장음표시 사용
531쪽
ptorsis Llsa mali nId in si guris omnibus Recurrere dembnstrationξ recurrentiabus terminis, uersa in propositione conclusione, sed recurrente c5clusone, ma nere alteram PNossione,cum tollatur altera: Posita coclusionis contradictio-
ne,atq; altera adsumpta propositione, tolli at teram impossibili,quod eisdem per agi terminis quibus re iusta demdi ratio. Ex contradicentibus quoi ratiocina tionem es i. Iam illa,qvid principii petitio, quid non ex hoc sequens, quod ta- 'ta rationis discerniculu, quo pacto nec ratiocinando capiamur, nec rerellamur nec falsa conuietos eredamus,recursus p illli etiam alterni extremorRac med 3,ta inductio, exemplRauocatio, obieetio,signum,uerisimile, comentum, signoriti,
in physiognomico problemate exercitatio,reliquum sibi huius uoluminis adsci. scintillat ad posteriora transeamus.Iusta hic demostratio tractatur, cuius nobis insita animo quas stanim,ut iam quod discimus,no in plenum, sed quadan tenusinamus.Praenoscimus aut esse aliquid aut hoc siqnificare, sed & utru*, quaeda o 'prius & posterius,quaedam simul intelligimus. Rite quid ex causa scimus, & de
monstratione. Ducit ea ex ueris primis, medio carecibus prioribus, causis necinsarijs.Prioribus naturae pocius Q nobis. Principiis credendum potius i concio 'sionibus.Prsdicatu dici per se de subiecto debet, priusi de omni,per se nunc accipe uel essensia uel proprio, sed Sc uniuersaliter. Universale hic intelline, quod
ec de omni, Sc per sh,oc qua ipsum est,nec in alio prius Nec ideas demduraueris: Criue asiline demonstrasse uniuersale falso te cretis,aut non demonstrasse.Fasso. marticu de indiuiduo agimus solitario Cum uacat nomine illud quod specie chrudoenua devincit.Cum discrimen inter uniuersale n5 cernimus, di quod de omni. N ec ueritas modo, sed oc necessias exigituri eam non conclusionu modo,sed ocprincipiora: no modo esse indicans,sed, cur sitnno modo ex necessirijs,sed &e suis,hoc est, ex qs, quae uel uitius,uel cognati generis,tu ex uniuersalibus:nec emcorruptibiliti. Nec aut scientia ulla sita tuetur principia, sed ad unam rediguntur omnes,quae sapientia uocatur. Quaec, primas di easdem maxime causas conside rat,subiectu statuimus esse. Propria quaerimus, quid significet. Axiomaris utrito debemus. Quom interdit ui utimur potius. Sed di quaedam sunt axiomata quae scientiis construunt omnibus.Duae scientiam siccitates constituunt, sapientia Scdialectica. Nunc eade scientia re esse aliquid scimus, di cur si nunc diuersis.Causae mutuo,& signa interda recurrunt. Altera alteri scientia subest. Prima demon stratiot figura d ebetur, aut rem sic ignoramus, ut ine nesciamus, aut ut aliter esse Putemus,quae disipositionis inscitia uocatur. Fit aut uel ubi praesto est mediu, uel ubi desit, utrobiq; alit aut notioe simplici, aut adulterina ratiocinatioe. Debeis dae contrariis potius, in contradictoriis minus ureae propositiones. Si sensius doluerint, etiam demonuratio deerit: nam illorii ope inducimus,atin abstrahimus. Nosce quod ex accidere dicitur, uarier dici. Caeterum accidens quo de accidM. Sed & de accidenti eodem rursum substantia, quasi praeter naturam praedicatur, nec subiecta in infinitum, nec praedicata procedunt. Particulariyraestat uniuer sale, assi auo negationi,iusta demostratio tali, quae si ex impossibili. Potior illaec prior facultas, quae causam docet alterius,quae circa intelligibile,circa uniue sale uertitur,qus stuperior, quae simpliciora habet principia.Nam quarum diuersi principia sinit, hae diuersae scientiae: res eadem uariis demonstratur mediis, nulla fortuiti scientia, nihil sensibile demonstratur, demonstrationis origo in sensibus diuersarum seientiarum, nec eadem propria principia, nec comunia. Etiam utra opinio, re subiecto disteri a scientia oc aestimationis modo. Nec eiusdem omni
no rei opinio ae scientia. Solera ille, qui medium qu/si deimprouiso corripit.'
