장음표시 사용
11쪽
habet attendi magnitudo penes Q atteditur augumentatio patet quia augumentatio est ad magnitudine tantad terminum per sersed augumentatio attenditur penes distare et recedere nonrito
ut patet quinto phisicoru.Augumetatio enim est de non persecta quantitate ad persecta quantitate Φ nihil aliud est si continue masgis distare, non quato ergo et c.Eodem modo arguitur de parui tale quia omne appropinquas non quanto est paruuet econtra estgo ut supra. Confirmatur quia paruitas proportionatur diminuti Oni.Diminutio autem est accessus et propinquario non quanto.
Nam quinto Phisicoru.Diminutio est de persecta quatitate ad imperfectam mutatio: p est non quanto appropinquare. CCaput Sextum in quo ponututrones contra dictam opinioner.
Ontra istam opinione preter dicta pro duabus primis opi
nionibus sic arguitur.Primo quia si magnitudo habet attedi penes distantia a non quanto tunc aliqua esset distantia inter quantu et non qua nitimam distatia est mediu cades inter eaque distant sed quantu et hon quantu sunt contradictorie opposi in inter que nihil mediat cum posteriorum primo contradictio sit oppositio cuius non est medium secundum se Confirmatur quia si quantu distat non quato per medium ali uel igitur distantia illa est finita uel in ita spini nita ut comuniter dicitur sic.n.dicut multi theologin entis ad non ens est distantia infinita quare soli us dei est creare quia solius in siniti est inlinita pertransire et solus ipse in finitus est.Sed tuc omnia sunt equaliter magna quia omna quantu per insinitum distat amo quatore tertio philicorumnum infinitum non est maius alio.Si uero finitatio est fingere sub quo numero coprehendatur quia non magis erit pedali lalterius trammi.Amplius quia illud intermediu neq; erit quatum nec non quantum eum medians inter aliqua nullu est extremoru et multa alia adduci possent. Secundo ad principale quia si magnitudo et Paruitas attenderent penes non quantii modo dicto tune uel aqPenes causam uertanti penes effectum siue signu ut manifestu est non.Π.tanlpenes caulam quia non quantii nullam potest habere causalitate ad quantu non .n.secundu formam quia Brma est per qua res est quod est ut patet per omnes diffinietes causam Brma lem quantu aut non est qd est per non quant nec,potest esse causa materialis quia uel in qua iret ex qua per se ne secundu alis a
12쪽
quem modorum nominatoru ab Aristotile indemdo phisicora et .v.metaphyscae necti effectiva causa est cu omne si agit agit secundum . est in actu nem finalis cum sit propter qua res est uel agite
modo quantum non ordinatur ad non quantum quia ad genus nullum causae reduci potest neq; etiam attenditur penes non qua tuna tan penes enectum quis.n.effectus est non quantu quantie Dei signit ut patet ergo nullo modo habent attendi penes habitudinem ad non quantu. Cosirmatur quia quantu cotradictorie uel Privative opponit non quanto modo habitus per se non cogno scitur per priuatione preterea magnum et paruudiculur relative ut in predicamentis dicitur capitulo de quantitate modo unu re latiuum cognoscitur per alterum nono metaphysicae ergo magis magnum cognoscitur per paruu et ecouerso si per non quantum. Et confirmatur quia ex quo sunt relativa cognoscunt perfunda meta et terminos modo ne pnon quantu est fundamentu ne peterminus quati ut patet ergo non facit ad cognitione eorum Tertio
