Aristotelis Stagiritae vitam a Laertio Diogene elucubratam, nunc in tres distributam partes criticis exponit commentariis Joseph Prisco ... : Philosophi hujus Genus, Vitam Mores, & Interitum, aliaque scitu dignissima ad rem istam spectantia, contra V

발행: 1738년

분량: 259페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

δωμων, δωμονιος,δαμμον, ac δαμιονίη . At largiar quamvis Lyceo , hanc Hesiodiam , Platonicamque nomenclaturam plausibilem in Graecia , communiterque receptam : quid tum inde ζ Eritne fortasse Aristoteles ex illis unus, qui Hesiodi, Platonisque judicio δαμ- , vel

δρυμόνιος nuncupari promereatur ζ Age nunc sedulo alia quantum in rem inquiramus , videamusque , num comveniat optime ad pedem cothurnus.

Dialogo, qui Craulus inscribitur, Plato Socratem cum Hermogene alloquentem introducit, atque ab hoc ille sciscitatur: nunquid noverit ipse , quos Hesiodus Daemones dixerit esse , & qtiodnam aureum primum hominum genus y de quo sic Poeta cecinit. Als tibi ct Mece genus fatis eoncessit iniquis, Daemones hi, Ductique boni terris Socitantur, Depellunt mala, suntque hominum cinodia firma.

Carmina haec aggrestiis enarrare Socrates inquit , se arbitrari Poetam sane dicere, aureum genuS, non e X auro produEium,sed Bonum,& Pulchrum; atque ex hominibus qui nunc sunt, si quis Bonus est , hunc aurei illius generis elle . At Boni aliud quid sunt , subdit idem

quam Sapientes ζ Hoc itaque prae omnibus dicit Hesi dus, velut mihi videtur, quia Sapientes , e Prudem tes fuerunt , δαμονας ipsos , quasi δακμονας nomina vit , & in nostra prisca lingua hoc ipsiim existit nomen .

Reete igitur & hic, & alii multi Poetae dicunt, qui scribunt, quod ubi quis Bonus vita functus fuerit, magnam portionem , & honorem habet , & sit Daemon juxta sapientiae cognomen. Hac itaque ratione &ego sentio, omnem Prudentem virum , qui Bonus fuerit, δαμόνιον esse, & viventem, & vita sunctum , recteque Daemonem appellari. Haec sunt quae apud Platonem legimus. Ergo quoniam praeter virum bonum nemo δειριρνιος appel-

22쪽

CUM COMMENTARII s. '

Iandus, praesto est, qui sano consilio neget, Daemonii cognomentum recte Aristoteli impertitum a Peripato. Quam bonae frugi homo, quam plenus pudoris, plenus fuerit religionis Lycei ante signanus, id aliorsum pertinet , atque brevi tempore alio loco dicetur a nobis. Quanquam Lyceo ultro concedo , ac libenter do, Hesiodi nempe veterrimi Poetae tempestate, δρυμονος ,

atque δωμονίου appellationem bene audiste; Aristotelis tamen ejusdem temporibus odiosam illam , & infestam sane habitam , nemo quisquam , licet e Peripato , pom

hae inficias iturus. In veteris nanque Testamenti Graecis codicibus septuaginta Interpretum versione haec hahentur : εθυσαν δαμονίοις , ψ ου Ο immolaverunt Doe- 23 montis,'non Deo. Et in quodam Psalmo : οτι πανπς οῖ Θεοἰ χων εΘνων δαμονια ψ Quoniam omnes dii Gen- a sitim Daemonia ; sicut etiam alio Psalmo: έ σθω ma αις Dnους , ψ πὰ Θοαπρος αυ ν τοῖς δαμονίοις ψ Et immo- 25