532쪽
Ergo in libro secundo demonstrationis medium excutitur , quoniam. Armalis causa medium potis limsi demonstrationis est, ea porro desinitio de definitione
agit. Sed re de caeteris causis siue ouae laetionem,sive quae matertia, siue quae fine spectent inlinuntur di illa, num finitionis demonstiatio, num finitionis finitio, quib.finitio copetat,aim unde abhoireat. Aguntur oc quaestioes, an est, quod esticae uero simplices,ac prior magis eadem: an illi illud competat,& cur competat. eae comositae, magis tamen posterior.Conueniunt illae terminis, hae propositio nibus.Cuius demonstratio eu,non eius omnino definitio. Nec ide omnino desinitione scitur,& demonstiatione.Constituit desinitio quid est,ipsam demonstrario accipit: demonstititio praedicata, rerum naturas desinitio exhibet. Ne diutisione finitio,ne suppositioe demonstratur utrobii principium petitur: eadem nec induetione probatur,nec sensibus.Desinitio quidem ratio dicitur eius quod
est, quod tamen aut nominis est,aut natura . Ratio autem una loco tantum disi
rens a demonstratione. Diuersae causae medi j locum subeunt, diuersae inquam oci pore, Quarum uel ordo, uel recursus inspiciendus, quo , pacto finitionis si nitio sit, aut non sit. Communiora definitionis accipienda, non tamen oc definiatorum genere,quae definitum iunicta simul os quent. Indiuiduarum partium de sm tiones, generum quo p desinitionibus indagandis adhibetur, ubi eorum spodiatur ordo,quae sumunturi illud cauetur,ne quid utile praetereatur. Ipsum quo quod definitur,alte quaeritineres aut nomen inuice perturbet, ubi duplex inspicitur subie 'oru series. Nihil idem causa eiusdem ex pluribus, nec idem conciu sonis, & rei. Postremo semen carentis medio propositionis in animo habemus, quando uni uersiae illud, quod unum praeter multa sit,sensibus, imaginatio'memoria,intellectu, misc, re notis quibusdam paritur.Principium scientiae intellectus, hoc est,cognitio principiorum inhilis rei. Nunc oc topica percurramus. Disserere hic in quovis negotio docemurara staturi diale ca potissmi r tiocinatio ex probabilibus, disteres a litigiose. Quonia in ea non tam probabilia sunt,* uidentur.Confert exercitationi, congrestibus philos his. Propositio igitur omnis,uel problema,quod a propositioe modo tantu dinot circa genus, d sinitionem, propriu,atin accidens, ec quidem in praedicamentis omnibus uersan
tur.Cernitur Zi idem,&alterum quod umim Renere, specie, numero: quinior dialeelici instrumeta,acceptio propositionis,distinctio intellectitu, inuentio disserentiarum, cossideratio similitudinis. Propositiones accipimus, ex omnium, exuuim , e sapiensium opinionibus,uel moralibus,uel naturalibus,uel rationalibus.
Distinguuntur intellectus inspei iis oppositis, speciet ne an uocabulo disserant, item casibus, generitius, finitionibus,comparationibus,discriminibusDissere tiae generibus exquiratur, similitudo ηs indagatur, quae diuersoru sunt aut eorundem genera Moru quaelibet usus habet in di utando proprios.In lib. a .loci ira diantur absoluti accidentis siue refellendu, siue sit asserenda: loci aut sunt hi sere. Non est accidens interdu,quod ut accidens enuntiat. Subiecta seorsiim capitur ab accidenti,seorsumin definie.Transfertur problema ad uniuersale propositio nem quaeritur quid ipsi obi jciat Decernitur,quibus appellatioibus multitudine sequi,quibus inde recedere oportet. Distinguenda squi uocatio, sed & ambiguitas, obscuris insundeda lux, generis inspici eda conaria: sed & propositi gelinis hecies,utendu definitide, cotiequentia,tmore: reuocandu problema illucubi argumentatiora circu fluant,uemnada quae sequunt. Inspiciendu quo asi auo aenegatio differatTraeda etymologia, pes inda qus cui necessario, qus secus coperant. plectenda omnino mutuuoca, coriatiora conexio,ci opposita quslibet, di conserta
533쪽
consequentiae: praeterea quod magis, quod minus, quod aequersit, oc appositio: re quod aliquatenus,& quando,&ubi Tempus comparationum locos habet a cidentibus adscriptos, considerans,utrii diuturnius, stabilius, optabilius potiorialius,uel seipso,uei ex accidenti . Praeterea utrum simpliciter optabilius,& suapte natura,utrum prcitantioris naturae,uel bonum,uel proprium, u tru honoratius, ac prius,utrum tutus,utrum fini propinquius, utrum ad finem praestantiorem, utrumpos Iibile.Finium proportionem cogitas,di a quibus praestantur fines, utrum pulclirius honestius,laudabilius. Praestabilioris origo,ubi plura sint bona, ubi uoluptas, ubi opportunitas,ubi frequentior tempestiuitas, utrius corruptio peior, g neratio melior,utrum bono uicinius,aut similius, sed θc meliori, utrum illustrius, utrum magis proprium,utru in genere meliore, utrum magis ex abundanti, utra rarius,utrum sine altero eligibilius,utrum negetur minus,utro amista qui doleat minus reprehendatur,utrum suaui sie utrum aut bonum, aut meliorem reddat,