ad principale sequit gradus sumus sit remissius tenet conseque eia per ipsum quia sinite appropinquat non gradui licet autem cosequens ab ipso calculatore concedat probatur tamen esse salsum quia remistum est respectu elicuius remissum modo in sua latitu dine nil est respectu cuius gradu, stimus dicatur remissus CLuci clautem dicit calculator quod respectu uelocitatis motus est remis sus quia uelocitas motus intendis in infinitum apparet manifeste peccatu eius quia respectu uelocitatis motus caliditas suma non est remissa caliditas sed est remissa qualitas. Si enim respectu uel citatis motus esset remissa caliditas tunc esset caliditas uelocita, est manifeste salsum et patet illa cosequetia. s.c uelocitas motus esset caliditas quia ut inquit comentator primo phisicoru comento.xlviii.non sit coparatio inter aliqua nisi ut coueniunt in aliquo comuni quia si caliditas est remissa caliditas reseectu uelocitatist motus uelocitas motus est caliditas. Nea si cadiditas e remissa qualitas sequitur cffit remissa caliditas sicut si maximus homo est paruum animal respectu elephatis non sequitur sit paruus homo sicut etiam no sequitur . si est maximus homo ut sit maximu an mal quare nec sequitur se est suma caliditas Q sit suma qualitas. Secunda et responsio ab eo data non minus est discouenies eum dicit c est remissa respectu caliditatis que non repugnat esse intelsior primo salsu estu possis esse intensior caliditas quia sie aliquvdo aliqua fuisset intentior et falsu est et tenet cosequentia quia ut
13쪽
dicit eometator primo caeli diffinitio impossibilis est ut nunc .ve
at ad actu saltem secundu speri lcum ut dicitur in eode primo deus et natura nihil agut frustra Secudo quia si alia pol esse intestor tunc ista no est suma secundu posse esse sed est suma secundu esse actuale quia si esset remissa in actiu heret terminu in actu quia resatio resistet terminii reale sed ea nulla e itesior actu ergo actui si eremissa quia si ea ealiditas potentia potest intedi potentia non est suma.αuod aut ulterius adducit in fundamem sui erroris iste h5 quia omne sinite magnu est paruu quare sinite inresu est remissu hic multiplex est error. Primo.n.assumit salsu et ore Aristotile primo de coelo quia celu est maximii et ecimo pol dari maius quatit nim nullomo est paruusu paruu reseras ad magnu.Seeundo quiano sequi his motus finite uelox est remissus ergo omnis alia qualitas finita est remissa quare peessis', motus uelocitae in ifinitu vide 'cedere Aristotiles sexto et septimo phisicotti no in eoeedit de aliqua alia qualitate saltim p manεte ostendit n.secundo de generationen, caliditas et stigiditas et sic de ceteris sunt terminatet et primo et quarto de coelo Q grauitas et leuitas que sunt qualitas res motive no possunt esse Isinite scut neqi alterative in si in quar in phisicoru tractatu de uacuo admittat raritatem erescere in infi/nitu hoc facit uel ex concessis ab aduersario uel Ioquitur in uniuersali et metaphysice sicut dicimus et coetu innuatu corpus est quiescibile sed non inqtum coelum sed tunc non datur sic sumendo raritatem abstracte sumnia raritas quia nunq summo qua summum est datur intensius uel maius.chuarto principaliter arguitur quia a summo omnia alia que sunt citra summu capiunt suam intensionem a non gradu uero nullo modo dependent et secudum' maigis uel minus appropinquant summo se magis sunt intensa et minus intensa ergo intensio et remissio habent attendi in habitudi ne ad summu tenet consequentia per illud secundi metaphysica uniuscuius dispositio in entitate dispositio in Deritare si ergo a sumo dependent in esse et a non gradu nullam prorsus habeant dependentiam quomodo ergo fieri potest' sua cognitio depen
deat a non graduisbatur aut antecenns.sq, a summo ea que sunt
citra summu capiat entitatem si enim latitudo entis accipiat sum mum est deus benedictus qui est causa totius entis ut in secundo metaphisicae demonstratu est et unuquodcv maxime aliorum dicitur se duae altaru est eausa secundu univocatione ut secudo me
taphisieae dicit Arist et primo posteriorvppunuquod tale est et
14쪽
