Ierosolymitana peregrinatio illustrissimi principis Nicolai Christophori Radzivili... primum a Thoma Tretero Custode Varmiensi ex polonico sermone in latinum translata. Nunc varie aucta et correctius in lucem edita...

발행: 1614년

분량: 334페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

196 IEROSOLYMITANA PEREGRINATIOtima nauigatione , Alexandriam usque circiter decem milliaria numerantur. Quoniam eadem die noua Luna

Septembris oriri debebat,Ianissari,quos tres habebam,& nautae Arabes viginti, integram diem a cibo abstinebant, Novilunium sub occasum Solis accuratissime obseruan- res quod cum videre non posssent, petiuerunt a nobis, ut Lunam exorientem ipsis indicaremus: quam paulo post, ubi magis aenebriinualiterant,aspeximit S. Nam cum tCrtia esset ab eius ortu dies,dissiculter dignosci poterat Vi- im tamen, mox eis denuntiauimus: qui, cum nobis gratias hilariter egissent, Luna conspecta, defixis in eam oculis,N manibus expansis precationum suarum caerimonias

inchoarunt. Postea statim carnes, pisces,ti quidquid illis

Dcr Turc apponebatur, comedebant: totamque noctem sedentes

ci sistarciebantur dum illucesceret, asserentes inrerum

comedere peccatum esse, nodie non item,&it Alexandria vidimus, opulentior in primarii, usque ad meridiem mniim protrahunt: inde Mosthaeas precum tundendarum caussa frequentant quod dum fit e summitatethirris vexillum maius appendituri Alexandriae ex serico violacco prominebat vi per quartam horae partem; quod finitis precationibus statim demittitur. Sic quilibet redit ad propria, post occasum Solis cibum sumpturus ut ille nobis Christiani nostrates, qui Cairi habitant, retulerunt, chim hora comedendi appropinquat, pauibante Solis occasum,quibus id negoti incumbit,cum tympanis perciti itatem discurrunt, stibinde vociterantes, licitum iam csthcomcdere, bibere, qua uis minus hon sta operari Alexandriae tamen , eiusmodi cum tympano proclamationes non auditii. Quattior circitor nostra milliaria progressi inter rui-idi. aliaeaadita naSamplissimorum palatiorum 'almarii in dactyliserarum, Utramque aluei ripam praxingentilina, Sole iam cx- Oriente, peruenimus ad porta ciuitatis Alexandrinae,quae

ante

212쪽

PRINCIPIS RAD ZIVILI. I9Tante Alexandri Magni tempora vocabatur Racasta, Eabest ab ipsa ciuitate, quarta milliaris parte, ubi e canali in terram descenditiir. Significaui de aduentu meo statim illis, cum quibus tamante Cairi notitiam contraxeram; qui cum aduenissent,conscensis asinis,versus ciuitatem prolacti sumus.Non longe a porta urbis, ad sinistram in monte sublimi,est columna Pompei elegasti mirabilis Bassis cui Mam insistit, est alta cubitos sexdecim labens in qualibet qua 'm'dranguli parte cubitos nouem Columna ipsi in rotundum ex lapide formata, habet sexaginta cubitorum altitudinem latitudinem vero tantam, quantam homineSqua

tuor passis brachij complecti posthiat Capitellum cum

abaco quadrangulari, decem cubitos altum Tota itaquc columna, cum suis membris , ad altitudinem octuaginta sex cubitorum consurgit. Color marmoris est Cinercus,

qui in ipsa columna ad rubedinem vergit, adeo ut basis iccapitellum diuersi generis esse videantur. Mirum qua ratione lapides tanti ponderis, in montem aded altum pertrahi, pertracti erigi potuerint. Narrant Historici,qua liter a Iulio Caesere erecta, de cur Pompei columna sit dicta ego supersedeo. In ipso portae ciuitatis ingressit, Turcae perlustrabant, siriti id mercium haberemus. Sed cum Hebraeus inter preS,qtiemConsulVenetus isthic alit, nobiscum estet,dixit res nostras insapha esse, quae asinis impositae nos sequerentur. Quamobrem idem cum servitoribus meis ibidem remansit, dum vectigal persolueretur. Nec enim a meta Cibtis tantum, sed a minutissimis quibusque rebus,dca pecunia ipsa Alexandriae telonium numerare opori t. Ego interea ad Caruaseriam seu Contubernium cnctorum prosectus, ibidem sum hospitatus. Prandio sumpto, tui ad videndum portum, Cum mercatore Veneto mihi noto Hieronymo Vitali, qui, cum notitiam haberet cum Turcico Capitanco, qui paulo ante aduentum Chim,

