장음표시 사용
161쪽
163쪽
J Ideadum nunc , qui mores fuerint Majoribus nostris
in usu Nomium , deinde vero Cognominum. Et pri
sitata fuere apud nos nomina Roma Bnae aut Graecae originis eaque crebrius a Christianis renovabantur, quae
a sanctis Martyribus, aliisque Christicolis virtute illustribus olim fuerant usurpata Neque unum interdum Nomen, seu Cognomen sat erat eorum temporum agnatibus. Ita Pontius Meropius Paulinus, Nolanus Episcopus , vir sanctitate celebris, nc bis est notus. Postremum Nomen, sive Cognomen, ita Sancto viro si haesit, ut non alio quam isto a reliquis Romanis distinctum inveniamus. Eodem Seculo floruit Turcius Rufus Apronianus aperius, ipse Consul, cujus chirographum ex vetustissimo Vergiliano Codice Medice deprom sit Clarissimus Cardinalis Norisius in Ceno ltaphiis Pisanis, pag. 3I. Ita Seculo subsequenti occurrunt nobis Magnus Aurelius Cassiodor sive Cassiο- dorius, ut contendit Scipio Mast ejus Marchio V. Cl. & Iasius Gisias
Manlius ον uatus Seυerinvs Eselisos tot nominum comitiva stipatus. Ἀ-lios omitto neque enim ea Secula
mihi illustranda proposui. Sed ubi in
Italiam erupere , veluti tot muscarum examina barbarae Septentrionis nationes, desit ambitiosa caterva tot nominum in vel ipsae Romanae aures simplicitati assuescere coeperunt. Rudibus ejusmodi Populis uno uti Nomine mos fuit. Illud etiam rudeatque asperum plerumque erat, utpote ex eorum Lingua, hoe est, Germanica antiqua, derivatum Litalpra , uduald , orba , Potelfrit, Riαον, Ao ert Uupo, aliaque hujusmodi Nomina eorum fuere, quae Latine
inflexa in Libris' Chartis inveni
mus. Neque suaviora ex Francorum
Lingua emersere , quum ipsa foret Teudisca, sive Germanica Iisdem autem Seculis , quibus intermixtae cum Italico Populo fuerunt exterae
Gentes, nomina Romanorum , vete
rumque Sanctorum, apud aliquos servata fuere , sive Religionis caussa, sive quod ab antiquo opulo Italico prognati, barbarica nomina aversarentur,' suae gentis vocabula amarent. Id praesertim apud Ravennates diu, semper apud Romanos. Observatum est, quorum Civitas felici ter Langobardorum ungues evasit. Sed in Langobardico Regno longe plura nomina in usu fuere, ex eorum ingua petita, quam e Graeca atque Latina Idque vel in ipsis Monachis animad-
164쪽
nimadvertere possumus. Vino indigebat Aupaldus , insignis Ambrosiani Monasterii ediolanensis Abbas , deoque ad famulos Curtis suae Lemoniae confugit, eos deprecans, ut Monasterii necessitatibus liberali oblatione opem ferrent. Non recusarunt ii; sed simul petiere, ut Abbas profueretur, non illud ex debito se exegisse, sed quidem ab iis per preces impetrasse. Non it fui se videntur Servi rigide sumti, sed Manentes in praediis Monasterii, hoe est, ut opinor,
A. Aldii coloni , quibusdam pactis ad
excolendas eas terras adsciti, quibus tamen Abbas Senio dicebatur. Expetiere praeterea, ut Abbas ea occasio. ne scriptis commendaret, quaecumque onera fuerant eis ante imposita.
