장음표시 사용
71쪽
Iro placet , Leo III. Romanus Pontifex , A Carolus Magnus Beatus Eugenius . idem tortasse, qui an dul-pho Seniora Lib. 2. Cap. undecim. Histor Mediolanens Tom. IV. Rer. Italicar memoratur . Grandia haec nomina si se miram invento conciliabant. Neque rudis topelli erat fictioni tam a detrahere praetertim quod a Sacerdoribus quibusdam Bre proponebatur, eorumque Ripuales Libri ueluti certam hanc detegendae veritatis formam commendabant. Hi ne-ma us ipse Remensis Episcopus , vir doctissimus , inventum hoc laudabat in opusculo de diυονri Lo: hii. Sed jam exclamantes audi arborum ac truculentum morem , fabulamque summe perniciosam . quae hominibus fortasse culpa carentibus tam facile vitam eripiebat Bona verba quaeso.
Et mihi olim ea opinio insederat, infelices ita demersos animas reliquisse sub aquis ' ac proinde ritum barbaricum exsecrabar. Gregorius Taronensas Lib. primo , Cap. q. o. de Gloria Martyrum, auctor est, duas millieres adulterii accusatas, ut aquis immergerentur diiudicatas fuisse. Ex iis una innocens reputata Is peraquc ferri coepit 'Alteram stilus lubaquis tenuit , ne ad iandum cum nisperυeniret idque miraculi loco fuit quapropter veluti insons dimissa est Ad haec Du Cangio reserente , in
Statutis Stis Carolici Sici iae Regis, qui post dimidium Seduli XIl .
ebo r. Quae , si bene intelligo , haec
sonant stium de aliquo crimine qui-Iquam a cuia batur, propter quod in a-
ob attiam catissim contingehat Haec mihi ante oculos erant olim Uerum in hanc aem diligentius , intro spiciens deprehendi aliter , rem -- nam antiquioribus aer uti Clar Rsimus vir . Edmundus Marten Monachus Benedictmus Tom. . Lib. 3. Cap. 7 de antiqv. . cles. vi Lib. liquot congessi formulas Pνohat oniam in aq a Wigida ex Archivis Gallicis
nam cibi idem mos summo in honore vigore fuit. Ita P. et ius
tea abillonius cies Analectis pag.
I 5Ι novisse. edition. alias i edidere
Forrnulas ejusmodi Ritus . Itaque pud eumdem Marre ne ista leguntur
demittatur. Si eν Qqtie ad nodtim demersus fuerit, extrahatur ceti salυus Is autem, suasi retis a videntibtis aestimetur . Iisque animadvertendum est
aqua versabatur atque in sinu suo recipere negabat perinde quasi sce-bre inquinatos ipsa quoque horreret. Ceterum qui revera demergebatur, protinus veluti cinnocens renuta tu , ex aqua cincolumis educebatur. Attentius vide quid cin supra vulgato Ritu contineatur. Adjurat Sacerdos inquam ntillo mones stifc ρ at
eos omines aliquo sunt es abitis I sed faciat eos natare super se. In
72쪽
D ad jurantur domines, i ta furtum
sciant, aut eceperint e. aut si inetiI-pabiles ut siro ulpabiles ita ibi scriptum' υanescant eorum corda, e non suscipiat eos Aqua. Ita in altera Formula apud dupra laudatum Martene rogatur Deus, it inno eni des hoe furto , unde purgario quaerenda est in
hanc Aquam corpis suum immittere vo-Iuerit, confestim ab ipsa excipiatu os qua SP autem ulpabilis aut reus c. ab H aqua ejiciatur e miserte e-diam aradis supra memoratus Hinc-maru conligatos fune in aquam fuisse demissos, ne se innoxios Aqua reciperet, ii perielitarentur. Quare nocentes, uti supernatantes, Minime in imum, ut ferunt, dilabebantur . Atque , ut vides, nullum aliud in ejusmodi Iudicio periculum aderat, nisi quum Aqua irata sinum raperire molebat cadenti hominici tunc enim cis illati
criminis reus decernebatur. Commodissimam profecto dicas vel pro perditissimis hominibus viam istam sese purgandi. Immo veniam efflagito ego . si suspicer a, aliquo versuto
potius quam ii, Viro ad inventam fuisse rationem hanc explorandae Veritatis, rudi per minime periculosum experimentum sub specie divinae Revelationis eriperetur poenae aliquis
improbus , veluti testimonium innocentiae haberetur quod illum aqua des sinum tuum excepisset, ac minime sues dorso iustentasset Perquam rudes profecto fuerint homines iis Seculis oportet, non levi credulitate laborarint, quando ad innocentiam dignoscendam pro caelesti Voce atque prodigio accipiebant, hominem lene londerosum Aqua mergi. Sed ne quid dissimulem in Chronico os mensi edito a Dacherio ad nnum CLXVI. narratur,
