장음표시 사용
161쪽
Nodium tam in muri suam fluminibus, lute multa fui in in gentia, forma : piscium in totum annum praeparatima. I Avium marinarum iuxta ac fluviatilium in
I China, quae pro majori sui parte mari alluitur amplisque fluminibus per omnes fere Provincias interl ecatur,incredibilis est numerus, ut litora ac ripae civitates videantur, puteturque aequali pene numero in aquis ac terra homines degere. Factu eas exiguis fabricant expensis, quod lignis, ferro, aliaque ad fabricam earum necessaria materia abundent, certo praesertim picis nostrate praestan Horis genere qua naves illinunt, &in petrae similitudinem . indurant. Qua materiarum copia, & hominum Dequentia ter rae capacitatem superante atque obvijs ubique navium architectis ingens ille navigiorum numerus ex crescit.
i. Navium porrd plures sunt Armae, suis quoque nominibus distinctae. Majores & ad longas navigationc s factas Iuncos appellant, quas si ab initio bello destinant, prorae, puppique castella imponunt, in modum Lusitanorum quibus in Orientem decurritur: qua
162쪽
pars I. Lib. III. A. XXI. 173rum ea cst frequentia, ut maris aliquis praesectus dierum non amplius quatuor spatio sexcentas cogere in unam classem possit. Ab his non dis crepant onerariae,
nisi quod prorae N puppis altitudine superentur. Sunt
aliae minores nostris fragati s non absimiles Buncrem ipsi vocant quatuor utrimque remis, quorum singuli a sex, nonnunquam quatuor hominibus impelluntur, instruet , in locis vadosis utilissimae. Illas aliae, Lanteus dictae, latitudine excedunt, quas sex ab utroque latere remi incitant, singulis remis siex remiges incumbunt. Vtrumque hoc genus piratis,quibus metria illa scatent, familiare est, quia seu ad fugam seu d pugnam , prout res popol cerit levitate sua commodillimum. Praecedentibus proximae sunt aliae longae lataeque, quibus ad veram triremis similitudinem remi desunt & calcaria: quibus ad transmittendas merces utuntur facile sua levitate mobiles. Alia plurima navigiorum genera necessitas,utilitas, commodintas invenit, alia item delectatio Praefectorum, Pro-xςgumque, pictis porticibus & auratis fenestris ornata. Rex in singulis Provinci,s numerosas classes Ducibus & militibus munitas non in regni dumtaxat,ised & negotiatorum contra piratas securitatem suis sumptibus paratas habet, nec minori providens fluminibus diligentia. l.
163쪽
136 Hisoria magni Regni C ensis.
3. Picem, qua naves illinunt ac sep nominant, excalce conficiunt & oleo piscium commixtis, quae non modo navium ligna, ut diximus, indurat, sed & Vermibus, ne generentur, obsistit, ut una ibi navis duas nostrates duratione excedat. Navium siphones ab Europaeis compositione discreti, illos architecturae industria & commoditate vincunt: Multis constant partibus. velut situlis quibusdam,quae ad interiora na-Vium latera constitutae, rotae per pedes sedentis. Eominis dc tanquam per gradus ascendentis agitatione Omnem maximae navis aquam horae quadrante bam
q. Invenies non paucos in navibus genitos & educatos,qui tota vita nunquam in terram descenderint, nunquam alias quam haereditarias a parentibus exe cuerint functiones: hae sunt,transvehere merces & homines transmittere. In navibus. uxores sobolem & f
miliam habent, in iisdem velut in oppidis domicilium figunt; civitatum aut oppidorum haud indigi ;alunt nempe in illis non modo, quae necessitati , sed& quae voluptati sufficiant animalia, ut gallinas,anates, columbas, similesque sies; tabernae item & ossi. cinae copiosissimae in ipsis navibus cuivis curiositati pares & urbicarum aemulae varias serici species, . electrum,muicum odoriferum,aliaque plura ministrant,
164쪽
pars I Lib. III cap. XXI. 33 Iuxui quam indigentiae faventiores. Et ne terrestria ulla desint oblectamenta, malos Assyrias aliasque
fructiferas arbores breviores, hortulos item floribus& herbis consitos ad navium latera aptὸ collocatos devehunt, in medio vero earum commodas piscibus nutriendis & conservano is cavitates, quibus ad quingentas non difficulter leucas viVos transportant, aqua indies mutata, &i ediis congrue alimentis. Qua causa, tum etiam aquarum & piscatorum multitudine sit, ut omnes mundi regiones piscium copia China
3. Praecipuam menses Februarius , Martius, Apriatis, crescentibus fluminum aquis, intrantibusque mmul piscibus,piscatione tribuuntinatos ex projecto in aquis dulcibus semine pisciculos capiunt & in navalibus stagn is alunt piscatores, a quibus cmptos atque corbibus crassa charta oleo illita obductis in omnes regni partes lembis avehunt. Hos & pauperes sibi co- parant, ac in stasna, quae quaelibet habent aedes, in jectos brevi fimo bubalo, vaccino, aut columbino adaptam culinae promovent magnitudinem. His& civitatum replent fossas, Praefectorum Iudicumque , quibns familiare est elaboratissimis ornatissimisque
scaphis fluvijs innatale, delectationi magis quam
165쪽
3 1 3 Histum magni et erui ctiam sis. quaestui, sine quorum mandato nulli permissa est in fossis piscatio.
