Bernardi Guilielmini C. R. Scholarum piarum Sermonum libri tres

111쪽

barva lupae , quibus ille avido puer ore pependit Z iErgo haud nascuntur mores , sed lacte bibuntur

Cum tepido, venisque fluunt, intrantque medullas, Primo molle cibo quando coalescere corpus Incipit. Ad Chionem redeamus, vel Teletliuam, Quae nato Curii nutrix, natore Metelli

Contigit. Est animus primum levis atque pusillus, Et qui pro picto cum Bassa litiget ovo

Acriter atque diu. Glus hinc S acus procul, una Ars est nutricis fabella licenter amores Insinuans, astus, triscuria, qualia vatum

Fex impura dedit pictis cantare flabellis, Aut populo monstrat media Bagoa platea.

Dic modo , quos animos, quam mentem tam mala nutrix

Assaraci magni dabit, Enamque nepoti tondimus in sulcis sterilis qui semen avenae, Et lolii, frustra smetem expectamus opimam &Ηorrea Sardiniae: sterili vescemur avena

Et lolio. Glandes antiquas non meret areas Nostra ; alios etenim mores ea pabula alebant. Sed puer ecce uda bimus, trimusve culina, Aut rure inter oves vaccasque caprasque salaces Nutritus vultu susco redit atque tumenti Uentriculo, similis proli, quam rustica mater I.igna domum reserens enixa sub arbore sedit. Agrestem at subito mutabit in urbe colorem , Exuet arva. Utinam coleret camposque casasque Rusticus aeternum, ne luxum disceret urbis, Neve domus pudibunda suae. Vix reddere voces

Scit miser, ore vomit jam sesquipedalia verba, Quaeb Scilicer expectas, in aeuota tram das honestor fAtque alios mores, quam quos habere juv. Sat. s. a cirρωι infantis benigne ingenisis ρνί- uiis inchoatum insitiva rigenerique alimento iactis aιieni corrum-tur. mavor. apud Alit. Gel. l. 1 2. e . .

112쪽

SERMO SECUNDUS.

Quae proferre pudet. Didicit tamen illa docente obscoeno famulo, cui collo sarcina pendet baepe , genisque genas jungens atque oribus Ora , Criminis ante luem, crimen quam noverit esse,

Imbibit. Ipsis etiam didicit, quis crederet ipse

Patre , amat crebris olidos quum vocibus hircos.

O pateri o tunica dignissime serve molestat

Parte domus alia cum matre puellula cantat, Quas iterum mollis repetebat Apogonus odas, Quum plenis Bacchi resonarent festa theatris .

Spicula scit quot amor gerit , & quot vulnera fecit,ctio calet igne Helene, quo Dido. Posce quid alti

Lex Vaticani jubeat nos credere, quodve Sit dubitare nefas ablutis Flumine sacro: Ungues rodit inops verbis, tam garrula primum, Pallet, nescit. Erant quum ignita forcipe crines Vibrandi, cerussa genis pingenda, vel imae Plurimus & sensim succrescens ordine quino Circulus aptandus pallae, quo cedere lata Noe jubet una via mulier, mala perdidit horas Pontia caepe duas, & avitae dremata legis Vel nunquam natam docuit, vel stans pede in uno Dimidiis dixit duo vel tria verbula labris. Scilicet hoc natam , quod nesciat ipsa, docebit. Heu quos ad mores devenimust Abdidit olim Ut tarum Cereris sua pignora sedula mater, cum asservavit conclusa in passete eodem, Q nquam nullus adhue digitis, & nullus ocellis Sermo esset, spissas repetito corde tabellas Nec dum ferret anus. Uiguit sanctissimus olim Mos, ne proserret jam grandis virgo senestra Ad

a Tvntea molesta imis alimentis illi- b Nomen graeciam, cujus simiscatio, a , ac mox siccensa olutos nocentes sine barba, vel imberbis. amburebat. Iuv. de Senec.

