Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam. & metthodum, quàm accuratissimè continentis, sectio prima tertia. Per Andream Lacunam Secobiensem, ... summa fide atque studio collecta

발행: 1548년

분량: 616페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

551쪽

. . tia

MENI, DE HIPPO CRA-tis & Platonis placitis, Liber. II.

Nam primus Gladeratur etiam in Graeco exemplari Animam dest. tescere in cor de, situs Chrysippus rationi husnπιε pro

ORRO' CHRYSIPPUS AEq

friuolis assumptionibus, animam rationalem delitescere in corde per suadere conatur, τ du animi sententiam exprimimus , at P indicantes nos idisos,hac uocem Ego proferimus, in priori syllaba. E. Os & mentum inferius,uel uti ad pectora deducamus:*q; etiam manum interdum admoueamus pectori similiter indicantes nos ipsos: ut quum dicimus,mihi hoc conuenit. Caeterum i etiam nasum similiter homines quando P attingunt, dicentes , mihi hoc da tametsi in eo anima non resideat, omnino esse oblitus videtur. Cur autem dum concedimus aliquid annuentes capite, in quam partem ipsum flectimus, in illa principiu animi esse potius ostendimus, ilin ea quae AhImω sedem moueturt Etenim quae primum in nobis mouetur par- exictimari de. ticula, tum annuimus,eam nimiru probabilius est ani- here pii lam, triae principiu in se continere, il aliarii ullam, ad quam

R FΠmRβψ motu perfertur: ut interim illos homines non comme*Πημφ με ψ morem. i capite renuunt, quum a sentivtur. Opor-

Asiuniptiones tebat ual ab ipsa rei substetia, quam tractabat, Ch propriA,subsia sippum orsum tum per conuenientes, tum per Γpriasti Rix P assiimptiones inuestigare . Nam quae demonstrationes ab ea rei substatia recedunt, ut minime scietificae sunt, sic eas aut exercitatorias probabiles uesiue dialecticas: aut rethoricas, aut denique sophisticas nominaueris . Ac traditum salab a veteribus de singulis est : de sophisticis quidem, in elenchis: de rhetoricis autem, in rhetoricis

artibus:in topicis, de dialecticis. Sicuti in libris de de-

552쪽

monstratione quae dicuntur secuda analytica)de scien secunda analyrificis: in quibus omnibus, qui recte demostraturus est *δ' sese oportet exerceat. Quia igitur propositum est nobis conlyderare, num animae principatus in corde consistat, omnia quae cordi insunt, & a quibus demonstra- di . tiones desumi possunt, dinumeremus. Cordi sane in 'q' sunt, situs, magnitudo, plexus, co formatio, dispositio,& motus. Situm autem est cor,thoracis quidem ratio- Cordis sit pone, quodammodo medium magis: totius vero animantis respectu tanto superius mediis partibus eius, quanto ab umbilici regionibus quae ad amussim sunt me- y ἐμdiae distat. Uersus ipsam etiam arteriam asperam, per se eos Oid' ruam respiramus ita quodam odo situm est, Vt per me se adamussimium pulmonem, ei comittatur. Nam ex sinistro cos nis cm. dis ventriculo arteria quaedam venosa in pulmonum fi l*ς δ Rrrena, bras disseminatur, ad cuius quidem numerosas propa- iuge bidi uigines,fines asperae arteriae perueniunt quς & ipsa in to mou: '' tum viscus simili distribuitur modo, quo arteria venosa. in etiam iuxta pulmonem ita locatum est cor,ut extrinsecus ab eo undim contegatur. Veriam neo ex situ,ne B ex communione cordis cum illis partibus, licet eius quod petimus scientificum vilii argumentum dicere: quandoquidem nondum per ea colligitur , cor sensus motusq, volutarii principium esse quemadmodum ne B etiam τ cor vocis opifex sit, qualis est quorundam sententia. Etenim vocis instrumentum&pri- . - .mum & peculiare est summa pars gutturis, qua Grsci mi instium:

larynga vocant. Si igitur infra ipsum aspera arteriam tum uocis. incideris,no amplius animal vociferari audies, etsi respirare ipsum sine impedimento, etianum videas. Iam Vero thoracis musculos, una cum iis qui in abdomine τ λψx ς- -- sunt,quum animal vocem molitur sdere Vehementer ud. - extendi cospicies , corde nullam nonam insuper actio- museu nem interim acquirente. Nonitam iam spiritus qui ab

imo sursum effertur, priusquam ab ipso cocinnetur ii . -

553쪽

rynge, vocis habet specimen, sed solius tantum sibili

Vox qua uiue

efficiatur. LarynN extrihus chartilagit nibus constat. Musculi mo, tus uoluntarii instrumenta. Neruos produ Ictos a coxῆbx0, reddes,in quem inseritur neruus: immobile etiam an Margiri RV mμ mantis membrum,quod prius a musculo mouebatur,

libe u neruus esset incisus. Ac fit quidem ab aliis instrumen ia. 'tis , musculisq, di neruis,inspiratio libera: qualis sanis

