장음표시 사용
1쪽
μ. An in Marser indinis ruinisum Regularis Overnantiae. Pater,ct in Remana Prouincia Miniser,e seruus. Dilecto nobis in chriasti AP.Dis aris de Cailasso isssem Iasitus , O Prouincia, Patri
benemerito salutem. Tenore praesensium Grammaticam Hebraicam per te in lucem editam imprimendi Deustatem tibi eoue imus: quatenus facultates necessarias obtinueris. In quorum em,cte. vatum Roma ex conuentu nosro Ara cali, die I. Octobris, Anno Domni I 6 Id.' Fr. Antonius Marser manu propria. ἰ primamro videbitu Reuerendisi. P. . Meri PM. Apos., Gesar Fidelis Victi.
2쪽
cum inlicitate plumna. debitum honorem. com
P TIM O consiliis; stinam que prouidentia factum est . Beatissime Pater, ut Constitutionem illania ad perpetuam rei memoriam ederes, in qua decretum est,ut sicut sinetur in tit. de Magistris) in unoquoq; Ordine Regularium,tam Mendicantiu, quam non Mendicantium, trium linguarum periti, Hebraicae, scilicet, Graecae, Arabicaeq. haberentur ; ut nimirum iuxta Principis Apostolorum sententiam,Fidei Chri- istianae praecones,sint parati semper ad satissectionem omni poscenti ratione reddere,de ea quae in eis est, spe,& fide. Propter quod & alibi posuisse Deum genera linguarum r redocuit Id etiam Titulum S.Crucis indicasse opinor,quem tribus linguis,Hebraica, Graeca, & Latina idcirco edituma A ' ius
3쪽
siisse erediderim : Vinitur Apostoli verbis obtemperare possimus,necessariaest Linguarum cognitio,& praesertim malin inhMibua praua, teme-
Atia liuelligentiam in stru pertat,m sistendi praebere solet. Atque id usieris,ut usi tum hoc Grammatices linguae Hebrita muliis ab hinc annis, ex varijs doctissimos vi si ury libris Dystu , perfecerim, Tuaequo Beatitu 1 dicauerihi, cui md ,hd deuinctu Mnoseo eoytique magis; quὀd Tum in me indignissimum ulum tuum largitate, & mudificentia operante, Doctόratus inlignia,gradiistiq. obtinui,nulla alia de causa nisi propter i thguae Sanctae lecturam , quam per plurimos antios iri hostra Religione Acer i. Quapropter Tibi uni post Delim opusculum hoc dicare volui, ut Tua Bb tutela, praesidioq. militet ε, & sit quando alieni boris nauseatores, rodentesque me dente canino, quic quam dicere praesiimpserint, cum Tibi dicatum viderint, obmutescant. Vale igitur Beatissime Pater semper inc :lumis,die'. Petri seliciter attingebatque exupera
4쪽
Vlias inserarum litterarum Liudio reperiri di cultates, nemo ambigit,quas quidem non modo j, qui omnino ignari hoc si dium aurediuntur,verum rim qui labi sprquHarunt, passim experiuntur. Hoc fasidiere quam plurimi, ut laboris m, O nimis tetricum,quia nihil aiebant habe esitium,nihil delectabile. Non pauciores, qui corruptum habent olfactum Amacatifunt, quia tanta es regularum copia,exceptionu disserentia, tot verborii discrimina,punctorum
mutatis,nominum,uerborumg. terminatio, a olum variatis,littera
rum sonus domuis,punctorumsigura diuersa,vicum diuersa nomina,vifacile quirique cui haec omnia objciuntur,issuscepta prouincia retrahatur, gxserratur. Experientia enim constat eos,quigrauiora sudia Philosophiae silicet Theologiae amplectuntur postea Hudio huic velint operam nauare,ac progredi,euigilare,in dare,elaborare opus esset ut vix longis, induissique lucubrationibus nominum quidem profecisse , plurimum ι ,1 cum quoddam M, ut Horatius aiebat,in rebus grauibus prodire tenus F non datur ultra i se igitur docilius tanto huius lingua IIudium, alterius quolibet alio linguae laborisus existimetur, F deinde syllabarum cortice deli cultro conuelleris , flverbula resonare nixus fueris,continuὰ pascuit animum promicans enucleus, ct sensum grani a medulla, longe iucundiusferaciusque is eidem erit, cumsacros libros per te ipsum interpretari,constructionis,ue oraIionis totius reddere
