Phingaleis, sive Hibernia liberata, epicum Ossianis poema, e celtico sermone conversum

41쪽

flagitiori sint quae magis, quae minu niteant; Una, Ceu Sol, cunctis fulgeat induta virtutibus; omnes denique sibi conStante agant, Similesque sui loquantur. Ιi8, quae ipsarUm turpantUr nota, alienamur a vitio in iis, quae minus habent splendoris, nosmet agnOSCimVM atque, Ut in Spemio, perspicimus quid a nobis it amovendum. Cum in illo autem, qui communia Sentit in Commoda, Sapienterque perfert, intia eamur, tanquam in tabi la, egregie depictam justitiam, benevolentiam, atque clementiam, Vi V hac placidi88imaqUe gaudemus imagine virtutemque ip8am admiramur, Lligimus, studemus imitari. Quas praecipuas addit Xerat in cenam perSonas Homerus, optime distinXit suas item Ossianes. Νon jam in Phingaleide est eadem personariam facies; sed mire variant hae formam; ibique ortus Ut OCCa8Ui, e regione OpponUntur. 88ianis, ut Homeri, heroe maximi sunt omne armis validi, sed SU Fisque more. Magnus bellator Suaren est;

at ubique ferox, donec victrici tandem Phingalis

42쪽

dometur temperantia. Urbine contorquet hastas Connal, vir animi prudens, placidUsque Praeceps in bella ruit almar gloria militari maxime ducibtur Cuchullin is tamen rebus in adversis nimia premitur aegritudine. Ugnaturus amabilis esservet scar decidens ut ingenti Upe pondere, blandus imminet ossianes hostibus terribilis est acie Gollus a ductor est aliquantulum invidus. Occurrunt Phingalei de plures etiam Heroides, cum

animi fortitudine, tum etiam Corporis forma O-rumque conSpicUae integritate : Sunt et venerandi aetate a Carminibus Bardi, seu Vates verendi Manes, nocturni LemureS, aeriae LarVae, montium

blacidi ac canori Genii luce adoperti decoris. In

hoc tanto concessu Phinga sol est. Si valde suas discriminat HomerUS perSOnnS, Sttamen ubi graviter pecat is, quando scilicet iis mores assingit. on solum enim iique Deaeque ejus ridicule inter se rixantur, Inpiterque Deiam pater, atque hominum rex ineluctabili subjicitur fato, quod nihil est, sed et heroes omnes notantur

43쪽

quadam immanitate. Divinus ille Hector, opti mus civis, thalami consors amantissimus, tenellus genitor, atroclo insultat jacenti, UltUribusque, dilaniandum, traditum iri aeVissime minatur.

Quid de ejus principe heroe dicam, Achilles Impiger, iracundias, inexorabilis describitur. Atta men is fingitur amicos habere Deos, Victorque murum patriae deruit, Hectora. Defensores aiunt Homeri ab ipso, sciente ac Volente, talem fuisse descriptum Achillem. Hoc denegat nemo; at COntra fas, Contra Sanam rationem quis ignorat 3 echo quis aequi bonique faceret, nisi jam anili tene retur Homeri superstitione araSqUe ejus manifestis sacra 8Set erroribUS.

Scribendi recte sapere est et principium et sors. HOR. A. P.

Νon uti Grajus, aberravit vates Caledonius; nec ita sideribus estulgens coelum a tenebricos te rae discrepat aspectu, prout 88iane in pulchris D fingendis moribus ab Homero. Exulat ingaleide avaritia; exulat convicium. Omni indecora e

44쪽

cula levitas. Animos hic nectit amicitiae usus, amorumque Ulcis Castimonia Sola dominatur virtutis majestas atque huic comitas, laudum Cupido Sana, et pri8ca implicitas astipulantur. en-8as extruit hospitalitas, ipsosque adsciscit hostes. Debellantur superbi parcitur at Victi8, Ueis etiam amica protenditur dextra quos caecidit gladius, decorat laudibus, elegis, sepulchro huma

Quem facit iracundum Homerus heroa, huic iras magnopere aggerat ne minus ossianes, quem voluit, essingit optimum. Sub altum Phin- galeidos initium talis tantusque eminet uchullin, ut illo vix major qui alius excogitari posse videatur. Sed multo id mane cavit Asianes. Quem enim hic ipse Cuchullin, certior factus appulisse hostem, praedicat Xpectari Virum, cui monti bus in altis Caledoniae summa pertinet rerum poteStaS, armorumque a1183 hingala. Quemnam superbiens Suaren unum sibi fors virtute telisque parem fatetur 3 hingala orvenium. Quis

45쪽

ille, quo sine nil magnum audendum iterUmque iterUmque monet prudentissimus Connat 3 hin gal Cujus jam adventus infractis Hiberniae copiis unica spes est salutis 3 hingalis. Quem adventare Videns Varen, miserisque instans Hibernorum reliqUiis, Stat, retroque fert pedem 3 Anne Phingata Quis Golli obtemperans ambitioni, fidenti praeclarum aliquod essicere, si summa Sibi pugnae demandetur acie ad Vicinum secedit tumi tum fugientibus occurrit Caledonibus, hostilem fundit exercitum, Suarena ternit humi, Victumque tradit custodiendum 3 Ipse quidem re Phingat. His ergo prominentibus notis facile dignoscitur Phinga hujus heroici poematis bellator maXimUS. At hoc, UantUmCUnqUe, parum St. Ut pri

dam die gentem plorantis P atque his ille lacrymis

46쪽

imo sub pectore turbatur. Fervente adhuc pugna, Mathonem, longaevum heroa, Ua dejectUm derira, Te8picit, ac tandem agnoscit. Studuerat is AgandaeCae, Caesamque a barbaro luXit genitore Iniquo Percellitia casu mox hingat, meritosque indicit Viro honores. Lochlineum videt Orium, jam fe8SUm Vulneribus hunc super incumbit, anguine

