장음표시 사용
411쪽
essiciens actum , se ipsa determinat Sed contr1; quia hic modus se determinandi Gmn unis evidenter est causae etiam necessaris nunquid enim ignis non agit &cum actis quam ponit, sit ipsius sermalis determinatio ad agendum potius, quam non agendum , manquid non dicetur ptopterea in eodem senissu determinare se ad agendum Z Voluntas i p. necessitata ad amandum, ut accidit de ficto in Beatis, essicit bc ipsa vitaliter amorem suum, qui est sui determinatio, adeoque determinatae in hoc sensu ad amandum ι nec tamen libere amat Dicunt r. Voluntatem determinare se non Per modum naturae , sed per modum libertatis. Sed quaeso te, quae est alia evidentior petitio
principii Z quid n. si quis discursum brutis con
cedens, negaret ea esse rationalia, dicensit, quod discurrunt per modum potentiae irratio malis . non vero lationalis Sic igitur arguo . Determinare se pet modum libertatis aut est essicere suam determinationem I & hoc etiam Iisbet causa se determinans per modum naturae: aut est aliquid aliud hoc ipsum remanet explicandum.
Dicunt 3. praecipue , quod determi te is per modum lib.xtatis est eincere ἀam determinationem in pesteriori ad iudicium rationis i differ ens, que solicet proponuntur rationes titrimque invitantes. Huc trahit Gonetus D. 1Thomam I. p. q.8art. a. sic doeentem: Ndicium rationis addi---, o non essaarermin-um ad quia homo
sed eonita est a. suia hoe pacto intellectus quoque esset immediath libet ad opinandum , dum i p. proposita sunt uintiva utriusve pro babilia, etiam stante voluntatis imperio imum ad unam partem determininus: quod tamen
412쪽
nemo hactenus tomni it. Sequelasta uenula intellectus in tali unam tem te deherminaYet petessieientiam iii asser sus : εe habetetur in praeviis inotivis indita.
rentia ad utrumlibet. - - Contra est l. ex Beuarmino I. . de Gr. FeLib. Arb. cap. 34. Haretiri vim negant Deum, arere, caem determιnat vo Gatem nostram,
homines habere plenum, ne perfectum indi. eium rationis, cum aliquid eligunt, o oonio , ae voluntariὲ aligera : Ied dicunt, dureto mi , ac pradeterminatione omnia βνi, nudis moriterne i , ac praaneνmmanti γε i. di iri. tiberum arbuνium hominis, o pitulum με re vel ram de ριο almis ids nomen saans , aspervacaneum . A uod se nos etiam admitta. amus, ua determinaνi a Deo voluntatem noώ - , ut non possit nare, nisi id, ad quod a Deo determinatur , . tamen quia maueam libera aeterminat, . ina voluntarie, cum pleno 1udicio rationis agit , eoastendamus Ainminem e se liberi arbitrii, tota controv/r
videticet homo ' ieendus libeνi arsinu , nesi πὸ . At prosecto ιε bores ror hominum victuse morum, in ipsius Concilii Oecumenici pro affrenda arbitrii libertate consumpti aιιud n ois persuadent . Nes enim linorabant viri illi sapientissima , quod . . Augisin. vs x8. ad
sat, non usa de nomine histandum. Haecia. pientissimus Cardinalis, mentisque Hereric t xuin peritissimus. Neque sufficit, quod respondet G, n iis, Matri , Thom istas ab haereticis disient,re maxi.mε, qisisti crinione divina volunt abs mari inclinerentiam voluntatis creatae; italit in ensu eomposito motionis non sit in Iolun-4Me actus. Erimavi inditarens: quod tarum istae
413쪽
mordiciu Iregant. Redit mini,quod in hoc ipso sivmeis lis de vicerinam nomaue indifferenis Mae in actu primo non aliud Gonotus iturili-gir , quam voluntatem de sua naturalem e in. differentem , 3c judicium indistexens sub libera Dei motione . iam doceat, quid ex hisnegent, haeretici.
Contra est 3. a priori . hoe eaim pacto sar. vatur indifferentia )udicii , sed non indisterentia principii, seu indifferentiauntentionalis,de
ut ita dicam , propositiva, non physica, &ele ctiva . At voluntas dicitur larma latex Iibera idcis terminans non ab intentionali quamquam haec sit praetequisita sed a physica indisi.
fetentia , intentionalis enim indisteremia est propter physicam , cum frustra fiat indifferens, ciconsultiva propositio non habenti physicam, di electivam indifferentiam, rasone cuius γε
sit, ab inuinseco mittere se ἰα un mi partem p rae ali Hi ne D. Thomas indi uecentiam judic; ivdique sta vit non libertatem, se bellatiara. diem q. 4. de Uer arv. x. Totius linrtatis radix in ratione tonstitat , e. Merito igiturrimus ab adversariis, ut explicent, quid sit sedeterminate ab intrinseeo, prout reipicit physieum priaeimum electivum , si enim Loe somni aliter ui tale nihil differat a principio neces sario, libertas, ut appellat electivum perincipium, nulla est,&frustra est judicium rationis.
