장음표시 사용
271쪽
Paupere in domum tu. bet induet inedum Para auresea, ali.
quid patianotat in via publica. Turba Corrisorum eate nis Turearuereptam hia. manissime tecipit,&aIit .
tate excepe rit octingen. tog o utas e
barbaris p νη ratig aufugietes
a 16 VITA, ΕΤ GESTA VEN. SERVI DEI
pauperibus pararetur esca, ne quid in publica via illis molestiae inferretur, patere Omnino portas domus, & co induci pauperes iusserat,donec cibi pomrigerentur, panis nempe, pulmentum, carnes,ac vi
num. Id quod iureiurando ab oculatis testibus confirmatum huc transcripsimus. Supprimendum minime putamus, quod in decliuio anni I s 7 I. fertur charitati, & gloriae Alexandri obtigisse . Agebat ille tum publicas Deo gratias de reportata ex Turcis per Christianam classem victoria, cum frequens Corsorum turba remis,& seruitio Turcarum erepta gregatim ad Alexandri perfugit opem; complectitur illico beneficus Pastor summa voluntate omnes , habet apud se humanissime, laute reficit, & larga stipe locupletatos remittit .
Illud quoque non sine laude singulari adnotatum
est hospitalitatis exemplum , quod is erga instingentos nautas exhibuit. Invadentibus enim pyratis Cetloces piscatorum vellentium coralia inter Satadiniam, & Corsicam , hi vitae magis , ac libertati, quam rei cum prospicerent,Celocibus vltra septuaginta , rebusque omnibus direptioni barbarorum permissis ab illorum vinculis cauentes Ceruionem parant ad Alexandri confugium, quem fama charitatis iam fecerat apud omnes admirabilem . Alexander ad rumorem insertumj, miserorum aduentum studio beneficentiae prqueniens , propere hospitium apparat, & epulum , praecursoresque cxpedit, qui aduentantibus occurrant, ad epulas inviarent, & in hospitium Episcopale ducant. Accedentibus it obvius ipse iucundissima fronte, hilari assi bilitate, & mira charitate in Ecclesiam primum , deinde
272쪽
deinde sub sua inducit tecta. Metu, itinere, fame ,&i amara quassatos solatur, de aerumnis huiu, vitae mortalis aliquandiu verba faciens docet gratias Deo agere, quod opportune barbaricam seruitutem
ipsorum ceruicibus subtraxerit. Inde vescentes ut libere munificentia sua viantur prouocans, medite, inquit, filii, comedite, vestrum est quod comeditis, non Episcopi: in seruiebat ipse discumbentibus, introspiciebatque mensam , ne quid cuipiam de octingentis viris deesset. Mane iterum cibo refectis panes, pecuniamque pro viatico tribuit. Accessi porro tantae liberalitatis pretio, quod illis Bastitam ad Gubernatorem tendentibus , Alexander praesectum domus co praemisit , qui aduenientibus
cibos paret, ac de re omni Gubernatorem certio, rem faciat, utque apud illum bene sint, precetur ἔqui redeunte Genuam trireme , qu e eundem Gubernatorem in Corsicam aduexorat, ea omnes Genuam traduci curauit. Apparet recens modus paternae humanitatis non reiiciendus . Naviculam agens quispiam cum videret praedones ad se plenissimis velis nauigare, nauiculam deseruit prςde , dilapsusque est natatu e barbarorum manibus . Uerum spe recuperande destitutus in eam mentis imbecillitatem , & desperationem actus est, ut iacturam submersione sui ipsius reparandam putauerit. Id ubi accepit Episcopus, miserum hominem ut apud se diuersetur inuitat, ad meliorem spem reuocat, animi solatur egritudinem, cibo pascit, rogatque, eo hospitio, & mensa , quoad voluerit, perituatur . Dum tantam Lexandri hospitalitatem, ac magnificentiam consector, offertur quod exemplo P E e rum
talitatis , remiserieordigea emplum .
