장음표시 사용
31쪽
troduxerunt in Indos , quorum Doctores ,
. ac Sastientes , Brachmanes , Germanes ,
I a Graecι, qua udo I teris fuerint imbuti , quotque , quae instruerint Gymnasia, quorum Sapientes Philosophi sunt appellatι .I3 bri, unci titeras aeceperint , qua Gymnasia habue=int, s qui ex praeipuli Phisosophi
14 Germa via per Thogormam Gomeri filium bonis artibus exculta fuit, er deinceps per Tuscoηem, o Marsum . Gallia similiter per Uteros Noaebi nepotes literis, Gym- . nasis fuit illustrata ; ubi Sapientes Sarn thei, er Sarronida, Eardi, o Druidae, olim fuerunt vocati .
Is Tubal machi ex Iapheto filio nepos, bonas
artes inlabi in Hispaniam et quare Phιχ- sopbiam, caterasquefeientias , septingentos
fere annos autequam in Graeciam peruenis
rent in Hispania floruisse, eolligitur. 36 Quo tempore Academia , ct Uniuersitates per
certas , ετ determinatas leges reformata
fuerint οῦ ubi Bononiensis, o Parisiensis
Academia, formata narralltur initia .
CVM gens hebraea, quae stestante Plinio
sib T .cap. 6.ὶ olim si ria dicebatur,aliorum hominum parens, optimarumqui I artium vetustissima ab omnibus fere cre.
dita , & habita sit indagatrix: nulla prorsus faciliori methodo, Doctorum, Magistrorumque nomina , atque promotiones semper ostendetur extitisse, quam a prima rerum tradendo molitione , eiusdem gentis Sapientes, talibus nunquam non sinsignitos fuisser Ea nanque, scinper extia tisse probantur, quae ad primam usque
originem nunquam mutata reperiuntur, Gisis decurratur l. quaedam s. nummularios Is de edendo C. detestamentis. I. sancinus S. l. Et quidem , ut ab omnium antiquissima facultatum, quae ex D magenis sententiata,
s Fabio Quintiliano lib. i. instit. eq.8. Musicam fuisse notatur, sumamus cxordium; Tubal, ex Ada filio Lamech, sacrae literae Genesis eius tribuunt magisterium. O- ,, gitur enim: Ipse fuit pater canentium ci- ,, thara, & organo. Non quod Citharaedos genuerit, ut ibidem notat Tonstatus, sed quod ipsos docuerit, & in harmonicis as-
abre instituerit. Gndoquidem Pater,
non semper genitorem, sed prεceptoremis plerumque, atque magistrum, sacris in ,, codicibus signineare conspicitur, ut Gene-
'M. Qui it me quasi patrem Pharao - ,, nis. Prou. Audite filii disciplinam patris,
M M attendite ut sciatis prudentiam. 6.Con-
,, serua fili mi praecepta patris tui. Et 8. Ipsi ,, enim didicerunt a ritribus suis.
Seth deinde Adami filius, post elapsum
inundi annum trigesimum supra centesi. mum, ex diuturna, prolixaque siderum,
obseruatione cum nongentos duodec1m
vixisset annos, Genesis 3. filios , ac nepotes astronomicis imbuit disciplinis, Ioseph.autiq. lib. . cap 3. Qua in re,ubi haud parum, profecissent, duas d metiarum materiarum columnas construxerunt, hanc cx lateribus, ut igni; ex lapidibus illam, ut resist rct aquae 3 in Utraque ea , quae summo re, & industria inuenerane, ad posteros transmittenda conscripsere z Praedixerat Adamus fore, ut aliquando aqua,aliquando ignis propter hominum peccata, omnia prorsus euerterent . Lapideam suo
adhuc tempore in Syria perdurasse testatur ibidem idem losephus. Lateritiam vero diluuio perijsse verisimile est. Quam brem ipsum parentem, dc authorem , Eopter peritiam simul , ac pietatem , 3 3 Deum hoc est scientem , ac Doctorem is homines appellabant . Dii nam quo,, Psalm. 8 I. Iudices vocantur, & sapientes, , , de quibus disert habetur, Deus stetit in , M Synagoga Deorum, in medio autem Deosis diiudicat. Et Moysi dum ad erudiendum, is iudicandumque mittebatur Pharaonem, is dictum legitur, Exodi 7. Ecce constitui teis Deum Pharaonis. Vnde omnes posteriis Seth, utpote sicientijs, varijsque artibus is praediti, Dii quoque nuncupati sunt, G is nesis 6. Videntes filii Dei filias hominum. is quod essent pulchrae &c. Vbi Euthymius
,, ita inquit: Filios Dei posteros Seihi apis pellans: sic enim ille nominatus est obis imitationem Dei, & studium virtutis,
is vitamque rcligiosam. Quod ex eo non si nepte potest in serri, quia sapientcs, ac scientes, veluti Dij, ipsis iam Protoplastis , a callidissimo Angue fuerant praesentati. Eritis sicut Dij scientes Sc. Genesis 3. Ex quibus prae caeteris Enoch Iaret fi-6 lius, Genesis s. de rebus naturalibus, Angelorumque natura , etiam librum coninscripsit, cuius authoritatem , Iudas ΑΥ- solus in Epistola sua eatholica, usurpat. Et Noe, Lamech Matu sale mis filius, Genesis s. uniuersalem post cathaclysmum , li- heros suos, & diuinarum, & humanarum
rerum scientiam docuit. Quare Berosias lib. s. antiquit. omnium Gigantum sapientissimum, dc Mathesios peritissimum misese fatetur, qui per totum annum euentura, ut Prognostici nostri etiam coniiciunt, praedicere potuerit. Multaque rerum naturalium, quae a maioribus tuis acceperat, literis mandauit, ne res tam necclIariae, Propter memoriae imbecillitatem paulatim interirent, praesertim quae Geometri Cam concernebant artem, ut scirci qui sique
32쪽
qne In mas Orbis partes . Colonias deducere. Sic Noachi posteri, optimarum artium doctrinam, AEgyptiorum Sacerdotibus, dc Graecorum Philosophis s sic enim
apud tales nationes vocabantur sapientes,
ut inferius dicetur fideliter quasi per manus tradiderunt, quemadmodum Eusebius de euaogelisa praeparatione lib. p. eap. q. Iustinus,& Tertullianus in apori. emura grates,
Elegantissime demonstrant . Nam cu in de deducendis per uniuersum . orbem , qui iam diluuio perierat . coloniis Noachus cogitare caepisset, tribusque filijs sitis ita ipsum distribuisset, ut Semo, Asiam, Chamo, Aphricam, Iapheto, Europam, atque aliquam Asiae partem colendam a& tecte gubernandam tribueret 3 Io: Mag. Gothus is Suenonam His . Inde factum est Aphticam adeunte Chamo, finitima in Λuae regionem illam, quae ab AEgypto Beli filio, siue secundum D. Λug. Io. de Ci uit. p. 3. Nembrodi, ipsius Chami nepotis , postea AEgyptus dicta fuit, Sabea. enne. I. lib. 4. nobilibus, praeclarisque exco luerunt disciplinis. Verum enim vero,Petfidus , di maledictus ille Chamus, maiorem sibi reputans gloriam reliq uis ego futuram, si diuinae naturae etiam particeps crederetur; optimis artibus ad magicas superstitiones abuti cepit . Nec satis ipsi fuit per se huiusmodi caercere turpitudinem , verum etiam in posteros venenum
insusurus sita enim perditi, & arrogantes fere homines sunt ut aeternam must relinqueret memoriath libros, & carmina de Magia, & incantationibus coiiscripsit,
Serenus Abbas apud Casan. soliat. s.cap. I.
