장음표시 사용
91쪽
dimento suum munus administra repos sint. Ideo enim natura vesicae colli sedimusculos addidit, ut continere excrementa aliquandiu posSint. Fece grauis. Excrementa alui non sunt vltra iustum tempus retinenda. Nam Ventositate. tormina generant, caput Os-stodunt. Nec tum Crepitum. Hinc etiam infationes, crepidus, colica, dolores capitis verti o oriuntur. Deruditi est idem tu C pit. dicium. bcb.ba
Dixi supra, alimenta esse quae in substantiam conuerti pos sint. Constat autem, etiamsi multa& varia edulia capiantur, parum admodum tamen retineri, de membris assimilari. In causa est magna dissimilitudo alimentorum, partium nutriendarum. Quoniam igitur nec uni uersus cibus&potus inchylianti nec chylus totus in sanguinem, nec sanguis omnis in membrum conuertitur, necessaria in corpore excrementa existunt, lus quianusinia sum praestant,a capiti oncri,
non adminiculo sunt, excernantur nece ita sic est Excrearenta igitur dicuntur, quae
92쪽
DE VENDAE cunque ab alimentis separata, alendo corpori non idonea sunt. In omni enina co- ione supersua, inutilia separantur, quarum qu*dam sponte a corpore exeunt, quaedam a nobis excernuntur. Haec sunt triplicia Cras a studia, latituosa: Crassa, ut excrementa alui fluida, ut urim: fatuosa, ut satus, ructus de quibus generale praeceptum est , excrementa esset tempestiue excernenda
Sed quomodo reliqua excernuntur excrςmenta'
Supra dixi singulis particulis insitam
esse facultatem quandam, qua inutilia&molesta a se depellunt. Haec etsi naturalis est,in sponte agit, tamen iuuatur calore natiuo motu corporis exuscitato dilatante meatus, excrementa ad expulsioneni quasi praeparante.Huius generis sint sudor, sordes corpori adhaerentes,4 quaecunq; in sensoriis colliguntur excremen'ta. Haec nos deinde auferre oportet
Urinam plerique definiunt, esse serum sanguinis, ex hepate venis per renes in vesicam delatum .Est enim aquositas a san
93쪽
BONA VALETUDINE.paulatim collecta. Huic cognatus est sudori Nam est etiam aquosum excrementum , quod per poros cutis guttatim ex-Pςllitur. U
94쪽
DE TVEND εVstata ri multis agitata, & irae Vtranque partem disputari solet, hoc loco quaestio est, utrum videlicet sit larguis prandendum, vel coenandum. Quaecum ad hanc materiam proprie perimeat, ab Autore attingatur , praeterire nullo modo possum. Subiiciam igitur breuiter rationes, quibus plus cibi in coena assumendum esse, probari potest. Deinde ostendam causam, quare quidam diuersum sentiant. Postremo meam quoque sententiam de hac quaestione adiungam. Ex superioribus constat, qualitatem alimentorum debere innato calori proportione respondere Calor autem noctu, di propter quietem, quamobrem san- suis introrsum concedit,&propter nocturnum frigus in literioribus auctior est, quam interdiu. Pliis igitur cibi quanain die concoquere potest. Adde quod longius pactum est, ad conficiendum alimentum, a coena ad prandium, quam ab hoc ad illam. Hae sunt, ut mihi quideri videtur, satis bonae rationes, alias studio breuitatis omitto. Qui vero diuersu nasentiunt,magis autoritate iecepta consuetudine, quam rationibus mouentur.
Dicitur enim vulgari vcrsiculo: Visis nocte
95쪽
si , si tibi coena breuis Idem hic autor Capit.s . scribit. Verum hae sententiae non collata , h. 4 Ltione prandi , sed cenae intelligendae iunt. Nam etsi largius comedendum vesperi, quam meridae, modum tamen seruare bique expedit. Est etiam ratio, quae obstare videtur. Interdiu plus dis olvitur' diffluit a corporibus, propter motu aeris caliditatem. Ergo hoc nona in plus cibi in prandio, Quam coena capiendum. Hoc est speciosum argumentum, quod cum illi, quare hyeme berius edendum , quam aestate conueniri a tanquam aliqua dissimilitudo est. Ad
consuetudinem, quae in omni vita plurinatim ponderis habet,&quasi alteramnaturam inducit, tantum respondeo ex Hio Lib a. pocrat qui scribit Longo tempore con 'ph0 ς' sueta, etsi insuetis deteriora sunt, minus
tamen illis molestia adferre Seruiendum igitur consuetudini potius, quam
rectar rationi: verum si simpliciter denotidum ad alterutrum adsuefacto pronunciandum praestat vesperi pleniore alimento frui. Atque haec de sanis tantum,&m uorum caput culpatam valetudinem habet, qui que nocturnis morbis no vexantur, intelligo atque sentio. Qui autem ex capite
96쪽
capite laborant, aut catarrho molestantur, illos ad noctem parcius comedere o
studium ACoena vigilans unam ne excesseris horam,
.c a cerebro noceat nox vigilata tuo. fCHOLIA. m. Ego multas horas,legere malim: Tam cito enim a sumpto cibo cubitu ni ire, an salubrei replet enuia caput I avocatione cuiusq; alienum est. Sententia igitur est, nocturnas lucubrationes, ma- meq; vespertinas, esse fugiendas. Nam Libro et matutinae ad studia aliosq; labores aptis-ὲν, at simae sunt, quod primum antiquissimus ηιερ. poeta Hesiodus, hoc versu testatur: idem Arist. i. Oeconom. cap. s. Auditu noceat cerebro Ratio.Nam vigilia im-
iuuenum modicae cerebrum offendunt, tempera-vigii*x turam eius exiccant, delirium accersunt, ῆς PQ - inpediunt etiam coctionem alimentor uin,&cruditates efficiunt, quibus corpora decolorantur.