113쪽

Ad murmur quodcunque caput: ne sciret in omnem Filius ire viam, quanquam barbatus , & illi otia , amicorum longissima turba , popina, Alea, erant teneri prope barbara nomina amores. At nunc liberior iuvenis, quum Luna renidet,

Mussit ad aediculas & limina nigra, vel undam Quantum hydrops , potat calidam , versatque fritillum. Auratis gaudet crepidis patulaque puella Tibia in omne soro , sesto in quocunque videri;Τussit ad hunc, illi ridet loquiturque videndo. I modo, & ex animo pelle omnem suspicionem. Nulla lim: Penelope, nulla hoc Lucretia secit. Non sit erant igitur privata pericula i Perge, Plurima saepe domo congesta videbis in una. Prostant expositi venientibus ultro libelli Et numeris & lege soluta Iraemata Versus, Atque pudicitiar , quae sorte Propertius, & qui Illi adjunguntur, magis erubuisse docerent. Quis Veneris tabulas dicet, quis signa Priapi Nudos & Satyros Nymphas & in amne natantra, Sulphureas, plusquam Phlegeton, revomente favillast Haee sunt muta mala instrumenta libidinis . ore

Praedita vix numeres . Parasitus, scurra , choraules, Comoedus, cantor Proculebe qualibet lUra in ' . AEdes conveniunt , nec cuiquam ianitor obstat. 'Occurrunt pueri , virguncula & ipsa salutem Accipit & reddit; matrem dumove occupat ille, Hospitibus nati colludunt . Gelliola aures Tendit & os, auctas V nuper dum vellicat Ollus Psalterii chordas protensis unguibus instar Accipitris. Terram Cospus majorque Qrorum Alatis

a Poemata prosilea , Italiee Romanii , plerunque libidinum ae lacinorum Plana. b Non pridem egregius fit ieen antia quis salterii chordis novas addidit, quae

.multo jucundionem ibuum essiciunt . . . .

114쪽

Alatis pulsant pedibus simul: alea Tmox Luditur inde: pater nato, qui ludit & ipse

Coram, Numinibus convicia torquet ab ore Sacrilego . Medium quum nox pertransiit axem,

Ad coenam , sibi qua linxisset Apicius unctos Abstersis patinis digitos , puerique virique

Foeminaque accumbunt mixti, dapibusque meroque Indulgent, donec vicina e turre Cucullus Adventare diem Campano praemonet aere.

Et querimur prisci si non vestigia redii Ulla manent ὶ nostri si vincunt improbitate Nequitiaque senes pueri innuptaeque puellaei Nos ipsi , quibus haec tumidum faciunt, & acuta Bile jecur mordent, nos ipsi mole trahentis

Exempli rueremus in omnia , niquis ab illo Gurgite nos miserans Deus eripuisset: & uda Mollior argilla juvenum natura resistet Nunc oculis vitio, nunc auribus insidianti Viribum Herculeis Z Limum ad praecordia Titan Quemlibet efformanda paret, peccare timentem Particulam insinuet Jovis ipsius. Ire deorsum Posse ignes credam, posse ire & flumina sursum:

At non exemplis coram tam turpibus ullum Immunem vitiis fore credam, aut labe carentem.

o nati l o Divis jam turba invisa parentum ob scelera & fraudest O terque quaterque beati, Si catulos, vel equos vobis natura dedisset Esset Canem pectit, gremio fovet, amne lavat , nee Blandiri quemcunque sinit Caesenta: nutrit Ipse suos Lepidus mannos, caudamque iubasque Crispat, & arguto detergit pectine Qrdes. ,, Vos viles pulli nati infelicibus ovis Vos

115쪽

Vos Qti manibus patriis cultuque caretis. φAt patres natorum hostes Ovaeque novercae,

Vos quanta mihi voce datum est, vos bile seneis Fatidica alloquor admoneoque . Mihi arrigite aures. Illa dies veniet , qua philtro percita vappae Filia nubet, onusta prius, vestrique suique Dedecus, atque aliquo discedet cum nebulone .s allit enim, saltat, callet citharam , atque cicutam. 'Si tanto est animo, tanta ii fronte puella, Quid non audebit frater Z Non dissita lux est

Illa, nec ad Graecas me vate serenda kalendas,' Solvendo qua non aequus patrimonia vendet,

Inque diem vestes a foedo quaeret Apella, Incolet & ma am nitida pro sede popinam, Commistus nautis calonibus & fugitivis; Ille idem, qui nunc nil praeter nomina magna Ampullasque senat, qui censum sundit equestrem

In vestes, currus, epulas, famulosque canesque. Desino; namque meo jam terreor omine Vates. Ut Stygiae Eumenides natorum admissa agitabunt Consectos vitiis & longa aetate parentes, optantesque mori. Tetricae sed stamina ducent Ulteriora Deae, quibus inter mortis amorem Atque odium vitae suspensi culmine ab alto Procubuisse domum videant & sata suorum Communi culpa conma uni clade ruentum, Ut tandem lectus transfixi vulnere acerbo Nec surdum esse Deum, nec Tiresiam ' fateantur.

a Maiorem asinorum G equoriam , quam miorum curam habemus . S. Chrysost. hom. 6o. in Matth. b Sempronia didicerat poliare Ur saltare eti Pantius , quam necese est probae . Sallust. a Graeci nullas kalendas habent . ρ Iudaeo ae Tiresias a ates Thebanus suit oculis captus . Ponitur pro coeco : ut JuU.