Bb 3 Rhodo

213쪽

198 ag RosoLYMIΤAN PEREGRINATIO Rhodo cum decem triremibus Alexandriam appulerat, voluit cum eo colloqui. Petiui itaque ut me pro socio secum acciperet 'ub triremem huius Capitanei qui primus post Occhialum habebatur, videre possem, qualiter sit militei bellicis tormentis instructa Nec enim aliter, quam sub mercatoris specie, eb patebat accessus, Turcis id sedulb cauentibus. Conscensa igitur naui la, deuenimus ad triremem Capitaneus tum praesens non adfuit, in ciuitatem prosectus. Expectabamus dum veniret,plusi

quam dimidiam horam TriremiSerat eleganS,tota deaurata,minor tamen quam quibus Christiani utuntur: Tu Cicae namque omnes sunt minores Serui omnes erant

Christiani, quini ad remum alligati, usque ad mediami

uis arborem, deinde tantlim quaterni. Homines ad bellum apti vix quadraginta, tormenta bellica fatis multa. Cum redusset Capitaneus,postulauit a mercatore,Vt pannos diuersorum colorum, de quolibet quinque frusta, ex Europa illi procuraret.Deinde iussit nobis dari uuae Rhodiae racemos,qui tantae erant magnitudinis,ut ad tres vir partes extenderentur. Grana ver singula talia, qualia pruna solent apud nos esse Facta Capitaneo reuerentia, conficensa nauicula redhmus ad littus, de ad ciuitatem,cum iam Sol in occasum vergeret. Inter admiranda, quae in hunc usque diem habet Al xandria, est ampli mima S spatiosissima ante portum m arra quin riS area quam cum arte factam scribant Historici Pharus -- enim insula olim vocabatur non cst cur pluribus agam. Apparet enim, humana industria, magno sumptuo artis ficio paratam. Quoniam autem in ciuitate ut insccilis di- Cctur, aer est minus salubris an hac arca incolae libentius aedificia construunt: quindi Sangiacus ibidem habitat:vride ciuitas desolata maioribus etiam ruinis oppleturiquandoquidem suburbia securitis inhabitantur. Caussa aduentus triremium fuit,quia deducebant tres

minia

214쪽

PRINCIPIS AEAD ZIVILI. I99

ministros Asian Bassae,qtii antea Cairi cum potestate ver- 'esabatur,nempe Cancellarium,Notarium,&Secretarium: m. ii.

qui Constantinopoli Rhodum, inde Alexandriam missi, postea per Nilum deserebantur Cairum, ut ibidem ex illis supplicium sumeretur,quod i auctoreSeXercendae crudelitatis essent, qua praedictiis Bassa prouinciales auarissime depeculabatur. Id quomodo sit tactum, breuiter commemorare operaepretium est Assantis hic Bassa Eunuchus, cum non paruo tempore iri Versaretur, valde s . mercatores pilabat, quodvi in hanc usque diem videre μ' licet quandoquidem propter eius inexplebilem auaritiam,merces ex IndijsN Mecha non importabantur. Ne autem loco, stiae cupiditati peropportuno, decedere iuberetur, maxima munera matriri uxori Caesaris Amurathi

clam submittebat. Illi ver,qui ab ipsi, opprimebantur, propter loci distantiam, dc difficilem ad aures Principis aditum,quem Bassastidiose procurabat, de iniurijs illatis

conqueri Caeseri non poterant. Hic idem Bassa cum intellexisset, Ethiopem litim qui balsami curam gerebat, non Contemnendam vim pecuniae habere, climdem absque aliqtia culpa in carcerem coniecit &it de pectinia fatere. tur,quaestionibus adebcrtideliter in eum desaeuijt,ut pau-lbibst moreretur: quo mortuo, cum inspector deesset,

halfimi quoque liquor ibidem depersit, prout superius

memini iratis. Eratri alius Ethiops mercator ditissimus, quem ipsemet vidi. Hunc,Confimi crimine,carceri mancipauit, tu miserrime afflixit, ut merces, quae ducentis aureorum millibus aestimabantur,illi,redimendo vitam,tradere cogeretur: quae res licet parum verisimilis videatur, Unum hominem tam graiiem mulctam deponere potui se,web magis, homuncione vis,qui cidari tantum d bombycina interula tectus, nudis pedibus obambularct: scd cum palatium Cairi tam elegans habeat, quod etiam

