장음표시 사용
441쪽
tem eue voluntatem primam causam deficien lem , abiurdum non est, sed plane necessarium prima caula determinans aetι nem bonam, nerigo antee. prima enim determinatio bonae actio. alis est a divina voluntate illam extrinsech, ataque aeternalitet intendente.
lnitabis s. determinabi litas est potentialitas, di imperfectio . ergo non potest comperere deis eteto divino actualissimo ,δe peti Gilimo. e go voluntas non potest illud determinate, sed debet ab illo determinari. Dist. ant. determinabilitas orta ex debilitate, di impotentia agentis, concedo: oris ex libexam Iitate uentis sponte sita volentis arbitriiuncreatum 'mare liberum, nego antecedens. Instabis. debet Deo tribui primitas in omni linea persectionis, sed determinare actum est miseetici. ergo in tali detexminatione Deus debet esse primus, adeoque debet e e primum
V t videas, quanta sis in argumento vis,m jori datae subiunge hanc minorem r sed vivere est perfectio. ergo in lin mi vitae Deus debet esse primus, adeoque debet esse primum vivens Eliam per nostros s. Direct ε dico aiorem esse veram de linea persectioniasim iciter simplicis: ar determinare actum emit albitrii estpexsectio mixta, quia est seminatio supponens essantial ter vim set aeterminandi ab alioemceptam, & depenclantem. Rurius. ad hanc ipsam determinationem Deus, is habet ut primum determina's physice, noni actum , sed polentiam se determinandi. Est ergo primum liberum, ut est primu vivens;quia omnia Itb-llas, divitet eius istertatem, re vitam essentialia ter supponiis tu participat. Adde, quod ne. cessitas determinandi nostrum actum immedi
te tantum abest, ut in Deo sit perfectio, ut sit potius imperiectio manifesta s clim enim
442쪽
Capuι riu. 4 creatam libertatem evertat, statuit conse en ter libertatem divinam a creaturis imparticipa,
. Glvitur serundum argumentum, es Dur in voluntare vis se determinau: t αι , .iis intrinseco , ρνacis
EX altero capite sie arguunt. Quod est indis.
iens ad utrumlibet , non asit, nisi prius de terminetur ab alio. Sed arbitrium est ita indis ferens. ergonon agit , nisi prius determinetae a Deo Maior patet s quia a causa 4ndifferente qua tali exire non potest effectus cisterminatus, nemo enim d/re potest, quod non habet . Hoc idem asseritur a D. Thom. r. p qu. s. art.3 ad s. ubi, Causa, inquit, P est ex s. eontingen Fortet, quod daterminetur ab aliqvi exterini ad Ufectum . Hoc argumentum primo destruit libertaten divinam, probat enim similiter , divinum decretum non posse suppone: te Deum in priora indifferentem ι'i Hudent moxincipium , nemo, dat, qaod non habet, est veram in tota sua universalitate . seeundo destruit liberia inti creatam. actus enim libre etiam ereatus est determinatio orta a principio libero qua tali. at liberum principium est principium indissi rens et indimentia enim etiam juxtk advers Hos pertinet ad essentiam libertatis . ergo actus libet est determinatio orta ab indisserenti qua tali:-per consequans qui hoc tollit, litaeri
recta autem, de communis Nostrorum se sponsio ad hoc argamentum dilhi nguit duplicem indisserenitam, adteram passisam ,εc per
443쪽
rectum , alteram activam, de per excessum . Prior reperitur in materia, quae quia nihil pexis habet,& omnia pineis,habere,indiget,utare piat, mus, dante, posterior reperatur in causa tibera, quae quia utrumque praecontinet iopotentia effectiva proxima, & expedita , potest utrumlibet ponere sine extrinseco determinante . Utrumlibet vero ponat, dat, quod habet, quia utrumque actum , di per consequens utramque determinationem partim in se, pam
im in comptincipiis , quae habet in sua potesta-is, Praecontinet.
