장음표시 사용
261쪽
ao6 VITA, ET GESTA VEN. SERVI DEI
da se proieeit ad Alexandri orantis pedes,ut subleuaretur,primum furens daemon cohibitus fuit, tum subita, occultaque vi precum illius correptus , &quasi verberibus maciatus e vestigio concidit , silentium cepit, & quietem ; obstupentibus quotquot aderant prodigio . Nec multo post energumenam dimisit. id autem mirum Orando compescuisse daemones,quos ipso territabat asperui Cum accedente, aut prope transeunte Alexandro insol tis illi stridoribus , ac ululatibus aera complerent . Id quod testes iurati confirmant .
Hebe. 13. Propennas in sub fidium
no fere magis cognosci, quam ex ijs quae ipsius Dei gratia erga homines misericorditer fiunt, docuit Io. Apostolus sCharitatem Dei procul ab eo esse asseverans, qui neeessitatem patienti cum possit subuenire, pietatis claudit viscera . Porro nullum christianae beneficentiae opus excogitare est, quo non se hic Dei famulus gerens viscera persectar charitatis exercuerit.Talibus enim hostijs promereri Deum tenebat optime. Com mi se rationem non tam ab hominibus didicit , quam sibi congenitam inter homines aduexit: Egentes subleuare bonis antea edoctus,quam bona
262쪽
ipsa distingueret. Puerulo necessaria sibi subtrahe
re, aliunde emendicare , atque etiam e domo paterna asportare ad leuamen pauperum, exordium
beneficentiae fuit.Praepositus bene mereri de aliis,&studuit aut de , & suis commendauit sedulo . Episcopus largitatem rain late amplificauit,vix ut quispiam alius ; ita sese Ecclesiasticis praescriptis subij- ciens, ut de tripartita bonorum summa, alia pauperibus, alia Ecclesiae, pars minor sibi , & familia contingeret; estque captu dissicile , qui potuerit extenui censu Ecclesiae tam copiosos largitionum fru
In Corsica quotannis modios ad minus centum promiscui tritici, leguminum quoque , ac salis cumulos non modicos , peculiari condebat in horreo, ad usus quotidianos mendicantium , qui dietim ad valvas Episcopij supra sexaginta , ac centum alebantur . Egenis tamen pudentibus,ac Sacerdotibus quo verecundiam auerteret, domum occulto sub noctium silentio mandabat deferri edulia , vestes , pecunias, vel tesseras nummaraas . Vicatim per annos singulos apud Parochos tritici aceruos ingentes a decumarum quaestoribus deponi iubebat, arbitrio Episcopi pauperibus diuidendos . Aequam rei frumentariae portionem saccorum centum altero in horreo condebat, pro Seminaris contubernalibus, & horum consanguineis . Tantundem in ter
Arctiore annona provide terra , marique coace
uauit, arre suo, quantumcunque posset in pauperumali menta ; quadringentos ex illis quotidie , quis gentosque, atque adeo nonnunquaIn sexcentos siustentans panibus , quos duobus furnis suis coquebat
Centum saecos tritiei praeter alia annuatim distribuit pari peribus. Saeerdoti tri& pudenti bus noctu mittit ciba
263쪽
ve pluret is . il euatet puωhliea instiis tui taedificia. Qua arte
paupertate deluserit. Manifice u
et o 8 UITA, ET GESTA VEN. SERVI DEIbat continuδ , uti antea demonstratum est Annis 1 3 7 9. & i s 8 s.
Cumque in tanta rerum penuria dissicili remedio uniuersorum angustijs posset occurrere, publicas aedificationes instituit, iustam mercedem pollicitus pro cuiusque opera . Quo obtinuit , ut validiores otio non marcetcerent, pauperioribus autem abii dantius prouisum foret, & respublica nobilibus suae magnificentiae emolumentis perenniter frueretur. Inter hetc fictam cuiusdam adolescentioris penuriam detegens argute delusit , ne otio seueret , ac vitio . Quippe suspicatus ementitam hominis paupertatem, porrexit rogitanti stipem, altera quidem manu fragmen panis , altera nummulos . Inspexit ille νauidius nummos, quam panem; sed hos capessenti, Abi, inquit Episcopus, & utraque palma contracta, Plus, ait, pecuniam esuris , quam panem et validus cum sis, pergito ad Ecclesiae constructionem : Ego laborantibus satis magna constitui commoda . Emphileuticis vero inopibus debitum renouationiqpremium Laudemium vocant quo maiori illis esset subsidio , de more semper , & libere remittebat .