Inspiratio uiψη adest nullo forti motu agitatis: ab aliis autem Violeta, i quam efflationem appellare solemus: ad quam perficiendam videbis omnes scapularu particulas simul attolli. Est tamen proprium vocis instrumentum larynx,

. c tum eius motores musculi, nerui 3, a cerebro in mu-

CA sculos ipsos demisi. deinde lingua, quae non Vocis mo-

shumentu exi- do, sed loquelae etiam instrumentum existit. At vero stit. pulmo a thorace motus distentus quidem, externum Inspirw0 O aerem,sd qd est inspiratio attrahit: contractus autem, eundem in asperam arteriam, at B in os ipsum,extru'

Expiratio qd. dit: quod opus est expiratio. Atqui, si vox ab eo, qui in corde est, spiritu, fieret, non aboleretur statim, neruis quibusdam vel in collo vel in capite sectis: multoq, mi nus aut contuso aut vulnerato cerebro, aut spinali medulla dissecta: sed potius oblaeso corde id quod non ac- Corde nudato cidit. Etenim si nudaveris cor, contuderisque ipsum att& contVla, ημ' depresseris, nec uoce, nec spiratione, nec ulla prorsus volutaria actio,ie impediri animal cernes QEsd si mispediti animal. nime perforaveris coeacauitatem thoracis, licebit tibi exta uniuersum ac semel cor ipsum eximere,illaesis vo- iuntariis actionibus: id quod in nonnullis sacrificiis con ungit, in quibus animantia cernuntur, corde iam aris Icta autem a supremi asiperae arteriae finis chartilaguai, bus veluti plectris quibusdam, efflatio haec, vox emcitur. Caeterum composita est summa gutturis regio,ia-rynx dicta, ex tribus chartilaginibus, quas complures

musculi mouent, tanquam motus voluntarii instrumenta. At musculi,ut ipsi moueatur,neruos a cerebro

oriuntes requirunt. Ex quibus si aliquem fune interceperis dissecuerisve. statim immobilem illia musculum

554쪽

amposito, non respirare tantum, aut clamare fortiter, Corde ia ari: sed etiam fugere, quo uti perfusione sanguinis com- RHi moriantur. cerebrum autem ossibus si derexeris, aut ' . es,rii in quemcunt ipsius sinum compress eris, non mutu dun- & sugere ''taXat,ac protinus spirationis expers essicies, sed etiam Cerebro det omnino sensu, omnibus 1, arbitrariis actionibus ani- milibus, iumal ipsum privabis. Porro tauris, qbus spinalis meduta '''is origo iuxta primam vertebram diisecatur quotidie, naui accidant simul cum sectione ipsa,motus respiratio,& vox exol iuntur: illaese motu cordis & arteriaru: τ ipsa pulsan-- vis, a cerebro non descendat. Vt enim pulsatio ipsa motus alterius generis est,sic etiam principiorum alterum non indiget altero. Quare nem respiratio itis,nem cornes resip uocis cor existit principium tametsi propter illud maia ratiot Re PRO Ori ex parte contingat fieri respirationeni. Argumen- py 'ς Pyμ' ta autem Zenonis, Diogenis Babylonii,& Chrysippi, Avi inae sedem

'quibus freti in corde rationalem animam habitare, ab in corde esse, oq; emitti vocem contendunt in hoc unum fere con qbva argumei spirant omnia. Unde vox ac sermo eliditur illic neceta β P Qbδbδη

sum est fiat ratiocinatio, intelligentia i , & meditatio ' 'omnis, ibidem 3, etiam mens delitescat Est enim sermo veluti mentis nuncius, qui ex ea procedit: nec alia AExistit uocis origo , alia animae pars praecipua ala uoπ' di sermo, qui uox articulata est, a pectore proficiscun-ltur, quum per a speram emittantur arteriam , id quod

non fieret si a cerebro emitterentur: mes igitur & omlnes eius actiones,in pectore ac prscipue circa cor, non in capite delitescunt. Quae quidem argumentatio facile redargui potest. Primo liqdem, dum situs obseruan- Mentem, um tes propinquitatem, aiunt, si eκ cerebro sermo orire- '' sit.