causam, etiam de apicibus,de accentibus epunctorum mutatione,in gulis vocibus disserere,atque adeo ad Rabbinorum etiam commentaria, quae puncta vocalibus. carent propius accedere non dubitaueris. Iliud sanὰ no rum consilium fuit, amice Lector, ut dis ultates omnes,quas hactenus recensuimus ad certas quasdam regulas pro Uronum modiιaufacilisateq. Deiq. summa gloria redigeremus. Prima enim in duorum generum verborum coniugatione collocatur , qua communi a transitiua,quorum actionessunt transeuntes; intranstiua, quorum actiones sunt immanentes ἀ sublitioribus Grammatic1s nuncupantur . Altera in punctorum mutatione. Tertia in pronominibus assi is, iumseparatis,tum inseparatis. Garta in verborum constructione. Verum ιransitivorum,ut diligere,legere,discere, quae per caseus clicet casus
apud Hebraeos minimoserpentur insectuntur, in quibus propria. M aisio,
5쪽
passis reperitur maior nulla elariorq. hae notitia minis: ita quoque intransitivorum, ut ambulare,pare edere, in quibus agendi, c- patiendi ratio non apparet peculatio valde iuuat adperfecte habendam
sacrorum librorum c itionem, quorum naturasi ignoretur , nulla ratione fleri potest , υυacri Codices quibuscum interlegendum pasim occurrunt, intelligantur. Altera punnorum mutaIio, quae ob quatuor praecipue fleri causas solet, nimirum ob regimen, ob pluralem numerum, obfmininum genus,ob es a pronomina,tantundemq. quatuor habeI mirabilia punna,cameet, ere, ol, ct holem. Quarta con lit in verborum confructione ,sive aediscatione uti gnificare videtur verbii in cuius contemplatione totiusfereiacrae do Irime cognitio,ac Grammaiiea intelligentia versatur, τι enim in con fruenda domo primo iacisur fundamentum,posea excitantur parieres,dein e contignatiostes n postremὰ tecto tegitur ; fle in Grammaticae surio litterarum cogmtisprofundamento, punctorum apicumq. intelligentia pro parietibus, regυDrumscientia, pro contignatione verborum cons Ario, pro sine laso comparato habebiture nulla vero aua ratione coniugationes,quam aedifica ιiones ct coniugare,quism aedi care Hebraeorum Doctorum e isente ria. Argumentumsumi potest ex Sacra Scriptura , ubi primtim Orbisereario describitur , quando aeeus creauiι Caelum, O terram, ex quo loco ct creationem ex nihilo , ct Deum esse causam ementem , O alem Moses demonstrat. Primam igitur coniugationem PPluz Gra- marici voc auere, nec e ratione, immo ct addideresubtiliter quidem, verbum creauit in Kal in reνum creatione describenda ,Uosen usurpasse, τι hae ratione osenderetfacilitatem omnio m maximam, qua Deus ex nihilo eucta produxit et stigitur ad extra ita se Deus communicatcreaturis, eas ex nihilo solo imperio voluntatis producendo, ita ad
intra se ipsum intelligendo generat verbum sibi con Mantiale, ct aeter-3num,mocaturq. Deis ius,qui postea de sinu Patris amore ictus natura Ouiri humanae hypostatim unione diraretur. Igitur ex Rabbino semientia ponutur coiugationes tres activa, as uae toti ra, recipro septima activa smul O pdiua , quoru scientia non υι autumat indocti,horriada es atque aspera,non inculto,b tetrica, sed valde decora, aIque adeo tua maiestate venυμ,9 ex uia. Quapropter cum priuati ariope-pieula rictus essem paruulis horis adolescentiam nudia posse iuuari, ope- νυν tium mihi virum fuit fl in re et que adeosacra , , pia operam publicam pro mea tenuitate navarem . atque so nino animo praece oris
6쪽
o eis responderem,ut quod M alys gratis acceperim gratis quoq; ela orer . Iuudprimum omnium non inscior, me frustillatim fere is πιννι Grammaticis mendicasse .nihil priuato iuri praeter laborem tribuo,quem AEquis improbet, nullam spe utura lauris mibi relinquo, ct vi occurram eensiorum lituris, pongis, qui rosera, ct dentibus uiunt, tota haec Grammatica similis Haratianae cornicula alienis plumis circum- quaquavemtae r quam licet plurimi prolent, ct in his D. Fabianas Fietbus nouer Praeceptor homo plurima doctrinae,er eruditionis litterarumq. Hebraicarum annis septuaginta prori or . Si quod tamen ex multis paleis fructum collegi, Lectorem rogo, ut put biliter excipiat.