Diffundebatur interca per totam quo que Chaldaeorum prouinciani exorta a Chamo contagiosa lues, quae Beli, siue Membrodi idololatria permissa,adeo pios, dc rectos alliciebat ignominia, ut Dei iucsu cum Thare patre, fidelis Abraham inde cogeretur discedere, Iosephus lib. I. ans eap. g. ex Genesis ia. At , cum deinde,
fame, ubi peregrinus tabernaculum fixerat, Mesopotamia premetetur, AEgyptum petiit, congressusque illis cum Sacerdotiis bus , & ad rerum cognitionem, & ad pletatem , rationemque morum , eis valdis profuit, Uiues tu lib. I S. D. Aug. de Civit. east. a. Memphim nanque aliquandiu i
coluisse legitur apud Hieronymum in
Isaiam I p. o Mecbielem 3 o. cuius Gymnasio, quos sapientum operam dabant, Uates, Hieran m. ibidem: Hierophantas, Tertulliano contra Iudaos οῦ Prophetas , & Sacerdotes , Clamente alex. Irom. lib. 6. testantibus,
AEgyptii vocabant. Quique insuper, non
ab Abrahamo,circumcisione tantum recepta, ut tradit Pier. l. retem ιι b. 6. Vorrum etiam diuersis. a caeteris discrimina bantur insignibus, & institutionibus, sicut adhue sero apud nostrates retinetur usus ut ibidem disertissime idem docuit Ale-aandrinus. Haud item minori studio Pet-s is, quam AEgyνtij bonas artes, ab Assyriis, oc Babyloniis, v t placet quibusdam.
apud Middendorpium auia. tib. 2. licet deprauate perceptas colere caepeIunt, eo runtque sapientes Magi vocabantur, Hi r Im. in cap. a. D telis . Unde factum , Ut apud alias quoque gentes, doctrina excellentes viri, Magi dicerentur , Eos.lib.6.
cap. a. de statu. Et sicut Babylone, Zameis Nanias, Semiramidis Reginae filius, quod doctus, & studiosus esset, eruditorum ho minum scholas liberaliter condidit, & auxit , Middend. vi supraue ita & in Persidi, sapientissimi Reges, ad excolendos ad
Iescentium animos, magistros, & praeceptores instituerunt, Xenoph. lib. I. deitait.
Cyri ; qui etiam cum summo Reipub. discrimine, Persarum hanc veterem intereidisse sensim disciplinam , lib. g. late deplorat . Eodem labente saeculo etia AEthiopes artium , ae scientiarum adeo studioli extiterunt, ut literas insuper ipsas, ex AEthiopia AEgvptios accepisse, quidam apud Uiues in cap. 3. lib. I S. D. AM: de Ci-aιti asseuerent. Quorum Doctores Bais
mari, dc Tegnati cinquit Middend. v bi s is pra quando ad supremum eruditionis
is gradum conscenderint, Omne doctrina rum genus diligentissimὰ interpretantur; is praesertim apud illos, qui AEgypto vicinio is res Abyssini vocantur. Cum autem Noachi, ex Iapheto filio , & Gomero nepote posteritas , uniuersam repleuerit Europam, iamque duodecim Lucumones, hoc est Coloniarum Princi pes , totidem condiderint Uibes, God. a tiri in deseripi. Italis et Noaehus ipse, insta 1- rata Asia, eam praecipue nobilimniam Europae prouinciam . quae nunc Italia nuncupatur . diutissime coluit; Flandus, σPolleuas is Etruria . Quia vero Chamus ea Middend. acad. liter. lib. 3. in Aphrica,
oc AEgypto. falsam, de impiam doctrinam,
ptioris ante diluuium Orbis euomuit, stopaulatim in Italiam progressus, eam inibi quoque tradere incipiebat a tunc Noa-o chus publicum vetuloniae Gymnasium erexisse ereditur, ubi diuina, de human iura, disciplina morum, artes mathematicae , dc sacrificiorum . cultusque diuini rationes traderentur t ut vera religionO , de sapientia imbuti, contra haereses Cha- mi, de falsas malorum hominum superstiationes, quas aliquando exorituras esse pri- videbat, satis muniti. atque eonfirmati es.
sinu. Hinc totam Italiam a Machi poste-B ris
33쪽
ru, Phylleae. Astronomiae, caeterarumque artium doctrina, Theologia, & religionODisse repletam, variis argumentis, Annias tib. o. de 'M. i. Reg. Ne p. comprobauit.
His nanque in artibus Etrusci praecipue post mortem Noachi sie elaborarunt, ut
uniuersus mundus, eorum admiraretur sapientiam.Quapropter Plinius Iab Hist.nas. cap. S. terrarum omnium, & gentium pari rentem vocat Italiam, numine Deum
se Electam , quae caelum ipsum clarius face is rei, sparia congregaret imperia, utriusque is molliret, re humanitatem homini daret.., Hinc huius gentis Sapientes , & Docti, eo , , quod secundum Halisamasim hist. lib. is
omnis Divinati otium generis cum ex robus caelestibus, tum ex iis, quae in aere fiunt, dc terra essent periti, Ilatu spices v cabantur. Ob idque Tullias, de Harus ref
dixerat: Mitto Haruspiees, mitto illam, , veterem, ab ipsis Dijs immortalibus, viis hominum fama est, Etruriae datam disci- ,, plinam. Quandoquidem non semper in is deterius accipitur Diuinati cum Prou. 36. is expresse habeatura Divinatio in labiis R. is sis, in iudicio non errabit os eius . Dum ergo in AEgypto , atque italia per machi polletos , bonarum artium haecio agerentur studia, Moyses, quem Sacrae li-rerae, omni sapientia Hyptiorum instructum assemul misse , 7. diuina accedente illustratione; Gymnasia illa, quae Synagogas vocabant nam aliud antea vetustissimum,nomine Dabir in Phaenicia extitisse passim legitur Ioster s. & Iudic. x in ubi leges publice docerentur per totam
Palestinam , introduxit, Actor. 13. earum dumque Professoribus ordinarijs, .secre
liora quaedam mysteria reliquit . quae si fideliter conseruarent, maximis praemiis; si autem reuelarent , grauissimis paenis assi.