icta adsit,utro bonum praestantius emciatur. Huc loci etiam plerim absolutu acci dentis faciunt.Tu illi,quod ex duobus optabilius tertio,ipsum quo altero ositabilius, ut cuius excessus,excessu alterius,ut quod seipsis potius optabile,ut quod cui adiicitur, optabilius iacit, ut quod maiori additum, totum mox ipsum reddit optabilius,4 quod minori, ut quod sui merito non gloriae causa optabilius,ut
iitrom, ut cui notiora coperant omnes optabiles: quodq; propter optabilia me
, liora sit.Cui nihil admixtu quod iugias.Sume in uniuersales magis locos, quosαaci particulares trassene possis, sue determinatos, siue determinatiois expertes; quae uariis defendunt ac refellunsmodis,& ad usim indiuidua perducunt . in quarto genus agit,ubi cognata inspicis omnia,an sit, de quo no dicat. De quo ut accidens, an possit 5c no ineste, an sit in eade diuinoe, genus 5c species, an capiat eius parte genus, quod sit in genere:an .pposita species alicui uere copetat,cui genus ipsum no copetat: an quod positu sit in genere, nullius speciei sit particeps: an sit genere aniplius,an ex aequo species dicatur, ec genus: an specie ciuippiam disti: rat, cuius aut non sit illud, aut non uideatur genus, an aliud eiusdem sit generis; quod nec contineat 8enus, nec contineatur: an superiora omnia genera de spe cie dicantur,qua quid est:an genus uel ipsum, uel superius speciei sit particeps an si species,ut quid etiam genus, imo uero genera,ut qui d praedicentur: an rati Jes generum speciei congruant, aut omnino his, quae partem species capiunt. An in genere posita differetia si an re species, an in specie differentia, an in disserentia genus: an dieiuna genus,ut differentia: an ut data sipecies est,nulla de his disserentia dicat,quae sunt generis: an prius natura spccies, an abesse possit aut genus,aut differetia: an quod in genere situm particeps alicuius aut sit, aut esse possit. quod generi sit contrariit,an specles alicuius particeps,quod competere his possit, qugnis genere sunt, an sint aequivoca species, ec genus: an esse aliqua nequeat pro positi generis species,an dictum tralatione genus,an aliquid seeciei contrarium, an in contrario contrarium, an quod generi contrarisi, nullo sit in genere, sed idistin sit genus: an genus di species alicui contraria sint, cum sit alterius tantu me dium:uel si utrius ,tame alterius dissimile:an mediu quom in eode genere, an alicui contraria genus,species nulli,an mediu aliqd in proposito genere,an aliquid generi contrarisi, an in casib.8c serie, dc aequaliter se habetibus, generatioibus, genetati bus,comimpentibus ex tauo sequa an priuatio speciei opponae,an regeneris sui sit negatio, an ad aliquid, an n5 ad ide dicatur, ut species,dc ut genus:
uelut genus,&quae genere rati itidem genus ec species dicatur in casibus:
534쪽
s- ANG. POLITIANI an quae similiter ad aliquid dicuntur, non similiter recurrani: an non ad aequalia 'genus dicatur 5c species: an contrapositi contrapositu genus: an qua ad aliquid, partim necessarib,partim secus: an in actu habitus,aut conrea,an habitus in co&quenti, sed potestate: an temere quod sequitur, acceptum ut genus, an utrunq; in eodem aliquor an quadratenus lipecies generis particeps, an totu in parte sunt
