장음표시 사용
431쪽
vens Argumen luiti ex aut horitate Danu sceni, dicentis: Omnia qitidem pracognoscis Deus, sed non omnia pradeterminat: Respondet , quod Damascenm nominat praaeterminationem im. positionem necessitatis . fiat in rebus naturalibus, quasunt pradeterminata ad unum. benti tergo , decretum praedeterminans voluntatemper modum non naturae, sed libertatis es eom. nino admittendum s alit et frustra sic respou distet. Ex hoc insutiat Gonetus Doctoribus nolitis, quasi parum versatis in doctruia Div. Thom. dum asserunt; nomen praedeterminatio. nis esse novum , & a Bannesio excogitatum.. Alter locus ab eodem ablatus est ex qu. depol. ari.γ. ad T. ubi docet, at quid a Deo fieri. Ha re naturali, quo actualiter agat, idque habere esse quoddam incompletum per modum .guo colores sunt in aece, dc virtus artis in in . trumento artificis . tum affert is author plures ex Nostris, praesertim Bellarminum, testantes hanc ipsam ibi est e sententiam Div. Thi tuae physicam praedeterminationem astrue n.
3. Juxla D. Thom. Deus physich movet om nes causas secundas ergo physice eas prae-
tum qu . I. de pol.art.I. conLprob ex eodem D. Thoma coni. Gent. c. 349. tibi, Motio , in quit, moυentis pracedit motum mobilis ratione , canis . quae est etiam doctrina Philo s. q. Me t. c. dicentis s Movens natura prius essanoto. Motio igitur a Div. Thoma asteria est praemotio. . D. Thomas admittit motionem ad unum ab intrinseco enicacem. ergo admittit physicam praemotionem . antes. Priab. ex I. R. qu. O.
art. 4. ad 3. ubi , Si Deus, inquit, movet vo '
432쪽
Ad t. resp. ex vano sibi, suis ueetatulari
Gonetum, quod nomen praedeterminationis invenerit in S. Th aa. Nostri enim non hω negant x sed negant reperiri in Angelieo . aliove ex antiquioribus nomistis nomen. eministreminationis phsica, ut stat pro realita involantate produm, transeunte , aedet. -inante ineluctabilitet ad unum. ....tem hie sensus in eo quodlib. tibi non est. Dest . mo, ni lavrdine Promdemiararanstituto pec tructus di-- &extrinsect denominante res creatas. ita rue podeterminatio idem ibi inat, ae praea itio et di nomen est dsereti di vini, non ιν litatis sientialitrer allimatis m. l duntatem ad unum. Loeus ex I. p. ex eadem l otione nihil' habet pro Goneto. Loquitis enim de praedeterminatione, seu deexeto dia vinae voluntatis, quod quidem allud est imma. sitivum necessitatis, aliud eompossibile eum Iibertate. primum est, quale habetur relate
ad res haturales naturam accipientes ad unum determinatam eui comparatur deeratum Ban. nesianum; prbinde enim est, sive praedetermiamatio sit permanens, sive sit transiens. H. aeram est, quod transmittit rationalem crea. auram in finem supernaturalem modo congruo naturae libertatis, adeoque permittendo illi suam determinationem , non veris eam ineli elabiliter determinando. Ad 1.hie ille est loeus, quem maxi EPraeaetermi natores , quemque dicunt , Notarotum etiam Doctorum sententia, aperriss arium esse. Μixum tamen est, quod citent MM Iarminum, qui l. de Gr. & Lib. Arb. c. I .aexpressε rei ieitin praedeterminationem . tum Cap. 36. amplectitur doctrinam illam D. Tho.
