장음표시 사용
301쪽
bratur illam magis donare, quam iusiquod sibi reseruare ergo, si stipulitus fuerit eam sibi restitur luto matrimonio utique ex virilis stipulationis eidem erit restituenda. Hoc idem euincitur ea textu iis l. si extraneus C. de condit. causa datii, o ratio manifeste hoc euincita cum etenim talem dotem constituat nullo iure,nullaque necessitate compes- lentes, sed ex merae voluntatis arbitrio
grest quamcunque legem illi doti con-ituere, quae non aduersetur naturae
eiusdem, quae natura in eo consistat, ut inseruiat oneribus nutrimoniiper ea aquae supra commendauimus, ergo pintest statuere, quod soluto matrimonio eadem dos sibi restituatur,oc hec lex e rit adimplenda. Circa hanc assertionem plurima con tingunt in praesenti dubitari Primum est, an, si extraneus orans, qui nullo iure tenetur ad dorandum, stipulatus fuerit dotem soluto matrimonio sibi,vel mulieri reddi, vel mulieri, vel sibi, vel sibi, vel cui de iure debetur, intelligatur illa dos pleno iure acquiri eidem mulieri Absolute sentio,quocunque ex allegatis modis fuerit concepta stipulatio, dotem, actionem acquiri eidem
mulieri Baltas Muellas de dote part. 6.m lcg.28. Bariolata inu. Gaius num L. f. sorsu. matrimon., ibi Petrus Ba Uan. II. in fin ., eri. t Mnas Gratiariau discept. forens roma..c.3 8. . ., Dames Baptista a S. Blasio de priuileg dotalιbus centuri
pr. num. 34. . centur. 2. num. L. Ratio
ex eo in uniuersum deducitur, qui . licet in disiunctivi inter personas hono ratas stipulatio, seu dispositio resoluatur in coniunctam, vi actio cuilibet quaeratur pro virili per totum inu eum m edam .dewrb. signi e sic licet eadem stipulatio,ieu di positio in alternatiuis pro ipso stipulante, 6 pro alia tertia periona regulariter Lerpretetur, ut persona illa tertia intestigatur solummodo adiecia solutioni, e stipulator adiectus obligationi per textum inci.
Gaius M. f. Mat. φινι mon hoc inmen fallit fauore dotis, ut notant Baldus γυ- , euas de dote pari. o. priuileg. 8 num. I., Dones Angebu Bosus tria.de dote cap. a. rum. II 6 σIl8.ll quo persona dota
intelligitur adiecta obligationi, stipulator lolutioni; Neque haec solum verbficantur, quando ipsa mulier dotata posita est in prima parte alternatiuae, quando scilicet dotans stipulatus est δε- Iuto matrimonio dotem restitui vel fae- Ihia minae dotata:,vel sibi, sed et quando ipsa ia ruria posita est in lecunda parte alternatiuae, nempe, cum stipulator dixit dotem sibi, vel minae dotatae restitui Bartesus md ι Gaius num . . s. solui. matrimon. . ibi, Petrus Barbosa sma ., Dames Bapticta a S.Blasio de priuilegiis dotalibus centur. I. m. 3 . Stephanus Gra tiamu discept. forens rom.1. c. 3O8. num. 6.
Hocque expresse colligitur ex d. l. Gaius vers. at si sibi is solut matrimon ubi non obstante, quod auus maternus stipulatus fuerit dotem vel sibi,vel nepti reddi, statuit, tamen quod saltem ex aequitate ipsa femina sit adiem obligationi, ac Iroinde eidem acquiratur actio utilis, crationem reddit, quae redolet in fauorem dotis, ne ipsa mulier indotata remaneat His,4 similibus rationibus etiam euincitur, quod, si dorans extraneus stipulatus fuerit dotem sibi rest, tui, vel cui de iure debetur, adhuc ipsa mulier dotata intelligeretur adi in obligationi, eidem actio acquiratur
Barioluscinu. I. cyrius f. solut matrimonio, ibi Alexander, Petrus Barbosa num. L .a
Baldui uinas de dote d. part 6 priviri. 28. vers. potest dici Rationem ex eo desumunt D V., quod quando dotans ex traneus stipulans sibi dotem restituis luto matrimonio, aut es, cui de iured betur, perinde est , ac si sibi reddi, aut mulieri stipularetur, ut notat Bariotiuis d. ι. GaDu,4 quidem congrua ratione hoc statuitur, quandoquidem, ubi e traneus dotans expresse, occlare nor stipulatur sibi reddi dotem soluto trimonio dotis, restitutio de iure debetur iudem mulieri per textum in I. nua
accedit Cod de re uxor in posita
autem illa alternatiua non clare constat dotantem stipulatum esse illam dotem sibi reddi aret textus inet. Praetor ait Τ. de inimis ergo ore. Neque hic audiendus
est Baldus ι. n. c. commania rei φαμIad asserens, quod ex quo doratori
fuit te ipsum in prima parte alternati uel videatur primo sibi stipulatum fuisse ν, non mulieri, cui de iure non debetur, nisi quando non esset stipulatus sibi reddi, Non, inquam, audiendus est , quia licet regulariter ea, quae asserit; verificentur, Gunt tamen , quando agitur de dote, cuius fauorem semper fit interpreratio, ne mulier indotata, maneat unde subdit Ioannes Angelas
B4 s, quod illa stipulatio alternatiua perinde est, ac si non suerit adiecta, sic debeat induci in fauorem mulieris
per textum in d. .unica . accedit c. de rei uxor at . Ex quibus alartiori poteris deducere, intelligi stipulatione laciam in fauorem mulieris, si extraneus dotans parte inpliciter stipulatus fuerit dotem restia
302쪽
Actio dotis etiam acquiri tur mulieri si extraneus sit Putatus tuerit reddi, cui de iure
tui soluto matrimonio ei, cui de iure i latus dotem sibi reddi, tunc intelligatur debetur Bariolus in dict. t. sirius ninn. . f. actio quaesita mulieri dotate pertextum
solui. matrimon. ,. ibi Alexander num.T. ια d. t. nicis. accedit c. de rei uxor as.
