Angeli Politiani Opera, quae quidem extitere hactenus, omnia, longè emendatius quàm usquàm antehac expressa quibus accessit historia de coniuratione pactiana in familiam Medicam, elegantissimè conscripta quorum omnium ordinem post Politiani elogia in

발행: 1553년

분량: 694페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

Mo D v s possessionis unicuim colus est,uelut pes calces.Si in hoc ergo con sistas modum seruabis: si excedas, in praeceps seraris necesse est: velut in calceo, si supra pede extendas,st aureus calceus,deinde purpureus, deinde puni tabum diis.Nii is enim terminus est, ubi modum semel excessseris. De ossicio ec cura uxorum. c AP. LV. MULIER Es statim a decimoquario anno dominae uocant. His enim in riobeoncubitum blandiuntur.Virorum ergo culpa sibi deinceps nimis placent. Mo nendae igitur sunt,fore ut apud nos in honore sint, nihil ob aliud, nisi si modestae sint,re uirum revereantur. Degeneris signum,de , nimio corporis cultu. c AP.LVI. DEGENER is signum est,insistere iis quae comoris sunt,ut plurimo exercitio, plurimo corporis cultui. Sed & consensus cuius da superaracanei simu est. Qui hus enim gaudemus, cum ijsdem consentimus. Oportet igitur nimiam corporis curam uelut ab re elle arbitrati. Maximὰ uero curam eius habere, quod ipsis inti

tur corpore.

PCeceptum ad patientiam ae mansuetudinem. c A p.: VII. c V Μ quisquam tibi male iacit, aut dicit, memento illum suum se ossicivin se cere arbitrantem,aut dicere. Este iηitur non potest,ut is, quod tibi uidetur, sequa

Verum emis coiugatum, si quisquam fit sum arbitretur, non coniugatum ipsi laeditur,sed qui decipitur. Si ab his igitur mouearis,mitem te aduersus conuitia tem praebebis. Loquere igitur sic in quavis re, ipsi est uisum. Quod res omnes partim alterae alteris consentiunt,partim dissident. c AP. LVIII. o M N t s res duas habet ansas: alteram quae serti possit,alteram quae no possit. Frater si iniurius si ne eum inde capias,quod scilicet est iniurius. Haec enim eius ansa est,quae seni non possit. Sed inde magis quod stater est, quod tecum educa

De sermonum congruentia. c AP.LIX. Hi sermones non conueniunt: Ego sum ditior te, ego igitur melior sum. Ego sapientior te, ego igitur melior te. Hi autem magis cogruunt: Ego te ditior sum, mea igitur postes sio Φ tua melior est Ego te sapientior, mea igie oratio quam tua melior: tu uero nessi pos essio es,ne p oratio. De iudicio rerum exae o. c AP. LX. . . LA V A T V R quis cito, ne dicas male eum lauari, sed cito.Bibit quis mulinutini ne dicas male, sed multum. Nisi enim eius consilium scias, unde scis an male e Sic enim accidct, ut aliorum apprehensivas imaginationes accipiamus, alijs am

cemassentiamus.

Aduersus gloriam at in ostentationem: & primo circa

scientiam. c AP. LXI.

svLLomodo teipsum dixeris philosophum, nem multum loquere inter emesitos de speculationibus,sed fac aliqui d ex ipsis speculationibus . Veluti in eo Diuino ne dic,quo pacto oporteat comesse: sed comede, ut oportet. Memento emta Socratem undecun* abstulisse ostentatiotiem Quod si de aliqua speculatioe sermo inter eruditos incidat,tace ut plin inau. Magnum enim periculum est,eu mere quae no concoxeris. Et cum qitis dixerit te nihil stipre,idi te no remordeat. Tu scito initiumesse operis. Nam ci oues non herbam euomentes, pastoribus

i ostendunt

412쪽

ostendimi quantum comederint, sed cibum intus concoquentes,ucllera extri seriintur, εciae. Et tu igitur, ne speculationes ineruditis ostenta: sed ex his com

Aduersus sobrietatis tolerantiae 4 ostentationem. c A P.LTI I. c v Μ attenuato sis corpusculo, ne tisi ob id place. Nem si aqua bibas ex qu uis occasione dic aquam bibo: sed cogita,quam sint medici abstinetiores nobis, quam 3 tolerantiores. Tum ψ alia non habeamus bona,quae alii habent. Quod si exerceri uelis ad labor ac patientiam, tecum ipse hoe sae,nem ab externis uideri uelis,ut qui uim patientes a potetioribus,quo populum conuocent, statuas incendunt, & se uim pati clamant. Ostetator enim totus extra vergit, re patietia aloe abstinentie bona destruit, cum eoru finem statuit esse multorum opinionem.