pto,an in potestate aut possit bili,an quod in duobus generibus,aut pluribus,in altero positum:ataenus ut differentia expositum, uel contra: anasse io,velinas secto, uel pro affecto capiatur: an in subiecta specie redditu genus,an er coriariis, quod melius, aut quod aequὰ bonum,deteriore in genere ponatur.Specta re magis S minus siue sit,sive appareat.Et an de quo genus dicit, non sit inter Oecies. Distingue a genere disserentiam. Nam di amplius est, & qua quid dicitur. Con creta,abstracta,comitantia perinde. Quinto uolumine proprium libratur. Inspic in improprier proprium, an minus notum,an aequivocii ibi nomen, an di subiectum an & idem, an quid ibi omnibus competat,an plura eiusde propria, nec di stineia,an id cuius proprium, an quod tantum semper comitatun an quod nune proprium,an quod non solis noscitur sensibus,an desilutio magis,an nusqua proprij genus. Vide illud quom cuius proprium traditur, an nomen ibi genusj GAdeant,an subiectu proprium ei traditu,quod in subiecto: an quod in proprij pa ticipatu, an prius ibi aliquid,& posterius,an eorundem qua sunt eadem n5 idem sisFroprium, aut non idem semper eorundem specie,an pro illo nsic illud semper asseratur,an idem eiusdem proprium.Considera ec quς umilium sunt partium, ocopposita qua libet,& quae de quibus praedicentur, quae subi j ciantur, quae disti Mantur. Sed ξc casus etiam in contrapositis.Et quae similiter se habeant, re quae itide. Sed & ideam. magis b*minus,& quod ut proprium,& quod superlatiori . In sexto desinitionis aguntur loci cuius negotii qui ni partes.Sed haec duo prius
exquirimus: An obscura elocutio: an plus diictum quam oporteat. In priore: Antranslatio adhibita,an uerba inselita,an inde c5trarii paru nota ratio. an n6 continuo cognita desinitio.In hosteriore: An plane omnibus,& an omnibus eiusdem generis competat,an superfluu quippiam, an quod eiusdem speciei non comperat omnibus,an diistum idem sepius,an uniuersali additum particulare. Vtrii a tem implera sit definitio,inde colligis, si uideas, anno ex prioribus ac notior iis,
an certi definitio incerta, an res in genere non ponatur,an non quae oportet, des ἐ.nitum reiiciat, an transiliatur genus, an omittantur disserentiae generis, an diis rentia deusiqus contra diuidatur,aut ex uero non sit genere,an genus negatione divi datur,an genus,an etiam species,ut differentia reddantur, an disserentia hoe
aliquid initu han ex accidenti definitio comperat, an differentia, uel specim uel quae sub specie dicantur de genere,an rursus de disserentia,uel genus, uel spocies,uel quae sub sp me,an no di iserenua specie prior, re an alterius quo p pote ris,an quod in aliquo est,an etiam asse filo pro disserenua, an illius quod est id aliquid, ipsa non sit ad aliquid differentia,an alio ipsum, quam quo debeat reserae an no primi definitio cum de pluribus agatur,an asseictio, uel dispositio, uel des nitum quid aliud quod dicitur, no suscipiat,an tempore Piquo dissentiat, an alio
pactio magis conueniat,an res ipsa magis quam definitio, an no ambo pariter crescant,an magis quod re, quam quod ratione, an utri P alterum pariter competa alterum no competat,an 'obit definitio duobus competat, an si loco nomina sumantur orationes alicubi dissentialit, an non finem respiciat, generatio sit,an ctus,an indistincta praedicament an habitus pro habente, uel contra,an eorum
quae sint ad aliquid, eode reseruium,& genus, species,an in reliquis oppositis ordo
535쪽
ordo teneatur,an similes dogmant casu, an ideae congruant, an una ratio intui uocorii posita,an & impliciti,an re c5positi,an transumptio adhibita,an uariatus intellectius uariatis nominibus,an transumptio no disseretis sed generis,an est cuius ratio traditur,no in id quod stib ratione,an indi itinera, quo illud reseredum, quod est ad aliquid:an desinita no res, sed bene habens,aut persecta res,an quod uti causa cligendu sit, alterius cligenducausa dicaturi an no ipsum,sed quod cx ipse definiatur. Quae scite singula discerncs,ut totum 5c partes,ut magis oc minus, ut melius 3c peius,ut inuocatione ut praeteritu compotitionis modu, ut quod dicimus hoc post illud ut quot modis altera cum alicio dicatur, ut an totu uocetur aliquorii compositio, de an altero contrarisi quippiam definiatur.Declaranda interda & donitio,interda dc melior excogitanda. Habes in septimo de eode Zc altero, casus hic Θc series re cotradi stio, ec emcientia, & destruentia perpendiitur. An cui altem idem dc alterum. Sed di accidentia eorum, re quibus accidant. An idem praedicationis genus,an genus alteriusumus, risi idem: an non eaedem alte i sutrius differetiae, an alterii magis admittat in , alterii respuatur.Sed Θc accesso, ct decessio,& an ex suppositione aliquid c5perat,an subie fisi alicubi a prsdicato discordesian isde dicendis alius modus, an esse altersi sine altero nequeat. Obiiciat astirmans, raro a di utantibus definitione ratiocinado colligi. Nam tradere exactam, disciplinae esse alterius:sunt enim assi mantiu & negantiu non iide loci.