Doerunt filios suos, os Uias suus Daemonibus . Non dubium est igitur, quin septuaginta Interpretum aetate apud Grajos Daemonii appellationem abominandam fuisse , detestabilemque existimaram . Attamen si Lyceo non ita videatur,dicat quaeso:cur Daemonii magis vocabulo,quam alio eruditissimi Septuaginta usi suerint ad indicanda execrabilia Idola y Commendabilis sorte aliquid in Hebraicis Scripturarum voluminibus de falsis simulacris illis iidem Interpretes invenerant, ut ipsa debuissent honorifica Daemonii appellatione decorarer quoniam in iis sedem , domiciliumque suum Satan collocaverat, ideo a doctis Septuaginta Graeco semmone fuerunt nominata Daemonis . Hoc ita perspicuum est, ut id qui neget, eum sanae πentiS non existimem . Quod vero a Stagirita non longe Sacrorum librorum

in Graecum versio fuerit celebrata, facillime liquebit. B et Ari-

23쪽

Aristoteles enim impietatis crimine accusatus, Chalcia, dem profugit Olympiadis centesimae , & quartaedeci- mae anno tertio, ut traditur; Ptolemaeus vero Philadelphus Divinam Scripturam in vocem Graecam ex Hebraica lingua, Olympiada vigesima quarta supra centesimam transferri curavit . Ex hoc colligere poteris , Daemoniι nominationem apud Grajos Aristotelis coaetaneos fuisse contumeliosissimc acceptam. Quid, quod antiquis etiam Graeciae Leculis male audiebat nomen Daem niι ῖ Apollo nanque Milesius ille de Iudaeorum religione aliquando consultus, resiponsio haec indidit r* I Η δέ Θεον βασo ia, ψ mmmρα ποοῦ παντων

Quae totidem verbis sic suere Latinae consiletudini tradita , recensente Marco blusero. Et Deum regem , ct genitorem omniun, Guem Terra timet, Caelumque , ac Mare ,

Et latebra tartareae , atque Daemones metuunt. Verumenimvero Daemoniι Cognomentum post

Christum natum Aristoteli tributum insusurrabit sortasse quispiam de Peripato. Belle plane . At Augustinum audiamus , num in Daemonis notatione vires ipse addat, vel demat responsioni o Nos autem verba sunt Sandii

18 Doctoris sicut Scriptura loquitur , secundum quam Christiani sumus , Aeteus quidem partim bonos, partim

malos, nunquam vero bonos Daemoves legimus. Sed ubi eunque illarum literarum hoc nomen positum reperitur,

e Daemones , sive Daemonia dicantur , non nisi mal gni significantur spiritus . Et hanc loquendi consuetudinem in tantum populi usquequaque secuti sunt, ut eorum etiam , qui Pagani appellantur , Deos multos , sic Damones colendos esse contendunt, nullus sere fit tam

24쪽

CUM COMMENΤARII S. Ig

Γterat us , o doctus, qui audeat in laude vel servo sux idie ere , Duemmem habes . Sed quilibet si hoc dicere -- Derit , non se aliter accipi , quam maledicere voluisse,

dubitari nou possit . . 'Dilucide quamobrem, atque perspicue cernere est, superioribus , posterioribusque Leculis Daemonii nomen suisse contumeliosissime acceptum . Et ita sane primum nuncupantibus δαμονιον Aristotelem, quocunque id ac- , ciderit aevo , ignominia illum potius assicere , quam eX- ,

tollere Iaudibus iis animum fuisse crediderim ; quam in magistrum jactam contumeliam , in bonam deinde

Partem, ut moris est, vertere insudarunt ejus alumni,

sectatoresque Graeci, atque Latini. Sententiae huic meae tantum ponderis, auctoritatisque adjungit Divus Hieronymus, Graecis Itieris non vulgariter eruditus , quod si quis veritati huic dare manus recusaverit , minus eum multo ab insania abhorrere , quam a temeritate dixerim. Sancitus porro hic Ecclesiae Doctor verba Psalmi nonage simi, δι-ονίου μεσημβρινου Latina reddens , Insanientix meridie interpretaturis Nescio quorum instructi monumentis Graecorum 'Bessarion Cardinalis, & cum eo Rhodiginus Coelius fuerint opinati , λαυόνιον cognominatum Aristotelem propterea,quod naturalium scientiam rerum in primis com- ὀφplexus sit, quarum ratio sublunari fere continetur mun- do , qua in parte Daemonibus praescripta putabantur I ca . Ea sententia , praeterquam, ut dixi , nullis sit antiquorum suffulta documentis, Peripato etiam in Aristotelem suum tanquam in I Θαν quendam intuenti munus arridet.

