장음표시 사용
32쪽
seripta aeternae Auditorum eon signare memoriae, aut 'longentia scriptorum volumina conficere, eaq; dari a 4 deseribenda ad aliquam sibi ab imperitis Iuuen bus com
marandam laudem, sed verum illorum, qui lectiones excipiunt, proaectum hoc dictandarum lecti num adiument, quando secus hic , vel non adeo praestans haberi posset iri oculis habeat.1 Ηaudatiorem seripta,sei, lata det Auctoribus describenda,quasi ingenii sui partus indicet,euius sint. Improbae mulieres spurios su-hijdiunt Partus Saepe nonnullorum Imperitia deprehenditur, qui aliorum furantes, velementes scripta, vel ab Auctoribus suis, eorumve auditoribus ea sumentes, dictant illa eadem,suntq; vel imperit , aut leuiter perit illius Scientiae, de qua lectiones dant aliis describendas; ideoque si de nonnullis etiam dictatis interrogenturi sugiunt hi huiusmodi interrogationes, multoque maga disputationei non ad rem, ac ineptissime ut plurimum saltem, respondent. Non. nulli, qui se Grammaticae, Humaniorumque literarum agistros profitenturi utinam satis hisce Brent instruet artibus i logicam, ac reliquas Philosophiae partes, imb Theologiam quandoq; docere caeperunt, in quibus scientij sunt, vel plane nospites, aut leuissime versati Dictata nominatim a Patribus societatis Iesu apud quos iam
inualuit mos lectiones dictandi cum multo auditorum, ut aiunt, pr fecti, licet minus ille arriserit Patribus eiusdem societ antiquioribus, de quo legi possunt inter caeteros Pseu BiM ML EA Tolet. Tras mih sib aetariana de Reg. Foe. c. . videturq; hic mos non esse ad mentem S. Fundatoris, ut colli ture p. q. constu. c. 6. . LM. I. s. a Ger M. M. N. o. cu Reg. p. rosus Super Faeust sic habeo; ι quis citrata estationem ita docere poteti, ut quaecum; scribenda sunt, commode valeant ab Aud:toribus excipi, is ne dictet, epiodum; experietia autem patere nonnulli asserunt in Celaberi imis Catholici Orbs Academiis satis prusecisse, ac proficere Scolasticos abiq; eo, quod huiusmodi dictatas excipiant lectiones de hoc autem in prssentia non est contendendum, nam quicumque mos multa sibi
habee annexa, rum commoda, tum incommoda, quaenam autem
prepociderent, sta is nature iam non deerunt semper qui unum extilis ample lactuc more i,illius comoda, & alterius inc oda exagingerent, nouaq; etiam excogitent Auditorib. suis deteribenda plures tradunt, cum tamen Scienuarum Bres vix a limine salutauerint. V riserum uadess,no pavo',qui mediocriter in scietitise profecerunt, magis laudabiliter Prosessoris partes implaturos, si aliena dictarent
stripta quam si pi oprii tum Fa facile doctrina ipsorum potest non
esse connexa tum amitati tactum est periculum doctrinae, quae tra daur, laudatam virulida,lam,consequens lac tum Fatamitus hec
33쪽
Prosessoris menti insidere potest, praecipue si tradat lectiones a suo si egregius merii Praeceptore dictatas tum quia potest ρ illi diuturniori tempore incumbere studium, adeoque illam maioricum approbatione, ac laude Auditoribus tuis declarare c. hi autem aliena dictat sorpta, ea ad unguem , correctissime descripta habere studeat,& si saepius eadem dictauit,ea quae postremo dictauit loco, cetiam opportunum laret omnia euoluisses nisi sint sui Preceptoris, cuius effata in obliuione non venerint,antequam illa dictare incipe. ret ut aptior tum explicatio,ium responsio Auditorum Petitionibus exhiberi posset c. Uerissima quoq; Bre ut multi Professoris munus