vidi, ut silmptuti splendore, cum primario illo, quod me inspexisse

215쪽

aoo IEROSOLYMITANA PEREGRINATIO

inspexisse iam antea scripsi, non obscure certare possit affirmant constanter omnes, cum tam incredibilem mulctam Bassar deposuisse. Cum igitur is de tanto suo insor tunio passim conquereretur, quidam illi suasit, ut Constantinopolim prosectus, de tam insigni iniuria ad Caesarem referret. Deterrebat mercatorem a suscipiendo itinere,vi eius longitudo,N periculi metus: ad extremum dixisse fertur Ego quidem non ibo Constantinopolim, sed

libenter reliquorum omnium bonorum meorum impendium faciam dummodo Imperator Asianum Bassam capite mula are velit. Tum consultoriDa mihi inquit,pecuniam ego, quod cupis, breui tibi cstectu dabo. Fertur igitur septuaginta Cecchinorum millia Constantinopolim misisse. Quinquaginta millibus empti sunt lapides pretiosi Caesari pro honorario tribuendi.Viginti millia Basiae Vistro donata: quibus cum iam sibi facilem apud illum

aditum conciliasset, dixit se itidem pro Caelare munus luculentum habere,&qubd eidem praeterea rationem com quirendi non contemnendi thesauri esset indicaturus. Eum itaque Caesar ad se accersiri iussit:qui ingressus, lapides pretioQs eidem obtulit, inter quos fuit adamas, loris octodecim millium scutatorum, quem ego enclijs anno octuagesimo vidi apud mercatorem, qui anno sequenti eumdem Constantinopolim transmiserat, & cmptus pro Caesare dicebatur. Eodem tempore conquestus est de Asiano Bassa, ostendens iam a multo tempore eum ditiores quosque expilare: unde ingentem pecuniae vim compararit. Vlcisceretur miserorum iniurias, depraedatorem castigaret, pecuniamque illius omnem fisco suo a tribueret. Placuit ea res Caesaries& prosectionem in Cai-rum Imbra o Bassae iniunxit, filiam suam in matrimonium eidem daturum pollicitus Literas insuper ad Asianum dedit, mandans eidem, utprimum Cairum Imbraimus perueniret, ut Asianus caput proprium Imperatori

216쪽

transmitteret Literas ciusmodi Caesar manu propria scribere consueuit, quas holoserico vel ras nigro inuolutas mittit. Imbraimus Imperatoria mandata delaturus, in viam se statim dedit. Interea mater 8c uxor Caesaris, postquam didicerunt qua de caussa Imbraimus Alexandriam proficisteretur , conssiderantes cum suo cliente male

aclum iri, per cursus publicos magnis itineribus illi significarunt caussam aduentus Imbraimi,hortataeque sunt,ut eo non exspectato, quamprimum Alexandriam appelleret, statimque Constantinopolim versus cum thesauris suis proficisceretur se interim curaturas ut iram Caesaris aliqua ratione mitigare possint. Antequam igitur Imbraimus cum triginta sex triremibus Alexandriam peruenisset, Asian premonitus,iter cum duobus hominum millibus adornare coepit: quod cum Cairo significatum Imbraimo fuisset, Assanumque a luctus sui caussam ignor, re arbitraretur seripsit illi ut ne se loco moueret habere namque se quaedam ardua Caesaris negotia, quae sibi cum illo communicanda essent. Sed Asianus sibi praecavens, se cum suis omnibus iam in viam dederat. Nec nisi quartodecimo ab ipsius abitu die non enim citius poterat)Imbraimus Cairum pcruenit Scripsit tamen Alexandria Constantinopolim,Asianum atro profugisse Mater verbium uxore Caesaris de reconcilianda gratia diligenter laborabant: & res iam eo deducta ferebatur,ut the iuroS, qui ad duos milliones cum dimidio aestimabantur Caesari traderet, iusdemque gratiae & fidei sese totum permitteret.Tandem in arce carccri mancipatus,ibidem non mul-t,pbst fractis clam laqueo ceruicibus,tustas auaritiae poenas dedit Ministros autem eius praedictos Cairum deferri praeceptum, ut ibi gratum extremi supplicij spectaculum populo exhiberent. Vidi Obeliseum uuadrangularem in ciuitate qui est se si .

