장음표시 사용
491쪽
turam ipsorum diversam , partim propter diversam structuram ipsorum o
dem, sponte natarum, Thermarum vocatarum. Et harum quarundam temperatarum: quarundam ferventium: quarundam tepidarum.
r. Quoedam omnimodis frigida sun mulcium aquarum facultas est, temperatariun quidem quaedam humidari calida tepidiorum autem quaedam humida& frigida: calidiorum autem plus justonistarum, calida quidem, sed nota
aeque humida Horrent enim corpora ad contactum illarum, densantur portillorum, ut ab externa humiditate non assiciantur, neque excernatur quidquam excrementi in tarni.. 3. Sed ordiendum est a temperatis , quae omnia humectant&calefaciunt omni tempore, per se. Fit autem per accidens aliquod , ut aut discutiant humores, aut impleant corporis partes abundantiori succo, aut molliam, aut quant, aut roborent facultatem, debilitentve .. . Huc non parum facit quantitas illorum. Et licet catallagum instituere multorum aliorum operum , quae cona sequuntur usum balneorum temperatorum, quorum pro cipua, quae huc faciunt, dicentur quam licet brevissimis , reje ciis aliis in tractationem morborum, s. Qu9d ad negotium Ianitati tuendae , veniat adol escens noster post exer-estium, ut dictum est antea. In hoc parum emoluinenti illi est, omnia enim jam habet ex moderatis exercitiis , cdicta apotherapia: & tamen si bene prosperet balneum, fit hoc quoque ποθεροι εἱα quaedam , siquidem mollit quidem dura&tensa corpora discutit autem si quid excrementi aut colliquamenti sub cu
6. Verum neutro horum videtur cipiis habere nosser, inprimis non videtur superesse colliquamentum vel carnis tenerar,vel pinguerunis. Haec enim talia sequuntur motus immoderatos vehementes. Jam verbiacuata sunt omnia ex
crementa, emollita solida corpora beneficio αἰ-οθεραπειας factis Ut potius opus sit abstersione sudoris,Mainitione pulveris, si illo quoque usus sit, quam calefactione per balneum. . at igitur post obitum exercitium ad solium. Neque enim necessum est, ut in piscina moretur, ut illi, qui sine exercitio elixant se in aquis. Sed neque in sotio diutius sedeat: quin ablutus ut dictum est ad frigidam tendat. Quae ipsa ultra mediocritatem non sit, pro symmetra videlicet naturaparata. Quibus emta aut valde frigida opus est aqua . , aut molli, quam Tepidam diruam, de illa O, poste
492쪽
postea dicam. At corpus optime natum, quamdiu augetur, indigere, non aqua frigidaciam antea dictum est, ne corporis Augmento impedimento sit: at cum jam fatis au tum est, tum demum assuefacere illi quoq; Firmat enim universum eo pus,&cutim densa firma mira cis Hoc vero valde coducit ad externas injurias. 8 Cujus consuetudinis initium quomodo rite quis faciat , ne a subitaria
mutatione noxam capiat, scire ante Omnia oportet. Quidam enim male incipien tes, a toto instituto ita absterriti iunt, ut neque recte ordientibus obtemperare voluerint. Esto igitur tempus quidem anni aestas incipiens, ut consuetudo quae
dam firma introduci possit toto illo tempore usque ad biemeim' sit etiam dies. qua incipiemus, quantum fieri potet , aventis libera sit etiam diei pars calidissi ma: dubium nulli est, quin haec ipsa pars calidissima sit, veluti etiam qu0dgymnasterium debeat esse temperatissimura Et haec quide externor ulit providentia.' Corpus ipsum, quud vult ut frigido balneo, ita praeparetur: Etatis ratione sit circa quartum septenarium, maxime circa medietatem, eo die aut etiam nocte praegressa , non alteratum ulla causa recenti. Sit etiam constitutio ipsius naturalis nullatenus mutata. Sit etiam animosus 3 alacris eo tempore, quo vult uti, si unquam alias, certe hoc Primum igitur fricetur linteisfortiter, sint lintea duriora quam unquam usus sit. Induat vero frictor manicas subtiles, ut actio sit aequabilior Postea oleo utatur, pro consiletudine. MOX exerceatur tam diu