Ilud magis quare est maxime ens et omnia alia habent eme ab iIδIo primo sicut dictum est et primo coelia primoente derivatum est omne esse sed his quidem clarius illis uero obscurius quia summum ens est caula secundum univocationem totius entis et uidemus ι prima intelligentia post ipsum est persectissima ut omnes concedunt quia est ipsi maxime propinquinam propinqua sunt interque non cadit medium sed inter creatorem et primam cremram non mediat aliquid cum nihil sit medium inter creatum et increatum siue inter dependens et indepedens illud enim chme/diaret nullorum istorum esset Q omnino im possibile est quare prima creatura maxime deo propinquabit. Secuda uero minus propinqua est quia inter illam et creatorem cadit prima et sic ulteri us procedendo ut liquet non gradu uero entis est nihil purii Creatura ne 3 creator aliqua habent similitudine igie nullo modonem cognolcibilitatem.Amplius manifesteibatur . haec positio calculatoris est omnino erronea quia sicut dicit c metator come w.lxxviii.secudi de ala agentia naturalia ubi passum sit aequaliter dispositu et aliunde non habeant impedimentu gut spere in modum per certa distantia latitudine uniBrmiter difformiter incusius latitudinis ducto in mediato est intensissimus gradus in remo
tissimo uero est non gradus et est terminatio latitudinis exclusiue in pucto uero medio e gradus mediusiter no gradu et gradu inte insimia et pucto medio inter medium totius latitudinis et remo tissimu punctum erit gradus medius inter non gradum et mediugradu rotius latirydinis disponamus ergo in terminis sit a unum luminosum Q produeat suum lumen per distantiam octo pedum ab octous ad non gradum et hoc uniformiter difformiter tunc in pucto, immediato producet lumen ut octo in distante petranu Pedale tantum ab ipso erit lumen ut septem in distate per duo pedalia erit ut sex et sic ordinate procedendo usi ad non gradum medii. Siqueratur quare in puncto terminante primum pedaleuersus, est lumen ut.vii in puncto uero terminante secudum pe date uersus idem a est tantum ut vi apparet Q nulla rationabilis causa adduci potest nisi secundum propinquitatem ad suum priucipium et distantiam qui magis appropinqua plus recipit de influxu uero minus minus recipit de influxu et uirtute agen iis unde Aristotiles secundo metheororum in parte de loci ha
bitabuibus secundum plagas teli dicit aliqua esse inhabitabilia py
15쪽
nimia frigiditate aliqua uero propter nesmia caliditate issicut poeta in primo georgicoru etiam uoluit nimia aut stigiditas est ex elon garione a fonte caloris nimia aut caliditas est per appropinquationem ad avndem sonte licet et alie causae cocurrat hcut directio radiorum et mora solis sicut habunde cometator ibi declarat in psraphrasi sed semper ceteris paribus magis appropinquat suo principio plus recipit de illo principio Hinc nata est illa quasi co munis animi conceptio agens intensius agit in propinquu si in remotum.Et propter hoc multi de quoru numero suit diuus hosnias existimauerut terram intensiue esse trigidiore aqua quia magὶ distat a fonte caloris medicia dicunt extrema prius instigidari quia sunt magis remota a mnte caloris. s ab ipso corde. O quana et peridicula esset medici responsos interrogare quare extre matrius frigent spiritualia uero posterius uel forte non frigent et diceret qa in extremis ille gradus caliditatis minus distat a no gradu.squi est in pede qui uero est in pectore magis distat, non gradu .ciuare aperte uidetur ista opinio proculdubio est eronea. Quinto principaliter argui quia est contra Omne experiantiam et uidetur huiusmodi opinio esse penitus ridicula. Videmus enim omnes mechanicos emptores uenditores pictores et cuius uis rei opifices mensurare rerum persectiones in habitudine ad persectissmum imo est maxima deceptio ne dum ad non gradum et omes no nil est eopararetuetum ad impsectissimu et uniuersaliter ad imPerfectius serhabent.n.emptores colorum ut in genere albi uel uiridis vel cuiusuis coloris summu in illoc iudicatoriu siue exeplar appetari potest et in lingua nostra uulgari appellant parangone et per collatione ad illud mensurat illa in illo genere sic. n faciut aulrifices in cognoscendo aurum et argentu nam in habitudine ad talia exeplaria iudicant de psectione auri et argenti sibi oblati et mest furant quantu sit et quantu non sit nam per quantii participat de illo tante persectionis existimantur et hoc per rem inclusam per