videlicet quo Solidos quot Formaticos idest caseos, unde Italica vox Formianio), quot modios tritici, ova, pullos e singulis annis Monasterio deberent. En Chartam non pauci faciendam , quam ex Archivo ejusdem
Charta concordiae initae inter Aupaldum Abbatem Monasterii Ambrosiani Mediolanensis, in iam ulos Curtii Lemoniae, decensibus ac oneribus, quibus ipsi damuli obnoxii
Aupaldus enerabilis Abbas, intus in eam nata supra solaν o tixta Ee-ιIesam beatissmi iambrosi resideret parite eum uis innaebis, ibidem cum eo νUdentibus, causa ut litatis sui Mona- ferii, se eum eisdem mul μνmocina
nes, qualis inter nos imminet tempus, maxime fructus vindemie ob nostris imminentibus peccatis , quod nobis pejus assidua contritione satis fallit ideoque solitus fui secundum temporis qualitatem aliquantis vicibus nostre Curtis Lemonia Famulos
ibidem commanentes precare , ut secundum de illorum possibilitatem de
Vino, quod fecissent, non pro conditionem, sed propter nostram precationem , juxta quod potuissent, nobis deferrent quod ita se omnes fecisse hucusque cognovimus. Unde ipsi amuli timore compulsi, ne hanc
precationem sibi, suisque parentibus pro conditione eis in usum aliquis Drequireret, vel in posterum ex hoc pro lege ipsi requisituri aliquatenus fuissent . Unde factum es, ut dum rediactus Domnus Abbas is ipsa allocutione eum suis alloqueretur innaebis, acciέit, ut ibid in iis medio illorum, parte de predicti amuli de eadem Ctirte Lemonia adυenirent, provolui ad pedes pre- libati Omni . paldi Mobatis, La recati sunt , dicentes . Domine reclarissime Senior, vestram suppliciter flagitamus mercedem , quatenus de Uino, quod quali tempore aliquod pamtem optulimus, talis exinde vestra magnificentissima nobilitas scriptio facere dignetur, ut non hoc nobis quisquam pro conditione sed pro
scere possimus suapνopter Domnus verendissemus obas una Min omni con-s o constat tim suorum Monachorum eis
assenbum prehu te in hane seνiptionem Jobannem suum fidelissimum Levitam feriabere Mavit, quatenus de eodem inosuperius nominato omnes se an o intelligant non pro conditionem, sed ν pter
165쪽
pter precationem deinde se ceteri. que omnes cognoscan esse mansuram. Pla evit etiam eidem omno sipoldi Abbati , hane scriptionem ipse rurare, si mulque i, per manus Monacharum sibi eommissor oborare, ut conditio ius mssullatenus infringatur, excepto su cineessitatis ausa superυenerit e nostram precationem bono animo, pari voluntate uncti obediant . Precamur denique nos Famulos Ure Curtis Lemonia, ut in hae δενiptione, quam Deere precepissis, Ura conditio cripta permaneat, quod legibus fauere debemus vel peν- solvere per namquamqne nostram Uiltu. lam iuxta antiquitatem temporis ad ve-srum Monaserium persolvendum apeν-tissime cognoscatis. In primis demadru nino Denarios Solidos XIV. Formaticos ad ater illorum Libras . Formentnmflaria II. Pullos VI. υ LX. De Salvaniade Denarios Solidos XIV. edi reli qua militer. De Cantengo omnia militeν. De Vero Denar os Solidos V. . ιiud niebit, ni tantum amisere de piasibus bonis quattio vices in anno. Et
f prevati fuerint, milite faciant, cur, ceteν faciunt. De Ciυenna e-naν os Sol dos XVIII. Pullos XII. O CXX. De his illulis suprascriptis, quartim e sunt nomina, Madrunino Salvaniade, autenses Civenna , etio Villa Lemonia , omnes simul paνiter debemus olim colligere, o premere ad expensa omnica, O υegere oleum de ipsas liras in sera expensa ad Monasteritim Beati Ambrosii. Debemus siam, virum Seniorem, suosque deles per aqtiam naυ gare in ambulando est revertendo Debemus etiam in e- Risitate Sancti Ambrose; in Ramos - ἰυe, in Letanias majores, O in Sancti aetaνii, per has sngulas FG υἱ- rares, quod sunt quatuor vices in anno, secundtim virum honorem , t melius potuerimus , de Piscibur valde bonis in
υvirum seνυitium adducere me omnia non recusamus. De quo reis duo uno tenore scripti sunt. Unum eis datum es, alterum in Monaserio reserυatum Illi mero, qui de Villa Lemanta videntur se, non debent olivas premere, nee ligna ad ipsas oliυas dare, nec veger ipsum eleum, sed tantum debent omnes colligere, se visa eorum ad utilitatem predicte oliυe, quantkm flus es, debent dare, seu O smul omnes debent ceteri adjuvare ad incaricandκm, prout necesse fuerit.
