장음표시 사용
11쪽
B Theologicarum Inuistit ronum Lib. IV. p. I. docuerunt i loturam divinam in Patre , , Filio , et Sprilia Ν. multiplicari , sicut natura liun ana in tribus Itoini Dibus Niceptiorus Lib. A III. Idiat. Cirρ. 49. auctor est, eos flatuisse in divitiis tres sulis latilias , et Daturas ; sed in men non ausos dic 're ires esse Deos, aut tres Deilolos , ita ut obscurius locuti videantur. In hianc errorcm , paucis immulatis , impegisse vi detur saeclato XII. Abbas Ioachinι vir pietate conspicuus . sed in rebus Theologicis parum aculus , qui , etiam legisset apud Magistrum sententiarum naturam divinam non gignere , non gigni , uec Procedere, eam propositionem tamquam haereticam traduxit, quasi inde sequoretur, in Deo non Trinitatem , sed quaternita leni csse ponetidam. Hinc librum scripsit contra Petriam Lombardιιm , quo Probare Conatus est, ipsam
Naturam divinam in Patre gignere , in Filio gigni , in Spiritu Suncto procedere , ao proinde multiplicari
naturam divinam in tribus personis. Et tameti salebatur , tinum esse Deum ex tribus illis naturis coalesccntem ; sicut mulli homines unum populum constituunt λ. quemadmodum etiam Act. IV. 32. dicitur a multitudinis
credentitim erat cor unum et anima una. Damnata osthaeo Jὀachimi sententia in Concilio Lalcraneusi IV .. sub Innocetitio IlI. , non tamen ipsa auctori S Pursona quippe qui moriens omnia scripta sua A postolicae Sudis iudicio subjecerat. Vide N at. Alexaudrum ιn Hist. Saec. XII. a). . X. Michael Semelus. Medicus Dispanus, Sabellii
haeresim re voeavit saeculo X I. Gcnevae combustus si iviis, age tale Calvino.
XI. Post ipsum Saesitis Socinias Senensis, Calvinista, et Faustus ejus nepos candem haeresim latius Propa- ruiat. Docuerunt cum Sabellio , Meιο , ct Praxea,
12쪽
De Trinitate. 9unam esse in Deo personam : cum Paulo Samosaterio, Uiristum esse merum hominem, quem ipsi dicunt a Deo missum ad li Oininus verbo , et exemplo edocendos ; ideoque constitu luna Ecclesiae.caput, vocarique improprie Deum: quod nomen a Pud ipsos non naturae est, sed honoris, et potestatis; Sl irit uni S. non esse Pers Ouam , Aed virtutem , et ossicaciam Dei. Incredit, te dictu est, quot subtilitatibus , et sophismatis conati sint Sociniani catholicorum argumenta cludere,
et suum stabilire dogma. Egressi as Italia in Polo-Ii iam , et Transilvati iam se receperunt , ubi corum scola adhuc Derdurat , quae . naturalem quandam potius , infinitis scatentem erroribus , luani Christianam religionem proiiletur. Coni a cos scripserunt nou SO-liam Catholici , ut Petaoius, Bossu et , et alii ; sed etiam Protena ules Zanchius, Bullus, Hoor rebekitis .etc. XII. I 'orro omnos is ac lia orcscs dividi liossiliat inlrcs classes. Prima. .nN'ti Trinitatem Personarii in iudi vinis , ut Si /ion , n auder , iasiliu es , PrHaeas , Meltis . Sabellius , futilus Stimo salentis , Michael
Seroeliis . et Sociniani. Allera saletur ire, PC sonas 1 sed non uuius naturae divitiae , hoQ cst Hori Consul, siani inles , tit Ariani , Semiariani 'Iacedoniani. Tcrti .i tres personas docet habere tres divinos naturas,tit Tritheilae. Ilis autem omnibus ad diuidi sunt Graeci Achismatici stii saccido X l. duce Michaele Caertilario , tib Ecclesia IIo inutia i ccesserunt , . docentes Spiritum Acinctum a solo l)ntie, nouoliam a Filio Procedere:
suod dogma olim a Phοίιο , aliis pie Gracc4s informatum , j. xin pridem tu Ui ictile si largi Coeperat.