433쪽
nox Mus, Liber III. ne divina: evidens ergo est, quM illam doctrinasi distinxerit a doctrin praedetermina luuiis. Noluit porro ibi s. 'mas, reale , dc μνMum imprimi a Deo causis nat xxlibus , lad solam exiti.ecam denominatio
omnia in fines uatutos dirige . Hic erilitarex iis verbis :rali ,- aa mstiter agat, est , ade T est Miquid non reale, sed rarentum ae Ion inuiolaeam, famarinsecum . rues sech l unt. Videatur Roua de M. oti . misi. Deinde quamvis detur,tεnominianum quidem verbum habra A'grais, sed potius oppositum in min. - . . .
as omnes h Deo moveri, α non at tande me ii iis possumasabinis Delarissime explicante. eo dicitur Deus musas tantia D. Thom. Primo, M illis
vmul cum esse determinarion m ad bonura
434쪽
autem determinatio vel est natura ipsa arbitrii, vel est amor ipse boni ut sie necessarius, & in deliberatus praecedens ainorem omnem )iberum liarticularium bonorum , & in eo inclususta habetur I. a. quaest. 9. arti c.6. ad 3. ubi , Deus, inquit, movet istantatem hoministanis quam universialis motor ad uniιersati obiectum Ooluntatis, q..od est bonum,stsine hac universa li motioue homo non potest aliquid volti. Sed homo per rationem determinat se ad volendum hoc ., mel illud, quod est vere bonum, vel Apparens
Movet deinde Deus cau sis secundas, ut Pr mum moVens, quia est ultimus omnivdi finis sadeoque quidquid fit, ultima γε est a morione bonitatis divinae, cuius sunt participationes bo.
dicit, quod omnis motus voluntatis, quo applis cantur aliqua virtutes ad agendum, reducitur in Deum sicut in primum appetibile. Postremo dicitur Deus voluntatem speciali cter movere per gratiam , petillustrationes scilicet, & inspirationes , quas producit in nobis sine nobis. de hac motione loquitur I. 2. quaest. s. arti c. 6. ad 3. Interdum spataliter Deus mover aliquos ad aliquid determinate volendum , quod est bonum : sicut in his , quos moveι gratiam. Ex his constat , eoncursum simultaneum , quem nos ponimus non solum esse motiovem , sed etiam praemolio neni divinam, non qua Thom istae, sed quanti D. Thomas flatuit. con
cursus simultaneus nolent id, quaeso, adve sarii, qui nolunt ista distinguere stat quandoque pro actu secundo causalitatis, qua Deus simul cum causa secunda efficit actum atque ita est motio comitans, non antecedens. & stat pro actu primo involvente decretum collati. vum totius actus primi liberi indisserentis ad S i utrum
435쪽
utrumlibet; atque ita est motio omninopina via , Quae nisi supponatur , voluntas agere nihil potest, atque haec est praemotio Ioeo Divo Thoma asserta. Irianir ergo est assi versatiorum labor . dum authoritate , & ratione probare contendunt, necessariam esse mom ionem Dei praeviam . Nos quidem hanc non negamus ι Ied eam , quae determinet ares. arium ad unam partem, unice, & mordicus i
i Ad 4. nego antec. cuius vana' est proistio snam illud dictum D. Thomae est verum In n viis etiam sententia, ut constat tam vela um1-
res Thomistae , ostensa hactis estetis humanae inimiea. Itaque Deus quidem arbitrio potest per eiusmodi praemotio .nem, έed non aliter , ae ditae pητmortem squatenus ut quia Dominus en Vi Ru test eam tollere inducendo mortem s tem in Dominus est libertatis , potest Gm inducendo praemotionem . At non hoc, en aminium, de quo in praesenti est Ioquimurenim de dominio in causam liuer ira talem, h. e. de dominio, ouod Deus in v luntatem exercet, servando illi iura huius autem Muninu instrumentum euo
436쪽
motio non potest , quae tot argumentis ostensa est hacteirus libertatis eversiva. ' . Superest ut solvam praecipua adversariorum argumenta, duodecim ex his a Mit Goudinus cum ea praefatione, quod causa aquis semper rationibus albundat. Quae,& qualis sit nu. jus authoris tanta copia, 1udicet Lector , qui eum numerum otium deprehendet ex tautolo. gia , qua idem argumentum procedere in sce. nam saepe cogitur alio verborum habitu, di a saratu . Equidem ne longum faciam sine pretioongitudinis , adverto praecipua adve)ario. rum sundamenta ad tria capita reduet. Primum est persectio divini dominii supra voluntatem. Secundum est imperfectio voluntatis creatae indifferentis, adeoque indigentis aliena deis. erminatione. Tertium estmatura essectus, de actus exigentis, si bonus est , authorem Deum, si malus, authorem dumtaxat hominem . .
