장음표시 사용
31쪽
sancti quoque instrumenta fuerunt, praeterita narrauerint,ali' futura, ipse omnia tempora percurrιt, ct modo factum narrat, quod futurum est; modo futura pro iam fu ctis explicat . Verum psalmos ab Esdra siue ERechia Rege in unum collectosfuisse ct editos, ut illi repertι fu 'i,arbitratur graeci licet latini de vario illo-- rum ordine mulpa dicant, quorum lectio omnibua patet . Restat, ut quid sit almus, canticum ct huiusemodi, interpretemur. Ac dicimus psalmum carmen esse, quod musico instrumento canimus, psalterio stilicet, Canticum,n ierosam quandam cum Nerbis elocutionem esse ore factam , siue Nocem quandam musicam cum harmonia ore prolatam , GP pro psalmo interdum poni; canticum enim psalmo antiquιus est,cuius inuen' tor Moyses fuit. Hymnum esse diuina gloriae ampliorem quandam laudem. Canticum psalmi ese, quando musicum instrumentum priinpulsatur,consequitur δε- inde vox. Psalmum Cantici, quando contrarium fit. Diapsalma mutationem sententia aut cantus sign-care aiunt Graeci , sed D. Hieronymo credendum esse puto , qui poIt multa exempla verbum hoc superiora pariter inferiora connectere inquit, aut certe docere sempiterna esse,qus dicta sunt. Vniuersum psalmorum argumentum in duo partes diuiditur, in eam quae ad mores pertinet, oe in illam quae ad dogmata lectat. Ac moralis partis iterum fit partitio triplex; nam aursngulorum,aut nationis ac gentis Iudes tantum , aut Omnium communiter hominum mores corriguntur a
Item istius partis, quae ad dogmata attinet, duplex dippartitio s nam aliquι almι in eo; inuehuntur , quι ea' qua
32쪽
COMMENTA RIVS. ssunt, casu aut to existere, aut feri dicunt: alii in eos,quι νya mundum prouidentia regi negant 1, ct i autem primum statuunt , O secundum eos Girmare nouὰ contra consentaneum es. Cum igitur psalmos intem pretari coepturus sim,de hoc lectorem admonere volui me horum duorum virorum consilium D. Hieronymi, O D. chrisostomi secuturum esse; ait enim Hieronymus referente etiam D. Thoma,res gestas, ct psalmorum verba sic exponenda esse, velut aliquid innuentia, mel Ditificantia de Domino Iesu Christo , aut ecclesiae chrisostomus autem ait a veritate ipsorum se non recessurum esse ;sed ex historia oe ex ipsa dictione nec sensum anagogicum, necsubliuorem contemplationem excerpi Netiturum, quod illis non aduersetur historia, sed ὰ contra, altiorum intelgentiarum ea fundamentum,
Beatu S Vir. Arunt quidam sancti spiritus quasi praefationem
esse; Deus enim loquens inti oducitur deo care-- titulo , O quid diuino ν'rbo praeponeretur: vel potius operis sequentis titulum esse. Esdram autem addere illum non fuisse ausum, quὀd ipse Dauidem in sequentibM Christi personam ressicientem hunc libri caput appellasse animaduerteret. ud Habreos aliquos hic o sequens unus est Ualmus, quod ab ijs comprobatur i cum enim a beatitudine ordiatur, in eadem de
33쪽
finit inquiens, beati qui considunt in eo; Secundum i tinos sequens sicilicet, Quare,pro secundo habetur,qui tamen cum inscriptione primκου est,ut infra dicetur.
Beatus vir, qui non abijt in consilio impiorum, & in via peccatorum non stetit,& in Cathedra pestilentiae non sedit.
Ε τ si pro=rie Deus est, ac dominus noster Iesus Chrictus,a quo omnis beatitudo esuit, qua omnium bonorum fons es, nobis tamen concessi , ut beati sicut Di' vocemur. Itaque ad fidelem quemlibet congrue accomodatur, qui demum beatitudinem ipsam adipisci Nelit. Inquit igitur, Beatus vir nunc spe, pori reipsa, non excludendo mulierem,cuius copui νir est; vel virtquod ad praelia, oe pugnas pro virtute suscipiendas hortetur. Qui non abist; recte, nam qui νiuit adhuc, o in via est, quandiu delibera beatus dici non debet; incertuta enim eira exitus. Cur autem non eum potirin, qui bene agit, beatum praedicauit, quam illum qui a malis abstinet quia principium ad assequenda bona est, ut ait Dauid, declinare a malo, ct post facere bonum. Quare qui ambulant, non qui ambulaverutin lege Domini, beati nuncupantur quia adhuc ambulantes in imo opere laudem consequuntur. Qui Nero
malum fugiunt,non si semeloe iterum, sed si penitus istud Verint, gloriam adipiscuntur. In consilio im-
34쪽
piorum abiit Adam, cum a Deo recessit, in Nia peccatorum stetit, cum delectatus est peccato ,sedit, in superbia sua gloriatis nisi per christum in viam redire nequiuit;qui tria haec vitaverit, beatumeum nuncupabimus. Vel per consilium intelligit consenjum , Niam, actiones, cathedram, doctrinam. Sed cathedra pestilentiae, perniciosa est doctrina; qua sic vocatur, quia a Deo ordinata non est: corruptio enim est mortem paviens, sicut damnationem iniquitas ; nam ibi iudicium non esis iniquum non potest. In cathedra Dei Iedentes fi innocentem opprimant, iudicium iniustum erit, non cathedra. Vel tres delictorum species significat, cogitationis, operu, permansionis; Beatus ergo qui malum non cogitauerit, non commiserit sagitium, o in peccato nis perseuerareerit, nec permanserit. Verum impius in Deum dicitur, quoniam aut eum non colit, aut plures; peccator in seipsum,quoniam licet fidelis sit, praxis tamen σ perditis moribus imbutus est; pestilens in proximum, quia morbo suo alios inficit. Hieronymus pestilentia loco,derisorum, legit, quia peruersae doctrina do ctores vere derisores existunt. ierum ergo naturam secuti primum inimur consilium, ponea illud confirmamus; denique in eo insissimus.