Nunc Cori tra hos Prrores calliolica verticis stabilienda est. Sed ne tu obscuro laboremus , ex Pli Canda Pritis sunt Domitia illa ac da in , quorum in hoc iTriae lala frequentior crit usus Omni' cnim', qu ac rocte' tristituitur alii sua de re disputatio , ab ipsa dubet Domitium desinitio ite proficisci. ' .
13쪽
Explicanda nomina nonnulla , quorum fre/Ivore terili hoc Libro est usus. I. I πYstellum Trinitalis est una humero, eadem
1 1 que in tribus personi subsistens Datura di U
na. Natiam autem est essentia rei , proiit in seips.3 , non in individuo, in quo est , consideratur 'Sic Cum dico naturam humanam , Non Petrum , HON Pmoliam,
non denique ullum singularem hominem intelligo ;sed ipsam communem omnibus hominibus essetitiam; quamvis essent ii, haec non in se , sed iii ipsis singulari hias existat hominibus. II I e so 3 a vero definitue : substantia singularis , intellicens , tota in se, et incommunicabilis alteri. Singulae delituit otiis partes alieti deiique sunt. Dicitur enim . stiue in mia . ut ac identia Occludantur et sipui ficeture iis ali luod per se exis cias: i ' singularis ; quia persona est ali lii id existens: nihil vero existit Disi in singulari hus individuis ' 3. ' intelligens quia sithstantia ratione carens non dicitur presona Iuod nomen dignitatem aliquam exprimi l) sed suppositum ; lieet aliquando
substantia intelligetis vocetur etiam suppositum: 4. tota ut significetur , substantias etiam intelleetu ac ratione praeditas, quae sunt lolius compositi partes , qualis est anima homitiis dici noti posse personas : 5.' iu se :quia si cxistit in alio , a qui, perficiatur , u natura humana in Christo , persona uois dicitur : incomm tinicabilis alteri ; quia cum persona ultimo. compleat , a Cterminet naturam , jam niteri communicari non pol est. Igitur ipsa natura tota in individuo existens dicitur persona, vel suppositum: per=oua quidem Si est intelligetis; suppositum vero si inici lectu careat. Hinc persona brevius a Boetio desinitur: Rationalis naturae Indipidua substantiar quam desinitioncm n Laurensio Utilla immerito reprehensam Petaoius erudite defendit Lib. IV. ca . g. Sed cum personae usurpamus nomen, directe quidem,
sive , ut aiunt, in recto , illud , quod est uni singulare intelligimus : oblique vero, sive in Obliquo ipsam coin-
14쪽
. De Trinitate. munena pluribus naturaui. Sic cuin Socratis Personam dico, singularem illimi intelligo, qui naturam habet humanam. Ceterum personae nomen ad rellitanda tui SahcII ii impietalem a Patribus usurpalum est inopia VOCabulorum. Utide Augustinus Lib. V. de Trin. caρι Cum quaerit r, inquit, quid fres y magna Proxstas inopia humaniam taborat eloquiiam ; dictum est tamen
tres personae.non tiI ιllud diceretur , sed ne taceretur.
III. Illud vero, quodcumque sit , per quod esso itur ,
ut Datura intelligens ultimo compleatur , ac terminetur , ideoque alteri communicari nequeat, Scholastici harbare Personalitatem appellant; vel subsistentiam , si natura intellectu careat, quamvis aliquando subsistentiae D men pro ipsa persona , vel supposito adhibere soleatit. rv. Quod Latini Daturam , creci ουσιαν, et φυσιν voeant. Sed vocis hujus varia fuit apud veteres Graecos significatio. Usurpata est enim aliquando ad significati-dδm personam ; atque hino oritur aliquando in explicaudis eorum locis ambiguitas. Certe l)aulus Samosatenus dixerat Patre iii, Filium , et Spiritum Sanctum esse μονοψ tu , seu unius uSiae: quae propositio Vera est. si usia usurpetur pro natura : et tamen ob id a Pniribus esida Innalus ; quia usiae nomen tum ab ipsis, tum a Samo-εateno pro persona usurpabatur. Imo et post exortam Arianam haeresim nonnulli Scriptores Catholici dixe rutit Filium esse itiσιαν γεννητην, genitam DSι iam, utique usiam pro persona usurpantes. Sed paulatim post Nicaenam Synodum receptum est, ut is σια tantum Pro natura adhiberetur ; ideoque numquam dicerentur in Deo trestistae. Ab ουσια taclum est vocabulum oμοουσιον, seu consubstantiale , et Oμοιωσιον . Seu similis substantiae.