ex nonnullis Haeretiris, deprehensis apud Vieteliacum , duos se se obtulisse examini quae . Adducti sunt
ergo ad Judicium examinis Aquae ' eorum unus omnium iudicio salous peν quam factus es. Fuerunt nonnulli, qui exinde dubiam tulere sentensiam. Alter porro emersus in Aquam fers omnium ore damnatus isse oo. Ipsi pe- tente, ad quae Iudicium eductus, secund demersus, nee vel parum ab AEqua receptus est. Bis donique damnatus,
igni ab omnibus adiudieatus es. Gui-bertus quoque Abbas Novi genti Lib. 3. Cap. 14 de Vita sua , par miraculum narrat de fure quodam De altero eadem habet Hermannus donachus in Lib. Mira cui SanEtae Mariae Laudun. Quibus in exemplis vides , sese Deum accommodasse interdum ad hominum piam fidem preces . abillonius quoque in Annalib. Benedicti n. ad Annum XXI. MXXX paria miracula contagisse refert. Si vera sunt etiam , quae interdum audivi , in Transilvania perdurat adhuc experimentum quae ad dignoscendas agas, sive Incantatrices maleficas , quarum ingens
copia ibi traditur esse, de quibus
multa narrantur, quae tamen credere vera sapiens nolit, nisi suos ipse oculos testes adhibeat. Ejusdem quoque generis in eumdem finem excogitatum fuit alterum judicium Panis se Casei. Nempe post multas Ecclesiasticas caeremonias, Orationes, Missam, mommunionem , accusato an is Caseus benedicti tradebantur. Si edere glutire poterat , jam exploratae illius innocentiae omnes plaudebant. Sin cibus comedi, atque in ventriculum demitti nequibat continub objdeli criminis reus dijudicabatur
Judicium Judici Exsterimento hoe, quo tempore, nempe Saeculis barbaricis, vafri immines Religioni minime obsequentes pro libito tuo, non quidem licite, nec austoritate aliqua
73쪽
Iudi tam Cisse in Germanico Codice
prostans indicarunt etiam Eccardus , Clariss . . o defridus Abbas Got- twicensis Lib. I. Cap. I. Chronici Got twicen. Accipe nunc ejusmodi Ritus descriptionem nondum editam
ex antiquissimo Rituali supra mihi
Pater, qui es invisibilis , aeterne Deus, omnium rerum Creator,
Deus spiritalium orator, qui cunctorum conditor es, arcana conspicis. Qui scrutaris corda renes, Deus , deprecor te ; exaudi verba deprecationis meae, ut qui hoc furtum admiserit, anis vel Caseus iste fauces' guttura eorum transire non possit. Amen . Al a Benedicti e
Domine, qui liberasti si se Aa ron a dextra Aegypti, Davit de manu Goliae . Ionam de ventremeti Petrum de fluctibus , Paulum de vinculis Theclam de bestiis, Susannam de falso crimine, tres Pueros de camino ignis ardentis , Danielem de lacu leonum , ara liticum de grabat . Lazarum de monumento , ostende misericordiam tuam , ut qui hoc furtum commiserunt . Panis vel Caseus iste fauces vel guttura eorum
transire non cssit. Per c. Coniuratio an Caiei Te i litur cleriment mme Pater, per Iesum Christum filium tuum Dominum nostrum supplices rogamus petimus , ut inhaereas linguas gutturibus istorum hominum, qui hoc furtum fecerunt
vel commiserunt, aut numquam manducent neque glutiant creaturam tuam
Panemo Caseum istum , ut sciant , quia tu es, non est alius Deus praeter te. Summe Deus, qui in coelis moraris , qui habes o Trinitatem, majestatem tuam justos Angelos tuos , emitte, Domine, Angelum tuum Gabrielem , qui ora haereat gutturibus eorum , qui hoc fu
tum fecerunt, ut nec manducent nec glutiant creaturam tuam Panem
Caseum istum . Abraam, Isaac, Iacob, hos atriarchas invoco cum duodecim millibus Angelorum' Archanuelorum . Invoco quatuor Evangelistas Marcum , Matthaeum, Lucam Johannem . Invoco Moisen Aaron, qui mare di siverunt ut ligent lingua gutturibus istorum hominum , qui hoc furtum feeerunt, aut consenserunt. Si hanc creaturam tuam Panem mas eum gustaverint, tremulent sicut arbor tremulus. requiem non habeant nec requiescant in faucibus eorum creaturam an is Caseici ut sciant omnes , quia tu es Deus, non est alius praeter te.