Sed in lege Domini voluntas eius, &in lege eius meditabitur
die ac nocte. Sta vere beatus illa,qui=retis impiis, ac derelisis
35쪽
duam habet in lege D. V Ieis Chrini, videlicet, in Evangelio versandi voluntatem; is enim per dilecti nem in lege est, qui secundum eam agit, ille Nero agitur, qui sub lege per timorem existit meditatur auslegem die ac nocte,idest,aspdue ac sine intermissione; vel in prosperis σ aduersis,sive in utilia O- aspictationibur, non qui Nerba ipsius memoriae mandat ; nam eiura meditatio non in verbis tantum, sed in opere religione connit; verum qui bene agendo ad meditationem bonorum,qua in lege continentur, operum, in cunctos Nitam secundum illam ducentes bona sua impendit . Unde talis perfecti viri, qui cum ratione afflata diui- n. t I Omnia serις, pro orarione actio babetur .
Et erit tanquam lignum, quod plantatum est secus decursu S aquarum, quod fructum dabit
Comparatur iussus hic atque beatus ligno ,sive arbori prope aquas consitae, quae in tempore suo,id-di opportune fert fructum; nam sicut illa scpeirri- .gata surculos edit, quia sterilis esse non potes, ita hie 'diumet doctrina, quam aquae nomine Christra tum Samaritana loquens nuncupauit, sacraq; scriptura,tanquam riuulis aquarum oe gratiarum affluentia riga rus fructus suos maturos praebebit, ideIi, virtutis opera, dum tempus est ea nauandi fructM enim est qui
quid pracipui boni agitur, institia scilicet, O sapien-
36쪽
tia amori o tempore illi promto praemum asseque sur. Vel similis est ligno vita fructuoso, scilicet filio Dei, qui fructum edet, idest ecclesias constituet in tetusore suo nam postqua is clarus σ illustris surrexit, in caelum ascendit , tune misso ad apostolos θ:ritu fancto, oe edoctos ab eodem innumerabiles populos sebi conciliauit, atque ad bdem attractos adiunxit.
ET folium, quo fruct/ω perfecte custoditur, i R.
studium, quod ad Uum Nitae o mores attinet, nae decidet,dummodo omnia ad gloriam Dei comparentur,' atque accurate vivendo struentur; unde in arbore, ruius folia non cadant, vitam significasse patet. Vel f lium, ides, les salutis virescens, qua omnem dolorum sensum tollit, nunquam desiciet; na veri virtutis athletae laborum suorum in posterum fiuctus consequenturinterim hac iste ducti tanquam folia florent, quia nec in minimis operibus 9 exterioribua d Deo deserptur, miles illis arboribus, qua illa retinent; ac laborum grauitatem interno animi solatio compensant . cur non otium etiam humilitatem interpretemur,qus non deponitur,qMaq; virtutes omnes non secus ac proprios stu-ctua conseruat Vel folium .i. verbum Dei non erit irritum ,sed ad vitam ducet.
Et omnia quaecunq; faciet, prosperabuntur.
Ετ sic omnia prospere succedent; d Domino enim gressua bominis diriguntur , o ad. νiam boηam
37쪽
qui huiusmodi hominem nihil aduersua leges conari νῆle non ignorat; pro rabuntur, inquam, quia nulla actio Deo grata νtilitate caret, quiA; remoto impedimento prostere oe feliciter νiam suam peragit .uu euna; igitur lignum illud attulerit, ea omnia fructuso folia. i faba dicta accipienda sunt. De nullo tamen sanctorum hic videtur accipi po se,nisi forte in futuro saecula; unde satius est de illo intelligi, qui semper existens carnem tamen propter nimiam caritatem sumere Voluit.
Non ita forent,nec fructum ferunt imput, sicut ille
quem beatum appellamus, quia umbratilem virtutem habent, iis quae suggeruntur licet vanis fici e cedunt; ideo nihil ipsis in futuro prosterum eris .
