De natura lucis / Authore Ismaele Bullialdo Iuliodunensi

81쪽

obiecti partibus, lucis maculosa lume 'duis obscurius pingi, quam genam Mum U-

Q UIR. Eltate vero lumen

82쪽

illud vapores exciens quos ex siccare non potest, roridas magis erici noctes, ideoque frigidiusculas.

PROPOSITIO XXXVI. Lux primaria cum ecundaria, id est, incidens cum repercussa coniundi plus

calefacit. Ires enim duplicantur agentibus du

plicatis, vel si virtutem unicam, ut est, in luce primaria, secundavia intelligas, Tunc ratio propositionis in eo erit ut virtus unita fortius agat, quam dispersa;virtus au-xeminitur, unito agente omnibus sui partibus aggregatis, lunae ergo secun dari si cum primario V

gis calefacit , quia virtus non dissipatur non dissipato lumine, aestates ideo calidae, hiemes frigidae sunt.

83쪽

.Estate enim lumen secim latium cum primario nitur, ut in prima figura cerniturniem separantur ab inuicem, in secunda

apparet.

PROPOSITIO XXXVII. Lux conde ara calorem intensium,

ignemgenerat.

DEmonstratur ille lucis effectus in insculis concaui quae repercutiendo in conicacumen lucem congregant, i nem

'ibi generant, perfectius vero ii caua suo ficies sit parabola,&multum capax sit eius superficies interior, in illiu et,im Vmbi ' quem focum vocat epicrus tantum incendium exoriri potest ut plumbum e quetur,&nullo negotio Vnbustibili eant. I anciscus Maurolycus Theorem lumine,&vmbra ice Yslicat eos venerationem in concurru radi in py

84쪽

Cussorum, quare expalpo aere igni is generis tu quis mitem ibi admotum accendet.

PROPOSITIO XXXVIII. Lux agit in materiam mediante calore OV0 i in ex praecedentem materia

comburitur Meliquatur fusilis, atteriturque a luce mediante calore; lux generans calorem hoc mediante in materia agit, ignis, seu potius lux in igne ferrum candestacere facit, lux Solis, Lunae, dealbat atteritque parietes, filum, ossa, Malia.

PROPOSITIO XXXIX.

lux terminata agit in materiam seu cessive . IB I enim materiata est per a I. per is

contingunt se lucis superficies, torporum quibus allabitur quare ut agens corporeum in tali statu opriabitur successive scilicet non in instanti. Lumen corpus pellucidum pertransiens transie

85쪽

cit, at terminatu&materiatu in obiectum siccessive calorem transfundit, agit vero successu non solum ratione sit biecti se terminationis. ideo materiatu ex natura sua cu eiusmodi conditione successiti a it

quare calefactio non fit in instanti, quia

corpore agente, in patiens corporeuna actionis terminus transit Illa autem actio fuccessiva non ideo talis est, quod in corpus lumen agat, sed quia corporeum factum est, dum etiam immateriarum manet transit in instanti non successive, sed materiatum agit successive ut caetera corpora. Constat er cipropositio.

enuia debilius terminatur,&transmeari decimanus corporea est,i in corpus min se agitat Opaco terminata a time corporea est quare maior intercedit proportio inter illamicterminatam corpus in quod agit: senest propterea quivis radios lis iam caleDOsse lignum senestrarum, cum vitrum sigidum adlluc est

86쪽

jῖ DE NATURA

PROPOSITIO XL. Lux terminata insuperficie non mouetur in instanti sed uccestuo.

Via scilicet materiata est, corporea demonstrationem autem huius propositionis suppeditant imagines obiectorum in speculis pictie, quae cum luce, colore. figura per speculi superficiem feruntur, nec ab illa exeunt nisi successue, Memenso spa tio superficiei speculi lux praeterea contigua superficiei corporis, coextensa non

mouetur, aliter quam superficies ali coextensa;quamobrem moturille necessario suc cessivus erit dum lux terminabitur. Huc usque lucis originem, generationem operationes, proprietates, motum, & accidentia onsiderauimus ex quibus omnibus naturam lucis inuestigare conuenit, quid ipsa sit,&inquo rerum ordine sit collocanda, in earum quae per se sunt. subsistunt, vel in accidentium serie.

