장음표시 사용
391쪽
LIBER VII. 3s 3 se quisque latrare primi urbem festinabundi, ab iaculatoribus Numidis, eteris parmatis militibus contrucidaban maximo foeminarsi puerorum , eiulatu, quoruante oculos charillima pignora occidcbant. Sunt qui perhibeansi ut primu Gordiano,qui propter selitu domi se continuerat,nuntiatu sit Capellianu iam in urbe peruenisse, deplorata salute intra cubiculuse quasi dormituru recepisse, collo zonae inserto,qua praecinctus fuerat,sibi mortem consciuistea se finis Gordiani suit,selicis anteacta uita, ait in quada principatus imagine extincti.Sed enim Capellianus Carthagine ingressus, praecipuum quemm ex iis qui er pugna superauerant,neci dedidit ac ne* a templis despoliandis, ne p a publicis priuati set pecuniis diripiendis abstinuit aditis urbibus reliquis, quaecurim honores Maximini sustulissent,in his praestantissimu quel morte, caetcros supplicio afficiebat:agros
alit,uicosi concremandos militibus tradebat,praetexto quide ulciscendi Maximinum. Caeterum clanculum militum sibi animos concilians, ut sicubi res a Maximino turbassient,ipse ad occupandu principatum benevolis militibus uteretur.
Ita se uidelicet res in Afiica habebat. Postea uero quam Romae audita senis Gordiani mors est, ingens perturbatio Senatum populum , Romanum,ingensc, terror inuasit, extincto, in quem unum spes omnes suas collocauerant. Ne ir enim illos praeteribat,nemini iam parsurum Maximinum, cum sponte alienuria ab ipsis, atque hostili animo, tum iustis etiam causis,& profesta quasi odio succensentem.
Itaque frequentes in unum conuenere, ac de toto negotio deliberantes,quando semct in periculum uenerant, bellum comparare decreueriint,duobus electis imperatoribus, qui iacmpublicam pari potestate administrarent, ne rursus principatus autoritas in tyrannidem proueheretur.Conuenerunt igitur non quidem incuriam, quo antea consueuerant, sed in templum Capitolindocis, quod in arces ma praecipuae uenerationis Romani habent, ibi clausis soribus soli quasi teste di cosessore, atq; adeo rersi omnia inspectore deo, selectis,qui aetate ac digni
late caeteros anteirci, de quibus suffragia ferrentur,duo ex omni numero, Mari
mus atm Albinus plurimis sugragantibus imperatores creati. Horum Maximus cum saepe exercitibus prauuerat,tum prssectura urbi egregie gesta maxima ingenii prouideliae φ, praeterea uitae continentis opinione uulgo de se praebuerat. At Dinus aut patricii generis homo,cbsulatu iterusesto,multi si prouinciis sine ulla quocia administratis,mόru simplicior habebatilla creati principes, Austustic, appellati ac Senatusconsulto omni b.imperatoriis honoribusassem sunt.Dum lite aguntur in Capitolio,interea pop.Rom.incertu subqcientibus Gordiam amicis, ac necessirijs,an tantii rumoribus exciti,ficis ad portas concursu, uiam qua itur in Capitoliu,totam conserta multitudine occupauerant, lapides* 5c fit stes in ..ientes, rebus in Capitolio actis aduersabantur, ac Maximum inprimis recusati tes,seueriore quam ut eum lenis multitudo iacile pateretur. Quapropter eo ma Miner offendebantur, clamantes identide, ac minitantes utrunm se confestim occisuros.Nam ipsi ex Gordiani genere principe sibi deposcebant, ut in familia, nomineet eo nomen imperat Oriuremaneret. Albinus aut, ac Maximus equestris orclinis iuuentute, at* urbanis militibus cum gladiis undioe stipati, egredi Capit 1io conabant,sed lapidibus ac sustibus coerciti,donec subiiciente nescio quo, ad hunc modum populo imposueruntErat puer quidam infans adhuc ex ordiani filia natus, nomen aut referens.Hunc igitur submissis quibusdam afferri ad se ius. serunt. Qui cum domi eum ludibundum offendissent, impositum in humeros per mediam serebant multitudinem, plebi ostentantes, ac nepotulum Gordi
ni dictitantes, uocantes' que cum nominaum, quoad in Capitolium pertuler
392쪽
,s4 n ERODIA Ni populo subinde acclamante, Ac conspergente puerum frondibus. Cum iram Sonatus Caesarem illu declaras i,quando adhuc per aetatem rempub. gerere no p terat, dc irae multitudinis resederant passi uidelicet sunt in aulam palatinam senes imperatores comigrare.Sed incidit per eos dies ciuitati Rom. senesta calamitas, orta de nimia duorum senatorii audacia . Nam cum Senatus haberetur de publicis negotiis, duo ex militibus Maximini, quos in casuis reliquerat, emeritae iam aetatis, ad sores curiae accesserunt, exploratu quae gererentur, inermes uidelicet, tantuml subarmalibus,& sagis induti. Constiterant aut pariter cum reliqua multitudine sed caeteris ante sores praestolantibus,duo tres ue ad summa curiosiores audiendi,curiam ingress, sicut ultra aram quom Victoriae penetrarent. Hae Se nator quidam deposito nuper consulatu, Gallicanus nomine,ae genere Cartha giniensis alteri 3 item praetorius Mecoenas,nihil tale expectates milites, manus νadhuc sub sagulis habentes, repenter adaei is in corda pugionibus inte sciunt. Etenim omnis Senatus ob recentem sedition tumultumet superiore, alii propalam, pars clanculii gladios gerebant, quibus suam quis silutem ab inimicorum insidiis tueretur. Ita cssi mili tes,quod se deimprouiso defendere haud quiuerant, prostrati ante altaria iacebant. So uiso caeteri confestim expaueficti comitii num interitu,simul populi concursiam formidantes, quod erant inermes, fugam arripuere.Caeterum Gallicanus raptim se curia in media multitudine proripiens,