quam solebat, sed celerius se abiblvat. Deinde ita descendat in frigidam , non torpidus, sed maturans actionem subito insiliens,scopum unicum habens , ut, quantum fieri potest, simul& semel totus madefiat. Nam sensim id fecisse horroris causia est. IO. Sit vero aqua non tepida,non cruda, glaciata. Haec enim caloris r
percussionem facit illa autem ferit refrigerat insuetos, quod experientia docuit in iis, qui sequent. diebus tale quid commiserunt, urgente necessitate alpri imo die diligenter oportet cavere : Cum exit aqua a pluribus fricari debet oleo, usquedum cutis incalescat. Post haec cibum praebere largiorem solito: sed potu naparciorem. Et haec ficiat ille, etiamsi tu non jusseris. Post enim frigidum balneum plus appetunt, melius Opquunt, minus sitiunt. n. Sequenti die ad exercitium veniunt manifesto habitiores. Licet enim tu mor corporis sit idem tamen corpus ipsum est bene densum,musculosius, robustiusque, cutis durior,densiorque. Altero igitur die procedendum est in omnibus eodem modo. Ita tertio,quartoqile. Post frictionem, eodem die iterum ingredietur. At ut tertium faciat, ut quidam, nolo. Sufficit enim bis fecisse, cum sinere possimus, quamdiu volumus in aqua. Morae experimentum capiatur exsinoulis diebus. Si enim aqua egrediens bubfrictionibus coloratior subito evadat, mediocritatem assecutus est. Sindissiculter incalescat , de decolor maneat longorempore, in excessu peccavit. ia Notis igitur ex colore animum adjiciens facile invenies , utrum idem tempus
493쪽
a. TAm igitur tempestivum fuerit disserere de correct ione peccatorum , si quae inciderint, quomodo fiant redii Issime. Si enim quis constitutionem corporis nactus sit quam in culpatiissimam, liber ipse ab omnibus vitae quotidianae molestiis, sibique soli vivens tamen impossibile est nihil committere vel ipsum , vel Praesidem ipsus Verisimile igitur est, adolescentem nostrum gymnasticum Sc primum, d maxime, tantum non perpetuo inplicari peccato illi,quod Lassit do Medicis dicitur, de qua jam multis, non Medicis tantum, Gymnastis dictum sed & Philosophas est,&inter hos Theophrasto, qui librum singularem de illa scripsit
a. Ego Vero &ibi,. vastitatem metuens , quae de illa dicta sunt quibusdarnminus bene superare silentio volui. Rationem nominis petuae inde enim ordiuntur quidam ἐκ του τε νεοῦ α μD, tendi quidem, aut omnes corpompartes, testarte, diaborarunt: quidam autem ἐκ του ἐμπί ραθα τπα, ανιαρα Scc.quas-
da, ct molestum quendam sensum in motu percipere, que quidam indicibilem esse dixerunt, quidam ulcerosum 'ominarunt, quidam rurisus, cumbentim inpartes vellatistac tractin- fluminatas. Iterum alii miscent di potiones hasfimplices, tensonis,ulceris, ct inflamma tionis alii duas tantum dictarum distofitionum, ulcerosam ct enfvam, aut inflamma
rum cum alterutra particulatim 3 . Ut in universum fiant septem opiniones de notione του κοσis, omnes verae in parte,totum autem simpliciter falsum sive enim in motu sit sensus ulceris, sive in Mammationis, sive ustionis, sive tensionis , sive quaedam horum conjunctim , . sive omnia simul concurrant, dii dicitur singularum dispositionum