Solvitur primum argumentum , ostenditur , prMisa promotione, D tari divinam
Ex primo rapite sic arguunt. Deus expetis.ctione sui dominii habet, ut sit primum liberum, prima eausa, primum movens , Primum determinans, pthmum applicans volunt tem ad operandum ρ unde fit, ut voluntas di Catur agere in virtute Dei , re ut Dei instra. mentum. Atqui haee omnia non falvantur per concursum fimultaneum. ergo requiritur eose cursus praevius, ac praedeterminativus . Min. Prob. concursus simultaneus est concursus, in
437쪽
o6 Masaph. Labre IV. quo magis Deus suboidimu ur erraturae, uuam creatura Deo. ergo non est satis,ut Deum in sua primitate constituat. ant. prob. I.quia VOIunia2 creata non potest actum suam liberum elicerenne concursu Dei, subordinatur Deo, az nev Deus potest actum Iiberum causare finem urinsi creaturae .erm subordinatur creaturae . omnis causa determinans subordinat sibi causam determinatam. sed inconcursu simultaneo voluntas est caua determinans Deus est causa determinata . ergo Deus subotclinatur crea-
Resp. omia illa praedicata diei de Deo ita nostra sententia persectissi E. Et primo Deux est primum liberum, & quod perinde est, priamum determinans : sed prunum, non unicum. Peari:Utet: mi nantea Deum Icvera ficiunt non primum, sed unicum liberum, creatam libemtate in funditu&evertentes. Dicitur ergo Deus. Primum liberum, quia exercitium divinar li. berratis essentialiter praeit quodlibet exercitium libertatis ereatae squamvis nisi Deus decretosito libere conferret voluntati actum primum indifferentem cum potestate sedetermi.
nandi pro libito, non posset voluntas libere operari, quare ut juxta D. Thom. e. sup relaxum dicitur Deus prima cauis, quia quidquid agit secunda, in virtute ipsus agit s fgit enim in quantum est actyr& est actu pet Dei essicientiam: ita dicitur primum liberum, quia quid quid vult voluntas, in virtute Dei vult liberhilli dantis, 'ut possit velle ; vult enim libere, inquantum est actu potentia libera ; & est taIis actua Dei decreto conferente illi iberam iacultatem
Quid sit Deum esse primam eausam , & primum movens, satis est dictum ex D. Thom: c. su p. importat scilicet ut actio,& motio ipsius necessario praecedat omnem actionem, & m
438쪽
tionem ereaturaes ita ut repugnantia sit, crea tu Iam agere, & niisvere , quin praeintelligatura Debassa, ερ mota. Dicitur etiam prima causa , Fc primum movens primitate tumsilitatis, tum perfectionis. t Dicitur deinde Deus omnem eausam secun dam applicare, ut dieitur omnem eausam
eundam movetes est enim ut motionis omnis,
i a & inonis applieati onis causa. Sed applicatio itat dupliciter. a. proomni eo, quod requiritur in actu primo, ut eausa sit ad agendum expedi. - , sive ea sit virtus, sive conditio a atque istius applicationis Deus est immediata causa perim. mediatam suae voluntatis libertatem. 2. Pro imsa actione, quae voliuitatem dieitur applicare , Eteoniungere effectui lilaro ue atque huius est Deus immediata causa, non causa immἀdiate determinans spugnat s enim talis detetmina: tio eum libertate actus, qui uni tantiim cata. potest esse liberum exercitium. Rurnis hic ipse actus potest esse de malus , oc bonus morali. ter. primus non est Deoirbse necive in rationa exercuit, neque in ratione obiecit volit, , sed solum in ratione obiecti permissi ζ alter non est libet immediate in ratione exercuit, sed in ratione obiecti immediate voliti s ut explicatur
in De Gratia. Dici ur demum creatura omnis agere , ut in. strumentum Dei, quia non agit, nisi per ortu em actu acceptam a Deo. hinc omnis eius actio reduci iux in Deum ultimate. Sed non in eleatura Dei instrumentum, ut serra artificis s haec enim quia insitam rim iussicientem per se non habet, indiget motioneari,sicis transeunte . at ereatura per hoe , quod aecipiat actu inturam, εc vim naturalem agendi, satis constituitur potens secit enim in ea natura ut actu a Deo accepta . quod in seria motio ut actu ab arti fice impressa.