aptius,4 maiori cum Auditorum prosectu exercerent, si aliquem Aristotelis, s Thomae, Scoti c. Interpretem, siue Commentato rem, qui quaestiones breuiter proposuisset ex occisione textus, prae legeret,dictantes solum quaedam recenter excogitata, vel ad confirmationem illius doctrinae, vel contra illam cum eorum solutione &GE Patribus societatis Iesu videtur Philosophia Francisci Toleι postea
Cardinalis Prudentissimi, ac Religiosissimi esse inter caeteras Opportuna, que dicitur fuisse etiam fuisse, ex suorum oderatorum p scripto, ad hunc finem scripta ab illo, ut abstineretur prorsus a consueto iam in eorum Scholis integras omnino lectiones dictandi more Legatur ad id illius Proemium in 8 P suorum libros. 3. Ne biae inde arra colligat scripta, ex quibus sua describat, ad rationis trutinam haud tollicite examinatis illis quae ibi legerit; nam facile in multas labetur inconi equentias Praeterquam huiusmodi scripta propter styli etiam diuersitatem vestes nonnulloiu pauperrimorum imitari poterunt ex vario vestium genere, colore consutas , vel Onfarcinatas. . micum laude scripta in Scholis Discipulorum a Calamo describenda conficere velit, ingenio,iudicioq; no leui exo natus secum in Statuat uinam Scholae, vel Sectae adhaerere velit, nisi ipse velit quod an possit, cum laude,solertissime secum,& cum aliis peritis, fidelibusque amicis examinandum est halicuius nouae Scholae, aut Seistae Princeps esse: Oportet aute, ut uniuscuiusq; Scholet , ac beeuelmneipia optime tenear, illam eligens, qua Probabiliora putauerit habere Principia; vel quam mago propensus est,
licet Probabilia solummodo habeat, que cum Peritorum tamen laude propugnari possint vel qua tacilius veritatis explicare videatur: Secundis Illustriores talis Sectae Auctores, ac nominatim Antiqui res euoluat e fluacioresq; probationes ex illis delumat zeuia Pe legat illos, qui vehementius,ac tolidius illam oppugnarunt holain, validioribus argumentis animaduersis quibus clariorem pro viribus responsionem axierat. Quart ita se huic Scholae addicat, ut si ruis aliquibus Scholas aliac Si in Uentatem collimare uerspexerit,ulis
34쪽
Pν Lectiones In Scholis Pictavie. 19
lis adhaerere velit. Praecaueat vero, ne, dum aliarum quoq; Scho. larum in nonnullis Principia admittit, minus consequenter sentiat. scribatque Quint Recentiorum etiam nonnullorum libros,imo,&scripta perlegat, qui talis Scholae placita cum laude vel propugna rint, vel oppugnarinto Multa nec leuis ponderis, Recentiores aliqui addunt sext. Quaestionum,ac Materiarum Connexiones attendat; ideoque reflectat sedulo, an cum nouam aliquam opinionem, vel explicatisnem admittit in tali materia, quid com quente sbi dicendumst in alia, quae cum illa connexionem habet. Sunt aliquq quidem magis nexet, quam aliq&c. Quarum peculiaris habenda notitia. septimo Punctum Controuersis inter Scholas,sectasque, Auctore'; perspectissimum habeat Octauo Distinctiones aliquas,quibus4 doctrina dilucidius explicari, arguentibus responderi clare, expediate possit,animaduertat sedulo: Caveat ab illis,quae non sunt ad rem,&solummodo per synonimas traduntur voces. μα Selecstiora is,
quae legit, calamo breuiter describat,ad memoriet desectui consulenduinesseponat autem probationes ab arguimentationibus, Distini tria nexa Prgnotandis c. Decimo Precipuas questiones conferat cum viro Doctiori aliquo, qui versatissimus sit in Principijs Scholarum, Sectarum cout ab eo maximε 6sequentias in Doctrina discatoc. Siquuso iam certa Sebesa, HUecta post esse addictus, cum tamen sit se pedistenso etiam non leuis inter lectatores eiusdem scholet ac sing, qui conueniunt,spe tantum in quibusdam Principi, valde Generalibus, haec, quimodis dicta sunt, ferme etiam prς stet: nam no solum