dissiciliuso defenditur,* oppugnat definitio. Octauo qui ultimus est,artes ipsae
disceptantia traduntur, uel interrogantisi,uel respondentiu: locos inueni, temet rogita,cinn altero congredere: Iocorii inuentio philosophi, duo reliqua dialemci. Propositiones extra necessarias quatuor: aut enim sunt inductionis gratia, ut uniue ale concedatur: aut ad pompam sermonis,aut ad coclusionis latebras,aut ad explicandu qRod obscurum.Necessaria no statim proponeda,sed recededum procul, nisi cum sunt manifestisssima. Induceda ex particularib.univcrsalia, ex notis ignota. Latebis secundae ratiocinationis ope, si posterius conclusiones interrogabis,& cdgeres:nec perpetu5,sed interpellatim rogabis: at Q aliorsum tendes, * quo sis euasurus, aut similitudinibus ages: ac tute tibi aliquid obiectabis. Nec magni iacere uideberis,cui plurima fidas, propones aliquid ut exemptu nec
aut quod obtinere uis,sed inde id sequatur: oc si posterius interrogabis, sid obtinere uis,prius: sed mutanda tamen ratio,s contumax homo sit,aut acer cum cruodisputas: dilatandus interdu sermo:& quae nihil ad rem facian insertanda. Magnificam praestabit disputantis oratione uel indu filo,uel diuisio: perspicuam ii xo exempla ec imagines. Ratiocinandu contra dialecticos, sed inducere uniuer salia no semper licet: aliter obiiciendii,si una proponas: aliter, si duo. Ex impossibili n5 magnopere argumentanda. Cauendu & illud, ne parum dialecticarem positiones afferamus. Nec idem rogandum cepius, teneda prorsus, quae difficile oppugnetur,quae facile: defendatur,ut prima, ut primis proxima, ut quae sunt aut incertae dcfinitionis, aut impropriae. cspondentis ossiciu est,necubi labascat:sed alia ratio,si c5gruat opinioni propositio, alia si abhorreat,alia si mediu teneat,alia simpliciter,alia si uel sibi,uel ci que tuetur,cogruat.Videndum* illud,an ad rem ficiat quod quaeritur. Si quid obscurer quaeratur, postulandu audacter,ut explane luriSisquiuo , cum exc5modo,aut dandum,aut distinguendum. Ac si quid ex concei Iis deducatur quod nolis, dicendum illud alio spe stantem concellisse. Si manifestu sit quod quaeritur,respddeto est,no est. Aliter tame particularibus, alia
ter uniuersalibus occurrendii. Nunt absurda positio tuenda. Interpellanda conclusio,quod procedet, si illud sustuleris, unde deducitur, si interrogati obieceris,
536쪽
s ad intendonta dixeris,st diem quod est nouissimum escendo exeme mee
autem uera modo, sed oc Osae nec ex ueris modo, sed & ex fusis colligendu: dialectice potius agendum,quam litigatorie.Nam ec sermo increpatur,oc discept tur. Sermo igitur quinque modis, ubi nihil colligitur,ubi nihil ad rem ubi seustra
Quippia adiicitur,unde riusus aufertur,ubi ex inopinabili bus, aut minus credet dis deducitur.In uniuersum caueda ratiocinationis uitia. Principia contrariorvi, Petitio,meditandum sepe,quid interroganti, quid respondenti prosit,opus tameingenio maximo,noscendae rationes primarum maxime quaestion deliniti onea
re plurimae & nobilissimae,5c primae tenendae memoria,pernoscenda illa potiuLrnum, de quibus seequentius disputatur. Confisescendum ut ex una ratione pi res emciamus. Propositiones a ratiocinantihus accipi edae potius, ab induceni Dus exempla proponendi obiiciendit capienda exercitatio:cum hoministius in doctis non magnopere disputandu, habenda quasi arma semper in promptu aduersus problemata quaelibet rationum illarum quae non facile deimprouiso excocitantur.Peregimus topica,leuissimer nunc cicchos attingamus. Hi no tam pri itant ut simus,l ut docti in deamur. Aspiciendi tamen nonnihil, ne iaciter a sephiasiis consulemur. iniorum hi sunt in disputando fines, ut resellant, ut mentiri co eant ut absurda loqui,& barbara,& nugatoria, loci eoru in uerbis, aut extra uer a.In uerbis aequi uocatio, ambis' tas,compositio,divisio, accentus, di nis Lgura: nam subie stas generibus .ecies omitto. extra uerba autem, quod ex acciauenti,quod pure 5c aliquatenus,in consutationis institia,& quod ex consequetunec non principii accepti o,di positio non causae tant causae, oc multarum inter irogationu in unam collisio, quos explicare longissimum,& fortasse quoniam plerunm ad topica reseruntur,superuacuum Haetenus Aristotclis ars omnis,uel in
tiocinandi uel peculiariter demonstrandi, uel disici endi, uel postremo cauilla di. am qui penitus inspexerit, edidicerit, exercuerit,& secu quod opus est, Ogumentando colliget ac demonstrabit, ec cum alio disputans iacile quod uolet, aut impugnabit,aut tuebitur Dixi.
