장음표시 사용
31쪽
siste negab t ἰ pactum concipitur: adde cret. de r. p. l. r.e p. 3 s. I DSecus vero rem habere cum Regibus ac Principibus illis, qui jure non pleno regnant, ipsa juris hujus ostendit natura. xLVII. Quoad hunc paciscendi actum notanda ulterius insignis illa
verbi luere laxitas. Nonnunquam vox haec ita usurpatur, ut illud, quod pium rectumque est, adeoque divino ac humano jure permis sum, denotet,etiamsi sorte aliud fieri possit sanctius & excellentius, aut certe cum majore apud bonos laude. Cujus exempla Gotius de
LB. s.c Φ. g. a. ponit matrimonium contrahere, repetere nuptias. SisAret niluit,matrimonium contrahere sed laudabilior en ex pio proposi-ra caelebs eastitas, ut ad Pollentium ex eorim Aposolo Paulum innuit' disserit Augusinus. Repetere quoque nuptias licet , sed laudabili en, uno contentum esse matrimonio Prius exemplum bene vel secus an habeat, nunc non disputo. Posterius etiam tale est, ut suis dubiis haud omnino carere vidcatur. Propius ad rem sortasse facit levioris injuriae condonatio, quam ijudicio legitime persequi licebat. Deinde licere dicuntur & illa, quae, quamvis in officiorum, ac pieta tis regulas impingant, apud homines tamen habent impunitatem, mel quod lex aliqua civilis suam ipsis autoritatem accommodet,quam iuris licentiam forte non inconcinne dixeris: ad quorum censum resero scortationes , latrocinia, iuria, nonnullis olim gentibus usita ta ac permissa. Vel quod voluntario societatis jure teneri, aut socrum sortiri inter homines, se negent, qui in illa societate sunt imperantes, & in quos proinde judicia cum effectu nequeunt exerceri. Quae meri est facti licentia. Hoc modo Regibus dc Principibus omnia dicuntur licere, quia sunt o νυπευλνοι, quod novercae afferenti nu-luit credere pellimus Imperatorum Caracalla. Hinc etiam fit, ut
τι ἐξον , & το καθῆκον , id quod licet, & quod decet, vi fieri fai ea, scepe scriptoribus opponantur. Pulchre Gaudian. . Non. Confulatu.
Nec tibi quid liceat, sed quid fuisse decebis,
Occurrat, mentemque domet, reHectus honesi. Adde Grat. σα
32쪽
α - - XL 1 Noe posteriore significatu, quin liceat principi, qui regnum
habet in patrimonio, cum extero alio, confraternitatis inire pactum, etiamsi in subditorum suorum detrimentum vergere intelligat, dubitari vix posse crediderim. Uerum longe fuerit aliter statuendum, si non tam, quid hoc casu liceat, quam, quid fieri fas sit, bonique Principis ossicio conveniat, altius inspicias. Si liberet excurrere, de Imperantium & parentium mutua, & ad commune societatis commodum spectante obligatione, pluribus hic posset agi; qu i cet in Principe qdidem, praesertim si is παγίασiλευς sit, dicatur im Iersecta, propterea quod nullum, ut aliqui volunt, detur inter omines forum, in quo Princeps possit a subditis conveniri ι tamen in soto conscientiae, ut nunc loquuntur, satis est efflax, neque, si Princeps ossicii fines erga subditos data opera negligat, quin Deum graviter offendat, legesque naturae violet, quisquam dubitabit. Sus-ficiant haec de jure Naturae.