87쪽

PROBLEMA I. Expraedicti . explicatis naturam lu

cis veram inuenire. I in accidentium series treponenda iuba illius quaerendum est, irimum

gratu in sole quaeratur lucis illius biectu, aliud non erit praeter ipsis in solem, videndum eri itaque an lux sit in sole, ut in

. ς' η'ςης- sole sine interitu es sentiali solis, quo commento quid absur 'u' Sol operatur virtute quae ipsi essentialis est, scut in omnibus agentibus princinium operationum est aliquid in ipsis sien-rula, atqui lux in ipse principium est operationum omnium, ergo lux in ipse uuid e tam in est Arma anterna, ergo lux est serina solis terna essentialis siue luce lnonageret in haec externa,&ὶ non esset, a luce enim illius sent omnes operationes illu-

oris,' tu dum vapores 'citat, sursumque trahit, dum vegetat, R

88쪽

fouet omnia genitabili luce sua omnia per fundens sublata ergo luce quia solis natura,&essentia perit, omnes operationes illius, non exit accidens in sole, neque proprium, nam si ita esset, solis essentia concipi possees ne illa luce actuali, quin etiam sine illa esse posset, ut homo sine actuali risu ; quomodo vero id fieri potest, ut sol sine lucesit, aue concipiatur. In fonte ergo, & origine non est accidens sed neque in medio , dum eia fuit est accidens Sietenim hoc esset medio diffluente, aut agitato difflueret,i motum illius sequeretur; tantum ver,abest ut hoc

si ,ex superioribus enim proposit nempe s s. 6. 17. demonstrata est esse in medio, non ut accidens sed ut mobile,condensari in medio aere, lulla vi externa concuti. Si vero seret aecidens in medio, io subiecto, eo

moto moueretur, conculi quassaretur, ni

hi ver horum accidit ut proposit. Redictis ostensum est, quare lux in medio nouerit ut accidens, quapropter medium subiectum illius non est; in obiecto tandem illustrato nou inest, in subiecto sed ut contingens superficies, incontacta, ut proposit .i8. ostendimus, ubi contingere superficiem illustrati docuimus, repercuti ab eo &resilire,

89쪽

prodant luces in specula incidentes, ter-mmatc; nulli bi ergo reperitur subiectu Am-Daesionis lucis, ergo accidens non erit, quod physice sine subiecto existere ne duit Est ergo lux substantia. Duplex autem datur substantia, una in-ςOrporea, altera corporea, sub qua vero am- Uarum comprehendatur non ita tim liquet, Meque de plano sententiam hac de qua stione erre facile. Lux in origine substantia corporea videtur, totus enim ψ lucidua est, quasi μυ ὸς 2 3 ρος moles eius cerni-rii an medio vero quia aerem, aquam cor poraque solida insuper penetrat, quia etiam

in miranti mouetur corporea esse nequit ut Piopolat. s. o. ocria diximus, daretur enim penetratio corporum, aut corpus in tanti posset moueri ouae duo imponi bilia sunt, terminata vero rursus corpore videtur, talagit, repercutitur, coextenditur apit successitae per calorem, qua omnia corporibus competunt. Transit itaque incorporea, &terna mala corporea est; At occurrit alia quaedam consideratio, is lux transit incorporea, quomodo trinam dimensionem hanere poterit, talis existens communicant ergo inter se proprietates,&affectiones suas

corporea, incorpore substantia in hibe

90쪽

c DE NATURA

Lux ergo substantia corporei, incorporei particeps est, corpore in terminatione, dimensiorie contactu repercussione, actione successiva, incorpore in penetratione, traiectione corporum, motu instantaneo.

THEOREM A Lux est substantia media proportionalis

inter corporeamsubstantiam, I incor porcam. ML di proportionalis est, quae inter

dias extremas lineas rationes ambarum aequaliter diuidit, qua que particeps est excellus 4 desectus, iasdem habitudines cum utraque commimicat,"is sui partibus exceditur a maiori, totidem minoris partibus eam excedit.

A cxtremae A . I G. H. maior C minor D excessus quo AE ex edit C. quoniam C inter AE,&C. nulla potest dari media quae excedat AE toto