439쪽
rost naee ad argumentum cone. ma dis .minis, non ulvantur per concursum simultaneum, si solum pro actu stemido, h. e. pro initiis. At eauulitate, concedo minorem, habitus enim talem concursum habet in actiones liberas, nec proinde concurrit ut prima causa, ut primum movens , die. si concursus simultaneus stet pro actu primo importante decretum libere colla. tivum totius actus primi indisserentis , nego minorem , quam esse suum constat ex min.
Ad minoria prob. dico, certum essis, quod fim ursus simultaneus stet pio astu primo explicato , per illum Deus evidenter non siborridinatu creaturae , sed eam sibi subordinat. Ut ergo Probationes habeant speetem, loqui d
untne concursu in actu sicundo de inua ἀu causalitate , ad quam Deus concurrit non ut determinans, sed ut determinxtus. De hoc igi-
lux io endo . nego antee. ad s. prob. dico eam esse soIvendam ab ad versario s. nam certe Deus. non potest meum actum liberum qua talem p riue, nihil agente voluntate . neganda est igi. ux causalis maioris ι pro qua ea est subroganda squia scilicet concursux voluntatis supponi vis Deo sibi collatam vittutem concurrendi. ad 2. nego universaliter maiorem squod enim ego detraminem dc actum,& Deum, non habeo , nisi a Deo idipsum liberaliter concedente. cum .rgo deierminatio mea supponat essentialiter divinam , est determinatio non subordinans ,
sed subordinata, cum sit determinatio sub de.
Exemplum est in obIigatione morali , quae quidem uni versim quaedam subiectio est: & ix. mea potest Deus ex uia fidelitate obligari ere tutae : quae obligatio sibiectionem simplieiterran importar, quia pendet ultimate a libera Dei permissione , quamvis immediate pendeae
440쪽
asq tenus a creatura. Item dicimus, quod liacet detexminatum sibordi tui determinanti: non tamen, ubi , quod saperior determinetua ab inferiori, pendet radicaliter a se ,: dc non ab
Instabis i. Deus nostrae voluntatis determi anationem,& electionem producit non minlis, imo magis, quam nostra ipsa voluntas. ergo a mulio magis, quam voluntas, determinat, de .
Nulla est consequentia ; similiter enim hab .
tus debetet eligere, auia concurrit ad electi nem: deberet Deus dileurrere, quia concuriit , ad discursum, comedere, quia concurrit ad mestionem, dcc. Et quidem denominatio eli-ιMntis non competi t causae propter merum pis Mum coneursum ,ut patet, sed propter imme . daatam primitatem in coneurrendo , itaui non
solum fit id, si aequo non est actus, sed etiam . sit caula, cur sit actus, de se, & comprincipia affagendum determinando. Quod si Deus, quia est primam Iiberum . deberet immediatam liabertatem exercere in omnes nostras operatim
nes ι quia est primum vivens, deberet immin diath vivere per easdem, Δ - Instabis i. ex nostra sententia siluit voluntasi sit prima eausa determinans liberam actionem aergo fit, ut sit prima causa, adeoq; Deus reline, ad eius actum non est prima ed secunda causa. Resp. I. neg. cons. arguit enim a terminno restricto ad ampliatum . prima causa sim-plieiter est , quae aliam causam noci dupponiti prima causa determinansest, quae non IuPP-nit aliam determinantem. J1m voliuntas licet non sapponat aliam causam, quae determinet actum, supponit aliam, quae .determinet potentiam habitam praecish vi decreti praesa positi . Resp. a. diu. anteeed. prima causa de terminaius a onera malam, concedos sic a