273쪽
a 18 VITA, ET GEITA VEN. SERVI DEI
rum dissimili infantulum morti expositum clemen Mira itε pro ter ad vitae usuram perduxerit. Progrediebatur ali-ἰ. .. . ta' quaΠdo Ceruione ad Franciscanorum Coenobium , morti expo. Occulta, & agresti Via, comitatus Thoma Georgio domus Pra ecto,alijsque de familia . Inter eundum, ecce quasi vagitus pueruli insonat. Stetere uniuerissi ; aures, oculi tenduntur circumquaque . Conspexit Episcopus ea parte , unde clarius vox meabat, ab arbore pendens inuolucrum pelliceum ex capra. Ad rem indagandam mittitur Praefectus domus,qui . deposito, & inspecto volumine , infantulum recens . , - natum reperit: quem rite baptizatum cum ex appo-- - sto Chirographo constaret, Alexander parentum impietatem detestatus,prolisque fatum complorans, tradit educandum nutrici, diligenterque curandum, pacta mercede, ac soluta quousque adolesceret, aut conquisitis parentibus redderetur. Quod in alio fuisset suspicioni Ohnoxiu, in Alcxandro diluit probata vitae sanctimonia ; & nullam ipse extimuit ex humana calumnia notam, ne Charitatis deesset off-cio, satis conscientiae testimonio , & patrocinio di
Dari Papiensibus totidem charitatis documenta Q iid hae in non permisit breuis illic vitae tractus ; non omifiere seceri yi tamen omnia . Nam mendicis qui sede, cis, ac tecto carerent, vitam simul inopem, & vagam tra dueentes, domicilium satis honestum, aere suo conmductum parauerat Vbi reciperentur, panes in diexpromens quibus alerentur, Crebroque domum , perlustrans, ut omni parte nitida, & bene composita haberetur . Xenodochijs insuper variis , pupillarumque Collegio, statas eleemosynas multorum nummorum in menses sngulos erogabat.
274쪽
Longam vestimentorum pompa explicarent nobis inopes, si quotquot ille nudm obtexit in mediuvocarentur. Sane Sixtus Negronius ex Francisca no ordine confessione iurata testatur , & sibi ab Alexandro identidem suppeditatas vestes, ne indecore prodirce, & Angelo Palenti humaniorum litteratum Magistro , ac concionatori prouisas in annos singulos fuisse : ut interim taceam Clericos e Sem nario, Sacerdotum complures, Occultaeque paupertatis verecundos inopes, atque peregrinantes , di quibus antea . Aemulatus Antonij Saulij Aut largitatem , qua seruandae puellarum egenarum pudicitiae dotalem censum indotatis constituerat, nonnullis cius sortis dotem de suo sanciuit Alexander, qua illae legitimo coniugio sunt collocatae. Inter quas iure sorores geminas rogatu suo Bernardinus Rouarinus Papiensis id beneficium adeptas recensuit. 'Luce meridiana clariora sunt,quae pro animarum cultu, & salute praestitit adiumenta, huc iterum non aduocanda : Si excipiantur soluta mortuis parentalia, quorum subsidio etiam ossicium defunctorum , aliasque preces quotidie quoad licuit, recitabat, &in idem Charitatis opus, quod Deo dicebat acceditissimum, suos cominuo adhortabatur. 6 C rerum usitati Tinum Alexandro fuit, ubi munificentiae, & largitioni non subesset res, nec conquirendae facultas, ad celestes, diuinasque opes orando confugere.
275쪽
aro VITA , ET GESTA VEN. SERVI DEI Prudentia. :C A P.
Quibin pria dentiae partihi ait uerit
mia, non ea quidem,quq ca nis est, quaeque tertena sapit, quaerens ipse quae sita sunt ;sed ea , quae Coelo edita mores humanos aequis rationibus moder*tur, coelestia prosequi, coelestia assequi docet, honestos fines , honestas fimuI vias agentibus definiens. Non potuit non prudenter operari, cui continuo diuinarii in colIustrationum affulgebant radiI ; quem natura ad id quod rectum est prona, Virriisque experienti;s , dc longo v se confirmata, deduccbant. Consilio sag ei pollens adequata conatibus anxilia nullo negocio parare non at. Iudicio haud fallaci a noxijs utillia caute distinguebat. Solicitudine non pigra , destinata rebus agendis adminicula celeriter, Constanterque applicans. Ad haec plurimum contulit expedita animi docilitas , t qua ubi deficeret proprium , alienum facilis consilimn sectaretur il .i Huic dicto ea suistagantur , quod Privpositum , agens tranquille semper, communique o Innium, approbatione Congregationem suam direxit, propterea a B. Carolo apud Summum Pontificem Vir maximae prudentiae commendatus . Quodque Epi