quantu uero non participant per tantu diculur deficere a ueta na tura et hoc per rem exclusam ut infra dicemus eodem modo etiapictores domificatores et deniq reliqui artifices faciunt. Galenus quot medicorii priceps in libro complex.et secundo artis parue docuit mensurare persectiones et imperfectiones humanoru cor Porum per accessum et recessum ad corpus teperatissimu quem
omnes medici postea sequuti sunt.Tactus quom teperatus ponis turresuila qualitatii tangibiliu temperatus gustus saporu inrtio
16쪽
nestus ulitutis et nititia res tecte tonsiderabiae hee calculat ris opinio est remota ab omni experietia Sexto pricipaliter quia per huiusmodi regula posita a calculatore nur homo erit certus de reiisectione nam si perfectio purpure.u.g.attenditur penes distantia a non gradu rins cum puentu erit ad stima fortassis sciri poterita, est ut.viii.sed', ista sit,secta, illa regula minime scire. CC aput septimum in quo poni quarta opinio satis rition a bilis. Ost dictas uero opiniones mihi uisum est' posset adiugari quarta opinio sortenon minus rationabilis illis tribus ui/delicet' intensio attendis penes appropinquationem ad summi in quo puenit cu prima differt a secunda et tertia.Remisso uero penes appropinquatione ad non gradum in quo conue micum tertia et dira prima et secunda speciales aut rationes pos funt adduci pro hac opinione primo quia primu in unoquo'se
nere est causa omnisique sunt illius generis.Cum ergo in latitudine caliditaris unamusit primum in intensione et non gradus sit primum in remissione ergo summu erit causa omnis intestonis et nori gradus erit causa cuiuslibet remissionis sed sicut se habet adesse ita ad cognosci secudo metaphisicae ergo penes summu attendetur intensio et penes non gradu remissio se do quia omnes Ppositiones amrmative post prima reducune in prima affirmativam negariue in negatiua ut primo prioru et primo posterioru dos et Arist.et non minus quarto metaphisicae ergo et omes gradus intensi in latitudine debent reduci in primu intensum qui est gra clus summus et Omnes remissi qua remissi sunt in primum remissum qui est non gradus et quemadmodum onans affirmative per accessum ad primam affirmativam mensurantur et negative per accessum ad negatiuam sic intensi per accessum ad primum in in tensum et remissi per aeretam ad primu remissum habet mesura ri.Pro hac opinione et uidetur facere uerba Aug. in undecimo cofessionu dicit enim Domine duo secisti unu .ppe te qd est natura agetica et alterii prope nihil etest materia pryma modo natura anIgelica uidetur psectissima creaturarii quia maxime propinquassectissimo materia autem prima implacti Mima quia apprppinquat non gradui persectionis uidetur quom esse propositio concessa ab omnibus phylotophys.sqd appropiquat puro actui persectius est d appropiquae potentie pure impsectius est eam .n .ponit conaεtator in si pluribus locis quare et c.
17쪽
Ccaput octausi in qu umerantque sunt edtraidictiopinIM.
Ontra uero predicta opinione quatum couenit cumpti in intesione sunt argumeta que fiunt contra primam caeuantum uero couenit cum se da sunt argumeta que fauni eorra secutam in remissione spetialia aut argumeta non adda
CCaput Nonum in quo ponitur quinta opinioque uidetur esse Aristotelis. Reter istas opiniones uidetur esse una alia. s. antesio ha/m betattendi penes minore admixtionem cu suo contrario remissio aut penes maiore admixtione et hac expresse ponit Ari. iii thopi tu phisicoruet.v.eci multis aliis locis imo fuit hec positio platonicoru et phipateticoru et miru est quomo calculator ira spreuerit ea sudameta aut huius opinioni infra ponetur. CCaput decimum in quo arguit contra predictam opinionem. Ontra ista opinione argui primo uino uniuersaliter que