quaelibet. Hinc fit, ut septem quoque differentiae lassitudinum sint, simplices quide tres, compositae aute quatuor Correetiones aurem ita habentium corporurn
quaeda propriae sunt tecundum singulas dispositiones: quaeda omnibus comunes. . Dicetur de omnibus deinceps seorsim,ubi prius dixero devicina quadam lassitudinibus dispositione, quam falsi quidam κο- dixerunt. Haec qualis sic δίquibus signi sinnotescat, patefiet pleniris, ubi invenerimus substantiam disposutionum lassitudinari arma. Hucusque enim circa symptomata occupati fuimus. Videri enim Uri de Tendi partes , quod in motu oriatur se talus vel inflammationis, vel ulceris,ne dispositiones quidem sint,sed sympromata. s. Dispositiones autem eorporum, a quibus fiuint,simplices sunt tres,compositae autem quatuor Ulcerosa fit a copia hutnorum tenuium juxtad acriumj quae,dum eXercetur quis,goneratur duabus ex causis, aut fusis crassis, attenuatis-.que, non autem e purgatis Omnibus: aut liquefacta pinguedine quadam, carneuα tenera Necessarium enim est, a talibus humoribus , cum tenues sint acre
pungi quasi vulnerari tam cutim, quam carnes. Hinc horror accidit, quinii-Pii saliquid, cum valde acres multiiuuat
494쪽
L Ettalis quidem est lassitudo quasi ulcerosa inqua autem tendi videntutpartes tantum sine ulceris sensu. In hac excrementum non est, quod magnopere attendi debeati sed in musculis&nervis dispositio quaedam est, orta inde, quod in exercitio vehementius intentae fuerint partes illae, unde causae efficientis vis dependet. Accidit enim indietis vehementibus intensionibus, omnes quidem musculorum fibras tendi: non omnes autem aequaliter laborare, sed maxime rectas: qu Me Obliquaraninus tenduntur,& rninus in periculo m. ni. Quae vero plus tenduntur, in periculo quidem ruptionis sunt relinquitur alitem in illis dispositio similis illi, quae in actione at videntur enim sibi etiamnum tendi, etiamsi
. Tertia lassitudinis differentia est, in qua percipimus in partibus affectis quasi contusonem aut in animationenti Hoc tum fere accidit, cum musculi vehementer excalefacti attraxerint aliquid excrementorum circumfusorum. Si vero id accidat tendinibus&nervis, σε ne μον vocant affectionear, omen illi imp nentes a profunditare doloris qui dispositionem suam videtur habere in ipsis os.sibus. Cutis insuperficie est Mulculi vero alium situs ordinem habent, circulatim ossibus circumjectu Attendines ossibus connasse tintur. Jat mirum non sit,ut si tale quid patiantur, videatur dispositio in profundo esse. 8. Sola har tres lassitudinum differentiae sunt simplices: ex ipsis autem compositata, ut antea diximus,quatuor. De his jam dicemus, ubi sermonem desimplicibus absolverimus. Est enim S alia quaedam dispositio, decipiens quosdam, quas lassitudo sit, cujusgeneratio ex nimia musculorum siccitate, ut totum corpus flavidum videatur, eccontractum,&ad motum extreme pigrum. Sed nihil eorum, quae dixi, adest illi, neque quasi ulcerissensus, neque tensionis, multo minus inflammationis. Rarisissima enim visu est copulatio hujus 6 jam dictae dispositionis. Haec enim squalidos SI contractos facit musculos: sed lassitudo inflammatoria in majorem molem attollit quam pro naturae modo. Ut jam sint in universum quatuor dispositiones , quarum unaquaeque propria opus habet
' Moneo hoc tantum obiter, In t.2. deseruisse me vulgata EX. acceptas autem Fuchsii emendationem, ex locis parullelis factam, ut est Notis in Gal.
I. Rdiendum verbfuerit ab ea specie , quae sensum ulcerosum fert secum, quam etiam diximus urgere illos , qui humoribus acribus abundans.