Sie igitur arguo in forma . Si lati judicio in . di Gleati non aliter se habeat ex parte sua prin .eipium liberum, ac se habet naturais,frustra est id ictum praevium indiverens s dc principium liberum reipsi est naturais Sed si voluntas sub judicio indisserenti sit praemota inelueabiliter
ad unum , non se determinat aliter ex parte sua, ac principium quodvis naturale.ergo stastra est rudicium praeviun, indisthrens ι dc ipsa est reve.
414쪽
principium naturale. MMox perie ''ι ex prineipio naturali potuisset adhiberi dir cito indifferens , per quam evaderet per loquin intrinsecum principiumliberum . nihiLiminutando de suo ag ndi modo. Minor constat ez dictis i adversarii enim non assignant inter ista principia discrimen intrinsecum ex part*ipio.'. rum, sed ex parte praerequisiti judicii Arguo 3. quidquid sit utrum Praemotio pettinear ad actum primum , . an secundum , tuta est in doctrina adversariorum indututatum,ςsse necessariam omnino ad actum secundum, nec -esse in manu, ae potestate usua tisipam for-
inaliter sumptam. Nunc sic. με applicatio. ignis ad passum pertineat ad actum urinaum - , si ve non . illud est certum, quod si. is . Mu.tatur omnino ad, ignefaciendunx, eamqae os a n potestate non habeo, non. habeo ignei ci di potestatem. quod sane tam eviden est , ut
esset jure merito irridendus, qui consi lis, aut . Praecepto me urgeret ut igne, quem hic Nea..poli habeo, bellicas Turcarum munitiones in. ceu derem : quod non contingerςL, si talis igneiactio esset aliquatenos in mea potetis Ie . Sed voluntas amans hoc pacto, & non ali ter habet in sua potestate odium ideest: enim illi
Praemotio, , seu praeapplicatio necessaria ad ,
dium , di hinc ipsam in sua yoteitate sermali tex
sumplam non habet. ergore i is cum mM, non
habet potestatem odio habendi. adeoquc non
Praeterea si habeam crura pedicis mihi insolubilibus impedita, nunquid diceret posse simi-- pliciter ambulate Z nunMid non ridiculus , . aut irrisor esset, qui mihi tuaderet, . ut ambula' rem t quis hoc negate audeat λ idque quamvis
dia Am totam antecedentem potentiam,ac vise
iulem ambulandi. Indisserentia simili rei iudi- cii praevia nonnisi per jocum illi permitteret D
415쪽
qui per praemotionem ad unum sortius alliga. tur, quam compedibus crura . non est ergo in aliter praemoto libertas simpliciter dicta, seu expedita ad utrumlibet. Hue etiam facit tertium exempIum,quo uti. turn Thom. in a. d 18. q. . ar te. 2. ubi agens de libertate vitandi peccatum , thoe sibi quarto loco opponit i Habens pedem elaudum non o. rosambulare, disiciaudicando. Sed pecea redas quaiam curvitas voluntatis . ergo homo ms-u peccati existens non potes non peccare . Res. Pondet, paritatem non tenere, quia homo Amna habitum vitiosum potast non uti habitu viceioso, incomraram usum exire. q. d. non sic. Claudus, qui non potest non claudicare, cum nec pos t removere tibiae curvitatem, nec, ea nante, in rectum motum prodire. Nunc M. tam potest homo, stante tibiae curvitate, non claudicare,quam, stante praemotione ad actum, non ponere actum. Sed ex Divo Thoma , de communi omnium sensit homo in eo casu natu .raliter claudicat. ergo voluntas praemota naturaliter agit. Tria hare exempla, aliaque huiusmodi mutita , quae possent astetri, mihi videntur omnes adversariorum responsiones ad argumentum nostrum in hingere , praesertim celebrem illam
de sensu composito,& diviso; quia eaedem po sunt a nobis huiusmodi exemplis adhiberi , tadefendi in iis vera libertas.