1ALEc Tic A nobis inmanibus, n5 illa quidem, quae ars una omnium artium maxima dicitur, eadem. purissima philos phiae pars est,quare, sesia pra disciplinas omnes explicat, om-mhus uires accomodat, omnibus tabuiu imponit. Illa enim si Plotino credimus Platonicorsi summo praestat, ut ratione quadam de quouis dicere possimus, quod ut, quo differat ab alio, in quo conueniat, aut ubi quid iit, an si quod est, quot sint quae sunt, Quot rinsus quae non sunt,alia scilicet ab iis quς
sunt. Haec θc de bono disputat, oc de eo quod bonum no Ah onmiac, pertractat. quaeu sub bono sunt, quae 3 sub eo, Pod contrarium bono. . t item, quid
sempiternum, quid nitius tale non sit,sic tamen, ut opinionem reiiciat, scieritiam tantum admittat, enormi tollat omnem, quem sensibilia concilient, supra* id statuat nos, quod sit intellii hile, prorsus ν mendacium repudians , in illo qiti diacitur ueritatis campo animum pascat,utaturo Platonis diuisione, nune beetes distinguens,nucindagans, quid unumquod F ut,nuc prima intuens genera, quso
de his fiant, quasi quodam mentis digito implicans, donec omne intelligibilium
537쪽
1M DIALEcτIc A. sas transnlitat spatiimi, rursus eodem recurrat, unde ab initio prosecta silerat, te
iam quidem Penelopes exemplo modo texens, modo retexens: ubs uero qui
ta, nihil am quaerit ultra,sed in se ipse Gsdem,etiam, quaei, logica disciplina uocatur, inter propositioes ratiocinationesi suas, interi regulas oc theoremata a-mtantem. Nec enim ipsa illa talibus,tami, minutis uacat,sicut ne* literis,sed ueritate perspe 'a,at animi cognitis motibus,& haec ipsa planer per det,sed materiae sordes reformidans,uolutare in eis logicam sinit .Qus tamen quoniam similitudine quapiam dialeeticam repraesentat, nata inde cotentio inter philosophos est philosophiae ne pars, an instrumentum dialeelica sit,an quod Boetius existiamauit utrun p.Vcrium Platonica ista remota nimis nimis. etiam fortas Iis ardua quibusdam uideri poterit. Ita oper rectum, credo,siciemus,si institutam ora
tionem quasi de falligio deducamus in planum, hoc est, si ad ea quae sunt instituti
operis propria, descendamus. Prius tamen quam longius progrediar,respondendum mihi tacitis quorundam cogitationibus itideo: qui quoniam ante hoc tem pus partem hanc philosophiae nunquam attigerim, Quaerent ex me fortassis, quo tandem ma istio usus,dialeciti cae me doctorem proliteri audeam. Quibus ego tamen minime ad Epicuri exemplum respondebo: ille clarim,ut audio, seipsum in
tum sibi in omni disciplina magistium fuisse laetabat,at ρωτομαρ, e, hoc est a seipso doeius Sc esse 5c haberi uol at. Ego si de me idem dixero, profecto mentiar.
Doctores enim habui numero plurimos,doctrina eminentissimos,autoritate celeberrimos. Pictor autem nescio quis interrogatus, quis ei magister arus contugisset digito populum moestiavit,inde se uidelicet symmetris,luminum,coloro; linearumi rationem,inde sensus omnes,uenustatem, elegantiam, argutias, alia id genus hausisse significans. Et ego igitur,si ex me quaeratis, qui mihi praecept res in Peripateticorii fuerint scholis, urues uobis monstrare librarias potero, ubi Theophrastos,Alexandros,Themistios,Hammonios,Simplicios,Philoponos; alios' que praeterea ex Aristotelis familia numerabitis,quorum nunc in locum udijs placet Burieus, Eruem,ocran, risberus, Antisberus,Strodusi succedunt.