Descriptio triplicis habitus ineruditi, philosophi, ec prosi

t N εκ v Di τι status θc formula est, nunquam a se ipso expectare utilitate, aut nocumetum sed ab externis.Philo hi status est, oc formula, omnem utillitatem ae nocumentum a seipso expediare.Signum proficientis hoc est, neminem iiii perat,neminem laudat, de nemine queritur, neminem accusat, nihil de seipso diaeit,ceu si sit aliquis,aut aliquid sciat. Cum in re quapiam aut impeditur,aut prohibetur, ipsum accusit. Et si quis ipsum laudet,uidet laudante ipse secum: et si uitii peret,non se expurgat . Dent autem instar ualetudinarii, cauens aliquid eorunxi quae sunt in se,comouere, priusquam ad soliditatem perueniat.Appetitum omne a seipso sustulitDeclinationem uero in ea tantum quae sunt contra naturam, eo rum uidelicet, quae sunt in nobis, transtulit. Conatu ad omni a remi sse utitur. A stultus an rudis dicatur, minime curan uti uno explicem uerbo, quasi aduersa

rium seipsum obseruat, oc quasi insidiatorem. Quod uerba propter opera. c AP.LπIMI.c v Μ quis ideo gloriatur, quod Chrysppi sentetias interpretatur,dicat ipse se cum: Nisi operte Chrysippus scripsisset,nequaqua haberem unde gloriarer.Sed scripsit Chrysippus,n5 ut quis eum interpretaretur, sed ut secundum se operare

tur.Si ergo scriptis utar, tum eorum bonum fuero consecutus: si autem interpretantem admirer,aut etiam ipse interpretari posssim, grammaticum no philosophaadmire aut agam. Sid autem prodest, medicamenta quaedam inuenisse desciupta,eau intelligere,at alijs traderopsummet aegrotantem minime eis uti modin his perseuerandum. c AP.LκV.

IN proposito perseuerandum uelut in lege est. Persta uicii siuelut si fiat e trans Ondas impius sis fit rurus. Quod si quis de te dixerit, ne cura. id enim tuu tio est. Qiod supersedendum non est, sed Φ primum ad haec in

cumbendum. CAP. LXVI.

. es te us dissos, ut iam te aliquando dignum his quae optima sunt, putes. nem usquam transgredi haec statuas e quod si diem de die termino adincias, non

proscis, sed descis. Iam nunc igitur assuesce, ut tanquam persectus uiuas, omniah c, quae accidant, re ster utaris. Et quacun* in re arbitrare propositum tibi ce tamen, necν ullum diem negligas: suo enim die non nroficis,delicis . Hoc igitur pacto Socrates uirorum omnium lapientissimus euasit: quod si ipse nondum ea Locrates,at uiuere debes, ut qui socrates esse uelis. Tres loci in philosophia eorum p inter se ordo. c A P.Lπ V Ir. P Rin v s ac maximer necessisius locus est in philosephia, qui ad usum spectralatio pertinet, uelut in nomentiri. Secundus qui ad aemonstraudes, uelut est. cum

413쪽

clam mentiri non oporteat euitas, qui ad eas eo mandas Sc prospiciendas spe

stat. Hoc est,quo paeio, et unde demonstiare id possimus uerum esse,aut salsium. Igitin tertius quidem locus necessarius est ob secundum. Secundus ob primu ma mer omni u necessarius,& in quo quiescere oporteat, primus est os uod eontra iacimus. Tertio em loco immoramur, inet eo omne nostru studiu coterimus. Tres antiquorum sententiae in pro tu habendsequarum prima Cleantis Euripidis secunda,lertia Platonis est cAP.Lπvit r. ςΕΜpER haec in promptu habenda: Primum: Si renitar,malus ero, gemensi ac plorans sequar. Secundum: Necessitas omnia sursum uersus ad diuinam ea iam ducit uoletia, oc invita. Eam qui laetus sequitur,is uere est sapiens. Sed re temtium .d Criton si ita dijs placet ira fiat. Me uero Anytus , 5c Melitus interimere

quidem possunt,laedere autem non possunt.

cT ET O s Toico AD BARTHOLOMAEUMScalam epistola. ANGELvs POLITIANUS B A R T H o I. o H Allo, sc ALAE SALUTEM.

V quidem, mi Scala, non contentus & strenui militis, 5c sortissimi

Imperatoris ossicio defungi etiam tyruculos tuos quae tua in omesi re diligentia est ocio situ languescere non finis: sed uel de taber naculi umbraculis, ad campi pulvere,ad sudorem, ad palum uocas: l quippe qui omneis militareis numeros ad te ut pertineres ure in telligas. Putaba equide iactu a me satis,q, Epictet si essem de graeco interpretatus: tu me ad eum quom tuendsi,quasi tuba nunc,clameo , excitas. Igitur quod Ho ratius inquit libeter hoc εc omne militabitur bellum in tuae spem gratiae. Arcem tu qui dem ipsam, uerecp totius urbis caput oppugnas, qui primu Epicteti caput quasi totius circuli, aut globi potius, quae persectit Iima figura sit, punctum abo leasaria autem sunt, quae obiicis, sed quae uel maxime: a praecipiendi ratione ab horreant,quod obscura, ludd supra hominis uires, quod filsa preceperit. Obscura,ut cum negas explicatum ab eo, quosnam tandem nostra sint opera. Supra hominis uires,ut cu nos naturae imperio gemere assiuaeras. Id quod plus poste pollere assi as,quam ullam hominis ficultatem.False,ut cum corpus contra Epicteti sententiam,in nobis esse contendis,quando ex animo, ut ais,constemus, Occorpore. Ea mihi nunc,quando id tibi placet,refellenda, dicenda* nonnulla: noquide ut te doceam: id enim esses,quod graece dicitur,siis Mineruam: nem ut me legitimum Epicteti propugnatord contra te putem. Non enim uel ego tanto me dignor honore,uel Epseleto tam faveo, quam te illi fluere certo scio,sed ut impostam a te nobis per nam, quantu in nobis sit,sustineamus. Proferam tame in prismis nonnulla in mediu, ec quasi semina iacia, e quibus quemadmodsi sabulae ter rigenas uiros Thebis aut Colchis satu dentium enatos diret: ita omnes Epicteti nostri pugnacissimae instructis limae 3 copiae exotiantur. Sed ut Homerus irrueti in Graecorum castra Hectori Salaminisi Aiacem, ita nos tibi Athenietan Plat nem obiiciemus Is igitur Plato in eo libro quae de hominis natura inscribitur,S cratem cum Alcibiade illo, cui Pulchro cognomen fuerit, disputantem inducit,

