장음표시 사용
101쪽
O LATINAE LINGUAE, oratoriae , ac Poeticae Artis Peritiam Satis Conspicuos In Medicis quoque multa Laude digno Cuius Praeclaram Variamque ruditionem Satis ostendunt
Libri plures Publicae Luci iam Expositi, Candidae Mentis Homini ιIn omnes Offetosissimo somnibus Gratissimo:
DoM1N DE RE A v MONTMultiplici cientiarum Genere Excultos Non minus Humanioribus Disciplinis, Quam Humanissimis Moribus
MAGNI PLATONIS Maximo Cultori: Animaduersones UigintiquinquePR PLATONICAE PHILOSOPHIAE STUDIOSO
Placentinus Comes&c. Vtriusq; Amantissimus D. m. D.
103쪽
x, Nier Miles praeter S. Dimisium, Ianiaum, laselium, bra reumaeiritim, peculiari prosequatur honore S. Augustinum, qui Platonicae Philosopitiae fuit addictissimus, sicuti S. Tiammas Aristotelicae a. Dcet in iis, quae repugnare fide Principijs, bonisq; moribus deprehenderit vere in Platone, haut unquam illius sententia propugnanda , multoque minus nouae excogitandae rationes ad illa corroborando imo potitas argumenta, si quae ex Platonis dostrina desumantur contra Fidei nostr Dogmata , soluenda sint: Videas tamen, an haec vere docuerit Hato; plura enim ab eius aduersarijs .ac nominatim nonullis Peripateticis illi ob:jciuntur, quet haud illius doctrinae, ac Principijs consentiunt, vel ficta sunt ab hostibus, siue ab illius aduersarijs accepta, vel etiam a ben uolis ipsime Platoni assirmata, siue ex eo quod insens Christianae Religioni inuidiam isti conflare cuperent, siue eo quod ignorantes
responsionem afferre argumentis, quae Aristoteles, ac Peripatetici excogitarunt ad aliquam opinionem confirmandam contrariam no strat fidei qualis est inter caeteras ΛΞternitas mundi viare etiam Platonem pro illa tradiderunt. 3. NonM υωνὰ habeat illis, quae Peripatetici plures circa Platonis sententias protulerunt; tum qum nonnulli vel eum nec legerunt, vel si erunt, cursim id secerunt , tum quia ali aliorum sentum secuti iunt; tum quia aliqui ex odio, ac ui alia absonas illi opiniones tribuerunt contra illius mentem, ac inpe-ionem sensum fuerunt interpretati. H- utiliuamum esset, seligere Auctores, qui contra Platonem libros scripterunt, aut in libris eius dicta damnarunt,uel tanquam fidei Princieijsrepugnantia, vel etiam verae Philosophiae aduertantia, simulque euolutis illis, qui Platonis patrocimum suscepere, seduloq, cum elatonis textu omnibus colla tis decernere laui circa Platovissensum multis revera sentaendumst. Ut autem id sincerius praestet quis , a nimio affectu in Platonem deis heleta liber. Peculiariter autem vitandum putant multi ne quis instentiatur Aristoteli circa Platonis sententias, a nonnulli en:II squom Peripateticis notatur ille, tanquam ingratissimus in Praecep torem usum, &ranquam minus sincere fidei 'uipraeter M. contra expressam iui Praeceptoris sententiam ullus dictavi proferat,4 ex plicet licet alii Aristotelem in hoc excusare conentur,quod ipse tanquam Platonis sententias plures repotuerat in tuis libris, prout abit.