V. Sed quod Latini personam appellunt, Graeci di
Cunt υπς, τασιν. De lio , tamen Vocabulo magna .oli in extitit contis aversia: quia sicut ουσλα aliquando dicta est ad significandam personam . ita e contrario aliquando hypostasis usurpata pro untura ; atque hinc volcres uli
quando tres in Divinitale I post ases , aliquando ii naui hyposta in esse affirmabatit: qua de re celebris est epistola Hieroumi ad Damasti m u . Vide Peta via in Lib.
a Cuni enim duci facti essent Antiochiae Epiςco i Jωetius , et Paulistise , idcoque scitis uia ortum esset qua de re
15쪽
I a Theologicarum Institutionum Lib. IV. Cap. III.
IV. cap. I. Tandem sublata ambiguitate, et reCepla Voce Itypostasis ad personam significandam , ires iii Deo constanter dictae sunt hi 'ostases , et una usia. VI. Explicanda est cliani liic disserentia inter causam , et Principium : Causa enim non est ejusdem numero naturae cum es lectu ; 2.' i roducit esseclum a se peradentem ; 3. ' est Prior es Iectu saltem Natura. Sic arbor est causa fructus. At principium , prout a causa distinguitur, est ejusdem naturae cum re producta ; ac Proinde Don pro lucit essectum a se Pendentem , nec prius est re Producta. Sic materia , forma , ct Privatio , ex doctrina Peripateticorum , Sunt principia corporum ; et natura Principium Proprietatum cujus Hic rei. Omnis crgo causa est Principium , sed Principium , cum stricte loquimur , non est causa. Vetustiores tamen Patres hanc strictam loquendi rationem Don ubique servarunt, Nam raecialiquando Patrem vocarunt α Tiαν, causam Filii quos imitatur etiam Augustinus Lib. LXXXIII. Oumst Vtiaest. 16 Quippe α'τιαν causam pro Princiyis di xcrunt.
At Latiuiti uires communius DODDii causae tum De trilitarant, cum refertur ad creaturas. Sed respectu divinarum Personarum principii Domine utuntur et atquc ideo dicunt, patrem csse priucipium Filii ; cau
Asseritur Trinitas Presouarum in divinis.. Dertendit ociniani silentur. Trinitatem persoria rum ab omnibus Dalribus qui vel Concilio Nioactici adsuerunt, vel post ipsum Concilium sortiertilia, fuisse traditam; ac proinde contendunt, hOG dogma probandum vel ex una Scriptura , vel addita ad
vide uiissiniim Lib. I. HistoD. Socratem Lib. II. cv. 24.
Neleti alii tres hypostases , Paliliniani unam dicerulam ess lirpostasin roti tondebant , seque mutuo haereseos ac Sahaut et me Mymum utri lite iti suas partes trahere conabantur δqua de re ille R. Pontificem consuluit. . Duil ed by Coost
16쪽
summum traditione. Patrum Anienicaenorum. Nos quamquam ex iis, quae diximus iii secundo Libro de Ecclesiae iiisallibilitate , ct auctoritate Traditionis , possemus etiam sine Scripturis illos revincere ; tamen juvat omni eos Drgumentorum genere Cotisulare , ut et simul resellamus haereticos , et obstruamus ora non-
Dialis , qui se profitentur calliolicos , et lamera Causam agunt haereticorum , docentes vel ex Scriptura catholicam doctrinam demonstrari non posse, ut Ri-ςliardus Simonius in Hist. Crit. Nopi. Test. Contra ciuem scribit Bosmetus et Patres Anienicaenos iu hac parte contrarium docuisse , ut de iis sermo omnibus docet Petaoius , qui tamen in Praefatione sententiam retractavit, vel saltem emollire studuit.