quo in libro nihil esse aliud hominem quem dicimus, probat, ni si rationis participem animum. Nam ut cerdo, inquit, subula: ita homo ad agendum manu utitur. Hoc

414쪽

Hoe sumpto,&seesidum assumit. Aliud autem est, inquit,quod re utitur si pia,

at ea res qua utitur.Nam illa instrumentum est. Tum inducit, homo uero is est, qui suopte corpore quasi instrumento utitur. Corpore aute ipso quasi instrumento,uel in artificiis, uel iii actionibus reliquis,nihil omnino aliud utitur, st rationis particeps animus. MoxWaliud sibi ex his uindicat, quod corpore utatur, de re corpori dominari. Tum diuidit ad hune modum : Necesse est nominem aut antimum esse,aut corpus,aut utriinq; simul.Si uero homo quidem corpori, sibi uero ipsi corpus no dominetur,msnime ipsum corpus homo est. At ne utrum simul Si enim qui corpori dominet homo est, corpuso ipsum minimer dominae, haud proseisto utrun. simul est,quod dominatur. Praeter haec, si suapte corpus natura immobile est animus uero is est qui moueat: nos amere ipsa in artibus videmus, vitificem esse qui moueat,instrumenta qus moueantur:mphil est dubiu, quin corispus instrumenti uicem aduersus animum habeat. Ipse igitur homo est, qui .hominis curs studet, animum curat: qui uero aut pecuniam,aut ei tumodi vita eurat. is non modo hominem non curat, sed ne hominis quidem instrumentum. Iam ergo uel platoius autoritate,quae tanta quidem est,ut quasi illa Vergilii iama caput inter nubila condat, uel ferreis illis suis at* adamantinis rationibus,costare nimirum arbitror, non esse in nobis comus. Ut iam mendacii crimine, si uidetur, Epia stetum absoluas.Sed pergamus.Triplex apud Platonem uirtutu est gradus. Sutenim supremae omni um,quas uocant exemplares,qualis in sapiente requirimus.

in Deo statuimus. quae sequuntur, purgati anti dicuntur: quta in eo esse plitici Opho uolumus,qui se ab omni corporis labe contagioneo auotariti de re in . Protagora Plato idem, ius mihi dulcissimum in ore uertitur nomen, morie dum ei esse dicit, qui sit philosephus euasurus.Tertium est uirtutum genus, quo purgatorias uocanti qualis in cotinente esse statuimus, negamus in temperante. Has sibi uirtutes is iure uindicet,qui nitionis participem ammum uere hominem esse sibi persuaserisiquii, nem corpus anims esse partem iudicet, ne* ad homine perficiendum concurrere ipsimi arbitretin, sed eo quasi instrumento utendu animum induxerit Nam qui aut paria,aut sirperiora corpori tribuat,eum non magis esse hominem putandum est,quam bruta illa,quae uocemus animalia, quae nator ut egregie Salustius inqui prona ac uentri obedientia finxit. Animi ergo idem inquini imperio,corporis seruatio magis utimur: ut quo uno a beluis di mus,quot uno subst uiua hominis constet, id nobis liberum seruemus. Corpore autem ipso no qui de ut parte aliqua ampmo adiundia,sed ut instrumento utamur.