Sat. INecJurdum, nee Tiresiam quemquam isse Deorum a

116쪽

Hic tandem senior finem dedit ore loquendi. Quae memini , retuli tibi, IACO MELLE, calenti Igne pari studioque, malos ut R ipse parentes Excutias, promens naetiori tela pliaretra.

SERMO TERTIUS.

Eufum rἰgidum aliorum eensorem reprehendit , hortatur ut primum de se judiciam instituat . Addit utilia monita.

AssE, novi quid ab urbe t b

nus si nuncius intras, Sterno tibi limen myrto Iauroque virenti. Sin pristo de more venis quin Hurus, & affers Mille mihi causas , quas non ego pondero, nec tu

Legitimus judex , hodie mihi

gratus abibis. Nam mihi sunt, quanquam non magna negocia, & illud Praecipuum, pugnis quod tundere pectora nolo, Scindere nolo miser vestes. Sit sortis oportet, Haec qui non faciat te narratore. Libido In vetitos egit thalamos hunc, impulit illum Turpis avarities aconito esserre parentem, Iste fidem violavit, opes sacri hospitis ille Abstulit ; be reliquas dum fraudes atque pudenda Facta hominum recitas, mihi perdita labitur hora, Vulnus & infixum sub corde diutius haeret, Quum non posse mihi hanc detur fulcire ruinam,

Nec meus apta malo naedicamina proserat hortus. BAssE, peto hanc veniam: quoniam te saepe querentem Perversia hominum mores, altumque gementem

117쪽

Audivi: stitnulabat enim reverentia amorque Me meus erga te; patienter ut ipse vicissim Utiliora seras meditantem dicere, teque Pauca monere, quibus ducas tranquillius arvum. Humanum est peccare . Lues ab origine nostri

Sanguinis haec fluxit , pervasit & ima nepotum Viscera, nequidquam & munitas osse medullas. Ex hac quisque penu vitiorum qualibet haurit Multa die, praeceps & pondere sertur avito. tum percurras hominum genus: optimus ille est, inem pudet admissi vel providus ante pudorem Abstinuit magnis. Immense si duo tresve

Excipis e numero, serdebit cetera turba, Nec tu immunis eris, si te bene concutis ipsum. Verum, BAssE, hodie tibi dicit amiculus: aequi Consule . Nos vitiis ipsi, qui carpimus omnes, Non sumus expertes. Saepe est, quem lege severa Damnamus, nobis melior: namque hunc sua saltem Demissum facit improbitas ; at nostra superbos Nos facit, atque sibi trux arrogat omnia virtus. 'Cur indignamur vitiis, odioque scelestos Insequimur, ni si quod sanctis parere recusant

Legibus, & molles sibi quidquid amica cupido

Suaserit, indulgent large virtute relicta tAt lex prima iubet, quos aedes accipit una , Quos urbs una suis concludit moenibus, illos Ut communis amor nodo devinciat vela

a Chilo diuere consueverat . Gis a te ipso . Omne sibi caυem ab aliis ' atmmo magis est hostis homini,qaam homo sibi , dum sisdinem, iram, ambitionem, aliasque cupiuisates aab et in conin

b-m poeniteι peccas, pene est im

cens. Sin. in Agamem. e Meliora sunt peccata cum humili rate , quam innocentia cum superbia. t. inlevit. l.I. contra Donat. d Natura nos eognator edidit, cum ex iisdem in eauem gigneret. Hac nobis amorem inuidit miatuum ,π I

118쪽

Pareat ut hic vitiis illius, ut omnia de se Quae dici metuit, de quovis dicere servo

Abstineat; demum ut stomacho moderetur acerbo , Iram & contineat. Quae si bona demseris, aedes Claude tuas, urbis portas claudamus, & antra Tutius iii grediamur ; erit nam nil ibi tantum Quod formidemus φ. Tetigi iam vulnus ἱ amicam Ne suge, BAssE, manum . Morbo vexaris eodem