Nuncupaban ut autem sicut δc modo , Rabini, Scribae , legisque Doctorcs, Hie ν . e s. ad viger. Quorum potestas, magna aliquando fuit circa traditionem legis, correctionem aliorum, immo & ex.
communicationem,sive extra Synagogam eiectionem , ygon. ι b. a. Rerpab. Hebraorum
rap. s. Ampi usuacultatem habchant alios ad gradus promouendi, & in suum ada. prandi consortium, idque per manuum complebant impositioncm , Moysis ad exemplum, qui successori suo, manum palam imposuit. Nameν. v. dc Cathedrae collocationem, quam ceremonia quidem agnouit in erat. de S. Basius , quae erat
Cathedra Moysis, se qua Christas, Maab. a 3. Tandem Dei iussu . Septuaginta seniores, aetate prouectos, ac scientia probatos constituit, q ui ipsius Moysis ι ν populi regimine coadiutores css.nt , ad quos de omnes legis, ac ii dei dii ficultates, seu dubia declarare, ac definite. dc in robus grauibus, atque causis arduis iudicare pertinebat; de quibus illud Deuter. Dis scriptum intelligitur: Ν, dissicile. di amba-M guum apud te iudicium esse perspexeris, is inter sanguinem. & sanguinem,crimen,&ri crimen . Et post pauca: Surge inquit dcis ascende ad locum,quem elegit Dominus, ,, dc sequaris sententiani eorum , nec decliis nabis ad dexteram, nec ad sinit ram. Hi autem Sanhedrin vocabantur, quos nos
Iudices ordinarios appellare possiunus adicebanturque quoque Scribae, siue legumlatores, eo quod quicquid tradebant, tam. . quam lex ab at is haberetur, latinui lib. .
de areanis eathol. verit eap. . Appellabantur
pariter, alio vocabulo Presbyteri, ut ha
Tunc di in india. nobilissima, amplissima. & feracissima secundum Solinum po II tybist. eap. s . Asiae parte, sapientum , crinditorumque Semi posterorum adhuc no- rebant Scholae: nam Abrahami Patriarcha: ea concubinis filii , qui in Oriemem a patre suo cuin donis oblegati aiseruntur, Genesis a s. amplius illic perfecerunt aries, ex Ioanne Metello in ea, quam Θον- bist. de rebus Emmanaitis Regis praefixit ε'stola . Quando,, quidem inquit ipse i dona proculdubiori maxima , dc amplissima suere artes, di di is sciplinae recondite astrologia vera, ipsa . D denique magia naturalis; Quos ex On sicriti sententia , Strabo lib. M. ct Plin lib. I. . partiuntur bifariam;alios Brachmanas vincantes, alios Germanas. Brachmanes ex generis successione, sapientiam velut haereditariam sectabantur . Germanes alteroorum genus, electione. ad Philosophiae, professionem adsumebantur. Eorum tamen honoratissimi Ηyoboli, quod in fit.
uis , Indiaeque solitudinibus subdis age. rent appellati. Solis frondibus, dc sylu stribus frugibus vivebant; ab omni carne abstinebant i nudis incedentibus unde no mea Gymnosophistatum; vestis fuit albo. rum cortex, vel lineum e mollibus filis
indument m. Qui futuras siccitates, en los , pluuias , di variorum morborum genera Regibus praedicturi, ab ortu Solis voque ad Occasum, Mis oculis , corpor o caelestia contuebantur. Alii inter hos Germanes extitere, qui tamquam Medici cir-.ca corpus hominis suam Philosophiam exercerent. Alii Germanes fuere diuinatores, & incantatores . oppositum om'nibus
34쪽
nibus histe Gymnosophistis, Philosopho
tum id genus fuit, quos tam nas appella runt et contentioli erant isti, totique in reprehendendo positi. Horum alios, Stra-- , Montanos, alios Gy m uetas , alios ciuiles , ac domesticos nominari, scribit apud eumdem Ioan. Metellum, ubi supra . At Graeci, licet in summa optimarum
artium ignoratione versarentur , donec Iaab cis acciperent, qui Sacerdotum monumen ita graecam linguam transtulerunt,
Draia lib. 7. Sapientum tamen ipsorum, Orpheus scilicet, α Linus, temporibus Iudicum, ann0 mundi 2323. ab urbe vero condita Athenarum i 36. Homerus, tempore Salomonis Regis: Iosiae, Thales ἔ Septem Sapientes ad finem captivi tatis ludaeorum , anno mundi 3 3O. N.1bpus e dem tempore. Pythagoras tandem Linius, qui secundum Isocras in Eusiride,ex AEgypto liberales artes, & Philosophiam, quinimmo & Philo hi nomen primus in Grε-ciani intulit, temporibus Cyri anno mum di 3 47. ex Bellarmini Cronologia p. I. colligi potest , dicuntur floruisse. Propterea, non tantum per totam Graeciam, Athenis , nempe, Academia, Lyceum , & Stoa a Gynosarges, Cauponium, Prytaneum, de Tempe . Corinthi, Cranium, atque Lacaedemoniae , Rhodi, Thebis, Cretae, Macedoniae&c. apud Midden. ob. a. acad. Verum etiam Ierosolymis, I. Macb. I. Musaeum , Serapium, Is eum, Riexandri e , Strabo lib. I . Romae Allieneum, Volat. lib. ia. Ge graph. Neapoli, cui veluti ad Optimarum
artium matri , ex Graec.s,6c Latinis adhaerebant non pauci: Mediolani ubi Maro. nem,literis operam aliquando dedisse fertur et ac tandem in Sicilia Pythagorae cli sciplinis optimε instituta, Graecorumque loniis summe dilatata I apud Middend. ubi supra , plurima laguntur instituta Gymnasia. Veruntamen , non prosio pigeat ad Chamum Noachi filium, pro nunc redire II pede, qui psamus poli ciluuium , Aphtiis cani non tam Instituerat, quam sceleribbus, superstitionibus , artibusque magicis destituerat, ut dictum est supra et Nam de Aphti, ut alii hor est D. Hieroom. in epist. o.adam ad Paulans , s Essorbium . Philos phiam suam , a Pla aenicibus accepisse videntur, quorum lueris, dc lingua , &si non nihil corruperint, Passim utuntur. Vbi tandem ab elidem Phaenicibus, ex Cronolog. Selia m. l. p. Dauidis. temporibus anno ιnu uoi 2923. famosissima extructa Carthagine, ita bonis artibus,dc moribus, huius exceὲluit Academia, ut Aphticae
prouinciae , venerabilcm magistram, mu-
iam caelestem, camaenamque Togatorum, antiquitus appellatam fuisse, Araiqvar DI.