Ius discipulis quibusdam tale, vulgatae ruerant,atq; verba, non Platovis senium reprobet. Dorussimo quidem coeta o Philosophiae mario in Patauina Academia Prosessore nu. 28. post par. Prefata a m Laras Physicorum laudatur Aristoteles, quod cum e Platonis satrarumq; Philosophoruin ambiguis , implicatisque verbi, PUssint multi in errares induci, ipse eos redarguent erroremq;--- ω
104쪽
contenderit. Adtant tamen alii; ex gratitudine saltem in Premeptin rem debuisse significare,illum plura, que Oppugant, a Platone dicta fuisse allegorice, analogice c. Quod cum ipse non praestiteri, haud mirandum, quod absonum , ae peiorem saepe sensum ambiguis Aristotelicis vocibus tribuant alij, praesertim Platonici nonnulli, illiusq;
verba,non verum oppugnent sensum. Si tamen id niue Um significa. tierit , venia dignus est Aristoteles licet plerumq; id non prestaret, Platonis, aliorumq; placita proponens Hinc omnes sententiae,quae tanquam Platonicae, ab Aristotele asseruntur, seorsim reponendet rencsmul eum Aristotelicis obiectionibus: Uιdendumque exact/, Anilia o-es, quenam cum Platone contentiant An Obιectiones, quae germanas Platonis sententias oppugnarent,bene,vel euidenter concludant. Ide prestandum circa illos, qui ex consilio, vel incidenter contra Platonis clicta scripserunt. q. Intestigat Platcivem , tum ante Christum natuin fuisse habitum, tanquam Philasopborum Deum , siue Homerum,illiusque doctrinam caeteris proatama tum etiam post
Christum natum ab antiquissimis patribus, alijique fidei Catholicae assertoribus per mille , amplius annos primas inter Philoiophos caeteros partes illi fuisse tributas, illiusq; doctrinam valde amnem snostis fide Principijs iudicatam fuisse cimo & nonnullam cogvitionem magis sublimiuin nostrς Religionis Dogmatum illi tributam,ac nominatim Mineri Saxegissima Trinitatis , qua in tamen hausiise ex Diuinis literis , vel ex Hςbreis multi censent. Hinc qui in minori pretio illum habent, Sanct:ssimoru Uiroru sensui, qui ruit etiam Ecclesiae spatio decem, amplius seculorum communis, aperte repugnat . . comparationem me inter Platonem,& Aristotelem; nam ut bene κιues in c. I 2. lib. 8 de Ouit. Dei. Oiosam est de Platonis , OA οιebs comparatrone visserere, quouiam fluens variorum res m magnam iaMaiam adducta. Haud dubie fuit preptantivamus uterque eorum, dignus, quem tota posteritas admiretur. Nunia Platonis laus Aristotelis vituperationi admixta tui causa, ut Peripatetici aliqui it quaedam in Platonis Doctrina curioie inuestigauerint, eaque publia earint &α linia Aristotelis laus causa fuit, ut plures quam rexeraforsan fuerint errores, tributi fuerint illius doctrinae descrimina etiam quaedam in illius moribus obseruata, ac publicata. Habet quidem uterque suos Patronos, eoiq; magnς Auctoritatis Viros: Antiquioribus quidem seculis tum ante, tum post Christum natuin Principatus videtur delatus Platonis in Pallolophicis in posteriori bus communiter Aristoteli Aristotelis doctiina pressat in oro me,siue methodo tradendet scientis,oc in plurium comprehensione,quet ad re Naturales spectant Plato excellere videtur in quodam faciliora , accommodatior Iuuenum captui, qui Disciplinis iotismati volunt metuo.
105쪽
methodo & in iis, quq ad Deum, Intelligentias, Animam Rationalim, aliaque Diuina in humanis non peruia sensibus spectant. Circa Rhetorisam, ac Diahctuam quo ad praecepta in actu exercito anteces-lla Plato, in actu signato Ari stoteles Circa moraba in ijs, quae attinent ad Definitiones Diuisiones&c. Virtutum, vitiori,mόα ei. mus debetur Aristoteli locus; Primus vero Platoni iiijs quae ad sa. Iubre Ciuitatum, siue Populorum, ac Publicum Regimen pertinent: abiit quidem in Prouerbium t e pab ea Platoris Elegantissime,ac scitissime uterque dicitur locutus; nec desunt in Aristotelis oratione suauitas, copia, ornamenta dicendi, teste ipso quoque Tullio tria.
