistolis, quas ad calcem sermonis referam, Iosephus olivius, & Spallanzanius declarant. Unum tantum addam et nempe Pallasium ipsum , qui Italos omnes oscitantiae insimulaverat, submi fisse fasces; dc quum per epistolam a Caolino petierit nostri maris, terraeque Zoophita , plantas, fossilia , ea commutaturus cum Siberiae Plantis , vermibusque maris hi perborei, illum, ut clarissimum virum, δc in augmentum hujus scientiae na

tum salutasse so).

Ηorum aliorumque sapientum laudibus

magis magisque excitatus anno MDCCLXXVII.

Opus alterum in lucem dediti Memoria stilla Generassione de Pesci, e de Granui . Liceat blevem hujus operis Epitomen tradere , &quae dc quanta naturae arcana in propatulo posuerit, omnibus revelare .

Ietiologi pisces spinosos a cartilagineis secernunt: hosque, ut plurimum, fetum, illos ova promere constat . Viviparorum uno , vel altero exceptis ) coitu maris cum semina , ova in utero matris specundari in comis

17쪽

I 8 perto est apud omnes. Quomodo vero in Oviparis, quorum generationis organa ad cob. tum inepta esse videntur, se se habeat ovorum foecundatio, in dubio erat. Docuerat quidem Aristoteles mares persequentes femi nas spermate ab istis ejecta ova irrorare I a). At subsequentium aetatum scriptores fabulam

ab ipso Aristotele explosam , ab Oppiano

postea versibus edoctam, fere omnes & Lin. naeus ipsemet, sequi maluerunt: scilicet, ore seminas marium semen haurire , atque ita foecundas fieri. Recentiores vero nonnulli ,

ut Halterus, aliique licet ab Oppiano,

Linnaeo recesserint , commenti tamen sunt ovi parorum Piscium ova per coitum , qui nullus reapse est, in utero matris foecundari. Ipse magnus Spallanetanius hac in re deceptus esse videtur; nam clarissimum Buis nium eadem, ac Aristoteles , docentem resutat , & Halleri sententiam conjecturis tantum innixam calculo suo adprobare non detrectat in opere , quo Amphybiorum ranae , ac bufonis ova extra corpus feminae foecundari demonstrat . Adeo nempe mortalium

quis

18쪽

19 quisque in errores pronus labitur , quoties unam veri magistram experientiam deserat . Haec omnia animo perpendens Caolinus experimentis & observantionibus litem omnem dirimendam suscepit. Ne autem in errorem in perdissicili inquisitione incideret, atque ut veritatem, si qua esset, tutius assequeretur , dignoscendam sibi in primis esse Piscium structuram, dignoscenda Viscera, musculos, membranas , branchias, sanguinem, ejusque per

Venas arteriasque circulationem , cerebrum, aliaque omnia, praecipue generationis utriusque sexus organa, necnon OVa, ac sper ma , necessarium duxit . .

Disiectis itaque pluribus Piscibus, nempe Scorpaena Porco aud nos Scoriano ) Gado

aliisque etiam ex genere Viviparorum, repetitis vicibus, & perfectissimis vitris microscopicis adiutus summa sedulitate , & patientia parteS omnes Vel minimas horum piscium dialigentissime observavit, delineaVitque . Μaximam autem posuit curam in obse

19쪽

vandis, ac delineandis ovariis seminarum ἰovisque , eorumque ex fecundatione vicissitudinibus: atque haec omnia ita se habere , ut Aristoteles iam docurear, ingenuo animicandore fatetur, & statuit. Hinc acriter in recentiorus Ictiologos insurgit, qui commentis , quae dira delet , potius , quam summo viro Alexandri Praeceptori fidem praestiterint. Qua de re ad modestiam Caolini satius duco ipsius Aristotelis, in eius doctrina exponenda , Verbis uti. Docuerat Stagyrita viuiparos pisces ut aves, matrice, & u pro donari; ab eaque ova per saecundationem in uterum descendere, ibique albumine, duplicique membrana conclusa tamdiu morari, donec in persectum animal evolvantur . Diversimode autem seres habet in oviparis, quorum OVa non matrici s quum nulla sit ) racemorum instar ,

sed sacculis uterum constituentibus dispersi in adhaerent ; neque albumine ut illa , induun- tur, sed immota hausto per arterias sanguine nutriuntur, donec statis temporibus ab

20쪽

ulcro expellantur ad faecundationem . quae extra matris corpus fit si 3) . Quid autem Piscibus ovi paris cum avibus commune sit, quibus haec duo Animantium genera quoad ovorum , & uteri constructionem disserant, hisce verbis ex Gazae interpetratione deci

si ovum Piscium non bicolor, ut aVium, is sed unicob omnium est , & plus albi trδ- is hens, quam lutei, tam ante, quam posteari cum fetus insidet. Dissert Piscium genera- ,, tio ex ovo ab aVium generatione, eo quod is altero caret umbilico, qui ad membranam ,, testae subditam tendat: alterum enim tan- si tum , qui avibus ad vitellum fertur, sa- ,, het meatum . Cetera idem ortus ex ovo si avium, & piscium est: quippe cum & f is tus in extremo ovo nascantur, S: Venae si- ,, miles ex corde inter initia proficiscantur;& caput, oculi, denique partes superioressi principio fiant praegrandese increscente e- tiam fetu, humor pari modo subinde abis sumitur: demumque nil superest, quod nonis fetum subierit, sicut de vitello avium eX-b 3 PO