Hune Epictetues hominem instituendum accepit Ne p enim ille sipiens his prγceptis indigebat,qui se iam pridem in libertatem uindicauit, iq; metus omnela,& inoorabile situm Subiecit pedibus, strepitumc, Acherontis auari. Nem cum eo sibi esse negotium putat, qui a sua tantoperemtura detenerauit.

ut sit in brutorum numerum reserendus.Hunc si hominem accipia iam, ut arbia tror,quae sint hominissera non ignores. Qui autem dixerat conatim, quam re appetitione dicerepossis,cum graece: sit horme: item appetitu opinione ac dein natione in nobis este: is proculdubio ea statim subiiciat, re quaecum nostra opera sunt, ea nostra esse definit, quae ex iis quae sint in nodis,deducantur. Vtrum uero corporis animi ne sint,N a nostris asse stus, seu perturbationes, pathe a Graecia uocentum maior profecto est quaesitio, quam quae hoc tempore explicanda sit. Pertinere tamen ad animum eos omnela affectus, nemo serer est, quin fiteatur: sed

ita pertinere, quemadmodum prospeo aduersa , ualetudo ad corpus. N eriminua

415쪽

ΕpIc TETr. 4or inimis Manimo quam illa corpori uel prosint, uel ossiciant. Quicquid igitur hi

peccant albedius,quicquid agunt,nostrum est opus. Vt igitur in corpore temporamentum illud habitudinis, quam symmetriam uocant, bonam corpori uesctu dinem praestati excessus uero desectuset auferunt: item prosedio & in affectibus accidit. Eilienati enim illi,& uiolenti,miserum hominem: moderati uero, ec compositi selicem constituunt. Sed cum sit animus id quod & Plato idem diu ner scis hic uelut auriga quida,& rectori is si re stimulis parcat.& loris sortius utar, facile

ad calce secudo cursu perueniat.Si uod aut lora nimis remittat, aut acrius I parest stimulis citen is ceu Phaeton, aut Bellerophon aliquis praeceps serat necesse est.Hae igitur ratione miseri, felices ne euadamus, in nobis est..iae uerδ nostra sint opera, facile colligas, cu quae ad nos pertineant ratiocineris. Qiucquid ergo

toto praecipit libro, in nobis est: stulter enim quod n5 foret pnecepti set. Obscurus igit aut perplexus noster Epictetus quo nessi planius qui cta, neor enucleatius, ne* ctia lucidius,ne optare quide ausis. Vt in eum nedii tui isti Iyncei oculi sed uel hebetissimi qui insincere possint. At sunt, inquis, ardua nimis,supra in hominis uires, quae praecepit. id nam id tande e si situ, si uxore amas, dic te homine amarci mortuo enimno perturbaberis. Viris ne igis quod praecipit, an quod pollicetur ut dissicile iactu reprehedis c Si quod praecipit, iam tu quae in comuni uita quotidie. quae in foro, quae in triuijs iactens, iactu di cilia putes. iis enim non aliquando,quae sint euentura cogitat At Teretianus ille seruulus: inquit, D mea isthuc est sapere, no quod ante pedes modo est uidere,sed etia illa que sutura sint prospicere ait ut scenae immoremur,audi senem apud eundeuncertu est quid aga, quia prsto spem, at p incredibile hoc mihi obtigit ita sum initatus animu ut

nequeam ad cogitandu instituere. Quamobre Omncs cum secundae res sunt maxime, tum maximer meditari se oportet, quo pacto aduersiam frumna serant, pericula,damna, exilia. peregre venies, semper cogites, aut filii peccatu, aut uxorisa norie,aut morbii filiae,comunia esse haec fieri posse,ut nequid animo sit nouum.

Quicquid praeter sipem eueniat, omne id deputare esse in lucro. Qi iam uero ec inlud Vergilianum graue est: Nescia mens hominum lati, sortiso suturae: Et seruare modum rebus sublata secundis. Vides ut haec non sunt obruta ut

passim exposita: uides*uterin poeta hanc eventorsi anticipatione ad coetu tot sat quod ei cotrarium sit, ad manes deprimat.Sed ne in re manifesta minime ne cessariis argumentis ambitiosius utar, Pergam quo tendis: ncoe enim tam quod

preceperit, reprehendi a te intelligo, i quod tale deinde nimis magnifice polli

ceatur: no uidelicet perturbatu iri nos si haec praemeditata nobis fuerint libero rum aut uxoris morte: huic tu praecepto naturi augustu nomen, quod maximum

ut Physici dicunt ad omnela assectus momentu habeat, quasi Aiacis illu clypea obiectas: naturae enim inquis imperio gemimus. An uero hic noster Iacrymas arcetc qui etia praecipiaqui uel in alienis luctibus,st opus sit,cdseramus gemitus pariter γ fleamus. Ne in sibi iuuenalis cuius id dictu est) cocedi a nobis postulet.

Cogi nos in liberoru funere ad lacrymas,nat s imperio. Naturae enim nemo re

sistit, cui qui aduersarer, ganta more, quod dicitur,cum diis bellsi gerat. Multos aute legimus in charissi ora si ignorii obirii, lacrymis fletum abstinuisse, λυt Atheniensem illum Solonem,ut Censorium Catonem, qui ambo sapientes 5c fueritat, sint habiti I, on sunt quide haec iactu sicilia, n6 supra hominis in sunt vires.Si das in uno hoc, aut est ero,dabis *secto ec in multis utarin eo demonstrationis genere, quam indu rione Dialectici uocent, qua plurima apud Platonem Philos