Voluntarium, quod secimus, jus, tempus nune est aggredi; de eujus prima ac nobiliore specie, Divino scilicet, prius est dicendum. Non una est juris Divini apud scriptores acceptio a quidam ita late
sumunt, ut omne, quod Deum habet autorem, jus comprehendat.
si e non nemo legem dividit in divinam ac humanam. Divinam porro in eam, quam Naturae Deus inscripsi, & eam, quam speciali patefactione sie loquitur) promulgavit, subdividit. Alius Divinam, ratione promulgationis, in naturalem seu generalem, dc positivam seu seculiarem dispescit. Neu trum,si quid mei est judicii, satis commode . icet enim jus illud, luod naturale vulgo vocamus,si quidem primam illius spectes originem, quae a Deo est, divinum quoque possit appi:llari, quod & Grotisu alterit in Proleg s I. I. e. I. s. a s. de IB. , P. diversam tamen a Divino quale nos intellis mus speciem constituit,ae una pluribus ab illo notis distinguitur, de quibus sese ut agamus, hujus serie loci non est. Nobis igitur hic jus Divinum illud est,quod non a natura ejus, quod vel praecipitur, vel prohibetur, sed a voluntate divida, & ortum & obligandi vim omnem trahit, &sacrosan.cto Foederis utriusque Codice continetur. Spectat autem Vel cultum
33쪽
de causis, obser vandos; vel politiam 3c quae hue praeterea pertinent; vel res denique singulorum in civitate viventium, privatas, quibus
6c hereditates omnino veniunt accensendae. L.
An igitur & qt. juri divino voluntario vel conveniens sit, vel
eidem repugnet confraternitatis pactum, evidentius ut constet, duo prius erunt, sed paucis tantummodo, ac, ut ita dicam, in transitu voluti, perquirenda. Primum est 3 quomodosuccelsiones , apudEbraeor, fuerint olim, iure hoc diviηo voluntario constitutae ὶ Alterum; quod nam dominis in bona sua μι fuerit, & , an alienandi liberam habu rint facultatem e Non opus est autem,ad recutitae gentis Magistros, aut qui ex illis collegerunt, in hoc negocio, nos quidem ut recurra mus 3 E sacro Codice hauriendum est, quod Dei Legislatoris voluntati vere consentaneum dicatur. Duplicis apud Ebraeos generis su cessionem facit I. Selden- de Succession. ad leges Ebraeor. I. I. c. I. ast vim in bona ; alteram in dignitates,Regiam cs Pontificiam. Ejus,quae est in bona, universam quidem materiem cerni, ait, in diserenita quint Ilici. In successione liberorum , seu recta defendentium ; patris, unde omnis successio a latere pendet; fratris , qui fratriam piaeuam ex lege duxerit; mariti ,seu und/ vir ; ac sisti: neque usiam,vult, omnino esse in bona siuccessionis steciem, de qua, ex hisce rite cognitis,non facile siraejudicare. Singulas dein Becies, pluribus capitibua, per totum fere Iib um latius exsequitur. In gente Israelitica antiqua, quaenam debuerit, ex instituto Dei , succedendi esse ratio Numeror.27. vers8. σρqq. occasione filiarum Zelophchadi, breviter & eleganter exponis tur. Qui locus docet, successionem apud Ebraeos omnem, aut iabona, saltem immobilia, terrae promissionis de illis enim quaerebatur) legitimam suisse, ad eamque vocatos primo descendentes; hoc insigni sed tamen discrimine obcavato, ut post filios demum,& iblorum progeniem . quod eleganter ex Mischna tit. Baba Bathra c. g. ostendit ca c. I Seuentu , filiae admitterentur. Quod si nullam omnino prolem defunctus reliquisset, agnatis juxta proximitatem gradus,ex lege saccessio deserebatur. Primus ordo statrum suit; hos exceperunt patris fratres : ita enim LXX. Interpp. originali textui inhaerentes, reddiderunt. Eαν δε μὴ δrιν ἀυτμ άλλφοὶ, cωσεπ
34쪽
proximiores agnati quicunque i G. A μὴ deris ἀδιψοὶ,