Et quidem ego adulescens doctoribus quibusdam, nec iis quidem obscuris philosophiae dialecticae γ operam dabam, quorum alii graecarum nostrarum , iuxta
vi literarum, ita omnem Aristotelis librorum puritatem dira quadam moro sitatis illuuies dabant, ut risiim mihi aliquando, interdum etiam stomachii mo uerenti Pauci rursus,qui Graeca tenebant, quanquam noua quaeda nonnullis inaudita, admirabilial proferre uidebantur,nihil tamen omnino asserebant, quod
non ego aliquanto antea deprehendissem in iis ipsis commenta iis, quoru mihi iam tum copia fuit,huius beneficio Laurentii Medicis, citius totum muneris hoc est,quod scio,.uod profiteor. insocirca cum ne ipsi quide quicquam nisi quod dicitur ex commentario saperent,libenter ego quom ad illos adiunxi me duces, quoru trita uestigiis ad usi lares philosophiae semita patebat. Sed cum ad ipsamra dominam affectarem uiam nequaqua postrema fidit cina, etiam estis mihi
is 8c pedissequas conciliandi, quae liberales a nostris artes appellantur. E runt igitur me scitis ad hane iis 3 diem familiaritate intima esse usum,quonia non inutiles esse audieram,ptiesertim si praepararent ingenium, non detinerent.Nams philosephiam non docent, ipsae mox tamen percipiendae locum parant, si non
Derducunt, at certe expediunt: quapropter mirum e equidem negauerim, harum
quot beneficio factum,ut ipsis aliquando domine mensis accubuerim, de cuius videlicet cratera uobis in praesentia propino. Nec tame haec orima nostra sequu dimenta iuuenes: nani re in palaestram quandoque putationis,non sine laude
538쪽
defecitdimus, A philosophiae libros nonnullos ues pubisce uobis quot festis ei
uel priuatim studiosis aliquot hominibus enarrauimus. Dentas quid uerbis o pus est ectemur agendo: ut enim oves, quod Stoicus inquit Epictetus, in pascua dimissae, nequaqua illae quidem apud patiorem gloriantur,pl imo se pastas gramine sed lac ei potius,uellus que praebent: ita philosophus minime: quidem prγdicare ipse debet,quantum in studiis desudauerit,sed ipsam suae doctrins frugem proferre in mediu,quod & nobis erit, opinor,iaciendu . Quare ades auribus, at animis Floretina iuuentus,ac uerae philosophiae primordia no iam de lutosis Barbaroru lacubus,sed de Gr scorii Latinorum , nitidis iantibus hauri meo. Curae
aut e nobis erit,ne quid huc affera quod no uel ratione tueri,uel autoritate possimus.Nec uero aut uerbositate nimi aut perplexitate orationis,aut quaestionum, molibus uestrae mentis acies retundetur. Etenim perspicua breuitas, atq; expeditus erit nostrae orationis cursus. Dubitationes autem nec omnes, nec ubique aut interponemus, aut omittemus, sic ut uestra quam comodissimer exerceantur ii genia, non fatigentur. Dixi.
siae presbytero Cardinali Auriensi s. A k v v Μ quidem tuo nomini libella dedico,sed ut spero
nec inanem rerum, hec inopem. Multa ec remotasectio, multa illum is ausi opera. Titulum Nutricia diximus. Qua sitigura & Statius Soteria. Pleni or hic enim mihi uisus,& argumento cohaerentiosiquam qui olim placuerat,Nutrix. uero electus potissimum, in cuius appareat nomine, non quorem tantillam tantae uirtuti sortunae que conuenire arbitrer, aut hoc esse denique putem, quod tuis erga me merius de
heatur: uerom cum prodire nollet hic in publicum liber sine patrocinio, tuurs cipuer sibi nomenins 'sit, ex quo tutior seret, atque honestior. Quare suscipe quesb,quicquid hoc est mei laetus,qua me quom ipsum seles humani tate.Dei ceps autem plura melioraci forsitan accipies, modo hunc primum quasi gustum non aspemeris. Nec enim uel ignoro, uel disssimulo, quantum tua mihi apud In nocentium pontificem maximum silisagata sit autoritas, i quidem et ipsi quo ridie a me, si non par gratia, certe aliqua tamen pro uiridi parte, stria
hendo talem, beneq*senuendo dc Hoequendo resertur. Vale. Na ELI
539쪽
T A T uetus,& nullo lex interitura sub atmo Diuorum,at Q hominum concors: incidit in auro Scitieet hanc natura parens,di 'asse seruntur Fatorum consulta Themis,solos , suturi, Nondum Caucasea pendens de rupe Prometheus, Quae gratos blandae ossicio nutricis alumnos V sse iubet, longum , pia mercede laborem Pensat, ec emeritis cumulat compendia curis. Hine Italos Phrygio signauit nomine portus Caietae memor Aeneas: hinc urbe instini rinnua cine utos nudabant festa Lupercos. . Hinc pater astrigero Dodonidas intulit axi
Bacchus Agenoreo iacturus cornua tauro.