416쪽

philosephorum principem Socrates utit ut necessest, cum quidem in unoaut altero homine actu id extitisse concesseris,idem in uniuersa quom specie, inmite saltem facul taleo inesse n5 diistrare. Vides igitur ut Stoico huic nostio Patio cosiet: vides ut dilucid ut expresse loquatur: uel quod per uniuersum libra. quae sint nostra opera,disseminan ex iis enim solis priecepta duciti uel quod in

eius illos animi enumerarit,a qui b. quasi sontibus nostra omnia opera deduca tur: tum quantopere ad eius uestigandum sensum Platonis illa sagacitercomprehensa disputatio faciat. Vides ut non est in nobis corpus. Qiranto uero, dii bonu propugnatore, quibus se rationibus tuetur ut si falsa locutum pervicacius comitenderimus, ipsam in nos Platonicam maiestatem, omnem p academiam conciat iis. Tantum uero abest, ut magis ardua sint eius praecepta, Q quae natura li

minis ei licere possit, ut etiam indulgentillimus uideatur Epictetus noster, qui ne ea quidem sibi praecipienda permiserit,quora non modo uirtus,aut facultas, sed. actus quo exempla , passim extiterint. Cstera quae in tua epistola sis machi iramitus nullo negotio si haec dederis demoliemur.Cur em in ut aridam succoc, carmitem diuisionem illam uexes, qua ille paucis limis uerbis scienter circumspectein omnia quae sunt,suas in partes distribuit,n5 intelligo Nam &quod tute no is inricias, nihil eorum quae sunt,eam diuisionem effigiat, re secuda diuisione minime indiget, cum utram pars unilarmis supersit,ut iam si diuidere iterum tentes,cominuas potius, aut dilaceres,quam distribuas. Non ergo aridii hoc est, sed uere cor . pus selidum,& succi plenum: ne p em m quicquam ei diuisioni superest,nem de est,nulla inest nugacitas,uerbis utitur propriis coprehensione apullima, num ut excogitari circunspectius possit. At dixerit sertasse hic aliquis, cur autem nona

principio Epictetus iste ostendit, qualis nam is homo seret, quem instituendirim acciperet Ostendit ille id quidem,sed paucis. Quid em m non ille hoc ostendorit qui uel corpus ipsum,aliac, id genus negarit esse in nobilar At id planius oportuit,& pluribus: at non in abdito hoc erat, sed in promptuario ad manum uoleia id sumere, ac praesto erat. Quid enim Platone iplo illustrius cPotuit tamen i quis Platonis illa argumenta in pauca consore.Potuit,sed non tam decuit: prs cepta enim hoc libello tradit,& quasi leges promulgat,non contenti onibus pia gnat Suus cuil prosessioni finitus est terminus: ultra si progrediare, ex iure ni nu consertum in iudiciu sis uocandus. Vides, ut Mathematici demonsi auonunt suaru principia no probent, sed earum patrocinium ei, quem primu philosephadicimus,comendenti Ad cum em m illa pertinent, quae uniuers ita nuncupantur. Punctu,inquit Euclides, id est,cuius pars nulla est.negato id obmutescet Mathematicus sed adest periclitanti philosophus. quid ille tandem Quod rem, inquit. quampia sinest,id eo quod a se finitur, uno interuallo minus est. Extorserit id, iam perget.Tria corpus interualla habetild a supersitae clauditur,cui duo tantillii ad sim longitudo oc latitudo: prosunditatem enim minime illa quidem nacta est, ea uidelicet una a corpore deficit.Supersicies aut, quae duo interualla habeat, linea terminatur,cui una tantum interuallu adsit, quae longitudo sit : linea postremo a puncto sinitur: quod omni proculdubio carebit interuallo: quoniam id ueris R. inum est, quod dictum sit, omnem terminu uno interuallo ab eo quod termino tur descere.Ergo de Mictetus hunc ita libellum orditur, ut quod a Platone pro batum sit, pro conces in accipiat, ec, eo omnem praeciniorum seriem intertexat. Istitur ut apud Homerum Aiacis se clypeo Teucer defendit, ita oc Stoicus hic noster sub Platonis rationi bu ,quasi sub clypeo audacter pugnat. No ergo limites,

quibus se circumscripserat, transgxedi decreuit, ne quod aiunt extra chorum

saltare

417쪽

Ao saltare cogeretur.Haec quae pro Epicteto dicerem in prssentia succurreriint, eam plura nimium fuisse intelligo, quam epistolae ratio postularet. Non plura tamen, ne pluribus ut arbitror explicata,quam oportuerit. Quae si accipis,mi Scala, eoeant iam in foedera dextrae: sin resipuis,age iam, qualem oppugnatore prsbire ris, talem te Epicteto propugnatore praesta. Atqui eum quidem 5c suisse magna

iurum omnes tradunt, oc mihi centies repetitus perpetuo placet. Verendum tamen est,ne meus mihi labor,tanquam scitus filiolus subbladiatur, ido uel autori ipsi apud me gratiam conciliet: tibi uero, quod me ad hanc ueluti pugnam pro uocaris,gratiam habeo: pertinet enim, id quod Sc Aristotcles ait ad ingenii profectum, contentiosa disceptatio.Vt iam diuine: Homerus pugna ipsam, quod homines reddat illustreis, cυδεσωθσαν uocet; nec minus egre me noster ignobile otia dixerit. Quare ut me Lepc uel irrites,etiam ait etiam te rogo. Est enim, mi Scal a, relucstandum his temporum turbinibus iterarum re philosophiae studiis, ut iam nos ipsos nobis,quantum liceat,asseramus. Tua uero opera, quam tu quidem Ii- heralisssime ut soles, pollicere, non minus fidenter, oim usus uenerit utar,ail ad hanc diciti fiam usus ale.Calendis Sextilibus, M. cccc LNXI π .Fesulis.