unaquςque Schola, ac Secta , ut Peripatetica, Platonici, Thomstuet, Seotinica c. verum etiam peculiares Peripateticorum, ιatonicorum,
Thominarum ramisarum oec Secte quas habent peculiares Laudes, Disscultates c. s. Deet non teneantur Prolatares, qui in Seholis dictant,prius priuatim lectiones describere,ac illas e scripto tradere, laudabilis tamen est plurimorum consuetudo, ut illas e scripto iam illas dictent; sic enim exactius, maiori cum animaduersione illa traduntur, danturq; deteribenda Auditoribus. Aliquandoquidem propter temporis angustias leuiora nonnulla δε quae lacile possunt memoris occurrere, haod describenda a Prosetare. 6. Scripturas lactionem priuatim. Prim Explicet terminorum, qui in tali quaesti ne usurpantur, acceptionem communem apud Philosophos, Theo. Iogos, Iuristas c. aequivocamq; eorum significationem apud cel
bres Doctores&c Semind. Aperiat senium estionis, sue Puncinium Dissicultatis inte Doctores controuersum Terti. Propriam exponat lententiam cum suis Probationibus, paucis, sed emcaciori bus auarii Asserat praecipuas obiectiones siue ab illustribus allatas
acriptoribuo, siue illas alicubi audiuit . venetiam ipse excogitarit.
35쪽
i re Lectiones in Scholis Dicturiri
seu δ Adnotet, sed breuiter, illa e quibus Dissicultatis solutio penis dei.&'us sunt veluti Cardine solutismis,ac Doctrinae,ac, si feraio. test, ea in suis Probationibus, vel responsionibus quandoque collo. cet ingeniose sexto Sirpotius breui , quam susus; neq; enim lectio Philosophica Theologica c. est Oratoria , vel habenda ab illo,
prout oratore &α Tantum verborum sit, quantum necessie est a ieet haec breuitas haud laudetur a cicerone I. OOrat. in Oratore. De pia. νιbus rebus paveas scribat Niabar iuxta Laconicum more , de quo S. Na. nais Ep.3. Ubicuritate tamen vitata; quae ex si contracto nimis di.
cendi genere appareat mediocribus ingenio Auditoribus,quos habet pleroique eorum captu indulgens, huiusmodi Breuitatis non sit studiosus temper. Plurima quidem explicanda latius lectioni in Scholis habendae reseruet. Erit quidem Breuior; δεηοη describat opiniones iam pem tua antiquatas &quae nihil ponderis ha0ent, nihil enim est
adeo abiurdum, ela rationi etiam cuiuilibet naturali explicata terminorvia significatione ditanum , quod aliquem , etiam Philosophum, non habuerat assertorem si Mees synomma vitet seadem alibi norepetat . idecbiret quaestiones nonnullas momenti parui aut nullius, vel ex illis aliquas ad ingenii solum exercitationem quam breuissime proponat se cana quaedam, siue Arimaduertenda, maxime longi
ra, missa faciat: si in Probationibus ac Responsionibus Dissicultatis puncto insistatis Pres mea leues, Obiecti esque leuiores sileatis exileurus Probatiois , vel Responsionis occatione ad alia, quae vel leuem, vel remotissimam habent connexionem, egressiones non faciat: si decunet Aliorum Impugnationes ex proposito, praecipue fusiores, nominatimq; illorum, qui in eodem Gymnasio docuel unt, aut docent se duo, aut tria Principia saltem Probabiliter intellectui patentia menti fixa habeat,&ex illis unanes sermε suas cunclusiones deducat si penitus omittat quaestiones Theologicas in Philosophicis, Me contra &c Monet quidem I Reg. s. Pros Theol'g. Societane Philolophicas res ex instituto tractent , nec si de illis necessario mentio incienda, tam disputent,quam vel ab alijs,vel a se explicatas indicetisma sit nimius in Auctorum citationibus elac. Nunquam verti abstineata controuersis quaeitionibus inter scholas,sectasuupra Cipuas,celeberrimos': Scriptores afferendis: Potius abstineat ab af, serendis illis , longiori maxime sermone, quae Prosellares in eodem legentes Gymnasio excogitarunt, vel excogitant, leuis quidem ingenia, leuiorisque iudiciiperiaepe partus, illi' impugnaudia prest