Sed tanquam puluis quem proijcit
ventus a facie terrae. Sta sunt sicut puluis, qui hue atque illae dister
turi, σ nunquam in eodem loco remanet, at quo-canque illum ventus impulerit. Ita Iudaei flante ad-nersus eos νῆementi Apostolorum praedicationum rudi*es sunt. Ita σ Damones aduenari, impios quosque di sipabunt. Verum notandum est impios puruueri tripliciter comparari. P am puluis terra non a thapet, sed est in superficie; lignum autem. 1.iuRus radicitus plantarum ess Et lignum humidum est, puluis
38쪽
vero siceus; σ lignum compactum est,puluis vero diani us . Nec non beati caelestibus bonis inhaerent, terr siribus impij surientantur. AVxγομ-ς νentus. I.superbia impium ejcit, quia inflat, terrie .i.d Itabilitate aeterna, quia ut hic terra nutrit hominem σeontinet,sic interiorem illa,ὰ qua Lucifer O Adam de iecta sunt, quamuis D. Hieronymus haec verba non legat: a facie terra.
Ideo non resurgunt impij in Iudicio,
Doctores aliqui tres tantum modos ponunt, in quientes alios iudicaturos esse, non iudicandos, quia recte crediderunt, o fidem operibus comprobarunt, ut apostoli ac perfecti; alios.s peccatores surre .cturos non esse in congregatione tu florum,ut legit Hieronymus, quo iudicent, quia iudicandi sunt; non enim
in eorum coetu numerari merentur: alios vero, impios scilicet, qui non crediderunt, nec iudicaturos, nec iudicium subituros, sed ad poenam d mortuis excitatos iris damnati enim illi certis o supplicio mulctabuntur. Hon nulli alij quatuor gradus faciunt, eorum qui iudicabunt, non iudicabuntur, ut sancti , Et eorum qui nec iudicabunt, nec iudicio subiecti erunt,ut impii damnati. Item fidelium qui peccant, alij iudicabuntur, O salutem consequentur, t mediocriter boni,qui tamen nec in numerum beatorμm ascribentur ι alij indicabuntur
39쪽
dicabuntur peribunt,νt pessimi fideles, qui a iustis penitus separabuntur, t accepte legis rationem mandatorum reddant. Ergo impii non surgunt in iudicio, O quia tanquam puluis proj cientur, quibus boc auferri ait, quod superbi ambiunt,ut iudicent; Et quia sternentes legem Dei ac negantes,non en νnde in iudicio interrogati rationem reddant. Ex quo patet Dauidem de iustis loqui, qui ad vitam aeternam suscitanis tur, quia impii perduelles o si surgunt, ut perspi- ' ciant esse verum, quod credere noluerunt; omnes enim inquit D. Paullus,surgemus, non tamen Nitae, sed aeternae morti destinantur. Iussos autem Dauid significat, non qui in peculiari iustitia Nirtute se exercent , sed omnes generatim sanctos, vi pote a Deo iusos eis ctos, sicut scriptura appellare solet .
Quoniam nouit Dominus viam I storum,& iter impiorum peribit.
' η tibi dicit , ouit Dominus qui sunt eius; certe ut cognoscit Deus νiam tu forum, quia in eius lege ambulant illam approbat, ignorat autem mala, quia cognitione ipsius indigna sunt, O ideo impios quorum iter extra legem est, non nosse simulat,quia i Ios tales non fecit; nam inesciri aliquem a Deo, perinde es ac perire, sicut sciri a Domino est manere; νel no
40쪽
tus tolletur. Ex quo constat d Davide hereticos illos reprehendi oe corripi, qui substant πι naturas imfas omnino interire,atque ad nibilum redigi opinantur. conemur igιtur nos omne malitiae genus est gere; et cum peccatoribus Nersari nolimus, nec in eorum conis suetudinem nosipsos immergere, Ni beati Nocemur, et in nu mero illorum habeamur, qui ita forent, voructus optimos asserant, quique in congregatione usorum futuri sint, atq, iudicaturi, νι pote d Deo cogniti ac probati; quod facile assequemur, si virtutes iustorum imitari,atque ab impiorum Nia adiuuante Deo immortali prorsus defectere nuduerimus, qui eII benedictus sempiternis mulis Amen.
Psalmμs hic ordine secundus en, titulum tamen
primus habens fecundum latinos talem. Ha mus Dauid, quod ab eo compositus sit. Secundum D.Hieronymum, Heb. titulo caret, oe quid latinis legitur, fecundum eos fictus est; secundum quos extam David de victoria,quam contra Palesinos reportauit, Deum laudat. Sed D. Petro in actis apostolorum maxime credendum es de ChriIIo psalmum exponenti,qui primum ignorantiam gentium, oe Iudaeorum carpit sdeinde insidias eorum qui Iesum occiderunt; Et Iudaeorum exitium Naticinatur, ac praedicit. Demum V