Abbini eor lentes Sacra Tiblia, qua in multis locis propterdi ractionem Iudaisaegentis deprauata erant compo erunt maforeth, ides traditionFeaslationis Tibliea n qua libros
Sacros repurgauerunt a mendis.Nam in exemplaribus,qu
rum magnam copiam undique babebant collectam diuersa reperiebatur lectio, vel aliqua dissensio Grammatica ibi tanta religione, vel potius superstitione, insunt viviramque lectionem in una,eademque expresserint dictione. Alteram quidem qua illis verior videbatur per puncta, seu vocatis exhibuerunt,qua hodie utimur in legendo.Alteram vero a liquitus . nonnullis usurparam reddiderunt litteris descripiam. Huius rei, vigunum aliquem lectoribus praeberemus huc addidimus quaedam
ne puncti holem legitur informa Iaa . inratione aleph interpositi legiatur in forma IriR, O idemsignificator a I POL89. secundum puncta legitur , ct secundum lis eras in eade signi ratione cinae PD 3. seeundum puncta legitur aIRO, O seeundum littera, anRa
enor. a. puncta legitur 'IN , O secundum litteras , IN Nain υtraqueforma reperitur. 'x Genem 27. secundumpuncta tigitur. Τη, ct ratione be paragogici II 3, ise in utraque forma usurpatur Isaia I9, Seeundum puncta legitur ne he demons liuo, - - cundum liueras cum be demonstrativo '4,o I. um II. cap. ao.
7쪽
eundum puncta legitur Oseeundum litteras ne he demonstra i-uo Uurpatur. Prou. 3I secudum puncta ripia legitur Π, ,pseundtim litteras bib* nasu Teut. secundum puncta legistir in
plurali essuderunt, ct nominativus praecedens U' ' manus no-Lirae.Atsecundia litteras legitur in famin. g. ΠΣ π Onominatiuus praecedens gulariter accipitur. Ual.89. ratisne punctorulegitur cum maeapb,ct ratione litteraria e macaph Iz 'Τ enorum a. secundum puncta legitur , d secundum litteras ne vati Iosue 6 secundum puncta legitur in ungulari secundum litteras pluraliter ' Psal. Io. secundum puncta legitur isseiuro Kal na , secundum lituras in pysterito habente vati conuersitium,υιῖ γ is , O redis in idem tempus. v xl POL I os secundum puncta legitur iuxta lisieras v,an ne Psal. 6oseun puncta legitur' aedi secundia litteras atq;sententia,nihil δε- cedit. Ps. 77.secundumpuncta legitur in kai discundum litteras postas en Hiphil edi utroq; modo riguam fus. 3n in Hieremia sosecundum puncta legitur 'npUR, O fecundnm litieras effiniuisu ingulare 'nota P, atquese sus es idem. Prou. Ist. inecundum puncta legi ν in kai ' , ct secundum utleras ri P in ho-phri,ctidem es VI.Sam. .seundumpuncta legisurna Anteluxerunt, secundum litteras in I ct viderunt. -
DIuiditur Lingua Sancta in trespartes , ct illa Diu PW Nomen,
Verbum,er Dimo : Et υniuersaliter dica hie, quod ratio Dimonis butus est,quia ex rete lingua hac,quὰ procedit post v Liliano ira, uni res,obus proferres homo secundum 1 a=um n ιuram ,sunt res ex lentes perse inquantumsunt, aut inquantumsunt fam a rebus quaesuniperse,am a sones illarum, ideofuit necessita inuper imposiorem linguae Hebreae, ut significet locutionem super has tres res ad imponendum dictiones ignificantes super entia inquantum fiunt
perse, aer in quantum agentia, b in quantum facta, or omnes bai --
8쪽
De Nomine Nomen ea dictios ni canisub antiam re se ipsus qualitatem fecundum quod gnseat illam dictio illa,siue tres utilaris propria 3 flue sit plurisscabilis declinatione illius dictionis, Osse posuimusprimam,quod descriptio haec conueniat nomini inquantum eL pars Orationis apud Grammaticos lingua Sanct ficut ego, ct tu,quaesunt d lones rationis apud Grammaticum, ut ostendetur, quia non declina-funtur continuatione,neque pluralitate, neque convolatione, edi Grammaticus considerat rationem, primo in quantum m bile es, ut i r
ctum es obliquum,m descripsimus ipsum quid sit uictio signi cassum Ranoam rei , i sus qualitatem. Secundo, quid signi rei illa aeterio, quia Grammaticus eonsiderat nomen in quantum e gnum Dan rem inqui iam,ct ipsius qualitatem, in quantum signant illam nomen, non in quantum es secundum sessussubitantiam, quia multa nominumWgni cant res,quarum specie uni plurifatae, O nomina tia a non pluri cabuntur ; ideo secundum signi cationem huius descriptio-nIsiuiaemtur Primo, nomina in gulare,,plurale; ct singulare in proprium, O non proprium. Et ita nomen singulare signi cans rein
9쪽