Petrus Barbosa minacl. quando etenim Secundum, quod contingit dubitari, expresse sibi non est stipulatus,immedia illud est, an extraneus dotam possit stite intrat dispositio textus in d. l. micas putari, ut praemoriente marito dos r
maneat penes mariti haeredeS, Vel tran tia asse stat in tertiam personam extraneam res, quod Amrmantvioland .de lucro dotis q.28. n.1., extrane-Buldus in f hae edictali C. de secmidis nupt., Baldus paelius de dote pari. I 2 num. 4Ο. Mantica de tuit inambu conuens Io I 2.rir.33. m. c. - 48 quorum rationem
uxori reddi senus possiestipulari,
accedit C. de rei uxor act. Quid vero sentiendum sit,si extraneus dotans stipulatus sit copulatiue sibi, de uxori solutomatrimonio dotem restitui, tune communiter docent, pro medietate dotem restituendam dotanti stipulatori, & pro medietate mulieri dotatae per textum in I. si ibi, o Titi f. de verb. obligat. fundalnentalem e.un arbitror elle,Quia, lini. reos*.cum talibusΥ. de A. reis, quod sicuti liberum est extraneo dotant do apud p etiam asserunt, quando stipulatus est, ciem constituere, vel non conitituere, ita ita &sibi reddi,dccui de iure debetur,quia aiberum eidem videtur clle,constituere N. perinde est,aesi stipulatus sui et,oc sibi. cum talibus, vel talibusconditionibus, mulieri reddi Sed in neutro casu li dummodo non repugnent tini, ad quem benter annuunt aliqui huic communi constituit qui est, ut per illam onera opinioni, si tamen communis est, o talis matrimoni j sustineamur,quod III luto potest nolle,ut eadem dos inseruiat ipsi mulieri,c sicuti dilioluto matrim nio per obitum mariti potest pacisci, Scstipulari, ut clos ad seiplum reuertatur, nulla habita ratione mulieris dotatae, ita non est, cur non possiti it utari, ut remaneat apud haeredes mariti predesu
adhuc credunt personam dotatam adiectam esse simpliciter obligationi, o stipulatorem blutioni, lia hoc in fauorem dotis,cui debet cedere quocunque interpretatio, d licet particula e coniuncti-ue posita inter personas soleat diuidere obligationem inter partes per textum 87 inda. reos Saeum in tabulis Τ. duobus reis, ti, vel transeat ad tertiam personam
liter sti Pulatus si dotem reddi dos est resti
quando tamen est posita inter dotante, o dotatam ex speciali fauore dotis asserunt non diuidere, sed resolui in particulam disiunctivam, nec nouum clSe 3
dicunt, quandoque particulam insumi disiunctive pro,vet,nam ita sumunt it aliquibus casibus Alexander cons. 8 in-
exeinplificat in casu, quo testator instituto lilio substitueret sibi,&filio aliam personam, quia resolueretur illa copula in particulam alternatiuam es, ochiaec dictio pro disiunctiva ratione subic hae materiae quandoque accipitur Vulpellus de praepos, s aduris signific Iubbae dictione pag. I . m. ., Gontalea ad reg.8. Cancellariae glos.3.-m. I , sed non
recedendum arbitror a prima opinione propter communem auctoritatem, propter iura allegata. Quid vero sentiendum sit, si exu neus clorans impersonaliter stipulatus sit de restitutione dotis, non exprimen an sibi, an vero mulieri dotata, Tunc absolute sentiendum est dotem esse , mulieri restituendam, non ipsi stipui tori Bartolus in d. ι.Gaius M. f. solui. matrisnon ., inibi Paulus de Castro, Alexander cyomet ad i. So. Tauri num.18. in fine nulla habita etiam ratione eiusdem . . Contrarium lentiunt At Iiιiras arbos a collect ad i. .m ms . de pati. conuent..collect. ad Lu. l. vni eam si accedit C. de rei uxor au. Ioannes Magelus offusae dote c. 3. l II 3., qui etiam asseiunt, hanc opinionem esse magis cominu nitar rccptam; quorum rationem eam arbitror
esse, quia licet liberuna sit extraneo dotem constituere, vel non constituere illi 'mineKum ipsius ollicium non sit ipsam dotare, ex quo tamen ipsi libere dotem constituit, non potest adiicere paeia,que aduersentur publice utilitati, cuiuiiii di esset illud, quo stipulareeur doterr remanere apud haeredes mariti illo de functo, vel debere transire ad tertiam personam,quia tunc in publiciun preiu- disium taemina ipsa remneret indota- in hocque probat Petris Barbasa in I. . mim I .ff. Diat. virmon per textum in f depin Orah, oini. cum dos T. in princip. g. eod. ubi quamuis dicatur, ne. quod Pater possit inconstitutione dotis pro filia apponere quaecumque Pachara voluerit, hoc tamen debeat intelligi ,e restringi, ut non procedat quoad ea paetera, quae utilitati publicae possint prsi dicium interre . Addi potest pro hac secunda opinione, quod textus iid. ι .m ea . acetasti de rei uxor in concedir
ria se tentia e portitur. Rationes pro hao secunda opini
propter rationem superius adductam, quidem, quod extraneus uorans possit . bi dotans expresse non est stipu incontiuenti addere pactum, seu stipa- Nna in
303쪽
apud heredes malationem, v res dotalis soluto niatrimonio sibi restituatur,&quod, si hoc non fuerit stipulatus , intelligatur eadem dos donata eidem mulieri, ex quo videtur inseret, quod non possit stipulari, uod alteri extraneo reddatur, nam sicla mulier in praeiudicium publicum remaneret indotata . Gid iam in linemntrouersia resoluendum cum disti ctione procedendu existimo; vel etenim illa tamina ab extraneo dotata habet Patrem, cui ex onicio principaliter imcumbit onus ipsam dotandi, vel alios ascendentes, quos in subsidium potest vel vi actionis,vel implorato Iudicis Oincio compellere ad dote sibi contribuemdam, vel nec habet Patrem, nec parentes, qui saltem in subsidium teneantur. Iuxta primum sensum sentio uti ue extraneum dotantem posse illam stipulationem, seu pactum dijcere, atque iuxta hunc sensum existimo procedere DD. omnes praeallegatos pro Prima opinione, in Britoribus terminis S
gati pro secunda opinione, &,Iterius
Ripa, Atlasus in l.1 in princip. f. Diat. matrimon Ratio primae partis ex eo deinducitur, quia in traditione rei suae potest quis omnia pacta apponere sibi magis beneuita, & possibilia, 4 legibus non improbata ι. in traditionibus49. biriosa in reb in traditionibus ad n . f. depact. ι. si unus . pacta, σι. contra iuris Leod tit. cardis inclement. , auia contingitia Q. Om/qua potest pactum apponere potest illud etiam qualislaarea. υideamus . penuit. σι actιοnibus in princip. Is de inirem Wand ergo,cum intraneus dorans nullo iure compellatur ad dorandam illam semiram poterit in ipsius dotatione, quam libere constituit,pactu apponere, ut res illa blutomatrimonio