Huic doctrinae non opponitur loco citato in omas, qui ut notat Caietanus, ibi brevis., sed isse idem tractat. l. coni. Getatbsia 11. ubi responsionem nostram aperte traditim. Resp. ad a. Eius verba haec sunt et Inv-uvn'tus ad Bimmιiber esse, ando
idem Our perficiendum. hoe autem 'ad imperisfectuinem vis-is nan peninet. sed magis ad eius eminentiam, in quantiam utrumιιbet o positorum axcedit, ab Me datominatur aἀπε-νum . Addenda his verba Fetrariensis
vis-tia, oponat, ut rati sit in porentia, μώ-ρον extri coaetante determiaratur, Si autem με inauremi tum ρεν modum agantis liberi
ad aetrumluer se habentis in dirae eius, AEasMod Leitur, non oportere tau is inpotentia , mac M aliqua ore eo deromiuari , ip. sum se rationa Da ιserratis determinara po- ramvis autem ibi loquatur de istus e Pr,mae iibertate, eadem tamen quoad hoe est ratio de libertate causae sinundae, qui contris,
444쪽
utramque m luat idem argumentum, ut d l-
Est quidem inter primam, & tirandam di crimen, quod prima sit solum movens, secunida sit movens , dimota. hinc tamen solum fit, primam non indigere alia,aqua vim se movenodi aceipiat squa tamen indiget secunda, ubi vero hanc vim accepit, adeoque constituta estpex. necessaria comprincipia in utrumque po gens, dc paxata, alio ulterius non indiger scedis ipsa, similiter ut prima , ex arbitrio ita utrumvis semittit, &se, di comprinei pia de terminando ; quod plene potest ex accepta jam potestate. Arguit praeterea ad idem Goudinus ratione, quam vocat ocinino essentem . Impossibile est, ut creatura agat, nisi constituatur prius in ratione principii in actu secundo operativi. atqui ita constituitur per solam physicam praemotio nem. ergo sine hac impossibile est, ut agat. maiorem probat 3 quia creatura de se non activa, nisi habitualiter ,εc in potentia otiosarquod ipsum ostendit ex distinctione virtutis creatae a sua actione , quam distinctionem late probat. Ut ergo ab otio ad negotium, a poten . tia adactum transferatur, indiget alio conis. rente illi vim activam in actu secundo. Minorem probat , quia ad hoc munus satis
non est coneut iis simultaneus. ergo requiritur concursus praeviu* . antee. Prodi s. quia eoncursus simu Itaneus non recipitur ire poten tia. ergo relinquit potentiam in sua intrinis,ca in complatione ex defectu ultimae activitatis intrinsecae . a. concursus simu Itaneus est indi Eserens. ergonon reddit creaturam operantem Potius, quam non orirantem .,quod constituit creaturam principium in actu taurido, est praevium ad eius operationem . at concursus simultaneasaon est praevius. exS . . concuLu
445쪽
habetur operatio creaturae. ergo non consti tuitur creatura operans perconcursim simul
. Solutionem argumenti tam effieaeis dabit sola explicatio terminorum. Virtus in acta secundo operativa potest appellare virtutem omnino completam. dc expeditam ad operandum s quae oc dicitur a Philos potentia sec in. da : &potest appellare virtutem actu operan 'tem. in secundo lenia malo est evidenter fia- sis quia nihil est agens ante amonem, ut ni hil est iuum ante albedinem . in primo sensu maior est vera, sed mi r falsa. ad prota dico antecedens esse aequivoeums cum enim eon' eursus simultaneus ex dictis stet pro actu prumo, di pro actu secundo, seu pro decreto con. fierente libertatem , dc pro aciuali causalitate actus liberi ι certum est, quod concursiis simul taneus stans pro actu primo eo iuuat princi- Pium actu operativum in primo sensus stans pro actu secundo eonstituat prineipium opera. tivum in secunda sensu. Haec sunt intelligeta'ti termino&tam aperta, ut non videam, quid
sibi velit Gotainus argumento isto suo omnino Iisdem distinctionibus eorruunt probatio,
nes antecedentis. ad x.concursus simultaneus nans pro actu secundo reeipitur in voluntate, eamquσ eomplet , perficit, aes determinat .sans pro actu primo non recipitur. de tamen complut extrinsece, ut juxta omnes complet .mnipotentia in causis secundis irrecepta a dyotuni est verum de eoneursu similianeo stante Pro actu primo; totum taliam de eodem stan, te pro actu secundo. ad quod constituit, ingentiam operativam to inu fecundo. h.e. op
xantem. non debet praeire Operationem , cum
fit ipsissima operatio . quod .constituit eis
446쪽
dem proxime ex pessitani. ad actum secundum . praeit: oc hoc pacto est praevius concursus si multaneus. itana pro actu pi,mo. Et per tiaee
thor cuiustumque actus boni, & nullius actus mali. sed per concursum siniuitaneum,& decretum indifferens hoc sufficienter non habet. ergo rem iritur molio determinans ἀΜin prodi Deus non aliter esset causa, Be au thor actus boni, nisi dando principium, & concurrendo ad aetatu determinatus a voluntate atqui eodem prorsus modo se habet adi actum malum. ero vel utriu'ue, vel neutrius est eauis x di aui x ex vi concursus fimulta
Conc quia Ilere detur, Deum esse actus .