tionum liber, ab Angelo Politiano in Lati

num conuersus. ROBLEMAT VM alia suapte natura credibilia sunt,5 nota, omnis p ambiguitatis & quaestionis expertia. Quis enim, qus se entis compos dubitet, cur uolatilib. pennas natura sit clargita siuis enim prudens dixerit semenu gratia, quasi uesti mentis primo circundata,tum ob speciem,quemadmodu νή--silibus quom animantibus dati sunt uilli, serpentibus cortices,,uammae aquatilibus, aut testae,uelut iis,quae testacea nuncupant. Cur praetereaal is quidem cornua,aliis autem aculeos,aliis acutos ungueis, aut rostra, aut eiuLcemodi quipppiam tribuerit c haec enim omni a uelut agnatis quibusdam hastiliabus, quo sese ipsa ab iniuria tuerentur,armauit. Cum , omnes natura fructus,omniaco semina, tum ad generandia, tum ad genus excipiendum fibricata seret, cor licibus ea, aut corporibus quibusdam mollibus, aut lignum, aut cutem imitantia hus c5minuuit, es quasi intra scriniolum occuluit, ut rigoris, aut caloris, aut antis mantium quorundam iniuriam deuitaret. In pleris p aut , ne ipsum quidem in uolucrum reliquit inutile,sed idoneum cibatui parauit. Plantas uero ipsas fi 5dia hus,cortice,caeterisq; similibus,pinnarum uillorum p uicem conuestiuit, ut quas

praeuiderat immodico stigore, aut aestu offendi posse, &labefictari: quin ocearii quasdam, etiam spinis quasi spiculis armauit, quibus animantiu iniuriam propulissarent: forumQ uarietate, partim ad speciem ait ornatum coronain si partim uti uice prsconum instantem seu filium paritudinem praemostrarent. Igitur qui nota

haec dilucidac, sibi postulant expli cari, sunt proculdubio mente capti: qes autem ambigunt an sit igni insitus calor, ii tangendi non habent sensum: qui dubitant,

utrum natura ac prouida ratio consiliat iis rebus quae oriuntur & occidunt, qui , ordinem,motum,positum,ductum, color caetera et his similia non credunt, sudiplicio digni sunt. Haec itaque suapte natura nota sunt. Alia rursus inexplicabilia, penitus soli cosnita deo, scilicet illoru essentis autori.Nam di artifex, qui sit opus Ang. Politi in aliquod

418쪽

ALENANDRI aliquod solertius machinatus,omnos illius aetii si tenet causas.Qui uero eius operis sit imperitus,causas quot ipsas penitus ignorat.Inexplicabiles aut quaestiora' huiuscemodi sunt: Cur quibus alat,aut plantae,aut latera titillantiri denis Cur uenonnullis,cum marmora atterunt aut secantur,cum stridet serra, aut limatur,ipse confestim auditu dentes obtorpescunt Cur dentiu stupore, qui er frigidis pomis proueniat,portulaca tamen,quae N ipse frigida est, sanat rNem sunt contrariora contraria medicamenta,sed similia. Aut cur magnetis lapis serru tantum attrahi de , eius scobe uiuificatur: succinum uero tantu folia arida,ac festucas amegat, elac, agglutinatur: Et leo selii gallinaceu pauet. Villaris aut gallina edito ovo, semicis undequa* corpus purificat.Coturnices Veratro quod toxicu homini, uescuntur.Stumi cicuta. Ascamonia flauam bilem trahit: Colocyntha uero, re Agaricum,& albu Veratru,Epholbioni, & Coccus Cnidius pituitam. Nigru autem Veratrii,& Epithymu nigram bilem. Quibusdauero sedatur uenter iis quae perpurgant,cdtra uero iis quae sedant perpurgatur. Tum alio alius cibatu magis derile flatur,eum 4 facilius concoqint. Quis aut ignorat,marina torpedine, uel per ipsam lineam torpore in corpus adigere Mutu aut si manu contineatur, cotra tose pedine ualerer Infinita denim huiuscemodi enumerare possim, quae sola experia entia cognoscuntur. Quapropter εc a medicis proprietates arcanae appellantinia