Quo illi ipsi, quibus indignaris. Quid ni ita Nunquam

Mitis enim bilem cohibes. Hic paret amori, Ille gulae, pares stimulis tu tristibus irae. Ergo es mancipium, sela est: diversa tyrannis. Nemo sapit tibi, nemo placet. Damnare triremi Nunc Lepidum velles, nunc Paulam carcere nuper Ereeto ad Tiberim, triplici quo fera libido Crate coercetur V. Statuis sed tu tibi nullam Pro ingenti hoc fistu poenam, sevoque reorum Contemtu φ. Cedo, reus est & iniquus uterque, Quem damnas ; sed tu non itisons, BASSE , nec aequus, Qui sine rubrica praetoris crimina plectis. Adde quod in multis ingentia tubera amicis Fers me teste, aliis verrucas objicis, ipses Vertis & in faciem naevos, & in ora Meduis. Usque adeo verum est, quod nos vitia ipsa aliorum Delectant, aliorum virtutem odimus ipsam. ψ

mel mansia iacta fuerit , suam servat

gem : hunc autem quoties uritiga --ris , rursum.=ratur . S. D. Chrysest. m. 29. ad . b Careetis iacies exhibet inscripti nem hane r

119쪽

Heul qui castigatque auditque dolos ab amore Liber & invidia, non hac te lance nec hoc te Pondere discutiet. Facies hunc nulla movebit, Nullum thus mistum nigra pice. BAssE, sed ad nos Iam redeamus. Inest nobis genitricis ab alvo Ambitio quaedam, qua possumus omnia Qti, Soli reete agimus ' , sapimus, solique caremus

omni labe . Fit hinc ut quod non suasimus ipsi, Longe quidquid id est, a libra atque ungue recedat,

Quod non consulimus, reddi, aut sermone docemuS, Id commune bonum labefactet, moribus obsit.

Sunt, qui serte putent ex nostris hisce querelis AEqui nos pretio tangi , & virtutis amore: At sunt nare alii sicca magis atque sagaci, Qui nos perpetua sita veste latente lucerna Vestigare putant aliquod ius imperiumque In populum. Mihi dic, hos fallit opinio, an illos BAssE, laboramus, quum verum se objicit ultro. Ergo qui tumidi semus ambitione, seperbi, Iracundi, acres, capitos, quidquid & istis

Cognatum est vitiis, totas emabimus iras In miseros, multa qui nos virtute probisque Moribus interdum superant i damnabimus omnes , omnes perdemus nobis impunibus hisque, Quos, quod adulantur, praestantve quid utile, amamus Zo probrum i o duras super omnia marmora frontest Fquam nulla tulit lex poenam talibus ausis. Credidit ingenuo quod serte pudore luemus,

occultoque animum quatiemus verbere tantae

Fraudis participem. Sed me indignatio agebat

mi , nisi quod ipse fecit, nihil ro.

rium putat . Ter. in Adelph. b Non ex singulis vocuus philasphi pectandi sunι ,1ed ex perpetuιtate atque constantia ; resque Ireisari oportet snon verba . Cic. 1 . Tusc.

120쪽

Improvisa animo. Muis, clementius oestrum Inspirate mihi. Fama est animalia quondam Convenisse sntui, quo se quodcunque tueri Contra vim posset sociorum , & ferre querelas De furtoque doloque malo . Sedet ore severo

Arreetisque jubis leo judex, undique circum

Stat turba, e silvis pars plurima , plurima ab agris. Ut tandem facta est dicendi cuique potestas, Hirtum & parvum animal , cui nomen ericius , ante Surgit equumque bovemque: tumet , spuit , excreat Ora Componens ad verba. Canem , qui proximus illi Sederat , accusat primum male mobilis irae; Deinde lupum famis omni vorae, leporemque timoris Imprudentis , ovem stolidam , vulpemque dolosam , Socordemque asinum. Demum mala bestia nulli

Parcit: quin lacrimans subdit sibi quodque malignum

Parte nocere aliqua , vel quum ab sese aggrediuntur Pellere , vel multo quum parta labore rapaci Dente petunt. Reserens haec tota exaestuat ira. Dudum at divisus brutorum hinc , inde ferarum Grex stendebat . Equus nutu veniaque leonis occipit , 8c multis ex ordine multa refellit.

Addit plura senex rauco pulmone jugo bos Ditus & assiduo . Sed nullum vulpe resolvit Clarius ambiguam litem. Consederat imo Illa tribunali , sese & surdescere fingens , Accedat propius, quaeso inquit, ericius; aures Nam stupuere mihi , voxque est exilior illi . Imperat hunc stibito judex procedere. At ecce

Judicis ante oculos dum repit, sauciat omnes.

Jamque propinquarat demissa & fronte leonem. Pronus adorabat, quum figens oscula fixit Spicula multa. Pedem retrahit leo servidus ira ,

Hocque est, hoc, inquit, monstrum, quod bruta , serasque