Per e Conjuratio hominis e Conjuro I di te,
aliqua estitima fulti sacra profani immiscere assueti, ni etiam aliis hujuscemodi usibus.&piis disciplinis quam pluribus, ad incauro rudesque decipiendos, sibique quoquo modo consulendum, ausu temerario ac superstitioso abutebantur. In id respiciebat, opinor, inmortat Boccaccius, vir emunctae nari omni penae eruditionis, nec non uaviloquentiae, aevi sui pravis moribus irrisorum censorumque disertorum, suo aut Arrunt, aut sunt, tit aliis erunt in annis facile princeps, tunc quum in fab. VI Diei . ad sublatum furto suem occisum inveniendum, cui subreptus fuerat, ei Experimentum hocce per quemdam proponit, hi verbis usum s et te certos fuisti m si unare, io o fore laexnerientia ρ taue s de formage o, ,ed remmo i horto chiis a et tito cosι si poston bened re te gallμ ne ερυ ni o com . nisne 'i a io ma . Itaque locu iste explicari non posse videtur, nisi habita ratione ad disciplinam qualemcunque praedictam, quam
lepidos fures forte docuerat Presbyter, nau quidem prudens, plus nimio stivus Arei gnarus,' apud ovem ablata furto res fuerat ante recondita.
74쪽
te , bomo, per patrem Filium Spiritum an flum per tremendum udicii diem , per quatuor Evangelistas, per duodecim Apostolos, per sexdecim Prophetas per viginti quatuor Seniores , qui cotidie in laudem Dei adorant, per illum Redemtorem , qui pro nostris peccatis manus suas an fias in Cruce suspendere dignatus est si in hoc furtum mixtus es, aut fecisti , autha julasti , taliter tibi ordinetur de manu Domini, vel de tanta sua san- Et gloria & virtute, ut Panem c Caseum istum non possis manducare, nisi inflato ore, cum spuma gemitu, dolore, lacrymis faucibusque tuis lis constrictus per Eum, qui venturus est judicare vivos mortuos is Seculum per ignem In Antiphonario quoque vetustissimo Capituli Metropolitani Mediolanensis, cujus supra mentionem deci legebatur Benedictio iani, Casei ad inveniendum qui duratus isti instego, ne Lectori sim toedio, unicum exemplum attuli, praesertim quod
non dissimilis hujusce cludicii descriptio occurrat apud prae laudatum a tenes ii libr. de antiquis Eccles. Ritibus Gravioris contra discriminis fuit Judicitim Aquae feνυen: s. In hanc demissus homo si urebatur intentati criminis nulla defensio supererat. Is enim aeus a Cael, indicatus credebatur. Uicissim vero innocentem depraedicabant f neque injuria y ibi cis
inde illaesus emergebat Manum tan
tummodo, non autem cor pia totum
in lebetem ferventis quae ea Ccasiones solitam duisses immitti anti
quorum monumenta testantur. Immo
innuere bidentur Servos duntaxat alicujus culpae arcessitos subiisse eju
DCCCXIX. apud Baiurium Tom. primo Capitular Reg. Francor pag. 398. 669. atque inter Leges Langobardicas Cap. . Ludovici ii pag. I 28. art. II. Tomi I. Rer Italicar ubi de homicidiis intra aedes
sacras perpetratis agitur , haec habentur : Si propitus Se νυυ lo commis ii , iudicio Aquae ferυentis examine- rur , trum o sponte, an se defendendo fecitfer. Et si manus eius extis fueri , intersciatur. Sed longe antea ritum eum lem indica erat Liui prandus Langobardorum ex Lege I. Lib. . pag. I. ejusdem artis I. Tomi I. Rer Italicar his verbis Si quis Seνυum lienum ne cluntato Domini ui in sacramentum miserit, aut manum in Caldaria mi::ere fecerit, componat Domino itis Solidos viginti Gregorius quoque Turonensis non dissimile experimentum narrat Lib. primo , Cap. 1. de Gloria Martyrum, quod institutum fuit inter Catholicum Haereticum in orthodoxae Fidei testimonium. Hac de re legendus Mu-Cangius in Glossar. Latin. ad vocem Aqua, videndae Formulae hujus Ritus apud supra laudatum Martene Tom. 3. Lib. 3. Cap. 7. de antiquis Eccles Ritibus. Ego
