장음표시 사용
121쪽
3 moribus. Ad hastam Dublicam numquam accessit. Nullius rei neque praes neque manceps factus est. Neminem neque suo nomino 4 neque subscribens accusavit. In ius de sua re numquam iit. Iudicium nullum habuit. Mullorum consulum praetorumque praesecturas delatas sic accepit, ut neminem in provinciam sit secutus, honore suerit contentus, rei familiaris despexerit fructum. 0 ut ii cum Q. quidem Cicerone voluerit ire in Asiam. cum apud eum togati φ5 locum obtinere posset. Non enim docere se arbitrabatur, cum prae-luram gerere noluisset, asseclam esse praetoris. Uua in re non solum dignitali serviebat sed etiam tranquilli lati . cum suspiciones quoque vitaret criminum. 0uo fiebat, ut eius observantia omnibus esset carior, cum eam ossicio non timori neque spei tribui viderent. VII Incidit Caesarianum et rite bellum, cum baberct annosirciter, Sexaginta. LSus est aetatis vacatione neque se qui quam movit ex urbe. Quae amis is suis opus fuerant ad Pompeium proficiscentibus. 2 omnia ex sua re lymiliari dedit. Ipsum Pompeium coniunctum non ostendit. Nullum ab eo habebat ornamentum ut ceteri. qui per cuti aut honores aut divitias ceperant. Quorum partim invitissimi castra sunt secuti, partim summa cum eius ossetii sioue domi remanserunt. Attici autem quies tantopere Caesari fuit grata, ut victor, cum Privatis pecunias per epistulas imperaret, huic non solum molestus non fuerit, sed etiam sororis filium et U. Ciceronem ex Pompeii castris concesserit. Sic vetere instituto vitae effugit nova pericula. VΗΙ Secutum est illud occiso Caesare, cum res publica penes Brutos videretur esse et Cassium, ac tota civitas se ad eos convertisse videre-2 tur. Sic M. Bruto usus est, ut nullo ille adulescens aequali familiarius
122쪽
quam hoc sene, neque solum eum principem consilii haberet sed etiam in convictu . Excogitatum est a quibusdam, ut privatum aera- arium Caesaris interfectoribus ab equitibus nomanis constitueretur. Id faciis emici posse arbitrati sunt, si principes eius Ordinis pecunias contulissent. Itaque appellatus est a C. Flavio Bruti familiari fit. tieus, ut eius rei princeps esse vellet. Λt ille, qui ossicia amicis 4 praestanda sine factione existimaret semperque a talibus se consiliis removisset. respondit: si quid Brutus de suis facultatibus uti voluisset, usurum. quantum eae paterentur; sed neque cum quoquam de ea re collocuturum neque coiturum. Sic ille consensionis globus huius uniuς dissensione disiectus est. Neque multo post superior esse coe- 5pit Antonius, ita ut Brutus et Cassius provinciarum . quae iis dicis causa datae erant a consule desperatis rebus in exilium prosciscerentur. Λllieus. qui pecuniam simul cum ceteris conferre noluerat 1lorenti illi parti. abiecto Bruto Italiaque cedenti HS centum milia muneri misit, eidem in Epiro absens trecenia iussit dari, neque eo magis potenti adulatus est Antonio ne sust desperatos reliquit Secutum est bellum gestum apud Mulinam. In quo si tantum taeum prudentem dicam, minus quam debeatii praedicem, cum ille potius dixinus fuerii, si divinatio appellanda est perpetua naturalis bonitas, quae nullis ea si bus agitur neque minuitur. Hostis Antonius 2 iudicatus Italia cesserat. Spes restituendi nulla erat. Non solum inimici, qui tum erant potentissimi et plurimi, sed etiam, qui adversariis eius se dabant, et in eo laedendo aliquam consecuturos sperabant commodi talem, Λntonii familiaris insequebantur. uxorem Fulviam omnibus rebus spoliare eupiebant, liberos etiam extinguere parabant. Atticus eum Ciceronis intima familiaritate uteretur. ami- 3
rium: III, 3, 1. - eius ordinis e con .eret. des Rit terstandos iππας)'. appell. est: παρακαλεῖν, Rhuv. princeps esse: κατάρχεσθαι S. q. of te. praestandia 2 τα καθή
123쪽