Iudinnus non magis quam dise iucundus educandorum magna copia anatum cir piscationis apud inenses modus.1 PT N regno populosissimo ac otiosorum inimico, a limata necessitate ideoque ingeniosa paupertas, novas quotidie comparandi victum artes protrudit, ac quoniam terrae in qua ne pedis quidem magnitudo otiatur, capacitatem vincat multitudo p
puli, in flumina transtulit speciem oppidorum navi bus insistentium, ubi quilibet, quod didicit & haere ditavit, opificium exercet, & mirabiles ad quaestum artes, industriasque. ex quibus has subjicio lectoris
curiositati. 2. Anates educant tanta abundantia ut per totum regnum non exigua alimenti quotidiani sit portio. Caveas ex arundinibus faciunt puppis magnitudini aequales, quae commode quatuor anatum capiant millia. Hi indies pene in nidis ad id in ipsa cavea praeparatisova enituntur: ova altor aestate fimo buta bato aut ipsorum anatum, qui admodum calet, sup-- ponit
166쪽
ponit tanto tempore, quod experientiae magisterio didicit ad pulli generationem esse necessarium & perfectae iocubationi aequivalere: tunc duobus in invi cem illisis tenellos pullos liberat ea dexteritate, ut vix
unus pereat, ac quae inscios, quales ob rem in regno. usitatissimam rari sunt, excitet ad i spectandum. Hyeme fimi calorem externis adminiculis augent. Inter illa unum est ongas arudines inter se implexas extendunt,fimo sternuut, ova superaddunt, quae rursum fimo studiose contegunt, sub arundinibus paleam aliamve facilem in flammasmateriam incend unt,doneo pullos modo supra- dicto excludant, exclusos in aliam mox caveam, in qua doctos ad congregandum sub . alis anates plurimos servant transferunt & alimenta
ministrant, donec adulti egredi cum alijs in pascua
possint, tunc, exiguis licet sumptibus, non minori quam excluserint, artificio pascunt, viginti nonnunquam millia. Manὸ siquidem coctae orirae projiciunt aliquantulum, quod tamen excitet magis quam O linguat,& posito ex arundinibus ponte, cujus una- extremitas navi innitatur,altera ripae, apertaque de- . inde porta tanto impetu per pontem in ripam erumpunt, ut posteriores priorum egressu non expectatoni eorum dorsum incumbant, lpectaculo non inju-ςundo. Totam porro diem in vicinis flumini agris
167쪽
16o Historiae magni Regni chinens,
origa seminatis pascuntur, &, quod eos talijs nullo orizae detrimento,purgent, eorum educatori pretium pro pastione agrorum Dominus per lxit. Vesperi ad sonitum tympanissintinnabulive; qui a singulis navibus editur diversus, ad caveam quique suam nullo errore revertuntur. Ita anates vilis esse preth fecit &in familiares cibos copia transcripsit. 3. Educationi anatum quidam piscationis modus industria non cedit. In singulis civitatibus;
quas fluvii alluunt, Rex domos habet, in quibus
corvos quos marinos Mominat, numerose alit,
qui illis, quibus pisces ova projiciunt, mensibus ad piscationem adhibentur hoc modo. Corvos e caveis eductos ad fluminum ripas, ad quas multas in circulo scaphas aqua semiplenas constituerunt, portant, illissque longam sub alis cordam annectentes, arctantesque filo fauces, ne pisciculi in stomachum illabantur, projiciunt in aquas, in quas avide se demergunt donec quidquid i nter rostrum & supremum stomachum interjacet, pisciculis impleverint,tunc eadem celeritate emergentes in aquas i caphae capturam evomunt, vacuo deinde gutture piscationem quatuo; horas saepe reiterantes, donec iustum piscium numerum scapharum aquis infuderint. Tum liberatis filo faucibus ςosdem in aquas ad piscationem suo servitii . ram
168쪽
pars I. Lib. III. Cap. XXII 161i tam alimento , quo ob pridianum, quod agere coacti fuerunt,jejunium egregi E indigent, remittunt. Ita tertio quoquo die per omnes menses, quibus durat piscatio, ad exercitium redeunt. Illo autem trimestri eam capiunt pisciculoru abundantiam ut suo tempore integro iussiciant, atque exiguo admodum pretio, Regno; suppetantque semper pisces recentes etiam amari remotissimis.