lib. s. cap. 3 g. scripserit Rhodi g . iure misnoris notae Cyrenenti' Gymnasium ibidem extitisse creditur, dum iii omni literaruit genere Philosophos erudiecit: et eriliu Cra
lippus , cyrenaicae philosophiae aut hor, de princeps ; Areta, eius silia , quae in schola ipsi successit; Aristippus nepos Aretaeque filius, discipulus, & successor ; Calli inacus, dc Erat hosthenes , Carneades s Crinnus Apollonius ι Leonides, bc alii mari me floruerunt; apud Miduend. acad. tib. 2. Tandem, ut unde huc oigressa est, eoderedeat oratio; cu Noathus post diluuium I colonias, ut dictum est, in Europamr duxisset ι Germania per Thogormam Nepotem Gomeri filium , Genesis io. bonis artibus, moribusque exculta fuit. Nam ut acad. lib. 3. scite notat Middend. Si he braica punisa attendamus 1 non per in pronunciabimus Thogorma , sed per .a. Thogarma. Vnde si Thoauferamus quod initio superadditum est, ut norunt Hebr i. relinquitur Garma, quod paulatim, viti loquentis, factum est Germa, ex quo Germania derivatur. Diuinas inde,humanasque leges, primus Germanis tulit Tuis con , de quo Tacitus , op culo de mονι bas Germanorum 3 qui secundum aliquos apud eumdem Middendorpium fuit Licenea, a primogenitura Tuiston appellatus, Frater germanus eiusdem Thogormae, Graesis io. Marius autem eorum Rex Princ, pum, Sacerdotumque caetus, & communium conciliorum rationem introduxisse fertur. Quare factum est, ut Germania florentissima euaderet , cum inibi nulla non literarum cognitio , legum, discipli narum, honarumque artium, di doctrinarum studia florerent, ut etiam modo nobilissimε testantur eiusdem Academ l . Noachi item caeteri nepotes, vi ex Mid dend. academ. Γώ. o. habetur, bonas literas cum vera religione, primi post diluuium
in Galliam quoque importarunt. Publica vero Gymnasia, & holas . Sarron introduxisse putatur. ut eam gentem hum. t
niorem, & mitiorem redderet, Beroflib. . Vnde, & diuinarum, & hunianarum lit rarum professores Salnothei, de Sarronidae, sicut & alio nomine Bardi,& Druidae, is olim fuerunt vocati , Diodor muI. rerumis amiq.lib. 3 .eap. 9. Bard inquit Straba, Grinis lib. 4. laudationibus, rebusque poeticisis studebant et Druidae vero,praeter causarumis naturalium studia, moralem diiciplinam exercebant. Nec idcirco ab re penitiis erit astit mare, ipsam Noachi posterita em, An
35쪽
na m ex Brittania in Galliam asseruerit
misse translata in . Religionem item, & artes ex Strabone, Isidoro, Nauclerio, & Annio, primum in Is Hispaniam, balem machi ex Iaphetosito nepotem. Gems Io. intulisse, idem Midd. aeadem. lib. 7. abunde probat. Is nai que ex Armenia egressus primus Hispaniarum regnum obtinuit, ubi dc sedem constituit. mare Philosophiam, dc literas . in Hispania fuisse septingentos fere annos antequam in Graeciam peruenirent; oc Saguntum antiquissimam Hispaniae urbem, a Sagis, siue Ianigenis hoc est Noaehi., posteris 3 authoribus, denominatam ., ex ,, Annio tradit. Deinde Iubelua inquitis ipse) tertius Hispaniatum Rex Iberi filius,M haec omnia,quae Tubal introduaerat,egre.., gie promouit. Cum denique, successu temporis, aca demiarum , doctorumque numerus per orbem in immensum excresceret; tunc de certa, oc meliori profitendi ratione, de numero annorum, seuerioribusque legibus, quae ad varios adimendos abusus, 'bisque -seruarentur, Summi Pontifices, Imperatores, Reges , ac Principes deinta cogitationem susceperunt . ut nimirum authoritate publica, a Scolasticis conuenistibus solemni, ει accurata diiquisitionOprius facta cnam codicillares Doctores, qui Pontificum, aut Principum diplomate, honorarios ritulos consequuntur post accesserunt in certum virtutis, atque cruditionis testimonium habituri, crearentur. Quod expressε factum legitur cum Bononiae, olim Felsinae , anno Domini 413. die Maii sub Theodosio iuniore , ex prauim ο Academia Bononiensi e eego ; tum Pari sijs anno Domini si . sub Carolo Magno, ex epistola eiusdem, Retigissis timn s demandata, atque alibi, apud Midd. acad. tib. 4. σ 6. Nee veneranda idcirco erubescere tenetur
antiquitas, si quid melius horum . quae linis tradidit, nonitas adinvenit, μιλ col. . denam. H ρν-- s. nos autem. Nam paulatim. haec ad melius pereruditionem accedunt, veru -heuou. .demona. s. si v -σ. πον-. ut cum omne artificium per exercitium recipiat inelemento,sδει 3. Metatis feruis f. omatricibus,em Caib. 3 a.de re miti L milites.