Quamobrem frustra eruditissimi viri sit bona eorundem venia distum ) in pervestigando ia tantur I cur apud Grajos Daemonis cognomentum adhaesisset Aristoteli p

25쪽

teli ' quando id in illius opprobrium sedium nequeat duis bitari . Nonne fortasse inter antiquiores quidam inven-3 ti, qui Stagiri tam incubi Daemonis filium dixerinsiNonne ipsissimi Graeci Peripatetici, ndem 'thii Daemonis 32 monitu Philosophiae studium ingressum profitentur PNonne, tandem, idem ipse daemoniacis semper animi dotibus locuples, ornatusque apparuit y nempe nocendi cupidus, superbia tumidus, invidia lividus, falla-33 ciisque callidus,qualem facit Damonem Augustinus Sanctus. Quid hic monstri igitur, si a parente, si ab st diorum suasore suo , ac a proprio ingenio, moribusque Daemoni non absimilibus, a vetustioribus Graecis δωριο- να Aristoteles fuerit contumeliose appellatus y Testis

est Τertullianus, qui, Gentiles, ait, Daemonium vocas se hominem aut immunditia , aut malitia , aut insolen-3 tia, aut quacunque macula insedium, quam nos Dae moniis deputamus . - Η adtenus de cognominibus iis actum est, quorum nobilitate, praestantiaque Aristotelem suum extollere sategit Lyceum ; nunc recensendum restat, quibus di-' gnum reputaverit illum dodia vetustas , ut facile quisique assequatur, quam confidentissime Aristotelea familia antiquior indoctam detulerit posteritatem . Divus Baslius Stagiri tam appellat Belial, hoc He-33 braeorum vocabulo designans hominem omni ratione , humanitate, religione, pietate, & probitate destit tum. In Salomonicis nanque proverbiis invenies: Homo Belial es vir sanus, ore perverso incedens, annuit ocu-

is suis, indecore pedes suos succutit, significat digitis

suis , persersitates habet in corde suo, concinnat malum omni tempore, immittit contentionum occasiones. 36 Epicurus Aristotelis coaetaneus, illum cognomina vit ex na. Aldobrandinus in sua Laertii versione, hujus

26쪽

CUM COMMENTARII s. . Is

ius vocabuli vim, significatumque Latio non exponit, Contentus tantum ejusdem elementa e Graecis Latina reddidisse, inquiens motum , Marcus vero Meibomius, Prodigum legit . Eruditissimus tamen Gassendus prO- pius ad rem accedit,illudque --ν,quosluxu perditum interpretatur. Verum de Asotis haec scripta apud Cice- 37ronem habentur : Nolim inquit mihi fingere Asotos,ntsoletis, quἰ in mensam vomant , qui de conviviis auferantur , crudique postridie se rursus ingurgitent ,