tantummodo proferam , quae in nuper laudato Rituali Sto de hoc Ritu habentur: unde etiam elucebit, nihil aliud quam manum immitti con- suevisse in inquam ferventem , quum Et eiusmodi experimentum peragebatur. Benedisti super aqvam ferventem
DEus Judex justus , fortis c pa
tiens, qui auctor pacis es , juvicas aequitatem , judica quod justum est, Domine, ocstum Iudicium tuum . Qui respicis super terram, facis eam remere. Tu Deus
75쪽
Omn potens, qui per adventum Filii tui Domini nostri Iesu Christi undum salvasti per sanctissimam ejus Passionem genus humanum redemistici tu hanc quam igne ferventem ab sanctifica . Obi tres puero , id est id rae . Misac Abdenago jubente Rege Nabuc donosor in camino ignis accensa fornace Lil υίsti Tu, clementissime Dominator praesta , ut si quis innocens de hoc furto, vel stupro in hanc quam igne ferventem Manum miserit, sicut tres pueros suora dictos de camino ignis
soluisti QSusannam de falso crimine liberasti, ita qui innocens de hoc furto in hanc quam igne ferventem Manum miserit , salvam illaesam educat. Ita, Domine omnipotens, si quis est culpabilis, in cras. sante Diabolo cor induratum , praesumserit Manum suam mittere , tu justissime , qui es Veritas, hei in corpore suo veritatem manifesta , ut anima per poenitentiam salvetur. Et
si culpabilis est per aliquod maleficium , aut per herbas peccatum suum tegere voluerit , tua dextera evacuare dignetur. Per c. Alia e-nericiis Benedico se te, Creatura Aquae igne ferventis , in nomine Patris , ex quo cuncta procedunt
Fili , per quem a Sta sunt omnia, Spiritus S anm, in quo universa sociantur. Et acljuro te per Eum , qui te ex quatuor fluminibus totam terram rigare produxit : nam te in vinum mutavit etiam in te baptizatus est. Ut nulla insidia Diaboli, neque maleficia hominis inimici te a veritate Judicii separare possint; sed punias noxium, l- laetum purifices innocentem, per Eum, cui nulla latent occulta. qui misit te per Diluvium super universum Orbem ut leccatores de-
x aeres adhuc venturus est judica-
per ignem. mortuos, Seculum Narrantur de hoc Iudicio miracula nonnulla caelitus patrata. num prae ceteris refert Hinc marus
supra memoratus in Libro de divo tio Loibarii, qui rem quoque sibi pro- bari satis significat . Neque dispar fuit Judietum Ferri eandentis. In vetusto Antiphonario Capituli Metropolitani Mediolanensis habetur Benedictio ad Judicium Feνν ardentis immanti Scilicet qui illaesus Ferrum
candens manibus retinebat, a se veritatem aut innocentiam stare ejusmodi prodigio evincebat. Qui adurebatur , certum vulgo praebebat judicium, se mentitum, aut crimine illato gravari. En quae in Rituali
MSto de hujusmodi Judicio reperi. Benedictio e=, ad Iudicium fa
TN νἰmis benedicatur ignἰs Dominex Sanste a ter omnipotens aeterne Deus , in nomine tuo, Filii tui
Dei, Domini nostri Jesu Christi
Spiritus Sancti, benedicimus se , san Stificamus ignem hunc. Adjuva nos, qui vivis regnas, per c.