Nascitur autem post recentes cruditates, cum aut inconsultius exercentur , aut
diutius sub Sole versati fuerint. Et non est impossibile fieri illam aliquando in corpore sano absque cruditate,ob nimia exercitia. Consuevere causari illam motus
495쪽
tus celeres&diuturni. Horum cutissimilis est febricitantibus, cum horror illos invadit. Et fatentur, in motu se percipere dolorem ulceris, alii cute tenus sola, alii etiam in musculis subjectis.1. Curatio consistit in sub contrariis dispositioni. Discutere enim excrementa oportet,ic jam curata est affectio. Discusso fiet, si fricetur diutius, sed molliter, idque oleo, quod adstrictione caret, quale potis limum est Sabinum. Contrari illimum autem est, quod ex Hispana aliqua: eciam Iberia dicitur affertur,ac Hispanum appellatus, ομφακινον 32ωαοτριζες uno verbo , austerum omne est ineptum Tibi ver,etiam gustu est agnoscere facultatem, etiamsi prius
3. Sic nos aliquando in Macedoniacum e Te mus , gustato oleo, quod in planitie circaStrymonem amnem nascitur, pronuncia ulmus ejusdem cum Hispano facultatis esse. Sed aliorum oleorum omnium vim ita digia Osces, sive abusive ita dicantur sive cum salibus parentur, sive cum herbarum radicibus, germinibus, foliis . fructibus. Dictum est de illis abunde in libris Simplic dicetur tamen&heic suo loco S tempore. Nunc hoc solum furficit, quod oleum dulcissimum fuerit, id ipsum huic usui aptissimum. . Tali igitur uti par est cum multa frictione largiter , prima quidem die,
quod minime suspeccati bi stillas litudo: altera, ut totaliter cures jam factam. Cu-Tat autem illam exercitium dictum apotherapeuticum in quo etiam motus instituere tibi licitum est , moderatos quidem quantitate, tardos autem qualitate. cum saepius interposita quiete, multis simul operantibus, ne qua refrigeretur, csubito dissipentur excrementa. s. Oportet autem plurimas esse frictiones in ea lassitudine, in qua copia ex crementorum is incute&sub cute quemadmodum in altera illa , in qua plus in musculis coacervatum est , propter aliam causam plures oportet et Temotus.
Cum enim musculi sunt oecupati, sola frictio discutiendo non sufficit. Oportet enim non solum extrorsum trahi ab aliquo sed de simul ab interioribus expelli ab alio. 6. Expellit autem illa excitatui motu calor,& spiritus ab eodem impulsus.&ipsa musculorum tensio: quin ex abundanti,facultas ipsorum pultrix. 7. Altera lassitudo, aqua tensio est, scopum habet ab Hippoc. laxationem. Haec enim contiaria est tensioni, veluti duritiei emollitio. Ita enim dixit , Cutis sicca emollitio, extens laxatio. Contrarium enim est durum quidem molli tenso autem remissum Laxatur enim tensum, cum in aliis dispositionibus , quas ins Simpl. diximus, tum frictione, quae in gymnasio obitur, pauca illa quidem dc molli, quae oleo fit dulci tepidoque, quiete autem omnimoda , balnei temperatis, longaque mora in aqua calida,ut plurimum juves, etiamsi bis aut tet laves. 8. Hi ipsi post balneum etiam ungendi sunt, antequam vestes sumant. Si
propter sudorem oborientem oleum defluadrepeti debet unctio Quin etiam al-
496쪽
tero die, cum e lecto surgit noster, resumi debet, caventes oleum nimis frigidum, frictionemque duriusculam.' Haec lassitudo accidit illis, qui bonis succis abundant, quique exercit obeunt robusta potius, quam celeri , quibus curn affectus supervenit, pigri potiusquam inflexiles reddit Neque veto vel densitas cutis his supervenit, horror, veluti paulo ante dictis. Interim contracti csqualidi sunt, ad tacuir calidiores , non iis tantum, qui assiciuntur ulcerosa lassitudine, sed&le ipsi
A tim supra naturalem tumorem ut inflammationi similis sit dispositi Propterea ad tactum dolent ita affecti,in calidiores apparent. Molent vero iam, si sese moveant. Haec fit in iis utplurimum, qui exercitiis inassueti sunt: rariis, qui assueti, etiamsi motus experiantur vehementissimos dc longo tempora Curatio ipsius tres scopos habet, quos fere inflammationes reliquae citationem ejus, quod superest mitigationem tendentis: refrigerationem ardoris Hoc perficitur oleo multo tepido, frictionibus mollissimis, diuturnat aquis temperatis mora. Si vero tepidior paulo sit aqua, plus proderit. Eodermodo longa quies, & unguenta continua. Ita mnia,quae recreant quidem,quo fatigatum est,&mitigant: dissipant autem, quae supersunt. 3. Fortassis quis putet, affectum hunc non esse simplicem , neque peculi: rem prae jam dictis duobus, sed compositum ex ipsis , cum nihil aliud sit quai tensio partium nervosarum cum sensu ulceroso Calorem nempe in hac lassii dine alioquin naturaliter inesse , veluti inmemoratarum utraque verum nihfacere ad completionem vel nominis vel rei Verumenimvero, tumor praeter mturam huic lauitudini prae aliis proprius est: sensus doloris non est idem in hί&intensiva Tendi enim ibi est contusa esse nervosa omnia videntur iis sic laborant. .