DIces 3. praemotionem non posse imp dite determinationem liberam ι quia . ea caualitas primi liberi propris, mana qua ab
416쪽
a rm casurra. ab instilia divinae voluntatis efficacia mi gentis noti Blusti substantiam actus, sed etiam modum libertatis. Hanc doctrinam dicunt eis D. Thomae 2. Par. v. 19. art. 8. ubi haec habet C-m volunt efficarismin , non δε-
netus pulchro hoc discaria, quem suis ipsus verbis afferam : Neo tas eo equens luerimetra .a νam a 'involenter, it --θoe non pots.
nni tu divin. , qua, ut ait Augustinus , magis habest insua potestora vol-stam hominum,
Ineipio ab authoritate D. Tnomae. quam Gre. εν, af tr; omnino extra xem. μὲli dubiis. mus , voluntatem Dei efficacem esse infinita efficacem, adeoque si quia veIit feci , illud omnino iselendum , di sietendum im modo , quo vult fieri . In hoc autem insudare debet Uholastiis labis, ut ista duo conciliet, in. sallibilitatena divinae voluntatis ex una parte , libertatem humanae voluntatis ex alia r qaod non praestatur a praemotoribus: via voluntatis divinae intencisntis liberum amm statuunt pro medio praedeterminationem inducentem necessarium actum. Neque vero ex hoe, qu6d praedeterminatio fit a Deo primo authote Η-beitatis, ullatenus iuvatur ad hoe, ut servet litisitatem illaesam. nam videndum, non quis eonserat , sed quid conserat ἔ qui confert enim est eausa extrinseca ' quod confertur , est eius. intrinseca . constituens linerratem.
417쪽
386 Metaph. Libeν m. in esse libertatis s si ergo quod consertae es per se libertatis violativum , Parum refert , od causa it prima origo libertatis. Haec do. Grina evidens per se est; nam quia vilio beata est per se violativa libertatis, ei iam si a Deoiit primo libertatis authoce,non idcirco libertatem non violat. quod ipsim patet in aliis exem. Plis . nam quod Deus sit primus author calo. rar, non seq'tur , quod' possit formaliterca., te sacer: per uigus: quod sit primus author nu. gredinis; non fit, ut possit farmaliter nigre licere per albedinem: dcride' aliiss quasi ve .so frigus, quod non potest per se formαliter ales ei possit tam eo, ut eae a Deo p imo aut re caloris: &albedo, quae non potest perie nigrefacere, possit, ut est a Dro imo stu.
Lore nigrediuis&e. Uno verboe. Deus eiK. caeiter intendens ponere constitutum , non po-
in sua etiam infinita potentia illud ponere perestentiale ejusdem destructivum . ergo inieci densingio liberum, non potest illum obtinexomedia praedeterminatione essentialiter desti et ivali itatis. Cone si praemotio per se, 6e de sua natura
libertatem non violat, eam per locum intri secum nec violaret, si manaret a Deo operari. e per necessitatem natura . frustra ergo ad alvandam libertatem ereatam ieeurritur ad
Deum, ut ad primum litarum, antecet quod conceditor a Tnomissis , at videre est apud Go de voluntate Dei disp: s . prob. t. simul libere movet mulam naturalem ad Ope-xaudam, nouideo mula naturalis libere ope.
ratur . ergo quamvis naturaliter moveret causam tiberasti, non ideo ea operaretur naturali. Oe. λ. quia eodem modo operaretur in tumaue
casu voluntas a semper enim praemotioteneret se ea parte actus secundi, di in actu primo essetiadisserentia ilia Bannesiana: & non habe in
418쪽
gruastio III. Cal in VI.tur, nisi ex suppositione necessitas a quae ubi lxlant, moesus operandi liber est . Uoiversim enim ubi eadem sunt constitutiva, idem est, sonstitutum , ab ipsis. omnia o indistinctum , ae cumque sit causa extrinsecx, auet modus imis,sius Α que hinc ulterius fit ἀ praeuiQ. tionem, si ha retur a causis creatis ruperiorisbus v. g. ab astris . adhuc. servaturam maestim arbitrium: quod si eth, expectatissimam ope. xam Rittolosis 3udiciariis adversarii 'loca.