scopatui Neriensi tanta praefuerit boni, sapientisque
276쪽
regiminis gloria , ut cunctorum sibi amorem, ac reuerentiam comparauerit, illiu scit Ecclesiae tum Clerus, tum populus insignem Praesulis prudentiam datis litteris ad Pontificem extulerint. Ducibus , ac Senatoribus Genuensibus tam certo , ac luculenter innotuerant perspicaces , ac recti sensus Alexandri Antistitis, ut nihil alicuius momenti a Praefectis Insulae tentatum vellent, eo non approbante. Nullam
porro quod admiratione dignissimum est cum Republica unquam habuit de Iurisdictione conti uersiam; tanta fuit Episcopo prudentia . S. Carolus alioquin sanς, alteque mentis Preses hunc administrationi su et Consiliarium adhibere selicitatis loco
duκit, quippe cuius animum integerrimum , & diuini consilij vim probe cognouerat. Maximam prudentiae laudem parauit sanctissimis P utintia ii, conditis legibus ad bene gerendam Ecclesiam, ad delectu in optimorum ministrorum, quos ipse quan- .lesia. tum licuit nonnisi probate viis, ac doctring prsp
suit : quamuis initio sui Episcopatus inst licitati
temporum prudenter condonans plerosque ignaros, incultos, suspecti nominis pati , nonnullos etiam is eris ordinibus initiam cogeretur z quandoquidem ... , . qui populo sacra ministrarent meliores, aut aptiores adessent nulli. Qiis prudent specieS non parum. . .ι fuit a Gregorio XIII. commendata: cuius fertur prsceptum In hanc rem , Panem ex ea, qus suppetit farina conficito . Probata tum etiam cum Ale- i ixander tres Parochos publici concubinatus reos α, Sacramentorum collatione nou repulit, ne populus salutaribus, ac necessari, adiumentis fraudaretur .
ut & alias egit cum eiusdem criminis Sacerdotem hiscopali aut titate iam loco dumtum,arripi et
277쪽
Probatur elarissimo eis nemplo.
te dein arma furentium manu, loco restituere cogeretur, Ratus illo in tempore utilius furori parum' per cedere, quam grauioribus malis locum reli
Errata subditorum condonare , corripere , castigare pro temporum, ac personarum ratione promptum habebat,ut cui venia usus esset, venia, cui correctione, correctio adbiberetur. Correptiones Ita
temperabat, ut alias plus olei, ut aiunt, alias plus vini infunderet. Remissior enim correptio, ubi opus est aspera, mollities est, non lenitas : durior autem, ubi mitis fatis est essicax,squities est, non castigatio. Mitibus modis dissidentes ad concordiam, arma mouentes ad pacem, Clericos ad studium, & pietatem, csteros a vijs in bitatum ad semitas salutis perduxit. Asperis Haereticum ad Fidem Catholicam, ministrum Genuensem ad resipiscentiam . &obedientiam , Bartholomaeum Mucantium ad alienum restituendum, reduxit . Habuit autem raritate sua praeclarissimum illud prudentiae nomen , quod ubi salutis remedia monendo, & corripiendo minia straret, tanta consilij, & benignitatis arte occultabat, ut & monito proficerent, & monitorem moniatus ardenter redamaret. Id quod inter plures nominatim sex concubinarijs accidisse legimus in vidi
Substituamus di hoc prudentiae quammaxime v- Sh exemplum Papiae, editum Coloni tres geni. malo potius quam studio iustitiae ducti,in Paroelium suum coniuraueranti postulantes apud Episcopum capita accusationum promunt. Ille conquerentes audit placido, sed apert1m coniurationem comp*riens, versa in eos postula curus se imi abductos,
278쪽
mali consilij redarguiti increpat iniquam mentem ,& peruerse ad vindictam assumi conuentiones monet . Illi suavi correptione aequi , bonique , stimulis quoque acti conscientiae , crimen ingenue confessi, accepta ab Episcopo venia regrGdiuntur , frugemque meliorem ipopondere. Verum ne Parochus hoc se patrocinio tutum putaret, ad se vocatum, secreto loco, paterno arguit affectu , exprobat imprudentiam, & ut posthac , vel ab ipsa maleficij specie caueat, pluribus docet. Quod is pariter