. Quare, prae duabus reliquis differentiam hanc eximiam habet, non lummodo composita est. Hae igitur tres si e constitutiones corporis, sive dispc sitiones, sive quomodocunque appellare quis velit, praeter has alia quarta, smilis quidem lassitudini, non vere tamen lassitudo, quia nec ulcerosa, nec tensiva, nec inflammatoria sed neque horrorem ullum habet, neque dolorem que difficultatem ullam ad motum , ut in caeteris est , sed gracilitatem tantui
s. Fit igitur in boni succi corporibus juxta exercitio deditis , cum in
modestius exercitis non recte adhibetur μοθεραπεια. Hac enim ratione discitiuntur excrementa, tensa laxantur, ut praeter siccitatem nihil relinquaturi corpore, quam e motu immoderato habuit. c. Inc
497쪽
c. Indiget autem prima clie nullius rei mutatione.praeterquam aqua calidior , quae paulatim contrahat , calefaciat, firmet culina. Altera exercitio αποθεραπευτικω . brevi quidem illo in molli tam in motibus quamnietionibus, sed in labro similiter calido. Exsiliant autem subito in frigidarn. hoc fine, ut perseveret tonus cutis cum calore. Sic enim minus postea resolvuntur,&facilius admittunt alimentum tam in carnes quam in cutem, quo ipso majus bonum non optaveris , nisi dispositio alia insignis adsit praeter gracilitatena&siccitatem Nimirum tale corpus refectione simul&humectatione opus habet, quorum utrumque recte fit per vi etiam humectantem.
6. Quoerunt heic simplices, cur Galenus lassitudines accenseat τολυγκεινοῖς, cum adtiones laedant Uno verbo, το θοος αδιον id facit. Sed falsia est major, &c. Ego vero jubeo hinc documentum capere Scriptorculos nostros recentiores, qui ignorant officium του γιεινου Curat ille etiam morbos quosdam, ut ex
Galeno locis multis doceo in Instit. P T VIII. I. Iostquam semel mentionem sectimas victus in balneis , ineptum non fuerit L disserere de dispositionibus lassitudinariis. Ulcerosa lassitudo si observe-mrrectus in apotherapia processus, indiget non nisi victu consueto , aut etiam paulo minus, aut etiam humidiore simuli frigidiore. a. Si post apotherapiam mutata fuerit in quartam, utplurimum enim ita fit, secundum ipsam lavacrum instituatur: victus. 3. Sed tensiva etiam multo parciori indiget alimento Inflammatoria super teliquas tumidissima &modicissima , quinin frigidiuscula. In summa,
amnes lassitudinarii requirunt bonum succum , qualem etiam ille, dum valet. Ξuem sub manu habemus. Abstinere autem oportet in ea aviscido , lentoque, luemadmodum etiam in ulcerosa&inflammatoria. Impedit enim discussionein:xcrementorum. In tensiva vero etiam ultro danda sunt talia cibaria, nisi quod ravenda est copia. . Nihil igitur admiratione dignum est , si multae heic sunt controversiae, ion inter idiotas tantum pias, sed &doctos inter se. Neque enim consentiuntn lassitudinariorum vel exercitia, vel frictiones , vel balnea , vel victum. Auli re enim est , quosdam lassitudinem lassitudine curare. Alios quietem sualere. Alios de victu demendum esse. Alios non tantum nihil dementum sed, tanto plus addendum , qu exercitia fuere robustio a. His enim analogus debet esse victus. Alios , neque addendum, ne tu minuendum. Ita balneum suadent quidam temperatum , alii cali-lum , alii tepidum. Experientia enim singulos e tantum ducit , quod idere illis contigit oratio autem quae imperfecta est unam tantum
