Phingaleis, sive Hibernia liberata, epicum Ossianis poema, e celtico sermone conversum

21쪽

Ad te nunc Convertor, Laingi. Non mihi est Herculis robur; at in te aculabo telum a penetrabile. Attolle, si is, clypeum a Scito in hOC Unum a me dirigi culorum Cie8, ut, quae Vulgarat Macphersonia S, dixitque a Se On Ver8a quopiam probatissimo suffragante teste, poemata Ossiani veteri Caledonio vati, tribuantur. Iam vero tota Caledonia, cui quidquid hujus rei est, fas erat uni cognoscere, facta mihi testis suffragatur. Verte te in mille facies ; transfixus hoc meo telo aces. Tradidit Homerum Graecia, Virgilium Italia, tradit item Ossianem Caledonia. PerpendereJUVat, quae parSerat adVCrSATHS RΠ-tequam stratus fuerit humi Animadvertendum primum, Si quid denegetur, quod testibus optimis solummodo confirmari Oportet, ac jam confirmatum e8t, frustra, qui negat, ii niti, quae menti penU, per inania agantis, Vocantur. Νam quae inde petuntur, nil roboris habent, nil splendoris. Orporum fieri ullum motum po88 negabat Zeno;

22쪽

ius quidvis esse praeter unam ingentem molem, mente praeditam, atque in immensum facie Vari antem Spinosa atque haec illi miris astruere subtilitatibus conantiir. Qui porro iis refellendis immoraretUr Operam perderet Oleumque nec ideo qui tandem ad se revocentur, nisi e validissimo argumento, qUο, magnus ille Dialecticae magister, Aristoteles docebat talia delirantes Oportere redar mi. En nunc Achilleum, si superis placet, nostri philosophi argumentum Quae tribuuntur ossiani Carmina, non USAESSe OSSunt itaque non Unt. Si quod primum hic est, Concedatiar, non St Urpostremum negetur. At mihi se totum hoc, quan

ossianis qui ergo neget illius esse potuisset Dia lecticam utrinque Videmia Callere. Iam ego rem Confirmavi meam; eoque usus fui disciplinae doctrinaeque genere, quo rejecto, actUm est de Homero, Virgilio, aliisque quibuslibet auctoribus, qui quacunque terrae plaga, UOVisve tempore flo-

23쪽

ruerunt. Adversarius autem meus, latiSSime Vagatus digladiatur. Ait enim : quae deferuntur os stant carmina, miram depingunt morum amoenitatem qui1m OnStat ex Romanis Scriptoribus, ut Ammiano arcellino, ipsum, siquidem extiterit, fuisse cum Omnibus suis immanitate barbarum. Qui potuit ergo haec condere carminat roli hominum fidem ubinam gentium sumus 3 Uae quan laque morum barbaries ubique viget 3 quam multa perpetrantur immanissima per omnes ultiores EUropae terras, quae Divina Christi profitentur senstitutiones 3 Prisco omitto Graecos, ipSOrUmque clarissimum poetam Homerum kStin Romam,

cujus copiis maxime sidit Laingius Eleganter

do Romanis dixit BuchananUS DOSter.

Roma armis terram, ratibusque Subegerat undas, Atque idem fines urbis et Orbis erant.

Hinc superbierat Roma illi U8que Scriptores, ut Ammianus, aliique sui Similes, qui nunquam Cale doniae ora populosque Viderant, qUiqUe, quaSCUnque gentes Romana dominandi cupido nondum fre-

24쪽

gisset, barbariae immanitatisque notis designabant, non omnem merentur fidem, si quid durius in majore DOStro Scriptum reliquerunt. Quae scribebant, ab iis didicerunt, quo nostris no armi pCr-

Fortia Trojani gesserunt Romulidae fortia quoque Phingalei Caledones. Quo turbine fas nobis

Contorquere hasta Romanae expertae fiant LegioneS. Aggeribus murorum XtrUendis, et a mari ad mare trans hanc insulam diducendis frustra labora

vere, praeSidii S III munier Int. IrrUimVS, perrUpimus, dejecimus hae Omnia magnifice Vicimus. Qui per eridionales plagas in id devenerant inertiae, ut a Romani passi Sint debellari, assuetique jugo conquieVerint, n08tri se dedere gladiis, aut fluctibus se amandare deVOrantibia CompulimVS. Ex Hibernia reverso Sol animi SqUe recepimUS nostris. Inde Kennethiis rex11OSter, in Pictos O-vit arma debellatosque inter sui posuit sedem in1- perii. Hostiliter in nos incUrsantes, Danos man-

25쪽

dabamus tumulo, ut pelago prodibant. Ex Anglia,N Ormania, et Belgio profugos civitate donavimus; atque hi in unum nobiscum populum Coierunt. Ab extremis Carnabiis trans Bodotriae Glottaeque aestuaria ad usque orthumbrios imperium protulimus. Quid patriae possit amor, Sanaeque Studium libertatis, demonstravit eque noster, praeStanti SSumus Vallas quid mens in Victa malis, rex Bru8SiUS. Tot alma tandem regum progenies, Iacobus SeX-tus, suscepit Britanniae totius, atque Hiberniae, insularumque adjacentium gestandum deXtra sceptrum hodieque gestat angui Caledonius,

Juraque dat populis, quaqua Sol aureus orbem Respicit.

