Ierosolymitana peregrinatio illustrissimi principis Nicolai Christophori Radzivili... primum a Thoma Tretero Custode Varmiensi ex polonico sermone in latinum translata. Nunc varie aucta et correctius in lucem edita...

발행: 1614년

분량: 334페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

i76 IERosoLYMITAN PEREGRINA ΤΙΟ unicum hoc eo sit destitutum. Habet fenestram inferius Versus plateam, intus aspectum admittentem. Non adeli magnum quidem, sed lucidum est, portam semper clausam habens An aliquas hic Turcae superstitiones suas e agant, incompertum est. Nec enim, ubi sepulturae sunt, libenter ingrediuntur, sed Santones antlim: vulgus aut

Mane summo, Cum Consule Mariano, conscensa scapha, per canalem maiorem, qui hospitium meum alluc-bat, secundo flumine serebamur ad dimidium extra ciuitatem milliare.Apud palatium aurea conscendimus asinos indeque non ade magno milliari confecto, peruenimus ad villam sitis frequentem, quae Vocatur Natarea. Haec autem eadem est illa, in qua beatissima Virgo mater, Cum filio puero Saluatore nostro, Cum in AEgypto esset, Matth. 2 per annos septem, ut Theologi sciatiunt, habitabat. Est hic antiquistima domus, in cuius parte nunCetiam visit turis muro receptaculum quoddam, instar armarii longum & latum cubituminum, in quo Deipara Virgo filium Redemp torem nostrum recondebat Sub quo est paruum altare, ubi Sacrificium Missae celebrari let. Nam quamuis Turco locum etiam hunc plurimum Venerentur, habeantque Moschaeam in vicinia nihilominus, singulari quadam ordinatione diuina, Catholicis Saacerdotibus ab immemorabili tempore Sacra hic peragere licet & eadem die quae fuit Dominica celebrauit ibide in nostra praesentia Franciseus Sasi us,Societatis L s vallem

logus. Non procul a praedicto loco, est ibidem fons aquae vitiae, quidem unicus hic in tota AEgypto,aliquot ulnas latus & longus ac fatis profundus valde frigidus & limpidus Pauld post, aliquot cubitorum spatio intericcsto, rota per tubulos eamde aqua irrigandis hortis ministrat, quorum in hac villa non exiguus est numerus. Qu9niam aqua huius loci est optimari clara, eius potu Bassaevi Sangiaci

192쪽

PRINCIPIS 'AD ZIVILI ITTdelestantur,o idque per camelos sibi deserri eam procurant. Ad bonum iactum lapidis ab eadem domo, est ficus agrestis crassa dc procera quam ficum Pharaonis appel-ε - - lant. Haec arbor, diuino quodam miraculo, ab ipsis radicibus usque ad summitatem fissiiram habet tam notabilem, ut si constringi posset, aptissime ininum coiret icconiungeretur. Nam ubi in Vna parte eminent extremitates in alia concauitatem proportionatam retinet. Ad

radices in ipso arboris trunco, est quasi conclaue quoddam paruum, quod nulla arte humana, in tam vasta arbore prςsertim, fabricari potuit. Ad eam cum beatissima Virgo peruenisset repente arbor miraculose dissiliens nouae hospitae stupendam mansiunculam praebuit, in qua cum caelesti puerulo tamdiu latereti quiesceret, dum pius& solicitus Ioseph habitationem aliquam in pago inueniret. Intuentibus certe magnam arbor haec praebet admirationem: intra Cuius concauitatem, Turcae lampadem habent appensam. Locum enim in magna habent Veneratione Mistentur, id quod cuiuis intuenti liquet, miraculose fissiiram eam fuisse apertam, in quam, Dei Spiritus sic enim illi Christum appellant una cum matre diuerteret Arbor haec sita cst in ' horto , in quo

balsamum proueniebat, cuius etiam exstant plantula Horio, duos circiter cubitos altar, sed exaruerunt omnes. Nam ' ' Assan Bassa, praedecestar Imbraimi huius qui meo tem ist py0pyis

pore prouinciam administrabat, AEthiopem quemdam vocam, ut qui curam balsami habebat qubd magnam pecuniae vim c Tri, collegerat,' socari iussit quo factum est, ut nullo, qui 'Tiό

arborum eiusmodi curam gerere nosset,reperto,penituSs '' deperirent. In Felici tamen Arabia Imperatore Soli Epist. . manno procurante balsamum in copia prouenit ex hoc ihorto, Ut plurimum, transplantatum quod etiam Mecha per Caravanam aduehitur, cultis mecum bonam quantitatem asportaui.