Et quoniam huc deuenimus, in hunc ipsum ordinem redigamus, quae in Episcopatu Ticinensi, breuiori curriculo, non tamen minori magnificenti ,
peregit, soluendis licet pesionibus coarctatus in non suum, sed in pauperum damna, ut aiebat idem ipse. Modios laring tritices tres in hebdomadarias publicasque largitiones , ad fores domus Episcopalis in pauperes dispertitus est : nemini tamen opem alias petenti, quatenus suppeteret, passus denegari. Quo primum tempore Missam Pontificali ritu fecit
264쪽
illa ipsa in Ecclesia, adstantes frequentissimos ciues
ad beneficentiam feruidissima adhortatus concione, exemplo etiam ut emcacius commoueret, primus ipse centum aureos in id contulit, deinde de auditorum ere tantum stipis conflatum, quantum inopiς communi subleuandae magna ex parte sussiceret: Frotinusque contractam pecuniam in tenues, piasq; familias distribuit. Eorum , qui egestatem magis quam mendicitatem tolerare parati sunt, descriptum indicem, & plus curae gerebat. Charitati autem suae tenebras quaerens , per electos curatores quatuor viros integerrimos, praesertim vero per P.
D.Mauritium Praepositum Collegij nostri Papiensis,
statutis diebus pecuniaI ministrabat: verecundantes impellens ultro, audacter ut peterent quibus indigerent ; largius etiam interdum quam peterent ipse impendens. Huc spectat quod praeter alios contigisse narrabat Balthasar Landinus Mercator Ticinensis, cuius dextera in subsidio pauperum ille utebatur. Is cum aliquando vereretur , molestas Episcopo fore frequentiores rogitationes suas, cςpissetque excusare rExcusantem placide complexus Episcopus, Non est, inquit, fili mi Landine, non est, cur vereare in hoc pietatis ossicio ne mihi importunior existas ; nulla
potius re mihi gratior es, quia nulla re utilior. Tum petenti iussit binos aureos per eum tradi qui loculos tenebat. Pecunias enim si minutulas excipias quas pendula ad cingulum crumena gestabat, &manu in pauperes erogabat neque tractabat, neque noscebat Alexander. Ille aestimans plus iuberi, quam praestari posset, mandatum cunctatus est.
Quod ubi resciuit Episcopus , largiendae magis ,
Cura eorum qui erubes. eunt mendi. eitatem.
265쪽
a io VITA , ET GESTA VEN. SERVI DEI
quam contrahendae pecuniae studiosus, illico duplum Landino dari praecepit; ministri tarditatem seminata stipe compens ins . Quod & alias fecisse non semel legimus apud eos . qui munificentiam Episcopi coram iudicibus iurati exposucre . Exigit prosecto a nobis debitum, dignumque testimonium huiusce Mec natis pia liberalitasmeque
enim illum putes, immunem voluisse Congregationem , fratresque suos communis charitatis expertes . Annua centena scuta, gratam, ut aiebat, Deo
eleemosynam, Collegio S. Bamabae muneri mittere habebat in more . Centena Modoetiensi ad nouitios alendos . Papiensi quoque complura , scholasticorum educationi. Sed & primordia Mediolanensis Coenobij ad S. Alexandri plurimum sua iuuit pecunia, & Romani ad S.Nalij de Annulo nunc S.Caroli; quo Romam veniens licet vetusto, & perexiguo utebatur hospitio, exigua semper hospitis iura peramplo suae liberalitatis 'nore remuneratus .