Invictas quid gentes tradUXit Roma, Omnium ipsa bellua immanissima, quae Vel ab uberibus fota

fuerat sanguine, CreVerat in immenSum Critore Satiata, tot proculcarat populo pede cruentato, toties in se Suaque Saevierat Vi8Ceres Haec tamen tur bulentissimis enixa est temporibus . . Ciceronem, CUJUS animUm non capiebant Orbis angustiae;

26쪽

blandum enixa est Virgilium, spem alteram. Quidni ergo genuerit 88ianem Vetus Caledonia, qui

suis praestaret CarminibUS, Ut, quorum Victricia repulimus tela, nec ipsis admodum ingenii splendore

Cedere videremur 3 Respublicae, regumque ditiones maribus, flumini bus ac montibus definitae sunt, veluti quibusdam metis posuitque Deus florentissimis quoque regnis Statuta rerum tempora. on his tamen limitibus

terminantur Virtute ac Vitia. Obiscum enim pullulant, ubicunque UmUM; Umanumque genus in aevum Sequuntur. OetarUm autem St, quos

laudant, magnifice laudare; omniumque est ab iis se RVertere, quae minii in amici fulgent. Si quid domi militiaeve niteat, atque in unum belle conferatur; et ab eo, cui tribuitur, Omne recidatur mi nus habens decoris, en i mores, quo describit os stanes ; en illius Phingat, quem praeStantissim si milem numini depinxit Quidni venerandiis seneX, Strenuu bellator, natu poeta, Bardorum imbutus institutionibus, memorans, Vae cognati,

27쪽

qVae pater, insigni rex, quae filius, qua D tres, quae dilecti sodales gesserant, et quorum parS magna fuit ipse, haec exornario tales heroas ad coelum laudibus extulerit 3 jucundissima rapti18 animi recordatione in ea, queis ipse studuerat U-VCni8, in eos, quos adamaverat, in eximia DCta, qUae Um ii perpetraVerat, superstes Si Senium, Si CCaCCitatem, Sic Uorum desiderium solatus sit Quidni praeClara sentiret, easque Virtutum morumqUCCXprimeret opiniones, quas tantopere admiramur 3 Contendit dein Laingius non potuisse ossianis poemata, Velia Sti nempe Vati S ad DOMUSqUC perVenire quum nec ab initio, nec OS plurima aecula fuerant litteris mandata. Quod scriptum St, stabile ac permansurum VOCat; Uod OC tantum

traditur, Laetheis delendum aquis committi dicit. Verum haec hominis doctrina vel adducto jam retunditur exemplo Homeri, cujus hapsodias permulta serVaVit saecula sola recitatio. Quem porro habet testem Laingius, ubi asserit ossianis Oemata nec ab initio, nec plurima pO8t saecula fuisse

28쪽

litteris mandata mon omnino latebat Celtas scribendi ars, quamVi arSerint magi gerere qUae Sunt fortia, Uam Scribere sed et constat eos Optimos viros, quo Roma, facta jam Christianae veritatis Magistra, sacris imbuebat institutis ac Veluti gentium omnium uter amantissima, legato praeCCΡ-toresque ad varias mittebat nationes, litteris abundasse. His abundavit . atricius, Hiberniae apostolus ; hi S. Columba, sociique eju8, Ut ex Jona insula face Evangelii Caledoniam collustrarunt; tantaque e dOCtrinae fama, morumque gCS-Serunt integritate, ut, qua Sibi per OStras et insulas et Ontinentem terram, OSUCrant Sede8, pia

posteritas horum insignitas ad hunc usque diem nominibus, templa eo . . sacrarit. His abundavere nostri Praesules, resbyteri, et onachi. Quidni unus, aut alter, pulcherrimis allectus ossianis carminibus, haec litteri potuerit, ac Voluerit, concredere 3 Semper enim hoc egit Ecclesia, ut, si quid Ximii in ulla doctrina, si quid in artibus liberalibus, Si quid omni terrarum Orbe, CoeliVe, quod videmus, est ambitu, id nobis optet

29쪽

proponere. Sic namque ad multo praestantiora aestimanda tollimur hac sapientissima eruditi disciplina, quae nunc Spe praeSUmimu ampliSSima, tandem aliquando in Dei mente, quasi fonte luci dissimoque Specillo aeternum, atque inenarrabilicum gaudio, intuebimur. Haud ignoramus quam multa nobis abstulerat Vetera scripta Vastator ille Anglorum reX, Eduar dii Primus quam multa plusquam civilis ille

furor OStratum, qui, neViente perditellionis procella, patrUm pertaeSi SaCra, OViSque rebus tu- dentes, antiqua monilmenta flammis abolenda de

creverunt quam multa Cromuellii tyrannis quam multa denique Anglici dux exercitus ille, qui Britannis restituit rem quaeque inde, ubi in co-tiam, Ubente rege, Carol Secundo, nave remit bantur, absumpsit pontUS. At licet, qui primus Ossianis carmina litteris

30쪽

stabile putant, quod scribitur, non item, quod voce traditur, haud animadvertunt litterarum stabilitatem hominum inniti studio, quasi Unico fundamento, quo emoto, totum Orruit aedificium. Νec enim litterae quid nobis e se significant, Cum mera sint Signa, quibus homines, ConVentione facta, Voluerunt quid indicare. Hinc Si per Centum Circiter annos negleXisset humanum genus OnSCriptos jam libros, hi veluti lapides, semper ContiCerent; nihilque inde disceremus; quoniam, si ignis et aqua tempta 8que rerum eda hi peperci88ent, non amplius tamen intelligerentur. Proinde, si scriptis, VocibusVe erudimur, id hominum curae, semet excipientium, doctrinaeque debemus. Quare, si majores nostri in id incubui 88ent, ut, quae OCibus hauserant ipsi ad Sero Usque nepote tranS- mitterentur, hoc omnino essicere potueriint. Librorum nos multitudine obruimur ; ideoque ne8cio qua memoriae hebetudine laboramus. Fidi mus libris, memoriam negligimUM; quam tamen

discendi ardore, ubi nil aliud suppeditat, mirum in