193쪽

178 ERosoLYMITAN A PEREGRINATIO Redijmus deinde pro prandio ad palatium Gaurea, &ad laeuam conspeximus Caravanam cum aliquot centenis camelorum progredientem versus Ciuitatem Sues,

νή-- quae supra mare rubrum est possita Palatium hoc ideo Gaurea vocatur 'ubd a Sullano Gauro, potentissimo Egypti Rege, magno sumptu exaedificatum fuerat, una cum eleganti Mosellaea,duobus praealtis tholis conspicua, in qua etiam sepulturam accepit: quae post Mosthaeam Aromeleide qua dicetur inserius pulchritudinis primas obtinet partes Palatium hoc cumprimis elegante porticus habet, magnis despulchris columnis sustentatas. In medio est istina quinquaginta cubitos lata & longa, sex profunda quam praedictus Rex, quoties alilae suae ωρο-pulo leniae epulum exhibebat,quod ispius fiebat, aqua saccharo condita implere consueuerat ut inde quilibet quantum volebat,biberet. Quamobrem ex omni parte, gradus marmoreos habebat, per quin aqua decrescente, ad hauriendum & bibendum descendebat populus: cui sub porticibus cibus apponebatur ipsoRege ex habitatione superiori prospectante,quam modernus Bassa Imbrai- mucquandoque inhabitare solet, cum per fossam Nili commode nauigio huc peruenire possit. c. - Apud praedictum palatium, est procera Cassiae arbori qua in tota AEgypto celsior non habetur. Titiae magnae similitudinem habet, proceritateri crassitie ipsius considerata Sub vesperam aduers flumine in ciuitatem, uersi sumus, perlustratis aliquot palatijsi hortis elegantioribus, qui profluenti adiacebant. Diebus deinde ceteris, loca ciuitatis obibamus, quae aspectit semper aliquid

M. ιὰ nouum ObijCiunt. Circumspiciebamus signiores Mo-22'. - haras, eas tamen non ingredientes quarum sunt hae pri-Giam laser mariae. Vna est, velliti apud nos Cathedralis, tamalaser nuncupata ubi Turcicus Patriarchai Santones habitant. Habet areas octo, quarum duae ad aliquot cubito

194쪽

PRINCIPIS RAD ZIUILI. 179m centena cXtenduntur. Eam, quod aliquoties citacumluissem, intus per fenestras aciem oculorum diligi , ter dirigens, magnitudine ciuitatem Lublinensem excedere,ausim affirmare. Habet enim in circuitu unum bonum milliare Italicum Patriarcham hunc illorum,s itis per ciuitatem mula furui coloris obequitatem vidi,quam Assan Bassa duobus Cocchinorum millibus cmerat aded Maiam mulae hic magno pretio venduntur: quandoquidem gnitudine Cum Italicis Curseris certant. Septem eius filij

illum comitabantur,quatuor,iam canis aspersi, antecede bant; tres ver eum sequebantur. Omnes autem SantΟ-

num dignitate praefulgebant. Ipse statura parua benECompacta, humeris vltra modum latis Cidarim gerebat magnitudinc incredibili,quae eXtra utrumque humerum, ad quartam cubiti partem protendebatur Mirum quomodo tantum pondus in capite sufferre potuerit.Vestem exteriorem oblongam ex panno violaceo deserebat. Vidi mus Nicepatriarcham eiusdem, adeo suae perfidiae Ee-losum, ut in Christianosi tereuntes exspueret, tacitualiquid obmurmurans:&, ut existimabatur, malledictari cxecrationes in Christianos iaciens. Altera Moschae magnitudine notabili, versus arcem progrediendo,ostea,quae Zuele nominatum cui porta ad-μ' iacet Babdim.Sed coniunctis duobus vocabulis BabZuel porta vocatur in qua SelimusPrimus Turcarum Impe Sast.

rator Sullanum Campsonem, alias Tombeium, laqueo suspendi secit, anno millesimo quingentesimo decimoseptimo, die Aprilis undecim, in cuius rei memoriam, Ctiam nunc sontes, magna ex parte, quod sepius vidimus, ibidem suspendio afficiuntur. Et quamuis aliquis supplicio eiusmodi astedius dependeat subtus nihilominus per

eamdem portam pertranseunt homines. Namin latro strangulatus altius alligatur: portam transituris, circuitu remotior permolestus esset. a Tertia