dicunt iidem, του πατρος απυ- , μευ τὸν κληροομι- άυτοῦ τρο ρικειω τω Γο- αυτου ἐκ τῆς φυλῆς CLI. Ex hisce apparet, duplicem filisse antiquitus, in populo isto
Luceestionem; primam quidem descendentium; alteram apnatorum quos, exclusis cognatis, solos, post descendentes, heredi tem crovisse, locus hic indicio est. Duabus istis successionum speciebus, de. scendentium videlicet, aca latere venientium agnatorum, tertiam sed intermediam addunt nonnulli, nimirum ascendentium, patris acavi, & sie deinceps. Nullam apud Mo en Aa ato antea I te is que patris, neque ascendentium aliorum , ad quos, a liberis, hereditas ac bona, devolvantur, fieri mentionem expressam, certissimum est elequitur ergo, hanc ascendentium successionem non ex ipsa lege sacra,sed gentis istius magistrorum interpretatione,potius descendere: Cur autem patris nomen fuerit omissaum, audere aliquos rationem. Seuen- c. I a. citat R. Bechatum ad h. lnt as a. rei steae Philon. de vita Moysisl I. cujus posterioris verba elegantem con tinent rationem, cur patres in hac successione , neque potuerint
35쪽
patres igitur fratribus haud dubie suere praelati, unico duntaxat excepto ea se, si fratris desuncti viduam ducere, fratrique nomen susciatare, ἀνια iereis 5 ονομα του ἀδελφου αυτου, vellet. Haec de sue cessionibus , apud Ebraeos,pauca praesenti negocio lassiciunt; plura vide apud Seuenum c. l. cum primis vero c. I s. in quo omnigena sie loquitur successionis, quae ex jure sanguinis pendet, exemplum proponit 3 nos enim filum heic abrumpimus, & quae de toto hoc .ccessionis negocio latius disseri poterant, tanquam instituto parum profutura , dc ne nimis excrescat dissertatio , consulto omittimus. LII. De jure, dominis in bona sua competente, pauca, restat, ut proseramus. Legitimi dc ab ipso Deo injuncti belli jure, optimo sone dominii acquirendi titulo, quaesitam, perque tribus undecim sorte distributam postea populo Israelitico terram sanctam, sacra testis est historia. Bellum vero istud, uti totius populi fuit auspiciis gestum, ita non ejusdem Ducibus aut Principibus, sed ipsi populo, ejusque imperio, dc jure quidem plenissimo, capta bello cesserunt. Hate enim belli natura est, ut per illud occupata oc aequisita, non deminuto aut restricto, sed absoluto capientium arbitrio lubjiciantur. Ex quibus in promptu poterat videri colligere, plenam, dc quoad omnes illos, in quibus dominii sese essectus exserunt, actus perfectam, circa res suas , tribuendam dominis in populo Israelitico facultatem. Coeterum cum divinitus constitutae istius Reipubl. supremum dc Legislatorem dc Praesidem se gesserit Deus Opt. Max., cujus in gerendo bello ductum dc auspicia sunt secuti, & sub cujus tutelari Numine sormidabiles hostium turmas devicerunt Israelitae, quantum in bona ista, cumprimis vero, quae soli aut immobilia dicuntur,juriscon. cedere dominis istis Deus eo luerit, e sacro legum Codice est erue
dum. Elegans hanc in rem locus est Lepit. c. a s. r. a 3. quem e versio.
ne LXX. Interpp. huc apponere placet: Καὶ γη , inquit DEUS,
πιαροικοι υμῶς ἐςε εναντίον εμου. Quae verba penitius inspecta duo nos docent.' Primum est; non tam proprietarios,quam Dei colonos
potius aci velut Emphyleutas fuisse Israelitas. Alterum, quod per Pronam tamen consequentiae viam e primo deducitur, nihil eos bo-
36쪽
norum suorum vere potuisse alienare. Uere inquam a quia sub redemptionis lege dc conditione fieri venditionem oportebat. Quini-.mb cum duae sint partes dominii, ut loquuntur , constitutivae, Pr prietas videlicet, ae ususfructus, hunc verius quam illam, emptorieoncessum sui te, non inepte quis existimaret.