Sequtin tu Letaniae. Postea legitu Evangelitum In illo tempore ductus est Iesus in desertum c. ia benedictior Deus qui tribus pueris mitigasti flammam ignium, concede propitius , ut nos famuIos tuos non exurat flamma vitiorum , per c. . lia benedictio Deus, quern mnia Opera bene dicunt, quem Coeli glorificant, quaesumus te orantes , ut sicut tres pueros de camino ignis incendio non solum illaesos, sed etiam in tuis laudibus conclamantes libera
76쪽
sti, tam nos a peccatorum nexibus absolutos, a devoragine ignis eripias. Ut dum te Dominum Deum patrem benedictione laudamus, criminum flammas, operumque carnis ancendia superantes, sacriscium tibi debitum fieri mereamur, per Dominum et Aria Deus , cui noticiam nullam umquam secreta fugiunt, fidei nostrae tua bonitate resplende , praesta, ut quiscuis purgandi se gratia hoc igni tulerit serrum , potenetiae tuae indicio vel absolvatur innocens , vel obnoxius detegatur per c. Alia a Benedic , Domine per invocationem sanctissimi nominis tui , ad manifestandum verum Iudicium tuum , hoc genus metalli ut omni daemonum falsitate procul remota veritas veri Iudicii manifesta fiat, per c.
subnecto. Novem aut duodecim ferre Vomeres candentes substerneban tur, ac super eos pedibus nudis incedere eligebat aut jubebatur, qui suam veraci a tem aut innocentiam probandam susceperat . Victor abibat qui nullum ab igne detrimentum reportabat ' victus qui laedebatur. In Lege Langobardica os . Caroli Magni art. II. Tomi II pag. Ioue. Rer Italicar edicitur, ut qui homicidium se perpetrasse negaverit ad noυe Vomeres ignitos Iudie; Dei
σκaminandus aceedat. Adeo vero per
vulgatum erat' commendatum erri candentis Iudicium , ut onachi ipsi non raro ad illud in rebus dubiis appellarint. Sirmondus V. Cl. in Notis ad Epistol. o. Lib. 3. Golia Didi in iocinensis acta contro Versae inter Haimeri cum Uicecomitem ac Theodoricum Sancti Albini Abbatem. Vicecomitem adiit Abbas, paratus aut calidi Ferri Adicio secun-
dtim Legem Monachorum e stium hominem probare , aut scuto se baculo iuxta Legem Saecularium defendere e.
Mabillonius quoque in Appendice ad
Tom. 4. Annal. Benedicti nor num. 2. Chartam refert, in qua Monachi Majoris Monasterii ad litem dirimendam uti decreverunt solito candentis Ferri Iudicio Vide quam altas radices temerarii isti mores egerint, quando, ipsi religiosi viri in
eos consentiebant, adeo ut candentis
Fere Iudietum familiare Monachis evaserit se veluti ex onachorum censeretur. Quod plus etiam mirere, obnoxiae velunt ejusmodi Judiciis Imperatrices ipsae atque Reginae , quoties in dubium revocabatur illarum honestas Carolus Crassus Augustus Anno DCCCLXXXVII. Annalis a Saxone teste , Conjugi suae adulterii crimen objecit tua viνginitatem se πνobare Dei Iudiei marito placerer, aut sugulari Certamine aut ignitoriam omerum examine inmmabat I factoque discidio, in Andelam Monas erium Ancillariam Dei in Alsatia , quod ipsa exstruxerat, Deo famulatura recessit , in quo sepulta multis miraculis praefulget . Henrici I. Augusti in Caelitum catalogum inlati Conjugem sanctam norunt Omnes
Cunegundem. Sed non omnibus notum
est, adactam fuisse castissimam Augustam , ut a se thori violati suspi
cionem atque accusationem remove
ret, ad Iudicium Vomerum suscipiendum. Rem narrat vetustissimus Auctor Vitae ipsius apud Ludewigum Tomo primo, pag. 3 5 Scriptor Bambergens atque inter cetera scribit Expuνgationis Walia ad Vom res candentes illud bi Juaicium eleg t. qu od νopter duritiam hominum infiit tum esse cognoscitur e Stupentibus o se=at:bus unives , qui aderant , Voms-
77쪽
i., DISSERTA Ti TRIGESIMA OCTAVA 1 et
νι eandentes nudo esui calcavi peratrix, caelo auctore damnata. Equidem movi, Pagio, Leibnitio fine adussionis molestia , secura pertransiit. Ita paucis post annis, hoc est Anno XXXIII. insimulata inhonestae consuetudinis Emma Angliae Regina apud Eduardum Regem filium
innocentiam suam Ferri andentis examine probavit, super novem ignitos Vomeres in pavimento Templi paratos illae a perambulans. Neque alia ratione quidam homo ingenuus , de homieidio Sigesredi Comitis incngatus, culpam a se amovit. Hoc est , candenti Ferro se expurgaυ ex deereto F- nodi post duas no D illaesus apparuit