195쪽

M. - Tertia vocatur Sarassa: in qua per portam introspicientibus apparet in pariete assiXa peruetus galea quae fuisse si istac traditur Iacobi Reuis Cypri in bello quodam ab AEgyptiJS praerepta AntiquituS, num ratione huiuS galeae, Vel

aliquo alio iure incertum RegesCypri annuatim Sullanis c si in . AEgypti duodecim Cocchinoru millia pro tributo pende-πα hant. Et co nomine a Venetis Turca pecuniam hanc cXigebat tandem lupino iure, ipsum Regnum occupauit.

.ribu Quarta Moschaea Aromele, quae ctiam Zerkassio- φρ 1m appellatur,est ante ipsam arcem,magnitudine doctegantia ceteras omne exsuperans, quam Assan Sullanus exaedificauit. De modo, quo fuerit constructa, Annales id Turcae AEgyptiorum haec habent: Asian tyrannus vir callidus ictam' i auaritiae deditus,cogitans qualiter senum aliquod aedificij ιἡbi. magnificentia conspicuum nomini suo, absque sumptu

grauiore consecrare posset,li consilium adinvenit Proclamari ubique fecit, se constituisse Deo templum augustissimum costruere: quod opus ut tanto felicius perficiatur, velle se publicam eleemosynam, omnibus undecumque venientibus, abundanter erogare: Cui contribuendae locum & diem certam praefixit. Est area ingens sub arce ad laevam, quae muro tantum a dicta Mosthaea distinguitum in qua nunc Caravana Mecham perrectura colligitur, magnae hominum multitudinis capax, in qua meo tempore ad duodecim aduenarum millia congrcgata,iter Mecham versus adornabant. Huc infinitus hominum numeruS,ex tota AEgypto, illique adiacentibus Regnis ecditionibus, confluxerat Asanus autem indusiorum lctunicarum ingentem imparari curauit. Ab hac igitur

tam vasta area, per muri aliquot portulas, ad aliam in qua nunc est dicta Moschaea,homines eleemosynam acceptUros,singillatim transire praecepit quam ut quisque ingressus,& ab aliorum conspectu avulsus erat, statim omnibus indumentis suis spoliatus, ea ibidem relinquere, atque ita

196쪽

PRINCIPIS AEAD ZIVILI. 8 Iindusium, tunicam nouam pro eleemosyna accipere cogebatur. Ad eum modum ex priore illa area, in posteriorem transii batur, ignorantibus interim, qui in arearemanserant, quid cum illis, qui aliam ingressi erant, ageretur: quos amplam ex liberalitate Regia eleemosynam accipere arbitrabantur. Et licet quilibet, noua tunica restituta, suos veteres pannos libentius retinuisset cum usita ta eadetum sit isthic pecuniam indusio assutam,ici sub cidari in- 'Aes .

uolutam deserre compellebatur tamen veteribus reli-ημψdi dictis, noua vestimenta induere, dc abire Quamuis autem dum. Te vulgus illud,eiulatus doclamores inconditOS in Sullanum ris,qui cer-cdcrct, ubi tamen omnes in aliam aream transierant, in.: hiis , dumentis suis exspoliati mox igne iniecto eadem illacon VR , cremari iuuit: quibus absumptis, tantam aurit argenti condam,

Vim reperit, quanta ad eXcitandam illam a Mifici molem si qui illi,

sufficiebat rex cuius fabrica apparet, magnam tunc illum pecuniae summam per fraudem collegisse, qua quod Con-iς 30stituerat,egregie persecit. Sit fides penes illos,qui haec ita se habuisse affirmant. Quinta est Morasten, ubi est pro infirmis Xenodo M. alio chium, perampla itidem, rubeo alboque colore exterius depicta. Sexta Igamalissen,vasta satisti conspicua. Septima Giamachiin, quae altiorem prae ceteris omni- am,ubiabus turrim habet adiunctam. Cum omnes hae Mosthaeae, versus plateam, fenestras

habeant apertas, Crate tantum serrea communitra, quo

vel asino vectis,quid intus agatur, facile patet prospectus. Saepius vidimus isthic Santones cum alijs, prandium vel Coenam, humi pro more sedendo, sumere: interdum seri-Cum rotae circumactione, ubi oblongior est Mosthaea, diducit, fimbrias pro ornamentis vestium,& ceteraciusmodi parari,quq absque maiore aliquo strepitu perfici possimi.

