D. Iustiniani ... Institutionum libri quatuor. In gratiam cupidæ legum iuuentutis noti maxime necessariis explanati a Io. Sam. Strykio ..

발행: 1726년

분량: 687페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

491쪽

DE MANDATO. 669

De executione mandati.

8. Is, qui exequitur mandatum, non debet excedere Anes mandati: ut ecce, si quis Vsque ad centum aureos mandauerit tibi, ut fundum emeres, vel, ut pro Titio sponderes, neque pluris emere debes, neque in ampli O- rem pecuniam fidei ubere ; alioquin non habebis cum eo mandati actionem, adeo quidem, ut Sabino &Cassio placuerit, etiams usque ad centum aureos cum eo agere Vo-Iueris, inutiliter te acturum. Sed diuersae scholae auctores recte usque ad centum aureos te acturuin existimant: quae sententia sane benignior est. Quod si minoris emeris , habebis scilicet cum eo mandati actionem: quoniam qui mandat, ut sibi centum aureorum fundus emeretur, is utique man

dasso

dantem & mandatarium actionem habete vii de uterque a iudice puniri potest vid. g. 8. N II. inserais obsit qua ex delict. nasi. Ad s. Excedere fines) Hinc mandata dicuntur stricti iuris, ratione executionis, non ratione adiud tionis; Nam sunt contractus bonae fidei. Limitatio est, nisi mandantis plane non intersit, an mandatum stricte an per aequipollens impletum sit L s6. N 62. deprocurat. L. υlt. I. vlt. h. Diuerse Schola Neruam de Proculum innuit Imp. L. 3. I. υθ.'l. 4. j. b. t.

Benegnior in Non enim laeditur mandans remearius emptam tanto preeio recipiens, quanto mandauerat.

492쪽

4 o LI B. III. ΤIT. XXVII. dasse intelligitur, ut minoris si possit) eme,

retur De reuocatione mandati.

9. Recte quoque mandatum contractum, si duin adhuc integra res sit, i) reuocatum fuerit, evanescit.

a. De morte. .

Io. Item si adhuc integro mandato, a mors alterutrius interueniat, id est, vel eius, qui mandauerit, vel illius, qui mandatum susceperit; soluitur mandatum. Sed utilitatis Si possit) Scil. rem aeque bonam qualem desi

derabat mandans.

Ad I. 9. Adhuc integra res sit) Sc. antequam mandatarius impensas in executionem mandati Reerit. Nam postea actionem mandati contra,riam habet Μandatarius L. S. I. 6. h. t. Manesciιὶ Quia mandatarius nullum interesse habet. Quod si ergo illud habeat, cessat facuLaas reuocandi mandatum, veluti in procuratore in rem sitam. L. 3 . S . θ de procurat. Ad I. Io. Adhue integro mandato Aliud erga si id iam impleri coeptum, sic enim perficiendum est, etiam ab heredibus mandatarii, si possint, arse L. 2O. J. pro Soc. Loe. I . pr. s. h. t. Mors alterutrius Nisi negotium tale, quod post mortem demum perfici potest, veluti si epiataphium exstruendum: vel si aliud inter partes Conuenerit. L. I 2. I. .es L seqq. U. h. t. Soluitur mandatum Etiam sine reuocatione expressa. Nam mandans dum mortuus est, reu eas e mandatum & mandatarius moriendo ei renunciasse censetur. vid. l. 4. f. loci Angulare. erea