Trinitas personarum in diWinis demonstrari Potest
obscurius quidem ex Veteri Testamento : clarissime pero eae Nopo , et ex Patrum Antenicaenorum Traditione. Prob. I a. Pars. Licet ira Veteri Tcstarnetito Mysterium Trinitatis ob curius revelavcrit Dcus , tum quia periculum erat, tie Judaei crassiores Polithoi, rnum tu quem erunt pro 'cusi, profiterentur, ut ChrYsostomus Is n. m.
de Incomi=r.. aliique Patres advertunt; lum quia decebattit ipse Uui genitus, qui est in sinu Patris hoc mysterium Clarius enarraret lamen non desunt Veteris Testamenti loca 'iibus plures esse Porsonas in divinis ostenditur 1. Geues. caρ. I. 26. ait Deus : Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram. ' Atqui haec veri,a dicta 'aon sunt ad Angclos - quia homo factus ad imaginem Dei Ibid. o. II. , non est ad imagiticiu tactus
Angelorum; imo nec poterat simul ad imaginem Dei seri , atque Angelorum, quorum natura itisiuito intervallo a natura Dei distat, ut recte observat Basilius Hom. IX. in II xani. Ergo ad alias personas divinas dicta sunt a). Unde Theodorcius Quaest. III. in Genes.
a Accedit , quod absurdum est opinari, Angelos Deum
in creatione liominis adjuvisse et Maluch. II. Io. Nuinquid . non Deus unus cresMit nos Z Is. XL. 13. Quis adjuseito Piritum Domini Z
17쪽
14 Theologiearum Institutionum Lib. IV. cap. III.
Subjungens, inquit . illud faciamus , expressit numerum Personarum. Simili er ciam iterram sing tilari numero dixit imaginem, eamdem naturam ostendie.
i Bursus Ibid. caρ. III. 22. ait Deus Ieopali ri n= , quod nomen , latentibus Judaeis , est Dei proprium di Eece Adam quasi unus ex nobis factus est: irridens scilicet ejus stultitiam , qua uxori indulserat , similitudinem Dei appetenti. At fui haec Verba explicari Ia ori possunt , Disi fateamur plures in Divinitate pei sonas alioqui sensus esset : ecce Adam quasi una
ex me quo quid ineptius ' Ergo.
Praeterea Ibid. c . XL. 7'. ait Dominus t mnite descendamus et coii fundamus ibi linguam eorum. Atqui haec verba dicta non sunt. ad inrigelos . tum quia nulla eorum ante mentio facta suerat ; lum quia si eorum mittisteris uti voluisset Deus in eo opere , potius imperandi modo dixisset : ite , descendite, et confundite etc. Ergo ad duas alias personas divinas , ut observat Chosostomus vel quivis auctor mmil. de Trinitate Inter Ορρ. Crysost. Tom. Ι. yide , obsecro , quomodo Patris Mox Filium , et Spiritum Sanctum pocet ; nam si ad unum solum hoc dictum esset, debebat dicere : oeni, et descendamus ; quia Iutem dixit, penite unius est Oox ad duos honore aequa-Ies : Et Genes. XIX . 24. Dominus ylti it .3uper Sodomam, et 'Gomorrham ignem a Domino. Adde qnod Moyses Deum : nominans , saepissime utitur . Sicut
si posteriores Prophetae , plurali Dumero Εἰοhim , cujus rei nulla ratio reddi potest, cum lacilo uti potuerit singulari numero Eloah , vel Mooah , nisi ad plures personas respexerit: ipsique Judaei in hoc
esse aliquod mysterium Consa teritur.