stladium , dc manu stillantem sanguine ostentans ad persequendos occidedos, Senatus populio Romani hostes, amicos secioso Maximini uulgus adhortabatiar.Quibus rebus inducia plebs, Gallicanu faustis excipit acclamationibus, milites , lapidibus incessit, quatenus licuit persecuta. terum cum se illi in castra recepissent, paucis tantummodo uulneratis, clausis portis, armisi arreptis, castro rum moenia defensabant. Verum Gallicanus quando semel tantu facinus ausus
Derat bellum protinus ciuile,aim omnibus perniciosum suscitauit. Quippe iunsis effringi publicis armamentariis,in quibus pompae magis instrumenta,ψbellias seruabantin ,unde sibi qui scp munimentu corporis accomodaret apertico item gladiatorii ludis,am unoquot proprηs armis ornato,praeterea cunctis, qu si pintra domos aut ossicinas essent, hastis,illadiis ac securib.direptis,eum quicquid occurrerat,suror in arma conuerteret, statim omnes conserti, conglobatio ad castra contenderunt,ac uelut urbem aliquam expugnaturi,murii ipsum portas circumsederunt.'terum milites, utpote pugnandi peritiissimi,pinnis sese muro clypessi protegentes, sagittarii laetii crebro ac praelongis consis multitudinem Lepellebant.Pomemo cium iam desiugato populo,sauciis p magna ex parte gladiatoribus,aim in uesperam vergente die, regredi in urbe decreuissent, cospicaci milites securitate abeuntium quippe minimcrausuros putabant Romani, adcopaucos aduersus tantam multitudine castris eruptione ficere c5sestim uniuersi sese portis patibus in uulgus illud hominii concitauere. Ibi gladiatores ad una caesi, magnal pars populi collisa. Quo sectio, cu haud procul castris recessissent. ursum sese intra munimeta receperunt. Hinc igitur maior Senatui populo* Romano indignatio oborta: quare duces ex Italia omni probatissimu quem p des gerunt, iuuentutemi omne collectam in unu, subitarus armis, ac tumultuariis a dornarunt.Horum potisssimam parte secum Maximus eduxit, ut aduersus Mariminum praeliaretur reliqui ad urbis custodiam tutelamet relicti. Interea quotidie ad muros east orii dimicabatur,sed proseetii nullo,defensantibus superner militi-hus,ictam & sauciam multitudine foeder repellet us. At Balbinus domi se cori tinens,populo per edicia supplicabat, ut in istiam cum milii . rediret, quibus
393쪽
Lr3ER VIII. . iam omnisn qim patrauerat,obliuionem ait impunitatem pollicebatur. Sed neutris id perstrasum, gliscente in dies malo,ac populo indignante, Q tanta nitit titudo tam paucis contemptui foret,contra militibus fgerrimer serentibus,ea se a Romanis pastas,quae uix unquam a Barbaris expediatient. Postremo quado oppugnatio parum procedebat, uisum ducibus interuertere omnela riuos, qui in castra peruenirent, ut milites aquarum penuria,sitic, conficerent. Igitur abscinde do obstruendoet cunctos e castiis aquariim riuos auertebant. Sed enim intellecto periculo milites,ac rebus desperatis,erun punt uniuersi patentib. portis, congressio multitudinem fugientem in urbem iis , persequuntur.Sed ubi iam statario illo certamine, plebs inferior intra domos se receperat,ac tegulam, lapidum ire testarum laetibus desuper urgere coeperat milites, haud ausi illi ignota aedificia subire, clausis etiam d'mibus,& tabernis, ignem ianuis ac ligneis aedificiorsi pro te miris, quales in urbe plurimae sunt ilico admouerunt. Quo factu es h ut partim crebritate insularu, partim lignea materia bona pars urbis conflagrauerit multi ex opulentis pauperes se fit,maximis atm egregiis amisssis postes hidibus uel proventu uberrimis,uel splendore ipso,& uarietate pretiosis. Nel uero pauci extincti mortales, quod ianuis igne occupatis, proripere se domo copia no suerat: bo- diuitum direpta penitus, immiscente se militibus studio rapiendi facinorosissimo quom oc tenui plebecula. Sed adeo peruagatum longe late* incendium est,ut plus multo c5sumpserit,i quantum spacij maxima quael urbs aedificiis occupet.Dum haec Romae geruntur,mterea Maximinus consecto itinere Italia attigerat,ac sacrificato ad aras, quae in finib. ipsis erectae sunt,pergit iter iacere; iussis arma tenere, atm instivista acie progredi militibus. Sed cum & Africae desectio nem,& Romae hellum eiu le,praetereaQ res a Maximino gestas, itero eius hactenus conscripserimus,reliqua deinceps explicabuntur.