493쪽

DE MANDATO. 67rtatis causa receptum est, si eo mortuo, qui tibi mandauerat, tu ignorans eum decessisse, executus fueris mandatum, posse te agere mandati a stione, alioqui iussa& probabilis ignorantia tibi damnum adferret. Et huic simile est, quod placuit. si debitores man misso dispensatore Titii per ignorantiam liberto soluerint, liberari eos: cum alioqui stricta iuris ratione non postent liberari, quia alii soluissent, quam cui s uere debuerint. 3. De renuntiationGII. Mandatum non suspicere, cuilibet liberum est: susceptum autem consumma dum est, aut quam primum 3) renuntiandum, ut per semetipsum, aut per alium, eandem rem mandator exequatur. Nam nise ita renuncietur, ut integra causa mandatori reseruetur eandem rem explicandi, nihilo. minus mandati actio locum habet: nisi iusta causa intercesserit aut non renunciandi, aut intempestiue renunciandi.

ergo est ex Rec. Imp. de anno I 6 4. I 99. quod, si

mandatum iudiciale heredis nomine conceptum, hoc morte non expiret.

Distensiore ) Talis dispensat r erat seruus administrationi praepositus Io de solui. Ad I. II. Consummavdun. Et quidem exactissima diligentia perficiendum : nam culpam leuissimam praestat mandatarius L. I 3..2I. C. h. t. Iussa causὶ Veluti aduersa valetudo, inimici

494쪽

4ri L et B. III. Τ i T. XXVII. Do die s conditione. II. Mandatum & in diem differri, i sub conditione fieri potest.

De mercede.

II. In summa sciendum est, mandatum, nisi gratuitum fit, in aliam formam nego. iii cadere. Nam mercede constituta, incipit locatio & conductio esse. Et, Vt gene raliter dicamus, quibus casibus sine mercede suscepto ossicio, mandati, siue depositi, eontrahitur negotium, iis casibus interueniente mercede locatio & conductio intelligitur contrahi. Et ideo fi fulloni polienda curandaue quis dederit vestimenta, aut sar-einatori sarcienda, nulla mercede constituta, neque promissa ; mandati competit actio.

TIT Ad I. I 3. Mercede Honorarium tamen non respuit mandatum l. 6. pr. F. h. t. Differt autem merces ab honorario, quod illa sie certa di detera minata, hoc incertum,& ex liberalitate mandantis dependeat. Loeatio conductio Si factum sit illiberale &Iocari solitum. Alias degenerat in contractum innominatum, δε υι faei,. Quod etiam contingit,si merces non in pecunia nnmerata eonsistat. Mandati eo etit actio J Ιmo datur S a ctio praescriptis verbis ex contractu innominato facio υι des de prasicripi. oreb. Scilicet si fullo statis eam operam in se non suscepit, nec tamen certa mercea determinata.

495쪽

DE OBLIGATIONIBUS, QUAEQV Λ SI EX CONTRACTUNΛSCUNTUR.

Continuatio.

Dost genera contra filium enumerata diis spiciamin etiam de iis obligationibus, quae quidem non proprie nasci ex contractu

intelliguntur, sed tamen, quia non eX male sicio substantiam capiunt, quasi ex contractu nasci videntur. De negasiorum Mone. I. Igitur cum quis negotia absentis gesserit, ultro citroque inter eos nascuntur actioin

TITVLVS XXIIX. Ad pr. Sed tamen quia non ) Haec regula non

est perpetua, nam dc actio ex pacto legitimo, ut de ex aequitate naturali, veluti si filius contra patrem ad alimenta agat, neque ex contractu neque ex maleficio est, tamen nec quasi ex contractu est.

Fundamentum itaque quasi contractuum est iii consensu alteriusficto,& a legepraesumto L. 13. I. . F. commod. Non in laeuo consensu, nam hic ad verum etiam contractum lassicit.L.6. I. a. N LI 8. F. mand. L. 4. pro Me. vid. tamen Dn. Parens Tr. in Are. Inus. . I. m. s. f. a. oritur autem illa consensus praesuinptio, ex facto alterius, quod iunostram utilitatem suscipiti Ad I. I. Absentis) Absentia quidem eausa iuintroductionis est huius quasi contractus; sed tarmen non semper requirituri nam sola ignorantia sussieit, etiamsi alter praesens sit t. I, A. de Net. μ .L. 3- s. eod.