Non omni biis literarias uniuersitates, ac publicas construendi , dirimendique Academias,tribuenda est,iqua potestas, sed summis tantum Principibus, praeci
t Academiaram, quadam sunt imperfecta , cu--
s Academia perfecta est Ioerate studium , exi
esto non ames , sed ereta, ae determ ua
ο Academia perfectis es, qua visa prad
m, omnis scientiarum, triensarumque artium nesti m habet .s Iagenuis, luti niuatis viris, imperfectas e dere aeademias, naitam ista es, quodn hibeat . o Perfectas, eoque magis perfecti as condera arademias, ad supremos Principes specta re, late probatur . 7 otiaritas summa , σ publica, nos penes sis. diros, in prauatu, sed pe es Musratas, Praeeipes flare censetur .s Pessi rea, ae perfecti a academia dis mari- pa/ conise.ληt, Tribunal, scdura acad initam , σ potestas literarisi conferendi
eipuasque teges habere aura , cum v qamque suo abundet sensa. ro Tribun t academicum , fori mi. I gio Padrire habet, dummodὸ non vltra aretas seoaeademiea ditionis , extrabatur distria
36쪽
aLIierariarum Universitatum, seu s quod fere redit in idem ὶ publicarum Acade,
I miarum , quasdam imperfectas esse, perfectas quasdam, quibus etiam perlecti Ilimas
addunt, ex Pero a tu. reipub. lib. . nam. I 1.
dixerunt non pauci. Quare illud qualea cunque pro imperfecto usurbatur studiu, cui neque omnes famulantur disciplinae. neque gradibus , ut literariis insigniantur studiosi, aliqua inest facultas, qualia apud, Italos ne l epta ultra nationis videar tranis silire, intronatorum Senis , Sitientum Bois noniae , Constantum Patauit, Fursu ratiorum Florentiae, aliorumque alibi , quibus insuper relatri solent Seminaria Cathedralium studia , ct id genus per multa, ut d cisum tradunt Nicolaus Gar a de benes par.
apad Barbos. de potest. Disc. par. 3.-eg. 36.3 Persecta vero Leademia generale studium erit, cui esto non omnes, sed certae, ac determittatae praescribantur scientiς, pontificiis tamen, de tegalibus ex priuis lesus, graduum conferendi studentibus titulos, quaecumque ad obeunda munia, eosdem probandi, aptosque testimoniali-hus declarandi literis . potestas omnino traditur; cuiusmodi extiterun om ies foro iampridem Academiae, ipsa: um i ut ita dicam in crepundiis, ac na: iuitatis vestiis bulo, ut ex pluribus Summorum colligi potest Pontificum , pro Romana inter ca teras praecipua Universitates priuilegiis, cui Innocentius IV. generalis Studii iura quidcm concessit cap. a. de priail. in 6. Suis tamen in exordi s Sacrae Scripturς , ac Iuris utriusque tantum professores habuit. Innocentius alius , deindE in Concilio Viennensi, ut habetur clement. I de Magi- η is, Hebraicae linguae, Caldaicae, dc Λ rabicae , illi professores adiecit. Denique Eureius IV. ut tu i sius vita refert Pluna, didae curiali Academiae , omne literaruiti genus adhibuit. Ita Suare . tom. 4. O relig.
ctissinia tandem illa erit Academia, qtiae literario3 gradus non tantum conserendi omnes, dandique probatis testimonialcsitietas praestat facultate; verum etiam Omnium scientiarum , ingenuarumque a r.
tium , prose stori bus maxime abundat, &magistris: Qualiter apud Italos Bononiensis, Patauina, Perusina, Pisana; apud Gal. Icis Parisiensis, Andegavensis, Aurelianensis: apud Hispanos Silmanticensis, Coni m. bricensis &c. Academiae, Uniuersitatesque summopere florent, Pererr. lib- I. re in
Quibus positis, seduloque perpensis, in
s literariis ad exercenda palς stris iuuenum ingenia exercitio enim augetur scientia , Glosue exercitia ι. milites C. de re milit. t. legatιs s. ornaιricibus 1 del . priuatis verum tamen ingenuis iuris, imperfectas saltem condere Academias, null um ius est, quod prohibeat. Quandoquidem, chin naturale omnibus insit sciendi desiderium, I. post rex. I. lex, quae cedit, fauetque naturae , F de aqua pinu. arcead. I. a. mini ine aduerasai ur. Et omnia profecto licent, quae expresse non prohibentur 1 lege , cius par
ticipium tit. I. s. de nepotibus, aut bem collea. quibus modis. Quare,ex Minois Celsi h ρ-n mate ad Fratrein Bettum. Sex nobiles Senenses, licEt priuati, anno redemptionis Isa S.Intronatorum: Celsus Mamus t 34.
Sitientum et Quidam nobiles Patauini , I s6. Constantum . ac tandem quinqu nobiles Florentini, videlicet. Ioat nes B p ista de Detis, Antonius Franciscus deo GraZZinis, Bernardus de Caninanis, Ber nardus de Zanchinis, & Sebastianus di
Rossis, is 8a. Fursurariorum , ex monumentis ei dem Aeademia , praeclarissima illa lit ratorum LNea, stliciter intuerunt. Perfectas vero , eoque magis perfectissi-ε mas condere Academias valet enim a minori ad maius deductum argumentum, Auth. multo magis C. de Sae,of Eeιles Merata. in iv. leg. loe. 63. Pet. Andreas Gammar. dia- . legati tib. a. loc. 4 min. ad ma. m. in subieis nequaquam, priua ςque erit potest ris , cum earum institutio, ingeniorum tantummodo culturae ne torpore sylu
scant, causa priuata non sit; sed publieae ,
ac supremae, cum reipublicae totum em lumentum, rerum omnium commun
decus, publicui aque negotium lil, Sapieuisis tia 6. ubi testitur et Multitudo Sapientum , is sanitas en Orbis terrarum . Publica nanisque, ac suprema negotia , non priuata,
sed publiea fulciri item debent authoritate, ι. si in ρ-bliso f. de aqua rivi a arcenda , - GhF. nisi dominas. Authoritas vero summa,& publica, non penes priuatos, & subditos, L es esse, Τ. de iudie.s, sed penes Magistratu .dc Principes stare censetur, Accurs. gis s. o. extra. lib. de pace consastra, cum iliastio Territorio Principe maior existat nomo, ι. -ών. s. r. f. de mim as. anu. Et Pliniscipi aequi polleant Senatores, L qiad Priarisper, f. de aqua plua. arcen. Eι Aeears glos in insit. lib. l. tu. I a. nomenque commune
possideant. f. de excas L spadonem, .si Ci
37쪽
aitatis . Quare absolutESumuorum Pon tricum. N Imperatorum tauten, Regum.& absolutoru Principum satis ser. s eris persectas tantum erit uadesaiias in illiuendi,dc
idcirco, bophocles olim legem Iulcrat , ut neque Scholae erigerentur, neque Philosophorum quisquam praeesset a ue decreto Senatus, Laert. lib. s. in Theoph. atque
inhibitum quoque fuisse habetur ex Antonini Pij rescripto. cuius diserte meminit Modestinus i. si duas. S. de extus tui. ubi uniuscuiusque Ciuitatis studia , & professores designare ad Principem spectare declaraturo
Nam prae caeteris . duo in qualibet pPr a secta Academia indispensabilia arbitran
tur , quorum alterum academ icu in est tribunal iuxta Ieg. vnic. C. de Iud. liber. Urb. Roma ιιb. II. Alterum literarios gradus confercndi potestas, ex Suarex , er ahyssum rius uam. I. pro definitione perfectae academiae allesatis. Quandoquidem cum quς- libet uniuersitas, proprio abundet sensu, s nec una,& communi lege prouideri possit; operae pretium erit, ut ibi profitentes, Ghi ipsis ius particulare faciant, ut late prinbant ex Theologis Sotita de iust. σ rure tib. 4.