166쪽
Monument Basilie Al de illius laudibus, Tomo IX. Rer. Puri cellius in Ambrosian Abbatem hunc appellatum fuisse Huppandit contendit, atque ita eundem subscripsisse alteri hartae, auctor est. Ego de fide illius Chartae dubitarem. Nam in Regio rivilegio apud ipsum uri- cellium in in Charta Monasterii Tollens , memorata a Claris s. abillonio in Annalib. Benedimn ad Annum DCCCCLXIII., atque heic, disertis verbis nuncupatum videmus o - aldum Hoc autem nomen, uti
an Charta ista occurrunt, sunt angobardica, aut Francica cetera vero Romanam nationem sapiunt. Neque praetereundum est, Saeculo XIII. XIV. nomina quaedam, horrida sane, invaluisse vel inter ipsos Italiae Regulos, quae nunc aut risum aut admirationem audita excitant, sed tunc placidis fortasse auribus accipiebantur. Ejusmodi fuere in Familia Bona coma, Mantuae domina-etrice , nomina ardelloni, a ni Bot- exellae, ut rani, Scaglini Passerint: in Ordelari S ονρetrae in caligera Veronae domina jauis mas tui ineptum enim est, quod excogitavit ovius, nempe a Tartarica Lingua quae Canem appellat Regem seu Principeris, caligeros desum si si hoc nomen . Nihil tale ipsos somniasse Massivi nomen satis indicat. Josephus quoque caliger in Epistola ad Dusam, ubi umbratilem suam oriqinem a caligeris Principibus deducere conatur, de Cane Grandi scribit: M- me illi fuerat Franci es a saero a
ero, Cani a gentilitate, Magno a me ito rerum gestarum. Sed haec ignoravit Ferretus Vicentinus oeta, eidem cani synchronus, in Carmine
Italicar a me edito. Illum Canem tantummodo appellatum ait, quod ejus mater
VJ Ita es peperi se Caue m. Neque is didicerat, Scaligeros a Windorum Principibus oriundos, apudo uos Caban idem est a Ne an Prinops, ut iidem Jovius caliger somniarunt. Ita in Familia Turriana Mediolani olim dominata invaluere nomina Musae, Pagani, Car- nevarii, Casson ' quod postremum tamen e Cassono nomine Gallico depravatum sine dubitatione fuit. Alia ejusdem indolis praetereo . Utrum Vero ex his nonnulla in Baptismo iis imposta fuerint, reliqua autem gnomina fuerint per comma ei aia ficta, quae in eorum Nomen transierint, non facile decernas Certe Passerino Bovaeus Γ ualdus quoque, nomen fortasse primitivum , fuit. Porro constat, eos sine ulla trepidatione, sine fastidio, palam ejusmodi Nominibus fuisse usos, nullumque dedecus inde sibi metuisse . Saeculo etiam XII Mala pina , Pelavicinus , Mal-N:Uophe, atque alia id genus nomina, Italiae Primatibus fuisse tributa, jam animadverta in Antiquitatibus Estensibus. Addere nunc juvat Chartam e Codice Sto Cenci Camerarii. Ibi nobis occurrent ignissus Comes , Calliagonte Comes, laque ra Comes, fortasse Caeciquerra Pallonerius Comes ibi praecipue memoratus , filius ori viverrae Comitis nomen gessit, quod Tuscorum Dialerio significat tin irbaute, bone , id est Meudieum. Hic autem titulus Chartae praeponebatur. Cha
167쪽
Chartula, quomodo altonerim recognovit Castrum Montiscelli per Dominum Papam, constituit annis lingulis certum censum is antium unum auri, Anno 136. JN nomine Domini Ur Iesu Ch=li
Dei aeterni. Anno ab Incarnatione
Utis Milthsimo Centesmo uinquagesmo Sexto mense Aprili , radictione III. Manifessus sum ego altonerius Omes, stius quondam Fortis uerrae Cois
mitis, quia per hanc baritiiam proprietario nomine, praesentia Donni Gui- donis resisteν Cardinalis, titulo anctae Potentianae, o Legati Ecclesiae Romanae, indente apud Sanctum uiaricum conυent eum Episcopis, Ldelicet Senens, Aretino , atque Cluseno, Suanens, Castrens, asserano, atque Uulterrans, donare, itemque tradere via deo ad honorem Dei omnipotentis, O sanctae Romanae eclinae, personam Domini Adriani summi Pontificis. Mes Casellum de Monte Clelis