qui solem, ni a junt, nec occidentem unquam viderunt nec orientem, qui consumtis patrimoniis egeant. Quid pluraῖ Ipsissimus Aristoteles solos per eadem fere ver- ggha definivit. Βαττος quoque, Rhodigino narratore , fuit Stagi-rita cognominatus t idque, ut quibusdam visum , αποm βαπαρκων , quod praeterquam impedite loqui , ac balbutire; versute, & fraudolenter agere Latine quoque interpretatur. Tullius vero, pro essurire illud vi- gydetur accipere inde ad eos translatum , qui nugas deblaterant, quemadmodum observat Erasinus verum erudito huic viro arridet magis dietum sui sie , pro dolomais agere. Sit undequaque tamen deductum id Batti o cognomen , quam apte in Aristotelem quaquaversum quadraverit, pluribus docebo alias: illo enim nemo do losior, nugator magis nemo apparebit. Ab Attico nominatur Besia acris , versipellis . AIEt revera quicunque in Stagiri tam intendat animum, nullo quidem negotio percipiet, adeo acri, Vehemen lique eum incitatione adversus nobilissimos quosque an liquitatis Philosophos fuisse inflammatum , ut sepositis hominum mni ibus, bellu inum prope induerit ingenium. Aristoteleas versutiloquas malitias tunc deinde in aperis ' .ium prodidissse comperies , quando ejus affectatam seriamonis

27쪽

monis obstaritatem , doctrinaeque inconstantiam na randi nobis erit idonea occasio. 42 Athenaeus, Delirantem Pharmacopolam ; Cephis 43 dorus, Voluptuarium, o Catilionem dixit. Sed cur laboro in PhiloQphi hujus cognominibus hinc , atque illinc exquirendis r Illorum uberem me1lem congessit Ti-4 maeus historicus r tradidit quippe Graecus iste scriptor, illum fuisse audacem, petulantem, insipientem , indoctum, hominem invisum , quod pretiosam tabernam medicam clauserit, & i ta quamvis aulam , & scenam minsiluerit, voracem quoque lurconem , ad palatum omnia

reserentem

Verum non video, Suida , cur Timaei haec tibi stomachum secerint: non enim is illorum unus, & unicus au tor habendus. Si quos culpandos autumas , priscos Graeciae scriptores in judicium voca ; illos, inquam, qui eodem Aristotelis aevo , aut non longe ab illo distantes cum gloria viguerunt: ii porro magnificos hoste, gloriososque titulos Peripati principi indiderunt- Et quamvis artus, nervosque totos adversus eosdem intendere coneris, immunes tamen a mendacii crimine inveniendos autumo. Quis, obsecro, adeo vecors, ut sibi suadeat, celebres fama viros tam turPla confingere , ct comminisci ausos , si his contraria quam plurimis eXplorata eL se , temporum Vicinitate, potuerant y Quo nanque praesidio turpem obtriatatorum notam declinaturi Epicurus, ut alios praetermittam ) Democharesque , unus nempe tanquam Asotum , alter vero veluti patriae proditorem, fortassis vivum, taxans Stagiritam, ius obvia omni--bus haec illius mala lacinora sese dedissent' Quid patriae proditorem Hoy Idem ille luculentiss-4s mus Historiarum aetatis suae scriptor, Aristotelis coaetaneus, Demosthenisque nepos Demochares, de quo jam- dudum

28쪽

CUM COMMENTARII S. I 7

dudum dixi, narrat, Philosephi se hujus epistolas adversus Athenienses invenisse ; & quod Olyntho Thraciae urbe ab Philippo Macedone subversa , Stagirita ditissimos Olynthiorum quosque ad spoliandum Regi prodidisset. Egregia certe saeta , & nobili Philosopho dignat

Parcat igitur Timaeo aliquando Suidas, parcat, dico, seratque, patiatur, & sinat libenter de Aristotele antiquitatem male sentire. Si philosophiam profitentis animum , virtutis, & gloriae non concitent stimuli , aut infamiae metus non coerceat, in ossicioque retineat; debebuntne praeteritarum rerum assidui narratores sustinere manum, & in jugulum turpiter desciscentis a sapientia , in posterorum emolumentum , d decoris , ignominiaeve tela quasi aliqua non intendere 'Nec acerbe adeo se, ut arbitror, viri cloisti cum isto Philosopho gessissent , si humano modo, sit usitato more, si saltem uno aliquo in genere peccasset. Quantata suerint cujus generis cunque detestabilia Stagiritae crimina, passim narrare operam dabo. . Verum enimvero ut praecordia in Timaeum excandescentia prorsus compescat Suidas, quod oculos, animuinq; ad vetustum hoc Epigramma ipse convertat ju- 46heo , & tunc videbit tunc Oppido quam aperte , ut blandissime potuit fuisse Timaeum de Aristotele loquutum . Quod dixi Epigramma tale est e