Notandum cumprimis attamen hic venit, inter bona mobilia de immobilia, 'uoad hanc alienandi facultatem, discrimen insigne. Bona mobilia, illa praecipue, quae sua quis indoliria quaesiverat, ali-ruo potuisse casu, etiam. post latam a Moyse legem alienari, vendi. onari, pluribus ex historia sacra deductis poterat exemplis probari. Circa bona immobilia distinguendum est, inter praedia soli, & praedia. solo cohaerentia. Praedia loli, qualia sunt, fundus,ager,vinea,&c. quae rusticorum nomine JCtis, in servitutum materia, veniunt, per legem divinam alienari prohibebantur; quo spectat ἱllud Nabothi ad Achabum: μοι si otio κυργου, δῆναι τίω κληρονομί- τύν μου πί. Prohibeat hoc a me Ieh ah, ut dem heredicatem Durum meorum tibis Noverat nimirum vir pius, id genus alienationes lege divina usque adeo improbari, ut ne melioribus quidem conditionibus meliorem namque aliam,sive vere,sive simulate,Rex osterebat alienationi adjectis, fieri, salva lege possenti Liv. l. Cur autem praedia ejusmodi vendi, aut alienari noluerit Deus, praeter alias, potissimum duas invenio causas: Prima est; quia fieri hoc pacto facile potuisset, ut ab una tribu ad aliam bona transferrentur , quod modis omnibus praecautum voluit Deus; Et hac eadem de causa non licuit filiabus climcλήροις enubere in tribum alienam. Numeror. ys. v. g. es . τῆτο ν 6 Me, ο συνεπιξε πῶς
37쪽
buum nuptiis interdictis: non perpetuam, sed temporalem duntarat
aevidue brevis faciunt, & ad dividendae terrrae promissae tempus restringum; vide quae tradit Seldentu cap. I 8. laudat Monos utramgyGemaram, Eusebium, Hieronymum, Aodronicum timnum, Lyn num a Numeror. Thomam, Baronium, Ludovicum Molinama,
a LV. Altera causa est, quia praedia haec partem constituebant terrae sanctae, cujus possessionem quidem, in quam stupendis miraculis velut advenae Ac coloni saerant inducti, Israelitis Deus concesserat 3. directum vero ac superius dominium sibi reservarat, quod ex ante lauda o Levit. loco luculenter apparet. Secus fuit circa praedia solo cohaerentia constitutum. Praedia solo cohaerentia voco aedificia quocunque loco posita, quae urbanorum nomen, in materia de servibtutibus, maxime apud Romanas, obtinuerunt ICtos, j. I. Insit. Hserpit L I.f. Commun praed. I. apS. de V S. ao. r. L ai. Luit. J deSα P. Circa praedia hae quid lex divina caverit observandum, Levis. c. 2s. v. 29. cae seqq. exponitur ἱ quo loco distinguitur i, nte domum urbanam, οἰκιπι οικέ ν vlε σμενη , & domum paganam, - επαυλασιν , ως ωμ ε ι - τειχο- κω Δ', ut Hellenistae reddiderunt. II. Inter domum communem seu Laic
rum, dc Leviticam. vide lassim Interre.