Quod enim de horu proprietate affertur, arcanu propemodu est ad causiam as tendam .Prauer enim quida solutiones horu proponunt Φ plurimas, quae inutiles penitus, improbabilesq sunt.Dicunt enim purgatoria, quae calidisssima sunt, ii mores trahere,quod proculdubio falsum est.Oporteret enim, quodcum esset e lidum idem ec purgatoriu esse.Nunc aut piper,cum sit calidu, non trahit, sed coincoquit, solidat in . Eodemi, modo re mastiche & aloe. Dicimus ita non reciprocari sermone. amsi quocun* aluus ducatur,id habitu quidem calida, uim autevacuefaciendi habet: ia 5 continuo tamen, quicqui d est ealim, uim quos habet ducendae alui.Dicut asit 5c struthocamelu serru concoquere,n5 proprietate quisedem aliqua sed caliditat quod prosecto absurdu. Leo nam , qui hoc animanu calidior est,serru tamen no concoquit. Nem uero apud medicos tantu proprieta. tes quaeda sunt: sed apud philosophos ite, ac grammaticos: ut ea quae pathe, hoc est amictus appellant, usibus adnotata: quocirca de iis duntaxat quaerenda, quae mediu quenda locu obtinent,nem ad cognoscendu ancipitia sunt,& sub explicationem cadere possunt . Quae enim false dicuncea sunt omnibus nota: quae uerutatem prae se ferunt,tiora nota sunt alia,& conspicua,alia obscura,& inexplicabialia partim uero medis cuiusda sunt natin ς, quom nunc expositione aggredimur. Omne aut problenia aut ex habitu ipso soluendu,aut ex coagmentatione, aut exactione aut d consensu erga aliquod simile,aut et colore, aut per sensus deceptio nem,aut per nominis anticipatu,aut qua eius rei uires magis minus' ue agant,aut qua durius quid* rari ue sit, aut maius,aut minus, aut a tepore, oc aetate,& consuetudine, aut cssentiae ratione,aut ex accidenti, aut similiu rosi conditione qua

lia,qus in problematis dic EInuenies igitur,si has titii prsponas formulas, tu cun* de re ambigatur,uocare in disputatione possis. Gonia uero haud ijs tantummodo acquiescendu est,quae ad uniuersum serunt, sed tant manu ducedus, quin egreditur: ager,iam solutiones ipsas aggrediamur. rCur Homerus homines a canitie temporum appellauit Quoniam plurimum inde cani incipiunt, quia priora capitis humiditiuus, pituitatis v

Plus habent,st posteriora. I iCur tantum priora capitis calvescunt Quia mollia, laxa que sunt. Cum igitur

419쪽

PROBLEMATA.

clxxin tineapillus obna em siccitatem careat alimento, facile iis partibus de is it: haud enim ficile haeret,uelut in occipitio, quippe quod oc scelus sit,& cons is latius. IllCaluitium autem a siccitate ortum habet: hinc fit, ut qui crassipo sent capillo, φsiccius caput habeant,citius calvescant,setius canescant, siccitate c5sumente ex crementa pituitatis.Suntoc uigiles praeter caeteros. Somnus enim ex humiditate oritur. Argumento sunt insantes humidi, pariter somniculosi atm excrementosi. Et humidi assectus,& ebriosi,qui crebrius lauantur. Minus quo F excernunt permeatus:ut per nares,per os, per oculos.Qui uero molliore sunt capillo,ut quibus est humidum caput eis contra euenit: rarius enim,aut nunquam calueicunt. Sedec uitio generis caluiti uaccidit,ut 8c podagra, re alii quidam affectus cognati degeneris excipiuntur.Citius autem canescunt,somnolentii sunt, at p excremen losi: cam autem alibi: imitantur enim pituitae colore, unde ipsi ortu habent. Sunt interdii propemodii aureoli.cum uitellinabilis pituitae sit immixta. iii rCur senes excrementosi,5 uis tes Excrementos quidem sunt, quonia aetate frigidiores imbecilliorest cum sint, minus concoquunt, multaci per meatus ex

crementa contrahunt. Cium uero solidis ipsis corporibus sicci sint, uigiles quo pob idipsum sunt. Infantes enim di soraminum contextu, ec solidis ipsis corpori laus humidi sunt. VCur pueri,& qui humidi natura sunt,& excremetosi, canos tame minime pro aucunt: moniam humidi calidi sunt. Pituita aut humida est,ae sinciput quo pHabent quasi cuteum,& rarum, quo superflua excernantur. Id aetate durescit, scrue osseum,ae densescit. Vnde re suturas ei natura postmodum tribuit, per quasi peruacui uapores efflarentur. Solutio ex habitu ec coagmentatione cor potis. vi Cur forminae ac spadones o us canescunt f Foeminae quidem, quod θc natura sunt seigidae,& minus exercentur, plura que ob id excrementa contrahunt, aetum praecipue, cum carum iam menses quieuerint. Spadones uero,quod semen iam non edunt,sed excrement si, quo semen gigni debuit, per uniuersium corpus

una cum sanguine diffindunt.ld autem pituitatis natura habet. v ir Sed cur pilis carenti' Forminae quidem, quia sigidae sunt, densost habet core poris meatus. Frigus enim condensat, hinc fit, ut qua pili erumpant, uia nulla sit. Spadones autem,qui a 5c humidi sunt, & supra modum excrementosi: hac enim

ratione fit, ne locis humidioribus herbae pullulent: necu item siccis re lapidosis,