ni non mali atat rem , vitxvi tamen non potest, quod in hoc ipso voluntas humana exce dat divinam . illi enim magisti uitur actus, quod concurrit ut determinans s rili minus, quod coneurrit uidet a natum ς activa enim, non passiva determinatio est ratro im nutabilitati A. at voluntas ereata eone rie ut Seterminans , divina ut determinata . ergo magis creatae , quam divinae voliuntati inti putan
dus est bonus actus : quod sanh abiurdissimmum est. Resp. ad simmam Dei bonitatem pertinere ut libertatem voluntati non confero, nisi ex intentione , di animo, ut ea aratur ad re , di virtuosε operandum . Itaque ut supra irerum notavi , decretum libertatis collativum dicitur indifferens, quatenus non est antem
447쪽
denter determinans , non quatenus non est antecedenter effectivh determinatum, amae enim unice actum virtutis non simplieiter, sin emaciter quantum est ex parte sua, Rex. alti amore dat potentiam. Jam vero quod causam
physicam iacit etiam moraum . seu authorem, amor est , & i ntentio ι illa enim ambora eum dicimur , ilis volenu duimus, ut ait Augustinus ι- qq.33. q. 3 . Cum ergo solus actus bonus si t ex
Dei intentione , maius de praeter, dc contra Dei intentionem , consequens est , ut boni, non mali sit author Deus Explicatur hoc totum exempla D. Thomae clamotu obliquo proveniente a virtute m*tiva ,ec tibiae curvitate. Gliquitas enim virtuti mintivae n ullatenus imputatur, quia concurrit ptiis indisserenter, dc ex intentione motus recti, quem unum petit natura. dum ergo contingit obliquus, contingit praeter intentio.em Vir tutis s di propterea imputatur uni tibiae eurri. tali , quae virtutem modificat . alia etiam exempla ex moralibus affert Haunoldus l. I. tra'. t. c. . contr. 3. Illud est celebre,
aetissimum ad rem nostram. Si Rex det militi stipendium , dc arma ex intentione , ut Pantriam tueatur, & hostes profliger; sanh quae. Cumque miles juxta intentionem istam opera' ur sortiter inpraelio , Regi tribuitur, quod inulto magis est verum , si Rex sortitudinem etiam tribuat . at si iisdem abutatur ad occu
dendum Civem , non Regi, sed militi im
Ex hisvd eonfirmationem patet, Deo incom-Prabilimr magis, quam creaturae actum bo/niim tribui. quod enim attinet ad sussicien timessendi, quam effectus accipit, haec qui dem tota Altimate est a Deo, ut a prima musas quatenus non silum a Deo est effectus secun dum partem illam concursus immediate a Deo α pro
448쪽
III. Caput Vm. 437 profluentem , ista etiam secundum partem pro
fluentem immediate a voIuntate , haec enim cum non det, nisi in quantum actu a Deo accipit. hoc ipsum eius date a Deo est. In hoc tamen actus bonus ,& malus aequiparantur; sed via bonus ei a ruo intentus , adeoq;est: a Deo imputabiliter , secus vero malus , maius utcumque sit physice magis a Deo, non tame ullatenus moralitet bonus ; & physice, &m xaliter erit a Deo incomparabiliter magis; quia Deus longe magis amat actum virtutis, qua voluntas ι adeoque causali tas moralis maior est in Deo, quam in voluntate.