alteri, quem ipse voluerit, restituatur; Neque dicas huiusmodi pacta improbari a iure in I.2. C.de pactis dotalib. I. quosvis c. de pactis eo ent ratione publicae utilitatis, ne scilicet Lumina illa indotata remaneati Contra enim imp snaberis, quia per illam dotis constitutionem iactam ab extraneo non demitur onus in Patre ex officio Deminam,
tandi, nec in alijs parentibus in subsidium, ac defectum Patris; ergo potuit eidem taminae pro illo primo matrun
nio,& non pro uerioribus.& in ordine adulteriora relinquere onus inparentiabus, quod primo urgebat nec tunc ρο- testabistute dici eadem femina indotata simpliciter, cum ius habeat,vidos sibi constituatur a parentibus. Deinde illa ratio,quod semina remaneret indoinin, non obstat,quominus ipse dotans extraneus possit stipulari sibi illam dotem reddi soluto matrimonio, ut expreM colligitur ex d. l. nicas accedit. c. de rei uxor. in potulinuim , si parentes ipsius
idonei sunt ad ipsam dotandam, eri nec obesse potest, quominus possit stipulari, ut alteri reddaturinam, ut bene notant Surdus in d la ira princip. num.6.s ibi Iaso, .8. i. n. vers. extrane credo guod veritas Issotia matrim. , idem Surdus conf2 Π. m. 23. lib.2 quoad effectum,
ruod Demina remaneret indotata, non diuersitas, quod interponatur stipu latio ad proprium dotantis comodum, quam quod interponatur in utilitantem alterius, atque hane esse veriorem, magis receptam opinione testatur Man
ιε. r. ,σώ- Ratio secundipartis ex eo deducitur, quia cum tune illa fatavina non haberet, quo posset dotem exi re, penitus in in remaneret, &sie illud
pactum, sed illa stipulatio adlacri ab
extraneo dorante esset penitus contra communem utilitatem, sic reprobatum ab alli
Tertium, quod contingit, dubitari
est, an extraneus dotans possit in constitutione dotis stipulari, ut praemortuo marito eos restituatur Patri mulieris dotatς Utique concludendum est assi maliue non solum propter rationes ad- dueras in resolutione praecedentis dubii, sed etiam , quia, ut bene notat Baltas Novesius de dote pari. I L. num .39. in hac hypothesi supponitur transferri onus indictum Patrem mulieris eandem re
tandi arg. auth. sed auamuis C. de rei uxor.
in Difficultas solummodo aliqua in hac hypothefi potest esse, an tunc eos illa intestigatur profectitia, utpote iacta
contemplatione Patrissen vero aduentitia, utpote stati non contemplatione
eiusdem mulieris;&'uidem exeo,quod stipulatio facta fuerit cum eo pacto, ut dos restituatur Patri mulieris, non pernecessariam sequelam insertur, quod eos facta fuerit contemplatione Patris, cum potuerit esse facta stipulatio, ut ad
304쪽
conseruaretur pro alio matrimonio, velo ut in eadem succederet praemoriente fi-iem, lia Probabilius tamen arbitror, quod poche in ea hypothesistinaesumendum,quod si , facta fuerit conreptatione patris,adeoq; bilius illa in prosectitia, cum Patrem ipsi faeminaedos esset praeserat.
profecit Quartum, quod contingit dubitari, x est , an extraneus dotam possit stipulari
in constitutione dotis, ut mortuo mari to,illa dos sibi restituatur sine ullo one- in 'minam dotatam per textum in d. q. acredit ibi sed si non speei tὸ extraneus rem dando in suam personam stimatus sit,
.lpactum fecerit. Rursus - siquando enim extraneus dorem dabat nulla stipulatione ,
vel pacto , postea subdit donasse magissideatur, ubi nota illas particulas clatrandando, quando dotem dabat, quae indicat actum ipsum constitutioni dotis , ergo&C.
Neque dicas, quod Pater, qui constituit dotem fidiae,non solum misit in ipso
Ili Odos facta estre amplius eandem taminam dotandi. 96 Iuxta precedentem distinctionem inter actu eonstitutionis dotis stipulari eam Eitiane tio dubio, seu in eiusdem resolutioneta sibi reddi ditatuto mammonio, sed Inst,nti us non dirimendum est pragens; ves etenim in etiam ex interuallo, ergo etiam extra opposita Potest iu mina illa habet Patrem idoneum, qui neus potest non solum in actu constitu dissolu D tenetur ex ossicio eam dotare,vel paren tionis dotis stipulari, seu pacisci eam sibi reddi mortuo marito,sed etiam exinte uallo; contra enim impugnaberis, quia eos a Patre filiae constituta,cum sitir sectitia ex genere suo, debet reuerti ad Patrem, qui de iure tenetur iterum dotare filiam, si velit ad secundas nuptias transire; unde etiam dicitur,quod actio dotis sit communis Patri,&filiae, unde per illam stipulationem non insertur praeiudicium aliquod notabile filiae;dos vero ab extrane taminae minituta , eum sit aduentitia ex genere suo, non debet reuerti ad dotantem, adeoq; per illam stipulationem inducitur nouum onus, quod non fuerat a principio impositum, adeoque &c Hic solum remanet aliqua dissicultas, an ea, quae dicta sunt, intelligenda sint dumtaxat. quando dos constituta ab extraneo incaepit a promissione, an vero, etiam, quando incaepit a traditione , adeout tunc solum extraneus post interuallum non misit dijcere illam stipulationem,quando iam promisit simpliaciter dotem, an vero etiam, quando Ium tradidit nulla praecedente pro D ae. Ηec difficultas excitatur propter nonnullos, qui asserunt, quodHuando incaepit a traditione pol sit extraneus etiam ex interuallo illam adinere sti-iulationem Baldus in I. unicas. accedit in
in fine. Sed si inquiratur ratio, cur,si in cipiat a traditione, possit adijci exinde uallo illa stipulatio, non sic, si incipiata promission arbitror eam esse,quia per ' promissionem dos constituitur . Sed ab i.one λ
filo in tes, qui tenentur in subsidium patris ,rito ad se atque xta nunc sensum arbitror,utiq; reuerta-- pota sic stipulari propter rationes ibitur . si dem adducos; vel non habet Patrem , aliunde nec parentes idoneos, qui vel teneantur
L s. '' ex ossicio, vel in subsidium Patris, viduo i xun arbitror non posse M stipulari
quia hoccederet in publicum damnum, eum faemina illa indoinis remaneret AssinTIO VIII. Doram extraneus,
qui in constitutione dotis non est stipu-