LVI. Hucusque pro instituti ratione breviter dissertata, nos eb ducunt, ut intelligamus,& circa hereditates plus potuisse scriptam logcm divinam, pram privatorum voluntatem, &illud,quod in bona, praeprimis vero immobilia, competebat, jus, multis suisse modis restri. m. Quae cum ita sint, pacta confraternitatis, a diversarum familiarum aut tribuum personis, illustribus etiam, iniri nequaquam, tum quidem, salvo jqre hoc, potuisse, satis ut exin perspicuum. Quo autem lure regnum Reges habuerint, priusquam pedem promoveamus, verbo est edisserendum. Facem praeseri s. Scriptura, quando I. muel. c. I. v. q. esseqq. docet, quomodo per improbitatem filiorum
Samuelis factum. sit, ut regiminis Aristo cratici, quale sub Jhdicibux hactenus obtinuerat, pertaesus populus Ist eliticus, Regem sibi e ostia-
38쪽
laestitis eonditionibus ae illo iure,quoRegibus suetae gentes finitimri
sub asperiore unius dominatu, tum temporis vivebant. Quis verborum Prophetae sit sensus vers. o. Regiaene potestatis jura aea erasmus , qua voce LXX Interpretes utuntur, describant, an de nudo, quod aliis placet, facto, aut jure usurpato, veniant intelligenda, ae meri adeo sint despotici dominatus emblematat certant eru- - diti ; quam litem ut hic faciamus nostram , praesens non patitur argumentum. Nota sunt volumina, noti scriptores,interque plurium manus versantur, quibus in utramque partem lis fuit isthaec agitata.
Nobis id locus iste penitius inspectus indicat, futuri Regis potestati ita se submisisse populum, ut nihil exciperetur, LVII. Tales vero p inelpes, cum pleno proprietatis jure regna posta deant, alienandi jus etiam habere, supra diximus. Verum enim vero,
quamvis omnia haec ita se fortasse habeant, alienandi tamen ,aut con-
fraternitatis pactum , de quo nobis hic quaestio est, cum principibus exteris ineundi ius non habuisse populi Israelitici Reges, duae potissimum rationes evincere mihi videntur. Prima est, quod superius aedirectum dominium, ut ante dictum, Deus in terram sanctam sibi soli reservasset. Altera ; quod hoc fieri pacto facile potuisset, ut Regialienigenae populus Israeliticus subjiceretur , quod legi divinitus datae Deuteron. 17. MI s. fuisset e diametro adversum. Dictum de iura divino voluntario satis ex instituto.
Restat altera Iuris voluntarii species, quod singulorum popu
lorum civile vulgo vocamus. Multiplex id esse, dc ex unaluaque ei vitate appellari, ac apud gentes alias aliud obtinere, πολtiraei iῆον- Arcta nobis adeo est illius significatio nequis moratiorum gentium , omnium leges civiles, quae nec unius hominis comprehendi capacitate possunt, excussuros nos existimet ut solum denotet Romanum ,
qnod , quoties non additur nomen, cujus sit civitatis , civile καὶ' Kγ- , Romanis praesertim Ictis dici deIN. G. C. neque nostri amplius dupondii ignorant. Huic Iuri Rom. Civili, si nostrum spectes Imperium, Ius Pontificium, Recessus seu constitu. tiones Imperii, moresque oc consuetudines tacito consensu paulatim
39쪽
de progressu temporis introductae porro accensentur; utut Romanorum civile & Pontificium, precaria magis, quam sua, sulgeant autoritate. Romanarum legum illae namque primum sibi locum d
poscunt scitis omnino refragari confraternitem, & a communibi τiuris istius regulis, ut nonnemo loquitur, exorbitare, communis est Dd. sententia; ad quam confirmandam, plurimos adducunt textus,
depa I. cono. I. s. l. Ist. l. 3O. C. de Pact. l. . C. de Collat. quibus logibus de futura succellione, sive acquirenda sive repudianda pacisci, civibus Romanis interdicitur. Prohibitionis huius adduntur a quibusdam rationes, E legum, vel verbis, vel argumento, deductam, in quas ordine prius recensitas, inquirere paulo intimius libet.