Ad sermam argumenti distin. ma, illi magistribuitur actus, quod concurrit ut determinanStantum physice, nego maiorem s sive physice sive moraliter, soaccdo maiorem. disi. minωVoluntas ereata concurrit ut determinans physico.moraliter , divina ut determinata phyn ce , & detet minans moraliter actum bonum unich a se intentum determinatione ponente imputabilitatem in actu bono relatὸ ad Deumst rum, oc per consequens influxum maiorem. Deo ut authori tribuendum, concedos secus , nego minorem , & consequentiam. Arguit ultimo Goudinus. Sententia asserena physicam praemotioaem est maximE remota ab haereticis. ergo est, ut verior amplectenda . Probat antec. conferendo haeresim Calvini, de Pelagii, quorum prior libertatem, alter gra tiam evertebat. Uterque landabatur in hoc
principio , quod P0sica pramotio tolleret liber. rem. Ex hoc subsumebat Calvinus: Sed datuνpώω ν δ motis , ergo non datur liberaas. Sub. sumebat E contrario Pelagius: Sed datur tal, ergo non datuν ρεχ sico pramotis. Ab his duobus scopulis remotissimi sunt Thomistae , qui negant incompossibilitatem physicae prae motionis cum libertate a adeoque radicii
utrumque errorem evertunt. . Non
449쪽
, quae magis utcunque te redimi ab haeresi, sunt magis vera, sed quae recedunt contradi rih. Imo ex illa recessu, &ellam ratione saepe harteses aliae natae sunt. Sic Eutvehes ut recederet-a Nestorio asserentem christo duas personas, asseruit in eo tinam naturam. Quod autem asserit hic aut hori prinis et pium haereticis commundi sui e illud, quod Pisseeo ρ istis rami libertorem, pertinet adoris duritiem, di privilegium audacter fingen. da, loquendimie pro libito . Quod demum attinet ad duplicem illam eonsequentiam , fateor, utramque esse ligit imam: sed primum eonsequens a Ca trino i ilatum esse haereticum , adeoque negandam eis altea utram ex ptaeinis sis. Maiorem negari non posse, satis constat
Ρ hamnus ostensis. neganda igitur est minGFiΑlierum eonsequens est ipsissima sententia nota tra hactenus late propugnata. Quod vero hic
author eam appellar errorem Pelagii, contu'melia est, cui nos usterius respondere nihil est opus. satis enim est ab Innocent in X. respon.
sum in deeretpedito pridie Kalend. Iun. annosos quinque ibi prius propositiones ex Ianse
nio refert, inter quas ea est quarta. Semipetariasi admittebant pravenientis Gratia interioris necestatem ad suus actus, etiam ad initium Hris . . in hoc erant haruiei, quod vellent eam
resistere, mei obtemparare. Hane deinde proporistionem Fadam, inquit Pontifex, ct hareni, eam caelaramus , o mi talem damnamus. Neque est, quod reponat Innocentium XI. qui anno rora. dis 23. Nov. damnavit novita.
2P len erit rispropositionem ibiam, Deus
Iubitrii nobis suam omnipotentiam. In hoc au
gem videtur damnata nostra sententia , quae cum omnipotentiam vult a nostra voluntate
aeterminabilς eam vult voluntati subie-- ctam s
450쪽
ae, iam. Caput IX. stetanis quiaonine determinabile labiieitur uici determinativo . Et quidem non aliud, te vitilux incendis e Ponti m damnat sub
jectionem, nisi i deternun rutilarem, potentiae divinae a volun te creata. . Sed axin, ex dictis satis constat, non omnem detersui nabi hilarem esse subiectionem .sed eam duinaria, cinae nataralis est. Deus autem p tentiam non habet determinabilem in arbitrio, nisi quia liber anter donat. di servat libertatem ι quare determinabilitas ista non est subjectionis, sed dignationis: nec pendet a voluntate creata, sed a decretori ino. Quid autem de re damnet in ea pro γsitione Ponti sex , patet ex antecedenti prbpositione item damnata, qua asserebatur , quoa Dess dmat nobis omus potentiamsuam, ut en , suu MiDis. . nat alam vivam, μι ἐά-- . Hinc fiebat. ut homo amulierct verum jus ini omnipotentiam, adeoque ut esset illi omnipotentis subis ieeta. Nos talo lup acoris a voluntate nega mus, sed volamu, esse plene m. aeriat tio di viis no , ut concunxat , mimon conCurrat eum creato: in quo Ila plane subiectio cinnipotentiae aetate ad arbitrium.
CAPUT IX. pacto demum Dissein plenissimum
Dei dominium in voluntatem tiberam ρο ν talem .
H Anc quaestionem lath, ει promerito, v
tibusque. tractaturo, Theologia autem vellit, de adnisnuit , nimis hinge a Philoso thicis finibus per ista digrediendum. Itaqueatis erit paueis innuere , quae Nostii hinc inde in rem praesentem disputant, exactiore de iis tractatione ad Theologos remissa .