197쪽

SEPTEMBER.

Prima die Septembris, Ioannes Scholo, chirurgus excellens, quem habebam mecum postquam in morbum, cum Damasco exiremus, incidisset podagra aliquamdiu vexatus,cum non eam,quam debebat,valetudinis sue: curam gereret,in dysenteriam prolapsus esset, hora circi- citer decimaseptima mortuus est Vixdum spiritum exhalaverat, subitb Iudaeus accurrit,Vt a mortuo, fari vectigal per lueremus cumque quid moris esset ignorare, μηβε mus , a Consule Mariano edocti sumus, tui a defuncto

iis triba debere Iudaeu.Volebat, ut tamquam a negotiatore Cec- his sex numerarentur. Sed cum Constaret eum mercatorem non fuisse,ire tantum Cecchin accepit.Sepultus

est extra ciuitatem, in parua Cophtorum seu Chaldae rum Ecclesia.Nam cum non esset CatholicuS,non potuit,

ut alij, in Ecclesia beatae Mariae in veteri atro sepeliri: quod templum etsi quoque Chaldaeorum sit, habent nihilominus & Catholici ibidem ad uam magnam Capellam, ubi sepeliuntur,4 Missa celebratur Mos igitur talis hic inualuit, qudd a quolibet homine vita functo, iuxta conditionem eius tributum pensitatur in nostris praesertim Europatis. Si Consul mortuus fuerit, quindecim Coechini luuntur. A quolibet Iudaeo, grossi aliquot a Chaldaeis itidem, quorum magnus est hic nume-

truub ru penditur etiam aliquid. Habitat enim hic illorum Pacta' is triarcha,qui idem est doAbyssinorum.Mirum autem est,' - mis religione dissideant,quod nihilominus unum Patriarcham agnostant. Vtraque nario die odiaua circumciditur, quinquagesimo ver a natiuitate sua die, unus quisque eorum baptiZatur Circumcissionem quidem adhibent, qu eam seruare Deus Hebraeis mandauerit Baptismum vero, qubd post resurrectionem Dominicam, hac ipse die Spiritus sanctus in Apostolos destenderit. In

summa,

198쪽

PRINCIPIS RAD ZIVILI. I 83

summa, ab omnibus mortuis, lis Turcis dumtaxat exceptis tributum Cesari dependituriquod ingentem pecuniae summam evicit, ut quidam ammant, verisimile

videtur, propter tantam hominum ex diuersis nationibus multitudin m. Flu in arce, quae in monte satis alto posita muro valido iniex lapide quadrato undique praecingitur habetque tur-πS rotundas per circuitum. In medio eius ad uam est propugnaculum, in area non ita magna eminam, habens

in angulis turres quatuor rotundas ex lapide secto fossa murata circumdatur. Paulo ulterius est palatium, quod Bassa inhabitat,satis elegans,dc habet aream spatiosam. Ad lauam in arcis ingressu, prope ipsam portam cst longa porticus,quq ad parietem scamnum habet realtum,cum scabello ex lapide quadrato In hoc superiore camno,sub poena capitis,nemini sedere licitum eb quod Selimus Priamus , anno Domini millesimo quingentesimo decim septimo, die vigesima quinta Ianuar', occupata atro, arcem hanc Cum triumpho ingressus, equo desiliens, πυα. hoc ipso stamno primum sedit. Ob cuius rei memoriam in veneratione habetur In scabello tamen semper magna hominum series considet. In eadem arce est itidem elegans Moschaea, dosoris expolita, quam Solimannus quidam Bassia, cum Cairo praeesset,construxit in qua succe seres eius suas superstitiosa deuotiones peragere lent. Arx haec cum propugnaculo,quod pro arce itidem reputatur, est magnitudine Cumprimis notabili squam ItaliciuitatiTreuis anq,in Foro Iuth,parem faciunt in circuitu.