eum Curi omni peνtinentia sui eo scilicet tenaνe, ut se ego praedictus Palton eritis Comes ne liis masculini et feminini sexus , de me defrendentibus decessero , supradictum Castellam cum Curte' omni pertinentia sua ad ius beati Petri, O sanctae Romanae Eeclinae exm integritate λυeniat. Et propter baec ego praedictus Faltonerius Comes exinde statuo convenis anmιalite in Apensone Domini Uri Jesu CbVisti, praedictae sanctae Romanae Ee-elesiae Censum solυere , dum vixero, Eircntetim tinum aureum. Et smiliter ego praedictus Faltonerius Comes flatis
conυenis, ut isos bitum meum filii mei praedictum Censum a sanctae Romanae Ecclesae summo Pontis: in
Feudum non aquisierint, annuatim praediolae sanctae Romanae uel a statuto termino praedictum Censer pers aut . Tom. VIII.
Unde ego praedictus Pationeνἰas Comes obligo me, meosque heredes, quo supra dictam conυentionem a que concessionem praedictae sanctae Romanae Eccle-sae attendere se conservare noluerimtis, omni tempore promittimus componere sedare poenam praedictae sanctae Romanae Ecclesae Guisque summis Pontifeἰ-bus honoνum denariortim Lucensim Libras centum a se os poenam solutam praedicta concessis atque conυentio firma illibata permaneat. Et in tali ordiane Presbνtellum Itidicem Domini Impe-νatoris hanc Chartulam νoprieratis seria
Sum in Episcopatu Aretino, in Burgo Sanct Quir ei. E, F Signum manus testum: Rc-nutius , se inutis Comites, Germanislii quondam ignios Comitis Calli agonte Comes filius q&ondum
Cajaquerrae Comitis. Reinutius Comes lius quondam Eer- nardini Comitis Umba, da de ante Gerlone, mo i one de Albiano, Scantivolus de Maciareto, rogati sunt tesses.
Sed quod potissim tim in antiquitatis inquisitione adnotandum est barbaricis temporibus Italici incolae
Nominibus tantum contenti , nulla ex iis agnovere, quae Cognomina nune
appellare consuevimus. abillonius vir celeberrimus, in insigni opere de Re Diplomatica, Lib. 2. Cap. 7. recte statuit sub fuem Saeculi Dee
mi, sed maxime Saeculo undecimo ineunte, Cognominum sum frequentare coeni se Eamdem sententiam antea Du-Cangius probaverat in Historia Mon-
168쪽
moren ciaca eamdemque subinde confirmavit Clarissi Pape brochius e Societate Jesu , in Actis Sanctor. Bolland Tom. q. aji, pag. 2. HO- noratum Boucheum , aliosque testes in eam rem collaudans . Sedis ipse rursus eamdem stabilivit in Responso n. ad Exhibition errorum, quos ei bonus Carmelita objecerat. Quicumque in veterum monumentis aliquantulum versatus est, confestim fateatur oportet, circiter ea tempora , immo etiam seritis, invectum fuisse inter Italicam gentem Cognominum usum . Itaque supine falluntur, qui in remotissimis Seculis eadem se adinvenisse putant, ut illustribus nostrorum temporum Familiis thura odores incendant. Aut somnia aut imposturae sunt, si quae hujusmodi in Genealogicis Libris nobis propinantur: prope pro argumento falsitatis statim habendum est, si qua Charta ante illesimum exa
rata eruitur, quam Ornent, aut ne
rent aevi nostri Cognomina. Propterea nihil invidendum est tot nobilibus Familiis, quae in monumentis
Seculi Octavi, Noni, Decimi Episcopos, Cardinales, inclytos belli
Duces inveniunt, atque inter suos Majores mirabili pace accensent Hercle eruditi viri Mediolanenses non indigent, ut a me edoceansur in una nubium regione Libro nempe,
ubi otiosus quisque legere potest quod cupit inventa fuisse Cognomina veterum Archiepiscoporum e-diolanen sum . Nimirum nescio quis nugivendulus primum excogitavit inter illustres inclytae illius Urbis Familias partiri se posse decus infulae Mediolanensis Ad Annum Christianae Salutis C. Oldanae Familiae Sanctus Castritianus adscribitur Buν-rae, Sanctus monas ad annum c.