v AE post interit Gordianes gesserit Maximinus, iter eius in Italia, praeterea 3 Asticae desectionem, di in urbe ipsa poeuli ac militum sedi
sones,superiore uolumine rectauimus . Enim uero Maximinus posmqua ad Italiae sines peruenit, praemiissis exploratoribus,qui specularer
tur,an ullae in alpium convallibus,re densis Iimis sylvis insidiae delitescerent, ipse in planum deductis militibus, iubet armatoru acies quadrato agmine incedere, ut ab iis * plurimum campi occuparetur, cunctis , in mediu coactis impedimentis, ipse cum suis stipatoribus ueluti subsidio sequebatur, alis utiliam dis tremiabus cataphractoru equitum,Mauris Q iaculatoribus, sagittarijso ex Oriente, ecequestatu Germanoru,quos auxiliares asciuerat,quosi etiam praecipuer oppone re hostibus consueuerat, ut primos uidelicet impetus exciperent, seroces auda
ces ν initio pugnae uiri,simul ut si in discrim en ueniretur uilis potissimum Bari haria illa periclitaretur. Sed ubi totam planiciem seruatis ordinibus transimiser ad italiae urbem peruentum est, Quae Ema a cultoribus uocatur. Ea sita est iii extrema planitie ad alpium radices,ubi speculatores aloe exploratores exercitus,na rant Maximino, uacuam relictam urbem, aufugisse omnes incolas, templorum etiam ac domorum ianuis incendio c5sumptis, at omnibus quae uel in urbe uel in agris suerant exportatis,aut igni corruptis,nihil aut iumentis aut homini b.alia mentorum relietiam. Quae res grata in primis Maximino fuit, quod idem csteros
quot populos suo quemque metu sieturos arbitrabatur, contra milites indigia. Ang.Politi . k tulerunt
394쪽
intra patentes,comun et omnibus domos, partim in planitie ipsa, statim sole o i, te ad alpes accesserunt. Hi sunt longis lami quidam montes, uice murorum Dialiae circundati,adeo in altum editi,ut etiam superare nubes uideant in disque in longum porreriti ut uniuersam Italiam comprehendant,igua ad Tyrrhenum pelagus dextra ad lonium us* pertingentes,densis ubiiu nemoribus insessi, at Q ingusti illimis callibus, di rupium praerupta altitudine, scopulorum* asperitate uix perii: i, nonnullis tamen quasi sonius magno ueterum Italorum labore manu se ctis. Dapropter ingens transiturum illac exercitum semido tenebat, speratori summa iuga teneri iam ab hoste, nulloso non obstructos exitus ad se prohibet eos.Nem is metus de nihilo erat,iocorum naturam contemplantibus. Postea uero quam sine ullo impedimento,superatis alpibus in castia descenderant,isti scialicet omnes instauratis animis uitulabantur, nihilin non sibi ex sententia cessiva Maximinus arbitrabatur, ne locorum quidem dissicultati fidensibus Italis, intra quos latitare ipsi,& saluti sitae consistere, praetereaQ insidiari hostibus, ac locis sis. perner imminentibus pugnam capessere potuissent. Sed ubi planiciem attigeriit, nuntiant exploratores maximam Italiae urbem Aquileiam portas occlusita Palanoniarum acies ' ' prsiuerant,acriter murum oppugnasse.Csterum tentata re, saepe omnes incalsum conatus euasiste.ltam iam delatigatos rccedere, lapidibus scilicet,& hastis,magna. p sagittarum uri desuper ingruetibus. At Maximinus ira tus Pannoniis, quasi parum impigrer praeliatis, ipse cum exercitu reliquo accelerabat,sperans nullo r egotio se illius urbis potiturum. Sed Aquileia prius quoque ut crat ingens u. his eius mamitudo populo abundabat, uelut Italiae quoddaemporium ad mare sita, quasit terminus Illyriae, copiam rerum e continenti preterram fluuios p conuectam nauigantib. sui erebat, & ab ipso mari res ad usui eorum,qui continentem colunt,necessarias uidelicet superioribus terrisproptee hyemis asiperitatem minus feracibus, maxime tamen uinum, cuius in ipsa regio ne maximus prouentus cst, uicinis gentibus ne uitem quidem habentibus, at iam suppeditabat.Ex quo factum uti super ciuium ingentem numerii, etiam magna uis hospitum ac mercatorum eam urbem Dequetaret. Enimuero tunc etiam aucta multitudo confluentibus illuc ex agris quicun* oppiduisquicis p circa re lictis, fidebant urbis magnitudini,ac uetustis moenibus dirutis quidem antea magna ex parte. Quippe in tanta Romanorum potentia,neque murorum,neque aemorum Italiae ciuitates indigebant,pacem altissimam agitantes, atque in parties patum Reipublicae adscitae. Sed tunc urgente uidelicet necessitate, renouatis in 1lauratis' que