tur non per asperam arteriam procederet, perperam

hallucinantur: quum nimirum mens ipsa, aut uoluntas gissime sita. su

siue eam in cerebro, siue in corde posueris) quaelibet bito mouere instrumenta , etiam longis in sita, actutum mouere p*M possit nihil ex interuallo,ad celeritatem,impedimenti

555쪽

recipiens. Ut enim nullum sensibile tempus est, interea dum particula vulneratur, di ipsum animal sentit: ita nec interim du homo respirare aut loqui vult, ait iP-

sani actione obit. Quare nihil prohibet, quominus Uoce per asperam arteriam emiisa cerebrum motus aspς rete arteriae sit causa . Falluntur etiam secundo, sermo sermo mςtς, nem procedere ex mente dicentes. Sermo quippe,Rupsed 2 sicinio VOX significativa, a mente quemadmodum volunta is gutture,profici ria omnia) non tamen ex mete, sed ex summo guttu-

scitur. re quod larynκ dicitur, proficiscitur. Prius aute nondum vox, id qd effertur, extitit: sed materia quaedam vocis quam efflationem aut sibilu vocamias ex aspe ris arteriis profecta, quaru nulla cor attingit, id quod certe sensui manifestum quum sit, fidem ex seipso fa-R-ti0ςin 60 ε cit. Ergo non dicemus ut illi Vnde sermo emittitur, ii

πzz lic etiam ratiocinationem fieri: sed a qua parte sermonem. emittitur,secudum illam quom ,& in illa fieri ipsam ramentis n0me tiocinatione, quae principis animae est actio. Licet na I, Wδ pro mente principem animae partem dicere, sicuti re

dominantem imperantem,praesidentem, ratiocinaim, Coro qua ua. tem attintelligetem. Iam vero, quum tria Vaso* ge-sa ccxcbxQ con nera venae scilicet,arteriae, & nerui, cerebro cor con-ηςβ- μ' nectant, si primum quidem ea in superiori & inferiore

ceruicis regione funiculis exceperis validis, ne sanguionis perfusio magna sequatur: dein autem, Vinculorum medium secueris: videbis plane, ipsis sem nςruis qui iuxta arterias cosistunt incisis, statim obmutescere animat,illaesis aliis uniuersiis actionibus: arteriis autem is lis aut sectis, aut interceptis,minini reddi animal mu-Cer ad pulsua xum,priuari xδmen pulsu omnes quae supra vulnus,aut motu,non eget Vinculum sunt,eius particulas:iis quae infra consistunt, cerebro. semper eodem modo pulsantibus: venis dem' aut illaC Gm ηφ' cisis aut interceptis, nullam manifeste abolςri functio-

556쪽

opereturq; pro voluntatis imperio. Porro, si intelligendo,discendo,docedo' ue, nullus insignis motus in corde apparet:in omnibus autem perturbationibu sis manifeste innotescit quod etiam Chrysippus confirmat clarum utim euadit, ratiocinatricem animae 3n- Animam Imo cultatem,non esse in corde irrationalem autem, & af ''N'ς Π, fectibus obnoxiam, in ipso comprehendi. CV eru qui ebiah

percar ialgiam cor dolere autumat, UOciS aequiu Oca- comprehendi. tionem non sentiunt, qua nimirum os ventriculi ve- os uentriculi

teres cor appellabant. Quae pars quum ab acribus hu- η Ilioribus irritatur,tali sensu tristitiae afficitur: id 'd maximh iis contingere solet, qui impendio diutius a cibo o, utam euii

abstinuerunt, praecipub post exercitatiQnes vehem en- quibus praeciates. Nam exercitatis valentius, in ventriculo flava bilis pue irritetur. colligitur,a qua morti cardialgia laborant. Ad haec auis Caidiδlῖx tem,etiam si concesserimus,cor primum Omniu partim cularum serinari non ob id tamen inferre oportebit , stor initium facultate existere sed secundum generationem. Quod autem cor primum omni u particularum moueri incipiat,aim ultimum cesset,ostendit quidem, id motus initiunt esse, non tamen omnis, sed solius qui in pulsibus est: qui genere a voluntario differt,cuius cerebrum origo existit. Quod si nobis obiiciant,in corde copiam neruorum conspici, respondebimus non ner-