Extrane latus dotem sibi soluto matrimonio reus qui, stitui, non potest postea ex interuallo est stipu eam stipulationem dijcere Stephanas
Ratio ex eo deducitur, primo, quia, ex quo extraneus dotans constituit dotem Deminae sine ulla stipulatione, ex dispositione iuris vii unicari accedit fide rei υxor acti supponitur per donati nem eandem dotem quoad dominium transtulese in eandem taminam Ibi cum donasse magis mulieri,quam aliquod sibi ius servasse extraneus non stipesando idea-- asser me ergo post tale translatum absolute to dominium non poterit amplius legem aliquam rei donatae constituere, unde conis itur ad hoc Ioannes Franciscus a
Fonte d. coss. s. num 33. dicit dotem ex
ipsiusconsitutione recipere suam naturam immurabilem, quae ex interuallo alterari non potest. Secundo, qui adorans extraneus non potest constituere legem rei non sus, sed
sed post constitutionem dotis solute ego crederem,quod siue incaepe ue a factam sine ulla penitus sti rica promiuione, siue a traditione, quae pusatione, seu reseruatione res dotalis sit sornialiter in dotein, non possit ex imest amplius tua , cum transtulerit teruallo illa stipulatio adiici propter
305쪽
rationes superius adductas, quin immo potius per traditi mem proprie tran
5sertur dominium , c moletur clo
Expediuntur alia omnia, que pertinenta dotem profectitiam , adueotitiam. V M M A R I V M.
eire praesentem ti- Articuli . tutum. I. item praecis iure communi dos a Patre
simplicitὸ constituta filici a decedente
sine liberis reuertitur ad Patrem . . Iuxta lara municialia diuersimota res se habet. Mediolani, si xor fuerit in domum mariti tradacta,vel fuerit consummatum matrimonium,integram dotem lucratur . .
Dos simplicit Ha Patre data filia emancipata, vel quae fuerit emancipata filia non redit ad Patrem , sed apud haeredes eiusdem filia. s. Dos a Patre constituta friae de eadem mortua etiam relictis filiis deberet
Ex consuetudine tamen Martini transit ad fisios . . consuetudo Martini valdὸ consona est naturali rationi. . I, explιcativa iuris communis, non correctoria . . Ex eadem consuetudine inore decedente i secundo matrimoni sine filiis dos reuertntur ad filios primi matrimonη. o. Si mulier decesserit post mortem mariti relictis filiis dos reuertitur ad eosdem filios. II.
Etiam si dos fuerit tantum promissa a
Patre, ct non traditu ant mortem filiae. L. Mortua Matre. filiss in matrimonio susceptis, dos traias ad maritum, non re surtitur ad Patrem. 3.
Etiam si filii ad micum tempus superstites
decisioni. s. si pater Ripulatus Derit dotem sibi reddi soluto matrimomo siti superi lites eam
Si Patres puritus fuerit dotem debere sibi reddι etiam cum expressione, si fili extent sententia a terens ex vi talis sipulationis
debere reuerta ad Patrem. T. contrarιa sententia praefertur. 8.Matre praedebmuga sitis superstιtes tenentur eamdem in legιtιmam sibi ab auo Patre Mureis debitam eo utare. P. Sententia asserens filios superstites capere dc completur dotem Matris tanquam immediatos illius
Sententia asserens capere non tanquam haeredes, sed ex consuetudine 21. Sententia asserens capere ex prouidentia legis no scripta. Σ. Ex suppositione , quod capiant tanquam ba-redes Matris sententia asserens non te-noicillam computare in legitimam ab auo debitam . 23. Pon improbabilis est cretraria sententia. . S Pater Ripulatus fuerit dotem es renittiendam filiae, o eius liberis, sententia asserens non computandam es in legiti-
ΡLures aliae circa huiusmodi dotes.
siue prosectitias, siue aduentitias veniunt examinandae, quae sub praecedenti titulo non fuerunt prolatae, ne in immensum titulus ex se profusus printraheretur. Prima est, an dos prosectitia a Patre constituta pro filia familias eadem decedente sine liberis restituemcla sit patri, an vero remanere debeat Penes maritum, quando aliud non est dictuis in constitutione eiusdem dotis Secunda , an dos simpliciter a Patre constituta filiae emancipatae, vel quae postea fuit emancipata , soluto matrimonio reuertatur ad Patrem, an vero transeat ad inredes eiusdem filiae Te tia, an ubi filia familias decesserit relictis post se liberis reuertatur ad Patrem, an vero transire debeat ad liberos, ubi plura de consuetudine Martini. Quarta, an, si mortua Matrem tu ex ea superstites capiant illius dotem, quae erat profectitia liue ex iure communi liue sex sola consuetudine Martini, siue propter stipulationem Patris dorantis , t neantur illam dotem computare in legitima in illis debitam in successione aut,& alia his similia. AMERTio I. Attento praecise iure communi dos simpliciter a Patre constituta fili familias ipsi cedente sine liberis pleno iure reuertitur ad Patrem
31antica de tacit oe ambig. conuent. lib. I 2.tlt.8. num. ΣΟ. Ioannes Angelus ossas de dote c. 3. G. I 6s., Culatius eras. 8 observ. ad affricanum obsera ad ι.Titia 2. . ui imitos solut matrimon. Franciscus Molinas de ritu nupt. o. . q. q. num. 3
Expressis iuribus hoc euincitur imprimo exu iure succursum . de iure dot. ubi sic aperte legitur, Iure succursum Patri, visita amisia Macu loco, ut redd retur ei dos ab ipso profecta, ne oe filia amisis pecumae damnum sentiret . Secundo
Iia re communi de- Cedente derris
306쪽
αι. Os a Patre C. Diat matris. Dos pro miscentius in I. post dotem num. 3i fissolut Iira finitia .m muti ii res ιt miser matrimon. Ludovicus Molina raeolregus de serunςς - βιμ vivi ad Patrem redire debet; nec iust tom.2. dispw.--.8., Rebeuus de incongrua certa ratione haec decernun oblig. iust parra ubd. q.3. num 3. Io dita filiae tur,quandoquidem per illam dotis con nec elas ossa traci de dote eap. a. emanci institutionem faciam liliae familias no . I 68. Pa non
est demptum quodcunque ius in Patre, Ratio ex eo deducitur, quia ex eo Im: si cum adhuc recineat saltem simul curru, quod filia sit emancipata, vel postea lfilia ius actionis ad ipsam dotem recum emancipetur,actio dotis, quae erat com g Ad ius rata perandam; unde eadem filia mortua munis Patri, ct filiae ante emancipatio dem filiae Maio tota actio in ipsum Patrem consolidatur nem consolidatur simpliciter,&ininto redes. post mor Quod si dixeris, quod ex eo, quod prae grum in eadem filia per textum in d ι.