cui intedunc et remittuturint pirariu ut patet de lumine secudona ne est apud oesicessu Phntibus corrariu chptraria se copatian secundu alique gradu lumcussiemissu cu secudueo cotrarietas insequat spetie sicut diuus Thomas et multi alii tenuerui.Tertio quia et dato cyptraria secudu alique gradu se copatian ut comuniter credi dieitia comeratoris in admixtio cu suo Cotrario no uides esset se causa intestonis et remissionis nasi albedo ut duo est remissior ea q est ur. 4 quia est magis admixta nigre/dini na in ea ut duo est nigredo ut.vi.uel saltim in subiecto in quo est albedo ut duo e nigredo ut.vi .et ubi est albedo ut . a. est nigre
do, tia. tuc restat'rere itide cur nigredo ur.vi.est itestor nigredi ne ut.4.et oportet respodeiqii nigredine ut vi .est albedo ut duo et in nigredine ut. a. est albedo ut. 4. quia nigredo ut.vi.est intestorea ut.4 et luculterius queret de ea et sic id dabit in insione ad seipsu et erit circulus qdipugnatu est primo posterioru Amplius ex ista positione sequiis: de Qui albuit duo inteda ad sumu set infinite albu quia intesto si minore admixtione cu suo cotrario sed in infinitu minus admi cet cum suo cotrario quia nigredo deuenier adio gradu. Ex quo fiet sume albu sed sicut minus admiscebiecu suo . cario sic fiet in testus ergo in infinitu intelius siet I nuc sit
18쪽
eenisse est latensumit duo ergo ret infinite late sumino est impo
sibile.Preterea ualde ridicvtu uideturn, albedo sat in tesor ex tru nori admixti cs nigredine Da hec sunt duo etia positiva rearteedistincta CDorii alteru non intrarin comtutioner alterius quomoergo possibile est ci/yinu in indas sola alterius corruptionemaeni albedo fiat purior ex remotione nigredinis sola hoc satis vina ginabile est sedino augeae in qua lirare per sola reale corruptionRIstud nedum est pol mibile veru in imaginabile sicut jumuIns frumeti sat purior per solam subtractione extranei sed non Q fiat
Caput undecimu in quo arguutur oes dicte opiniones de insus
Idee et oes dicte opiniones insumetenter Ioquansnfimi apud tenetes intesione attedi penes distaria amo gradu nodeterminat in primis quid istud distare sitia si das maior et minor distaria scire oportet mensura metiendi ista distatia et in qualitatibus no uides saltim in eis proprie esse disratia cu pprie sit
in loco ut dicit cometator.x. metaphysicae.Sic itaq signato a grasdu caliditatis si uoluero scire re intestonis sit oportet uidet ritum iste amo gradu sed O uides in qualitatibns esse distatia is me/thaphorice sed crest ista methaphora cu trasseretes no trasserrat nisi secundu similitudine octavo rhopicorii et quomo scis quantamem .g.an ut unu an ut duo an seciidualiquem altu numerii et testilla mesura.Cosimiliter dicas de appropinquare non gradu quid est illud appopinquare et quomodo se habet ad distare an sint op postra an disperata uel secudu alique alium modum et si opposita ara relative an priuatiue an secundu aliqua aliam spetiem opposistionis.αue est. n.mensura metiendi illam Ppinquitate an sit ea/dem cum ea que mesurat distantia an diuersa hoc enim modo uel viis non parum interest. Non minus querendu est hoc ab illis qn mensurant per distantia a summo uel propinquitate. uid sit di stare a summo et eidem appropinquare.ciuomodo se habeanr Ppinquiras et distatia .s an opposita et huiusmodi auimesura me surans an urriu' eade est mesura uel diuersa eodem secundu te nertes remission 8 seri ex admixtione corrarii auid est ista admixtios quid mensuras ista admixtio et sic ut supra.Hec n.necessaria sunt ad intellectu py positi negotii et sine eoru itellectio estpossibile est ueritate cognoscere.aesare primo hee declarada sunt.
19쪽
CExplicit Sectio prima.Incipit Seeundaeontinens quin Capi
tuta in quibus disputas de nominibus plinentibus ad dicta materi m.Caput primum in quo disputae auid est distare a non gradu et eidem non gradu appropinquare et quomodo se habet adin uicem distantia et propinquitaS.