Confirmatio Goneti si quid probat ν probat
necessitatem Callainisticam in vias & necessita tem Beatorum in patria non violare libertates', quia est a Deocontinente eminenter arbitii uis, adeoque aequivalenter est ab arbitrio per consequens arbitrii libertatem evertere non potest. Probat, libertatem stare, etiamfivo. luntas concurr i mere passivh; quia adhuc erit ab ipsa actus pofitus si non formaliter, saltem aequivalenter, in quantum est scilicet volun-utoivina continente creatam. Probat, star ein creaturis conceptum vitae, quamvis poten
tia vitalis, nota te essectives moveat ad suum actam a q- movet se effective aequivalentet ex x tiona datat Quid ad haec dicet Cranetus , quod imponi suo argumento non possit 8 Nego igitur minorem , aequivalentiae enim ista quaecumque ea sit , non est satis , ut actus tribuatar, de imp'tetur volumati libeth &ex saa determinatione operanti, ut probatum est, & paaman datis exemplis. Et quidem praemminentia arbitrii nostri ini Deo , est physica, in omnipotentia , non autem moram Iisan Irulgo tale.. φbysica, ausem praeconti nen . Ua noni eiu satis , ut acturnoster a Deo libeare pasitus, sit actos libeth positus a nobis e ut patet in amo se beatifico , aliisque acti. bus naturalibus id n intellectus A. tum volu nis. R 6 lxiis
419쪽
intis , tum inferiorum omnium potentiarum , di in actionibus causarum natura, lium.
Dices x libertas ad A non debet esse ad Aeompossioile cum omnibus prae requi sitis ex pa te liber irais. erEo quamvis inam Praecedat ali- , quod inconi possibile cum opposito actus , vel eum non actu, stat libertas ad oppositum actus, ad non actum. antec prob. quae praecedunt ordine naturae, & causalitatis, sunt simul tem - POre cum actu. Unde quia quod eth, quando ethnecesse est elis, impossibale est , inaod positia
omnibus natura praerequisitis in agente libero . ut operetur, possit non uete in sensu comprusito. seu negationem actionis cum illis eom p . . nere ἱ aliter posset componere non actum cum actu. Cons. quae prioritate solirm naturae antece-dsint actum, constituuat liberam agens in ratione principii actualis actus. Sicut ergo prithiseipium actaale cam actus negatione eompon. non potest, ita nec Polsunt sic componi,
Nego antee. principium ei vim Iiberum definitur: mod ρ Pis omnibus νequisitis ad
diem, potes agere, edi non agere. Et quamvis Aia ared dixerit , talem libertatis definitione usin aut lo ex antiquioribus reperiri , excepto
. uno vel altero Nominali, a Iites tamen eertae
loquiitus estet , si satiem Capreolum iuuio consuluisset in s. d. 43. Pa. n. art. 2. Paulo ante finem, ubi necessitatem Iibertati oppon tam eam esse desinit, qua alιqua ea fasia cau r os vi se me a poι6tate non causare , stan- tibin omnibus reatibus d positionibns, qua μην- ea in orditae ad effectisin . Socinnas vero ita Capreoli in a. d. 38. q. 3. contris. 4. d tam libertatis uotionem coneedit Grmotio is prius macellarat ipse Capreolus ibid
420쪽
unic. ad I. Gregor coni. concl. 4. Idem habet Victoria Rel. i I. prop. L& Solus i. I. de Nataec Gr. c. ι . Quod autem haec notio ita sit iniet. ligenda, ut possit voluntas componere dc actuna di non actum cum omnibus praerequisitis, con
sat ex disputatis hactenus s debet enim esse expedita ad utrumlibet, & non est expedita, nisi involvendo omnia praerequisita ad utrum, libet Ad prob. ant. dico, quod lieet, quae natura Praecedunt actum, stent simul cum actu, pos sunt tamen considerari di ut praecedunt , & ut stant simul, ut fiant simul, non possitnt esse sino actu s aliter ellant eum actu ,& fine actu. Sed ut praecedunt , stare possunt omnia sine actu ; sie enim non involvunt actum, eiusque suppositionem, sed sumuntur praecise omnia conitituti va libertatis in actu primo, quaequata tum est de se stare pollunt eum actu, oc sine actu, Acet de tacto stent cum actu . Haec sanhsunt adeo clara, ut non videam , quid sibi velit
Gonetus, dum hoc argumento utitur. Ad eons nego antec. quae enim sic antecedunt, constituunt actu ni primum proximum,
expeditum , qui constituitur deinde actu opes ran&non per ea, quae praecedunt, sed per ea, quae sequuntur, per causa Ilia tem sci Iicet, sc
Dices . dum Deus creavit Mundum , Iibeth
creavht, quamvis non habuerit iacultatem non creandi, posito aeterno efficae, decreto erean
di, quod est unum ex prae requisitis necessariis ad creandum . ergo poterit voluntat libere amare, quamvis non possit non amarα - stante motione Dei essicaci determinante ad aman
Resp. quodcumque pendet ab actu Iibeto, liberum elli saltem mediath.&d en orni nat i ve, sed non nisi potentiae, a qua est actus ille liber