fili sumatur illam dotem filiae donane, aut una f. videamus c. de rei uxor. act., D
lumius amplius quoad illam retineat ses Arielus Bogus de dote d. e.3. num. I 68.. Irii 4eontra impugnaberis, quia illa donaria Petrus Barbosa inu. Σ. -.31 in fine. p. non est simplex, 6e absoluta cum abdi m . n. s. quod si Pareus solui. - . to
ratione cuiuscunque iuris a Patre, cum kMincii Nun eriit.nvt. lib. 3. n. vi ipsa filia adhuc vivente actio simul cum Franciscus Molinus de tun r. lib. 3. q. a. eadem filia competeret Patri, qui actio, is m. quae etiam verificantur, si eum non fuerit consolidata in eadem contracla matrimonio filia per Patrem Ititantis filia per stipulationem Patris, quod dis emancipetur per reatum iis d. l. mica .
Opposita, soluto matrimonio eidem filiae reddere videamus . de rei υxor. H. ubi sic expresidi disi. tur, vel Hemancipationem eiusdem se legitur. Si parens te pro filia, vela filiae, per consequem tota actio in eun pti praestita emancipatierit eam, et ipsa deinde atrem consolidatur,non quia pri cesserit rei uxoria actuine dotem minis ad ei se Pater sit haem filiae, sed quia, vias mulierem pertinere, etiamsi siseriteriar actio a Pinin in eundem dati, ergo eadem decedente ad ipsius Patrem consolidatur Midas in .senium haeredes ab intestato dos debet deferri, 3. m. s. ad sin C. qui testamentum facer dia non ad Pat Neque hie audiem ms, Durus ina post dotem in princip. dus est Petrus Barbosa in lix. f. quod*Fas Diag.manim ., Stephanus Gratianus di tris Φ. f., qui,quamuis nobiscum comse t for tom. I. cap. 3. num L. Ioannes sentiat in eo quod peremancipationem
j eis Bostas de dote cap. I 'u'η Is I. actio persecten adaequale consolidetur m ne in filia, asserit tamen,quod praemorien-Dixi, nemo iure eo mari , nam te filia dos debeat ad Patrem reuerti, ex cibus iuribus municipalibus diuer eum solum hoc sit discrimen inter dote . sorum locorum diuersimode res secia constitutam filiae familias a Patres, t. a 2 bet, alicubi etenim cautum est, Vt,mst dotem ad eodem costituta milie ema munici mina m annum vixerit cum maritolao cipatae, quod dos filiae familias in qu palibus postea moriatur, maritus acquirat ex inque casu dissoluatur matrimonium, diuersi integro dotem; a limbi, ut acquirat a reuertitur ad eundem Patrem, dos vero moderes omnino pro medierate,&pra medie constitum filiae emancipatae non reue eme redeat ad parentem dotantem . titur ad Patrem, nisi in eam di Glutio solastis aliter alibi Hie Mediolani viget statu nis matrimoni per obitum eiusdem, iectutum c.298. D l. l. per quod i .Hultur filiae, quod asserit colligi ex textu in Petri Biae quod Mantus non existentibus commu- . filiae mea sexto fissolui. matrim. , σοι nibus liberis praemortua uxore iam ad . f. de diuore. Non, inquau audiendus
ritu, do maritum traducta, vel matrimonio per est, quia sine ullo penitus fundamentorem tu copulam carnalem consummato lucre illud discrimen excogitauit nec textusa: raro turdotem datam, cu prominam; de quo allegati aliquid in fauorem eiusdem fue statuto latus erit sermo in subsequem arbosae euincunt, nam primus textua tradu tibus in I. filia mea processit solummod i
ins RTIO II. Dos simpliciter data a hypothesi, qua Pater constituens dotem ' Patre filiae emancipatae, vel quae postea pro filia emancipara stipulatus est . fuerit emancipata sine ulla stipulatio Iummodo, ut, si ea decederet in matri-nc, ves pacio praemortua eadem filia , mones Adsed reuerteretur,&nonia
non reuertitur ad ipsum Patrem colam eam diuortii,&cum maritus aduert rem, sed transit ad haeredes eiusdem mulam stipulationem restrictam scidum filiae ab intestato Donnes Bosebeias do ad casum mortis eiusdem filiae, ianis
tigri aut uvcl. num M. in βη. camisius dem filiam aegram videret , eam perdi- ore si summa decis tom. . tit. q. num uortium dimisit ad finem fraudandi
307쪽
dotis a Patre constituistae. II
per illum textum dicitur, quod nihil minus Pater propter fraudem mariti habeat actionem de dote i ubi vides quod in tantum praemoriente filia in matrimonio dos reuertatur ad Patrem, inquantum est stipulatus in casu mortis eiuli1em sibi reddi,&per consequens, quod eidem non esset reddenda, si saltem non fuisset stipulatus, quod in tantum in illo casu diuotlij concedatur eidemPatri actio ad dotem, in quantum illud diuortium actum est in fraudem eiusdem Patris, quod utique non fuisset decisum, si illa fraus non inter nivet; Ex quibus non potest deduci id, quod asserebat Petrus Barbosa loe. et . nempe quod do constituta filiae emancipatae a Patre reuertatur solummodo ad Patrem in casu dissolutionis matrimonii per obitum eiusdem filiae; textus vero is d. . . . de ditiori in eundem sensu in penitus tonat; supponit enim, quod Pater solum stipulatus sit dotem sibi reddi in casu mortis filiae in matrimonio, quod filia ipsa , ut maritus lucraretur tem in fraudem Patris, discesserit ab eodem marito, tunc textus dicit,quod ob illam fraudem Pater habeat actione
Secundo ex eo potest assertio euinci, quia filia emancipata intelligitur abs Iule,&simplicit Heri domina illius
dotis per totum sed I unicas videamus C. de re uxor in. admia facta vidua possit de illa disponere per ultimam voluntatein, etiam absque Patris consensu. 9abriel confI6 num. n. , seqq. lib. I., Gaspar Thesaurus in addition ad deci I o. Antoni, Nesauriυers notabis, Ioannesian. grius Bossius tras. de dote cap.3. num. IN.serm in illa debet succedere, qui de iure debent luccedere in ipsius bonis, die non debet reuerti ad Patm m. Tertio ex eo, quod, quando filia est emancipata a Patre, Pater ipse inordine ad eandem habetur pro extraneo, cum illam non habeat in sua potestate pertextum in d. l.unicas extraneum C. de rei uxor in . ergo in illa dote non liabet ius, ut mortua eademnua,vel alio quocunque modo distoruto uiatrimonio dos ad ipsum reuerintur.