A LXXXVIII. Tum ad Annum CCCL. Sanctum rotasium Alesia sibi tribuit Sanctum Dionysium ejus successorem Martiana . Sanctum Venerium Idradat Sanctum Glycerium Landriani Sanctum Lazarum Cotta. Eodem gradu reliquorum Mediolanensium Antistitum distributio procedit , quam religiose ghellius in Italia Sacra retinuit. Sed ut ut vulgus atque ineruditi hisce fabulis facile acquiescant, certe miror uri- cellium , virum alioquin inter Mediolanenses Scriptores emunctae nariS, omnium commendatione dignum qui contexens Uitam an in Laurentii Archiepiscopi Mediolanensis, cim citer Annum Christi Quingentesimum ad eam Cathedram electi, eum in nobilis Familiae Listae catalogum confidentissime infert sine tabulis rem adeo remotam affirmans. Sic apud Caelestinum Bergo malis Historiae Scriptorem, ghellium , Malios, Cassillionea Familia Tachi paldum Episcopum ergo matem ad Annum Christi DCCCX l. ostentat Casepia Gari bal dum Anno DCCCLXVII. Caromata Adelbertum Anno DCCCL xxx U.
Reliquos praetereo veteris aevi Episcopos, quos non meliori titulo incensum illustrium Familiarum aevi nostri quidam inferunt, quam nostri olim Mutinenses in alcbarinam gentem pertraxerint Sanctum Geminianum , Urbis nostrae a Tonum , circiter Annum CCCXCVII. e vivis sublatum quam magnificam laudem eidem Familiae nequaquam turbare
sunt ausi illingardus, ghellius,
alii. Age ver jam perconteris si Cognominibus caruere Itali aeculis rudioribus, atque uno tantum Nominei utebantur, que alter ab altero ejusdem Nominis tunc distinguebatur λ
169쪽
3, DISSERTAM O UADRAGESIMA PRIMA. 31s
que fieri potuit, ut unus pro altero interdum non acciperetur Ut ait Sanctus Augustinus Cap. 3. Lib. post Collat a Donatistas plena e seonsuetudo generis Amani, ut non so-lhm soci sed etiam tuνes homines Eris nomine voeitentur. Verum Augustino vivente erant Praenominam Cognomina, quibus alter ab altero distin guebatur. Non idem Seculis barbaricis factum . Quum Mutinae plures olim essent, adhuc sint , Iobannis Ferrarii nomeno cognomen praeferentes, in Epistolis ad eos missis atque in aliis bene multis casibus errores interveniebant. Ego quoque liceat addere duo nomina adhibere ab adolescentia coepi , non ambitionis caussa , sed necessitatis , quod
aequalis meus alter esset, eodem donatus nomine atque cognomine dat dergo olim contigisse putes, quum ne Cognomentum quidem alterum hominem ab altero , sive, ut rectius
loquar , unius Familiam ab alterius distingueret, plurimi, ut par est credere , eodem nomine in eadem Civitate appellarentur λ Nemo certe non videat , ejusmodi antiquorum m Crem plurimas posteris reliquisse tenebras quod potissimum sentiunt privatae Familiae, si quando ad conquirendos in vetustis Seculis Majores suos se se convertunt Mea enim
sententia ob hunc ipsum defectum fieri nullo pacto potest , ut ejusmodi
soboles , quamquam ex antiquitate illustres, in ecula remota assurgant, ibique progenitores suos detegant nisi eos onstans aliqua Praefestura aut alicujus loci Dominium a ceteris secernat, conjunctionem cum posteris signet. Sed quid dixi tenebras posteris inlatas ex ista nuditate Nominum 8 Vel ipsis viventibus, eorumve filiis necesse est, ut olim non leve incommodum pepererit atque confusionem neglect us iste Cognominum usus. Ut experimento facto rem ipsam Lector digito suo tangat, Te rere mihi placet monumenta duo quae nullius momenti videri possint, sed quae Majorum nostrorum hac in re consuetudinem luculentissime prodent. Eadem ego descripsi ex vetustissimo Sacramentario Sancti Gregorii, quod adservatur in Archivo Capituli Canonicorum Mutinens una eXarato , ut pinor, ineunte Saeculo aerae Christianae Decimo, fortitan Saeculo Nono. Nam praeter an liquitatem Codicis, formam characterum , haec ipsa, quae nunc editurus sum, in margine addita erant, praetereaque additamenta alia LSta
Anno Christi DCCCCLXXIII., quae
evincere possunt, longe antea scriptum
Catalogus eorum, qui ad luminaria Majori Templo Mutinensium ministranda se se Fraternitate inita obstrinxere, circiter Antium 8 o. JN nomine Domin nostri Jesu Chyissi.