eissimus esset Bruto. non modo nihil his indulsit ad Antonium violandum . sed e contrario familiaris eius ex urbe profugientis quantum 4 potuit texit, quibus rebus indiguerunt adiuvit. P. vero Volumnio ea tribuit, ut plura a parente proficisci non potuerint. Ipsi autem Fulviae, cum litibus distineretur magnisque terroribus vexaretur, tanta diligentia ossicium suum praestitit, ut nullum illa stiterit vadi-5 monium sine Attico, sponsor Omnium rerum fuerit. Quin etiam. cum illa landum secunda fortuna emisset in diem neque post calamitatem versuram sacere potuisset, ille se interposuit pecuniamque sine seriore sineque ulla stipulatione credidit maximum existimans quaestum memorem gratumque cognosci simulque aperire se non sortunaeo sed hominibus solere esse amicum. Quae cum faciebat, nemo eum temporis causa lacere poterat existimare. Nemini enim in opinionem
7 veniebat Antonium rerum potiturum. Sed sensim is a nonnullis optimatibus familiaribus eius reprehendebatur, quod parum odisse malos civis videretur. Ille autem sui iudicii potius, quid se sacere par esset, intuebatur. quam quid alii laudaturi sorent. X Conversa subito fortuna est. Ut Antonius rediit in Italiam. nemo non magno in periculo Atticum putarat propter intimam lami-2 liaritatem Ciceronis et Brnti. Itaque ad adventum imperatorum de soro decesserat timens proscriptionem latebatque apud P. Volumnium cui, ut ostendimus, paullo ante opem tulerat stanta varietas his temporibus suit fortunae, ut modo hi modo illi in summo essent aut
fastigio aut periculoὶ habebatque secum Q. Gellium Canum aequalem 3 simillimumque sui. Hoc quoque sit Attici bonitatis exemplum, quod
cum eo, quem puerum in ludo cognorat, adeo coniuncte vixit, ut ad 4 extremam aetatem amicitia eorum creverit. Antonius autem, etiag. 3. nihil indulsit: Ου περιοραν c. Partic. - quib. reb. indist.: das nothige. - adiuvit m dedit, s. oben
mastu. te'. vexaretur: περιφοβον εἶναι. - Off. s. praestitit: προσνε- ρεσθαι. - giit. vadimonium: εἰς ταδικαστήρια παρελθειν. - Omn. re
nibus: Gen. S. 6. in Op. veniebat: ενθvuεισθω
S. I. reprehendebatur: es Wollien μέλλεινὶ itim Vorwurra machen. ille - intuebatur: er aber glaub te, dasn es mehr fiet ne Sache sei daraus
g. 2. proseriptionem: προγρα ui. - latebat: hielt sieli heim lich aus. - ut ostendimus: καθαπερ ἐπάνω
προεῖπον. - varietas: περιπετεια.
- in summ. fast. aut per: aus dem
oder der Gesahr. - hab. secum: μετά. S. 3. ludo: διδασκαλεῖον. - de eonitinete: Superi.
124쪽
tanto odio serebatur in Ciceronem, ut non solum ei sed etiam omnibus eius amicis esset inimicus eosque vellet proscribere, multis hortantibus tamen Attici memor suit ossicii et ei, cum requisisset ubinam esset, Sua manu Seripsit, ne timeret statimque ad se veniret: se eum et illius causa Canum de proscriptorum numero exemisse. Ac ne
quod periculum incideret, quod noctu fiebat. praesidium ei misit. Sic Atticus in summo timore non solum sibi sed etiam ei, quem licarissimum habebat, praesidio fuit. Neque enim suae solum a quoquam auxilium petiit salutis, sed ut appareret nullam seiuncta in sibi ab eo velle sortunam. 0uod si gubernator praecipua laude sertur. 6qui navem ex hieme marique Scopuloso servat, cur n0n singularis eius existimetur prudentia, qui ex tot taliaque gravibus procellis civilibus ad incolumitatem pervenit Quibus ex malis ut se emersit, nihil aliud egit, quam ut pluri- IXmis, quibus rebus posset, esset auxilio. Cum proscriptos praemiis imperatorum Vulgus conquireret, nemo in Epirum venit, cui res ulla desuerit, nemini non ibi perpetuo manendi potestas saeta est. 0ui 2 etiam post proelium Philippense interilumque C. Cassii et M. Bruti L. Iuli uni Mocillam praetorium et silium eius Aulumque Torquatum ceterosque pari sortuna perculsos instituerit tueri atque ex Epiro his omnia Samothraciam supportari iusserit. Dimicile est omnia persequi et non necessarium. Illud untini intellegi volumus illius liberali- 3tatem neque temporariam neque callidam fuisse. Id ex ipsis rebus 4 ac temporibus iudicari potest. quod non florentibus se venditavit sed amictis semper succurrit. 0ui quidem Serviliani Bruti matrem non minus post mortem eius quam florentem coluerit. Sic liberalitate butens nullas inimicitias gessit, quod neque laedebat quemquam neqUe. Si quam iniuriam acceperat, non malebat oblivisci quam ulcisci. Idem immortali memoria percepta retinebat beneficia, quae autem 6
125쪽
ipse tribuerat. tam diu meminerat, quoad ille gratus erat, qui acceperat. Itaque hic secit, ut vere dictum rideatur
sui cuique inores fingunt fortunam hominibus.