moenibus, praetcrea turribus ac propugnaculis recitatis, tota que urbe ad eum modum communita, clausis que portis, noctem diem que uniuersu pro muro stantes,hostem sortissime propulsabant.Duces erant summa potestate duo consulares uiri lecti a Senam,Crispinus ac Menephilus. Hi maxima diligentia procurauerant, uti necessaria quaeque in urbem importarentur, sic ut diu tu nior quoque istineri oppugnario potuerit.Erat item in urbe magna aquarum a hundantia, partim ex puteis siner frequentibus, partim e fluuio muros praeterflumente,ac pariter fossae obiectus,oc aquarum praebente copiam. His ita intra urbem comparatis, ut primum defendi muros diligenter, clausas que portas Maximitanus audiuit, decreuit mittere legatorum specie qui illos alloquerentur, c si pocsent, reserari sibi portas persuaderent. Habebat autem in exercitia tribunii quendam Aquileiae ciuem, cuius nati atque uxor, praeterea semilia omnis in urbe Orant conclusi. inare eum, Centuriones que nonnullos quasi oratores mittit, sperans
395쪽
speratis sicisse illius aut irate numicipes secimiros: qui ubi muro appropinqua runt, in hanc sententiam uesba lacium: Iubere c5munem imperatore pacem de positis armis colere,fel amicum pro hoste accipere, sacrisc, faciundis uacare, *caedibus,miserari paniam paulo post si obstinati perstiterint ruituram, licere ip/sis si uelint uiri opera sibi quem*,re saluti patriae cosulere: quippe obliuionem
ueniam. omni uni quae secerint,optimum principem polliceri, quando nihil ipsorum, sed omnia forent aliena culpa contracta. Talia quaedam sub muro legati magna uoce pronunciabant,sic ut faciter exaudiri,si non plane: ab omnibus,certet ab ea multitudine possent,quae ncti supra muros turres et constiterat. Etenim taciti omnes legatorum dictis aures dediderant.Quare metuens Crispinus, ne pollicitationibus illis,quae uulgi incontantia est,ad mutandum pace bellu, reseran dasin hosti portas impellerentur,discursans ipse per muros rogare,obtestarit singulos,uu audacter manerent, rurerc, resisterent, nem fidem proderet, Senatui debitam, populo Rom. ne ue titulum metratae ac propugnat s Italiae totius aspernarentur,neu promissis crederent Periura,seaudulcianw tyranni, ne ue item benigna oratione inescati ruerent in manifestam perniciem,sed considerent belli sor. tunae,ita plerun* dubiae, at et ancipiti, ut magnus interim numerus a paucissmis
re qui potentiores credunt , ab iis qui imbecilliores habeantur, uicti superati ,
sint, ne ue uti ermauescerent exercitus illius magnitudinem.Nam qui pro altoro dimicant,eum suae uictoriae selicitatem ad alios uideant migratura,minus pro
secto acriter decertant: quippe qui intelligant se quidem in periculi participatii
admitti, caetersi extremos uictoriae mactus ad alium peruenturos. Qui autem pro patria pugnant, praeterquam quod spe meliore esse debent neq; enim aliena o cupare, sed tueri sua contendunt etiam animo sulit maiore, ut quos no alienum imperium,sed sua quem p necessitas adigat, quoniam scilicet uictori filictus ipsis potis limum debeantur.Talia qusdam nunc singulis, nunc uniueriis ingerens Crispinus, homo suapte natura uenerabilis,ac Romana lacudia pollens,prsterea gratus omnibus,miti modestoi, imperio persuasit multitudini, ut in ossicio fide taque permanerent,iussiti legatos rebus inlectis ad Maximinum reuerti Dicebatur autem Crispinus ad bellum sic audacter sustinendum, etiam aruspicu response, qui laeta exta nuntiarent,animatus: etenim magnopere fidem huiuscemodi si gnis habere stati consueuerunt. Caeterum notu ulla quom oracula serebantur, paren cuiusdam numinis,uictoriam promittetia: Belem uocantiqdigenae,magna ψcum religione colunt, Apollinem interpretantes, cuius etiam speciem pro urbe ipsa pugnantem, quidam er militibus Maximini insam sibi in coelo assi abant. Quod utrilin sic esse nonnulli putauerint,an id commentum placuerit,ad leuanis dam infamiam tanti exercitus , qui bello impar seret aduersus minore multo ii merum oppidanorum, ut scilicet uicti potius a diis, quam ab hominibus uiderentur, haud saner satis exploratum habeo Ceterum nouitas euentus cuncta credibiliora secit. Postea uero quam infecto negotio legati reuerterunt, ira 5c furore instinctus Maximnus,magis magis p accelerabat ut autem ad fluuium peruenit,