ex lapide rubeo porphyrite, characteres hieroglyphicos

217쪽

2o IEROSOLYMITANA PEREGRINATIO

instulptos undique habens. Est cumprimis legans dc altus licet inserior eius pars terra siti cooperta, quadraginta cubitis tamen,aut circiter,adhuc eminet latitudo ad terram cuiuslibet anguli, sex vel paulo plus ulnas complectitur. Non procul ab eius latere, versus mare, extant subterra non parua vestigia elegantis palatij, magno sumptu olim exaedificati . nam parietes marmoreis tabulis tecti, sit milibus columnis sustentantur. Erat& aliud palatium superius, sed totum iam prostratum. Subterraneum Llud, etsi ruderibus oppletum, forma tamen eius bene internostitur. Sub ipQ ciuitatis muro, & eius quadam rotunda turri,extant itidem elegantes marmoreae habitati

nes,sub quibus Sc alia amplari pulcherrima aedificia conspiciuntur, in quibus nonnulli Cleopatram habitasse volunt, tiae sibi ultro mortem constiuit. Μ in Q. Constendi duos montes inui sunt in ipsa ciuitate satis

x Maa. altos. In primo est Turris excubiarum, non adeo alta, ex qua tot vexilla minora explicantur, quot naue portum ingrediuntur Alter mons est eminentior Rosscitum versus, ex quo ciuitas ipsa optime conspicitur, cusque ad

muros urbis extenditur subtus sunt peramplae palatiorum elegantiorum ruinar,in quibuSpii lcherrimi marmoris copia reperitur. Hoc ipse die, postea ispius, in longas. h. i. 'rincipali ciuitatis platea, vidi carcerem in quo S. Ca- . - ψώ tharina detinebatur. Est paruus & depres iis sornix : quo non procul distant duae altae dc crassae columnae, ex rubeo& integro marmore excita, inter quas dicta Virgo sancta mari rh coronam percepit. In eadem platea longa doctus medio, qua Rosscitumittir,est lapis quadrangli laris, in quo S. Marcus Etlangelista Alexandrinus Epistopus, capite fuit plexuS. Ocula hunc ipsi met Turcae habent in veneratione: ob idque a pisciusmodi, alia petra latiore ex industria parataconi gitur, ne martyri huius sancti viri locus, qilem gentii

218쪽

PRINCIPIS RAD ZIVILI. O3num esse assirmant,pedibus, tereuntium conculcctur.

i. Visitaui Ecclesiam sancti Marci, quae non procul ab Obelisco distat. Est paruari obscura, quam Cophii seu Chalinei obtinent Eundo ad altare maius ad dextram,est fornix perangustus sub alio altari: ubi post martyrium,

multo tempore corpus S. Marci repositum iacuit, donec aVenetis clam surreptum cuius rei recordatione,Coph-tip nominati magno doloreri pudore affliciuntur V netias delatum est: de quo cum extet Historia ego scrib

re praetermitto.

s. an acus Alexandrinus ciuitatem est ingressus: qui ab Imbraimo Bassa accersitus e Cairo redierat. Habuit equites viginti, pedites lanissaros totidem. Reliqui dies perlustrandae ciuitati sunt impensi, quam pulcherrimis fuisse ornatam aedificij apparet, quorum vastae ruinae supra&subtus terram conspiciuntur. Nunc omnia suntdesblata Meo quidem iudicio, vix quinta Ciuitatis pars, sparsim tamen, ab honiinibus incolitur Balneum mnitis: μ' minus est hic amplum elegans, a Solimanno Caesare se rati magnis sumptibus exaedificatum, in quo nos quandoque abluebamus. Ex palatijs subterraneis facile liquet, anti------quitus aliam ciuitatem sub terra constitutam fuisse in qua '

aestatis tempore, vitandi caloris causa incolae habitabant: hieme ver,ad superiores mansiones commigrabant. Ex multis subterraneis habitationibus nunc cisternae sunt paratae,in quibus ex Nilo aqua conseruatur, quaeri canalem in ciuitatem derivatur Sunt quaedam cisternae publicae quaedam in priuatorum aedibus exaedificatae: in quibus aqua per totum annum pro usu domestico seruatur: quae si quando deficit, ut ante dictum est,nouem milliarubus,per mare, Rossetto aduehitur. Aer Alexandriae a mense Maio usque ad primas Au η- μή -

tumni pluuiasi habentur enim hic pluviae, & meo tem-sωra ,Opore parua quaedam die vigesima septima Septembris de 'U'