minato,ct cum sint opportune,necessaris ut ι unumquodque tres res, videsieri agens,ct is is agentis, actum actione illa,ct aliquando mgens est unum,d factum ea unum I dimetuuntnr Dia hae clarΘ, ut comedi quia egosum comedens unuε, ct actio, qua es me comedere,esona, factum, quo est usum comesium es unum etiam , er omnes tres nos sumus disincti unus ab abo, ct aliquando eris factum non diasin tam ab actione , οι ambulauit, quia pis actionem i us ambulationis non inuenitur resfacta,si dixerimus, ambulaui, post me ambulasse,aut me ambulando, non inuenitur res facta praeter me ambulare , o sunt quorum mi ofacta actione una ,-ideo posuerunt G am. matici verba significantia actionem agemu,O- actione acti, intenIio mea in hoc es ψHum esset,e sius receptionem actionis ab ipso agente, O verbum immanens,quod nonsignificalfactum ausinctum. verba, quae significabunt agenti, distincta mulsa, facta multa distincta , d ideo diuiserunt verba infititaria,ct immanentia,ct exeuntia ad cy-dum, er tertiumverbum ;filitarium es, quod Disseat actionem, qua non relinquis post eamDisum, eae ambulaais, quia pos ambulaιionem non remanet res in ambulante, reque extra 'fum, , quia non in xerant Me maior pars Grammati raminubmersi nι in aquis uibus noes υltimum, er nepEuerunt exire,quia quidam σέ- decreueruns quod non sitsolitarium penitus,nis quado pars agentis est 'sumfactu, ct pars es agens, quia anima mouet corpus in ambulatioπGer eorpus mouetur in ea,er ideo dixerunt,quod ι agens, ct factum disinctum, O ideo nonfuntsoluaria haec in verisau. Et haec ηι sententia auιhore Ephorier alij dixerunt,quod agenset i ummet factum, or omnes e raverunt in vidente,quia verums,quod agens essemper dsinctum a factosed actio non est dissecta Uactosterialium quia aliquando e dem imumquia ambulans nonfacit nisi tionem ambulationis.
DICI. nominis est pars orationis terminans nomen, ves verbum per modos suarum significationum , arat per modos rerum, quas Anseant,quia nominum verborum sani in sua firma gni cationes terminat quibus risicam res proprias, ideo ad significandumisias oportuit, institvsorem idiomatis imponere dictiones, quaesivi
renι rationes modorumpraedictorum, ideo vocaverunt illas Grammat
ei Distioneν rationis, ct ita illae diuiduntur primo in quatuorpartes, Di gni cani modos potesaris suarum partium.
10쪽
Scribae corruperuit. T N Ebm, insciitarer Mashmh,isper initium sib. Numest. et In reat ros. seribi/tur esse decem et octo loca in sacra Scripriua.quae in uup a sant i S rribis,vel a D ctoribus,et sapientibus eorum, de quibus tam in Numeri quam in Halm. supra citato. sexdecim ponuntur,quae sunt ista et tI. Genesis cap. I 8.vesia. nant hos, In dAbraham vero adhuc stabat eorum Domino. Quo in loco, ut ait Rabbi Salomon, prius legehatur sic r -
Dominus autem adhuc stabat coram Abraham II. Et in lib. Numer.cap. tr. vers..is. IN IRAX
Et non videbo malum meum . noster autem ne tantis assiciar malis. Vbi ait Rabbi Salomon antea Iegetatur Iny n
F e non videbo malum eorum. III. Numer. ra. versi a. 4IUP)Yn IN aEt consumptum erat dimidium earnis eius ubi noster ait r Eeee ἱam medium earnis 'us deuoratum est a Pepra. Rabbi salomon dicit, quod prius legebatur et consumptum est dimidium carnis nostrae.
Propter peccatum quod cog uit, quia maledicebaut eis filii eius. Vbi ster si . Eo quod nouerat indigne agere filios suos. Vbi antea legebatur :van ), p Quoniam maledicebant mihi filii eius. y. x. Samuel r6. v. I 1. Vbi textus noster dicit et si serie respiciat Dominus assii. ctioiaem meam )Uya n IR m . Vbi in margine scriptum est 3Iidest oeulas meos, in textu Hebraico a quo in loco Hebrai exponunt. Laehrum
vl. x.Samuelao .v. I. ,κ ου' v ΠΗ, Vnusquisque ad tabernaeula sex Israel. Vbi noster ait: Reuertere in tabernacula tua 4 lsrael.Ubi prius sersan te utibia
tunt saetorem ad nasum seum . Noster ait: Ecce applicant ratrium ad nares suas. Rabbi Dauid Ximhiala, quod prius legebatur )ῖN re ad nasum meum. VIIL Habalia c. i.v. ra. II S, ' )pi, re Deus meus,Sancte meus no. moriemur. Rabbi Salomon dicit, quod antea legebatur n Pn N, Noa morieris. IX. Malach. cap. r. vers i 3. 4n X cinnsna tare,ndi nariri dixissis, esin de labore dotare assicietis eum. Vbi textus noster dicit:Ecce de I bo. x ' H. 1 te φ