qui ad lapidem duodecimii procul est ab urbe, inuenit ipsum maxim4aluei profunditate, ac latitudine defluentem. Etenim anni tempore solutae uicinoin montium niues,quas longa hyems durauerat, maximum torrentem effecerant: sic ut nullo pacto transire exercitus posset. Nam pontem, quod opus magnum atque pulcherrimum ueteres imperatores lapide quadrato construxerant, psis ueluti quibusdam paritis sensim crescentibus,ruperant ac resoluctant Aqiuleienses. Ita
cum ne P ponte ne* nauigiis quippe nulla suppeditabant uansire excitus pos
396쪽
3ss HERODIANI set substitit incertus consilii.Sed erum Germani aliquot smari, quam rapido ab
Opto p impetu Italiae flumina deserantur,rati* sensim influere campos,quemadmodum apud ipsos consileuerunt unde eti a quia minimu se concitant, perfacile congelascunt ausi se 5c equos natandi peritos alueo credere, ut fluminis ablati Perierunt. Igitur cum biduum aut triduu in tentoriis fidisset Maximinus, ducta circum cxercitum fossa,ne qui deimprouiso in castat ruerent, stabat in sua ripa deli herabundus,quo nam tandem pacto fluuium ponte iungeret.Sed magna ligno. rum ac nauigioru penuria,quibus inter se iunetis pontem fabricaretur, nuntiarat quidam er fabris,esse permultas in agris illis desertis inanes cupas forma rotunda, quibus uidelicet incolae quondam ad uinu importandis utebantur, ea cum essent ad nauium similitudine concaua deuincta mox inter sese stam harum more,inna tatura uidebant .Etenim ire pessiim uinculis inter se constri ita, ac uiminibus de super inie stis, re puluere multo saburrata n5 poterant. Quod ubi fustum est, fictile nussites in ulteriorem ripam transseesIi,suburbanis aedificiis, quae deserta inue
nerunt,igne correptis,uites arborest exciderunt, omnemΦ cius re oris orira
tum foedauerunt. Siquide arborum copatibus ordinibus , ac uitibus inter se tui Ois,di in sublime euectis ad sinae celebritatis speciem, quasi coronis quibusdam redimita omnis regio uidebatur,quibus radicitus excisis, exercitus ad ipsos urbis muros contendebat.Sed omnibus defatigatis non fuit imperatoris consilium, hem ipsam statim inuadere. Sed extra teli iactum costituto milite,diuisec, in cer tutias re cuneos, ac partibus muri totius unicui* attributis, uno tantii die ad re quiescendu indulto statim deinde oppugnare urbe aggreditur . Igitur machina mensis omni lariam admotis,cum genus oppugnationis nulla praetermitteretur, plurima scilicet,ac propemodu quotidiana certamina edebant. Eterum circundatis uelut indagine quada muris magirat in at* alacritate pugna capessente mili
te resistebant audacio Aquileienses,clausiset templis di domissius, uniuersi cuni liberis & coniugibus urbe desiuper e turrib.ac propugnaculis defensabant. Ne erat ulla tam inutilis aetas,quae pugnare pro patria recusaret.Cstertam suburbam omnia,& quicquid extra urbe aedificiorum fuerat demolitus Maximinus, lignis material omni ad machinas abutebatur,quibus muri salte aliquam parte demo liretur,qua immissus exercitus diriperet urbem, ac dirueret, totam p eam uastari mox,desertams relinqueret. Neoe enim decorsi sibi, aut honorificu sere iter Romam arbitrabat,nisi urbe deleuisset, quς prima in Italia obstitisset. Quocirca multa pollicentes atm ostentantes ipse cum filio,quem Caesere secerat,obequitabant militibus, cost ad pugnandu acriter adhortaDant. Enimuero Aquileienses saxa desuper iaciebant,uilphur bitumine ac pice mixtii doliis,quora manubria Ioi giora immittebat, at* ut primu exercitus muris successerat, ignibus iniectis dis. pergebant unanimiter imbrisi ritu. Quamobre pix illa ca caeteris, quae sit pra diximus, partes nudas corporis subiens, undit dii iundebat, sic ut miles loricas a mach caetera serro excandescente,coriis 3 ac lignis ardentibus, contrahentibus pse raptim abiiceret. Ital cernere erat milites arma sibi ipsos detrahentes,quae spolioru spe leni abiecta humi, comento magis artis Q ut pugnantium praeferebant. Ex quo factu est,ut plerisis militibus aut oculi extinguerelit, aut summae oris partes,manust item,& si qua praeterea nuda in corpore patebat, ignibus labefaci rentur. Sed & machinis quae muro admouebantur,desuper taedas iniiciebat, pice
acressina oblitas, quam extremitas mucrone ueluti sa reae haberet, quae ciuina censae deserebant, infixae inhaerentes machinis,lacile scilicet illas cocremabant.