496쪽

nes, quae appellantur negotiorum gestoriun: sed domino quidem rei gestae aduersus eum, qui gessit, directa competita stio; negotiorum autem gestori,contraria. Quas ex nullo contractu proprie nasci manife- sum est: qnippe ita nascuntur istae actiones, si sine mandato quisque alienis negotiis gerendis se obtulerit, ex qua causa ii, quorum negotia gesta fuerint, etiam ignorantes obligantur. Idque utilitatis causa receptum eis, ne absentium, qui subita festinatione coacti, nulli demandata negotiorum suorum ad ininistratione, peregre prinsecti essent, desererentur negotia: quae sane nemo curaturus esset, si de eo, quod quis impendisset nullam habitur9 esset actionem. Sicut autem is, qui utiliter gessit negotia, dominum habet obligatum negotiorum gestorum: ita & contra iste quoque tenetur, Ut admia

Contraria) Ad praestandam indemnitatem αrestituendas impensas necessarias & utiles i. 4s. pr.st. de Neg. gest. etiamsi non perinanserint utiles L IO. insin. eod. nisi pietatis intuitu factae,quae non repetuntur. Vti nec Voluptuariae l. 27. pr. eod. Vtilitergessit) Hic latitat factum obligatorium R. gestio negotii alieni υιiliter suscepta. Nam 'si inutilis gestio, alter non obligatur, quia in eam nemo consensurus praesumitur. Negotiorum gestorum Scil. actione contraria ad indemnitatem.

Tene r) Scil. actioni directa.

497쪽

DE OB L. α QUASI EX CONTR. 673 administrationis reddat rationem: quo casu ad exactissimam quisque diligentiam cominpellitur reddere rationem: nec sussicit talem diligentiam adhibere, qualem suis rebus ad hibere solet, si modo alius diligentior eo

commodius administraturus esset negotia. De tutela. a. Tutores quoque, qui tutelae iudicio tonentur, non proprie ex contractu obligati esse intelliguntur: nullum enim negotium

inter tutorem & pupillum contrahitur: sed quia

Exacti mam ) Hoc est, prae stat culpam leuis

simam.

Si modo alim diligentior Sc. adfuisset Inde hiς verbis videntur restringi praecedentia, ita ut eo tantum casu ad culpam leuissinam teneatur gestor,si se obtulerit,cum tamen alii diligentiores adfuerint l. 6. f. I 2. st . deneg. gest. alias vero tantum ad culpam leuem. L. 2O. C. eod. & ibi Brunnem. in Comment. Sed in puncto iuris verior videtve

sententia, gestorem in genere ad culpam leuisti mam praestandam, Obligans. L. 24. C. de Uur. L. as. I. I 6.1.fam. herci Culpa enim est se immi stere rei ad se non pertinenti. Ergo Vel hoc omi tendum vel exactissime expediendum. Nisi nego tium plane periculosum sesceperit, quod nec do minus faetiirus fuisset, ubi etiam ad casum obli gatur LIO.s II. V. de Neg. gest. In susceptione autem negotii alias perituri, ad latam tantum culpam tenetur. L. 3. I. 9. 1. eod. Ad I. a. Contrahitur Consensu expresso. Prae sumitur tamen consensus pupilli ex utili adminis stratione tutoris; τque Ut in neeotiorum gestione. Tutela

498쪽

4 6 LIB. III. TIT. XXIIX.