Neque tamen ille prius fortunam quam se ipse finxit, qui cavit. ne qua in re iure plecteretur. XII Ilis igitur rebus essecit, ut M. Vipsanius Agrippa intima familiaritate coniunctus adulescenti Caesari, cum propter suam gratiam et Caesaris potentiam nullius condicionis non haberet potestatem, potis-Simum eius deligeret assinitatem praeoptaretque equitis Romani siliam 2 generosarum nuptiis. Atque harum nuptiarum conciliator suil non est enim celandumὶ M. Antonius triumvir rei publicae. Cuius gratia cum augere possessiones posset suas, tantum abfuit a cupiditate pecuniae, ut nulla in re usus sit ea nisi in deprecandis amicorum aut 3 periculis aut incommodis. 0uod quidem sub ipsa proscriptione perillustre suit. Nam cum L. Saufeii equitis Romani aequalis sui, qui compluris annos studio ductus philosophiae habitabat Athenis habebatque in Italia pretiosas possessiones, triumviri bona vendidis-Sent consuetudine ea, qua tum res gerebantur, Attici labore atque industria factum est, ut eodem nuntio Saufeius fieret certior se patri-4 monium amisisse et recuperasse. Idem L. Iulium Calidum, quem post Lucretii Catullique mortem multo elegantissimum poetam noStram tulisse aetatem vere videor posse contendere neque minus virum bonum optimisque artibus eruditum, quem post proscriptionem equitum propter magnas eius Africanas possessiones in proscriptorum numerum a P. Volumnio praesecto labrum Anto uti absentem relatum
-- tribuerat: nimm ευεργετειν.
126쪽
expedivit. Quod in praesenti utrum ei laboriosius an gloriosius diuerit, dissicile est iudicare. quod in eorum periculis non secus absentis quam praesentis amicos Attico esse curae cognitum est. Neque vero ille vir minus bonus paterfamilias habitus est quam XIIlcivis. Nam cum esSet pecuniosus. nemo illo minus suit emax minus aedificator. Neque tamen non in primis bene habitavit omnibusque optimis rebus usus est. Nam domum habuit in colle Quirinali Tam- 2 philianam ab avunculo hereditate relictam. Cuius amoenitas non aedilicio sed silva constabat. Ipsum enim tectum antiquitus constitutum plus salis quam sumptus habebat. In quo nihil commutavit, nisi si quid vetustate coactus est. Usus est familia, si utilitate iudi- 3 candum est, optima, si forma, vix mediocri. Namque in ea erant pueri litteratissimi, anagnostae optimi et plurimi librarii, ut ne pedisequus quidem quisquam esset, qui non utrumque horum pulchre sacere posset, pari modo artifices ceteri, quos cultus domesticus desiderat, apprime boni. Neque tamen horum quemquam nisi domi 4natum domique lactum habuit. 0uod est signum non solum continentiae sed etiam diligentiae. Nam et non intemperanter concupiscere, quod a plurimis videas, continentis debet duci, et potius diligentia quam pretio parare non mediocris est industriae. Elegans bnon magnificus, splendidus non sumptuosus; oinnisque diligentia munditiam non assuentiam assectabat. Supellex modica non multa,
S. 3. familia: οἰκέται. - ai-iud.
μέλεια. - quod videas: Has manwo hi die me isten vann thun se hen. - mediocris: η τυρ Οὐσα. - industria: ἐθελοπονία.