cipue si eidem adhaereat 1ententiae, ac tantummodo huiuimodisr fessorum probationesoppugnare velit: Nec velit ingeniolus a uia Aprudentibus haberi, queistiones nonnullas, quae non immerito a noιλ-
36쪽
Pνο Lectistes in Setilis Di v si
rim, qui parum sollicitos Te vera semet de vero Auditorum profGru exhibuerunt, agitans; cogetur enim, maxime si calamum non m deretur,primarias vel nullatenus,vel quasi in transitu exponere;Unde Auditores e trium,vel quatuor annorum spatio impenso. cum multis sumptibus, e cum graui labore in scribendo quoque, euadeat
solum Sophistae, vel veret Philosophiae, Theologiet, Iuris ερα sontes se vix praegustasse iudicio maiori prediti intelligent m Et negari quidem non potest, quin multe Logicae ac Metaphysicae Quaestiones nominatim,vel omittendet , vel breuius tractandae Brent in scholis , que obstant ediscendisquεstionibus grauissimis. 7. Lectiom --,
quas quis habiturus est anni spatio esset utilissimum precedenti nonos scripsisse ; sic enim materie omnes haberentur magi perspectet, lectiones forent magis exactae,magisq; breui sermone comprehende. rentus; ερο enim Professor potest protrahere lectionem , quam a dictat, eo quod aliam subsequentem, vel alias non scripterit,aut tu . sequenti non adhuc studerit quaestioni, quaeratq; ad id tempus&α Hinc illi cognoscendus lectionum numerus, quas in singulos habitu. rus est annos, ut iuxta illum lectiones scribendas moderari possit. s. cum experientia testis miniat, ut aliqui re vera aptiusimi sint ad explicandam voce Doctrinam, ad tradendas alijs Disciplinas, sint autem inepti ad easden pmprio,vel alieno calamo c6signandas,propter styli obscuritatem ingentem adeo, ut Profersores in eadem Acam demia legentes repetito etiam studio lectionum ab Auditoribus d scriptarum non potuerint assequi sensum siquis huiusmodi laboret vitio, licet csteroqui ingeniosissimimus, ac prellantissimus, dictan. 1s lectionibus prorsus abstineat M. Lectionesscriptas idemtidem rein cognoscat,& ma line cum illas proxime est habiturus,ac dii taturus: luperuacanea demat aliqua clarius explicet deci Sicut imitari debet Virgilium more, atq; ritu Ursino carmina conscribentem Ita Memmor sit etiam,dictum a Plinio,Nmna ura demit magis, qua emendat. io Ordinem servet inscribenda, octandaq, lectione. Secutus sum hune morem cum publice Parmensi in Academia,ac deinde interra ciensi Gumnaso septem annorum spatio Philosophiam prilegi. ymis exoticato questionis sensu, Conclusionem proferebam dicens, Umca Omissis vel Prima Sec dam. Conclusio, prout materia plures luggerebat Conciusiones. Secundo Expositis , si qui erant, e cele-h oribus Doctoribus, qui mihi lauerent, 'in mihi aduertarentur indicatiso recentiori b. nonnullis, a quibus alii fautores, vel aduer larii postent haberi Afferebam probationes enitebar autem i a Philolophia afferre temper aliquem textumaristotelis, vel expresse,
tacite mihi patrocinantem Tiri orant m*: P I
37쪽
lationes quasdam, in quibus quandoq; longih ab aliis agitat inus