AssERTio III. Dos simpliciter hoe est sine ulla stipulatione data a Patre filiariamilias, his in matrimonio decedente relictis post se filijs, quamuis de iure
communi adPatrem superstitem reuerti deberet, cum nemo inimicctiti js haeredem habeat pertextuin in ι. dona patroc Iolut matrimon , ι nupta eod. it. σι. I. ,σ2. f. de Castrens pecul. Thesauras decis I m. m. I., inseqq. per tor. Vrceolas confluit for c.' per totum, Fachlaeus eo trouers tur lib. 3 eII., Paulus christinas deciLBest. 32. num I .vol 3. Ex consuetudine tamen artini, quae praeualet stantibus filijs eiusdem filia: aufertur ab Auo,& transfertur ad Nepotes,qui uni fili Deiusdem filiae praedefunctae Bariolusina in quartam f. ad I . falcia. , Merlinus cis 33. , alter Merlinus de laetis liba.
Haec Martini consuetudo valde consormis est naturali nationi, & pietati, secundum quam in successione prima causa est filiorum, deinde ascendentium
per textum apertissimum in S.I. ι ι hareisdib. ab intest. venient collat. 9. . iu Ou
gruum penitus videtur, quod filij, cuit nediate a Matre procedunt, eius e te priuentur, quae est proprium patrimonium eiusdem Matris I inter socerum is princip., oes eum inter s. de pasi dotal. I. uxorem L testamento is delegat.3.ι.3.3 sed utrum f. de minor. I.PompomusFuladelpbiu sffa A. ercis Accedit,quod dos datur principaliae propter onera matrimonii l. pro onerιbus c. de iure dot., matrimonium est fauorabile propter liberorum procreationem . I. f.solui. ma trimon.; inter caetera autem onera eiusdem matrimoni est hona educatio,&conseruatis filiorum ex eodem procreatorum, quod onus non cessat etiam in tre desunera Constantius Rogerius de dote
nes Angelus ossius de dote e. 3. num. I ., qui etiam numero se rati expresse testatur consuetudinem nanc Martini, non in uno tantum loco, sed ubique esse receptam,&in toto orbe terrarum obseruari ex prete tradunt Od redus 4 3. . virum f. de minor ,σin ι iure succursinas de iure dot ubi appellat consuetudinem totius Italiae Angelus in . l. post dot m num μ. f. solui. matrimon ubi dicit este consuetudinem in toto mundo receptam.
Circa hane Martini consuetudinem plura veniunt in praesenti examinanda,& primo, an haec sit declarativa,&4nterpretatiua iuris communis, an vero correstoria eiusdem Dubi istius resolutio multum proderit quoad decisi nem plurium rasuum in hac materia contingenti , nam,si est declarativa
308쪽
relictis filiis Ostransit ad liti 1.
iuris communis,utique erit amplianda, si vero correctoria,utique restringenda. Arbitror,probabilius esse declarativam, vel habere rationem iuris communis,
non autem correctoriam iuris communis Thesaurus deciI loci. m. . redecim T. m ibid. Gaspar besainus in addit., angelus in I. dona Patre C. solut matrim., Mangulus de imputation. q.8au . et I ,Mal uasia cons. ola. U.II lib. I. a quibus non dissentiri videtur Ioames Angelus Uxius de dote d. e. 3. num. I79. Sed antequam
procedam adprobationem huius nostriauerti,aduerto,quod in dIris a Patre c. Dilut .matrim dicitur quidem, quod eos a Patre profecta soluto matrimonio mortua fidia reuertatur ad Patrem,non tamen ibi dicitur, quod extantibus ex eadem filia liberis aescundem Patrem reuertatur , si quoad hoc opinio Martini,& consuetudoeiusdem ubique recepta non potest dici, quod sit correctoria eiusdem,sed declarativa. Postea dictum nostrum sic probo Communis DU. contensus adhaerentium conluctu dini Martini fundatur potius in iure, quam in iacto, cum sit iuris consuli rum, Iudicum, ergo est interpretatiua iuris, non corre ria eiusdem, vel saltem haberi debet pro lege, siue scri inta,fiue non scripta, seu consetudinaria, quae aequivalet scriptae per totum in .