Prima est, quod confraternitatis pactum captanda mortis rite-νius votam inducat Alter, quod libertati tesandi intercedat. Tertia ; quod sit contra bonos mores, M plenum resissimi M perisul semioent-. Quarta; quod, quemadmodum accipiendi dominia re obligationum, sic hereditatis quoque certi sint modi, Poluntaν nimirum δε--m testantis, s lex aliqua strue naturalis, De civilis. Singulae pensius nune considerandae. Primam, quae captandae mortis alienae votum obtendit, exl. I I. C. de Transact. probare communiter consueverunt. Quam bene vel secus, sequentia facient manifestum. Agit dicta modo lex undecima de fideicommisso inter fratres reciproco, dc eundem fere casum, quem lex decimasexta C. depa 2. exhibet. casus hic est: Pater duos relinquit filios, eosque testamento scribit heredes, adjecto hoc fideicommissi onere, ut prior absque heredibus decedens, suam partem alteri restituat. Oritur exinde dubium, an fideicommissum hoc conditionale &. reciprocum, contra voluntatem testatoris expressam, mutuo remittere sibi possint heredest Rescribunt Imperatores, ratam esse transactionem, cum fratrum concordia, remoto captandae mortis alterius voto improbabili retinetur. Non de pacto successorio reciproco, sed repudianda hereditate, legem esse conceptam,quis est, quaeso, qui non videat i Nec sequitur i fideicommissi reciproci mutua temissione tollitur invisum captandae mortis alterias u inum, ergo per mutuae successionis pactum inducitur.' Pacti hujus success o. rii quis sit finis, disserta : io prima dilucide satis erponit, quae captandae
40쪽
mortis alienae voto directe adversantur. Adde, quod nondum satis plobari videatur , id genus fideicommissis , aut hereditati pactitiae,
magis quam auto testamentariae aut legitimae,votum captandae mortis
alterius adhaerere. Per accidens, ut Philosophorum scholae t oquuntur, id fieri, recte quis objiceret; quo argumenti genere si patia succelloria liceret impugnare, contra testamenti factionem & legitimas successiones omnes, non minus id quoque valeret. Quid testaturos olim in Rep. Romana permoverit, ut, quod πυλογον Plutarcho Lesem Numinis vindicta visum, ab heredebatium familiκ constituerent emptorem, qui heredi seorsim in tabilis testamenti scripto, post mo tem testatoris, familiam, ut manceps fiduciarius, remanciparet, in Iu . re & antiquitate Romana hospiti s esset ignorare. Ut adeo, siquidem vera sunt, quae a nobis hic disser lata, pactis ejusmodi succestariis captandae mortis alterius votum objici frustra videatur.
LX. Accusant porro confraternitatem, quod testandi impediat lubertatem : allegant L ix. de pact. conv. & L U. C. de pact. Prima, quam adducit Hermes in Fas. Jur. OL c. I . n. s. nihil prorsus huc facit: Agit de pacto doti ad jecto servando, cui gemina plane est L io. C. desa r. adde Barbos in Collin. addi L Miror judicium Autoris, ni aliorum, ut fit, vestigia sit secutus. Altera hanc continet quae. i stionem: an defutura in aequin portiones filia successione conceptum eae domi. instrumento comprehensum pactum. testamenti faciendi libe=μt m auferat Z quod nesatur. Nulla additur in legeratio; assignant. alii hanc, quod pacto heri nequaquam possit, ut testandi facultas adimatur, quam qui ex L 1m. de Ses Eccles quod nonnemo facit, etiacere vellet, ineptus es set merito dicendus. Pacti successorii in lege haene quidem habetur , neque magis faciunt . s 17.f. de adim.
leg. Libera est ac ambulatoria hominis voluntas, nec quicquam prohibet, priorem scripturam posteriore corrigere, dummodo libertati huic non injiciat fi cenum, aut lex, aut pactum jure validum, cum alio initum. Non omnem testandi libertatem confraternitatis pacto
tolli, supra diximus. Et quid si vel maxime tolleretur ZiErgone quicquid liberam testandi iacultatem adimit, improbandum statim erit Z Improbandae fuerint igitur omnes, quotquot istam libertatem vel E 3 omni-