M. de Oratomatio με. ad Trebat. εἰ I. Omni H Grecus illius euoluaritur extus, ut Ferre M. S. Phys capite I habet Atticum quidem sermonem videtur lectatus Plato quem maxime aemulatus est Philo Platonice etiam sectator Philosophiς Laci eum Aristoteles Hinc Platonicae studiosus Philosophiae suas laudes, ac meritas tribuat Artis noteli, quivi mens, ibilosophus veritatis dictus fuit a Platone ipso; quem tamen tanto fuisse habitum in pretio ab Aristotele meminerit Peripateticae etiam studiosus Pnilosophiae, ut viginti annorum spatio ab illo in Academia audiendo nodestiterit. Erit quidem opportunum valde laudes, que Platoni ab ipsi linet Peripateticis quorum nonnulli magis videntur Platonica probasse dogmata, ut Ammon , simplicius, Philoponus , Eanrathius ore. tributae sunt, una colligere; nugab Academicis Aristotelia . Quamuis p res Aristoteli fuerint tribu
ti errores, quam Platoni, tum a Patribus,tum ab alijs Catholicis vi. ris; nouerit tamen, ab erroribus non immunem iudicatum tuisse Pl tonem, & a Patribus, nominatimq; Tertulliano , ac bososto-,4 ab alijs, in Moralibus etiam, quorum aliquos nonnulli etiam in latorinem benevoli excusare non audent. Perpendat quidem, An Naturali lumine ut sic lupernaturali non adiuto, tanquam probabiles, nec te
ui innixa rationi potuerint a Platone quεdam proponi opiniones,qus modo a Catholicis fide Principiis innixis tanquam erroneae dam. nantum . iam vimur, Anconciliari revera Aristoteles,&Plato possint. Multi quidem de hoc argumento libros promiserunt; at non ediderunt morinulli quoque ex his dicuntur perusse Legi possunt ad
contulto a Platonis ientantia in multis disclepare, quodia multis al
106쪽
rem probabiliter prestare potuit, haud ret aequum illi comentim. teme gere. . . /'- ης Aristoteles acceperit, tum in Phusi
An vero multa e librorum ipsorum Moysi lectiones, an vero ab his qui eos legerant, aut ea pissentabilis, qui eos legeranticum statui non posse videatur, in alijs operam ponat satis sibi esse iudicans seliare , non pauca Platonis Decreta esse sacris conis la tens uaeero colligat, coserat,attendens maxime in quibus discrepent. Ob- semet praeterea, ἔπι s, qvie ad Naturisapemnet, quae acceperit etia Parmerude Arebetio, Democrito, Talete, Hippocrate oec ac ii Mο--ribus, quae a Socrate hunc audiisse viginti Minos fertuo solone, aliis. nominatim septem Gratia Sapirent bua,qui omnes,excepto Talete, vi rati Ρωlesophie iuere addicti, ac potissime e sacris literis siue immmdiale, siue mediate acceperit. Et multis quidem dignus esset laudiabus, qui veritates rurales omnes, siue Physicas, sue Morala in
quas Sapientiores omnes a mundi initio ad nostra usque temporc ,
consenserunt unanimiter, simul seponeret; nam hae non poteruti non
eximmari certe s. lauti persuadere sibi debet Peripateticus se in is Pilosophia etiam Peripatetica persectum esse nomiste, nisi ex viae sit etiam Platonici quod praulantissimi quoque Peripatetici, nominatimq; Albertus Magnus, ac Piccolamineus, diserte pronunc ut arta eumde de Peripatetica sensum habeat Platonicus. Id n adueν- eas Platonem exhiberes Grammaticum in Cratylo Hoetorem in rici, dro Oratorem, in berarem in Gorgia , in Exordiis Pucedri, Timaei, Parmenidis, Critiae Logicum in Parmenide,ubi reperiendarum propositionum artificium declarat Ut autem Sillogi o Demonstνatiso in 'meo, Parmeinde, Phoedone, Philebo, Sophilia, in I imum,