Ecce latinus sensus illius. Parvus , calvus, balbus Aristoteles , Libidinosus, ventricosus, concubinis convinctus, 'C D-

29쪽

18 ARISTOTELIS V ITA In doctus iste fersuum scriptor,

DGuens , insipiens, nefarius , insolens, futilis. Ii tandem sunt egregii tituli, haec cognomina ab ethnica, vetustave natione Graecorum Aristoteli impacta, quibus Lycei porticus exornavit, ut omni aevo, tanquam in tabula , Stagiritae vera imago posteris apis pareret. Si vero sciscitabitur quispiam , quo ne cognOmento ab orthodoxis, meo judicio, insigniendus Aristoteles Z Hoc meum non esse respondebo : Franciscus ta- en Patricius ad Gregorium XV. P. M. scribens, inmemoriam ei revocat, quod Sancti Patres Arototelem nonnisi cum infamia nominarunt.

PARTIS PRIMAE

S. II. LAERTII DIOGENIS VERBA.

S Platonis auditorum maxime germanus fuit: balbus erat voce, ut est apud Timotheum a Atheniensem in libro de Vitis: sed & cruribus exilibus, parvisque oculis Praeditus erat: vem ne pretiosa, anulisque utebatur, tondebaturque.

COMMENT ARIUS IN S. II.

x IT X Apollodoro habetur, quod annos natus septem- , decim , ad audiendum Platonem se Stagirita con tulerit, sub cujus disciplina viginti annorum spatio a fuit . Eumelus vero, illum tricesimo aetatiS anno, eodem

30쪽

Platone magistro , Philosophiae studere coepisse scribit. Eusebius tandem Caesariensis Episcopus, in Olympiade a

tertia supra centesimam haec annotat: Aristoteles decimum octavum aetatis et us annum,Platonis auditor est. Ut in Apollodori sententiam eat Laertius, Eumelum respuit, perperam tamen, nisi me salio . In veterum porto literarum tradiatione exercitis nota res ,

quod patrimonium satis lautum, luxui nimium indul-vens quum effuderit Aristoteles , stipendia fecisse primum ; dein male illi militia cadens , pharmacopolam fuisse; Pythioque sic ei oraculo consulente, Philos,

phiae tandem operam dedisse. Re tamen perspecta , haec omnia per aetatem Stagi- rita explere non potuit et quantum , quaeso , tempus militem , quantum pharmacopolam , priusquam ad decimum septimum aetatis pervenisset annum , dicemus

illum egisse Z Num aetate puerili paternam haereditatem dilapidasse affirmabimus y Quomodo facile potuit primam illam aetatulam sitam effiae nate ad illecebras gulae, inguinisque deserre, si. post parentum obitum , a Proxeno Atarn eo educandus suscipitur Z Verum haec tam implicita , dissona adeo , inter sese optime conve- Φnire, concordiaque mirabili congruere apparebunt, si fides adhibeatur Eumelo. Accedit eodem , quod Timaeus historicus eo nomine Aristotelem suggillaverit,

quippe qui sero discere coeperit.

Antequam ad Platonem adiisset Stagirita , eum Sapud Socratem triennium mansisse discipulum refert Ammonius; sed hoc a Graeculo false proditum reor: sexdecim Porro ab interitu Socratis annos nascitur At ustoteles; nempe anno primo nonagesimae quintae Olympiadis e vita ille recesserat; i ste vero, anno eodem, no- 6-r agesimae tamen nona Ortus est marratore Laertio . -

SEARCH

MENU NAVIGATION