quia sane non ex maleficio tenentur, quasi ex contractu teneri videntur. Hoc autem casu mutuae sunt actiones. Non tantum enim pupillus cum tutore habet tutelae a

ctionem; sed & contra tutor cum pupillo habet contrariam tutelae, si vel impenderit aliquid in rem pupilli, vel pro eo fuerit obli

gatus , aut rem suam creditoribus eius obligauerit. De rei communione. . Item si inter aliquos communis res

si, sine societate: quod pariter eis legata

donatane esset, ct alter eorum alteri ideo teneatur communi diuidundo iudicio,

Tutela actionem Sc. directam, ad reddendas rationes, & praestanda damna dolo ae leui culpa data l. 33. pr. F. de admin. tui. nisi negotium in specie tutori iniunctum, ubi praestanda tantum eulpa lata. L. 7.42. F. eod. Caeterum actio haee in codice appellatur arburium tutelae, quia hic musera iudicis arbitrio componenda vid. tit. C. arbitri

ruta

tietase & inde nascens obligatio est ex vero contra ctu & expresso sociorum consensu. Vnde actio pro serio nascitur. Hic autem de communione ineidente agitur. Communi diuidundo Haec tamen actio interis dum etiam in vera societate conuentionali datur, 'si sc. ad res communes diuidendas agat so- eius. L. I. σΩ. g. comm. diuid. Ab

499쪽

DE OBL. ASI EX CONTR. 477 quod solus fructus ex ea re perceperit, aut quod socius eius solus in eam rem neces issarias impensas fecerit; non intelligitur ex contractu proprie obligatus esse: quippe nihil inter se contraxerunt : sed quia ex

maleficio non tenetur, quasi ex contra teneri videtur. De hereditatis communione.

4. Idem iuris est de eo, qui coheredi familiae erciscundae iudicio ex his causis o ligatus est. De aditione hereditatis. s. Heres quoque legatorum nomine non proprie ex contractu obligatus intel- ligiis

Solus Solitaria ergo administratio rei communis est hae tam obligatorium, ex qua, si utilitas rei communis promota, alterius socii consensus praesumitur.

Necessariri impenses Sed annon utiles etiam' Resp. affirm. L. 3 8. Is de R. V. si iis res pretiosior

reddita. Harum tamen intuitu competet actio neg.

gest. l. 6. f. a. de Neg. gest. Ad I. 4. Gheredi Ille quasi eontractus dieitue

hereditatis communio, ubi factu in obligatorium est administratio solitaria hereditatis, animo eo

heredem sibi obligandi facta l. I 6. 4.sffam. recisi

milia erescundae milia hereditatem deno . tat, recisicere, est diuidere. Ad I..Legatorum nomine Ηie quasi contractus vocatur aditio hereditaris ; Vbi dum adit hereditatem heres, praesumitur se ad implendam de .

functi voluntatem obligasse L s. s. a. de in is A. Lega

500쪽

ligitur: neque enim cum herede, neque cum defuncto ullum negotium legatarius

gessisse proprie dici potest ; tamen quia

ex maleficio non est obligatus, quasi ex contractu debere intelligitur. De solutione indebiti. 6. Item is, cui quis per errorem non debitum soluit, quasi ex contractu debere videtur. Adeo enim non intelligitur proprie ex contractu obligatus esse, ut si certiorem rationem sequamur, magis, ut supra diximus, ex distractu, quam ex contractu. possit dici obligatus esse. Nam qui soluendi animo pecuniam dat, in hoc dare videtur, ut distrahat potius negotium, quam eontrahat. Sed tamen perinde is, qui accepit, obligatur, ac

enim cum defunctus ex vero contractu obligatus sit, etiam heres ex eodem obligatus est, quia con tramis in heredes transeunt. L. I 3. C. de Contristia put. f. I. insta. de perpet. re temp. a P. Legatariis Vero non obligatus erat defunctus, cum haec semper reuocare potuerit 3 heres itaque adeundo agnoscit testamentum, &inde actione ex testamen

tot obligatur. Ad I. 6.' Non debitumsoluit PIte tactum obligatorium non est indebiti solutio, sed acceptio. A cipiens enim quisque tam ingenuus esse praesumitur , quod pecuniam alienam sine causa retinere Nolit, cum alioquin furtum committeret si scienter

retineret L I3.s' de Condi I. Art.

SEARCH

MENU NAVIGATION