ex nonscripto Instit eiure naturarat. σetuit. Ex quibus poteris deducere primo, quod um haec consuetudo utpote non correctoria,sed declarativa,sit amplianda,si mulier decesseritinsecundo matrimonio nullis ex eodem relictis liberis, si tamen ex primo matrimonio liberos reliquerit, dos non debeat ad Patrem reuerti, sed transire ad liberos primi matrimoniteo,quia prima est causa liber rum in successione; quod verum non esset, si illa consuetudo esset correctoria iuris communis, prout ex Bariola, a eob.de Butrio notat constantius Rogerius do
lier decesserit post mortem mariti rei, Et is filijs,adhuc mi ipsi deberent in illa
dote succedere,& ista non deberet transire ad Patrem propter eandem rati neiu, quod prima causa successionis est in liberis,quod non verificaretur, si talis consuetudo esset correctoria, quia non verificaretur, quod mulier decesserit in matrimonio, prout dicitur in d. l. dosa
Patre C. fortit matris mo, cum per Ortem precedentem mariti it Iud esset disesblutum Tertio, si dos fuerit tantum promissa Patre,non tamen tradita a te mortem filiae, adhuc eadem mortua
Matre deuolueretur ad filior ciusdem, nec deberet apud Patrem
arum. . tum quia dos promissa est pro promissa pricos per ea, quae late in precedenti a Patre bus, tum quia Martini coniuetudo, utpote interpretativa,& declarativa est amplianda; turn quia exu.vnisi .estam tem filiae. Fius C. rei uxor.as. intelligitur quoad illam dotem stipulatio,&hypotheca in illa consurgere , quod non ita certu inesset,si esset correctoria iuris communis, cum verba textus in illa ι. dos a Patre C. Diat.matrimon proprie connotent dotem traditam Ibi Dos a Patre profecta, re ad Patrem redire debet; quod autem prosectum est, utique est traditum,in quod traditum non est,non potest redire. Secundo examinandum venit, an, si filia dotata a Patre mortua in matrimonio contigerit filios, quos ex eodem matrimonio reliquit, etiam mori stantes consuetudine Martini dos debeat redire adlatrem eiusdem filiae dotatae prςdefunct. , an vero debeat remanere araristo . Ratio potissimum dubitandi ex eo consurgit, quod communis consuetudo approbat Pinionem Martini propter liberorum fauorem, ergo eisdem liberis
sublatis debet in suo pleno iure remane retextus inci. ι.dosa Patre Coluta tris secundum quem debet os redire ad Patrem dotantem, ob hanc rationem Baltas ind.l dos a Patre C. solui.matrimon. sentit dotem redire debere ad Patrem mulieris defunctae. His t.tinen minime Matre,&obstantibus absolute sentio, debere re 'Π' manere apud maritum uxoris praede II
Ratio ex eo deduci ur,quia quocunque muς et, titulo, seu iure sumatur,denegarinoria Papotest, quod illa dos mortua Matre fa- icta suerit filiorum superstitum ad eamdem Matrem attenta consuetudine dicti Martini ab omnibus, ibique recepta, ergo Pater tanquam legitimus eorumdem filiorum haeres poterit eandem a cipere pertextum in ιInfantiis principi. de iure de lib. per quem textum cautum est Patrem posse iure patris capere deuo haeres. Iura ad filium infantem ex quacunque succensione etiam non agni capicius
stare potest,quod ni ij ad modicum temporis luperstat fuerint ad obitum Matris. Non, inquam,obstare potest, quin
309쪽
svincit, quod ad horam superstites fue uersaliter recepta est Iuris r rint,prout ex captela d decis . 76. .28. declarativa. laterpretativa, exsuci iam si, I bes urid decisisto. m. Io. notat est ubique approbata habet vim iuria
filii id rasa Rom- lac eis. m. Iae cum sum scripti per xtum in . ex non scripto Iactat,quod conditio semel extiterit, licet sit eiure nat, ent ., 'ii ..ergo debetur non dula ueta Alet auder cons. Is.ιnsa. I ljs existentibus ex eodem matrimonio,
lib. I. Neque aliquid negoti j facescere videtur id,quod asserit Baldus in d.l.dos a Patre c. l-.i tramis.,quandoquidem ipse quoque contrarium sentit, amplexus est nostram opinionem ina quod scitis mcl. Wrs sed tunc et qucro de bonis, qua liber. Deinde eadem Rota Romana d. dccis 2 8. num. I 3. I I s. ponderat , an
Is mortua Matred delata fuerit filijs, ut haeredibus, prout senserunt plurimi ab eadem Rora allegati, an vero ex tali Rotae consuetudine fuerit ad eosdem desara Romane an auo avocando,' in filios transla-Πα - endo, prout verius sentire dicit alios auri id M. plurimos ab ipsa ibid.allegatos. Sistinctio iuxta primam ponderationem asserit m intrare dispositionem iuris in fauorem mariti uxoris praedefunctae , cic Patris item filiorum, qui praedecesserunt in ι.si infant in princip. a iure delib.,ubi Pater iure patris capit omnia ad filios deuolu-
ex quacunque successione. Iuxta secundam ponderationem asserit intrare alteram communem conclusionem ,
quod ius delatum ex dispositione statu ti, seu consuetudinis,suae aequalem visu habent,etiam transmittitur Bariolus ina. adeoque apud ipsos quoad plenum ius debet remanere Ratio vero secundae partis ex ea ducitur,quia Pater stipulando dotem sibi reddi odum mirim nio sine expressione existentiae vel non eristentiae liberorum praesumitur, quod ita fuerit stipulatus secundum Bromam iuris communis iaci. Os a Patre c. Diat matrimoni , ergo stipulatio intelligi debet in casu dumtaxat non existentiae liberorum. Neque dicas , quod illa stipulatio expressa debet alam quid aliud operari supra dispositionem legalem sa Patre, caeteroqui esset inutilis , obstunatoria; contra enim impugnaberis, quia vel potuit esse adi cra ad exclusionem iurium municipaliualiter statuentium, vel ad exclusionem cuiuscunque iuris, quod ex alio prα- teus iure posset maritus in illa dote
Dd vero sentiendum sit, si Pater in illa uotis constitutione expresse stipulatus fuerit dotem sibi restitui in quoqqὴ
casu dotis restituedae, e fortius, si exprimeret etiam extantibus liberis amunis
opinio tunc sustinet, dotem debere ex vi illius expressae stipulationis reuerti ad