uos, sed neruosa quaeda esse corpora in corde, quae spe cie solum neruis respondent,non actione, dc vita. Dicsse prsterea,in corde consistere, nutritionis animaliu ori- ginena, ac proinde in eo vim ratiocinatricem cise de- Nutclmenupere. Verum in Virom mentiuntiar lemmate. Nam pri principia. mum nutrimeti principium sunt os,stomachus,& Ven Mςs astas uetriculus: alierum meseraicae venae, in quibus primis sit sanguis: tertium iecur ipsum: quartum post iecur, Vena nem. caua , in qua prima purus a recrementis sanguis relin- Cauam utarisa quitur. Ab hac enim, quemadmoduia1 aliae omnes ani

malis particulae,cor alimentum recipit. scd nec si cor s. e. hia '

557쪽

spint' uitalis, a corde nasci,

Spiritus natu. rasis.

intim spiritus.

Misam esse Languinem,qm Putatim.

nutritionis esse principium admitteremus,consequens esset,in qua parte id genus principium est, in eadem ratiocinatricem facultatem haberi. Praeterea, ubi aiunz, unde spiritus suggeritur, ibidem esse animae principu-tum,cogimur tu concedere si quidem de animali spiritu intelligant. Vbi vero postea subdunt, ex corde lpiritum suppeditari,vitalem sidem,satebimur : animalem . autem no item. Qi Nd si neutrum horum spirituum intelligere se fateantur, sed naturalem, qui sicco hum do q, alimento, proportione respondet, audient dicentem Hippocratem. Principium alimeti spiritus, os est, nasus, aspera arteria pulmo ac reliqua perspiratio: quibus sanb instrumentis initiu motus, a capite nos tralata . mitti fatemur. An vero animae substantia sit evapor tio, sime ex alimento, siue eκ spiritu, hac de re nihil ad praesens in dubiu vertimus, ne per omnia Diogeni videamur infesti esse, qui sanguinem esse animam ut Empedocles di Critias existimauit

MLNI, DE PLACITIS HIP

pocratis 3ζ Platonis Liber. III. v G D Sane necessariu existat, non solsi medicis sed philosophis et nosse, quot genere sint, di quales secundum speciem singulae,quamst; potissimurn

animantis particulam occupent,facultates corpus nostrum regetes, Primo

Samii onu dit libro demonstratum a nobis est. Secundo aute, de sum Menti - ditionum differentiis sermonem habui: quae quidem in

vniuersum sitiit quatuor. Nonullae quippe ipsarum, ab iis quae particulae insunt iuxta problematis substatiam sumuntur: aliae verb,ab iis sa quae insunt,non tamen

ninitia

558쪽

secundum id quod propositum est, ac de quo quaestio

habetur: aliae ab externis testibus,ut rhetoricg: alis de- nil a principiis sophisticis, Vocularum ambiguitate &impostura obarmatae. De quibus quii iam diiseruerim id q, illorum qui eis utuntur, exemplis propositis operae pretium videtur nunc in tertio hoc commentario , numerum & substantias facultatum docere numeruq; etiam ait discrimina eorum quae illis accidui. Satis autem mirari non possum,Videns chrysippum, qui deberet ostedere animam rationalem in corde domicilium

habere est enim hoc illius dogma sese nimis anxie torquentem,Vt tum rationibus, tum innuaeris poetarum

ςxemplis quae breuitatis gratia praetereo irascibilem facultatem,perturbationibusq; obnoxiam,in thorace habitare demonstret: id quod iam pridem est a veteri- Iracundiae quabus demonstratum. Qui quidem feruorem innati caloris aliquem in corde per iracundiam oriri dicunt: cuius ratione accidit, ut tota facies infletur, corpus uni- Dersum rubescat incalescatq;: & vehementer cor una cum animantis arteriis subsiliat. Quae omnia pulchrEdescribit Plato in Timaeo. Ad haec vero,quum debui set Chrysippus, quae suam quidem fouent sententiam, ea tantum testimonia poetarum eligere: quae euertunt autem,& labefaciunt, explodere:ille sand ex aequo omnium meminit: immo vero maximE praecipua, di quae ipsi patrocinabantur,omisit. Qualia sunt illa.

Iuppiter exemit tunc ipsi ex pectore mentem. Et consillium Neptune meum, hoc in pectore nosti. Et Non inibi stat talis sententia pectore.

Haec igitur testimonia sola,& similia alia,quae rationalem vim in corde sitam esse portendunt,ieligere conveniebat chrysippum,si omnino testibus lite dirimere statuebat. Nam numerosa illa quae adduxit, tametsi ve/ra sint, eius tamen prorsus opinionem deiiciunt: pra

559쪽

sertim quae iracundiae manifesto aduersentem Ociunurationem, veluti di haec sonant.