Inter cettera anno II 9 I. quo summa egestas omnis annonς Vrbem , totamque viciniam miserrimEangebat, deficiente propemodum quouis genere panis, & edulii, usque adeo ut nonnulli more pecudum corrosis herbarum radicibus per campos, &prata iacuisse fame confecti reperti sint, tantam frumenti copiam e Corsica illo anno seraci ssima exportari curauit, quae alendis Patribus abunde supinpeteret. Genuae in seper ad telonium S. Georgii tantum pecuniae collocavit,quantum satis esset erigendo , statuendoque Patribus in ea Vrbe domicilio. Ita apud ordinem suum nullum grati, ac benefici animi opus omisit. Ut etiam erga alias religiosas familias, ubi commorari contigisset, seu virorum,
266쪽
siue mulierum , aliqua suae charitatis vestigia benefactis expressit. Ne hic iterum commemorem quam officiosius, quamque profissus aeraris sui extiterit inter angustias pestilentis, & quam nimius in edificiis pubIico dandis, hoc uno verbo colligo : Quicquid per
arctam frugalitatem suam , 8c familiae tenuitatem de reditibus Episcopatus supererat, id totam in segenos, tanquam illorum patrimonium , pansi manu dispertiuit: dolens non posse maiora, animo scilicre locupletior, quam diuitiis . Lucem ipsam oculorum, di pectoris intima libenter impensurus ilicui stet . Quodque benefactis inesti inabile addebat momentum , Qti cunque ab eo pauperibus data sunt, prompto semper, hilarique animo, & manu data sunt, ut si dona expendas , interdum parita, si prae Santis animum, maxima iudices ; & Deo,qui
hilares datores summopere diligit pretiosissima . Non parum huic promptissimae, ac laetissimae beneficentiae consentaneum est, quos in Oeconomum obiectauit. Praeceperat referri sibi de libro rationes sumptuarias pauperum t haesitabat ille, metuens ex
ingenti cumulo tristitiam Praesuli obortum iri, m nuitque obstupescendum sensu, si impensa ad calculos reuocet. Attulit tamen . Tum Alexander se ,, putatis omnibus, Quantulum , inquit, hoc est Θ,, quis metus iste tuus ξ quis stupor Θ An ignorasse ditiorem me fieri ex hac bonorum, ut putas , ia- ctura An nescis exiguos hosce sumptus non sis modo ad fructum,sed ad fenus esseὸ partior enimis ego commodorum meorum questum cum paupe- ribus, qui illis utuntur. C terum eorum qui aliis bi absumiantur, nihil mihi reponitur lucri. Pro-ώ D d a nae,
dispertu in picius. Hilari semispo animo s
267쪽
Colisangui. Ireis nil imperiitur. sed
Pici V.iustus oeconomu fle a evnctis Pater pau petu dietas.
a ra UITA, ET GESTA VEN. SER'DEI
nae, effusaeque benignitatis , ac munificentiae indiacium, ubi & quae tribuis ipse, & quae tuo nomino tribuuntur, aequalem ferunt laeti iam . Tantum vero abest, de collectis opibus ut quem piam consanguineorum ditaueritiquin cum ipsi non
esset quod amplius daret egenis, qui ab amicis , a consanguineis ne hilum quide pro se postulasset, ab ijs ipsis pauperum ergo plurima emendicare miniamε erubescebat. Initio Episcopatus Luciae sororicharissimae cistellam Marum cum acubus paucis quotannis dono mittebat e Tum arbitratus utilius beneficentiae pauperum illud impensium iri, contra xit donum. Proponantur iam propalam haec omnia, an dubitabit quispiam, Pium V. Pontificem non r iste, ac vere auguratum, cum se dixit Ecclesiae prouentus
illi committere, qui prudenter in populi commoda conuerteret ξ Aut inique huic bonorum suorum prodigo largitori Patris pauperum cognOlnen, tum fuisse delatum, qui pauperes liber rum loco,immo liberis,ac semetipis chariores haberet, aleret sisestentaret, faceretque sui patrimoni; haere
268쪽
ritissimu charitatis opus succedit aegrotantium visitatio ,& cura et quo in ossicio quantum celebritatis parauerit Alexander,disce ex epi limiqaliquando hs in oris grassantis tempestate. Ad quotidia