, Humanitu Legatis Regum Principum erum b. a ge chime exhiberi solito.
l x. ' Raetaturus o Legationem quam Philippus I II. Rex Catholicus ardentissimo suo in fidei, Christianae augmentum Zelo ad Chinae Regem ador, navit, distulitque postea,in faventiorem occasionem, , quae brevi speratur adfutura ntentus; nihil extra pro- , positum me arbitror facturum, si hic generatim hu i manitatem honoremque , quem Chinae Rex , Regum Principum ac Rerum pub. Legatis exhibet,praemittam, ne rem oppido curiosam lectoris subtraham desiderio , & mutilem notabili parte politicae Chinensis notitiam. ' cap. bequeuti, X 2. Quot-
169쪽
isa Historiis magni R. gni Ohinens
a. Quotquot a Regibus inimicis nihil interest ian amicis legati terminos Regni Chinensis ingre- ldiuntur, Regibus ipsis, a quibus mittuntur, idebitam iVenerationem accipiunt. Praeter securitatem siquidem ordinariam , qua apud omnes prorsus mundi Reges , potiri solent, ut jure gentium tributa censeatur, tum quoque cum ingrata aut damnosa veniunt nuntiatu- ri, speciales ibi honores consequuntur. Per quacumque Provinciam in Regnum Chinen se intrantibus ioccurrit primi oppidi Praefectus cum omnibus, qui . ibi sunt vitiis, regijs ministris enturionibus,adventumque ossiciosissima humanitate & elaborata ora- itione apprecatur. Exscensuris e navibus quantumlubet exiguum viae ad hospitium esset permeandum , non permittit terram pedibus contingere , sed sede e- lburnea alteriusve materiae pretiosa, a cujus lateribus hholosericae vel damascenae,vel aureae telae pro cortinis dependent, receptum octo hommum humeris in Re gias aedes deferri curat. Sedes has aedesque in similes occasiones in singulis civitatibus principalioribus Rex paratas habet, omni non supellectile tantum sed ornatu instructissimas ,&quae pluribus Legatis uno tempore recipiendis sufficerent, nullo singulorum incommodo. Ad has usque aedes seu equo in cedat,seu sede, quod magis est usitatum, seratur Lega-
170쪽
pars I. Lib. III. O . XXIII. 163
tus, eum dictus comitatus deducit,. exhibitaque more Chinensium humanissima veneratione recedit.Remanent soli ad obsequia Legati deputati, & mille aut bi mille ad ejus custodiam milites non ante deserturi quam cum finita legatione e Regno egredietur. proximo vero die eum visitat civitatis Praefectus benignoque discursu, a quo Rege aut Principe,& quam
ob causam Legatus venerit, eruere conatur: quorum omnium mox Provinciae Pro-regem citato cursore
certiore reddit;hic deinde Regem Regiumque Concilium. Legato etiam, ut ibi subsistat, Pro- rex nuntiari jubet, aut missis literis fiducialibus ad se invitat, monito interea Praefecto de praestandis pro qualitate Zegis ac etiam legati persona obsequijs, attribuendo militum numero , alijsque rebus observandis adeo minutim, ut cibos indies Legato ejusque asseclis dan- os oc per viam hospitia praestribat. Literas fiducialis magno charactere tabulae inscribunt,expresta in illii Regis, a quo venit, nomine: tabulam hanc Legato, quocumque vadat, unus aliquis praefert. Fiduciales autem literae, quibus a regio Concilio ad aulam accedendi facultas datur in charta pergamena ad margines deaurata inscriptae regium ex auro sigilludependens habent, honore solis Legatis, & cum insti.