ut habetur in Vita Sancti Me in erci Episcopi Paterbruneniis Cap. 99. apud Leibnitium Tomo primo Scriptor Brunsvicensium. Neque reticere volo famosum facinus, cujus auctorem habemus Godefridum iter-hiensem Part. 7. Chronici, ubi res gestas Ottonis ΙΙΙ. Augusti persequi tur duum is Axta Mutinam versaretur, deperiit Augusta Conju Comitem Urbis, ad infanda solici
lavit Procacem feminam repulit Comes sibique ex ejus ira imminere jam mortem praesentiens, consciam servatae fidei propriam Uxorem Voluit , eique inter cetera dixit: Tu ibi pose mortem conscia tes s
Neque secus accidit. Necato Comite, quem apud maritum irata Augusta calumniata fuerat, illius Uxor intrepida tionem Augustum adit, re prodita, sese examini μνri eandentis offert, ex quo illaesa prodiit. Flammis propterea ad judicata est Im-
aliisque doctissimis Viris concordi
calamo nunc inter fabulas amandari totam istam iter biensiis narrationem, quum de ea altum silentium sit apud omnes synchronos propiores Historicos,is jam communi sententia inter eruditos statutum sit, Ottonem III. Augustum nuptias nunquam Cum ulla femina celebrasse Attamen alibi animadverti, nunc repeto, Lan-dulphum Seniorem Historicum Mediolanensem Lib. primo, Cap. IS. Historiar. Tomo IV. Rer Italicar in haec verba de eodem Augusto loqui:
Erat Oito Otionis litis Seoxndi a confli eonjugali, mortua Con me, ex qua bi filium masculum minime en Merat, alientis. Qui quum in castra e idens
per humanam fragilitatem et ictere se non posse. e. Tum pergit dicere, mi Lsum ab eo fuisse Arnulphum Mediolanensem Archiepiscopum ad Graeco rum Imperatorem, ut ejus filiam sibi in uxorem peteret. Rebus humanis exemtus est Otto III in juventutis flore Anno lΙ. Landulphus autem Historicus haec de eo scribebat circiter Annum LXXXIV. Quare viades, non exiguum robur hinc accedere Godefridi Scriptoris Italici verbis. Augustae illius impudicae mortem facinus ignominiosum satius duxerint Germanici istorici Psyn-
chronos autem unum aut duos tantum habemus silentio tegere, quam in infamiam gentis suae, atque amnium commemorare. Quum ver aversantem secundas nuptias an dul-phus Ottonem exhibet indicare etiam videtur , primas ei male cessisse. Quaeri autem posset, num praeter superstitionem praestigiae quoque doli in hujusmodi experimenta
coirent. Certe , cultores quoque --
78쪽
pollinis iii Non te Soracte, , Plinio
Id autem Varro apud Servium ab Η rpinis tentatum ait, quod medicamem plantas tingerent. De cultoribus Ferordiae parem audaciam trabo refert. Albertus quoque Magnus
in Libro de Mirabilibus nos docet, quibus medicamentis in manu deferri possit ignis sine laesione deserentis. Ego fabulas suspicor. Experimentum tamen aliis dimitto . Quod certum est, diu etiam inter Fideles
Christi ejusmodi Iudicium locum habuit. Nam lati auctor est Rade vicus Lib. primo , Cap. 25. de Gestis Friderici in Legibus militaribus ab ipso ridet Do I. Augusto Anno CLVIII. promulgatis , Semissos Uatu , non in furto deprehensus , sequenti die expurgabit se Iudicio igniri Ferri ldominus iuramentum pro eo praestabit. Immo quod mirere, vel Anno Christi CCCXXIX. in ipsa Mutinensi
Urbe Ferri igniti experimentum perdurabat, uti fidem facit Bonifacius de Morano in Chronico Mutinensi Tomoe s. Rer Italicar ubi immanem Theutonicorum militum impotentiam describit in Cives, a quibus & acciti' benevole excepti nuper antea fuerant. Aegrediebantur
iam sunt ejus verba C υes se Co- iratino , ni ferendo , se ei dem pecuniam mutuans , petendo bi fati,fὸri e ea tem . Et ipse ut nensibus denegantibus, tu rei veritas se habebat,
regulam nunc Kἰga ferream igne
calefactam manu Iumere offerebant se amaeeipiebant nulla habita Desone ipsi Mutinenses Theoto mei se identes ab serebant, se nolle credere fallaci probationi hujusmodi hoe Arte Magida prodedere asse/ebant Ad hactenus recensita accedat Judicium Gνtieis, cujus est menti, si a Lege X. Langobard Caroli Magni Part. I. Tomi Ι. Rer Italicar pag.