Pectora Ied feriens ipsium cor increpat ira a Suffir Cr haec cordiam grauiora aliquando tulisti.

Vimsta In m. Haec siquidem Uly ssem ad se dicentem introduxit Hocillas excande i nerus, quum ob ea quae ab ancillis domi agi viderer , centi/- calor in corde ipsius effervesceret; & animus, siue iracundia ratione deuicta ad itatempestiuam mulierupu- . - nitianem, ipsum lana vi praecipitem a rura esset. N R - p tre duarn enues ad equum . aut venator etiam ad c nem ,

p1xe se vide. yationem obtinet,hanc ratio ad animum, uue iracuntur eques. diam. Etenim impare in omnibus & praeualere iustius est, id quod natura praecellit: equitem sane equor venatorem autem cani necnon iracudiae rationem. At non semper accidit, ut tale coniugium, lege administretur naturae. Uerum quemadmodum equus, nQnnunil refractamus & contumax non pro decoro elatus,msessorem virium imbecillitate, aut equestris scientiae ignorantia victrum , simul secum rapit, trahitq, longius, sic iracundia effrenis, & ad praecipitem vindictam erumpens, rationem interdum imbecilla, ignaram' ue , via secum solet praecipitare. Si igitur robur scientiamq; habeat, vincet nimirum & ratio iram quale exemplum in Vlysse proponitur δέ auriga equum. Sin autem aut alterutro,aut Virom priuetur, periculum ibi est, ne id .. . ro. ν quod praestantius est,a deteriore vincatur: id quod cer 'in Medea contigit. In qua quidem, prius a filiis occidendis admoliretur impiatas manus, diu multum J, rac tio reluctata cum iracudia est. Noverat enim g impium facinus perpetraret. Caeterum postea tandem a pertur batione deuicta psi iracundiae concessit dicens.

Noui equidem cuiusmodi faciam mala, 'Sed fortior iracundia consiliis meis.

Novit itam magnitudinem malorum,qug ςrat perῖς-

560쪽

ratura a ratione cdocta. Uerum iracudiam longe sortiorem esse ratione ait, ac propterea se ab illa violcter ad scelus perpetrandum abduci. Ulysias autem contra, ratione iracundiam coercuit. Saepe igitur in alio irascibilem animae partem ratio adeo superat, Vt ire pugna quidem unquana ipsis inter se oriaturi sed haec domine Φυr: illa obtemperet: id quod san iis adest, qui ad sum--um philosophiae peruenerunt. Rursus iracundia subinde ita rationem vincit, ut impet, ac ducat perpetuo: quemadmodu in multis barbaris,& pueris natura iracundis , necnon in ferarum non paucis, & hominibus beluinis videre licet. Est quum ne alterum quidem v j adeo valens sit,ut statim alterum trahata sed aduersantur inuicem, pugnantqsi di temporis spatio alteru vincit: ut in V ly sse quidem ratio: in Medea autem iracundia. Quas animae aut partes aut facultates maxime in . ter se differetes, chrysippias cuni in Vnum confundat, carminum tamen Ulyssis di Medeae meminit, qui euidenter ipsius opinionem subuertunt. Taceo etia chrysippum qui leonibus iracundiam ademit, carmen illud Tyrtaei inter alia adducere. Leonis animum continens in pectore: quod leonibus maximam inesse iracudiam suadet. Et quum pronunciet, ideo nonullos vocari excordes, w uniuersi homines animae principatu in co de statuant: miror sane,* non intelligat, nullum stoli dum aut imprudentem,excordein dici: sed illos sident

omnes vacuos cerebro meticulosos autem,excordes:

sicuti di euisceratos eos, qui nullo affectu movent omnibus nimirum putantibus, in cerebro quidem, rationem: in corde iracundiam consistere. At quia tertium quom viscus iecur extitit,in quo appetitoria aninas vis consistat, huic etiam commoderationem quanda propriorum motuum ines e oportet, si homo in totum ornari anima debet. Quas quidem tres animae facultates Euripides 'in Medea vehementissimas esse describens,

Medeae iracundialii, superan

sc rationem.

Vlysiam coercuisse iracunodiam ratione 4R5ni seinperiracundia obsecundat, in iis qui ad summ

uenerunt.

cerebro uaca

Excorde

Miscerati Iecori inee uini animae appeti

SEARCH

MENU NAVIGATION