SingUltantem miserans mortuum decorat lamenti8, laUdibias, sepulchro parcendumqtae ferro SUOS admmonen8, reVertitUr ad Suarena, quem non ut hOS etem, non ut immanitate barbarum aliquem, non Ut devictum, Sed ut virum forti88imVm, CognatUm, fratremque allocutus AgandaeCae, Solathar; et man-SUCDCtum tandem, aeternaequae amicitiae vinclis

sibi astrictum, in patriam remittit. TantUm O , tui Phingalis modestia, tantum in Agandaecam fidissimus amori

Senior est Phingat, illiusque cani disperguntur

flamine; paterfamila est, generosam habet filiorum cohortem. Horum amittit natu minimum, Roenam, primo Virentem juventutis flore effunditque

47쪽

gemitum lacrymans atque inde pater deprehenditur. Re est, sunt et alii reges. At populumbeat suum rex Phingat. Durum arbitratur armis contendere nec, nisi justitia Vel charitate motus, gladium aptat lateri neve ipsi quis inimicus est, quin bellum humanitati jam indixerit. Si quid vel in hoste videat egregium, id reveretur, ut in amico Si quem Oporteat, Vivi tolli, Vehementer angitur. Prae cunctis rex hic Sapit domi, Sapientiamque docet, placidum ObVOlVen OS; ne ab eo quisquam discedit moerens. Quicunque ubivis gentium rebus deprehenditur in arctis, amicum habet Phingala; huic obvius it Phingat, hunc mollibus assatur dictis, hunc recreat. Cum talem se agat, nil inanem captat gloriam, famaqUe ad Us

mum. In hujusmodi essingendo heroe alii, Christianae face destituti religionis, intenderunt nervos poetae; sed incassum. Elicuerunt enim quendam

48쪽

per nubila Vagatiam, quem Vix animo, Vix Corde,

ViX Oculis prosequimur. Talis est Virgilii Eneas, qUem, Si quandoque admiremur, nunquam diligimus. Hic ergo cedat Caledoniae Graecia cedat Italia. In suo principe procudendo heroesi victor

Ι felix et eloquio, seu dictione absque ambagibus in medias prorumpit res suas, haud SeCUS Cnotas plures omittit, quas immisceret alius quae magi prominent, Sola persequitur Tacite i buntii tempora; idque sentimus. OVUs etenim dat sese conspiciendum aspectus mundi. Sic UO-que 88ianes, quam tractat, est XII materie, par-CUS est Verborum rebusqUe ip8i procedentibus, ceu curru proVehitur. In illo itaque desiderantur orationis copulationes Variae, tranSitionesque artis. Α ordine quaeque suo re ab ip8 proponuntUr; haSque, e rite excipientes, menti acie CernimUs. Hinc ossi annis eloquium breVi88imum Semper St, maxime autem in funestis Xponendis casibus a

49쪽

ruptum atque inde etiam multo majorem habet Vim magisque eo percellimur. Si magnUS praecepsque fluvius, scopulis hinc illinc asperis coerciatus, arcto ruat alVeo, quidquid Vpernatat, ainta is si per planitiem se fundat, facile Superatur. Quod timido navis, qua vectabatur, Caesar CCtori dixit, pernotum est. Quid time. Caesarem vehis Hoc pluribus torque Lucanus pulcherrimumque sua simplicitate dictum, ultro citroque Xplicitum, ceu fumus, abit in auras Exuberat etiam vi diu ; illiusque divite vena nil movemur. Praelia, Stragesque aeternum canit Homerus, aliis aliisque

que respiciunt heroas, Venditat quique legit, misere defatigatur Fas ampliare qUidem, quae laeta rident. Verum, Si, quae grandiora Unt, quae gravitate plena, quae lilgubria, qualiaqUe plerum que profert ossianes, in medi Um adduCantur, X- pugnanda mens St, Uno Veluti facto impetu aut secura stat. Haud aliter ossianes nostriim potutur erumpit, Ut fulmen icti stupemus.

50쪽

Ιnde accedit eius eloquio plurima lux quo paU-cioribus enim nitidis exponatur aliquid Verbis, eo facilios a nobis arripitur. Lucidius quoque loquitur 88ianes, Vel quia non ea, quae pluribus rebUS Communia Sunt, Xequitiar. Haec quidem meditantur philosophi non curant praestantiore poetae. amque est poe8i8 Uaedam pictura quae porro Unt pluribus rebus communia, proprii nequeunt depingi coloribus, quoniam talibus Omnino destituuntur. In iis itaque, quae ingula Sunt, suisque circumstant distincta igni8, 88ianes pene semper VerSatur. Si mon dicendUS montem me morat Cromiam si fluvius, Ubara si sylva, sylvam Gormaleam.

Simplicibus utitur ossianes Verbis, apti Sque epithetis tropis ac aliis longioribus abundat similitudinibus. Sic, qui terrae describendae dant Operam,

non in vocabulis toti sunt conficiunt etiam tabulas quei ante OCUlOS poSitUm numquodque ide-mUS regnum, majore monte8, maria, insillas, laCUS, flumina vias Hinc summa cum animi volupta-