Ed quoniam dicit arist.te.xcometi.x.et. iiii.metaphistcae.Principiu in disputione omni est in terminis coues ire.Hinc est ueritate pscrutatur presentis negotii primo a terminorum intellectu siue expositione ini
lium faciemus et primo. uid intelligi per distare ano gradu et eidem non gradui appropinquare sed quonia in di
elis secundu proprietate et secundu trasumptione Diimo Oportet incipere a uero et proprio deinde ad dictum lecundu trasumptio nem est.n.impossibile intelligere secundu sine primo ut clarum est aute distantia et propinquitas secundu propria et uera significatione dicans in loco sicut dicit cometator decimo metaphiscae. Ideo uidendu est an ista reperiane in his.Dicamus aut primo de distantia, non quanto cum magis in sititate reperiatur si in qualitate et decimo metaphisicae prima ratio mensuradi est in cilitate et primo indiscreta idicamus ergo eum distantia primo dicatur in Ioco,illa uere distant que secundu locum simul non sunt. Simul aut dicuntur esse secundulocum quecu sunt in eodem loco priamo. Sic.n. dissinit Aristotili, quinto phisicoru quare si distare op/poni priuatiue ipsi appropinquare ut dicit ipse calculator tue illaque distant secundu locum inter locu unius et alterius mediat spatium inter propinqua uero non mediat aliq, tale spatiu sed sic non possunt sumi distatia et propinquitas cum diei ui magnitudo hahet attendi penes distantia a non quanto et intentio penes distan tiam a non gradu paruitas uero penes appropinquatione ad non quantu et remissio penes appropinquatione ad non gradu primo quidem quia ne mon quantu neq, non gradus sunt in loco secu do quia et si geometria non abstrahat a loco ut dicie primo deae neratione arithmetrica tamen abstrahit abeo sicut dicit comentator duodecimo metaphisicae et Aristotiles primo posteriorun puctu superaddit situm unitati quai minus abstracta reddit geometria ipsa arithmetricino ergo in numeris inueniene siue reddene magnum et paruuimmon incontinuis succe suis ne periam in qualitatibus.Preterea est,m qualitas permanens sit in locos
20쪽
des tamen non est tantu quia tantu distat a non quant per quid enim distat pedale, non quanto illud.n secundu huc sensum pera alii distat ab aliquo e mediu iter illa sed Φ essis ecliue per es
date distat a non quanto nil. n. mediat inter pedale et non quantusicut nil inter quantu et no quantulo mediare et uniuersaliter inter ens et non ens , si dicatur omne minus pedali mediare inter Pedale et non quantum quia pedale si deueniat successive ad non quantum deueniet per illa minora et quinto phisicorum medium est inqd prius transmutatur transmutans et in extremum. Huic quidem dicien inter ultimus unctu terminans pedale ei noquantu inlinite sunt partes medie d quide ceditur sed hoc non est mediare inter pedale sed inter partes et extrema quasi per sine doehem accipiedo pro parte totum sicut dicimus domu distare a terra quia eius sumitas distat a terra cum tamen domus lagat ter Tam.Preterea dato sibi illo modon, pedale distat a pedali quia illa Predicta intermediat appropinquare ergo non quanto eum priuatiue opponit ad distare et qdponit habitus negat i priuatio tuc appropinquas non quato erit non habere talia intermedia et scpar uum non distabita non quanto quia intermedia non habebit. omnino impossibile est quia tunc paruu nulla haberet quantitate quia non haberet tale inter mediu. Ex quibus omnibus patere pot magnitudo non potest attendi penes distriatia a non quanto et Paruitas penes appropinquatione eidem sumedo distantia et propinquitate proprie ut reperiunt in loco. Idem quo dicatur de intensione et remissione sumendo etiam distantia largius ut se exte dit ad cuni interceptu siue clausum inter aliqua liue illud interceptum sit qualitas siue non siue sint illa intercipietia in loco siue non: non possunt etiane magnitudo ne a paruitas neq3 intensione aemissio penes talem distatiam et appropinquatione attendi
quia in primis nihil mediat inter quantu et non quatum nihilqi inter gradum alique et non gradu sed bene inter aliquam parte sui cum omne quantu saltim finitum terminate ad non quantii et an ter terminii et rem terminata nihil mediat ut patet. Consimiliter etiam quilibet gradus finitus termina ad non gradum statim .n. post recessum a non quanto fit quant et recessum amo gradu sit
gradus qua uere nihil potest mediare.Secundo quia flantesio at reditur penes tale spatiu intermediu large extedendo nomen spatii 'pud ipsum est distare propiquitas ei opposita excludet illud et sic nullomodo ne 1 paruuerit magnu nel remittam aliquod in