Sed primis sine diebus par utrium libriua stit pugns sertuna. Dein mora iriecta,
397쪽
minus minus . iam sacer Maximini erat exercitus,sed quia spe Bisius,tristioti, in
dies: nam quos ne unum quidem diem sperauerant suum Iaturos impetum, eos non modo non cedentes, sed resistentes etiam audacis lime animaduertebant.
Contra Aquileienses magis magisci in dies iurium at* animorum implebantur, NasIiduitate pugnandi peritiam pariter audaciamQ consecuti, sic despiciebant milites,ut etiam iocarentur in eos,& camillarentur,nihilq non columeliae obeunti muros Maximino exprobrarent, tum in ipsisna iuxta filium , nulla non lacerti probra.Quibus irritatus,ac furens,cum es dere in hostes iram non liceret, plurimos er sitis ducibus, quasi parum strenuer atq; acriter urbem oppugnarent, extremo supplicio assecit. o iactum, ut infestiorem sibi at 3 iratiorem militem reddiderit, re conleptibilior seret aduersarijs. Euenit praeterea,ut Aquileienses commeatu rebus c, caeterss abundarent: quoniam magna diligentia quaecunoe ad homines aut equos sustentandos desiderantur,in urbe suerant comportata. Contra exercitus omniu rem egenus,excisis seracib. boratius, agro p omni pervastato,
partim sub tumultuariis tentoriis agitabat, partim sub aperto coelo tolerabat seleatq; imbres. Siquidem nihil alimeti, uel ipsis, uel iumentis importabatur, obsesssis omnibus italis itineribus Romanorum diligentia,muris p reportis excitatisEtenim uiros consulares cum lectissimis ac spectatissimis hominibus ex Italsa tota miserat Senariis,qui littora portus . tutarentur,nem cui qua potestatem facerent nauigandi sic ut inaudita incognit ac, serent Maximino, quaecunm Romae agitabantur. Quin uiae quo omnes,& calles,ne quis transiret,diligetissimerseruabantur illa eueniebat,ut exercitus qui urbe obsidebat,ipse inuicem obsideree. Nam ne p Aquileiam capere,necp Romam proficisci poterat, nauigiorum ac uehici lorum penuria,quae omnia prius occimata & concluse iuerant. Rumores quo*fiaspicionibus in maius augebantur, esse uniuersum in armis Romanum populi consensilia Italiam, gentesch omnes Illyricas, Barbarasi quatam v aut Oriens, aut Meridies indet, ad exercitum contrahendum, coniuratas in Maximini odiu. Quare desperantes milites,omnium rerum penuria laborabant, uixi aquae satis habebat,quam etiam polluta sanguine,& caedibus de flumine hauriebant. Nam ec Aquileienses cadauera suorum, quae humari non poterant,in flumina praecipitabant,& qui seno morbocii in exercitu perierant, itidem alueo demergebantur. Into quos etia qui inopia ciborum colam,uix adhuc spiritum retentabant.Cum igiti ad hune modum moestus atm inops exercitus estiet,repenter dum sub tentorio quiescit Maximinus uacuo die a pugna, cum pleri aut in tabernacula,aut in
suas quisl stationes concessissent,uisum est militibus iis, quorum ad urbem ut mam siti, monte Albano castra erant,atoe in his liberi eorum, coniugesta relidis, neci dedere Maximinum, ut aliquando a diuturna oc inexplicabili obsidione rea. quiescerent,nem Italiae hellum inferrent in tyranni gratiam,damnati omnibus,dcinuisi. Docirca occupata audacia, sub mediu serme diem ad illius tento tu eon tendunt, conspiranti bus una corporis custodibus. Ibi , postquam de signis mistitatibus illius imagines detraxerunt, prodeuntem mox tentorio, cum filio, ut ad cos i uerentur,continuo obtriincant,unare praeseehim pretetorio,& quoscula chartissimos ille habuerat. Proiectis ad ludibrium cadauera,canibus dein,uolucribus lanianda reliquerunt, misssis tantum Romam imperatorum capitibus. Hune habuit fine Maximinus cum filio. Ita male gesti imperii dedere ambo supplicium.c aeterum exercitus haerebat ncce audita principum.Necy enim perinde omnibus grata,praesertim Pannoniis,Thracibus i Barbaris, qui scilicet impe rium tradiderant.Sed quando insectum fieri iam nequibat, serebant, quanquam
398쪽
inuiti,& se gaudere cum caeteris simulabant.Qirare deposus armis pacatoru Ira hi tu,ad Aquileiae muros accesserunt,nuntiataΦ caede Maximines, petebat uti sibi
portae aperirentur amicis iam, qui pridie hostes fuissent. Enimuero Aquileiensia duces haud passa,proponunt Maximi, 5c Albini,ac Gordiani Caesaris imagines,