σθαι περί, aus Atticus bezogen. munditia: καθαροτης καὶ πιλοφρο
127쪽
6 ut in neutram partem conspici posset. Nec praeteribo, quamquam nonnullis leve visum iri putem, cum in primis lautus esset eques Romanus et non parum liberaliter domum suam omnium ordinum homines invitaret, scimus non amplius quam terna milia peraeque in singulos mensis ex ephemeride eum expensum sumptui serre Solitum. I Atque hoc non auditum sed cognitum praedicamus. Saepe enim propter familiaritatem domesticis rebus intersuimus. XIV Nemo in convivio eius aliud acroama audivit quam anagnosten. Quod nos quidem iucundissimurn arbitramur. Neque umquam sine aliqua lectione apud eum cenatum est, ut non minus animo quam
2 ventre convivae delectarentur. Namque eos vocabat, quorum mores a suis non abhorrerent. Cum tanta pecuniae facta eSSet acceSsio,
nihil de cotidiano cultu mutavit. nihil de vitae consuetudine, tantaque usus est moderatione, ut neque in sestertio vicies. quod a patre acceperat, parum se splendide gesserit, neque in sestertio centies a stuentius vixerit, quam instituerat, parique fastigio steterit in utraque 3 fortuna. Nullos habuit hortos nullam suburbanam aut maritimam sumptuosam villam neque in Italia praeter Arretinum et Nomentanum rusticum praedium, omnisque eius pecuniae reditus constabat in Epiroticis et urbanis possessionibus. Ex quo cognosci potest usum eum pecuniae non magnitudine sed ratione metiri solitum. XV Mendacium neque dicebat neque pati p0terat. Itaque eius
comitas non sine severitate erat neque gravitas sine facilitate. ut dinficile esset intellectu, utrum eum amici magis vererentur an amarent.
0uidquid rogabatur, religiose promittebat, quod non liberalis sed 2 levis arbitrabatur polliceri, quod praestare non posset. Idem iu
g. 6. praeteribo: παραλείπειν. quamg. putem: obgleich mir bε-
τῆς οἰκονομίας. XIV, 1. in eoni. eius e init i hin
128쪽
nitendo, quod semel annuisset, tanta erat cura, ut non mandatam sed suam rem videretur agere. Numquam suscepti negotii eum pertaesum est. Suam enim existimationem in ea re agi putabat. Qua anihil habebat ea rius. Quo fiebat, ut omnia Ciceronum Catonis Q. Hortensii Auli Torquati mullorum praeterea equitum Romanorum negotia procuraret. Ex quo iudicari poterat non inertia sed iudicio sugisse rei publicae procurati ossem. Humanitatis vero nullum asserre maius testimonium possum XVI quam quod adulescens idem seni Sullae fuit iucundissi inus, senex adulescenti M. Bruto, cum aequalibus autem suis Q. Hortensio et M. 2Cicerone sic vixit. ut iudicare disticile sit, cui aetati fuerit aptissimus. 0uamquam eum praecipue dilexit Cicero, ut ne frater quidem ei 0uintus carior fuerit aut familiarior. Ei rei sunt indicio praeter aeos libros, in quibus de eo facit mentionem, qui in vulgus sunt editi,
undecim volumina epistularum ab consulatu eius usquct ad extremum tempus ad Atticum missarum. 0uae qui legat. non multum desideret historiam contextam eorum temporum. Sic enim omnia de studiis 4 principum vitiis ducum mutationibus rei publicae perscripta sunt. ut nihil in iis non appareat, et facile existimari possit prudentiam quodammodo esse divinationem. Non enim Cicero ea solum . quae vivo se acciderunt, sutura praedixit, sed etiam, quae nunc USu veniunt, cecinit ut vates. De pietate autem Attici quid plura commemorem. cum hoc ipsum XVII vere gloriantem audierim in funere matris suae, quam extulit annorum nonaginta, cum fesse Septem et Sexaginta, se numquam eum matre in gratiam redisse, numquam cum sorore suisse in simultate, quam prope aequalem habebat. Quod est signum aut nullam um- et quam inter eos querimoniam intercessisse aut hunc ea fuisse in suos indulgentia. ut, quos amare deberet, irasci eis nefas duceret. Neque 3 id secit natura solum, quamquam omnes ei paremus, sed etiam doc-
tionem e ἐπιμέλεια. XVI, 1. afferre: παρισταναι. aptissimus: ἐπιτηδειος προς. g. 2. quamquam: Oυ μην αλλα.