moto dubio, academicum tribunal fori Io studiosorum, omnino gaudere habet priuilegio ue adeout reus quilibet subditus, ad illud, ob quamuis obligationem, seu paenam eidem tribunali, aut academico siccidebitam, trahi possit; dummodo non vltra dietas, seu academicae ditionis extrahatur districtum . Ex quibus profecto , literarios quoque prodit gradus conferendi
absoluta facultas, cum legum vigore,non tantum supplicia viiijs, veruta etiam proposita sint virtutibus praemia, Cicero, l. de M.fect. I Gradus quippe , & honores
praemia virtutum stant , 4. rabie, cap-4. No.ua vero tribunalia, legesque instituere gra- dus, ac dignitates conferre, nullo priuato, aut sutilecto, nisi de Superioris man. dato, saluo iure tribui solet i Solus enim Princeps, leges, condere potest, Glos non
ambigitur L s. is de leg. ο SeηM. cons honoribus atque, gradibus, & dignitatibus,
alio condecorare, i. propter multas C lib. I I. de metropoti Re to . Privati vero, atqu
subiecti s qui cstate, scilicet, dignitat
que carent, Gisi'. in cap. denaque 4 di. σin cap. qm contra pacem 24. q. I. l praedicto munerc punitus abii ilurc uchent a cum aliis ne ira Oconse re valeat, quod in se non habet, L travitιo de acepatren . domιa. ET I. ne mo , Τ. de myuιιών. nili facultatem fortasse, a Principe iactogatam habeat: tunc enim ipse Princeps per sc iuuicatur agere, i. R. s. quicumque C de et eler. iar. enkil. Secus nan. que summam Principi inferrct ιniuriam,
Ia qui ca , quae Principis sunt, quaeque ipse in signum sui domina , libi Princeps retinuit , facultate non Obtcnta,an alios arro ganter transfer cr, ut scate trauit Fermos eap. sigi sic asti s. δε foro compet. q. s. num. II. Io. i 7. qui clidui alios rcfert.
Iogatam, di armatam militiam interia se maxima affinitate vinciti, orat. 13. pro Lucia Marena fict i 2y.num. 22. Marcus Tulislius Cicero, his verbis vcnulle suasit, disis cens: Vigilas tu de nocte ut tuis consulis toribus respondcas; ille, ut eo quo inten-M dit, mature cum cxcrcatu perueniat. Teri gali Otum et illum buccinarum cantus exu- scitat. Tu actionem instituis: ille aciemis uistituit. Tu caues ne tui consultores: ille is ne Urbes, aut astra capiamur. Ille te- net, bc scit, ut hostium copiae: tu ut aquae is pluuiae arceantur. Ille exercitatus est in is piopagandi 5 finibus; tu in legendis. -- cinit idcirco Pisoni Lucanus - Tamen, & ii bella quierunt,
Non perist vastus: l .crt cxcrcere togatae
Munera militaq; licet oc sine sanguinis haustis, Mitia legitimo sub iudice bella mouere Hinc quoque seruati contingit gloria Ciuis, Altaque victrices intexunt limina palmae . Propterea de literario studio quod de militari , idem adhibita proportione ) cem
sendum , & allerendum erit; cum non tam
milites, quam Doetores an suo genere mi. litare dicantur, ut cx plutibus diligenter colligit a uilioribus Mare. Ani SabelL ιη
Inoisserenior itaque inuiccm praeseruntur , adeo ut in docti malibus,cla indisserentibus actibus doctores piaecedant; in nillitaribus
is 83. Tusch. lit. D c cl. Qua prosci 4 clodata , & omnium iecepta votis analogia; armatam militiam squae secundum D. Tho a. a.' M. an. ad tuitionem boni communis cit ordinata γ instituere,con. gregare, gradibusque condecorare, priuati, ac subiecti non esse viri, pro comperto omnino habetui: quin polius armorum
usus, priuatis omnibus penitus inhibetur, VI
38쪽
vi ex Meηoch. de arbitr. eas. 3o . m. Ig. aliiseque permastis tradit idem Sabell. lato saperitieu. n. 3. est enim meri imperii armorum delatio, ex Amb.de armis; sed supreme duntaxat potestatis, ut satis probant Iuristae ex
eiusdem supremae potestatis erit quoque instituere , literariitque insignire gradibus togatam militiam , quales perfectae sunt academiae , cum non mimis ad publicam literarum conserant utilitatem, ut ex pro- sessis dicetur infra, quam armorum militaria studia: valet enim a simili depromptum argumentum I Euerardus in topaeg die. o. Pe . A d. Gammor. diat legat. lib. 2 in loe.ὰ simili Pet. Enyiq. μή l .n.6. Decian. cons. II. n.47 via. I ct ali, apud Barias in istis comman. auum. iur. lac Io I. cum de si in ilibus idem sit iudicium. .non possunt, o I. sequent. J. deIeg. f. rect8. Alberi. in tract. de haretis. qu. 2 n.9 Fatin. fragm erimin. p. l. litu. E. n. 88. Maniae sutoriique eos putabat laborare
vitio Salvianus Massiliensis Episcopus lib. 3.