in h. Reipublicet; S Vimvero casui illi in Euthydemo Nereia β.cs m, siue de Rebus abstractis , ac Diuinis agentem iurispnista, e latico, Phoedone, Philebo, meo, Simposio, Phaedro , in libris de B publica, u Legibus, in Epistolis, sed maxime in Parmenide: Phi. optam moralem in P ebo, in libris deReipublica, P Legibus, Eu-
MPmate Apologia, Criton Thecleto, Menone Hippia, V*roque Hlcintad Simposio,Phcedro, enexeno, Prothagora,Lysi. -- in Tymaru i quem Dialogum ne dum multi fecerunt sanestiuam ineligionis nostre Proceres Christiane Sapientie semina in eo conspi- Cientes, verum etiam preter bis nos suora tricenos. Prociore nat', lucidarunt, o Commentarijs Suitrarunt Crantor Ariliscus
meus, Bercyllides, Minu mutarcus, Galenus, Ficinus int
107쪽
plures Antiqui ac Recentiores enumerati a Paula enis gubaeo Sa. e Theologiae Doctore inlatauina Academia quonda illustra Rhe toricae Prosetare in libro Romae editoris . cui Titulus artati is
Flato tam Deeades Tres; Ins autem lib. dec. I. comparat prius Ariolti,telam,& Platonem in Naturali3 Philosophiae instituto,ae materia; tum verisin Physica Oeconomia, Martificio, simulaue ossendit,nee ad Christianam Philosophiam congruentius iecerit tundamenta. Iahoc volumine M lietas, Eruditra, Ingeniumque non equidem mugare, ac mediocre Uucentci Natbematicum adeo insignem se tam
Plato ostendit, ut Them summus,athematicus, cum Opus de qua otuor Mathematicis Disciplinis edidisset, compendian in Piatonis ι bris inscripserit, quasi ea dumtaxat in his libis continerentur, quae Plato ciuis libris attigisset Rei Literariae commodis ille faueret multum, qui Mathematica Platonis explicaret loca, ut aliqui circa Aristotelica nostris prestiterun temporibus: At multo magis, qui Logica Physica, ac Metaphysica e Platone collecta iuxta ordinem Aristotelicum disponeret; una enim e praecipuis altem causis,propter quas sola in scholis,& Academ ijs regnat Aristotelis Philosophia. est Ordo,quem in sua habet Philosophia. I. Ex ratum babeat, nisnam sint Platonis Dialogi; nam aliqui sunt spuriit Ex illi autem
perpendat, Auos esse ex Quintil. lib. 2 c. II. Inst. ad coarguendos ,
qui contra disputant sillas ad precipiendum compositos: Siue Alias esse Drammaticos, Alios Exegeticos, Alios ixtos. In legendis au. rem illis nisi melior occurrat hic seruari poterit ordo. Legaturi Theages Amatores ac Theetetus a. sophista; Eutydemus; Pro. thagoras; ac Hippias Minor. a. 'maeus, siue de Natura,&Vm- uersitate; Critias; Parmenides; Conuiuium; Phaedrus, siue de Pulcbro Hippias maior. . Euyphon Apologia socratis Creto Phoedo. s. Philebus Meno; Alcibiades primus o Alcibiades eo cundus; Charmides; Lysis; Hipparchus. 7. Menexmυs,Politicus; Minos. . Libri de Republica libri de Legibus Epenomis. o. Cra-tylus Gorgias Io Io Epistolae. Non accedat autem ad eorum lectionem Mathematicarum , ac presertim Geometriot gnarus. L. Aredam tradod missopbiam per Dialogos a Platone 'surpatum ne vituperari permittat tum quia ille miscet utile dulci tum iaerat facilior iuuenibus, qui ante per Dialogos saltem inter Auditorem, & Magistrum preexercebantur, ela hic modus usurpandus erat in disputationibus cum alijs Philosophis ac Sophistis; ram quis cum ex concessis ad Conclusiones procedatur in Dialogis exactissimae Conclusiones sunt: tum quia Dialogi sunt smillimi ratiocinationimenti nostre, tum qina voluit imitari Mercuriuarismegistum, cuius