tem: μεγαλυνειν. - in str. redisse: διαλλαετεσθαI τινι und προς τινα. - D. in simult. r διαφέρεσθαι προς τιτα. - aequalem e ritie. g. 2. querimoniam: ἔγκλημα. inter eos intere. r gegen emander
129쪽
trina. Nam principum philosophorum ita percepta habuit praecepta, ut iis ad vitam agendam non ad ostentalionem uteretur. XUI Moris etiam maiorum summus imitator fuit antiquitatisque amator. Quam adeo diligenter habuit cognitam, ut eam totam in eo 2 volumine exposuerit, quo magistratus ordinavit. Nulla enim lex neque pax neque bellum neque res illustris est populi Romani, quae non in eo suo tempore sit notata, et, quod difficillimum fuit, sic familiarum originem subtexuit, ut ex eo clarorum rirorum propagines 3 possimus cognoscere. Fecit hoc idem separatim in aliis libris, ut M. Bruti rogatu Iuniam familiam a stirpe ad hanc aetatem ordine enumeraverit notans, qui a quoque ortus quos honores quibusque tem
4 poribus cepisset, pari modo Marcelli Claudii de Marcellorum, Scipionis Cornelii et Fabii Maximi Fabiorum et Aemiliorum. 0uibus libris nihil potest esse dulcius iis, qui aliquam cupiditatem habent notitiae
5 clarorum virorum. Attigit quoque poeticen, credimus, ne eius expers esset suavitatis. Namque versibus, qui honore rerumque gestarum 6 amplitudine ceteros Romani populi praestiterunt, exposuit ita, ut sub singulorum imaginibus laeta magistratusque eorum non amplius quaternis quinisque versibus descripserit. Quod vix credendum sit tantas res tam breviter potuisse declarari. Est etiam linus liber Graece consectus de consulatu Ciceronis. XIX Hactenus Attico vivo edita a nobis sunt. Nunc, quoniam fortuna nos superstites ei eme Voluit, reliqua persequemur et, quantum P0- tuerimus, rerum exemplis lectores docebimus, sicut supra significavimus, suos cuique mores plerumque conciliare fortunam. Namque
S. 3. natura: δια. - principum: ακρος. - pere . habuit: οἰκειουσθαι.
- praecepta: παραίνεσις. - Osten
XVIII, I. mor. maiorum P - πατρια ἐπιτηδευματα. - imitator: ζηλωτης. - antiquitatis: αρχαιολογία.
- in eo vol. quo mast. ordinavit r
ει περί. f. b. attigit: απτεσθαι. Plutarch
130쪽
hic contentus ordine equestri, quo erat ortus. in amnitatem pervenit imperatoris Divi silii, cum iam ante familiaritatem eius esset consecutus nulla alia re quam elegantia vitae, qua ceteros ceperat principes civitatis dignitate pari fortuna humiliore. Tanta enim prosperitas 3 Caesarem est consecuta, ut nihil ei non tribuerit fortuna. quod cui-quani ante detulerit et conciliarit, quod nemo adhuc civis Romanus quivit consequi. Nata est autem Attico neptis ex Λgrippa, cui virgi- 4nem filiam collocarat. Hanc Caesar vix anniculam Tiberio Claudio Neroni Drusilla nato privigno suo despondit. 0uae coniunctio necessitudinem eorum sanxit, familiaritatem reddidit frequentiorem. 0uamvis ante haec sponsalia, non solum cum ab urbe abesset,XX numquam ad suorum quemquam litteras misit. quin Attico mitteret,
quid ageret, in primis quid legeret quibusque in locis et quam diu
esset moraturus, sed etiam cum esset in urbe, et propter infinitas 2 suas occupationes minus saepe . quam vellet, Attico frueretur, nullus dies temere intercessit, quo non ad eum scriberet, cum modo aliquid de antiquitate ab eo requireret. modo aliquam quaestionem poeticam ei proponeret, interdum ioeans eius verbosiores eliceret epistulas. Ex quo accidit. cum aedis Iovis Feretrii in Capitolio ab Romulo con- 3stituta vetustate atque incuria detecta prolaberetur, ut Attici admonitu Caesar eam reficiendam curaret. Neque vero a M. Antonio minus 4 absens litteris colebatur, adeo ut accurate ille ex ultimis terris, quid ageret, curae sibi haberet certiorem sacere Atticum. Hoc quale sit bsacilius existimabit is, qui iudicare poterit . quantae sit sapientiae eorum retinere usum benivolentiamque. inter quos maximarum rerum non solum aemulatio sed obtrectatio tanta intercedehat, quantam suit
- eoni unetior κηδεία. - sanxit e
sit: ἐνεσταναι. - requireret: ἐστειν. - proponerete προτείωειν. loean ad s. Eu XV. 3, 1. - Derbosua: ποχυλογος. - et eret: ἐκκαχεισθαι. g. 3. eum aedia - prolaberetur r