500쪽
exponit dispoisinonem , ut antea ostensum est. Hinc fit, ut cum unam tantu in proponit lassitudinariam dispositionem, pra tereat reliquas, quasi non sint, hujus etiam solius tradat curationem, quam solam novir. . Verum igitur hoc est, laissitudinem curari lassitudine , tum videlicer, cum videtur nobis expedire hesternis exercitiis aequum facere. Et hoc verum est,
laslitudinum curam quietem esse. Primum enim illud tit in lassitudinibus excrementitis, praecipue, cum excrementa musculos occuparunt: hoc alterum in tensi vis& inflammatoriis.
6. Verum quin etiam hoc est, lallitudinarios parcius cibandos esse. Hoc enim prodest iis, qui inflammatoria laborant. Insuper&hoc verum est, inconsueto victu habendos esse. Hoc in ulcerosa post apotherapiam bene successis levidimus. Quemadmodum e hoc, plus cibi dandum esse in dispositione illa, quae las litudinibus similis est,in quam ulcerosaqtra: dam degenerat. Ita balneum aquae
temperatae curare lassitudines excrementitias,veru est. Verum non est, abstinere a
balneo in inflarhatoriis, hae enim tepidioribus indigent ut dispositione illas mili.Nam&haec calidioribus opus habet. Qui lac hanc pro lassitudine habent alii, qualis sit dispositio, non dicunt: ubi suspicio est futurae lassitudinis , conlilium capiunt de balneo calidiore, addita causa, ut nos antea diximus , Talebat neum promovere vel nutritionem, vel distributionem tamen non erudium
nos, qua ratione impedire lassitudinem nutritio&distributio possint. Sed ne que scribunt omninoqtiae qualis dispositio sit lassitudo. Horum plerique ni hi dixerunt alii ausi dicere siccitatem pronunciarunt. Equidem verissimum est,
siccitati cibos mederi, potissimum humectantes, quod tamen non omnes ad dunt: sed enim neque ut curans , neque ut praeservans alassitudine. Quo ergc modo Cum partes sicciores sunt factae, absque tamen tensione, absque etiarm excrementis tenuibus&acribus, absque item dispositione inflammatoria: omni
no cibum dare oportet,&humectantibus siccata refocillare. Hoc si neglexeris . altero die apparebit corpus siccius&gracilius seipso. . Illud quorundam, ut dc Theonis, demiror, quod censent, asilitudinen jam factam non curari eodem modo. Sive enim quis dicat, dispositionem , d qua loquor, esse lassitudinem, solvere illam cibo oportet,' prohibere ne fiat sive aliam quandam,quae revera sit lassitudo, profect brestrictius in omnibus habere oportet, sive in metu sit, sive jam in facto. Neque enim hoc dici debet,quocquarta dispositio, illa, inquam, qua lassitudinibus vicina est, nisi primasta. tim die corrigatur alimento laudabili , in unam ex dictis tribus de nerari soleat. Si enim sola siccitas sit conspicua, propter gracilitatem nihil incommodsequetur. Si simul adsit caliditas quaedam, febris periculum subest Verum notest idem lassitudo, si maxime lassitudinariorum quidam febricitarunt. m. ah I. Unde miror, Theonem l. Ezer .partic ubi deeXercitio perseeto tra. 1 A.., ctat, silc scribere: L stud me ita coicitους Hemis die ullu--ἡ