coronis ec lauro rcdimitas. Quibus ipsi acclamantes etiam hortabantur exerciarum,ut agnoscerent salutarent i, dc laetis exciperent uocibus, quos Senatus p puluset Romanus imperatores elegiiset. Nam Gordianos illos superiores, cum dijs agere aeuum.Sed α sorum rerum uenalium supra muros exposuerusi magitii ciborum uiniΦ copia,praetereat uestium 8c calceorum, rerum , adeo omnium, quas praebere hominibus posset ciuitas beata re florens. Isitur magis magiso ea res exercitum obstupefecit, cogitantem fidisse illis abunde omnia, etiam ad longiorem obsidionem suste fiura,contrat se magna egestate omni u, prius aliquanto perituros,quam urbe omlubus circumfluente copiis potirentur. Ita manente sub muris exercitu, & quae cui 3 usui sorent, inde stimentibus colloquentibus pinter se, pacis erant amicitiae que uelut habitus manente adhuc obsidionis sipecie. cum scilicet clausa moenia Romanus circusideret exercitus. Dum haec ad Aquia telam geruntur, interea equites, qui Maximines caput Romam serebant, magno studio accelerantes,patentibus ubi in portus,ac laureata populariu frequentia ex cepti, stagnis paludibus4 inter Altinum ac Rauennam enauigatis,Maximum i urbe Rauenna inuenerunt, delectios ex urbe & Italia contrahentem milites, ac Germanorum auxiliares, qui beneuolentiae nomine publice a popularibus missi lactant,quibus olim Maximus cum imperio diligentissime praefuerat. Ergo p iranti copias aduersus Maximinu repenter occurrunt equites capita serentes pri cipum,uietoriam nuntiantes,& rerum prosperos successus,consensum, exe
citus et popul ad eosdem colendos principes,quos Senatus elegisse His igitur praeter spem nuntiatis, statim ad aras sacrificatum discurritur,uictoriam canenti hus uniuersis, quam citra pulueris iacitum sibi pepererant. mero Maximoperaisto sacrificio,Romam dimittit equites,ut rem gestam populo narrent,re o pita illa perserant. Qui postquam peruenere in urbem, aloe infixa contis hostilia capita omnibus conspicienda praetulerunt,nemo uti Puerbis ullis consequi pos set festum,laetitiam4 eius diei.Nulla quippe fuit aetas, quae non ad aras oc templa sestinaret, nemo qui domi se continuerit, sed ibant ceu lympliati gratantes ituri cem, at in circum ueluti sutura concione stequentes concurrebant. Ipse i Albinus hecatombas immolabat,nulli , non magistratus, nulli non e Senatorio ordine laetabundi supra quam dici posset,agitabant, quasi securim ceruicibus imminentem excussilent. Igitur nuntij legati a per omnes proui ncias laureati dimittebantur. Dumci ad hunc modum tanta Romanum populum laetitia tenebat, in terea Maximus Rauenna prosectas Aquileiam peruenit, transmisssis paludibus, in quas fluuius Eridanus, ac uicina exundat stagna, sic ut per ora septem in mare prete itentur. Iinoe indigenae pareia lingua paludem illam septem maria appetiaiant. Statim igitur Aquilesens s Maximum reseratis portis excepere, nullae* nci
Italiae ciuitates legatos mittebat principes uiros candidatos ac laureatos, re de rum patriorum simulacra aureas , coronas,si quae in donariis fuerant, coportat tes: qui fausta omnia Maximo acclamarent, oc fiondibus eum consperuerent. Quin cxercitus etiam qui Aquileiam circumsederat, pacato habitu prodibat laureatus,non tam uero concordit asseetii uniuersorum, quam seia beneuolentia,ec honore temporario ad praesentem sortunam principis accommodato.Pseris
tamen indignantibus ac dolensibus clanculu, quem ipsi elegerant cec disse, rere Potiti
399쪽
α r B E R VII s. tiriqirem Senatus creaverat. Enimuero Maximus uno altero ii die lacrificijs absumpto,tertio dein exercitum omnem in plani ciem conuocauit, at tribuisnali ad hunc modum uerba secit: OVam luerit ex usu uobis poenitentia, Sc reconciliata cum Romanis gratia, re ipsa didicistis, pacem uidelicet pro bello agitantes, seruato etiam militari iureiurando,quod in unii Romam principatus mysterium sani tissimum. Quare debetis etiam deinceps huiuscemodi comodis frui,fidem populo seruates, sena tui4 Rom.& nobis imperatoribus, quos a nobilitate 5c rebus gestis, longa , se xie generis,quasi per gradus quosdam prouccisos,pari iudicio S. P. R. elegersit. Nel enim unius tantum hominis pcculiaris posscilio principatus vi, sed comunis antiquitus totius Rom. pop.Siquidem in illa urbe ut a csi imperii sertuna,nobis autem dispensatio tantum, at administratio principatus una uobiscum de mandata est. Si si ordinem quem decet, ac modeuiam retinebitis, si debita principibus honorem ac reuerentia exhibebitis, cum ipsi beatam uitam boni sq; omnibus assilientem adipiscemini, tum nationes ac ciuitates uniuersae pacem colen tes in ossicio permanebunt. Vivetis autem cunicti ex animi uestii sententia domi suae quili,nessi in externis regionibus conflictabimini. Vt autem Barbarae gentes pacem quieteml tueantur,nobiscum erit hic labor. Nam cum duo sint imperatores,secilius urbanae res administrabuntur,arer externae, praesto scilicet furin o alterutro,quocunq; usus uocauerit. Neq; uero suspicemini rerum superioru me