Fui iterum in arce.E regione supradicti propugnaculi, ad dexteram est peruetus palatium Ioseph fili Patriarchaz Iacob, ab eode dum AEgyptum gubernaret constructum:

nunc non inhabitatur, patetque per illud aditus ad ulteriores habitationes Columnis magnis ex uno lapide integro formatis sustentatur Structuram habet mirabilem,

Varia

199쪽

18 ERosoLYMITANA PEREGRINATIO Varia sculptura exornatam, omni ex parte adhuc integram. In omnibus Cairi a clificijs ea ratio fabricae seruatur, ut in summa aedium parte, magna rotunda Vel quadrangularis senestra, ad vitandos aestiuos calores, habeatur insta quam aliae itidem senestra eo ordine disponuntur, ut ventus libere hinc inde perflare possit. Simili modori palatium hoc, habet quidem superne in medio eius

modi rotundam senestram triginta circiter cubitorum magnitudine sed in angulis concamerationum, aliae senestrae,quibus admittitur ventus,adeb mirabili artificio sunt apertae, ut etiamsi extremi calores incumbant, habitatio

tamen illa semper sit frigida. Ab eodem palatio ad sinistram superius procedendo,prope habitationem Bais est puteuS, quem idem quoque Ioseph fabricarat, adebitupendori admirabili opere, ut nunc tale quid a quoquam extrui posse sit prorsus impossibile.Est sorma quadrangulari: cuius latus qtiodlibet viginti cubitos complectitur. Profunditas vcro ipsa trecentorum cubitorum est. Ceniatum 'uinquaginta cubitis,videlicet ad medium usque, non tum commode inferius descendere, scd iumento quoque vehi licet. Nam cum puteus totus in rupe sit X- Cisus, curritoria in rupe sunt itidem excisa; quae puteum ambiunt, dc per decliue in profundum, perquadrilatera deducunt,ut secureri nullo negotio, equo insidendo, ad imum descendi possit. Curritoria eiusmodi sunt quatuor cubitos lata: habentq; lumen copiositim, quandoquidem fenestrae sunt excita versus puteum quicum sit tanta latitudinesufficiens lumen,percurritoria descendentibus, ministrat. Itaque boues ad mediti in hoc putei descendui, qui ab ipsis putei fundo, centum quinquaginta cubitis,urnis ad funes alligatis aquam sursum extrahunt Puteus autem ipse cx quo aqua educitur, non quadrangularem, Ut superior illa, sed rotundam formam obtinet, habetquC per diametrum, latitudinis cubitos decem. Porrb aqua

200쪽

PRINCIPIS AEA DEI VILI. 18scx puteo isto interiore extracta, in receptaculum seu castellum,quod instar istinae ad latus putei , in eadcin rupe magnis impensis excisum, decemri aliquot ulnas in longitudine,totidemque in latittidine habet,infunditur Expiscina verb, centum loquinquaginta clibitis, per superiorem quadrilateram putei partem, a bobus supra trahentibus,educitur, & in lapideos canalc.cXOneratur, per quos deinde ad arcem stiperiorem, ubi Basia habitat, in cubicula,& ibi iacccssitas exigit, per aquae ductus opportunos commodissime deducitiir. Ad aquam huiusmodi extrahendam,sunt assidueqtiadraginta boum paria destinata, qtiae die nocteque huic operi alternis vicibus tria cumbunt. Viginti paria inferius deducunttir: ubi quodlibet par quatuor horis laborat viginti alia stiperius, per

horas totidem, attrah tint. Non cuiuis alitem passim putetis hic videndus obhcitur , cum superstitione quadam hic Turcae ducanthir, quod aqua haec Bassae, S aulae ipsius usibus deseruiat.C edtint enim,qtibdChristianorum ocu di. lis eae res fascinenthir, quibus illi libenter, tuntur . Vndeμμηans. Nequum, quem in delichs habet Turca, Christiano vi ' dendum non pritis exhibet, nisi nugas illi quasdam applicuerit,quibus fascinationem depelli posse arbitratur. Ego qtit, pilici huitis Magistro honorariumqtioddam obtuleram,videre miraculum hoc permisitas sum descendique ad pillei dimidium, ubi ties aquam eductam in piscianam siue castellum effundunt.

Scapham ingressi,perfossam principalem hospitio meo

adiacentem adtierso flumine ad eum loctim delati stimus, inqtio Bassa aggerem perruperat, qui inveteri Urbe, ut iam dixinatis erat. Ibidem in ripa ad laeuam extat magna

turris rotundae lapide tiadrato, non qti idem alta, sed crassitie notabili trimescens in qua rotae ministerio per tubulos artificiose aqtia sursum ediicitur, edusta, in aquae aquatast .

ductus ex quadrato itidem lapide factos,quales etiamR Aa mae

SEARCH

MENU NAVIGATION