219쪽

cidit insalubris, dc propemodum pestilens est. Quamobrem primari ciues,vi negotiatorcs illis diebus ab urbe distedunt nonnulli in suburbia ad maris portum commigrant. Qui ver,in ciuitate degunt,sunt semper pallidi,dcaegris colore persimiles. Causiam mali actis, quidam ad palatia illa subterranea reserunt: quae de lata & humida varia serpentum reptilium genera copiose producunt. Humiditas igitur reptilium foetori & venen, sunt enim in AEgypto pastim reptilia venenosa permista, acrem in- π ficit. Nonnulli paludem Mareotidem,seu Araepoten,quae uno dc dimidio milliari abest a ciuitate, caussam mali existimant in quam cum Nilus Ues omnes, ex agris &campis,qui sunt ab illa Alexandriae parte,collectaSeXon re multaque venenosa animalia comportet Dirantes per aestatem Etesiae quem ventum aurum vel Maestrum vocant Itali aerem putredine corruptum, in ciuitatem propellunt quoadusque pluuiae superueniant, qUae Vento salubriore aspirante, pestiferas illas exhalationes dissipent amoueant. Lactis siue paludis huiusmodi meminerunt, qui res Alexandri Magni scriptis consignarunt. Sed quaecumque tandem catissa sit, constat pessimum hic acrem esse,noctu praesertim quamobrem senestrae tabulis bene clauditi obstruisilent, ne aer in conclaue O- Citius penetret, alioquin vita periculo exponitur: id quod di per me aliquoties deprehensum est. Nam statim ut quis,vel ad modicum, domo nocte prodibat, illicd capitis immensum dolorem,ac debilitatem totius corporis contrahebat. Quamobrem incolae ipsit, noctiirni aeris deuitandi caussa diligenter pannis quibusdam sic, caput prin

Illud quoque hic obiter annotandum, unde caecitas pa- minereperi Eanorum deprehendi possit Habent Turcae in Prognosti-rma sis Cis valde enim magiaei superstitiosis obseruationibus 3 -.. ' uini dediti Terram sanctam in potestatem Christian

220쪽

rum redactiim iri, die Veneris,scilicet Feria sexta, ubi in

suas Mosthaea ad deuotionen conuenerint. Quamobrem Damasci, ubi Palaestina principium sumit, Feria sexta,nocstu diligens adhibetur custodia di ciuitas una limra,quam ceteris diebus, maturius Clauditur Arcem Ierosely mitanam, de qua superius, nullus Christianorum ingredi permittitur: imm eam vel a longe contemplari non satis tutum. Et quoniam in suis vanis auguriis habent, per Alexandriam Christianos ad occupandam Terram sanctam transituros veterem portum qui a nouo,Vt

dictum est, Historici attestantur, iniectione terrae ab Antonio separatus cstivel minimae Christianorum naues ingredi prohibentur: quia per eumdem quamuiSprΟ-pter cautes&sopulos sit periculosus, Christianos irruptionem facturos persuasum habeant. Ad haec cum Feria sexta, quod circa meridiem fit, Mosthaeas ingrediuntur; contubernia seu Caruaserias Christianorum quorum duo habent Veneti Galli unum, Genuenses, Raguisi, Ceteraeque Europaeae nationes deforis suis serraturis claudunt. Ad quod munus, deputatos habent ministros, qui singulis rij sextis,nos per mediam horam,tantum enim illorum superstitiose deuotio durat claudebant Christiani quoque iisdem diebus, hora per ciuitatem non ambulant, scd ad sua domicilia,antequam claudantur, se mature conserunt ne in quam suspicionem deueniant, unde illis pcriculum creari possit.Noctu quoque praedicta contubernia aTurcis obserantur, ne calumniari possint,Christianos conuenticula facere vel aliquid moliri. Studiose namque caussas perlicstigant, quibus mulctas emungere possint. In ipsis etiam Caruaserῆ sempor est aliqua Tu carum custodia quae obseruet,nihil tale Christianos moliri, unde calumnia strui possit. Mos hic ab antiquo, prinpter maiorem negotiantium securitatem,Alexandriae receptus,diligenter obseruatur

SEARCH

MENU NAVIGATION