si arrogato in sexta oppositione fd adopt. Patrem, quia expressa conuentio homi-ocalibi alios plurimos allegat. nis cessare tacitium conruetudinem , Tertio examinandum venit,an, si P declarationem iuris communis ι n.zdereae in constitutione dotis pro filia fuerit pare poteri a tunc intrat ratione gene, stipulatus dotem soluto matrimonio sibi ralitatis stipulationis dispositio textus 16 recidi,vel cui de iure debetur,habeat lo in ι. unica S. accedit c. rei uxor. in at Si Pater cum consuetudo Martini, adeo ut ad quei sentiunt cinas ina dosia Patre C. stipula hue dos deuoluatur ad filios superstites, solat matrim ., Alexander indeo dotem V . - an vero exvi stipulationis redire debeat is .ad a. solut matrim. , Gabri l. - . ιό Ihddi ad Patrem do Riςm . Communia sen Isai 3 m. i. Petrus Barbosa ad d. ι. polstitu tenta asseritiquod, siue in constitutiones dotem, a .vers. item non habebit, Domum,irimo dotis dixerit restitui, cui de iure debet. Angeias bosvir de te e.3. n. Ioo. Sed mani filii tur, siue restitui sibi, adhuc stante con- supersti suetudine Martini vim iuris communis ς tabente debeat remaneretro filijs, si ις - post mortem Matris supernites fuerint
primae partis, quando scilicet Pater sti- putatus est dotem reddi, cui de iure debetur, ex eo deducitur, quia stante illa consuetudine Martini ubique recepta illa dos debetur filijs eiusdem filiae prindefunctae, quidem de iure,quando
asserem deber reuem ad patre, si stipula tus Nerit
libenter in uniuersum annuerem huic opinioni; in uniuersum, inquam, qui 1 quanda dos succederet loco legitimae, nullum reciperet onus, di adiectum is in iure vitiaretur ita ut Pater non possistipulari, ut ad illum, vel eius haeredes reuerteretur decedente filia etiam sine s
sed de hoc infra occurret sermo uberis. ΑssERTIO IV.Matre praedefuncta fit ,
310쪽
dotem in legitima sibi ab Matris debitam
consequens docet,quod fili in successisne Aui illam non computant in legitimam de bonis ipsius illis debitam . Alii inter quos φam d. ι inquartam, I93.s seqq.f. ad l .favid. Petrus Barbosa ι. post dotem n. I.. seqq. f. solat matri-m ., Antonius Thesaurus decis III. n. Iz., Ga par Antonius Tbefatirus in addit. ad d. decf. 23 7. eiusdem εnton Patris, ulla
iacta distinctione, an dos immediate Alia se matre transeat in filios, an vero imme tentia r diate ab auo materno ex persona matris, fertur. diuunt absolute eosdem filios teneriis putare eandem dotem in legitimam sibi ab auo materno debitam. In hac sente tiarum varietate probabilivsego adhaereo opinioni secundae, quae est Barioli,& aliorum,iuxta quam in terminis ma gis concludentibus deducitur assertio, de qua hic loquimur, quae sic. Probatur, quia ex iure communi illados, per textum ind. l. dosa Patre C solui. matrim reuertitur ad Patrem vi solum ex consuetudine Martini ab eodem Patre avocatur,4 desertur filijs extantibus, ergo illa bona intelliguntur bona Patris eiusdem filiae praedet unctae,ω mediate translata in nepotes, ergo dum agunt ad successionem aut materni post obitum matri tenentur eandem dotem imputare in legitimam, cum habeant immediate ab eodem auo,& de eius nis, per textum in ι eu iam nouellaec de inost testam.
Sed quid sentiendum sit in hac hypothesi supposita prima sententia, secundum quam dicitur, quod si iij dotem ii 23
Iam accipiant tanquam haeredes matris, a se an scilicet tunc teneantur illam dotem positione ex contruetudine Martini tenentur eandem in legitimam sibi ab auo Patre motris defunctae debitam imputares sitriolus in L in quartam sadri Fastid. Thesaurus decisaso per totum, σώαν. 237., Medilius deci f. 33. uer Merlinus delinit .
nitrus decis Belgis in via. I. Circa hanc assertionem plurimum dissidentinter se DD.ex vario modo semtiendi, quem habent circa modum, quo fili capiunt illam dotem maternam is
tere bona illa dotalia materna tanquam aeredes immediatos eiusdem Matris,&propterea sere omnes sustinent, quod filij illi non tanquam ab auo, sed tanquam bona aduentitia immediate a matre,utpote haeredes accipiant,quae propterea bona dotalia non tenentur insu cessione aut materni imputare in legitimam Bariolus vero in d. post dotem nu. 3 . -seqq. Bertrand confuse lib. 3. pari. c., cons3 .wσ.adsecundum ib.3. part ., ct cons Io Lb.7. Ripam .in qu tam G. I9 .F. ad 4.fastid.,Cephalas refclia . . II. arbitrantiir filicri superstites computare in legitimam eisdem in suo quod c Ratio
Sentelia asserens Capere ex Prouident legis i scripnon capere ranquam haeredes eiusdem
Matris, sed per consuetudinem in filios deferri ab auo avocando, & in filios transferendo , quam opinionem magis
commentat Rota Romana pari. . diaerfd num 4 il .ia. Is.,6 asserit esse magis communiter receptami a ,sere omnes huius
opinionis assertores concludunt quod, eum illa bona intelligantur fili immediate ab auo capere, teneantur in su cessione illius ita legitimam computare.
quod fili neque ex iure communi, neque ex consuetudineMartini habeant illam dotem,nquam haeredes matris, neque abavo tanquam aeredes ipsius, ceuione aut materni debitam; videtur ξ 'L, ς
negandum , quia illa dos supponitur si hii,
simpliciter donata ab auo matri eorun asserens dem filiorum , quae propterea sumitur, non tene tanquam proprium patrimonium eius ri com-dem matris, sic non intelligitur ab et re in eodem auo procedere in nepotes. Nihi- Siti RIominus non improbabilis est opinio v Barbosiae, aliorum pro ultima opini ne allegatorum asserentium etiam e tem illamcomputandam esse ab eisdem nepotibus in legitimam ab auo indem debitam,&vlterius nane ea n m sust, nenia Mac-f63..cast si cons. S., Parisiensis in additis Adixandrum cons. . lib. I. Ratio autem est, quia denegari sed ex sola prouidentia, dispositiones non potest, quinquantumuis illa bona et iuxta hanc sententiam immediate pro Non im ueniant in filiosa matre, proueniant a probabi-men ex substantia δε patrimonio aut sesic materni, transeant in eosdem filios eo modo,quo erant Pene matrem mater is consuetudinis , quae vim habet legis, seu iuris ciuilis, &sic non capiunt e tem tanquam prouenientem deauisu, stantia, edtanquam aes alienum ex iuris seu conrutudinis dispositione, & per