summa animi voluntate accipiens egit gratias Praesuli immortales , & consilia secutus vitam CX inde smaiori cum laude duxit. Hac prudentiae arte ruit rusticorum coniuratio, simul & stetit Sacerdotis fama, & quod est maximum, utrique a peccato sunzvindicati. En domesticae prudentiae genus illustrissimum , . Qiu ab Apostolo didicerat, Episcopum domui suae bene Praepositum esse oportere , alioquin Ecclesiae Dei diligentiam habere non posse , prudenti, sanctissimaque disciplina familiam suam rexit. Modicam, sed talem sibi asciuit, quae moribus , dc Vita domum Episcopi non oneraret, sed ornaret; verbo illam, & exemplo sito erudiens, quo melior in dies fieret: nemini tamen grauis , nemini importunus,
Praefectum domus habuit constitutum,qui secum gesta, dietaque singulorum ad notaret; collata illi
quoque castigandi facultate. Solemne erat errantes paterna charitate redarguere , peccata quaedain pro tempore dissimulare , quaedam etiam punire . Cuilibet ossicis sui regulas tradere ς & ne quis otio tompesceret, pluribus seruitijs mancipare ; extra id
279쪽
2 2 UITA , ET GESTA VEN. SERVI DEI
tempus pia lectione detinere. Mane dato signo omnes cxcitari, in Sacellum domesticum ad preces co- uenire ; sero itidem sub nocturnam quietem : in dodiscussa diurnae vitae conscientia , recitatisque Beatae Virginis litani3s , sacra aspersos aqua ab Episcopo, cum silentio ad quietem secedere . Iniunctum Sacerdotibus quotidie Missaim facere; Clericis unaquaque hebdomada refici Eucharistia, ipso ministrante, & pridie capita rerum meditandarum digerente ; reliquis semel , aut sepius in mei se . Moris erat, singulis quartis serijs carnibus absitinere, ieiunare sexta ; nonnullis ctiam sponte per Sacrum Domini Aduentum ι Uno, eodemque tempore, ut corpora, mentesque familiae suae pascerentur, mensam illorum sacra lectione miscebat; serjuato interim silentio . octauo quoque die monitis salutaribus erudiebat ipse, acuebatque ad honeste , pieque vivendum , rudiores vero in fide, & lege diuina unus de Presbyteris . lProfani sermones , & eo magis impuri, detra chiones, simultates, blasphemiae, aleae, & caetera vitiorum genera, ut procul a domo sua abessent, attentissime semper pugnauit: si quos eiusmodi conta-gijs insectos offendisset, quam Ocyssime domo expellebat . Vestitus, qui neque fastum, neque luxum
referret; nitidus tamen, & absque sordibus . Honesta cuilibet pro merito stipendia decernens , numerato persoluebat tempestive. Omnes singulari complexus affectu , quemque pro merito assiciebat
honoris . Aegrotantibus nihil passus est deesse, nec subtrahi stipendiu in quamdiu iacerent. Plerosque ex familia ab initio Episcopalis vitae, ad finem usq; habuit fideliter in ministerio perseuerantes , quo obiens
280쪽
obiens iustis praemijs remunerati it. Ad exteros, qui bona Episcopatus procurabant,eiusdem pietatis beneficia diligenter protendit, ut ossicijs paterna: Curationis ad salutem neminem non iuuaret. Atque ut aliquid attingam de priuata Operum moderatione, qua Religiosi homines momentis suis
adstringunt singola; dum familiar,grcgiud suo studet Alexander,sibi etiam, suisque rebus agendis legem, ac modum imponit, ne quid praepostere contingat. Didicerat quippe exemplo Apostoli, Pastorem animarum , non quod sibi, sed quod multis esset utile,
inquirere oportere, sui tamen immemorem esse non
decere . Quare cogitatione anteuertens opera, certas quibusque horis praefigebat actionum metas . Somno horas quinas ; matutinae meditationi ternas
malebat quam binas, Uespertinae unam . Ossicio diuino diluculum; ossicio B. Uirginis, item pro defunctis , piaecarie corons, piae lectioni, Sacrosanctae Missae, & reliquis ante meridianis, quantum opus esset. Quem in mensa Eruabat legendi ritum assiduuea prudentiae,& comitatis lege moderabat, ut coram extraneis conuiuis aliquid sub finem detraheret, ne
prolixiori taciturnitate tardium crearetur. Post mensam animi recreandi gratia questiunculas de rebus Theologicis , aut de casibusi quos dicunt conscientis , cum Vicario, cum Theologo, alijsve sacerdotibus agitabat. Reliquum dici partim usitatis. , pamtim aduenti iijs ordinate cedebat, studio , lectioni, scriptioni,Clericorum disciplinae, egrotantium curs, negocijs , prout se darent; in primis supplicum au scultationi, quos quantumvis agrestes, & apprimi importunos facilis admittebat, mira ciuilitate audieιbat, dimittebatque hilares, imperatorium secutus