rum, qui pro Dei timore O bsidiamore dederunt singuli Denarios pro redemptione animarum Daνum in uminari , ad illuminandum Ecclesiam Dei, ut eorum animai inluminen Deus
anno Deo auxiliante bo facere sim litὸν promittunt. Pegro . Jobanne La rau- eo. Mirabilia . Adbelbeνto . Rufi co .
170쪽
Iohanne Benedicto . Liuet'. Jobanne
Columba . Susanna. Ra na . Imma Eerta . Auria. Angela Oliva . Beneta Teberga Liuia Maria . Ideoque omnes, quos supra memoravimus, vel
qui in ante Deo auxit ante in hane Fraternitate se conisaeerint, fac at eos Domintis tina οὐ stim insimul in oeseculo talibas operibus operare, to missoncm omnium peceatorum nos rorum apud Deum inveni=e valeamus , ct fudmiser cordi in libro vitae cum omnibus
mur 9 ut tenebrosa se horrenda to menta possimus evadere, tibi cernimcismagntim esse ρον culum ad equiem rendere, ubi gaudium esse simus Iemp ternum . Et tribuat nobis Chν sus Alitis Dei iυ me interυentum eiusdem
omnium Sanctoνum merita , nostrorum seniam delictoνum, ut cum Dei adjutorio ascendere mereamuri ad superna coe-
lorum a tem at quam se ocietatem habere in congregatione Sanctorum ad epulas beatortim inter conυiυia . - gelorum , ubi requiescent animae iussorum in lucis ancore, O meuissu veν- nantis foris doν . Ibi vident claritatem Dei, O lux permanet indesciens
Hei animadvertere juvat, summam Majoribus nostris curam fuisse
Lummaritim EcAesiae, quam in rem immanis interdum, ac semper magna vis cerae, ac olei impendebatur.
Nempe ad cultum divinum , atque ad alendam opuli pietatem id pertinebat. Adhuc Luminaν ae nomen in multis Italiae Ecclesiis perdurat. Sunt autem plures Conciliorum Canones, quibus praecipitur Luminarium impensa, atque in eam certa pars bonorum Ecclesiae destinatur. Immo ad hunc etiam usum Decimas dare Populus jubebatur, solicitique erant ipsi Principes, ne quid Templorum decori hac ex parte deesset. In Additamentis ad Leges Langobardi casPart. I. Tomi I. Rer Italicar. vulgavi Capitulare Ludovici II. Augusti, in quo ex Non est de Decimis . Ipsam Decimam persolvendam Augustus decernit in qualibet Ecclesia ipse Sacerdos , qui ibi ordinatus fueνit, ipsam Decimam dispenset pro Lum naria, Ne pro eleemosynis. Sic in Concilio Meldensi Canone s. Presbyteri Decimas accipere dicuntur, ut sarta tecta colesiae,
minaν; exinde competenter νου deant.
Praedia quoque a piis fidelibus saepissime in eum finem Ecclesiis donabantur. In hanc rem digna omnino est, quae legatur, Constitutio Aldrici Episcopi Cenomanensis , promulgata circiter Annum DCCCXL. atque edita a Baluato Tomo . pag. III. Miscellaneorum. Decernit ille,