ut quae calvisium imitentur. VIII

Cur spadonibus ut plurimu pedes distorquentur chioniam ob eam,de qua dirimus, superuacaneam humiditate partes corporis uvidas molles 3 habent, at ob id imbecilles:quapropter cum totius corporis onus crura iid serant, torquentur, ut si pondus harundini iniicias, flectatur. Nam quod durii siccum p est, idem reualidum est,& actioni renitituriquod autem humidum ac molle, id aetioni re sistere nequiti est enim imbecillum.Argumento sunt Sc ligna,& coria,& vimina, aloe item homines . Balneis enim oc poculis debilitantur, uictus norma modice desiccantur,ualidiores , ad agendum euadsit. io essicitur, ut spadones mulie/hres quodammodo sint,ati imbecilli , similitercν uinolenti, ut quibus pituitatis

plurimum insit. Nam cum stigidi snt contrarium inducere ameelint.Vinum au rem suapte natura calidu est. Aethiopes uero utpote naturae siccioris capillo sunt crispo,macilenti, musculosi,ualidi ad opus. IriSed cur uoce acuta sum: Rursus enim humiditatis copia implens asperam ar- g. Politi m a tetiam

420쪽

M ALEXANDRI tetiam, eam coarctat, hinc spiritus per angustium means, uocis acuitatem ericit Per latum,ut in uiris granditatem. Argumento esse possunt,soramina tibiarum. Abundare autem illos humiditate manifestum est,quod leues sunt, quod. p iis in muliebrem modum mammae increscunt,palpebras p habent turgidiores, sunt tenui capillo,& incano. κCur nonnulli spadones rem ueneream modo aliquo asse stant, at* interdum amant Quia multis circa pubertatem exceti testes,confracti uesuerat, sunt i ueluti imperseeli spadones,quidam uero calidiori sunt iecore,ac seminalia uasa magna habent .imaginantur itam usum, quod uero cupiunt, minime peragunt. V renda enim ipsa marcent.Nam qui ea inflat sipiritus, perpetuo defecit. re a semine ortus per seminales meatus,ns de partibus serebatiu, quae circa lumbos sunt. At

in pueris seminales meatus occaecati. XI Quare cum tres humores simplices, uniformes sint, non tamen tres uni sesemes aegritudines, simplices que progenerant,sed plures Duplices enim in uno quom accidunt, perpetuae scilicet,& intercisae. quia non ex ipsis tantum humoria hiis morborum disterentiae proueniunt,sed & a locis. lidus em m 5c tenuis h mor,acutam,breuem,aim ardentem gignit febrim:frigidus autem,Sc crassias ob

tusam ec longam. Sic ec lignorum quae quidem sunt calida 5c aridis Itina,veluti igd di lauri ingentem excitant flammam, citiusi, exuruntur: uiridia uer5,ec humida hum ena oc sumidum ignem edunt,seri j exuruntur.Rursus si locus quide

ipse spatiosus sit,at amplus,citi us ac maxime accendit humorem: quoma cum simul siit coaceruatus, una omnis penitus putrefa ctus accenditur. Si uero tenuis

sit,& angustus,cum uniuersum minime capiat humorem, sed particulatim: quia non simul omnis si putrescat, febrim quidem exilem excitabit, sed quae diutius ardeat.Admisce igitur humoris naturam,ac locum, omnemo earii sebrium disserentiam inuenies, quae ex humorum putrefaetide proueniant. Si enim in magnis conceptaculis, ut in uenis puta, di in arteriis flaua bilis putrescat, cum calida sit, ardetissimam,acutam ,5c breuem accendet febrim, qualis est, qui ardor appella tur. At si in paruis uenis Sc arterijs,qus circa cutem sunt, putrescat pituita hi da, languidam & diuturnam cssiciet sebrim,ut quam quotidianam dicunt. Praeterea extrema quom ipsa permutantur. Quod si in paruis conceptaculis flava putruerit bilis,sebrim faciet,minorem breuenit, seis longiorem tame aliquanto, quam est ardor,aut tertianam, aut simpliciter acutam. At si in magnis conceptaculis pituita putruerit, breuiorem aliquanto iaciet, quam est quotidiana: similiter 5c ni gra bilis, si in magnis putrescat uenis, quoniam uno tempore uniuersa quodam modo exuritur, breuem laciet febrim per quartos: si autem in paruis, diuturnio rem quartanam. Concurrunt enim frigidus humor,& crassus,α alterationes min me: idoneus atque angustus locus,qui uniuersim simul bilem exuti consumsque non sinit. Nil Cur nonnullis, ubi pudore assiciuntur, sudant alae e Quia maxime raris sunt

meatibus. Natura autem auocans ab eo sese, quod sit honore aut reuerentia diagnum,modicer una cum sanguine maximas in uenas arterias heae reple destillant. At gaudentibus id euenit,quoniam remittitur,rarescit , corpus, maxi

me uero alae. XIII

Cur timentes pallent Quoniam n itura nostra,esque uis,cui corpus est Orci nihil ab externis pari uult. Atque ut nos intra domos confugimus, ita Sc ipse se curitatis satagens, in corporis intima, quoad eius fieri potest, se coniicit. Atqitidi singuinem, quem pro cibo uehiculo'que habet, eum scilicet, qui optimus sit,secum

SEARCH

MENU NAVIGATION