stiones non paucae soluebantur, vere quibus ad quorumdam non obuior notitiam ducebatur intellectiis;aut etiam distinctiones quas. dam, aut quaedam ad quadmonis propositae dissicultatem soluendam quam maxime conducentia,breuiusime indicabam. Abstinui autem pro viribus a quibusdam notandis,animaduertendis c. Multa ex his Probationibus ac Responsionibus inserebam Varius potest esse omos, quem quisq; arripuerit,s commodum valde Ruditotum captui deprehendat, illu prosequatur. Ii uis valde commmdubile, ut quis proprio Marte lectionem prauatim conscriberet, polleaque selectos aliquos libros, vel selecta ina scripta euolueret, cum peritioribus scripta eonferret&c adijceret, subtraheret, immutaret in uietius eue quae ex horum lectione accurata censeret adijcienda &c. Sic enim lectiones maiori iure viderentur esse ingenij sui partus, is a tori cum alacritate,& claritate nisi Heracliti conditionem sectari vellethlectionem explicabit. Verum oportet, ut quis cum lau de id praestate poliat, quod in tali scientia peritiae plusquam medio critatem attigerit. I 2. Dimi Sebosis non mora verbatim interposita sed uno sere spiritu periodum, vel partem periodi pronunciet nam illud taedio summo Auditoribus erit: Si opus esse censuerit, ut cum longior est periodus, vel pars periodi, totidem prorius repetat
verbis; ex scribentium autem vultu, aut manuum motu animaduertere poterit se pe, an repetenda periodus &c Proserat aute distincte vocem unamquamque,ac peculiari etiam cura particulas, vocetque nonnullas, oli maxime no obuias quoq; interdum apud Philosophos, Theologosque Talis si sonus vocis,ut ab Omnibus commode exaudiri possit in eadem classe existentibus: Sit etiam Pronunciatio instar illius, qui familiariter cum alijs colloqueretur, vel alicui Epistolam v. g. dictaret in cubiculo : A quibusdam, ut dieitur, Cantilenis ab vineat omnin6. I Ne cursim , quasipraeteruolans dictu, memor facit anale illa poste voceefferri, quam calamo describi: In hoc autem se accommodet Auditoribus suis communiter,non vero uni, aut alteri, qui clivi, alijsicriberet &initio quidem lectionum tardius dicta iacium , donec piogressu temporis citiori scriptioni se accom modent Auditores Erret potius in tarda , quam in cita dictatione. Si non praescripserit sibi ultra morem scriptionis, leu dictationis ter num quod contingere poterit tunc maxime, si vel uberiorem ip- te amet stylum, vel in quibusdam qu stionibus latius, quam re vera
par erat,vertatus alias irro more examinare velit, aut proprias quas dam Opin:oties naultis tradiderit&c. in hoc non errabit. q. Nesiit
ex illorum numero Proselibrum, qui de dii tandis a se Scriptis ita sollici ti sunt, ut diebus utiam ipsis vacationibus vel Hebdomadarijs, vesAnnuis Dissilire by Cooste
38쪽
Annuis dieatis, detineant Auditores in scriptione illa': vel in m.
ino dent describendas, vel in seposito loco LPraetei quam multorum scripta haud huc exigunt honorem; dorsali, manuahq; labore, tam diutumo tempore haud sunt detinendi ingenui, ingeniosque adolescetes Accedit,s dividi lin. munus alteri demadetur fructu,qui pret cipuus e Pretessoris explicatione haumtur, erunt Auditores destituti. Tuoiat diebus dictovis sectionibus iam praesignatis malitia sua. Mulibminus inhaereat illorum vestigiis, qui Theologiam tradentes, cum multa e Phili sophicis lectionibus iam dictatis supponant, consul. to etiam in Theologia, ad illas saepissime Auditores reijciunt; unde coguntur hi vel ea caro etiam emere pretio, vel etiam describere, in Proselsorum solum etiam quandoq; gratiam. Si necesse vete fuerit aliqua ex huiusmodi Philosophicis tradere in Τheologica exedia, illa aut voce tantum explicanda, aut breuiter illa dictanda cis Pomestudiu maius ac praecipuum inexplicanda, qua in dictanda Rest line. Hoc a quolibet etiam imperito, dummodo legere nouerit, praestari potest Isud non nisi a perito: ut audiant explicantem magistrum, accedunt Auditores ad Scholas secus lectiones in domo etiam describere poterunt:Quare secum priuatim Ammaduertat, Qua ratione sibi sint explicandae lectiones, quid addi scriptis viva voce possit,quet smilitudines, paritates afferri In explicatione autem non ea dem prorsus verba, Quae iam dedit describenda, prostrat; neq; enim haec esset explicatio,sed eoremdem repetitio. 