Is de gabernat. Dei. t . . Sibliot. P. P. qui re rum omnium , Deum ponebant conditorem , conseruatorem vero, ac gubernatorem , nequaquam . Quid enim sinquit tam furiosum est, quam ut aliquis , cum
,, Deum creatorem rerum Omnium non ta
get, & gubernatorem neget,& cum facto- rem esse fateatur, dicat negligere, quae se- is cat: quasi vero haec ei faciendorum Om- nium cura suerit, ut negligeret, quae s , , cisset . Est enim conseruatio secundum D. Thomam p. l. q. O . art. t. ad A. atque alios, continuata iei productio I nec aliqua inter creatιOnem , dc conseruationem saltem in diuinis, realis datur distinctio, ut ex ipso D. Thoma,docet cum multis Suar tom. I. met. disput. 11. f s. a. n. g. quo sensu illud intelligitur Ioann. s. Pater meus usque mo-
., do operatur, vis . exponit Aug. . Genesis is ad literam cap. ra. Qinare si eius de quo D PIal. 7. plane legitur, Ipse reget nos in saecula , cunctorum est gubernatio,& conseruatio serit quoque productio , dc creatio . Non enim linquit D. Ptimasius itis epist. ad Hebri cap. .rom. I. Bibliot. P.P.ὶ mi- , nus est gubernare mundum,quam creassero, nam in creando , ex nihilo substantiae r rum productae sunt; in gubernando vero, ,, ca quae facta sunt, ne ad nihilum redeant M continentur. Hoc idem profecto anima- is lia , & sensibilia quoque fatentur, atquω astra minime negant, dum illa filios, oecatulos alendo ideo conseruent, quia gemnuerunt i Haec autem gemmas, & fossilia perficiant, quia produxerunt. Caeterum in tua ditione Princeps cuncta ordinantis est simulacrum Dei, ex Plutarcho ad princ. indoe. is Patrem vero patriae, ut sciat datam sibi is potestatem patriam eumdem appellauitis Seneca, de eonsi fament. eap. 14. Et qualem ,, caelo Deus solem, supra modum venustam is illigauit sui estigiem, & Iunam e eiusnaodi,, in urbibus simulacrum , 6c lumen , csse is Principem, loco superius allegato, idemia subintulit Plutarchus. Rus mobrem nul-I6 lo reclamante iure fiet indo Supremo. rum Principum munus esse , erectas in suis districtis Academias earumque studiosos conseruare scholasticos, nec non ab iniuriis omnibus vindicare. Quid tandem de Academiarum extinctione, diremptioneque sit astruendum: I7 planum quippe est, cum impersectae, tum persectae , seu persectissimae conditorem Academiae, peremptorem eiusdem etiam esse posse: adeo ut priuatas, & imperfectas; priuati, subiectique homines: perfectas
vero, seu persectissimas; supremi tantum Principes euertere, & abolere valeant. Per easdem nanque causas, quibus res fit, dein sinere quoque potest, cum idem quandoque contrariorum sit causa , ut ex Mens
dunt. Philosophi; quod in physicis no
tantum, verum etiam in theologicis, ac moralibus habet veritatem . Nam sicut qui legem condit, ipsam quoque potest abrogare, ut ex communi Doctorum senis tentia discrete ostendit Perora, q II. de lito,, art. s. Lex enim inquit ChrUM. Hom. aris, , in cap. g. Matth.ὶ Legislatori subiecta est: ita qui Academiam instituit , destruere etiam potest. Idcirco apud Hebraeos extinctas legirimus, teste Petra Gregor. de republ. lib. I . cap. o. uum. . academias quam plurimas,aci quas ex toto occidente, fi phrica, AEgypto , & Hispania confluebant ludaei. quas interiisse, Christianis Imperatoribus deis si tuentibus, vel saltem earum consentientibus ruinae, Authores tradunt non pauci ab ipso eitati. Theod. Lector lib. a. aut horeli, Edissenam Scholam , quam Persicam vocabant, Zenonis imperatoris iussu sui si . se abolitam , funditusque euersam , eo quod Nestorii nefariam haeresim doceret. In sua uniuersali historia refert Chacon. apud Peroram. de ν abl. lit. Alphonium cognomento Sanctum, Studium generale,quod Alphonius octauus Castellς Rer.
39쪽
Pallantiae erexerat . per neglectum quendam destruxisse, ut illius destructio cederet inauSmcntum Salmantinet Λcademiq; Denjque , excidium, iussu supremorum is Principum , passas Academias, Ucronenissem, Bononiensem, Rollochien sein , de
Urbibus, & Orbi maxima ferunt Aea
demiae emolumenta , atque utilitates. SUMMARIUM.x Samma . Principibus exhibenda est eura, ne Regnis, quibus praesunt Cιuitatibus, sapiscles, doctique desimi Viri, eῖm om via 3 sapiemur , er doctrisa procedant
a Respublica diati m/ Iemper floruerunt illa, qua optimorum fladiorum sedulam hab-e-νkηt curam, in in quibus ingenuartim artium , atque θη aram extiterant scholar, secus veπὸ alia, quae talia neglexe rant ; quod multis, variss ostenditur eremptis.
3 Totius politica . or ciuilis ν σι minis, cum pace , tum bello aque disponιtur υIus , quare summopere fauent bonarum artiam , scienotiarumque disciplina . 4 ad eomponendas respublicas, deprauatosque mores, varus in locis plurimi sapientes fuerunt accersili. s Sapieηtes, σ docti plerumqae quieti, ae pacifici funt quarὸ optimi censentur aὸ Dbi eam tueηdam pacem: quia Romanora iexemplo μscienter probatur. 6 Liberalium artium , cateraramque doctrina luerarum , Icientia militari, o rebus bel
r Ars militaris a Philosopho inter ea de quibuteonsitia tractari solent compxtatur, quare maxime indigens est sapientia .s Consiliam est adiq.id faciendi aut non furiendi extoritata rauis. Eι quid ratio considerata, sit. Et quid tandem fortitudo .
Masaram quies, Herculis defensione , σvirtus Hercalis, Musaram voce mutaὸ tueri debeat . Io inam bonas artes , odi. profecHi sunt ei
r I Cum reram ianitas, rectitudo bonis placeat misIis ae dilhson: vali ιma ratisne, Messe bonum probabitur, si malos cliqua asescivi molestia. I a Mundar totus, commune oppidum es omnium nostrum .
AD Rempublicam inquit Tullius I. da
inuent. Ρα63.llum. 3. plurima comm a da veniunt, si moderatrix omnium rerum
is praesto est Sapientia. Ouae prosecto sem- , , per in promptu aderit, si nunquam abis tuerint Sapientes: cum in labiis sapientis M inueniatur sapientia, Prouerb.ro. Certatim idcirco Principes, eorumque Optimatcs, ne Regna, & quibus praesunt Ciuitates,& Oppida, tanto fraudentur emolume to , undique venari cruditos tenentur viis ros , ac plurimi dum habentur ipsos fac re, ne a docendo resiliant, atque in alia, non sine grauissimo earum , quas spretitu ne desererent urbium dedecore proticiscantur gratiora loca.Gloriosa enim scientia est literarum , di in hominibus mores purgat, eloquentiae gratiam subministrat, dc multiplici sui luminis beneficio, rem publicam mirifice ornat: Imminentia quandoquidem discrimina propellit prouida sapientis cautela, dc aduersos fortu nae casus, salutaris medicatur doctrina . Quare Polit. s. eap.ς. aiebat Philosophus: is Nihil prosunt utilissimae leges, quae a Guis bernatoribus decernuntur, nisi motibus is instituti, dc disciplina imbuti in republicari homines fuerint. Quam sententiam forte pro in pserat ex Platone, cum I.de eo 3- ρι. philos. pros . Seuerinas Met. Ita tellatus is sit: Sententia Platonis est Beatas sore teruis publicas, si eas vel studiosi sapientiae rege-M rent, vel earum Rectores studere sapienis tiae contigisset. Cuius praeclarae aut ritatis , quae Iustinus Mar r in parens a νη- res, G Euseb. in ρ ρ. Euanges. ct Neod. de graecor. affect caute scribunt; Platonem scilicet ex Hebraeorum libris multa tra stulisse in suos , ab re minime erunt: Dum Praurab. g. ipsa de se ita loquatur Sapienis tia: Meum est consilium,&aequitas: mea is est prudentia : mea est sortitudo. Per meis reges regnant, dc legum conditores iusta is decernunt. Per me principes imperant, is 3c potentes decernunt iustitiam. Ea propter, si temporum memoriam vel leuiter refricare velimus. Respublia cas illas diutissime semper floruisse, quae optimorum studiorum diligentem habu re curam, it in quibus ingenuarum artium, atque linguatum extiterunt Scho lae: contra vero, quae eas neglexerunt, res suas parum faeliciter gubernasse,utique Iepetiemus. Hinc sapientissimus ille, ac reipu.