108쪽
opera in AEgypto vidi s tum quia modus ille fuit opportunissimus ad Sophistarum superbiam stangendam detegendamque ignorantiam,
Iuvenum mentes inanibus Sophistaru diiciplinis deprauatas cor rigendas oue. Perpe aibaud 'Permn esse; quod Platoin libris sini nihil affirmet, sed solum in utramque disputet partem Praeterquamen in id falsum omnino deprehenditur nominatim in Tymao,cνit e, F edone, Apoletis, in ubris de Republica, ac Legιbus, in taeterin etiam contentiosis alteram sepissime partem infirmat, alteram probat, ac sequituro nec potest non Socrates multa concludere, assirmare ex rebus ab aduersarijs concessis &c ut bene contra Tullium, aliosque euincit Bemas lib. I. ad obiectos. q. tas habeas eademicorum sectas quarum Prima dicta fuit Uetus, in qua fuit Plato, postea
Speusemus, emerates, post eos , Polemo irates, Crantorque. Secun ea Nova n qua fuit Arcesilas, Lacιdes, Ege us: Cuius audito e caraea
des Tertiam, siue Ucitam;nstituit quam propagauit postea Clitomaeus σς. post Speusippum quidem ex nouis eademicis trecentas ferme opiniones, siue lectas emersisse ex Varrone plures reserunt. Qinrauom in Tres precipus inter se discreparint, perspectum habeat. s. nam inq----te 2 Sectatores,ac Interpremtes Platonis, animaduertat, eosque ex ordine legat, simul curro
Peripateticis 3 alijs, qui Platonica eonuellere Dogmata conati sunt: Nunquam tamen dicacitatem nonnullorum Peripateticorum, vel Platonicorum imitetur, imo ceteris paribus hos semper in minori doctrinae praetio habeat Catalogum ex ordine Alphabet interpretum texit satis luculentum Antaeosim e docta Societate Iesu in par ad Phil tractat. 2. c. II. 6. Illos, tanquam minus genuinos , Platonis Sectatores, ac Interpretes admittat, qui tot allegorijs,lym bolis, siue potius portentis, ac fabulis Platonis doctrinan cumularunt, ut nouum quasi roteum Platonem essngere visi sint, eaque cum audacia fidei nostrς mysteria Platonicis decretis miscent,ut Platonem mag: reconditam misticam Theologiam,quam S. Dionysium Areopagitam, scripsisce illotum pronunciatis colligatur. Utinam hec culpa fuisset solummodo antiquiorum,& no recentiorum etiam, ut Fumi, iaces .c. Si aliquas abitrulas notiones videtur sectatus in
Phaedro 3, at non in omnibus. Inuenta sunt illa Interpretum , qui n-gen jalicuius compotes, at iudici expertes sunt; & male merentur de Platone, eo etiam nomine, quod multi inde ab illius lectione retrahantur, haud ea percipientes mysteria, vel e Platonis libris ea non colligentes. II. Ne sinat vituperari Platonem , ex eo quod aliquando allegorias fabulas c. reponatale enim cum nouitate admirationem, cum testiuitate Oluptatem afferant, Iuvenum maxune animis miram afferunt alacritatem ad intima Philosopta arcana p.