6. Expluet latius quet dammaioris ponderis,' inquibus videtur sta praecipue ditificultas,& quae maiori cum labore Auditorum intelligentiam ruturum sit, ut pervadant, praecognoscit, aut iam in alijs, vel etiam in seipso fuerit expertus: Indicet autem, in quorum nam intelligentia magis insudandum; ac in fine lectionis quasi compendium quoddam totius scriptae lectionis in medium proterat, duobus aut tribus indicatis, quae pecu liari obseruatione in studio lectionis private indigebut&c. n. Idem ride dictet, identidem explicet. Si per horam habenda est lectio, me dia saltem hora tribuatur explicandae, media ad summum dcta iacta lectioni: Par esseti& tamen contrarius mos est sere in usu ut longius explicaretur, qua dictaretur lectio; nam haec deberet esse veluti Bre uiarium quoddam ad conseruandam, renouandamq; memoriam illorum, quae explicantur, siue traduntur tua voce a Magi stro; Quare selecta solum, quae passim non essent obuia, essent tantummodo dictanda, aliaque breuissime ad summum indicanda. Nec integra se mihora tribuenda perpetuae dictationi, aut explicationi, sed in primo quadrante explicanda, vel dictanda lectio in secundo explican da, i in primo dictata reassumenda in tertio explicatio, vel lictatio dic. 18. Habeat sub aspectum uastores omnes,tum ut facilius illorum
39쪽
3 re Lectiones in Scholis Dictante.
aures peruadere queat ipsius vox , tum ut obseruet quinam citius
quinam lentius scribant. Ne perturbetur autem, si aliquem motum,
vel gestum minus sibi arridentem viderit,& maxime, si e culpa ipsius
demissa voce, aut nimis cito dictantis c. oriatur; nec sit ex illic, quibus omnes musca praternesantes, ut vulgo fertur, molestae sunt. Exigat autem ab Auditoribus attentionem quam maximam dum ipse lectionem explicat; nec ab ullo Auditore tuo velit quid tunc describi in eadem etiam lectione omissum. P. Haud explicet lectionem pref cedentem, sed quam modo dictae, sic enitia facilius, firmiusque haec menti inhaerebit. Indicanda tamen saepissime connexio huius cum praecedenti, vel praecedentibus, ac interdum etiam nonnulla in superioribus dictata, quae non poterant sine subsequentium notitia intelligi,4 in quibus verissimum deprehendebatur illud , oportet adiscen
rem credere, postea explicanda. o. Nedum hortetur, verum4 velit
omnino, ut quicumque e suis Auditoribus habeat selectum aliquem Auctorem, ad quem iubeatur quandoque confugere in quibusdamno tanti ponderis, pro quibus describendis haud impendendusau ditorum labor Ne tamen velit aliquem Auctorem, vel Auctores perlegi priuatim ea frequentia, ac diligentia, ut duplex labor, uterque ingens,quorum vel unus sussiceret, sit subeundus, in studendo scilicet UAuctori, siue Auctoribus, ac lectionibus Dictatis. eminerit, plerosque calamo scripta excipere in Scholis, ne laborem Auctores euo
luendi subeant. M. P ligat, explicetq; textum Auctoris, Eulus ipse Doctrinam profitetur,quem ut habeant in Scholis quoque sui Auditores enitatur Mos quidem celebrium antiquorum Doctorum Iocietatis Iesu, tum S. Thomae, tum Aristotelis textus explicationem stradere et a describendam Auditorib fuit, ut videre est in manulcriptis lectionibus, quae asseruantur adhuc,& ex quinus plures deinde 1umma cum laude editi in luce libri Obsequentes praebuerunt te circa
tex Arist. prisci Philos. Professores Reg. 9. Io. II. I 2. II 6 F. Profus, Philosophia, ac Theologia Professores Reg. II. δεχ. Profest Theolog.