ΙΙ. In Psalmo XLIV. ait David , Sedes tua, Deus ,
in saeculum saeculi : oirga directionis olima regni tui. Dilexisti justitiam , et odisti iniquitatem : Proρterea unxit te Deus Deus Itius oleo laetitiae,ubi manifeste recensentur personae divinae. Et in Psolmo CIX. Dixit Dominus Domino ni o sede a dextris meis. Et in Psalm.
XXXII. Verbo Domini caeli frmati sunt : et Spirι tu oris ejus Omnis Oirtus eorum : ubi vides Patrem , Verbiam, et Spiritum Sanctum. III. naias σαρ. IV. 8. non obscure innuit plures ia
18쪽
i De .Trinitate. is Divinitate personas , dicetis : Audioi pocem Domini dicentim. duem mittam, et , quis ibit nobis 8 Et dixi
Ecce ego , mitte me : ubi uitus est Deus . qui mittit : quem mittam' milie me, et lanaen plures personae quis .ibit nobis Z Eas autem personas osse tres, s hi te in innuit trina repetitionc laudum Dci , quas Seraphim canc bant, dicentes, Sanctus , Sancitis, San-etias Dominias Deus exercitiatim. Naeo loca cotitra Judaeos simul , et Socinianos valent. IV. Paties ante Nicaenum Concilium Iaudata Vet. testamenii loca de Triuitate personarum unanimi cou- sensu emplicuerunt, ut Iustinus Dial. cum Toli. , Theophilus Antiochenus Lib. II. od Autolyc , Iretiae
ux L b. III. cv. 6., Tertullianus Lib. coni. Prain. caρ Ha et i 3. Novalianus Lib. de Trin. ca, P. 24.': et post . Concilium Nicaenum omnes Patres eundem Sensum
perpenta , et constanti doctrina tradiderunt sa) ; ita ut iriira sit temeritas Bon erit , Simonii , Caluini ,
Castalionis , et aliorum . qui loca Vet. Testamenti alio detorquere cotiati Surit . . V. Docent etiam Patres , Mysterium Trinitatis non fuisse omnino Iudaeis , saltem sapientioribus ignotum, licet ob curius. Ita Origei s Nomii. II. in Iosue Epiphantiis Haeres. V. , Ambrosius Lib. de Ciain. et Ah d. cap. 8. , et Augustinus Lib. II. cqnt. Maximin. ca'. 6. id probat ex cast, XVIII. Genes. , ubi Abraharn tres vidit, et unum adoravit.
eet, Mundum a Verbo Dei creatum esse, quod distinguit a Dalre, docens , ipsum esse Filium Dei. aeternam Dei imagiriem , eumque Veteribus Patriarchis apparuisse. Ergo saltem obscure revelatum est, et creditum in Vet. Testamento Mysterium Τrinitatis. Licet enim Philo ae-
Athanasius Lib. ceme. Gene. e Nyssenias Lib. de testim. Hau. Judaeos. Basilitis Lib. ' H. coni. Eusem. Cyrillus Hieros. Careeh. X. Ambrosius Lib. Hexam. caP. . Citiysost inus Hom. VIII. in Genes. Augustinus Lib. I. De Trrn. ea . I. Theodoretus Viaaese. IX. in Genes. t xlii. imo in Coneilio: Syrmie n si anathema dieium est iis, alii ea loea aliter explicarent.
19쪽
16 Theologicarum Listitutionuvi Lib IV. Cai'. III.
cipere ista potuerit a Cliristi aliis , cum tempore Apostolorum floruerit ; non tamen ea credidisset lio mojudaeus, nisi vidisset habere in Scripturis Vet. Testamenti sun lamentum. Prob. u.' Pars. I a. Ioan . Ad t6. ait Christus . o rogabo Patrem et alitim Paraclitum dabit Oobis, ut maneat' pobisciam in aeternum , Spiritiam Geritatis. . . . o. 26. Paraclitus autem Spiritius Sanctus , quem mittet Pater in nomine meo . ille otia docebit omnia. Vides Ilic aperte Patrem , Filium . et Spiritum Sanctum noli quidem ut virtutem, et ciliciolatiam I 'atris ; sed ut tertiam in Di initate personam: ait enim alitim Paraclitum' ille oos docebit: et cap. XV. Ille testimonitim perhibebit de me: et ca . XVI. Cum oenerit ille arguel muridum de Peccato. .. Ille me clariscabit ; quae notitii si de Persona Subsistente, alq. distilicia Possunt intclligi.