109쪽
netranda, quae sub illis latent. Et mos quidem fuit ant: quo rurru Graecorum sapientu sub illis Philosophiam occultare sicuti EEyotiorum sub Hierogly ic s. Vae quidem explicandae, sicuti non semel fecit Aristoteles. a. sit Grac--gue Peritissimus secus eas dotes quas in illius oratione suspexerunt semper omnes , ad miraculum usq; praedicarunt, assequi non potest. Ex eius quidem Schola extiterunt Demostenes, faus, Eschmes, Hinrides excellentissimi Oratori res 3 ac Pcothagoram latinet donasse lingusCicero ipse fertur: si sit etiam valde huius liguae per tus,poterit multas corrigere interpretat: Ones,aptiores aliquas reddere, lens usq; aliquos magis habere perspectos. Si Imperitus sit, aut non satis peritus, celebriorem ali quem interprete in adhibeat; siquid dubi emergat,cum oeritissimis,
maxime natione Graecis eo nisi at. 9. Non habeat siden Versi-wus Platonis, quae passim circumferuntur, etiam editis a Viris doctis; non Paucq deprauace lintea etiam de causa quod exemplaria Graeca perdicta non habuerint. A qua ex his lunt adeo inepta, ac niendosa, ut sine stomac id egi nequeant. Μinor quidem suspicio de fidelitate libroru Platonis, quam Aristotelis ralaionabilis eo potest; nam non solum e Strabone, flutarco habetur,eos a rudibus hominibus pellicone Teio δε υ - Gνammatico resti utos pluribu sis locis dic velum eriain, b inplicius, ac stilo laus saepe testantur ab A ad j m ne in losophia non usque adeo instructo multa Aristo lis ea immutata, restituta lac aescam Perias stras, ac Excellent. F νι 'us se tus otius in Ge tum si Vibe ob viros,quos Arms, Scie
tu , Ogn talibus maxime Ecclesiasticis insignes te in per protulit lauria mima , prunus Theor. Med. in Gymnasio Patavino Pro se rerudite iatis pio more libellum conscripserit de Pietate An ιοιeus; Videat, ne p. bl coliterari Respublicae bono rei si in item de ,
Platonis Pietate conscribere Minoribus cote uisse videtur noratus vitiis malo, quam Aristoteles ac illustriora ex illius dictis pietatis se-uvna videntur posse colligi quam Aristotelis. Certe Sotis, ducatha risus illum non esse damnatum non imprudenter ex illi arari posse iam icripserunt. I. cum Alcι ous Ilagogen in Plato: aemconlcripse i t quam e Greco versant Dionysius --κsprq alijs accuratius, Scholijs illustrauit, tamenio v. asserat, id qu diaUS quaerere,acs eia osse de eodem Platone debemus,non .anino luppeditate, secum d cattat, an illi addenda sint nonnulla, quae elatam faciliore ni iaco D s inteli gentiam nobis sub nilirent. 12. Platonis νιtam leg et , peregrina tioneiq; nominatim uiceptas in negaraam cyrem .EDp tum,Italiam, Persiam, thumanae compos fieret a pie K, numns adl-gnetur iecu.n plo, si graues in a ria vel tu vicina patrii rbe degenti tinnis sibi videantur labores in decurrendo Scientiarum, Virtutumqὸ stacitia.
110쪽
stadi, Ad hanc rem apte nonnulla a MnΠι. in finebb. 2. a Grastinx a Peridiantiν attenda loca illa in Platone, e quibus Fbuo Origenes, Eusebius, Αννia,q,in atri dicuntur suashqreses,luosq; errores hausit seu observetq; nex praua eorum intelugentia, Au ex nimia erga Platonem beneuolentia id ortum habuerit. Quare vel bene ipse loca illa interpretur ad mentem Platonis,aut illi nunquam sit adeo addictus, ut in dissoncs Ueritatibus Catholicis sensus abeat. Studiosum se Platonis exhibeba, si cum probabilem re vera expositionem habent illius dicta, ostendet illum Veritatibus Catholicis non dissentire seminus vero studiosum Catholice Fidei se exhibebit, si Platoni perfecistam, quam nos Christiani,Trinitatis notitiam cocesserit. Nunquam poeniteat illum instar S. Augustis nimis Platoni adhe sisse. 44. Ita Piaι is sit addictus secte, ut nulli infensus sit, nisi Sophistarum instar Platonice, imo ex unaquaq: optima, si tamen Platonicis coniis iaPrincipiis quς exactissime teneat dum Platonica dediunt, illi adiungat. s. Legat questris L. in App. ad Phiι per I 3. cap. de Platoriea Philas dia trad t os . licet non omnia approbanda, maxime dum cap. postrem mit, ab optim quibusque , ac vere doctis
maeniseria Baptis cilini de Piam Iudiciu aliquosenim