Circa ri ticulos S. Thomae, quae quia c. par Gob de eot Porain nSoc. Iesu pag. 276.4477 reposita sunt haud hic dei cribenda. Ad densiti sicuti Reg. 1. Pro f. Theol. Soc iubet Theologiae Professo rem ponere in eo omnem operam, to uotores erga S. Thomam πιιωρ affficiantur; similem ponendam a quolibet Octore, ut AuditoreSUPtime afficiatur erga Auctorem,cuius Doctrinam profitetur, nisi quad Fidei Dogmatibus repugnet c. subeat quemcumq; habere te tum Aristotebs, Platonis, Hippocratis, Auιcemiae, Galent, s. Thome b. Bona venturae, Scoti, digidi, Fac nij Hcurari, ranci . Si ali cuiu, ex his pro steatur doctrinam illum bene interpretetur, ac in hoc nihil mi
uua operet, quam in quaellionibus colloccii luadeatq; Auditoribus
40쪽
Pro Lectiones in Sebolis Dictante.
mutilam valde, ac maneam suturam Philosophiam Theologiam, Medicinam &c illorum,quibus id studij in pretio non sit, ut de .
texu Aristotelico habet expresse Reg. I 2 Pras Phil opb societ. Cum autem quandoq; occurrant quaestiones,an uerit Aristoteles, S. o. mas, Scotus c. in hac opiniones de illis, saltem prolixae, non videntur dictandae lectiones, sed explicandum quid probabilius sentiendum , vel editioni reseruandae. 22. Recognoscat quandoque a se dictata,vi maxime dum dubitat, an errauerit. Dictantes in errores
labi etiam queunt, nedum Auditores, Amanuenses, qui, plurimum solent esse indoctissimi licet Caracteres quandoque sint prete. gantes; ideoq; scripta ab his diligentius interdum recognoscenda;&s in schola multi adsint, saepissime a Prosetare Interpunctiones Ggnificandae erunt , ne incongrui plane sensus appareant illis , qui curant describendas lectiones haud habiles ad subeundum scribendi laborem; quem utinam aliqui non subterfugiant honoris tantummodo causa ira in aliquo se errasse deprehenderit, vel male scriptum
communiter ab omnibus fuisse habuerit exploratum errorem corrigat quantocius&c. Siquid addendum , vel demendum putauerit, iubeat demi quam primum, addi; potest quidem interdum additionem reseruare occasioni, quae se offeret i inserendi &α x et si eadem cogatur dictarescripta bea adhuc perpoliat, latilis nonnulla explicet, nonnulla breuius, aliqua demat, aliqua addat, aliqua magis corroboret, aliqua magis declaret&c prout in decursu anno. rum, experientia in auditoribus habita deprehenderit: si minus consequenter vere agnouerit quaedam protulisse magis consequenter postea dictet c. obieruet quae magis vehementer oppugnata,&quae minus probatavi suamq; sententiam stabilire nouis, efficacioribusq; nitatur rationibus,facilioresa; etiam solutiones aduersantium argumetis praeiam allatis, maxime ex improuiso,excogitet &αὶ . siveritas appareat , quocumq; tempore, a quocum. illa patefiat:no solum illi intra intellectus sui penetralia det aditum, verum etiam, ut idem aperiatur ab intellectu auditorum,contendat; adeoq; non sollim si iterum eadem quaestio sibi praelegenda,aut de eadem materia dictandet lectiones, verum etiam si vel die subsequenti aga uerit aliquid a se siue voce sue scriptis falsum suisse traditum ante. cedenti, statim retractet dicta,apud prudentes Auditores,nedum caeterossapientes,hinc sanae, ac solidae famam consecuturus scientie. Laudabilis etiam retractatio opinionis,cui minus veritatis lucem aD Rigere, quam alteri,quis conspexerit. Sapientissima fuit responsio cuiusdam Proseo is qui secundo Philosophiae cursum praeleges cum a nonnialis iam in primo traditis recessisset sententi,, interrogatus aQuodam, cur ab illis discessisset, inquit, Nonae vis, ut ego quot in diss