97쪽
Quando cubitum eundum, quandoque surgendum. Occiduo cum sis cubilia ratasubintra, Tu quo deplumis a redeunte redi. Sic etenim ratio natura suadet, se illas Condidit ingeni, corporibusi vices. Tempora namsomno nocturna,diurna labo HCum dare haec voluit nos data iussasequi SCHOLIA.Sicet enim.Causa. Natura enim destinam noci em somno &quieti, diem vero laboribus. Haec est una ratio, etiam idiotis nota ted non contemnenda. Sunt duae alia ni agis philosophica . Prior mox temperamento suo, videlicet humidita, tede
98쪽
te&frigiditate somnum mouet. Altera, quies nodiurna ad conciliandu somnum plurimum momenti adfert Turba enim somnum impediunt, atq; interrumpunt. Telo ς. Cur,qμμm strepitu somnuli impediat, Vir- μ' giliis scribit. Saepe leui somnum suadebit inire surro3Id intelligendum de leui murmure, non devehementi strepitu, qualis interdiu est discurrentium, equitantium, cur-xuum. Ad haec diurnum siue pomeridianum tempus ad perficiendam coctionem non sufficit.
std quia tardat hyems Phoebum, quia tempore Exorta citim luce colorat humunti in is Ipsa parens rerum tibi tres aut quatuor horas Deputat M iustae tempora noctu erunt. SCHOLIA.Sed quia Occurrit tacitae obiectioni. Maxima est dierum noctium inaequalitas tempore quinoctiorum squales sunt dies, ali is inaequales Hyeme sunt noctes longissimae, aestate breuissimae. Absurdum autem de alienum videtur, somni pacia codem modo variare,&incerta esse. Qua
99쪽
I aparens Natura, quae secundum philosophos est causa omnium rerum naturalium. Tres aut quatuor horo. Septem hora ple Capit. 4,runq; somno sufficiunt. Alias tamen alijs ςi - - , diutius somno indulgendum Terminus agitur somni est perfecta ciborum conco,etio, tuae ex vigore alacritate tum corporis, tum animi cognoscitur Ructus, ventris contractio imperfectam coctionem arguunt.
Estne reum se certum; acium concoctionis' Non. Sed variat, pro calore&incesti cibi quantitate, aut qualitate. Nam pauca&probe praeparata citius: multa vero, varia, aut non rite cocta, aut quae difficultet alterantur,tardius a calore confici atque concoqui possunt, Neque igitur cibus v- num habet in omnibus praelinitum tempus, neq; potus. Mare concoctionis ab
solutionem praedictis signis aestimare fa
tius et quam tempore definire.
bandum. DOm relatus dextrum preme, mane istiu estum rario concoquit isti cibum. SCHO-
100쪽
Dormiture. principio in dextro latere cubandum, deinde sinistro. LII ratio. Quia iuuat alimenti coctio nem .Deinde, num latus non sufficit sustinendo semper totius corporis oneri,
Est igitur opus vicissitudine. ANNOTATIONES.
capita Quatuor sunt formae decubitus Pro-βςh- -' nus, supinus, in dextro latere,&sinistro. Pronus non omnino inutilis est promouet enim concoctionem, sed facile oculos offendit. Ita enim cubantibus super- uitates in oculos declinant , maxime fuerint natura debiliores. Suninus ab om nibus damnatur, ac grauissimorum mor
sio est.Est igitur in lateribus cubandum. Appendix defvin . . somniis est quies facultatum anima--d Hy lium, ab utili humiditate cerebrum madefaciente, proueniens, cuius duae sunt differentiae, extemporis diuersitate sumptae Nocturnus,&diurnus. Utilitates somni sunt, leuare lassitudinem corporis, iuuare concoctionem , humectaret membra exercitijs exhausta, interiora calefacere,