Aegrorum curationi Medicum perpetuo habuit domi, cum pharmacopolio plene instructo, Vnde Aetrorum omne genus medicamenta inopibus nullo pretio expromerentur : Sic de coquina sua sorbitiunculae, - ptisana , decocta, dapesque teneriores. Aegrotos quotidie inuisere,amoto quouis negocio, consueuerat, ut quibus indigerent cognosceret, manu offerret, aut deferri de domo Episcopali curaret: aegritudine pressos blande consolari, aequanimitatem , atque constantiam insinuando; ut si obstinatos momhos remouere nequiret, saltem verbo, quod erat melle dulcius, leniret. Vergentibus ad occasum vitae suadere, mortem submisse, & fidenter obeundam : ubi adesset hora, iuuare precibus, cohortationibus, animae commendatione, ex ritu Ecclesi stico , in primis autem savitari benedictione. In
pes morte sublatos honesta quoque sepultura suis
269쪽
Episcopi. Hospitalitas, di profusiola hospite o
a x VITA , ET GESTA VEN. SERVI DEI
sumptibus tumulare : funus ad tumulum usque sua praesentia cohonestare. Attentiori tamen ossicio domesticos prosecutus , etsi curationem sub custodibus demandasset , nihilominus suam nulla die deeste voluit, indigentibus res necessarias dextera ipse sua admouendo , & fatiscentibus extrema soluendo ad usque defectionem . Vt speciatim famulo contigit, cui cum ad salutem adhibita adiumenta omnia nequicquam fuissent, intempesta nocte dum quiescerent ceteri, vigilantissimus Pastor de illius exitu extimescens , nullo comite iacentem a dijt, & propinquae mortis prognostica detegens, agenti anima horis tribus adstitit, orans , opportunosque affectus in Deum morienti suggerens, donec efflaret spirituin. Restitutam nonnullis incolumitatem aegrotos dum inuiseret, superiora huius historiar confirmant.
Ad eiusmodi beneficia pertinet, quod in transitu Villae Carbini contulit mulieri ex adustione de
cumbenti . Huic dum Sacerdos Sacrum Viaticum defert, Alexander mira & charitate, & reuerentia euntem comitatus, ad usque tuguriolum mulierculae perfertur, grauiter laborantem solatur, iubet se totam Deo credere, ac signo Crucis benediciti quo facto illa Dei ope breui leuata morbo est: Sanitatem adscribentibus cunctis benedicentis Alexandri virtuti, ex fauentis Dei opitulatione . t Succedit paterna hospitalitas, quae facile coa quat Alexandrum laudibus, ac meritis Abrahe Patriarchae , quem laxitate sinus , brachiorum complexu , & liberalitate ad amussin referebat. O mi to quae in Synodorum conuentibus ad suorum Cle ricorum aduentum magnifice praestabat; de quibus
270쪽
supra satis. In Corsica de suo addidit Clericis Seminarium, infirmis valetudinarium, Canonicis hospitia, Templum, Aedesque Episcopis ἱ aduenis autem Religiosis , Sacerdotibus, peregrinis , ac fere cunctis mortalium illac iter agentibus fores suas patere perpetuo voluit, praecipue ubi deessent diuersoria r quin etiam hospitibus gratulans iucundior aiebat, Ne hunc diuersori; locum reputetis ,
sed singulorum proprium domicilium. Ad hanc rem superiora domus suae in speciem xenodocliij vertit, quoatuordecim lectis, & reliqua supellectili congrue instructi. Si quando frequentiori multitudini lecti non suppeterent, ipse hilaris commodabat siuum, in stramine gaudens recumbere. Mensam honesto cibo extruebat, discumbentibus ministrabat patinas, frequens lauabat pedes , viatoribus calceos, pecuniam, vinum , & quae ad commeatum opus haberent tam ipsi, quam equi, & iumenta, vltro suppeditabat; ut etiam hospites ea re obstupescentes incomparandam Episcopi hospitalitatem nunquam fatis prsdicarent: quamuis nonnullis domesticorum tam eiiusa largitas nequaquam arrideret , improbantibus quod nullum largiendi teneret modum. At ille,quod alias Oeconomo reclamanti, quod totam rem domesticam perderet,idem & alijs temporibus respondebat, De crastino sibi haudquaquam cogitandum . Quare vix dati, & accepti rationes inspexit, ignorauitque pecuuiarum nomina, notas, iustumque pretium, nec contrectabat nisi uti praediximus , rogantibus miseris largiendo . In pago Curte beneficentiam patris cum hospitis humanitate coniungens parem in utraque promeruit laudem. Cum enim cibum ipse sumeret, &