moriam ullam superfore, aut in nobis quippe nihil no iusti secistis aut in Rom. Pop nationibus p aliis, quaecunt ob acceptas iniurias desciverimi. Sit omnium obliuio, sit foedus constantis amicitiae,sidesc, beneuolentis,ac moderationis semisti ternae. Haec locutus Maximus,ac pecunias magna copia pollicitus, paucos A. quileiaecdmoratus dies, Roma reuerti constituit. Igitur dimisso exercitu reliquo in prouincias,casi ac, propria Roma reuertitur ipse,cum stipatoribus iis, quibus imperatorii custodia incumbebat, qui in delecti ab Albino suerant, nem non auxiliaribus Germanis quom potissimu fidei confidebat,utpote quibus olim non dum adepto imperio cum potestate praefuerat. Ingredieti urbem, etiam Albinusuccurri ordianu Caesarem secu adducens.Senatus aut populusc, uniuersus laetis acclamati ossius ueluti triumphantes exceperunt. Post id ausicum publicerpimiratim , magna modestia re grauitate impertu gubernaretur, omnesp omnia bona dicerent laetareturi, populus, re gloriaretur patriciis imperioch dignis princi pibus , militum tamen ulcerosi animi populares illas acclamationes haud aequis auribus accipiebant ipsami illam nobilitatem grauabans, indigne serentes, da tos sibi a Senatu principes. Angebant praeterea eos Germani, quos in urbe seca Maximus retinuerat. Nam futuros uindices sperabant, si quid ipsi maius ausi s rent etiamo insidias suspectabant,ne sorter ab illis per fraudem exarmaretur,me mores Seueri principis,qui etia Pertinacis interfectores exauiorauerat. Cum ita que ludi Capitolini celebrarent,deditis sesto ac spectaculis omni u mentibus,re pente dissimulatum diu sensum milites indicarunt. Nanam ira instincti,ac uesano quoda motu unanimiter ad regia concunentes,senes principes ad nece deposcebant .Forter accidit,ut ne ipsi quide inter se satis cogruerent. Sed ut est regnandi inexhausta aviditas,at incomunicabilis natura potestatis uterin ad se summam imperii trahebat. Etenim Albino claritudo natalium, atque ito um gestus Co sulatus,Maximo autem praesectura urbi, & quod rerum petitus habebatur, ani mos faciebant: utrunque tamen patricia nobilitas, & quantum satis esset, illustre
genus, ad siummum imperium stimulabant. Quae res in primis ambos perdidit
400쪽
Nam audito Maximus uenisse ad se occidedum milites qui praetoriani appellantur,arcessere statim Gemanos auxiliares statuerat, qui scilicet in urbe ipla erant. ac posse resistere praetorianis uidebantur. At Albinus dolum contra se compositi rami aliquam suspe stans fraudem, quod ibidere Maximo Germanos cognouerat, prohibuit acciri illos,negans ad prohibendos repelledosis praetorianos conuocati,sed id agi,ut summa rera solus Maximus potiatur. Ac dum inter se ad hlle modum disceptant, ecce tibi unanimiter milites impetu in aulam iacto, turbatis ianuarum ci istodibus, senem corripiunt utruncν, laceratisin uestibus quas ger hant, uitioribus salier, utpote domi se continentisi, nudos ipsos ex aula abstraha ac per omncm ignominiam contumeliam , caedentes, irridentes et senatorios imperatores barbaml θc supercilia uellentes,nel ulli parcentes corporis totius ludibrio,per mediam urbem ad castia deducebant, ne occidere quidem illos in rogia desecti, sed lento mortis genere prius excarnificare, quo dolore diutius per peterentur.Sed ubi Germanos re deinde cognita, raptis armis in auxilium coli currere nuntiatum praetorianis est, statim illos nullo non ludibrio prius affectos contrucidant. Relictist in ipsa uia cadaueribus, tollentes in altu manibus Go dianum Caesarem,quando aliud nihil occurrit, imperatorem conialutabant Identidem ad populum uociferantes, iaccre ipseru manu,quos populus ab invio re cusauerat. Electum , Gordianum, Gordiani nepotem,quem ipse Rom. pop. ad imperium copulisset.Hunc igitur secum deducetes coiere in castia, clausis4 portis quieti agitabant. At Germani ubi oeci s proiecios , audierunt,quora causa Properauerant, cum nollent irritum bellum pro uiris in ta desine is suscipere, in sua diuersoria reuertuntur. Hunc finem uitae habuerunt, indignum in da et, aenetirium, ancti ec uenerabiles senes,claritudine genetis,at egregiis meritis ad imperii fastigium prouecti. Caeterum Gordianus clim annorum esset serme tredecim,princeps ab uniuersis declaratus, Romanum suscepit imperium. Ma RODIANI FINIS. ANGELrs