que latae inmodice stensi ita legitur : De eo , qui perjurium fecerit Oe. O s acetisator contendere voluer tae in periurio , sent ad Crticem . In Capitularibus quoque Regum Fran Corum non semel experimenti hujus menti occurrit. Multum vero . se fatigavit eruditissimus Du-Cangius in Glossar Latin ut decerneret, qualis forma olim fuerit hujusce Iudicii ac denique statuit eos , qui Crucis examen subibant, expansis in Crucis formam, sive sublatis in altum brachiis, ante Crucem in Templo stetisse certo ac definito tempore , hoe est . donec recitaretur i angelium, aut salmi nonnulli. Immobiles persistentes , innocuici contra qui sustinere tandi brachia nequibant , sontes veluti divino judicio habebantur. Huius rei documentum protulit Dubletus ex Sandionysiano Parisiensi Archivo , illa um subinde a celeberrimo Mabillonio in Appendicem ei Diplomaticae num. I. Conr m dente Herchen rado , ii ono a sensi Anno Christi DCCLXXI contra Monasterium laci cium coram Carolo Magno Rege , ad Dei judicium ad Crucem provocatum fuit, in quo succubuit homo Episcopi . terum e-Xemplum protulit khellius Tomo V. in Episcop. Veronensi nus . nempe e X perimentum Anno D CCXXXVII.
Veronaes factum duobus clericis .
79쪽
1ι DISSERTATI TRIGESIMA OCTAVA:
qui iis uelis Sancti Iobannis Bapti in diaretur Contendente
constantes perstitere . Tum unus ex iis lassus in terram velut exanimis e
ruit. Aiter pacifrus fortasse Pacifi eus nomine usque ad finem assi.nis serit, hoc est victoriam retulit. Nullum hinc grave damnum in devictos fluxisse vides , uti in examine Ignis factum ostendimus . Ac proinde nil mirum , si Carolus Magnus in Divisione Regnorum in te filios suos, Tomo primo, pag. 4 4. Capitularium, Iudicium Gueis elegerit . ad
definiendas in posterum controversias, quae inter eosdem suborirentur , nec .mauam pro tali ausa ei uilibet generis pugna vel campus ad examinationem
tuis cetur. Erit mihi infra in peculiari Dissertatione sermo de campo , hoc .st de Duello Interea udiciorum seriem absolvam, famosissimum prae ceteris referens illud , quod transtus per Ignemini hi appellabitur. Ejus vestigia ante Annum a Christo nato Millesimum in Occidente non invenio . At Cedrenus sub Anastas Imperatore cire iter Annum VI auctor est , Episcopum orthodoxum Ariano hanc in Oriente obtulisse conditionem, ut per
Ignem , euius esse Fides verior, probaretti . Recusante facere AE an , orabo doxus intrans per ignem, Ilaesus exiυit.
Graecis, ut reor, didicere tali post aliquot Secula ejusmodi experimento uti ad Religionis tutelam
ac praecipue ad convincendos Episcopos Simoniae accusatos . Celeberrimus hac de causa evasit Petrus cognomento Igneus Vallumbrosiani Coenobii Monachus, dignus qui postea sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalis QEpiscopus Albanensis renuRTem. VIII.
rentini parte, heu 'nem Episcopum smoniac Episcopalem cathedram sibi quaesiisse, gemina lignorum strues, Sandri Iohannis ualberti bbatis jussu Anno LXVII. paucis a Florentia passuum millibus paratur , relicti in medio semita unius brachii . per quam homo transire posset. A dentem rogum Petrus intrepidus intrat, illaesus inter flammas pertransit,' Episcopum hoc prodigio veluti caelesti voce convictum extrudendum ostendit. Rem fuse narrant Acta Sancti Johannis ualberti Gohannes Villanius, Baronius, Ushellius Walii. Neque minori famae celebritate per Italiam insonuit Judiuium Ignis, quod i prandus resbyter Mediolanensis Anno MCII. subiit, ut evinceret, Grossulanum sive Chrysolaum Archiepiscopum per Simoniam in Mediolanensem Cathedram insiliisse . Habes narrationem in Histor Mediolanensi an dulphi junioris Cap. decimo, pag. 48 I. Tomi V. Rer Italicar quam consulere potes. Attamen non tam prospere
res illa processit, ut integra fides prodigio aceederet. Nam uti an-dulphus in ejus excusationem scribit. quia ignis manum Fresisteri, in νψie endo aquam O incensum super ignem, laesis, quia pes equi Jobannis de Rhaude nudum Presbter pedem de igne exeuntis dure alaaυ te turba ν sis de eas ct uina rosiani , in Presbi rum' eius legem pos paveos diersandali aυit c. Ambiguo pariter similique succolla a Petro Bartholomaeo rudi Clerico tentata est Ignis fortuna in expeditione Hierosolymitana Anno MXCVIII. ut Lanceam a se inventam Antiochiae probaret illam esse , quae latus Salvatoris nostri aperuerat. Per Ignem transivit.