40쪽
reipublicae gubernandae peritissimuς Moses amicus , & propheta Dei, populum suum Israel, quem legibus sormarat, diu in pace , & syncera religione conseruaturus, in singulis Ciuitatibus Synagogas instituit, quibus viri sapientes, diuinas interpretarcntur leges, ut ostensum est supra cap. 3. num. IO. Salomon quoque Regum sapientissimus, Hierosolymis, septem palaestris ita structam Academiam , ubi a septem cum doctrina legis profitebantur
liberales artes , ad Regni tuendam faelicitat citi, magnifice excitauit apud Praedam
de rebus Salom. lib. 3. cap. 2s. num. s. o Camthag. t . a. de sacris arcan. reipubl. lib. Io. h mil. Io. interpretantes illud Prouer. v. Sapientia aedificauit sibi domum &c. excidit D columnas septem. Et Iosaphat Rex Iu- ,, dae , ut Regnum confirmaret primo, ornaret deinde quoque, di verum Dei cultum longe, lateque propagaret, anno imperij sui tertio, doctos misit viros, qui per uniuersam Iudaeam, populum in SP nagogis leges docerent: qua ratione factum cst, ut regnum Iudae pacatum red- 4deret, & Iudaeorum respublica, nihil am- ,, plius ab hostibus detrimenti caperet. FDri ctus est itaque pavor Domini super omin,, ni a regna terrarum, quae erant per Syrum M Iuda , nee audebant bellare contra Iosa-
,, phat. Sed & Philistaei, Iosaphat munera is defcrebant, & vectigal argenti; Arabesis quoque adducebant pecora arietum se- ,, ptem millia septingentos, & hircos toti- ,, dem. Crevit crgo Iosaphat, & magnifi- ,, catus est usque Ita sublime , a. Paralip. 17. Veru m ubi traditam sibi a maioribus professionem intermitterent Iudaei, verasque leges in Synagogis interpretari cessarent, in horrendos errores , dc quod omnium turpissimum est, idololatriam prolapsi , in Babylonem, ut digni erant, adducti
sunt. q. Reg. 2 .er 2 . Quod aduertens pru- sdentissimus, ac piissimus Esdras Sacerdos post reditum a captiuitate, in pessum iterum penitus ne abirent, Sacros Scripturae libros in ordinem redegit, denuoque νcollegit, atque Synagogis summo Zelo
restituit, Esdrae a. ea's. Intellexerat enim
Sanctissimus ille vir, sine eruditione, sacrisque literis, synccram religionem, v rum Dei cultum, Ec reipublicae tranquillitatem conseruari nullatenus posse. Uuam veritatem unanimes amplectuntur omnes suae mentis viri compotes, ne dum religiosi, oc cruditi: ut Bartol. in I. I. ad
dem Baldius Seruita Dodlib. r. qui lati m8. quast. 3. dist. I. 2.3. . oe s. pluribas nititaria
Caeterum , cum secundum AEgidium
politicae , ciuilisque regiminis, tum pace, tum bello aeque disponatur usus; praesentis argumenti, utique absoluetur circu- Ius , si reipublicae utroque pacis scilicet. dc hellorum tempore aliquid semper viblitatis attulisse, hcidae ostendantur litem. Pacis itaque, dela. a. tertia citata quaestionisnum. 8. hoc in primis excogitato dilemmate ostenduntur a Baldio Seruita: Ciuitates enim, resque publicae, aut recte sunt institutae , aut perperam: si hoc accidat posterius literae, ac doctrinae eas remrm re possunt, ut exemplis quamplurimis cautum est, ad dirigendas, in quibus, Respublicas, Ciuitatesque, scientes, α Sapientes sunt accersiti, eis qui regulas, legesque imponerent a vi Cretensibus,
Minos 3 Plutarch. in minoer Lycurgus, La Cede monijs ; idem in Oeaetor Solon, Ath niensibus; Elian. lib. 8- de vari histori atque
alii, alijque apud Authores, qui etiam labantes Respublicas restituerunt, non paucas. Quare factum legitur apud H rod. lib.4. ut cum sub Arcesilao titti silio Rege Cyrenaeorum, Poeni Cyrenaeos, ma gna strage , caecidissent et Cyrenaei ob acc Ptam calamitatem , Delphos miserint interrogatum , quam rationem ineuntes.
praeclarissime habitarent . Pythia iussit
ex Mantinaea Arcadum adducerent mo deratorem . Itaque petentibus Cyrenaeis Mantinaei, Demonacem dederunt virum probatissimum , qui legibus eos regeret, dc institueret. Si autem e contra Respu blicae, ac Ciuitates recte , rii eque fuerint institutae: Viri literati, utpote quieti, ac pacifici sedulo incumbentes, manu te nent , ac in bonitate, dc nativa honestate amplius seruant. Ita quippe prae caeteris, Romanae ditionis contigisse urbibus, i. a. F. de ore. iur. late testatus est Pomponius; cuius rei scitu, pauca haec audire, com pendio, quaeso neminem pigeat . Romae,icilicet, post exactos Reges. Sextus PM
pyrius , leges curiatas quas Regum tempore , populus in triginta curias a Romulo diuisus, a Regibus scriptas, suo calcu lo confirmarat) sine ordine latas,in unum composuit, εc ab eo Ius ciuile, Papyri Mnum fuit appellatum . Deiade, omnes hς leges, lege tribunitia exoleverunt, dc i