Hinc iubar Olenium ratibus pelagoin pavendimi Exoritur, siquidem Cretaea sertur in ida Capra Iouem puerum fidis aluisse papillis. Ast ego cui sacrum pleno dedit ubere ne star, Non olidi coniunx latres,non raua sub antris
Bellua,non petulans nymphe,non barbara mater, Sed dea Pieridum consors, re conscia magnae Pallados,humanas augusta poetica mentes Siderei rapiens secum in penetralia coeli: Quas rogo,quas referam grates,quae praemia tantae
Astici soluisse queam, nec fulminis autor, Nec thyrsi sceptric, potens quo nam improba ducis
mens auidum c quo me pietas temeraria cogis Attorutum qui nam hic animo trepidante tumultus e Fallor an ipsa aptum dominae praecordia munus Parturiunt ultro, uocem , & uerba canoro Concipiunt sensim numero, inlibat ac, sundunt Carmina,nun* ullis parcarum obnoxia pensis e Sic eat. En agedum qui se finor incitat ardens, a mens,qua pietas,qua ducunt uota sequamur. Intulerat terras nuper, mundoc, recenti Cura des sane um hoc animal, quod in aethera ferret Sublimes oculos,quod mentis acumine totum Naturae lustraret opus, causas. latenteis Eliceret rerum,& Rammum deprenderet arui
Artificem,nutu terras,maria,aura regentem,
Quod fretum ratione animi substerneret uni Cuneia sibi, ac uindex pecudum, domitori serarum Posset ab ignavo senium defendere mundo. Neu lento squaltere situ sua regna,nem aegrame. . Ang.Politi r i
540쪽
32 ANG. POLITIANI Segnitie pateretur iners languescere uitam. Sed longi nn tamen obsidiam immersa tenebris Gens rudis,atoe inculta uirum,sine more,sine ulla
Lege, propagabant aevum, passim* ferino Degebant homines ritu, uiscp insta cordi Mole obsessa graui,nondum ullos prompserat usus. Nil ani mo,duris agitabant cuneta lacertis. Nondum relligio miseris si credere fas est Non pietas,non ossicium, nec laedera discors Norat amicitiae uulsus,discernere nulli Promptum erat ambiguo susceptam semine prolem. Non thorus insterni genio,non crimina plecti Iudicio,nulla in medium consulta referri. Non quam comune bonum, a comoda quiis Metiti, sibi qui li ualere, & uiuere sueti. Et nunc ceu prorsus morientem uespere sero Ionari flevere diem, nunc luce renata audebant ceu sele alio,variosi, recutilis Astrorum,uatiam Phoeben,sublustris in umbra Noctis,& alternas in se redeuntibus annis Attoniti stupuere uices. insyma longum Spectabant coeli,pulchro a lumine mundi Pendebant causarum inopes, rationis egentes: Donec ab aetherio genitor pertaesus Olympo Socordes animos,longo marcentia somno Pectora,te nostrae diuina poetica menti Aurigam,dominami dedit. tu flectere habenis Colla reluctantum, tu lentis addere calcar, Tu formare rudes,tu prima extundere duro Abstrusam cordi scin unam, prima seuere Avia Prometheae coelestia semina flammae. Nam simul ac pulchro moderatrix unica rerum Suffulta eloquio dulcem sapientia cantum Protulit,& refugas tantum sonus attigit aures, Concurrere serum uulgus,numerosch, modos bVocis & arcanas mirati in carmine leges Densi humeris,arreeti animis immota tenebant Ora cateruatim, donec didicere,qvid usus Discrepet a recto,qui sons,aut limes honesti Qui ue fide cultus, ciuid ius aequabile,quid mos, Quid poscat decor, α ratio, quae c5moda uitae Concilient inter se homines, quae foedera rebus, Quantum inconsultas ultra solertia uires Emineat,quae dein pietas praestanda parenti, Aut patriae, quantum iuncti sibi sanguinis ordo Vindicet,altemum quae copula seruet amorem.
Quod gerat imperium s adiura Cupidinis arcus, At ν iras domitura trucesiuis prouida ueri,