baptiaantes eos in nomine Patris , et I lii , et Spiritus Sancti , ubi nomine Filii , satentibus Socinianis persona a Patre distineta intcli igitur, nempe Christus. Ergoci iam nomine Spiritus Sancti tertia persona est intelligenda, ab utroque distincta ; absurdum enim est diocre, homines baptizari in nomine Patris Filii et virtutis Dei.
in coelo , Pater, Verbum , et Spiritus Sanctus : et hi tres uniam sunt. Sed quia locus hic otii ning obstruit
ora socinianorum . idcirco nullum Don moverutit lapidem , ut eum e Scripturis expungerent , quorum inserius cavillationem resutabimus. Prob. 3. a pars. I ex Symbolo Apostolorum, clinio ante Nicaenum concilium lota Ecclesia usa est. 2.' Irenaeus de universa Ecclesia sui temporis ait Lib I. coul. has-reS.CGP. 2. Ecclesia Per unipersum orbem usque adf-nes terrae seminata ...accepit eam fidem, quae est intinum Deum Patrem Omnipotentem . . . . et in Unum
Iesum Christum Filium Dei , et in SpiriIum 5anctum Justinus Apol. II. Patrem , et qui ab eo oenit Filium ,
et Spiritum Sanctum P, ορheticum colimus , et adora mus. Tertullianus Lib. coni. Prax. cap. 3o. Iudaicae,idei ista res est sic unum Deum credere , tit Filium
Dei adnumerare nolis; et post Filium Spiritum. Quid
20쪽
: . De Trinisale. ire Inter nos , et illos, nisi itisserentia ista' sa). 3. nae reiici, qui alite Conciliti in Nicaenum Trinitatem
sustulerunt, statim ab Ecclesia proscripti sucit, ut . holitani, P ltis Salmosa tenus, et alii, quos Dion)sius Alexa rili inui dantitavit, et consutavit adeo vellementer . ut apud nonnullos inale audiens, quasi in Coiitrari uiti errorem declinasset , purgare se debuerit
apud Dion)sium R. Pontificem. 4. . Denique quovis saeculo baptismus in nomine Dalris, et Filii, et spi-xitus Sancti datus est: alioqui' tamquam irritus ba-Dilus est, ac repetitus. Ergo etc. Soluuntur obeetiones. Non est opus omnia Iudaeorum eommenta, et Socinianorum subtilissimas tricas, ct inania sophismata resΡllere. Sed praecipua consutabimus. Objic. l. contra I m yart. Verba illa Vet. Testamenti faciamus, descendamtis, ct alia in plurali numero scripta sunt ad Dei loquentis dignitatem , acimajestalem exprimendam ; sicut etiam hodiedum viri
Principes lacere consueverunt . in quorum edictis ni- iit ireque utius , quam Dolumus , jubemus: Vci sunt, verba cohortantis se ad opus; sicut solent artifices dicere et Iaciamus statuam , etc. Ergo nou ωstendunt Plurcs PerSOnas.
U. Neg. ant. Quis enim princeps, aes artifex dixit aliquando, aut dicere potuit ad scmetipsum: mulae iri faciamus: sicut dixit Deus: ponite descendamus, Praeterea mos iste principum loquendi de se .in plu- 'ali numero non erat usu receptus in prisca illa inorum simplicitate tempore Moysis, qui refert alia magnorum Regum dicut , ut Pharaonis, etc. in. singulari numero : imo ipse Deus cum Legem εuam iussit, ac Promulgavit, tibi praecipue ouctoritatem suam ostendere oportebat, ut advertit Theodo