80쪽
inquit illelmus Tyrensis Lib. 7.
Cap. I 3. Histor quantis Populo via debatur, Ilaons. Verum res in dubium paulo post versa est. Nam ille idem infra paucos dies ita decessit.
Cuius aecelerat obitus occasionem , quum homo sanus' vitalis prius videretu , quidam asserebant tentatum ncendium. Ii ver dicebaut, quod ab incendio sanus evaserat, incolumis ' sed egressum ab igne turbae caussa deυotionis irruentes v resserant e contriυerant.
Richardus Cluniacens s cujus Histo riam in hoc ipso Onere vulgabo
Infra addita P Alus otius eum taugere, vel de vestimento eius ali ρου daecipere, feceνunt ri vel quatuον ulnera io ejus ruribus, abscindentes de carne, O pinnam dors eius confringenteI, crepuerunt eam. Quod ego vehementius obstupesco, quum dein 'eper alia uot Secula intentatum fuisset immane hoc experimentum , sub finem Seculi V. idem rursus propossitum fuit a viris quidem religiosis Florentiae immo, in illud consenserat Hieronymus Savona rota, vir pietate non minus quam doctrina celeberrimus adhuc . Cur peractum reapse non fuerit, Nardius, Iohannes Franciscus Picus, atque alii Historici tradidere. Iuvat nunc exclamare oh miseram hominum conditionem , quantopere, quam saepe te prodis & quanto opinionum impetu in abrupta, tibique perniciosa interdum raperist Erant haec olim in usu , ubique Commendabantur neque dubitabant vulgores homines, quin ad hujusmodi Iudicia conflaeret peculiaris quae lam occulta Dei virtus. Et nihilo-rninus perspicere majores quoque nostri poterant experimentis iis tentam Deum, plane dedecere eum Numinis dignitalcm tum exilitatem
Λ nostram, velle quodammodo cogere Deum ad patranda miracula ad arbitrium nostrum,' pro levibus plerumque caussis . Gratulandum autem
Seculis nostris, quod hisce morbis minime laboramus; nam illorum semina jamdiu praecisa suere Romano rum ontificum Ecclesiae decreto . Aventinus Lib. . Annalium Bojorum haec ipsa Iudicia olim 2
rata descrihil eorumque formam refert. Tum in haec verba erumpit: Asque ae tantum abstiit , ω imp a iudicarentur, ni sanctis imos Pontifces Principes bris lanissimos , viros atqne feminas sacratas, surpasse Utas purgandi caeremonias inυeniam . sin tum era Iapere, de Deo habere, omnem
spem in ipso collocare. Nostro Saeculon ibi minus . uippe nihil aliud es,
quam delirare, eumque immaνtatem ν-νitando ad iracundiam provocare . Soles id factum, At ideo , diversis aetatibns , hei pietatis, alibi erroris nomen accipere. Ita ille cui tamen repositum velim, ista quidem vetustis temporibus usurpata passim suisse , sed nunquam calculo Romanae Ecclesiae probata' neque defuisse inter ipsos Christianos, qui ejusmodi Iudicia aversarentur atque damnarent. Propterea Vulgaria appellata sunt, idest a vulgo adiu-Venta, non autem recepta ab universali Ecclesia. Nam et Concilia quaedam Germanicari ac praecipue Triburiens Anno DCCCXCVR ab Episcopis XXII. celebratum , ferventis Aquae , Ferri candentis purgationem in casibus dubiis amplexa fuerint, in eandem tamen Disciplinam minime reliquas Ecclesias consensisse reperimus . Disciplinam , inquam ' neque enim haec ad Dogma pertinent. Immo ante Patres Tribu-
rienses Agobardus Archiepiscopus Lugdunens vix Vectissimus . Li-hrum